China heefteen hiërarchie BELBOEIEN EN GASTONNEN WIJZEN DEN WEG Een ondergedoken Kerkleeraar Nieuw Noordhollandsch Dagblad Recht door zee is niet altijd het veiligst Z.H. Exe. Mgr. N. STAM Tien jaar bisschop JUNI 1946 JWS e haven lig- lantal wrak- ïndeel Duit- elf vormen voor de niet eens ehuiten te eerde in de .O.D. I, die rrichten van den is inge- an een dui men den na tot het wordt over- if.O.D, bezig zeer waar- jfsel van de ligt er nog 650 ton. bemanning nachts als te het weer leien steekt en Keizers- .D. I haar thans is e beurt ge dingen, die gereikt zijn, nd voor den Opruimings :heren pio- rricht, door en van mij- ilvorens de overgaan lijken. TEXEL >EK ezocht Vrij- ïl, teneinde* stellen met JKTE vervoerde lagen meer een bewijs die Texel geniet! ACTIE le Stichting het eiland en 'wij, dat md. burge wederom in gedagvaard de nieuwe rechtbank iterdagmor- behandeld, idag komen ig. -ANTSOOG ïderlandsch s-Graven- mens voor 5de onze 2. A. Worp. fening op ege blijven lollege van irende de eformeerde resp in de C. J'. Bos- enoemd de N. Mul- Mz. .ngen werd m het Col- sloten om aan het me Neder- s Vereeni- ler salaris- g met een leijer hield een uitge- zuivering, el opnieuw P. de Haan der Ge- Niemeyer :wijls een niet goed- Haan te- werd inge- den toege ister van aan den en diverse om den Ontvanger eester was at hem bij Ministerie iaken wel niet bereid ele benoe- mede te ïeer Nie- gebracht, ijna alge- hgenomen. C. Lont tegen. ng. ZATERDAG 15 JUNI 1946 KLOKGELUI MIDDEN OP ZEE, WANT PIJPLUIZEN EN DANSENDE DOLFIJ NEN VIEREN FEEST NIET ALTIJD is de weg recht door zee de veilig ste route voor schepen, die van Nederland uit opstoomen naar het Noorden of Westen, naar Oost of Zuid. Want se dert den dag, dat overal waar maar water was, mij nen zijn gelegd, om elkander het leven onmogelijk te maken, is het noodzakelijk een lijn klaar te maken waarlangs de stoomers zonder gevaar of schade de andere haven kunnen bereiken. Deze lijn is afgezet met boeien en tonnen, met of zonder licht, groen of rood, die dansend en wiegend den zee man een veilig gevoel geven. Steeds die reddende boeien in zicht houden en steeds de lijn volgen van ton tot ton, dat be- teekent voor hem een zekere overkomst. Ook al is voor de veiligheid de sloep buitenboord gedraaid. Ondanks alles weet men immers nooit, welke ontmoeting men heeft. Deze boeien en tonnen zijn de da- gelijksche zorg van eenige zeelui, wier naam men nauwelijks kent en wier werk zaamheden weg vallen in een paar woorden: „Ver- lichtings- en be- tonningswerk- zaamhedenEen lang woord, maar waarin de volle verantwoordelijk heid ligt voor al les wat met vei ligheid en zeker heid te maken heeft. Bijna da gelijks zijn de menschen van de zen dienst op zee, zoekend en speu rend naar onge rechtigheden, werkend aan de verlichting van 'n gaston, of aan het herstel van een losgeslagen boei. Uitkijkend naar wrakken, die soms gevaar voor de passeerende sche pen opleveren. Al tijd in dienst, bij goed of slecht weer bij kalme zee of Noordwes ter storm. In volle zee balanceeren op een wiegende licht boei is niet ieders werk, vooral wanneer er een stevige deining staat. De bemanningen van de betonningsvaartuigen zijn echter ten volle voor hun taak berekend. Bovenstaande foto toont eenige leden van de ..Amsterdam", in actie tijdens een der vele tochten langs de bakens. Een lichtboei wordt gecontroleerd, ter wijl het gevaarte zooveel mogelijk wordt ge- enterd. Als gast a. b. van s.s. „Amsterdam". Half twee. De telegraaf rin kelt, het sein, klinkt door vanuit de machinekamer en langzaam is de „Amsterdam" los van de kade Dan halve kracht vooruit en de dienst voor de verlichting en betonning gaat voor de zoo- veelste keer na de bevrijding de route Den HelderIJmuiden af. Met aan boord een paar niet al- ledaagsche passagiers, want dank zij de welwillendheid van den Commissaris van het Loodswe zen te Den Helder mogen die passagiers den tocht langs de veilige lijn meemaken. Schipper Denker geeft zijn aanwijzingen en zoolang de haven nog niet uit zicht is, heeft de kapitein geen tijd voor zijn gasten. Ook verklaarbaar. Want het in- en uitvaren uit een ha ven vereiseht altijd een beetje meer oplettendheid dan het groo- te water van de Noordzee. In een sierlijke boog draait het schip het Marsdiep in en dan verdwijnt langzaam Den Helder en Texel aan de achtersteven. Aanstonds wordt de „Kazende Bol'' gepasseerd en daar liggen de eerste boeien. Na de bevrijding hebben de Engelschen een vaargeul ge maakt langs de Nederlandsche kust, een mijl of wat zee in. Verder om Texel heen naar het Noorden en naar Engeland. Die drie vaargeulen, ontmoeten elkaar in het Molengat, vlak bij de Haaksche gronden, waar talrijke schepen zijn gestrand en ver gaan. Daar op die gevaarlijke gron den hebben ook de zeeridders, zooals een Dorus Rijkers, Janus Kuiper, Coen Bot de vele zee lieden in veilige haven gebracht na gevecht op gevecht met de woedende zee, die hier kan spo ken als een losgeslagen helle hond. Voorbijvarend in het zil veren licht van een prachtige zon kan men zich niet indenken, wat zich hier in den loop der eeuwen afspeelde en toch is het zoo. De zeekaart, die in de schip- .pershut opengevouwen ligt ver telt de geographische bijzonder heden van al deze gevaarijke plekken. De banken staan er op aangegeven en de boeien, de rou tes, waar schepen nog niet mo gen komen en de verschillende tonnen, die de lijn uitstippelen voor een behouden tocht. Veel cijfers en gegevens, alle dienst baar gemaakt aan de drukke scheepvaart. Evenwijdige punten en hinderlijke wrakken. De boeien zijn om de vijf mijl in zee gelegd en met behulp van eenige vaste punten aan de kust kunnen de zeelieden hun koers houden. Twee bepaalde doelen op vasteland vallen ineen (des avonds verlicht) en wanneer die zijn samengevloeid kan de ge zagvoerder rustig van boei tot boei varen. Ten zuiden van Huisduinen worden een paar van die punten gewezen en met be hulp van den verrekijker kan de passagier zich overtuigen, dat in rechte lijn op de volgende boei wordt gestoomd. Het lijkt zoo gemakkelijk als het maar kan, doch voor het zoover was is wel een en ander moeten gebeuren. Daar kan u gerust van verzekerd zijn. En als er mist is, zijn de verschillende boeien immers ver licht, ook 's avonds. Aan bakboord wordt een wrak ge passeerd, de "Paraquai" een Duit_ scher, die in den oorlog op een mijn liep en door den kapitein aan den grond gezet is. Een boei geeft de plaats aan. Overdag is het trouwens nog zichtbaar aan masten en schoor steen. Het Schulpegat is gauw door gevaren en nu is de "Amsterdam" in volle zee. De Noordzee deint zachtjes en rustig uit, zooals dat heet, na een paar dagen van behoorlijke storm Een mooie zon ligt, over het water en aan de horizon teekenen zich tal- looze loggers af, bezig Nederland en buitenland hun verlang'de visch te bezorgen. Het is druk midden op den dag, verschillende schepen komen aan bak_ en stuurboord voorbij. Er verdwijnen er in Noordeliike rich ting en ook naar Engeland'; welke schepen wij graag achterna zouden gaan. Ter hoogte van Camperduin worden weer eenige punten op het vasteland gewezen, welke de zeelieden be hulpzaam zijn bij het bepalen van hun vaarroute. Hier aan bakboord ligt de z.g'. T. X. 4 ton, die hoe is het mogelijk midden op zee een blij klokgelui laat hooren. Als je je oogen dicht doet, waan je jezelf op een of ander dorpskerkplein, waar een kleine klok de bewoners oproept "De haaien vieren hier Pinksteren" merkt de stuurman op, maar ons lijkt het beter te spreken van fees tende dolfijnen, omdat hier (zoo goed zijn we nog wel thuis in de dieren wereld), waarschijnlijk wel geen haaien zullen ronddolen. En om de zaak nog ingewikkelder te maken klinkt de waarschuwing opzij te gaan, omdat er een wolk van piipluizen naar benedenen komt. Weet U het lezer??? Wij op dat pogenblik ook niet, maar na een blik omhoog werd een orkaan van roet_ stukjes uit de walmende schoorsteen opgemekt, welke stukjes de aanlok kelijke naam van ''pijpluizen" dragen Ontmoetingen op zee. Bergen aan Zee trok aan de kust lijn voorbij met hoog in de duinen het groote vacantieoord. De verre kijker tooverde de zonnige daken naar ons toe en de huisjes langs de boulevards leken gezellige poppen kamertjes. Ter hoogte van Egmond aan Zee, wordt aan stuurboord de zeesleep. boot "Schelde" gepasseerd, die des morgens negen uur Den Helder was uitgevaren. Een aardige ontmoeting op de Noordzee, van een zware sjouwer, die we een paar dagen van te voren van top tot teen hadden bewonderd. Aan bakboord groet de "Tempo", die zijn weg kiest naar Groningen. Er is goed zich, heel ruim zelfs en daarom zijn diep weg het Zuiden in de hoogovens al zicht_ baar. Daar ligt het einde van de tocht, maar eerst moet er nog een en ander worden gedaan. Want een mijl of vier ten Noorden daarvan moet een spitsgroeneton worden op gepikt, die daar te veel is, omdat een gaston de plaats heeft ingeno men. De dwarszee laat het schip nu be hoorlijk dansen en af en toe slaat het aardig door. De passagiers probee_ ren het dek op en neer te wandelen maar die poging' haalt niet veel meer uit dan een gestrompel langs de reeling. Zeebeenen heb je niet in een paar uur. Dan draait het schip scherp Noordwest en weldra ligt de spits groene ton langszij. Een stuk reeling verdwijnt met een lichte beweging even opzij en met een handige zwaai is het groene gevaarte geënterd en vastg'elegd. Dan is het een klein werkje de ton binnenboord te hij- schen. En dan nog eventjes de an kerketting. Dat dacht U zeker lezer. Maar juist die ketting doet het. want lengte ervan is driemaal de diepte, waar de boei verankerd ligt. Dat be_ teekent dus takelen en loslaten en nogmaals tot na een heelen tijd van hijschen en loshaken de ronde beton nen steenen boven komt. Dan pas is het werk klaar. Het heeft zoo om en om een klein uurtje geduurd, waar nog het peilen met de sextant bij komt, het z.g'. schieten, dat de schip per in staat stelt nauwkeurig plaats en hoogte te bepalen waar hij zich bevindt. Wij groeten de "Schelde" die nu oploopt naar Rotterdam, de Engel- sche vrachter, die verder stoomt naar Harlingen en de verschillende loggers drukdoende of wachtend op de sleepboot "Stentor" die puffend en dansend op een mijl afstand voorbij vaart om een logger binnen te sleepen. Dan draait de "Amsterdam" de richting van IJmuiden uit en heel langzaam komt de kust nader lang zaam maar zeker in een rechte lijn voor de mast. Achter ons verdwijnt de zee en de glanzende zon, verdwij- nenen de vele zeiltjes aan de horizon en de rookpluimen van _de weg schietende schepen, die hun veilige route afgebakend weten door de "Verlichting en betonningsdienst" onder veranwoordelijkheid van schip per Denker en zijn mannen. Een kleine familie, waar wij gasten wa ren op een prettige en leerzame tocht Leedvermaak over zeezieke passa giers kunt U onderdrukken lezer, want die waren er niet. T. v. d. H. Op 29 Juni a.s. zal het tien jaar geleden zijn. dat Z.H. Exc. Mgr. N, Stam, Apostolisch Vicaris van Kisumu. titulair bisschop van Ce- dië, door Z.H. Exc. Mgr. J, P, Huibers in de St. Bavo te Haar lem tot bisschop werd geconsa creerd. Ter gelegenheid van zijn wij ding was Mgr. N. Stam uit zijn vicariaat dat in de Kenya Colony Oost-Afrika, gelegen is, naar Ne derland' gekomen. Gedurende zijn verbijf in zijn vaderland heeft hij het aantal vrienden van den „missionaris father Stam" met talrijke begun stigers weten te vergrooten. ne oorlog en dé bezetting hebben dit contact verbroken en zijn oorzaak dat de 70-jarige kerkvorst voor alsnog niet ziin vaderland zal weerzien. Maar voor hen. die Mgr N. S'am een g.oed hart toedragen vormt de 29e Juni een pracht ge legenheid om van hun sympathie te getuigen aan het Missie-Co mité Z.H. Exc. Mgr. N, Stam, Paul Krugerstraat 19 te Haarlem (postgiro 285248). Schenke God dezen pionier van Afrika zijn rijksten zegen! AVONTUREN VAN HEILIGEN Een van de beroemdste kerk leeraren is de Heilige Athanasius, bijgenaamd: De Groote De Kerk van Christus was nog maar in haar prille jeugd, toen deze ge weldige strijder met de wapenen des geestes op het tooneel ver scheen; doch zij had hem hard noodig! Er woedde namelijk een ver schrikkelijke strijd in al die half en driekwart uit het heidendom verrezen landen rond de Middel- landsche Zee, overeen let tertje iTenminste dat zeggen sommige eigenwijze moderne lie den die de klok hebben hooren luiden, maar geen notie van den klepel hebben. Er waren namelijk twee Grieksche woorden in dis cussie, de een met, de ander zon der i; dat mèt dat eene lettertje duidde aan dat Jesus Christus de Zoon van God, één in wezen met den Vader was het woord zon der i echter, dat Jesus van Naza reth weliswaar een zeer heilig mensch, ja een groot godsdienst stichter was, maar daarmee uit. Zekere Arius wilde de i met alle feweld schrappen en het heiden- om lag nog dichtbij genoeg (zoo als het tegenwoordig helaas weer dicht genoeg genaderd is!) om voor deze ontgoddelijking van Gods Zoon aanhang te winnen. Koningen en Keizers zetten het betoog der Arianen te vuur en te zwaard kracht bij. Dat de Kerk van Gods Zoon on bevlekt en sterker dan te voren uit dézen strijd te voorschijn kwam, was voor een belangrijk gedeelte aan Athanasius den Groo te te danken. Maar voor de machtigen der wereld moest hij het zwaar bezu ren. Vijf verschillende keizers: vijf keer verbannen! Tenslotte deed hij iets, waar wij voor den oorlog weinig begrip van hadden, doch dat ons sinds eenige jaren maar al te vertrouwd is ge worden: hij dook onder! En hoe! Athanasius vestigde zich met terwoon te Alexandrië in een diepe, uitgedroogde put die alleen Onze Lieve Heea, hijzelf en een Liouwe vriend kenden. Daar ver bleef hij vijf jaar De trouwe vriend kwam hem af en toe, tus- schen licht en donker, de noodige leeftocht bezorgen. Op een keer kwamen de ge rechtsdienaars van den keizer ge vaarlijk dicht in de buurt. De vriend organiseerde voor den on- dergrondschen bisschop een vlucht per schip. Opzettelijk voeren zij in de richting van hun vervol gers Hun schip werd aangehou den. Hela! riep een van de speur ders, ken jij een zekeren bis schop Athanasius? Ja, die is me niet geheel on bekend! antwoordde Athanasius.. Is die hier nog ver van af, denk je? Och neen, gaf Athanasius ten antwoord, die is hier niet ver vandaan O! gromde 's Keizers die naar, gelukkig! en stevende op volle kracht in de richting van Alexandrië. En Athanasius ver volgde zijn reis in de tegenover gestelde richting. Toen het terrein weer veilig was, zat er voor den bisschop niets anders op, dan weer naar zijn Alexandrijnsche put terug te kee- ren én daar is hij ook, in 373, on der de regeering van Keizer Va- lens gestorven. Hoe glorievol is hij „opgedo ken"! Als Kerkleeraar der heilige Roomsche Kerk en als getuige voor Gods Zoon! Er is nog een ander martelaarschap dan dat onder het zwaard van den scherp rechter of tusschen de tanden der wilde dieren! VOOR DE DERDE MAAL heeft de Katholieke Kerk een poging gewaagd om in het groote Rijk van het Midden een kerkelijke hiërarchie op te richten. De eerste maal is het mislukt, doordat de Ming- dynastie de politiek der Tar- tarenvorsten verloochende en een zware vervolging inzette. Dat was het einde van het prachtige werk van den Fran ciscaan Johannes van Monte Corvino. Deze was op verzoek van den keizer, dat door Marco Polo aan den Paus werd overgebracht, in 1294 naar China gekomen. Binnen 35 jaar telde hij 30.000 bekeer lingen. Mede door gebrek aan nieuwe arbeidskrachten uit Europa had de jonge hiërar chie (Kambalik, het latere Pe king, was aartsbisdom en had meer dan vier suffragaanbis dommen) zich niet voldoende sterk kunnen ontwikkelen om aan den storm het hoofd te kunnen bieden. De veelbelo vende jonge Kerk stierf ge heel uit. Twee paters Jezuieten de paters Ruggieri en Ricci waren in het begin van de zeventiende eeuw de eersten, die weer op nieuw suc ces in China konden bogen. Hun wetenschappelijke roem bracht het Christendom groote voordee- len Zelfs na den val van de Mingdynastie mocht Pater Schall verder werken onder de Mand- sjoes. In 1651 wilde de propagan da in China een zelfstandig pa triarchaat oprichten voor de toen reeds meer dan 200,000 christe nen. Er zouden 2 of 3 aartsbis dommen komen en twaalf bis dommen Onder den druk van de Potugeesche politiek kwam daar van niets terecht. In 1690 werd Nanking en Peking verheven tot diocees onder 't aartsbisdom Goa. Dat was de Portugeesche wensch! In 1856 werden deze diocesen echter weer opgeheven, in China kende men sindsdien apostolische vicariaten zooals in alle missie gebieden onder de Propaganda. Thans beleven wij een nieuwe poging om in China de kerkelijke hiërarchie op te richten. Men heeft er in Nederland tot dusver slechts weinig aandacht aan besteed. In- tusschen zullen alle missievrien den blijven hopen, dat deze po ging zal gelukken Zij is beter voorbereid dan de vorige keeren. Het aantal katholieken bedroeg in 1940 3.262.678 met 601,886 kate- cbumenen. Over de laatste zes jaar zijn er nog geen overzichten be schikbaar Sinds 1800 is hun ge tal verzestienvoudigd, sinds 1900 verviervoudigd, in 1920 was het 1.994.000. Het getal begint op iets te lijken Het bedraagt echter nog steeds geen vol percent van de inwoners van China. Een feit van groote beteekenis is dat de inlandsche priesters thans met 2.073 een waardige plaats innemen naast de Europe anen met 2.980 priesters. Veertien bisdommen werden toevertrouwd aan den inlandsche clerus, terwijl vier diocesen een Chineeschen kloosterling tot Bisschop hebben. Kardinaal Tien, die kort geleden in .Nederland werd gehuldigd bij zijn sympathiebezoek aan het bis dom Roermond en aan het moe derhuis zijner congregatie te Steyl werd kardinaal van Peking. Zijn kerkprovincie telt de meeste ka tholieken van de 138 kerkelijke gebieden. Het zijn er 805.750. In het geheel staan er van de 138 gebieden thans 26 onder Chinee- sche leiding, daar er nog acht Chi- neesche apostolische prefecten zijn. Men ziet daj de tegenwoordige Paus het ernstig meent met zijn volledige ommezwaai in de ker kelijke politiek voor China, welke trouwens reeds was voorbereid en ingezet onder den vorigen paus. Onze Nederlandsche kardinaal van Rossum C.ss.R. heeft in deze ver andering een werkzaam aandeel gehad. Met spanning.zien vele ka tholieken van Nederland uit naar de verdere ontwikkeling van het Katholicisme in China, dat in zijn verwarden na-oorlogschen toe stand tevens nog rekening moet houden met het naburige commu nistisch Rusland. TH. STELTENPOOL S.V.D.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuw Noordhollandsch Dagblad, editie Schagen | 1946 | | pagina 3