R. Kath. Nieuws- en Advertentieblad
voor Noord-Holland.
No. 13.
Woensdag 12 Februari 1908.
2"® Jaargang-.
FEUILLETON)
ill
Ware Godsdienst.
Schuldig
Buitenland.
Verschijnt Woensdag en Zaterdag.
Het nieuwe Ministerie.
V EEN MOOI BESLUIT.
ondergrondsch kanaal
lie geplaatst is op het
den weg. Die tank
te vullen toen juist
tank met een gewei-
vloog. Ruiten van de
een op de kade rij -
perden verbrijzeld en
ingedrukt. Onder de
oken beerscbte eerst
naar al heel spoedig
jJg.
ndagmiddag is te Hel-
ipgehaald het lijk van
Heeswijk, die Zondag
duisternis misleid is
oertagne, viel Maandag
van den arbeider Sel-
Sferdronk.
In de Vereenig-
U'gelijk. Er bestaat dan
te twijfelen aan de
'staande mededeeling.
pje in den staat Ohio,
atseljjk rechter zichzelf
onbehoorlijk optreden
dag opsluiting in het
der zitting werd de
[derwaarts geleid, en
Na vier uur zagens
i autoriteiten, dat het
de rechter vrijgelaten,
toen de grap er wat
Een BerljjnBch dok-
'g geuit, dat de alge-
ling, die men tegen-
huizen der gegoeden
van verkoudheden en
veten heeft. Hij waar-
|ht naar «gemakken*
3e dokter heeft waar-
pnschen in woningen
al te snel aan die
lin korten tijd van 15
graden komen, omdat
meenen te -hebben.
|st het verwennen aan
tot gevolg heeft, dat
■kamer verwarmt. Het
|aal, om te gebruiken,
hun huizen verbroed
straat natuurlijk zeer
jlingen van de weers-
licht kou en zijn
^or griep.
altijd de kachel. Zjj
ze, niet te hoog stij-
3n wat de hoofdzaak
ran zelf af en maakt,
n warmte van 13—14
ielen.
min, In den dieren-
f. werden verleden jaar
Zuid-Amerikaansche
geboren. Spoedig na de
eder koorts en stierf,
iar bijna terstond het
devene, dat al zeer ver-
an een kat, die jongen
lam het dierlje gewilig
ee harer eigen jongen
|4 dagen later nog een
Puma meer voedsel
e Puma groeide flink
Jeds zoo sterk, dat hij
Een week later moest
at scheiden, omdat hij
eegmoeder speelde en
met den pleegbroeder,
g de Puma reeds tien
an het jeugdige kleed
eel verdwenen. Beide
ogen van het publiek
zijn zeer aan elkander
>-aad in staking I
lato 5 Febr.
Sittard of Putten niet
senteraadszittingen, en
aatschap van den raad
beid staat te verliezen,
ijk zou er te elf uur
maar wie er kwa-
en, zoodat niet kon
oorzaak hiervan is
zijn, drie, vier, vijf
hebben en des mor-
mne bezigheden kun-
en dezen te kennen
vergadering van den
vonduren wenschten,
had hun reeds uit-
ïier tegen was. Voor
a zich alle leden met
allen onderteekend,
louders, tot den bur-
antwoordde de bur-
hrijven, aan elk lid
hij om diverse rede-
omschreven, op hun
n echter bij uitzon-
vondvergadering zou
Zondag dit antwoord
5's bijna lezen, want
genomen.
Ie laatste dagen ner-
de vroede vaderen
protest.
a landbouwer v. d. G.
durende enkele dagen
t de bosschen in de
1 doen aan het aan
Schuw is het dier
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
50 cents per drie maanden franco aan huis. Te betalen in
het begin van ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers3 cent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Ons Blad".
BUREAUHoogstraat b/d. Langestraat te Alkmaar.
Telefoon No. 266.
ADVERTENTIËN:
Van 1—5 regels30 oent.
Elke regel meer6
Reclames per regel15
Matlat wij eerst hebben uiteengezet,
wat vele menschen tegenwoordig onder
„godsdienst" verstaan en daarbij hebben
aangetoond, dat deze moderne godsdienst
geen dienst is van God, doch van de
menschelijke rede, de natuur of de
zinnen, zullen wij thans in het kort
aangeven, waarin de ware godsdienst
dan wèl bestaat en welke zijne ken-
teekenen zijn.
Op de eerste plaats, wat bedoelen
wij met het woord „godsdienst" Wan
neer wij van godsdienst of religie
spreken, beteekent dit niets anders, dan
de verhouding der vereering en onder
worpenheid van den mensch t9n opzichte
der Godheid. Godsdienst is dus eene
op besliste uitspraak en stellig weten
gegronde wilsuiting, waardoor de mensch
zich verplicht gevoelt, zijne afhanke
lijkheid van" God, als oorsprong en
einddoel, te erkennen en zich daarnaar
te gedragen. Wanneer dus de verhou
ding tot God datgene is, waarvoor de
mensch is geschapen, dan ligt het voor
de hand, dat de mensch, uit zijne
natuur, zich niet alleen door zijn ver
stand, maar ook door zijn wenschen,
vrees, gevoelens, dóór geheel zijn hart
naar den godsdienst getrokken gevoelt.
Hieruit volgt echter niet, dat de gods
dienst uit louter vrees of een of ander
onverstandig gevoel zou zijn ontstaan.
Aan den godsdienst ligt integendeel
eene zekere uitspraak der werkelijkheid
ten grondslag.
Godsdienst is niet het droombeeld
eener bovenzinnelijke wereld, dat een
ieder zich naar zijn smaak en persoon
lijke behoeften mag vóórtooveren. Neen,
godsdienst is het uitvloeisel eener stel
lige Go.lserkenning, zooals deze inder
daad bij die menschen aanwezig is, die
dat Gods-gevoel niet vrijwillig verstik
ken. De Gods-erkenning ontstaat bij
het gebruik van het verstand als het
ware van zelf. Eeó godsdienst, welke
niet gegrond is -qp werkelijkheid en het
kennen eener werkelijkheid, 'is onwaar
dig comedievertoon en huichelarij, is
ziekelijke dwaasheid.
Godsdienst is echter niet louter weten,
kennen. De godsdienst leert ons de ware
verhoudingen ten opzichte van het
einddoel aller daden van het geheele
menschenlevenzij doet zulks niet
Amerikaansche roman uit bet Duitscb,
van
OTTO HOEOKER,
9)
»Ja, je hebt bet geraden... mijn stief
vader zou zich aan zware miedaden, waarop
de doodstraf staat, hebben schuldig gemaakt.
Ik weet niet, of het waar is, maar ik ver
wacht het wel van hem... En stel je nu
mijn smart voor, te moeten denken dat die
ongelukkige man plotseling als uit een graf
weder te voorschijn komt, en dat het over
de gansche wereld zal worden uitgebazuind
dat ik zijn stiefkind ben Zie, ik heb mijn
eigen trots, ik zou zulk een vernedering
niet kunnen verdragen... en ook gij, Nad,
gij zoudt het ook niet kunnen 1 Neen, spreek
me niet tegen*, ging zij gejaagd verder, rik
ken je beter; in jou hart leeft veel trots...
op jou familie, op je eigen vlekkeloos leven.
Ik zou je ook niet lief kunnen hebben, Nad,
zoo het anders ware... Nu weet je hetdit
deed mij zwijgen en daarom wilde ik het
verschrikkelijk leed alleen dragen. Met tien-
duizend dollars wilde je neef zich te vreden
stellen. Voor deze som wilde bij mij niet
alleen de noodlottige papieren afstaan, maar
zelfs te gelijker tijd het bewijs in banden
geven, dat er vervalsching in het spel is«.
>De ellendeling knarsetandde Nad
Whistler opnieuw.
>Doch geduld slechts l<
Dreigend balde hij de vuist.
zooals de wetenschap, wijl deze ons
met het koele verstand slechts laat
weten, vanwaar de mensch komt en
waarheen de mensch gaat; neen, de
godsdienst begeestert en versterkt onzen
wil, opdat deze het einddoel des te
inniger nastreve en alles, zooals het
zijn moet, daarnaar inricht.
De godsdienst is het erkennen onzer
afhankelijkheid van Godhij is de ver
vulling van een plicht tegenover de
gerechtigheid Gods. De mensch, door
Gods wil in het leven geroepen, waaraan
door Gods wil ook eene bestemming is
gegeven, erkenne daarom vrij en vreugde
vol den wil Gods, make hem tot grond
slag en regel voor al zijne daden, tot
een onverbreekbare wet zijns levens,
vertrouwe vast op Gods liefde en
bijstand
Ik wil mjj gansch U geven nu,
O liefste Jesu zoet,
Den loop van al mijn leven U
Mijn herte en mijn gemoed 1
of:
O dierbaar Kruise Gods,
bebloed, bezweet, begoten
met tranen, laat, van IJ
te rnjj, nen schicht geschoten,
vol liefde treffen mij,
en zy voortaan,
aan IJ, mijn herte vast
om nooit meer los te gaan I
gelijk Gezelle het eenmaal zoo prachtig
gezongen heeft. Dat is godsdienst!
Wanneer eenmaal de wil goed is,
brengt deze het verstand ertoe, de
gebleken waarheid ook te erkennen.
Deze door een nan God onderworpen
wil verkregen erkenning, der gebleken
waarheid heet „geloof". Zulk een toe
geven van het verstand is eene zedelijk
goede daad om den goeden wil, die ze
uitlokt. De wil breidt zich alsdan echter
verder uit en omvat de door God ge
wilde orde, zooals deze in de inwendige
en uitwendige natuur is neergelegd.
Zóó krijgt men vanzelf de waarheid
geen godsdienst zonder moraliteit, en
geen moraliteit zonder godsdienst.
Een ander element van den gods
dienst is, eene overgave aan God vol
vertrouwen en liefde, welke overgave
voornamelijk hieruit blijkt, dat men
zijn steun en hulpe, zijn heil en geluk
in God zoekt. Hoe bidden en smeeken
wij niet om Gods hulp, wanneer ziekten
of rampen ons dreigen, maar ook hoe
dankbaar zijn wij God, als Hij ons
>En ge hebt den schurk die groote som
betaald vroeg hij toen zacht.
>Niet ineens, dat kon ik nietgij kent
immers mijn toestand. Ik heb wel een groot
inkomen, maar eerst sedert enkele jaren, en
mjjn opleiding bezorgde mij een schulden-
last, waarvan ik nog altijd heb af te lossen.
Toch gelukte het mij je neef nagenoeg 8000
dollars te betalen. Maar te vergeefs drong
ik er gisteren bjj hem op aan, mij de papie
ren te geven dat zal hij eerst doen, wan-
neer de laatBte cent betaald is, niet eerder,
verklaarde hij. En daarenboven hadden ge-
deeltelijke afbetalingen geen waarde 1 durfde
hij mij te kennen geven. Opnieuw zou ik
hem ineens 10000 dollars betalen, of hij wist
een anderen kooperhij noemde mij ook
diens naam...<
•Ralph Waldon I* awam het somber over
Nads lippen.
>Hij is het. Ik was als zinneloos. Maar
ik bad en smeekte hem... eerder zou ik een
rots hebben kunnen vermurwen
De spitsboef l«
Hevige woede deed den advocaat beven.
•Verder, ik smeek het je I Wat-kwam
toen? Je kon niet betalen... natuurlijk, die
Waldon had immers de papieren
•Het gelukte me de 2000 dollar nog bjj
elkaar te krjjgen. Wel moest ik den vast-
gestelden termjjn tot hedenmorgen 11 uur
overschrijden, want eerst tegen 1 uur kreeg
ik van de concertagenten het gevraagde
voorschot uitbetaald.
Toen ik echter te huis kwam, deelde me
mjjn kamenier mede, dat je neef daar was
geweest en de boodschap had afgegeven, dat
ik er verder maar geen moeite meer voor
moest doen, zijn kooper had hem reeds uit
betaald*,
zegende met genaden en overlaadde
met weldaden
Boven haalden wij eenige regelen
van Gezelle aanmoge een gebedje van
denzelfden dichter,' waarin de hartelijkste
liefde ligt tot God, dit artikel besluiten
O mocht ik
o mocht ik
voor 't heilig Tabernakel staan,
o mocht ik
o mocht ik
daar brandend als een keerse staan.
O mocht ik
o mocht ik
ontsteken daar en uitgegaan,
o mocht ik
o mocht ik
naar Hem en in den Hemel gaan 1
Zoo moeten ook wij bidden en smee
ken, want, als Gezelle, zijn ook wij
kinderen van den Eénen Vader, Wiens
liefde allen omvat, die tot Hem willen
komen, als Gezelle getuigen ook wij, te
wezen belijders van den waren godsdienst.
Eindelijk is het nieuwe Ministerie
dan bekend en Mr. Heemskerk, die de
Kabinetsformatie aanvaardde, mag, te
oordeelen naar hetgeen van de personen,
die werden uitverkoren om zitting te
nemen in het nieuwe Kabinet, met
zijne keuze worden gelukgew6nscht.
Onder Binnen Irud" vinden de lezers
de namen en eenige levensbijzonder
heden van de nieuwe Ministers, zoodat
wij ons hier slechts de vraag hebben
te stellen, wat de toekomst ons bren
gen zal?
Het gaat natuurlijk niet aan, hierop
een afdoend antwoord te geven, zoolang
het Kabinet zich zelf niet heeft uit
gesproken, maar dit meenen wij, dat
vast staat, dat het Ministerie-Heemskerk
zal zijn een christelijk Ministerie, met
christelijke beginselen en dat het die
christelijke beginselen ook zooveel mo
gelijk tot zijn recht zal laten komen.
-Wanneer wij zien, wie er zitting
hebben in het nieuwe Kabinet, kan men
tot geen ander besluit komen. De Ka
binetsformateur is er zelf de man niet
naar, om zijne christelijke beginselen
onder stoelen of banken te steken en
zijne partijgenooten evenmin. Mr. Kolk
man, A. S. Talma en A. W. F. Idenburg
bewezen dit vroeger voldoende als
Kamerleden en de laatste als Minister
Zij begon wederom te schreien. Zijn wijze
troost bad geeu uitwerking.
O Nad, hoe zal ik je mjjn gewaarwor
ding schilderen I... Het schrikkelijke bewust-
zijn, alle vernederingen en allen kommer te
vergeefs te hebben verdragen, niets te kun-
nen uitrichten tegen het dreigende, ai te1'
wreede noodlot en in de oogen van alle
rechtschapen menschen onteerd daar te staan
o, dat maakte me bijna krankzinnig... Ik
weet niet meer wat ik deed, ik moet me
dwaas genoeg hebben aangesteldkortom,
spoedig daarop stond ik in jou kantoor en
zag jou neef vóór me staan. Nog draait het
in mjjn hoofd, ik weet niet, wat ik tot hem
sprak, wat ik nog van hem hebben wou.
Aan zóó'n overmaat van slechtheid kon
ik niet geloovenen nog altijd leefde de
hoop in mjj, dat hij zjjn bedreigingen wel
niet zou hebben teu uitvoer gebracht. Maar
bij bejegende mij met koelen spot en toen...
Andermaal stokte hare stem. Beide han
den had zij voor het gelaat geslagen.
•Toen... O, ik vluchtte weg als een be-
zetene. De wereld scheen mij snood en leeg,
alle hoop er uit verbannen 1 Een weinig
vrede kwam er weder in mijn hart, toen ik
de telefoon hoorde en ik ddor het toestel
jou lieve stem herkende... En nu weet je
alles, Nad, en wilt gjj je nu ook van mjj
afwenden, zoo ga... maar bljjf ook niet nit
medelijden, want zie Voor 't oogenblik ben
ik moedeloos, kom ik mjj zeer vernederd
voojr, maar de dag zal aanbreken, waarop
ik mjjn trots zal herwinnen, en moest ik
dan in jou oogen medelijden lezen of in
schikkelijkheid... waarachtig, dat zou mjjn
liefde uitdooven, hoe grenzenloos die ook is,
en ik zou van je wegvluchten tot aan het
einde der wereld I*
van Koloniën in het vorig christelijk
Kabinet. Blijven nog over de twee
katholieke Ministers Nelissen en Bevers,
van wie vriend en vijand het beste
getuigen en de chr. hist. jhr. de Marees
van Swinderen. Ook namen zitting in
het Kabinet een tweetal heeren die
feitelijk niet tot de rechterzijde behooren.
Of daarom het Kabinet geen christelijk
Kabinet magheeten? De liberale bladen
meenen van niet, wij zeggen echter van
wel, want, behalve dat de meeste zetels
door rechts bezet zijn, komen noch bij
Oorlog noch Marine de christelijke begin
selen zoo direct op den voorgrond als
b.v. bij Binnenlandsche Zaken of Justitie.
Met belangstelling zien wij dan ook
de werkzaamheden van het nieuwe
christelijke Ministerie tegemoet. Moge
het vruchtbaar werkzaam zijn tot heil
en zegen van Staat en Maatschappij
Onder het gemengd nieuws in de
Alhnaarsche Courant van Maandag 10
Febr. komt het volgende berichtje voor
Het Vrije Tooneel uit Alkmaar, zou
gisteravond in het lokaal van den heer
Stam te Noordscharwoude voor de tweede
maal het tooneelstuk «Kleine Menschen*,
van Albert van Waasdijk, opvoeren. De
burgemeester heeft echter de opvoering
verboden, omdat zjj een groot deel der
burgerjj (de anti revolutionnairen) anti-
pathiek was.
Dit noemen wij een mooi besluit, dat
den burgemeester van Noord-Schar-
woude tot eere strekt.
Daardoor toch heeft Z.Ed. getoond,
rekening te houden met de gevoelens
der burgerij, waarover hij als burger-
rader is aangesteld.
Moge zijn voorbeeld navolging vinden
Frankrijk.
Kard. Richard en Waldeck-Rousseau.
Van geachte zijde Bchrijft men aan de
Msb. naar aanleiding van bet overlijden van
kardinaal Richard het volgende
Het bericht van zijn dood bracht ons in
berinnering een geschiedenis, die wij, indertijd
te Nantes vertoevende, hoorden van personen,
die het weten konden en waarin de moed
en de onversaagde ridderlijkheid van mgr.
Richard, evenals de eerbied, die hij zelfs van
de laagstgezonkenen wiet af te dwingen, helder
uitblinken.
In plaats van iets te antwoorden, greep
Nad Whistler beide banden van Ethel,
drukte ze aan de lippen en zag innig tot
baar op.
•Ethel, lieve, zoete Ethel I* riep hij in
vervoering.
Gij bent heden droevig en moedeloos,
maar de zon zal wederom voor je schijnen
en wat je nu voor een *1 te. wreed nood
lot aanziet, zal spoedig als de dom brutaalste
poging tot afpersing door een nietswaardige,
ontmaskerd worden 1... Laat my slechts mét
hem en zijn handlanger afrekenen. Nu be
grijp ik al de zinspelingen van dien afschu
welijken WaldonMaar hij zal zich mis
rekenen... O schat, ik heb je toch zoo lief I
Ik wenschte, dat ik je kon bewijzen, hoe
lief ik je heb en wat ik voor je doen kan!*
DERDE HOOFDSTUK.
De morgen begon begon nauwelijks aan te
breken, toen Nad Whistler reeds weder voor
den ingang van den luchtkrabber stond. Aan
zijn bleeke gelaatskleur en de diep inlig
gende oogen kon men zien dat hij een sla-
peloozen nacht achter zich bad.
's Avonds te voren had hij zijn verloofde
nog naar het station 'der New-York Centraal
Spoor vergezeld, vanwaar zij niettegenstaande
bij het sterk had afgeraden, toch de reis
naar Boston aanvaard had. Zij had van een
uitstel der concert-reis niets willen weten.
Zjj wilde derden om harentwille geen scha
de laten lijden, had zij vol ernstig plichts
besef gezegd ook wilde zij liever de eerste
dagen ver van New-York verwijderd leven
en geheel aan zich zelf overgelaten, ginds
op baar verhaal komen. Zij hoopte, dat bet
haar dan lichter zou vallen ook tegenover
Nad weder zoo onbevangen en hartelijk te
Het was in de dagen van 1848.
De Julizon ging onder en de vermolmde
troon van den burgerkoning Louis-Philippe
stortte in elkaar, De gevolgen van deze revo
lutie deden zich ook in vele departementssteden
voelen. Nantes behoorde tot deze plaatsen.
Burgemeester der stad was Waldeck-Rousseau,
wiens naam sedert door zjjn zoon een treurige
vfiïmaardheid heeft verworven in de geschie
denis der Kerkvervolging van Frankrijk.
Toen het gepeupel zich van de straat
begon meester te maken, trachtte de maire
de orde te heretellen door tot kalmte en be
zadigdheid aan te manen. In plaats van naar
deze woorden te luisteren, werd de burge
meester omsingeld en het volgende oogenblik
bevond hij zich in de macht van het gemeen.
Reeds werden van alle kanten de wapens
op de borst van den gevangene gericht, toen
een jeugdig priester zich een weg baande door
de menigte en zich heldhaftig voor den
burgemeester plaatste. Uit bonderden kelen
werden dreigementen geuit tegen hem, die
't dorst wagen de gerechtigden van 't volk
te weerstaan. Nooit wellicht had de jeugdige
priester den dood zoo dicht onder de oogen
gezien als op. dat oogenblik, toen honderden
geweren, bajonetten, sabels en dolken op zjjn
borst gericht waren. Fier, kalm en waardig
zag de abbé hen aan, die naar zijn bloed
hunkerden en binnen een oogenblik wellicht
zijn beulen zouden worden en bjj sprak tot
hen woorden van liefde en vergeving.
De moordkreten verstomdende woorden
van den onverschrokken priester hadden in-
werking op de ontvlamde gemoederen en harts
tochten. Men herkende den jongen, beminden
kapelaan Richard, en zijn naam werd met
eerbied gefluisterd.
Beschaamd over haar houdingen baar wraak-
zuchtige plannen trok de menigte langzaam af.
De eerbied, die in deze diepgezonken
wezens voor den edelen priester huisde, had
een wonder gewrocht.
Misschien heeft de abbé later aan velen
dezer ongelukkigen een tweede wonder bewerkt,
door ben op hun sterfbed met God te ver
zoenen en hun den hemel te openen.
De liberale burgemeester van Nantes had
zjjn leven te danken aan den priester, maar
nooit is hij in de gelegenheid geweeBt het
den edelen menschenvriend te vergelden.
Drie-en-vijftig jaar gingen over dat alles heen.
Yeel veranderde in Frankrijk.
De eerw. heer Richard was kardinaal Gul-
bert opgevolgd op den eersten biBSchoppeljjken
zetel van de Kerk van Frankrijk, en bestierde
zijn kudde met wijsheid en voorzichtigheid.
Ook de regeering had veel veranderingen
ondergaan een republiek was door een staats-
zijn als vroegerdaarenboven wiet zjj nu,
dat alles wat haar zooveel zieleleed bad be
reid, nu in de trouwe en sterke hand was
van den verloofde.
In zijn eigen woning teruggekeerd, had
Nad den slaap niet kunnen vatten. Alles
wat Ethel hem verteld had, had hem bui
tengewoon opgewonden gemaaktdaarop was
de afmatting gevolgd, en een hevige hoofd
pijn kwelde hem en geen kalmeerende mid
delen konden hem baten.
Brown, Mc, Lean en Oo. hadden overi
gens ook Daar zijn private woning een proef-
pakketje van hun nieuw middel gezonden
maar Nad kon ondertusschen niet besluiten,
er gebruik van te maken alles baatte hij,
wat slechts in de verte aan Ralph Waldon
herinnerde, dien valschen vriend, dien hjj
nu even veel verafschuwde als hjj hem vroe
ger aanhing.
Ook de toestand, waarin hij des namid
dags zjjn bureau had aangetroffen, ging den
advocaat niet uit het hoofd. Het ongeoor
loofde weggaan des boekhouders was nog
des te zonderlinger, nu Huntington, ondanks
het verbod, het nogmaals waagde zjjn kan
toor te betreden. Hü kon echter niet aan
nemen, dat de vroeger zoo beproefde man
min of meer met den liederljjken kerel
heulde, en dezen geheel alleen in de aan
zijn zorgen toevertrouwde vertrekken zou
hebben achtergelaten. Of zon Phelps reeds
weg zjjn geweest, toen Huntington gekomen
was Maar wie bad voor hem dan de deur
van zijn privaat kantoor geopend 1 Naar
Ethel hem vertelde, had zjj immers in dat
vertrek met den boef gesproken,
(Wordt vervolgd)^
f.
li
- PJ
Él
■f
m
li
