R. X£a,tli. Nieuws- en Advertentieblad
voor Moord-Eolland.
Aangifte ran Leerlingen
i
No. 16.
Zaterdag- 22 Februari 1908.
2de Jaarg-ang-.
FEDÏLLEm
Verschijnt Woensdag en Zaterdag.
ALKMAAR.
Schuldig
Ware Godsdienst.
Buitenland.
voor den cursus 1908—1909,
Metselen en Kleêrmaken
H. VAN DER HEIJ,
Onderwijs in bet
Metselen en het Kleêrmaken,
Metselen en bet Kleêrmaken
H. VAN DER HEIJ
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS s
50 cents per drie maanden franco aan huis. Te betalen in
het begin van ieder kwartaal.
Afzonderlgke nummers8 cent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Ons Blad".
BUREAUHoogstraat b/d Langestraat te Alkmaar.
Telefoon No. 266.
ADVERTENTIÊNs
Van 1—5 regels 30 oeat.
Elke regel meer6
Reclames per regel.....15,
aanvangende APE1L e k., op eiken Don
derdag Vrijdag en Saterdag der maand
FEBEUARI, van 9 tot 4 uren.
Behalve het theoretisch onderwijs, de
vakken timmeren, smeden, menbelmaken
en schilderen, zal er ook onderwijs
in het
gegeven worden.
|m^ De leeftijd van 12 jaren moet
zjjn bereikt.
Onvermogenden kosteloos, anderen be
talen een schoolgeld van
f6.-, f 12—f 18.-, f24.—, f30.
of f 36.in het jaar.
Leermiddelen en Gereedschap
pen worden aan allen verstrekt.
Nadere inlichtingen geeft de Directeur
De DIRECTEUR der AMBACHTS
SCHOOL te ALKMAAR brengt ter
algemeene kennis dat, te beginnen met
1 MEI 1908, zoowel theoretisch als prak
tisch onderwijs aan de school zal wor
den gegeven, in het
aan jongelieden, die den leeftijd van
12 jaren hebben bereikt.
Nadere inlichtingen geeft de Directeur
Amerikaansche roman uit het Duitscb,
van
OTTO HOECKER,
12)
•Er is uit het glas gedronken*, consta
teerde hy.
»Door u, Mr. Whistler
•Heden zeker niet en gisteren ook wel
niet. Ik drink overigens dikwijle ter ver-
frissching een brompreparaat... Ziet, daar
staat een flesch met brom zuur*.
•Iets dergelijks schijnt ook nu uit het
glas gedronken te zjjn*, stemde Cronte bij
•enkele overblijfselen van een witachtig poe
der zitten er nog in*.
Hij nam den glazen bodem op en zette
hem voorzichtig ter zijde.
•Doch er ligt nog een blauw flescbje op
den lessenaar. Zjjn inhoud is bljjkbaar uit
gedronken... daar ligt zelfs wat poeder op
het groene overtrek. Ook zit er nog een
klein beetje in«.
Hy had het fleechje opgenomen en be
keek het nu.
•Brown Mc Lean en Co.* las hij.
De huisheer was naderbij getreden.
•Ha zoo, dat is een der fleschjes, die
gisteren namiddag in het geheele huis zijn
rondgedeeld een extra gezelschap heeft ze
gestnnrd. De firma heeft een hoop geld voor
deze reclame uitgegeven ieder fleechje was
afzonderlijk verpakt en van een adres voor
zien*.
Ontroerd was ook Whtstler bjj de schrijf-
II. (Slot.)
In het derde boek der „Navolging
van Christus" bidt de godvruchtige
schrijver Thomas Kempis aldus tot
God: „Geef mij boven al het begeerde
te rusten in U, en in U mijn hart tot
vrede te brengen. Gij zijt de ware vrede
des harten, Gij de eenige rust; buiten
U is alles lastig en onrustig".
In deze laatste woorden vooral komt
weder een nieuw kenteeken van den
waren godsdienst uit, nl. dat hij den
geloovige den vrede des harten geeft,
den vrede, welken, zooals Christus zelf
eenmaal zeide, de wereld niet geven
kaD. Behalve immers dat onze wil door
het geloof, aan God ondergeschikt wordt
gemaakt, vindt ook ons gevoel bevre
diging bij Hem. In den waren godsdienst
vindt onze wil bevrediging. De ware
godsdienstige verlangt niets anders dan
met God vereenigd te zijn en al zjjne
verlangens zijn gericht tot God, zijn
oorsprong en einddoel. En hier vooral
treft ons het verschil tusschen den
ongodsdienstige en den geloovige. Omdat
de mensch voor God is geschapen, kent
de wil van den ongodsdienstige, die God
niet dient en zijn wil dus niet van
Hem afhankelijk stelt, geen grenzen
en is zijn wil bijgevolg steeds ODge-
durig en onbevredigd, terwijl mèt het
geloof kalmte en vrede over den mensch
komt en diens verlangens worden ge
temperd. Waar vandaan dat vragen en
zoeken en twijfelen en zuchten dier
duizenden, welke God niet kennen en
niet willen kennen en waar vandaan
die gerustheid en kalmte, die vrede en
tevredenheid zooveler andere duizenden,
welke God wèl kennen en aanbidden
als hun oorsprong en einde? Terecht
mag dan ook gezegd worden, dat het
tevreden en niet-tevreden zijn het ge
heele menschelijke begeeringsvermogen
beheerscht. Ontbreekt de godsdienst dan
is inwendig alles kil en ledig, hoewel
met onweerstaanbare macht de men-
schenziel zich getrokken gevoelt tot een
hooger, geestelijk leven, gelijk wij in
ons eerste artikel over „Moderne Gods
dienst" aantoonden. Wat blijft die arme
zoekenden, die zwervers en dolenden
in het rijk van den godsdienst anders
over, dan zich te werpen op allerlei
schijn-godsdiensten, surrogaten van den
éénen waren christelijken godsdienst?
tafel komen staan. Hoofdschuddend be
schouwde hy het fieschje, dat precies het
zelfde was als hetgeen hy vannacht in zyne
privaat-woning gevonden had. Ook in de
Lotos-club was er hem een aangeboden.
Achtervolgden hem deze fleschjes dan overal
Daarop viel zyn oog in de naast de schrijf
tafel staande papiermand, en hij raapte er
een verscheurde enveloppe uit. Dezelfde
firma namen stonden er op gedrukt en daar
onder was zijn kantoor adres geschreven.
•Maar dat is sterk 1* riep hy toornig.
•Daar heeft hij onbevoegd het aan mij
geadresseerde pakketje open gemaakt. Ik
begrijp dien Mr. Fhelps hoe langer hoe
minder I*
•Zoo ik me niet vergis, hebt u reeds
daar straks iets over den boekhouder willen
zeggen*.
Onverschillig nam de detective de verpak
king uit Whistler's handen en begon ze ook
eens na te zien. Hij bleef daarmede door
gaan, terwijl de jonge advocaat hem het op
vallende verdwijnen van den boekhouder
mededeelde, maar daarbij zorgvuldig vermeed,
Ethel's naam te noemen.
•Een rare historie I Maar zeg eens
Mr. Whistler, hebt n groen zegellak op het
kantoor
•Zoover ik weet nietwij gebruiken
daarenboven nooit zegellak. Waarom vraagt
u dat
Hy kreeg geen antwoord.
De detective ging vervolgens in het zij
vertrek, zocht onder den lessenaar, stak toen
iets bij zich en legde na eenig nadenken
ook de verscheurde enveloppe in zyn notitie
boek.
•Werkelijk, een rare historie, niet waar
Mr. Whistle? 1%
Maar helaas, ook daar vinden zij de
gewenschte zielerust en vrede des harten
niet. Bedenksels van menschen als die
surrogaten zijn, bevredigen zij slechts
voor een oogenblik en de ongeloovige
blijft de eeuwig-zoekende en eeuwig-
klagende, omdat hij zijn hart niet wil
verheffen tot Hem, die den vrede geeft,
quem iuundus non dat, dien de wereld
niet geeftWant alleen de ware gods
dienst is in staat, den mensch eene
blijvende gemoedsbevrediging te ver
schaffen.
Met het ongeloof'neemt ook de onte
vredenheid toe, en wordt de zedelijkheid
steeds meer bedreigd. Voor het behoud
der menschelijke samenleving is het
dan ook noodzakelijk, dat er godsdienst
bestaat. Reeds in de oudheid was men
van deze noodzakelijkheid overtuigd,
zoodat een wijsgeer uit die dagen zeide:
„Eer kan een stad zonder grondvesten,
een land zonder zon, dan eon volk zon
der godsdienst bestaan". En bevestigen
de feiten van het heden niet de waar
heid van dit gezegde? Vanwaar niet
alleen dat diep-zedelijk verval van het
Frankrijk onzer dagen, maar ook zijn
maatschappelijk verval, zijn achteruit
gang in bevolking, ware het niet, dat
daar de godsdienst op alle mogelijke
manieren wordt belaagd en vervolgd,
en het volk geheel ontkerstend? Wat
is er overgebleven van het eertijdszoo
machtige en geziene Frankrijk b.v. in
de glansperiode van het eerste keizer
rijk? Maar toen veMde ook niet het
ongeloof den scepter, doch een Napoleon I,
die de verspreiding van anti-godsdien
stige geschriften verbood met de opmer
king „Ik voel mij niet sterk genoeg
een volk te regeeren, dat Rousseau en
Voltaire leest".
Goed, zeggen sommigen, wij willen
den godsdienst wel hoogachten en
eeren, doch slechts voorzoover hij voor
aardsche doeleinden geschikt is. De
godsdienst mag niets anders zijn dan
een bovenaardsche voedingsstof voor
onze aardsche nooden. De mensch moet
godsdienst bezitten om zijne aardsche
belangen te kunnen verzekeren. Zij,
die zóó spreken, zouden den godsdienst
willen verlagen en voor wereldsche
doeleinden gebruiken. In hun hart voe
len dezulken niets voor God en gods
dienst, maar achten dezen laatste alléén
nuttig, voor zoover hij, om het zoo
eens uit te drukken, in hun kraam te
pas komt. Dat dit echter niet de ware
godsdienstzin is, behoeft wel geen be-
Hy keerde in het privaat-kantoor terug.
•Hebt u intusschen er al eens over ge
dacht wie de dader zyn kan
Nad kon slechts met het hoofd schudden
Zijn keel was weder toegedrukt. Andermaal
ging een koude rilling over zyn lichaam, bij
de gedachte, dat Ethel allerwaarschynlykst
het laatst met Huntington was geweest en
het haar dolk was, die in de borst van den
doode stakMaar neen I Aanstonds ver
dreef hij weder deze gedachte. Ethel was
zoo onschuldig als de zon, zoo onschuldig
aan deze daad als hy zelf. AHes moest ver
meden worden, om haar in deze verschrik
kelijke gebeurtenis te mengen.
•Neen I* zei hij daarom na een korte aar
zeling onder den achterdochtigen blik van
den detective.
•Neen, ik kan niet vermoeden, wie de
dader van zulk een roekelooze daad zijn
kan*.
•Dat is erg voor u, Mr. Whistler*, meende
Crout nu nadenkend, zonder den blik van
hem af te wenden.
•Gy zijt zelf jurist en weet heel goed, dat
de schijn tegen u is I*
•Maar ik bid u 1 Men kan toeh niet den
ken... dat zon krankzinnig zyn I*
Nad had by dit onverwacht vooruitzicht
moeite om kalm te blijven.
De detective trok de schouders op.
•Mr. Whistler, reeds zoo menige verden
king heeft waanzinnig geschenen, die toch
met den gang naar den electrischen stoel
geëindigd is.1) U deed werkelijk beter, niets
onder stoelen of banken te steken zoo u
nog iets weet*.
1) Om dit te begrijpen, dienen onze lezers zich te herinneren,
dat in Amerika, waar de doodstraf nog bestaat, de meeste ter
dood veroordeelden tegenwoordig door electrische achokken
gedood wwden, nn den Vert.
toog. Zeker, wanneer de menschen gods
dienstig zijn, zijn ookjde ware^belangen
des levens het beste verzorgd, maar
ieder mensch moet godsdienst hebben
als eersten plicht tegenover God. Wie
dus godsdienstig zou zijn om aardsche
belangen, verlaagt den godsdienst, om
dat daardoor iets minder en oneindig
veel minder, nl. het aardsche en niet
God beweegreden is zijner godsdienstig
heid. De godsdienst maakt ons onder
worpen aan God, maakt ons van God
afhankelijk. Maar daardoor krijgen wjj
ook de kracht om ons egoïsme, onze
ik-zuebt tot zwijgen te brengen en van
alle onbillijke eischen af te zien. De
ware godsdienst geeft ons tegenover de
wereld de noodige onafhankelijkheid,
tegenover onze wederwaardigheden de
noodzakelijke vrijheid, tegenover onze
overheden de zedelijke kracht om vrij
willig te gehoorzamen en tegenover
onze medemenschen den geest van
offervaardige liefde.
De godsdienst, in zijn volle, natuur
lijke ontplooiing moet den geheelen
mensch beheerschen, niet alleen den
inwendigen, maar ook den uitwendigen
mensch. Want godsdienst, wij zeiden
het reeds in ons eerste dezer twee
artikelen, is de verplichte overgave van
den geheelen mensch aan God. Inwen
dige godsdienstigheid zonder uitwendi
gen en algemeenen godsdienstzin is
onnatuur en op den duur eene onmoge
lijkheid.
Zwitserland.
Echtscheidingen in Zivitserland.
Volgens de statistieken, neemt ook in
Zwitserland het aantal echtscheidingen schrik
wekkend toein 1906 is het cijfer met
1343 vermeerderd.
Sedert de scheiding in 1874 in Zwitserland
wettelyk erkend werd, is het aantal echt
scheidingen nooit zoo groot geweest. Genève
spant hier, in verhouding tot de bévolking,
de kroon. In 1906 hebben in dit kanton 191
echtscheidingen plaats gehad.
Zürich komt op de droevige lijst voor met
286 echtscheidingen: Bern met 213, Neuchfitel
met 101 en Vaud met 125.
De invloed van den katholieken godsdienst
spreekt duidelijk nit het feit, dat in deze
statistiek de cijfers der katholieke cantons
verre beneden die der protestantsche blijven.
Hier volgen de cijfers voor eenige katholieke
Toen daarop geen antwoord volgde en de
jonge advocaat met bleek geworden trekken
voor zich uitstaarde, ging de detective in
anderen toon verder
•Stondt u met uw neef op geen goeden
voet
>Dat geef ik toe. Ik heb zijn bestaan dik
wijls genoeg bitter gevoeld en hem zoo ver
mogelijk van mij verwijderd gehouden. Maar
den dood heb ik hem niet toegewenscht
die ktfmt mij nn al heel slecht gelegen.
Eensklaps onderbrak hij zich. Wederom
moest hy aan Ethel denken. O, die ver
vloekte moordenaarshand had zich ook aan
haar bezondigd I Nu kon de doode nooit
meer spreken, de smadelijke verdachtmaking
nooit van Ethel's geliefd hoofd wegnemen.
Dat was een nieuwe slag...
Geluid van stemmen schrikte hem eens
klaps nit zijn sombere gepeinzen op.
•Ja, Sir*, hoorde men in de voorste
kamer het koeterwaalsch eens negers, ze
hebben hiernaast in het privaatkantoor ge
vochten, gistermiddag om vier unr ongeveer.
Ik heb het op den gang kannen hooren
ik kon geen woord verstaan, maar ik hoorde
een vrouwenstem weenen, en een man heeft
gelachen en geschimpt. Ik heb er niet erg
op gelet en dacht, dat een cliënte van Mr.
Whistler een proces zou verloren hebben*.
Het korte, zorgelooze lachen was in schrille
tegenstelling met den diepen ernst in de
kamer waar het lijk lag.
•De gewapende macht I*
Orout had geluisterd, maar geen spier
was bij het vernemen van die woorden ver
trokken, terwijl Whistler's trekken wederom
doodsbleek geworden waren.
•Nu, het heeft lang genoeg geduurd*.
De gewone manschappen onder persoon-
cantons, alle over 1906Freiburg 9Zug 2
en Uri geen echtscheidingenhet katholieke
Appensell slechts 3; het protestantsche daar
entegen 39 ontbonden huwelijken.
De gescheiden hnweiyken zijn voor het
meerendeel gemengde. Is dit niet een bewijs,
dat de ongelijkheid van godsdienst in het
huwelijk een slechte verstandhouding teweeg
brengt Handelt de Kerk dan niet verstandig
door zich tegen deze hnweiyken te verzetten 1
Als overal elders, is ook in Zwitserland
het beginsel der echtscheiding d. i. der ont
wrichting van hel familieleven, een der
meest angstaanjagende vraagstukken der toe
komst geworden.
Italië.
Anti Clericalisvnt.
Hoe hateiyk het anti-clericalisme kan te
werk gaan, biykt uit het volgende staaltje.
De Italiaansche wetten, die in 1873 de
grootsche gebouwen der Gregoriaansche
universiteit te Rome aan de rechtmatige
eigenaars hebben ontnomen, lieten aan de
Jezuïeten het bezit van twee kamertjes,
waarin de H. Aloysins van Gonzaga en de
H. Johannes Bergmans gestorven zyn. Deze
vertrekken zyn nn tot kapellen ingericht.
De anti ciericalen dringen er nu by het gou
vernement op aan, ook deze kapellen in bezit
te nemen.
Deze kamertjes zyn echter te klein, om
van eenig nut te kunnen zyn. Daarentegen
zyn zy een zeer gezocht pelgrimsoord, zoo
wel voor de Romeinen als voor de vreemde
lingen. Deze maatregel zou dus uitsluitend
door anti-ciericalen haat worden geïnspireerd.
Met welke kleine middelen het anti-cleri
calisme zich al niet ophondt I
Een jubiU-geschenk voor den Paus.
Ter gelegenheid van 's Pausen gouden
priester jnbilé in de maand September znllen
de katholieke vrouwen van Groot Britannië
en Ierland aan Z. H. een geschenk aanbie
den, bestaande in 100 kelken, bestemd voor
de behoeftige missies. Het geschenk zal ver
gezeld gaan van een album, waarin de namen
van al de geefsters ook van baar, die de
geringste bydrage schenken zullen wor
den opgenomen.
De Katholieke hiërarchie.
De katholieke wereld telt volgens de laatste
opgave 57 kardinalen, 14 patriarchen, 200
aartsbisschoppen en 793 bisschoppen89
titulair-aartshisschoppen en 610 titulair-bis-
schoppen.
Spanje.
Geen aanslag.
Dezer dagen liep door de pers het gerucht,
dat een aanslag zon zyn gepleegd op het
leven van koning Alfonso.
lykè leiding van den politiecommissaris van
de wyk kwamen naar de open deur gedreund.
Tegelykertyd kwamen ook de politiedokter
en de rechter aan, die reeds toevallig op
zyn kantoor was.
Vlak op den voet volgden hem de twee
afgezanten van het centrale deteetievenbureau,
tot groote verlichting van Mr. Crout, die in
een hunner den bekwaamsten politieagent
der stad herkende. Spoedig had Mr. Keane,
de detective agent van het centraal bureau,
de leiding op zich genomen. Aandachtig
luisterde hij naar de verklaringen van zyn
collega van het Pinkerton-bureau, terwyi de
rechter met zyn stok het eerste belang stelde
in den doode, dien men ondertnsschen op
genomen en op de lederen sofa gelegd had,
Natunriyk konden ook de beëedigde dok
ters slechts den reeds lang ingetreden dood
van Huntington constateeren, en tevens dat
deze aan een misdaad te wyten was. Ook
hun pogingen om den dolk uit de wonde te
trekken, kostte veel moeite. Toen hy einde-
iyk los kwam, bleef het verwachte hevige
nabloeden achterwege. Slechts enkele drup
pels zwart geronnen bloed kwamen uit de
wonde.
•Dat is opmerkelijk*, meende de rechter
nn hoofdschnddend, liet zich echter niet ver
der uit, maar boog zich tot een nieuw onder
zoek neder.
Dit scheen hem niet te bevredigen, want
spoedig hield hy weder op en gelastte het
iyk aanstonds naar het gerechtsgebouw over
te brengen, opdat daar direct het sectie-
onderzoek zon kunnen plaats hebben.
Ook de rechter kende Nad Whistler een
weinig.
.(Wordt vervolgd.)