R. Rath. Nieuws- exi ^ivertentiehlad
No. 18.
Zaterdag 29 Februari 1908.
2de Jaargang.
vooa.* Moord-HoHaud.
FEUILLETON.
Katholiek Leven.
Schuldig 1
Buitenland.
Verschijnt Woensdag en Zaterdag.
ONS
BLAD
ABONNEMENTSPRIJS
60 cents per drie maanden franco aan hnis. Te betalen in
het begin van ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers3 oent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Ons Blad".
BUREAUHoogstraat b/d. Langestraat te Alkmaar.
Telefoon No. 266.
ADVERTENTIËN:
Van 1—5 regels30 oent.
Elke regel meer6
Reclames per regel 15
ATTENTIE!
Zij, die zich met 1 April op
„Ons Blad" abonneeren, ontvangen
de tot dien datum verschijnende
nummers gratis.
Voor abonnementen en adver
tenties te Krommenie kan men zich
aanmelden bij onzen agent aldaar,
den heer W. van Straten, Zuider
Hoogstraat la.
Te Assendelft bij onzen agent
den heer D. J. Mijnen, boekhandel,
Assendelft.
De Administratie.
II. (Slot.)
Na de pauze vervolgde Mr. A. baron
van Wijnbergen zyne rede ongeveer
aldus
Tegenover onze hedendaagsehe maat
schappij, die te zien geeft een voort
durend toenemen van ongeloof en
materialisme, past het ons te stellen
de leer van Christus in woord en in
daad. Daartoe zijn op de eerste plaats
geroepen degenen, die door eer, fortuin
en positie hooger- in de maatschappij
geplaatst zijn. Zeker is hiervoor vaak
moed noodig, doch wij zijn er ook
zeker van, dat wij dien moed kunnen
ontleenen aan ons heilig Roomsch ge
loof. Als gij een voorbeeld wilt, welke
kracht te ontleenen valt aan een levendig
geloof, zie dan naar den man, die tal
van jaren een voorbeeld voor de Chris
tenen geweest is, naar Dr. Kuyper,
die veel moest verdragen, van alle
kanten bekampt en bestookt werd en
die töch is blijven arbeiden met reu
zenkracht, welke hij ontleende aan zijn
Geloof in Christus, voor Wien hij
werkzaam is.
Indien niet-Katholieken ons zulke
voorbeelden geven, dan moeten wij toch
zéker dankbaar zijn, die door ons
Katholiek geloof zooveel boven anderen
verkregen hebben. Dan is het echter
niet voldoende, zoo maar wat te gaan
doen aan sociale actieneen, in de
eerste plaats hebben wij te leven als
Katholieken. Wij moeten werkelijk
ernstige Katholieken zijn. Dit is wellicht
door velen te veel vergeten. Het is nu
zestien jaar gelëden dat de encycliek
„Rerum Novarum" verscheen, waardoor
groote ontwikkeh'ng op sociaal gebied
ontstond, echter moeten wy nooit ver
geten, dat Paus Leo XIII zoowel in 't
Amerikaaneche roman uit bet-Duitsch,
van
OTTO HOEOKEE,
14)
>Sure« zeker zei de andere neger
•juist na vijven. Door haar voile heen kon
men zien, dat zij geweend bad, hetgeen my
opviel. Ik. ken de ladyMr. Whietler ie
haar verloofde*.
Haar verloofde De mannen zagen elkaar
veelbeteekenend aan.
'Om dezen tyd moet de daad toch ge
schied zjjn vroeg Keane zacht aan den
rechter.
Deze knikte.
'Dit kan men natuuriyk eerst bij de sectie
precies vaststellen. Het is zoo'n eigenaardig
geval. Wat my het meeste opvalt is, dat bet
tijk in 't geheel niet stijf is. Dit komt slecht
overeen met een vermoording door een dolk
en maakt ook een vaste tijdsbepaling moei
lijk. Maar zonder twijfel is de moord gister-
middag gebeurd*.
'Hm*, meende Orout, >de zaak wordt
steeds ingewikkelder. Daar hebben we nu
waarachtig ook de vrouw in 't spel.
De rechter en Keane maakten een afwerend
gebaar.
'Waar denkt gij aan 1* riep de eerste op
gedempten toon,
'Miss Hastings is een hooggeaohte lady*.
'Best, t kan zjjn. Maar voorlooplg geloof
ik niet aan de schuld van dezen Mr. Whistler.
- By mag iets van de daad weten, ook den
begin als aan het einde dezer encycliek
gezegd heeft, dat de godsdienst alléén
in staat is blijvende beterschap aan te
brengen. Maar als dat waar is, dan
vragen wij waar zijn de bewijzen, dat
die overtuiging zich ook slechts geves
tigd heeft Wanneer wij hieraan slechts
een oogenblik twijfelen, dan direct de
handen ineengeslagen, want anders loo-
pen wij zeer groot gevaar, dat onze
arbeid vruchteloos, ja schadelijk zijn
zal. Dan toch wordt er gearbeid tot
eigene eer en glorie, in steê ter eere
GodsDaarom moeten in de allereerste
plaats zij, die door fortuin, positie en
beschaving hooger staan, echt-Roomsch
leven. Dan ontvlamt de liefde, die ons
ons zelf doet vergeten, de liefde die
offers brengt, anderen helpt, de liefde
die lenigheid en plooibaarheid weet te
schenken, waardoor stompen vermeden
wordt. Daarom prent u in, dat gij vóór
^lles zelf godsdienstig leven moet en
het menschelijk opzicht overwinnen.
Dan is de grootste hinderpaal wegge
ruimd.
Veel zal nog verbeterd moeten wor
den, vooral het onderwijs, maar toch
zal dit alles niet baten, indien wij niet
overtuigd zijn, dat vóór alles noodig
is echt godsdienstig leven. Zoowel
Leo XIII als Pius X hebben dit ge
tuigd en Dr. Schaepman, op wien alle
sociale werkers zoo gaarne een beroep
doen, schreef reeds vóór veertig jaren,
dat de godsdienst het eerste en voor
naamste is. Paus Leo XIII gaf de
encycliek over de H. Eucharistie, Paus
Pius X het zoo hoogst belangrijk decreet
over de dagelij ksche H. Communie en
wat is nu het merkwaardige? Dit:
dat het verschijnen der encycliek
„Rerum Novarum' telkens en telkens
herdacht wordt, terwijl het belangrijke
decreet vian Paus Pius X, ofschoon van
veel jongeren datum, toch bij de mees
ten in vergetelheid is geraakt. En tóch
hebben èn Paus Leo XIII èn Paus
Pius X gezegd, dat het Katholieke volk
éérst zorge voor een echt-Katholiek
leven Voorop, eerst en allereerst echte
mannen en mannen van godsdienstig
leven
Wanneer wy werkelijk overtuigde
Katholieken zijn, komt de rest van zelf.
Dan zullen, evenals onze tegenstanders,
ook de Katholieken hunne volle belang
stelling schenken aan het bijzonder
onderwijs. Vergeten wij niet, dat onze
mannen hunne beste krachten en het
beste van hun leven gegeven hebben
dader keuueu, maar zelf zal hij ze niet vol
bracht hebben... Ik zeg u, er zijn veel te
veel toevalligheden in het spel, die zjjn be
rekening van te voren geheel ontgaan zjjn.
Zulke daad overlegt men eerst voorzichtig
en kalm*.
'Mjj dunkt, wjj moeeten Mr. Whistler
eens heimelijk ondervragen*, meende Keane
en ging naar de voorkamer.
»Mr. Whistier komt u als 't u blieft
even hier*.
By dezen had er wederom reactie plaats
gehad.
De hoofdpijn van des 's nachts was in
heviger mate terug gekomen en plaagde hem
versohrikkeljjk.
Hy voelde zich als verslagen en was niet
in staat helder te denken.
>Wat verlangen de heeren*.
>Zeg eens*, begon de detectiveagent«had
uw neef een goed gehoor
Nad schudde van neen.
'Integendeel, reeds van zijn jeugd af was
hij hardhoorig.
En hieraan schryf ik voor een groot deel
zyn ondergang toe. Den laatbten tijd kon
men zich byna niet meer verstaanbaar voor
hem maken. En zoo heeft ook de hallboy
gisteren zyn stem tot buiten op den gang
kunnen hooren*, voegde hy er na een weinig
nadenken aan toe.
Orout had ondertusschen den dolk in de
hand genomen en bezag hem nauwkeurig.
Het vernuftige veerenmachaniek van het
wapen ontging zyn geoefenden blik niet.
Herhaaldeiyk duwde hy het meB in den heft
en liet het er dan'weder uitspringen. Aan
den knop was een geciseleerde ring beves
tigd en hieraan zaten nog twee schakels van
eeo dunnen gouden ketting, waaraan de dames
aan het bijzonder Katholiek onderwijs
Daarom moeten wij zorgen, dat onze
kinderen godsdienstig worden opgevoed.
De schoolbesturen moeten zorgen, dat
de bijzondere scholen kunnen concur-
reeren met het openbaar onderwijs,
opdat nooit gegronde klachten over het
bijzonder onderwijs kunnen worden
geuit. De bijzondere school moet goed
worden. Dit kost echter geld, veel geld
en daarom moeten de Katholieken door
hun geld de schoolbesturen in staat
stellen het onderwijs te verbeteren
Geef geld, graag en veel, ieder naar
zijn krachten.
Verder moeten alle Katholieken hunne
kinderen naar de Katholieke school
zenden. Er zijn er nog altijd, die meenen,
dat de openbare school beter is dan de
Katholieke, omdat ze Katholiek isEn
toch zijn de Katholieken verplichtaan
hunne kinderen Katholiek onderwijs te
geven.
Ten laatste, dat de Katholieke onder
wijzers hunnen plicht begrijpen Op
hen rust eene groote verantwoordelijk
heid. Dat zij streven naar lotsverbetering,
is hun recht en plicht, maar zorgt dat
gij altijd blijken geeft, te zijn Katho
lieken van den allereersten rang. Want
daürop hebben de ouders recht, dat de
onderwijzer zij van echt-Katholieken
stempel.
Als Katholieke sociale werkers heb
ben wij óók te zorgen voor het huisgezin.
Zorgt, dat' het huisgezin niet worde
ondermijnd door uithuizigheid of ver
gaderingen op Zondag en in dezen kan
vooral de vrouw ten goede invloed
uitoefenen. Vóór alles behoort de vrouw
in het huisgezin, maar daarna kome
zij in de sociale actie; niet om het
woord te voeren, maar wèl om mede
te werken en op den man goeden
invloed uit te oefenen. Met allen nadruk
mag^ tot de vrouwen worden gezegd
blijft belangstelling toonen in de sociale
actie, uit alle rangen en standen, en
denkt niet te gauw, dat het niet meer
noodig is. Aan de Nederlandsche vrou
wen mag tot voorbeeld worden gesteld
zij, die, bij goede huismoeder, is Hooge
Koninklijke Vrouwe, onze Koningin-
Moeder, die getoond heeft voor den
echtgenoot te zijn geweest een liefde
volle gade, voor haar kind een liefderijke
moeder, voor den Staat eene krachtige
bestuurster en voor het Volk eene
edele beschermvrouwe
Ook moeten de vrouwen, ieder in
haar stand, de allernoodlottigste luxe
gewoonlijk lorgnetten en dergelijke kleinig
heden dragen. De bovenste schakel was
opende daaraan bevestigde dolk moest
zeker ergens vast gezeten hebben, zoodat
daardoor de ketting was stnk gerukt, indien
de draagster onwillekeurig dacht de detec
tive aan iemand hem niet zelf er had
afgetrokken.
'Hebt u deze snuistery voor u zelf ge
kocht
Whietler keerde zich om. Hy kon een
zenuwachtig trillen met de oogleden niet
onderdrukken, toen hy het ongelukswapen
in de handen van Orout gewaar werd.
'Waarom vraagt u dat zei hy in plaats
van te antwoorden.
>Hm, dat is toch dameswerk. Of draagt
u gewoonlyk zulke kettingen De dolk is
n.l. toevallig of met opzet van een ketting
losgerukt*.
Het sierlyke wapen ging van hand tot
hand. Men gaf algemeen den detective
geiyk.
'Inderdaad*, meende Keane, 'dat is ge
wichtig. Droeg u dezen dolk aan een ketting
en waar
Zonder verschooning te vragen betastte
by Nad's vest en halskraag en overtuigde
zich daardoor, vóór dat Nad het verhinderen
kon, dat er geen ketting aanwezig was.
'Naar ik hoor, hebt u den dolk eerst
vóór eenige dagen gekocht wendde zich
nu ook de rechter tot den advocaat.
'Dan moet gy u toch kunnen herinneren,
wat gy er mee gedaan hebt, of gy hem
zelf gedragen en by welke gelegenheid gy
hem verloren hebt, gelyk gy straks meendet
of wel, of gij hem hebt weggeschonken en
aan wien
>D»t is in 't geheel nog niet noodig I*
tegengaan. De weelde neemt overal toe.
Dat komt, zegt men, omdat de levens
standaard stijgt. In zeker opzicht is
dit laatste waar, doch dat de weelde
daarom steeds hooger moet worden
opgevoerd, is onnoodig. Dat de vrouwen
dan ook in dit opzicht waak en zorg
zaam zijn. Immers, wanneer by ver
hoogden levensstandaard de inkomsten
niet omhoog gaan, leven die menschen
op kosten van anderen, tot de débacle
komt en daartegen moeten vooral de
vrouwen waken.
Verder moeten wij zorgen voor
verspreiding van goede lectuur. In
eigen kring moet overal onze Katholieke
pers gelezen worden en het mag niet
meer vóórkomen, dat in eenig Katholiek
huisgezin geen Katholiek blad gelezen
wordt. Ieder leze in eigen gezin de
Katholieke pers en zorge, dat ze door
anderen gelezen worde. Wij moeten
echter niet alleen lezen, maar ons ook
ontwikkelen in sociale cursussen. Deze
oprichten, waar ze niet zijn, en waar
ze bestaaD, deze bevorderen. Het volk
moet in sociale cursussen ontwikkeld
worden, hetgeen Z. D. H. de Aarts
bisschop van Utrecht nog vóór een paar
jaren zoo heeft aangeprezen.
Eindelijk moeten wij op elk gebied
vereenigingen oprichten op.Katholieken
grondslag. Wij moeten die vereenigingen
steunen in de oprichting en waar ze
bestaan, ze versterken. Zóó zullen wij
ons niet vijandig stellen tegen ongeloof
en materialisme, maar toonen, wie wij
zijn en wat wij kunnen.
Wanneer wij zóó handelen, dan be
hoeven wij niet al te pessimistisch te
zijn. Al moge er veel gebeuren, dat
ons angstig kan maken, och laat ons
bedenken, dat de Katholieke Kerk aan
zoovele gróótere aanvallen heeft bloot
gestaan, laten wij bedenken^ dat nóóit
een dag zoo treurig was, als toen de
God-mensch zelf hing, bloedend aan het
kruis en töch zoo spoedig daarop de
Paaschmorgen aanlichtte
Zóó strijden wij en blijven wy strij
den, daar wij behooren tot de strijdende
Kerk op aarde. Hélden behoeven wij
op dezen dag, sprak dr. Schaepman by
de onthulling van het mgr. Hamer
monument te Nijmegen, en dat mocht
Schaepman zeggen, die altijd gestreden
heeft, hij, die niet op de eerste plaats
was staatsman of dichter of redenaar,
maar echt-Roomsch man en die, weinige
maanden na zyn rede bij het mgr. Hamer
monument, zelf stierf den christelijken
stotterde Nad, om toch iets te zeggen.
'Wien zou ik zoo iets schenken?*
>Nu, dat is nog al gemakkelyk te raden*,
zei Crout schijnbaar onverschilig, >als men
een bruid heeft, gelyk uin zoo'd geval
bewijst men gewoonlyk kleine attenties*.
>Gy yit, dat alles is reine onzin I* voer
Nad hem zóó heftig tegen, dat hy er zelf
van schrok. Wat zouden die menschen nu
van hem denken I Dat was nu precies hun
verdenking in een bepaalde richting sturen,
en dus juist datgene doen, wat hy in ieder
geval wilde vermyden.
»Gy vergist u, ik voel my heel wel*,
meende de detective kalm, >maar uwe op
winding zou u wel eens schade kunnen
doen. Naar die lieden daar*, hy wees op de
bedienden des huizes, >ons zeiden, verbleef
miss Hastings gistermiddag uren lang hier
op het kantoor. II hebt ze waarschynlyk
hier boven nog aangetroffen
'Ik zei u daar straks immers reeds van
neen I* onderbrak hem Nad ruw.
'Laat toch den naam dezer dame als 't
u blieft uit het spel I*
>Wat had miss Hastings tydens uwe
afwezigheid hier zoo lang te doen
De detective stoorde zich niet aan Nad's
gezegde.
>Ik weiger ieder antwoord en herhaal, die
dame kan en mag u niets aangaan 1*
'Nu, dan ben ik van een andere mee
ting*, ging Crout onverbiddelyk verder.
»IJw neef is vermoord...*
Zoekend wendde hy zich om.
'Wie der boys zei zoo juist, dat de man
reeds in den vroegen namiddag hier kwam
»Ik, Sir*.
Een der negers trad naar voren.
>En myn kameraad heeft hem ook gezien*,
dood als een christen held in zijn ge
liefd Rome. Aan zijn vaderland liet hy
echter zijn christelijk deviesCredo,
pugno, ik geloof en daarom strijd ik 1
Laat ons dit devies van Schaepman
tot het onze maken: Credopugno
Ook Schaepman ontleende in de aller
eerste plaats aan zijn Geloof de groote
kracht en steeds heeft hy het getuigd,
dat die kracht ontleend werd en kon
worden ontleend aan zijn Geloof, Hoop
en Liefde voor Christus, zyne Kerk en
den Paus.
Laten wij dat deviesCredopugno
tot het onze maken, maar dan ook be
grijpen, dat wij den plicht op ons
nemen om, evenals Schaepman, heel
ons leven dat devies smetteloos te be
waren. Wanneer wij echte Katholieken
van de daad willen zijn, dan moeten
wij vóór alles gelooven in den stryd.
Trekken wij met dèt geloof op, dan
zullen wy ook veilig wezen en eenmaal
ons hoofd nederleggende, zullen wij
kunnen getuigen, op onzen laatsten
dag te hebben overgegeven ons vaandel
aan een nageslacht, dat, hopen wy, den
goeden strijd zal voortzetten tot den
laatsten dag
Frankrijk.
Over bijgeloof I
Het vryzinnig-democratische dagblad
Het Nieuws, dat te Alkmaar wordt uitgegeven,
heeft 'n belangwekkende ontdekking gedaan,
als ze het lieve brokstukje, dat wy onzen
lezers aanstonds te genieten zullen geven,
tenminste niet geleend heeft van een of
anderen anti-clericalen persbroeder.
In dit laatste geval komt de eer toaaan
den snuggeren collega.
Eet Nieuws dan heeft ontdekt, dat er een
'jammerlyk bijgeloof in Frankryk heerscht
en zelfs nog wordt aangekweekt* 1
Dit blykt weer, en nu laten wy Eet
Nieuws aan het woord
uit een aanklacht, die ingediend is tegen
den zoon van een overleden schilder ergens
in een dorpje in Bretagne.
Deze zoon wordt nameniyk wegens
lykenschennis vervolgd, omdat hy van het
lyk van z'n vader het hoofd heeft afge
sneden en dit op plechtige wyze in 'n
kapel heeft laten byzetten. Ook de priester,
die de kerkelyke plechtigheid daarby ver
richtte, is aangeklaagd.
De beschuldigde verdedigt zich met te
De andere hallboy zou gezien hebben, dat
de vermoorde in gezelschap van een anderen
ouden man, evenals by in twyfelachtige klee
ding, ongeveer om twee nur het gebouw be
trad. Volgens hem waren beiden met de lift
naar boven gegaan. De bediende der lift be
streed dittwee anderen mengden zich er
tusschen, die zouden gezien hebben, dat de
onbekend gebleven begeleider van Hunting
ton langs de trappen naar boven gegaan
was dit was hun des te meer opgevallen,
daar zy, belast met de bediening der liften,
minstens duizendmaal den kuchenden klim
mer voorbij waren gekomen.
>Nu, dat kan voorloopig biy'ven rusten*,
sneed Orout den laatsten bediende het woord
af, terwyl hy zich andermaal tot den advo
caat wendde.
>Uw neef is derhalve vóór miss Hastings
op het kantoor gekomen, die eerst na drie
uur kwam. Toen kon hy toch niet vermoord
zijn geweest, anders zou de dame wel om
hulp hebben geroepen*.
'Wie zegt u dan, dat myn bruid de daad
zelfs maar heeft kunnen zien. Myn neef is
hier in deze kamer vermoord, de verbin
dingsdeur was echter afgesloten. Miss Has
tings kon derhalve deze kamer in 't geheel
niet betreden en tevens ook niets van de
daad waarnemen, die misschien reeds uren
te voren gepleegd was I*
•Dat zegt u de rechter is van een andere
meening. Nu, daarover zal ons miss Hastings
waarBchyniyk het beste kunnen inlichten*.
Nad kon zyn hevige ontroering niet ver
bergen.
>U kunt er toch niet in ernst aan
denken...*
(Wordt vervolgd.)