R. Kath. Nieuws- en Advertentieblad
voor Noord-Holland.
No. 29.
Woensdag 8 April 1908.
2'1" Jaargang.
FEUILLETON.
Schuldig
Buitenland.
Verschijnt Woensdag en Zaterdag.
Een Katholiek Spotblad.
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
50 cents per drie maanden franco aan huis. Te betalen in
het begin van ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers3 cent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Ons Blad".
BUREAUHoogstraat b/d, Langestraat te Alkmaar.
Telefoon No. 266.
ADVERTENTIËN:
Van 1—5 regels30 cent
Elke regel meer6
Reclames per regel13,
Een goed idee, van groot belang voor
onzen tijd, vinden we door den heer
Henri H. van Calker ontwikkeld in
de Voorhoede van 28 Maart 1.1. Een goed
idee, dat èn om zijn strekking èn om
zijn bewijsvoering in den breeden kring
onzer Roomsche Pers aandacht verdient
en bespreking. De oprichting nl. van
„een blaadje dat door rake teekeningen,
„pakkende bijschriften, geestige rijmpjes
„den vijand bekampt en de goede zaak
„verdedigt".
Een goed idee. Het volk in zijn hoo-
gere en lagere klassen wil spotbladen.
Wie zal het ontkennenals men maar
eens ziet met hoeveel ijverige nieuws
gierigheid men elkander verdringt voor
sigarenwinkels etc om spotplaten te
zienals men maar eens ziet, met
hoeveel graagte aan stations b.v. Be
ware JacobUilenspiegel,- De Noten
kraker en van de buitenlandsche als de
Lustige Blatter, Le Rire e. a. gekocht
worden en gelezenals men eens na
gaat, hoe onder de fatsoenlijken met
graagte een Fliegende Blatter verslon
den wordt. Nu mag men er over rede
neeren zooveel men wil, het feit is er,
voor ieder duidelijkmen wil spotbladen.
Nu kan men gaan waarschuwen en
verbieden (zooals trouwens plicht is)
maar zal het niet veelal gaan zooals
Vondel zegt:
Verbiet de lieden bet toonneel,
Soo loopt ervseven maal soo veel.
Als eenmaal de streving bestaat, dan
zal een enkele waarschuwing of een
verbod uitteraard weinig uithalenmen
moet de bestaande streving ook ten
goede weten te leiden. Als men iets
verkeerds verbiedt moet men tevens
iets goeds kunnen geven, dan kan men
succes verwachten. Den stroom zal'men
moeilijk kunnen afsluiten, men moet
hem weten te leiden in Roomsche
bedding.
Daarom openbaart zich in vele landen
ernstig het verlangen naar een R K.
Spotblad. Daarom stelt men zich ernstig
de vraag, of het levensvatbaar zal zijn
ja of neen. Want dat het vruchtbaar
zal werken daaraan kan men moeilijk
twijfelen. Doch er bestaat in meerdere
kringen tegen zulk een spotblad een
vooroordeel, d1. dat onze katholieke
zaak te hoog is en te verheven om met
zulk een middel propaganda te maken.
Wat deed de Kerk echter in de
middeleeuwen
Amerikaar.sohe roman uit bet Dultscb,
van
OTTO HOECKER,
25)
•Maar, dat ie om verstomd van te staan f
Gij zeidet me zelf toch nog, dat hij met een
dolk was gestoken I
Dat is by ook, maar de dood was van
te voren reeds ingetreden. Het gaat hier
over twee verschillende en ook van elkaar
onafhankelijke misdaden. Ook staat reeds
vast, dat niet Hnntington Whistier, maar zyn
neef, de advocaat, moest vergiftigd worden*.
Waldon kon een in 't oog loopende ver
warring niet onderdrukken. Hij scheen bljj
te zjjn, dat op dit oogenblik de bediende
met bet ontbijt binnenkwam. Eerst toen de
man de sierlijk klaargemaakte portie voor
hem had neergezet en zich weder verwijderd
bad, verbrak hy de ingevallen stilte.
•De zaak wordt immer gekker I Nu zou
den liefst de beide neven bedreigd zjjn ge
weest en door verschillende personen. Zjjn
uw veronderstellingen niet wat gewaagd
•Het gaat hier niet om veronderetellingen,
maar om bewijzen*, viel Orout in, die met
zichtbare belangstelling gadesloeg, hoe Waldon
met bevende hand thee inschonk.
•Er is uitgemaakt, dat een aan den advo
caat geadresseerd pakket heimelijk is ge
opend, en dat het zich daarin bevindende
zcbadelooze brnlspoeder met een sterk ver-
gif vermengd ie*.
Men behoeft zeker nog niet met alle
satirische en humoristische voortbreng
selen der middeleeuwen te dwepen om
toch toe te geven dat de katholieke
zaak in dien tijd een groot deel had in
humor, satire en spot.
En thans?
Is het geen edel en verheven streven,
ook hierin de katholieke beginselen te
doen uitgroeien? Denk eens aan den
humor van onzen tijd. Waarom wordt
er gelachen Om uitgedroogde flauwig-
heden, om moppen, waar het bedenke
lijke of schunnige een paar duim dik
op zit. Onze tijd is eensdeels zwaar-
op-de hand, anderdeels lichtzinnigmet
het echt katholieke leven niet alleen
in Kerk en gezin, maar in gezelschappen,
werkplaatsen enz. is de gezonde lach
verdwenen. Is het niet de moeite waard,
dezen gezondenlach, blij teeken van
gezond christelijk leven, weer in eere
te brengen?
Maar ook, wat is er tegen om op
politiek en sociaal gebied met spot en
satire de Kerk en het katholiek streven
te verdedigen en den vijand te be
kampen Onze tegenstanders bekampen
ons met satire en spot, in woord en
beelddoor een stroom van spotplaten,
caricaturen enz. worden onze politieke
en sociale actie, onze godsdienst en
zedenleer belachelijk gemaakt. Zouden
wa daar niet het vlijmscherpe mes
onzer satirische critiek mogen zetten
in hun ziekelijke meeningen?
Wat doen nu reeds onze groote bladen
als Tijd, Maasbode en Voorhoede Zij
geven nu reeds politieke platenwaarom
anders, dan omdat zij overtuigd zijn
„dat het een eisch des tijds is ook door
de [satirische] stift het volk te Ieeren",
Beschouwingen in bladen gaan veelal
boven de kuif, en al daal je nog zoo
zeer af, wie zal het kunnen ontkennen,
dat men, wil men het volk meer doen
meeleven op politiek en sociaal gebied,
men platen moet geven, puntige, rake
platen. Immers wat het oog ziet, treft
veel meer, dan wat het oor hoort.
Maar zal ook een leuk spottend versje,
desnoods op een populaire melodie
(zooals Vondel dat zoo meesterlijk kon)
er niet beter ingaan en langer onthouden
worden dan een mooie verhandeling?
Onze Roomsche zaak, goed begrepen,
is dus niet te hoog om zich met spot
bladen onder het volk te begeven.
Maar, desniettemin blijft het waar,
noblesse oblige, adel verplicht, ook in
humor, spot of satire zal de katholiek,
die zich zelf en zijn katholieken gods
•Maar wie ter wereld kan dit gedaan
hebben vroeg Ralph nu.
De mededeelingen hadden hem zóó steik
getroffen, dat hij vergeefs getracht had te
ontbjjten met tegenzin schoof bjj de zilveren
schotel op zij.
•Verdenkt men nog niemand
Zeer zeker*, wierp Keane er tusschen,
die in een vensternis leunde en totdnsverre
zwijgend had toegezien.
•Wij zijn juist bezig met bewjjzen te ver
zamelen*.
Waldon zag hem verbaasd aan.
Zóó verdenkt u reeds iemand vroeg
by nn snel;
•Natuurlijk heeft die vrouw hier ook weder
de band in bet spel
Spreekt u van miss Hastings vroeg
Orout.
Gaat uw afkeer tegen haar niet wat te
ver by u
Ralph was opgesprongen. In zenuwachtige
onrnst begon by in de kamer op en neer
te loopen.
•Ik vertrouw die miss Hastings nu een
maal niets goeds toel* riep bij somber.
Wie zon anders by de vermoording van
myn armen vriend ook eenig belang
hebben I*
Orout volgde hem opmerkzaam met zyn
blikken. Toen zonder een spier van zyn ge
laat te vertrekken, zeide by
•Wie er anders belang by zou knnnen
hebben Nn, ik denk bijvoorbeeld u, Mr.
Waldon*.
Als door een adder gebeten stond Ralph
plotseling stil, en keerde zich om.
•Ik herhaalde hy toonloos.
Hy ging dicht op den rnstlg met de han
den over de bont gekruist zittenden toe
dienst respecteert, zich op een zekere
hoogte moeten stellen, beneden welke
hij niet dalen mag. Pikante, laag-
hartstochtelijke, plompe en grove zetten
moeten worden vermeden. Dat eischt
het katholieke fatsoen. Een Roomsch
spotblad is voor het volk, maar dan
ook voor het heele Roomsche volk. Het
moet tot het volk gaan, niet om daar
te speculeeren op grofheid van karakter
van laag bij de grondsche naturen, maar
om het volk op te heffen, en ook hier
geest en hart te adelen.
Daarom is de taak van een Room-
schen humorist en satiricus, hetzij
schrijver of teekenaar, veel moeilijker,
maar dan ook veel edeler, dan die van
den godsdienst- en zedenlooze. Dezen
voeren stroomafwaarts met de lage
natuur, wij daarentegen zullen stroom,-
opwaarts moeten voeren.
Zullen wij dat kunnen? Zal een
spotblad in Roomschon geest hier levens
vatbaar zijn? Wij meenen van ja.
De heer van Calker komt bij een
bescheiden berekening tot- een oplage
van 10,000 en dat is voldoende.
Maar waar het vooral op aan komt,
schrijvers en teekenaars?
Ook daar zijn wij wel klaar voor.
De heer van Calker noemt als teeke
naars van Geldorp en Theo Molkenboer,
Pater H. v. d. Biezen (in het Gentrum)
noemt Piet Gerrits, wij zouden er gaarne
vooral ook Jan Bleijs bij genoemd zien.
Als schrijvers heeft men reeds een com
pleet stel in het Dompertje en hoe velen
zullen er aan andere bladen nog-zijn,
hoevelen zullen er nog wakker geschud
worden, nu nog sluimerende talenten.
Maar men moet zeker zijn van zijn
krachten, zeker van den goeden loop,
voordat men begint. Is een strijd met
het oog op de nederlaag weinig bemoe
digend, de nederlaag zelf zou ons nog
meer schade doen, dan dat we nooit
begonnen waren. Daarom zegge men
zijn meening ia bladen, of anderszins,
men betuige den heer van Calker ad-
haesie met of zonder opmerking, dan
kan men ernstig dit, in zich goede, idee
overwegen en zoo mogelijk verwerke
lijken. Dan als onder de hooge goed
keuring van ons Doorluchtig Episcopaat
(dat vooral hebben we noodig, wig kijken
maar aan den buitenkant) een Roomsch
spotblad kan worden opgericht, dan
hebben we een groote aanwinst voor
onze Roomsche actie. God geve het!
H. M. v. d. BOOGAARD,
R. K. Pr.
en staarde hem met wyd open gespalkte
oogen aan.
•Maar die scherts gaat te ver, Mr. Croutl...
Ik neem in 't geheel niet aan, dat het om
zoo iemand gaat 1*
Een gedwongen lacbje klaarde de ernstige
trekken van den detective op.
•Maar dat spreekt van zelf, Mr. WaldoD.
Vergeef dit kleine lesje, dat ik u gegeven
heb. Miss Hastings zon het b.v. ook niet
aardig vinden, als men haar zonder voldoende
bewyzen in dezen jongsten moord betrok*.
•Maar die vergeiyking gaat in 't geheel
niet op, mijne beeren I* N
•Neem my niet kwalijk, Mr. Waldon*,
wierp nu Keane van het venster af er tus
schen, «waarom dan niet U meent dat de
dame zonder meer, haar echtgenoot door een
moord uit den weg heeft geruimd. U ziet
er geen bezwaar in, baar daarenboven van
den aanslag op haren verloofde te beschul
digen, alhoewel u toch slechts zonder vol
doende bewys baar kunt verdenken. Nemen
wy nu echter eens aan, dat u om de liefde
dezer dame gedongen badt, dat n waart
afgewezen en daarom met uw vroegeren
vriend oneenigheid bad gekregen gevallen,
waarin de afgewezene zich op zyn gelukkiger
medeminnaar wreekt, hem zelfs om het leven
brengt of brengen laat, zijn in 't geheel niet
zeldzaam...*
•Zeker niet*, viel Orout bevestigend in.
Ik heb reeds dikwyis met dergeiyke ge
vallen te doen gehad*.
Nn moest Ralph Waldon hardop lachen.
>U zyt me een paar leuke heprenl* meende
hy vervolgens.
•Vermoedeiyk ben ik naar de bovenste
verdieping van den wolkenkrabber door de
lucht gevlogen, heb waarschyniyk een masker
Dultsohland.
Geen jonge broekies.
De wetgevende heeren in Duitschland biy
ken wyze wetgevers te zijn.
Zoo is Maandag, by de behandeling der
Vereenigingswet een artikel aangenomen, dat
personen onder de 18 jaar uitsluit van het
lidmaatschap van politieke vereenigingen en
de deelneming aan openbare politieke verga
deringen.
Dus geen jonge broekies meer in de po
litiek I
Een wijs besluit.
De socialisten denken er echter anders
over. Ze schreeuwen moord en brand.
Geen wonder, want ze zien hun succes
reeds minder worden, nu er de lawaaimakende
claque niet meer mag by zyn.
De eerste ontmoeting twssclien een Koninklijken
vader en zyn dochtertje.
Het Neues Wiener Tageblatt verhaalt de
volgende bijzonderheden omtrent het bezoek
vorige week gebracht door den koning van
Saksen aan de kleine prinses Monica te
Gries in Oostenryk. De vader bad zyn kind,
wier moeder, de bekende vorstelyke avon
turierster, de oud kroonprinses van Saksen,
thans in den vreemde rondzwerft als me
vrouw Toselli, nog nooit gezien. Dinsdag
ochtend kwam de koning te Bregenz aan
onder den naam van graaf Hillsenburg; hy
zond zyn klein gevolg weg en begaf zich
allereerst, geheel alleeD, naar de kerk.
Na daar eenigen tyd in gebed te hebban
doorgebracht, reed by naar Gries, naar de
villa Habsburg. Daar stond op hem te wachten,
onder de hoede barer gouvernante, een lief
meisje van bijna vyf jaarde koning om
helsde bet kind, nam bet bij de band en
ging met haar wandelen. Tegen een uur in
den middag, kwamen de koning en het
meisje in de villa terug en gebruikten er
samen het middagmaal. Daarna reed de koning
uit, om twee uur later in een hotel op den
berg met het kindje thee te drinken.
Na de thee, keerde de koning weer naar
de stad terug om eenige inkoopeD, cadeautjes
voor de kleine te doen en gebruikte ver
volgens met zyn dochtertje het souper. Den
volgenden dag, na te Bozen van zyn corres
pondentie inzage te hebben genomeD, keerde
de koning naar de villa Habsburg terug om
er wederom met het kleine meisje te dinee-
ren en zich ten slotte met zijn dochtertje,
die vergezeld werd van de gouvernante, naar
het station van Bregenz te begeven. Daar
bleef hij tot op bet laatste oogenblik op het
perron, omhelsde herhaaldelyk de kleine, die
voor bet gelaat gehad dat my onzichtbaar
maakte, en heb, zoo vermomd, het gif onder
een gemengd... hababa, dat is komiek I*
Andermaal brak hy in geweldig lachen los.
Maar by lachte alleen. De trekken der
detectiven bleven even ernstig.
•Waarom zoudt u door de lucht gevlogen
zyn vroeg Keane.
•IJ bent op den noodlottigen dag minstens
tweemaal op het kantoor van den advocaat
geweest, dus op de plaats der misdaad zelf.
Zeer goed I Als men wil, kan men op
deze manier ten slotte wel al degenen die
dien dag het kantoor bezochten, verdenken.
Waarom verdenkt u dan niet liever ook den
boekhouder Die is toch den gebeelen dag
daar geweest I*
•Dat is ook geschied, Mr. Waldon*, viel
Keane weer kalm in.
Zijn opvallend, tegen zyn plicht verdwy-
nen heeft hem reeds verdacht gemaakt...*
Onzin I*
Waldon marcheerde opnieuw met rassche
schreden door de kamer.
Die Phelps is een onschuldig man. Ik
ken hem tameiyk goedop mijne aanbe
veling heeft hy die plaats op het kantoor
verkregen*. - t
•Ik hoorde u daar juist met den bediende
over een Mr. Phelps spreken; is deze dezelfde
persoon vroeg Orout.
Deze vraag scheen den anderen blykbaar
onaangenaam te zyn. Hy wendde zich snel
af en ging naar een venster. Een oogen
blik daarna keerde by zich weder tot zijn
bezoekers.
•Nu ja, wat zou dat Ik had er myn
reden voor, op de hoogte te biyven van
Nad's verbondingen tot miss Hastings. Phelps
praat gaarne by vertelde my allee wat hy
den vader hartelijk toewnifde, terwijl de trein
Na verloop van eenige dagen zal het meisje,
de kleine prinses Pia Monica, haren vader
te Leipzig ontmoeten. De koning zal haar
dan medenemen naar Dresden om het nieuwe
zusje op te nemen in den kring zyner andere
vier kinderen het gezin zonder moeder.
Oostenrljk-Hongarlje.
Moordaanslag op een priester.
De basiliek S. Giusto te Triëit was dezer
dagen het tooneel van een bloedigen moord
aanslag. D8 priester Don Giovanni Marsich
had juist aan een der zy-altaren de vroeg
mis beëindigd, toen uit de voor het altaar
knielende personen een man opsprong, zich
op den priester, die zich nog op de onderste
treden van het altaar bevond, wierp en hem
een messteek in bet onderlijf toebracht. Daar
de onbekende den priester met beide banden
aangreep, moest don Marsicb, om den razenden
woesteling af te weren, den kelk laten vallen
en naar .de sacristie vluchten, waar hij hevig
bloedend ineenzakte.
Terwyl de ooggetuigen dezer afgryaelyke
scène vluchtten, gelukte het den koster Mle-
cher, die de H. Mis gediend had en een
anderen toegesnelden koster, den dader te
ontwapenen en aan twee, voor de domkerk
stationneerende politie agenten over te geven.
Don Marsich werd naar zyne woning gebracht,
waar bij door de toegesnelde artsen verbon
den en naar het algemeene ziekenhuis ver
voerd werd. De verwonding is zeer zwaar,
zoodat onverwyid eene operatie moest wor
den ondernomen. Men hoopt echter den onge-
lukkigen priester in bet leven te behouden.
Don Marsich is eerst 25 jaar oud, uit Ga-
podistria geboortig, was eerst kapelaan te Isola
en werd vervolgens tot koor-vicaris aan de
domkerk te Triëst benoemd. De moordenaar
is de herder Giovanni Kasanatz nit S. Pietro
deli' Amade in Istrië en heeft zijn slachtoffer
nooit gezien. Volgens zijne bewering, zou hij
in het jaar 1896 een dergelyben aanslag op
den pastoor van Karkanje gepleegd hebben
en toen krankzinnig verklaard zyn.
Men twyfelt aan zijne geestvermogens.
Denemarken.
Vooruitgang van het Katholicisme.
Meer dan menig ander land toont Dene
marken de bezielende en nooit te dooven
kracht van den Katholieken godsdienst.
Voor juist zestig jaren werd den Katho
lieken toegestaan Btraffeloos in het land te
vertoeven. Hunne buizen echter mochten aan
den straatkant geen raam hebben. Door tus-
schenkomst evenwel van het Oostenrijkscbe
gezantschap werd volle vrijheid van godsdienst
toegestaan.
Tegenwoordig telt men er bijna 12 duizend
wist... en nu, daar maakte ik ook gebruik
van I Om den man, zonder opzien te baren,
bij mij te knnnen ontvangen, had ik hem
namens Brown Mc Lean en Co. de opdracht
gegeven, de 50.000 adressen voor de proef
monsters te schryven. De lijsten daarvoor
kwam hij immer by mij balen en dan keu
velden wij wat*.
•Maar zaagt gij hem ook op het kantoor
van zyn patroon
•Zelden. IJ weet immers dat ik met
WhiBtler op gespannen voet leefde*.
•Wat u eergisteren toch niet belette, n
tweemaal op zyn kantoor te vervoegen...
Wanneer was dat
Hij dacht even na, doch trok toen de
schouders op.
•Dat weet ik zelf niet juist meer. Om elf
uur ontmoette ik Huntington, Vervolgens
ging ik naar Nad Whistlers kantoor, om met
hem af te spreken, doch ik trof hem niet
daar. Misschien een uur later, kort voor het
einde der luoch pauze, kwam ik nóg eens,
en toen wilde Phelps even oploopen om
Whistier bericht (e geven, doch ik zei hem,
dat hij dit maar zou laten en aan zyn heer
zeggen, dat ik in de Lotosclub op hem
wachtte*.
•Hm I*
Crout zag even op de pendule.
•Hebt u op dien dag aan Huntington
Whistler geld gegeven
Zeer zeker...*
Ralph noemde een groot bedrag.
•Ik wilde u reeds lang vragenheeft men
de som niet op het ïyk gevonden
(Wordt verv ilgd)
