V
glop.
ap.
glop.
R. Kath. Nieuws- en. ük.elves?ieiitie?jla,cl
voor Noord-Holland.
lee.
No. 50.
Zaterdag1 20 Juni 1908.
2<Ie Jaargang.
MELK
►AM,
NES.
FEUILLETON i
RPET-
f 1.50.
Buitenland.
i flinke
en
olland."
Verschijnt Woensdag en Zaterdag.
Internationaal Congres
voor Vrouwenkiesrecht.
Uit stormachtige Dagen.
LÏ-
ORT
ONS
BLAD.
1
611.
rTEMA, in do
99
ooi.
de
Steeweg.
Attnuuut.
ABONNEMENTSPRIJS
50 cents per drie maanden franco aan huis. Te betalen in
het begin van ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers3 cent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Ons Blad".
BUREAUHoogstraat b/d. Langestraat te Alkmaar.
Telefoon No. 266.
ADVERTENTIËNt
Van 15 regels30 cent.
Elke regel meer6
Reclames per regel 15
Zij, die zich met 1 Juli a.s. op
ONS BLAD abonneeren, ontvangen
de tot dien datum verschijnende
nummers gratis.
De Administratie.
Dit Congres, van 15 tot 20 Juni te
Amsterdam gehouden, werd Maandag
morgen om half tien geopend. 3-elukkig
heerschte er niet de opgewondenheid,
welke zich tegenwoordig van deEngel-
sche ijveraarsters voor het vrouwen
stemrecht meester maakt; maar dat
ook hier de toon niet geheel vrij was
van opgeschroefd zijn, meenen we reeds
te kunnen opmaken uit het luid toe
gejuichte
Welkomstlied
Bij het volk, dat vrijheid bemint als het leven,
Welkom, o vrouwen al te gaêr I
GD, die vruchten vraagt van uw ijvren en
[streven,
Pleit voor wat goed ie, rein en waar I
Vrouwenwoord
Moet gehoord,
Dringe krachtig door van land tot land,
Tot aan 't verste strand.
Maakt TT op, o zustren, om kloek en beraden
't Werk te volbrengen, dat U wacht
Baan' uw woord den weg voor uw doel en
[uw daden,
't Woord is der zwakken stuts en kracht I
Spreek met klem,
Vrouwenstem.
Bat gy al wat slenr en waan verblindt
Voor uw wenschen wint.
„'t Werk te volbrengen, datü wacht",
zijn werkelijk geen slecht gekozen
woorden; jammer maar, dat ze hier
niet bedoeld zijn in den goeden zin der
algemeene vrouwenplichten. Had men
dakrover een Congres gehouden, dan zou
er zeker voor velen practisch nut in
hebben gelegen, doch nu... Ja nu hopen
wij, zeide de Nederlandsche presidente
Dr. Aletta Jacobs, „dat wij spoedig ons
doel mogen bereiken en wij voortaan
onzen tijd, onze kracht en onze be
kwaamheid kunnen wijden aan de
emancipatie van alle vrouwen der we
reld". O zóó dus, om voor het huis
houden, om voor man en kinderen te
zorgen geen tijd, geen toewijding meer,
doch werken, om ook anderen te eman-
cipeeren en af te wenden van hun
plichtenom naar de stembus te gaan,
maar... maar ook om een zetel te ver-
Roman alt het Duitsch, van Herman Hirschfeld,
bewerkt voor »OES BLAD'.
4)
>Wat hebt gij me verschrokken l« zeide
ze zacht verwijtend.
'Meent gij dan, dat ik zacht en fijn zal
optreden als een voornaam heertje riep
Jean lachend.
>0f hebt gij geheel iemand anders ver
wacht Zeker, mynheer Felix weet mooi te
praten en kan uitstekend huichelen, maar
voor echtgenoote zyt gij hem toch te slecht,
dat heeft h\j me zoo juist nog verklaard'.
Marie kreeg een kleur en een smartelijke
trek lijnde zich diep in het zachte gelaat
van het blonde jonge meisje.
>Ik heb naar zoo'n hooge eer niet ge
streefd', zeide zij zacht, >en vicomte Felix
heeft er mij ook nooit de gelegenheid voor
gegeven'.
'Eer lachte Jean klaar op.
'Wie weet, hoe lang het duurt en de
bedelares der straat ruilt niet met deze eer.
Haha een eer met zijn hoofd te betalen, is
een gevaarlijk ding'.
'Jeanriep Marie uit, »ik bezweer het
u> wat hebt gy toch tegen onze heeren, van
wie wij, zoolang het ons heugt, niets dan
goed genoten hebben? De La Gharette's
waren het, die ons deel lieten nemen aan
het onderwijs dat vicomte Felix kreegde
La Gharette's zyn het, die onzen voorspoed
bevorderd hebben en gy Maar al te goed
Weet ik hetgy beloont hen met ondank
overen in gemeenteraad, volksvertegen
woordiging e. d., want dat is toch wel
het eigenlijke doel dezer beweging.
Ook de presidente van den Wereld
bond heeft bij de opening van het congres
een toespraak gehouden, een lange, doch
wel wat overdreven loffelijke. Alles
stond er o zoo goed voor en in Enge
land waren het heldinnen, die daar de
campagne voor het vrouwenkiesrecht
voerden. „Er zijn geweest", zeide zij,
„dappere generaals, geoefende legers en
wezenlijke veldslagentactiek en stra
tegie zijn toegepaster waren uitvallen,
overwinningen en krijgsgevangenen."
Een mooi stuk rethorika, maar wan
neer men rustig de tactiek der Engel-
sche dames heeft gevolgd, bemerkt men
terstond, dat men daar beeft te doen
met enkele heethoofden, die op alle
mogelijke en onmogelijkewijzen hun
ideeën willen opdringen.
Bombast en overdrijving komt echter
méér in de rede dezer presidente voor
en zoo we niet vreesden te lang te
worden, zouden wij daarvan nog aardige
staaltjes kunnen aanhalen.
Bij dit alles zal men echter toch wel
eens gaan denken, door welke middelen
zullen deze kiesrecht-ijveraarsters haar
doel bereiken, hoe zullen zij haar stem
recht verzekeren Op de wijze der
Engelschen Neen haar wapen is „een
beroep op het rechtvaardigheidsgevoel
van den man". Maar dat rechtvaardig
heidsgevoel zal, dunkt ons, bij de meeste
mannen wel den wensch uiten, dat de
dames zich wat minder met politieke
en wat meer met huishoudelijke zaken
bezig hielden, en och, de meeste ernstig
denkende dames zijn ook van die
gedachte.
Ook van den kant der politiek zijn
de verwachtingen omtrent het vrouwen
kiesrecht niet hoog gespannen, want
toen in den loop der vergaderingen de
vraag behandeld werd, of ergens in de
landen der afgevaardigden eenige poli
tieke partij met hart en ziel voor het
vrouwenkiesrecht medewerkte, werd
eenstemmig een ontkennend antwoord
gegeven.
Tot besluit willen we nog een versje
aanhalen, dat, voor de variatie, op het
congres door kleine kleuters van jongens
werd gezongen
«Wy, mannen van een nieuw geslacht
Bat bloeit in later dagen,
Wy zullen als een trouwe wacht
Der vrouwen wachtwoord vragen I'
Van deze gelofte kan de spes patriae
later wel eens den brui geven, hoezeer
ze ook door de congressisten met dave
rend applaus werd ontvangen
gy benydt ze, terwijl gij bedanken moest'.
'Bedanken l< voer Jean uit, 'bedanken,
omdat de gril van een aristocraat ons tot
speel- en schoolkameraad van zijn zoon
maakte Hadden zij my gelaten, wat ik was,
ik zou het onderscheid niet gevoeld hebben
tusschen rijk en arm nu echter te midden
in glans en heeriykheid te moeten leven en
te weten, dat een ander die bezitdie
gedachte heeft van myn jeugd af mijn ziel
vergiftigd en ik haatte de menschen, van
wie ik weldaden moest ontvangen, juist om
die weldadenja ik haatte hen, wijl zij
rijker, schooner en machtiger waren dan ik«.
'Wee u, Jean 1« riep Marie.
Uw nijd maakt u voor mij verschrikke-
lyk 1 En te moeten zwygen, vicomte Felix
die met open hart ons tegentreedt, niet te
dnrven waarschuwen, omdat gy myn broe
der zyt o, dat is verschrikkelyk',
'Reeds anderen hebben getracht, mij by
hem verdacht te maken, maar hij rekent
blindelings op myn trouw', zei Jean lachend.
'Ongetwyfeld zou ik ook carrière hebben
kunnen makeD, zooals men dat zegtik had
kunnen studeeren en een beroemd man wor
den de slotbewoners zouden mij de mid
delen daartoe wel verschaft hebben. Maar
dat duurt my te lang en het is ook te moei-
lijk, ik heb een korteren weg gevonden en
ik zou wel gek zyn als ik dien niet
opging'.
>Ik echter, Jean, ik, uwe zuster, smeek
u in den naam onzer ouders, die hun hee
ren in onwankelbaren trouw waren toege
daan, laat die slechte gedachten, die u be
heerschen, broeder, varen. Meer dan één
gerucht drong tot in myn eenzaamheid hier
doorvan bloeddorstige mannen, die nu te
Farys heerschen en het- heiligste in 't stof
Onstandvastige liefde.
Verleden week bevatte het vrijzinnig-
democratische blad Eet Nieuws een
heftig artikeltje aan ons adres, waarin
het zijn beklag deed, dat wij het toch
maar altijd op de „neutraliteit" gemunt
hebben
Dat vond het blad vreeselijk onver
draagzaam en, ter wille van den lieven
vrede, nam Eet Nieuws nu de verdedi
ging der „neutraliteit" op zich.
Wij zijn op dat artikeltje niet inge
gaan, wijl het van zulk een onnoozelen
kijk op de zaken blijk gaf, dat ieder
woord eraan verspild zou zijn.
Amper een week later echter blijkt
de vriendschap met de „neutraliteit"
pardoes uit
Dat zit 'm zóó
In de „neucrale" „Oprechte Stads
editie", het Haarlemsche blad, heeft een
zekere Politicus de stoutigheid gehad,
een lofrede op het Kamerlid Passtoors
te schrijven, en die Politicus dreef de
stoutigheid nog verder, door een ver
gelijking te maken tusschen Passtoors
en... de vrijzinnig democraten, bij welke
vergelijking de laatsten er bedroevend-
slecht afkwamen!
Ziedaar de reden,- waarom de vriend
schapsbanden tusschen het Nieuws en
de „neutraliteit" verbroken zijnl
Tnans blijft er geen stukje over van
heel die „neutraliteit"
Krachttermen nat Nieuws is daar
zéér sterk in als gemeene lasteraar,
wiens bovenkamer ziek is, schendblad,
Meerenberg, vuilnisbak, ontvloeien der
journalistieke pen van het Nieuws.
't Is vreeselijk en dat met zulk warm
weer
De liefde voor de „neutraliteit", welke
in staat is Eet Nieuws zóó van streek
te brengen, moet nu wel morsdood zijn.
Terwijl ze de vorige week nog spring
levend was, toen het tegen Ons Blad
ging!
Is ze niet leerzaam en... vermakelijk
deze onstandvastige liefde?
België.
De ramp te Contich.
De Kamer behandelde dezer dagen de inter
pellatie over het spoorwegongeluk te Gontich.
De minister voor de spoorwegen, Helle-
treden zy zenden hun handlangers naar
alle landen uit. Jean, ik heb u in geheim
zinnige gesprekken met mannen uit de buurt
gezien, wier namen geen goeden roep heb
ben ik heb bladen en boeken by u gevon
den, waarvan ik huiverde. Laat af, Jean,
laat af I Begeert gy geld vicomte Felix
zal het u niet weigeren ongetwijfeld zal hy
gaarne Uive wenschen inwilligen om u tevre
den te maken'.
Jean lachte hardop.
«Myn wenschen? Ik heb er Blechts twee
en ik twyfel of mijnheer Felix ze vervullen
zal. Ik ben echter echter niet tevreden, voor
dat ik als heer en meester op het kasteel
La Gharette zetel en Louise de Fuisdóme,
het meisje, dat men als bruid voor den
vicomte Felix beBtemd heeft, zich de echt
genoote noemt van Jean Rollan'.
'Almachtige Godl« De gansche ver-
twyfeling harer ziel sprak uit dezen kreet
van het jeugdige meisje.
Een zacht kloppen en zonder het bin
nen van den broeder of de zuster af te
wachten, trad vicomte Felix de La Charette
over den drempel. Verschrokken ylde hij
naar Marie toe.
•Wat is er met u gebeurd, goed meisje?'
riep hy,
•Gy hebt geweend uw oogen zijn
rood'.
Marie trachtte haar verwarring te over
winnen.
>Het is niets genadige heer, in het geheel
niets,' zeide zy>Jean vertelde my zoo
juist een gebeurtenis ik ben een echt
vreesachtig meisje,' voegde zy er aan toe.
>Hy vertelde u misschien hetzelfde, wat
ik u kom mededeelen,' zei Felix ernstig
ik ken uwe gehechtheid aan het Fransche
putte, legde uit, dat het ongeluk te wyten
is aan een werkman, die naliet het sein op
onveilig te zetten en niet den wisselhefboom
overhaalde. De machinist van den sneltrein
stelde vergeefs pogingen in het werk om
te remmen. Dit spoorwegongeluk zei de
minister is het grootste, dat ons land
heeft getroffen, want nooit is bij ons het
cyfer van 40 dooden en 324 gewonden be
reikt. De minister voegde er aan toe, dat
het administratieve en gerechtelijke onder
zoek nog niet geëindigd is. De schadeloos
stellingen aan de slachtoffers zullen betaald,
de schuldigen gestraft worden. Er zijn maat
regelen genomen om een herhaling te voor
komen.
Frankrijk.
Een nieuw Hospitaal te Parijs.
Een rijke dame, mevrouw de Provigny,
heeft aan het burgerlijk armbestuur van Pa
rijs tien millioen francs vermaakt om een
hospitaal te Btichten maar onder de formeele
voorwaarde, dat het ziekenhuis zou bediend
worden door liefdezusters. De directeur der
openbare armenzorg, de heer Mesureur, heeft
daarop tot aller verwondering met stalen
voorhoofd de volgende verklaring afgelegd
>Ik hecht er aan te verklaren, dat er niets
is, in de voorwaarden van de erflaatster,
dat onbestaanbaar is met de huidige wetten,
en dat in strijd zou zijn met de traditiën
van het Burgeriyk Armbestuur, hetwelk de
verlangens der donateurs altyd scrupuleus
geëerbiedigd heeft«(? I)
Een hemeltergende heiligschennis te Parijs.
Een ten hemel om wraak roepende heilig
schennis is gepleegd in de kapel van het
huis van de Zusters van het H. Hart, op
den boulevard des Invalides te Farys, uit
welk huis eenige maanden geleden de Zusters
door de regeering verjaagd werden. Het huis,
de kapel en de mooie tuin staan op het
oogenblik onder beheer van den ministerieelen
liquidateur in afwachting, dat het perceel
verkocht zal worden.
Voorloopig is het gebouw verhuurd of
gratis geleend voor 'wereldBche feesten'.
In de kapel nu van dat huis is onlangs
een gruwelijke heiligschennis gepleegd. De
kapel, die er uitziet precies als voorheen,
toen de H. Mis er nog in werd gedaan,
wordt door een zeker gezelschap, waarin
joden den hoofdtoon voeren, gebruikt als
zaal om er zich te 'vermaken'. En welk
een schandelijk vermaak I Toen de genoo-
digden in het priesterkoor gegroepeerd ston
den, zag men uit het sacristie (waar het
buffet gehouden wordt 1) een vrouw te voor
schijn komen, gehuld in lange sluiers.
Zy plaatste zich voor het altaar, waar
voor korten tyd nog het H. Misoffer werd
opgedragen zij bleef zoo eenigen tijd staan,
koningshuis en uw tranen en de veront
waardiging uws broeders gelden een heilige
zaak. Vergeef my, Jean, zoo ik daar straks
heftig was,< ging hy voort, den trouweloozen
vriend de hand reikend; >wie zou op 't
oogenblik aan iets anderB kunnen denken
dan aan het gevaar des vaderlands. Gy weet
het niet waar? Den ouden Boileun, welke
de brieven en couranten naar bet slot bracht,
moet gij ontmoet hebbenhet proces des
konings is begonnen en het vonnis, dat zy
uit zullen spreken, is de dood.'
>De doodstraf l« herhaalde Jean werk-
tuigelyk als een echo, terwyl zyn zuster in
snikken uitbrak.
De vicomte ging naar haar toe en zei
'Gij zyt een goed kind, gy moet bidden
voor uw koning en wy mannen zullen voor
hem stryden. Nog heden spreek ik mijn
vader; ik ga naar Farys om te vechten en,
wanneer het zyn moet, te sterven voor den
koning.'
>Ik twyfel, of uwe ouders u zullen laten
gaan,< meende Jean bedaard, >en mejuffrouw
de Puisdóme, zal die haar bruidegom zich
in doodsgevaar laten begeven
'Louise is de dochter van een edelman,
die meer dan eenB zyn bloed in dienst van
het Fransche koningshuis vergoot', ant
woordde Felix.
'Gij echter, Jean, zult op La Charette
blyven en over de mynen waken gy
zult
'Felix La Charette 1 Felix La Cha
rette l< klonk de Bcherpe stem der oude
Gregoire door de geopende deur, >wilt gy
my een woordje gunnen
'Kom binnen, oude, wat wilt gy
'Bemoei u met mij, als 't u belieftuwe
beenen zyn jonger dan de myne en de slechte
totdat zij ineens de sluiers' van zich wierp
en geheel ontkleed voor het altaar stond.
AldUB hernieuwde zich hier het hemeltergende
tooneel van de godin der Rede, toegejuicht
door een cosmopolitisch publiek (er waren
daaronder vele Russen, zelfs Russische groot
hertogen) zonder dat een der aanwezigen den
moed bezat, te protesteeren tegen een der-
gelijken gruwel op deze heilige plaats.
Een Farysch anti clericaal blad, dat zelf
niet bang is van gewaagde dingen, de Vit
Parisienne, vindt een dergeiyke vertooning
op een zoo heilige plaats toch al te walge
lijk en roept zachtjes protesteerend uit
>0, merkwaardige uitwerkselen der echei-
dingswet
Ba 1 wat een verrotting in Frankryk.
Gaan wy weer de ergste dagen van het
schrikbewind beleven vraagt de Univers.
En is er geen wonder der goddeiyke barm
hartigheid noodig, om de moderne steden te
behoeden voor het lot, dat de rechtvaardig
heid des hemels deed neerdalen over de
bewoners van Sodoma en Gomorrha
Oostenrijk.
Moord op een priester.
Een der afschuweiykste moorden, waaraan
een oud en eerbiedwaardig priester ten offer
gevallen is, werd Zondag 1.1. by klaarlichten
dag te Wippach gepleegd. Op dien dag kwam
gedurende de Hoogmis een jonge man in de
kerk en woonde de H. Mis tot het einde toe by.
De onbekende won dan inlichtingen in
omtrent de ligging der pastorie en vroeg of
hy daar met den deken Mathias Erjaver zon
kunnen spreken. De menschen, die hy aan
sprak, en bij wie zyne informaties naar de
levenswyze en gewoonten van den deken
geene verdenking wekten, gaven hem de ge
vraagde inlichtingen.
De jonge inan begaf zich dan naar de
pastorie, waar hy den deken in zyn studeer
vertrek alleen aantrof. Toen hy voor den
priester stond, haalde hy plotseling een groo-
ten steen te voorschijn en sloeg daarmede
den priester op het voorhoofd. De grysaard
zonk aanstonds ineen, waarna hem de moor
denaar nog verscheidene malen op het hoofd,
sloeg tot het arme slachtoffer zich niet meer
bewoog. Hierop stak de beestachtige mis
dadiger met een schaar in den hals van zyn
slachtoffer, zoodat de vermoorde geheel met
bloed overdekt gevonden werd. De moorde
naar had zyn slachtoffer met zulk eene woede
mishandeld, dat op het lijk niet minder dan
vijftig wonden gevonden werden.
Toen de moord door de huishoudster van
den overledene ontdekt werd, was de moor
denaar reeds gevlucht. Een bloedspoor duidde
aan, welken weg hij genomen had. Aanstonds
werd de vervolging begonnen, maar de voor
sprong van den moordenaar was te groot
gedachten liggen als een hooge berg op den
drempel'.
'Wonderlyk oudje', zei Felix, »ik moet
wel uw zin doen, wat wilt ge
Hy ging naar buiten en zonderde zich
met de oude af. Moeder Gregoire kon zeven
tig jaren oud zyn. Haar bruin, krachtig ge
vormd gelaat was met diepe rimpels door
trokken, maar haar scherpe oogen flikkerden
nog helder uit hunne kassen en schenen tot
in het binnenste der ziel door te dringen.
Ze was armoedig en phantastisch gekleed,
maar niet onzindelykeen korte, grijze rok
reikte haar nauweiyks tot aan de voeten
om de schouders droeg zy een grooten, roo-
den doek, die achter toegeknoopt was, en
een zelfde doek bedekte het gryze haar,
waarvan hier en daar van onder het be
kleedsel een lok te voorschyn kwam. Het
ondje had een gebogen gestalte en een zware
kruk ondersteunde haar.
'Vicomte Felix', zeide zy, toen beiden
alleen waren, »gy en uwe ouders waart
steeds goed voor mygy hondt my niet,
gelijk alle anderen, voor een heks en daar
om kan ik verstandig met n spreken. Ik
kom u bedanken, jeugdige heer, dat gy myn
kleinkinderen niet naar de gevangenis bracht,
waartoe u de boosaardige Jean Rollan trachtte
aan te Bporen'.
>Ik neem uw dank aan<, onderbrak Felix
het oudje, >maar laat Jean nu buiten spel;
't is waar, hy wil noch van n noch van
uw kleinkinderen iets weten, maar is hy de
eenige, wien uwe geheimzinnige handelwyze
tegenstaat
(Wordt vervolgd).
\-