T
DINO,
'Klooit
raan,
f&. Kath. lieiwi" ei Advertentieblad
veer Rïoor«l-IEolla.rad.
V
1
No. 76.
Zaterdag 19 September 1908.
2a:® Jaargang
OU DES,
■ogisten,
FEUILLETON,
f
1
UTPHEN.
7 uur.
AAR.
!N bij
hoogst betalen.
aatjes flacon 30 ets.
er ij van
33, Alkmaar.
isch en
oek.
len, technische
tarief.
Lokor—Scheikundige.
)rs aan
JAM, MARMELADE en
,t of por postwissel,
doei).
Verschijnt Woensdag en Zaterdag.
Het Gouden Priesterfeest
van Z. H. Paus Pius X.
1858 18 September 1908.
Uit stormachtige Dagen
-r
En detail.
ARP.
En detail.
ud GOÏÏO, ZIL-
ea BLOEDEO-
WANNA,
A, Speciaal-Arte voor
3.
K.G.
HAYTEMA, in de
.190
lD", verlangt ge-
de Kamer, het
ost.
No.,
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
50 cents per drie maanden franco aan huis. Te betalen in
het begin van ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers3 cent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Ons Blad".
BUREAUHoogstraat b/d. Langestraat te Alkmaar.
Telefoon No. 266.
ADVERTENTIËN t
Tan 15 regels 80 cent.
Elke regel meer6
Reclames per regel 15
Zij die zich met 1 October a.s.
op „ONS BLAD" abonneeren,
ontvangen de tot dien datum ver
schijnende nummers gratis.
De Administratie.
In het stille bidvertrek alleen met
den God die Zijne jeugd verblijdde,
vierde gisteren te Rome een priester
den 50sten gedenkdag van het uur,
waarop God Hem met Priestermacht
omkleedde.
Heel de Katholieke wereld houdt oog
en hart in liefde naar Hem gericht.
Straks zal Hij staan in den St. Pieter
en voor de Confessie van Petrus het
„Te Deum" aanheffen, het danklied zijner
vrome ziel en om Hem geschaard de
Prinsen der Kerk in hun purperen
plechtgewaad, de gezanten van Keizers
en Koningen, de afgevaardigden van
alle oorden der wereld, mannen, die
uitblinken door den adel des geslachts,
der deugd en der wetenschap. De evvi-
va's van duizenden zullen Hem in
weerwil van alles, omjubelen en voort
geplant in elke richting naar het kleine
land aan de zee en tot ver over de
wereldzeeën weerklank vinden in de
harten van millioenen, die in trouwe
liefde, met Hem hun Herder en hun
Vader, God loven, die is de Koning van
den Tijd.
Want welk een Priester, de Man,
dien dit Jubelfeest geldt! Hij is de
Paus! En meer dan dat. Hij is in
hangen, diep ernstigen tijd een dier
MagnaliaDei, een van die wonderwerken,
waarmede God sinds den glorievollen
Pinkstermorgen het spoor der mensch-
heid door de eeuwen afteekent.
Paus Pius X, ziedaar het levend on-
omstootelijk blijk van Christus' trouw
jegens Zijne Kerk: Zie Ik ben met
tot aan de voleindiging der eeuwen.
Daarom stijgt dankbede en vreugde
lied uit ons hart op.
De Paus jubileert! Wien roomsch
gevoel doortintelt, jaagt deze gedachte
alleen reeds het „Te Deum" naar de
lippen.
Want de Paus is voor ons eene geheel
eenige Verschijning in de wereldge
schiedenis, het Wezen dat staande
Roman uit hetDuitsch, van Herman Hirachfeld,
bewerkt voor «ONS BLAD'.
30)
«Gij kent mij wel, Jean Rollan», zei Pierre
hoonend, «ofschoon het meer dan achtien
jaren geleden ia, ainda wij elkaar gezien heb
ben maar ik heb dikwijle genoeg aan u en
aan de belofte gedacht, die ik u gedaan heb.
Ik ben gewoon mijn woord te houden, maar
ik bad tijd noodig, om den dag van heden,
die nu eindelijk gekomen is, voor te bereiden.
Zie deze opening in den grond, Jean Rollan»,
ging hij verder, >zij komt uit in een onder-
aardscb hol van de boschkapelzij wae de
reddingeweg voor my, zij wae de reddings-
weg van graaf Felix La Oharette, dien ik,
terwijl bij uw weldoener wae, aan uwe bloed
dorst ontrukte ook voor u zal deze opening
een weg zyn, maar uw weg tot den dood».
Rollan zonk op zjjn knieën, hij kende te
goed »jn vijand 6n den wreeden ernst zijner
woorden.
.Genade stamelde hij, «erbarmen I'
«Hadt gij erbarmen, toen de edele gravin
door uw verraad naar de guillotine gebracht
werd Hadt gy erbarmen met Felix La
Gbarette, die u als zijn vriend vertrouwde?
Hadt gij erbarmen met uw eigene zuster,
toen gij van een edele daad een zware aan
klacht maaktet Sterven moet gij, Jean
Rollan - bet is in omen kring besloten
en die u uw doodvonnis zal voorlezen, let
wel bet is uw zoon, uw eigen zoon, dien
gq daqht dat verdronken wa». ZQn dood,
tusschen den tijd en de eeuwigheid de
woorden der eeuwigheid tot ons spreekt.
Hij ie de bode Gods. Wie leven wil en licht
Hij houde op Hem alleen het zoekend oog
[gericht.
(Schaepman.)
De Paus. Ziedaar Simon Petrus,
op Wien Christus Zijne Kerk vestte,
voortlevend onder ons. Halve waarheid
is dit slechts. Opvolger van Petrus,
Hoofd der Kerk, Herder der kudde, de
Steenrots, die heel de Kerk draagt en
schraagt eindeloos meer nog is de
Paus.
Wilt gij Hem aanschouwen in den
vollen, onverdoofbaren glans Zijner
waardigheid? Zie Hem: in dien Paus
van Rome leeft Christus de Gezegende
Heiland zelf voort tot aan het einde
der tijden.
O Hij is in ons midden, overal, altijd
in het aanbiddelijk Sacrament, dat Zijne
wijsheid bedacht, Zijne almacht werkte,
Zijne liefde, alle vernederingen ten spijt,
bestendigt.
Maar treft u niet de geheimzinnige
stilte die het Tabernakel omzweeft?
Daar is het Kind van Bethlehem, met
Zijn zwijgen en vernietigende vernede
ring. Daar is de Jongeling van Nazareth,
verborgen levend in onvergelijkelijke
gehoorzaamheid. Daar is de Gekruiste
van Calvarie. Zelfs den gestorven Hei
land, sluimerend in het graf, vindt gij
in het Tabernakel terug.
Doch waar spreekt die Heiland, welke
steden en dorpen al leerarende door
trok, Die do Waarheid openlijk en on
feilbaar predikte, de twijfelingen ont
warde, Die d9 dwaling aanwees, de
huichelarij van het onsterfelijk Phari-
zeëndom ontmaskerde, de onwetenden
onderrichtte, aan Wiens voeten de
Apostelen zich leergraag neerzetten?
In het Yaticaan, zegt Mgr. Bougaud,
spreekt Hij Zijne onsterfelijke woorden
door den sterfelijken mond van den Pausl
Als tegenstrijdige meeningen de we
reld verontrusten, als Arius, Luther,
Jansenius, Febronius of Gunther of Loisy
en hun aanhang de heilige Waarheid
aanranden, dan is voor twijfelmoedigen
de onfeilbare zekerheid te vernemen
niet voor het Tabernakel, maar in het
Vaticaan aan de voeten van den Paus,
welken naam deze ook voeren moge.
Een mensch zwak als alle mensch
nu eenmaal is, persoonlijk aan dwaling,
aan begocheling onderhevig, maar uit
kracht Zijner verkiezing tot Hoofd der
Kerk, tot eene geheel innige gemeen-
was een misleiding, hij leeft en is lid van
onzen bond*.
De schreeuw van den ongelukkige was zóó
vol vertwijfeling, dat hij zelfs de harten der
ruwe kerels, die hem gevangen hadden, trof
Pierre alleen bleef koel. Hij haalde een
pistool uit zijn gordel te voorschijn en
spande het.
.Bezie dit wapen, Jean Rollan<, zeide hij,
.hiermede zal ik achter uw zoon gaan staan,
terwijl hij u het vonnis voorleest, dat men
over u geveld heefthet is onherroepelijk,
of God zelf moest een wonder doen, om n
te redden. Verraadt echter een kreet, een
beweging, of slechts een blik van u den
band, die u met dengene, die uw doodvonnis
voorleest, verbindt, dan verplettert mjjn kogel
zijn hoofd, het hoofd van uw zoon, Jean
Rollan. En nn, lieve vader, kom en. verzadig
uw oogen aan nw Hinken zoon, voor zij zich
voor immer sluiten'.
Rollan's oogen rolden als gloeiende kolen,
onsamenhangende woorden drongen uit zijn
keel, zjj werden zwakker en zwakker, want
hij zonk in de vreeselyke diepte. Als met
jjzeren greep door Pierre's arm vastgehouden
zonk hij in de diepte. De anderen volgden
en stil werd het in moeder Gregoire's hut
als voorheen.
Gerncht van stemmen in het grootere ver
trek deed Robert verstaan, dat de vangst
gelukt was, en de mannen, aan wie hij zich
in een oogenblik van jengdige onbezonnen-
heid had verbonden, naar hun toevluchts
oord teruggekeerd waren. Een sleutel draaide
in het verroeste slot om, de deur zijner
kamer knarste open en met een papier in
de hand trad Pierre Gregoire 9P dep jon-
schap met Jesus Christus verheven;
eene menschelijke verschijning, maar
die alle eeuwen en alle wereldstreken
verlicht, die optredend als Herder en
Leeraar der volkeren in de volheid van
Zijn Gezag, zich richtend tot allen on
feilbare woorden spreekt als Christus
zelf. Zoo is de Paus.
De Paus. Wat meesterstuk door Christus
[heilige hand,
Te midden van den tijd, voor allen tijd geplant.
Ja, God heeft Hem gesteld in eigene glorie-
[stralen,
Als drievoud diadeem om 't sterfelijk hoofd
[doen dalen.
Want zie, des Vaders kracht, de waarheid
[van den Zoon,
De liefde van den Geest, zij vormen de eene
[kroon,
Wier spangen, door het kruis vereenigd en
[verbonden,
Geen machten dezer aarde verbrekend schei-
[den konden.
Dat is de ontzagwekkende grootheid
van iederen Paus: van den Heilige en
van die den glans Zijner waardigheid
ontluistert.
De Paus jubileertGod U loven wij
20 Juli 1903 werd de Katholieke
wereld diep getroffen door het verlies
van haren Opperherder Paus Leo XIII.
Meer dan 25 jaren lang had de wereld
met bewondering gestaard op de zede
lijke grootheid, die Zijn leven en daden
dooraderdehad zich gebogen voor de
zedelijke kracht, weike van die broze,
wankele gestalte meer geest dan
mensch, maar Koning altijd uitging.
Toen in den avond van 25 Juli bij
de plechtige bijzetting de Majordomus
dat eerbiedwaardig gelaat met een
sluier overdekte, ging er een rilling
door alle aanwezigen. Allen waren diep
ontroerd. Kardinaal Sarto snikte luid
Zijn diepe droefheid uit.
Over duizenden trouwe kinderen der
Moederkerk gleed een wolk van moede
loosheid. Het was als beving allen het
bange gevoel, dat een glorietijdperk voor
het Pausdom in Leo was afgesloten.
Op wiens schouders ook de geweldige
last der Pauselijke waardigheid mocht
worden gelegd, nooit zou hij kunnen
evenaren een Paus als de geschiedenis
er weinigen aanweesgeniaal staatsman,
in wien Yon Bismarck, de eerste diplo
maat van Europa, zijn evenknie vond;
Man van veelzijdige geleerdheid, den
grooten Leo, gelijk Kardinaal Sarto Hem
gen man toe.
>Ik hoop, mijn jongen, dat u de tijd niet
lang gevallen is', zei hg vroolyk .bet werk
was gemakkelijker en sneller gedaan, dan ik
gedacht had, en onze gevangene is daarbin
nen, half dood van angst'.
Robert wierp een verachteiijken blik op
Pierre.
»Ik heb mg tijdens uwe afwezigheid niet
verveeld, ik dacht er over na, hoe gemakke
lijk men de hartstochten bij de onervaren
jeugd kan opwekken. Pierre Gregoire, gy
hebt het gedaan. Ka hetgeen ik gisteravond
in gindsch vertrek uit den mond der dron
ken kerels vernomen heb, twyfel ik aan u
evenals aan de anderen, en ik wil niet lan
ger uw werktuig zijn. Het mag zjjn, dat
Jean Rollan het ongeluk der La Oharette's
op sijn geweten heeft, ik betwijfel echter,
of uw beweren, dat ook mijn onders door
hem zijn opgeofferd, iets meer is dan een
voorwendsel, om mij bondgenoot van uw
baat te maken. Ik verlaat deze plaats niet,
vóórdat ik volle zekerheid heb verkregen'.
«Die zult gi) krijgen», antwoordde Pierre,
«maar nn niet. Zj] niet zoo weerspanning
jongen bruiste hy op, daar hg vastberaden
heid in Robert's oogen zag flikkeren, «ver
geet niet, dat gij in onze macht zyt en onze
wet hem met den dood straft, die onze ge-
heimen weet en zich niet voegt naar onzen
wil. Gij zult met my naar de zaal gaan, en
zult daar met luide stem het vonnis voor
lezen, dat de bond der wrekende broeders
over Jean Rollan geveld heeft; en wanneer
het in een afgelegen hoek voltrokken is, dan
ditn zal ik n zeggen, wat gij begeert te
weten en u laten gaan om terug te keeren
naar het eiland, nadat gQ eerst gezworen
hebt te zwijgen».
aanstonds betitelde, als Hij voor Zijne
trouwe Venetianen Zijne ontroostbare
droefheid en Zijne liefde en bewonde
ring tegelijk uitvierde.
Wat zijt gij bevreesd gij kleingePo-
vigen Hoe is onze kleinmoedigheid
beschaamd
Vijf jaren reeds stuurt de opvolger
van den grooten Leo, die Pius Xheet,
het ranke scheepje van Petrus met
vaste hand door de branding der wereld
zee heen.
En nu reeds is het vaststaande: de
geschiedenis zal na den grooten Leo,
gewagen van den wijzen, den diep-
geleerden, den innig vromen, den groo
ten Pius„Ziet Ik ben met U tot aan de
voleindiging der eeuwen".Door dit woord
stelt God zich zelf ten borg voor de
volheid van genade, de onfeilbaarheid
en onvergankelijkheid, die Hij Zijne
Kerk heeft beloofd.
Sedert 1800 jaar wordt deze belofte
van Christus voor aller oog vervuld.
Het heerlijkst wordt zij werkelijkheid
in dagen als onweer en storm de Petrus
rots omloeien.
Reuzen gestalten in de achtbare rij
der Pausen, die hunne schaduw tot in
onzen tijd werpen, treden uit den
nacht der eeuwen naar voren man
nen, voor hun tijd geschapen, als Syl
vester en Gregorius de Grooto, als
..regorius VII en Bonifacius VIII, als
Paulus III en Pius VI en Pius IX.
Hen roemt de menschelijke geschiede
nis om hoogen adel van karakter,
onbezweken moed, waarmede Zij
kampten voor de zuiverheid der Kerkleer
en de onvervreemdbare rechten der Kerk.
Maar de Christen ziet in hen meer nog
dan helden van deugd en offermoed.
Zijn hart dankt telkens weer den God-
delijken Stichter der Kerk, die in ieder
hunner, naar den aard van den nood
der tijden het woord inloste dat hij
eenmaal aan Zijne Bruid, de Kerk,
heeft verpand.
„Ik ben met IJ" dat woord heeft
de Heiland nogmaals gestand gedaan in
den nu jubileerenden Paus!
Ziet als het tijdperk der democratie
nauw is ingeluid en de Kerk naar het
onvergetelijk woord van den Aartsbis
schop van St. Paul do jonge democratie
den vredekus heeft gegeven en haar
gezegend heeft, roept hij het kind des
volks, den armen knaap van Riese,
Jozef Sarto, tot de hoogste waardig
heid, die ooit menschelijke schouders te
torsen hebben.
Ziet als de vijanden der Kerk in
Voor den eersten keer was Pierre zich te
buiten gegaan, en had hy de volle ruwheid
van zijn karakter aan den jongen man ge
toond. Met zichtbaren onwil, bleek van
schaamte en verzet nam Robert het gewich-
tige papier uit de handen van zyn ontvoer
der en las het snel over.
«In tegenspraak met uwe belofte geen
bloed te vergieten, hebt gy den ongelukkige
toch ter dood veroordeeld vroeg hij, oogen-
schijnlijk kalm.
«Het ging niet anders, de lieden wilden een
offer hij heeft tienmaald en dood verdiend'.
«En ik moet hem dit vonnis mededee-
len vroeg Robert verder, Zijn stem klonk
dof en gedrukt, als wilde hij hetgeen in ziia
binnenste omging, geheim houden.
«Ongetwijfeld, zoo wil ik heten gy zult
u daar goed- of kwaadschiks naar voegen'.
Een verachteiyk lachje speelde om de
lippen van den jongeling.
«Wees onbezorgd', zei hy, «ik gehoor
zaam open de deur«.
«Het laffe bloed stroomt waarlijk ook in
zyn aderen l« mompelde Pierre, terwijl hij
den jongen man vóórging. Aan den ingang
bleef hij staan en liet Robert voorgaan, ter
wijl hy het pistool uit zyn gordel trok en
den loop op het hoofd van den jongeling
richtte. In de groote zaal waren fakkels aan
gestoken om het schemerlicht, dat de dag
er van boven door liet dringen, te vervan
gen by dat licht zag de jongeling de ge
zellen van Pierre in een halven kring staan
en in hun midden een bleeken man met
ongewoon rollende oogen, bibberende lippen
en die bQ zyn komst oprees, als wilde hij
zich op hem werpen, maar by een beweging
van Pierre achter Robert's rug, zuchtend
ineenkromp,
Frankrijk met stille, onverbeten woede
tegen haar hun haat richten met steeds
brutaler overmoed en de hiërarchische
orde der Kerk zelfs met sluwe vondsten
trachten te ondermijnen, dan stelt hij
tegenover hen Pius X, die al hunne
looze plannen doorschouwt,waar Vorsten
der Kerk zelfs dreigen zich te laten
verschalken, die, liever alles prijsgevend
dan het beginsel, liever alles lijdend
dan te verzaken Zijn Opperherderlijken
plicht met onbuigbare fierheid het:
„Non Possumus" van Pius IX herhaalt
tegenover de kleinzonen der Revolutie.
Ziet, als de kinderen der Kerk zelf
de besmetting der dwaling verbeiden,
zoo jnist door Fontaine geteekend als
„L'Infiltation Protestante", dan verwekt
God, Zijn woord getrouw, een Man als
Pius X, in wien de apostolische ijver
van St. Paulus gloeit voor het deposi-
tum fidei den schat des geloofs, die
de heilige plicht Hem gebiedt onverlet
te bewaren, en die met eene scherp
zinnigheid als van St. Thomas, de dwa
ling ontdekt en brandmerkt, waar kloeke
geesten die nauwelijks vermoedden.
Ziet als de winter van het kille
indifferentisme de harten verkoelt, dan
roept God een Paus dezen jubilee
renden Opperpriester die rusteloos
strevend naar innerlijke hernieuwing van
het menschdom nu reeds de alles be
lovende lente mag aanschouwen van
een weer ontwaakt genade-leven.
Want de wereld moet worden op
geheven uit hare verzinking, het men-
schelijk hart mo6t worden gericht naar
zijn natuurlijk doel, de maatschappij
most herboren worden, alle levensver
houdingen dienen hernieuwd te worden
in Christus.
En in deze crisis-periode, welke de
wereld doorleeft en die eindigen moet
of met vernietiging of met gedaante
verwisseling, streeft Pius X met kracht
en onbegrijpelijk doorzettingsvermogen
de vervulling na van die groote regee-
ringsgedachte, welke Zijn Pontificaat
beheerscht.
Een lichtende streep in de donkerheid
van dezen tijd.
Een werktuig der genadenrijke erbar
ming Gods is onze Paus, die groot is
om Zijne persoonlijkheid, man van het
levendigst geloof, van de innigste vroom
heid, van de meest omvattende liefde,
de Samaritaan, die zich vol deernis
heenbuigt over de menschheid daarheen
liggend, krank aan de ziekten van den
modernen tijd.
Hem Onzen Opperherder en Onzen
Robert naderde den gevangene dicht.
«Zijt gij Jean Rollan vroeg hQ met
klankrijke, frissche stem.
Rollan's oogen staarden hem zóó zonder
ling aan, dat het hem met medelijden en
vrees tegelijk vervulde.
«Ik ben Rollan l< drong het als een zucht
over zgn lippen, »ben...«
Hy wilde meer zeggen, maar zyne stem
stokte, want Pierre's gewapende hand ver
hief zich.
«Hebt gg de familie van graaf La Oharette
gedood en verbannen vroeg de jongeling
verder.
Een dof gekreun kwam uit de borst van
den gevangene.
«Genoegriep Pierre, tusschen beide
komend, «ik heb u niet hierheen gebracht
om te ondervragen».
«Jean Rollan', ging Robert verder, zon-
der naar Gregoire om te zien, «beantwoord
mij nog ééne vraag. Deze man klaagt n aan,
ook mijne ouders op het schavot gebracht
te hebben, daar zQ koningsgezind waren en
gij de u verleende macht misbruiktet, om
persooniyken haat te bevredigen'.
Rollan stoof opde gloed des waanzins
glansde in zyn oogen.
«Ik de moordenaar uwer ouders riep
hy met gillende stem.
>0 deze man wreekt zich, zooals slechts
een duivel dit zou kunnen neen ik zwQg',
onderbrak by zich angstvol, «ik vloek u
nietlees het doodvonnis, dat men over
my geveld heeft, en dan... snel naar het
einde'.
fWohtt vmolfl)
ff
M
•mm
jftmi
A
fv©|
""wl
- sfrV
