R. Kath. Nienws- en Aclireriei&ttelblail w&mw No. 86. Zaterdag 24 October 1908. 2"" Jaargang FEUILLETON Roomsche Polemiek, De zestiende Mei. Buitenland. Verschijnt Woensdag en Zaterdag, ONS BLAD. ABONNEMENTSPRIJS SO cents per drie maanden franco aan huis. Te betalen in het begin van ieder kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Ons Blad". BUREAUHoogstraat b/d. Langestraat te Alkmaar. Telefoon No. 266. ADVERTENTIËN t Van 15 regels 30 cent. Elke regel meer6 Reclames per regel,...15, Onder het opschrift„Twistgeschrijf", lazen wij in de Standaard van Donder dag een merkwaardig driestarretje, waarin de schrijver enkele bedenkingen tegen publiek twistgeschrijf onder geest verwanten aangaf. In 't kort samen gevat komende bedenkingen hierop neer: 1°. Zoodra een debat twistgeschrijf wordt, d. i. ontaardt in een kemphanen- gevecht, in presentie van de tegenpar tijen als omstanders, komt het lieve eigen ik ons zoo licht parten spelen, zoodat het ons al spoedig meer om het handgeklap van de omstanders, dan om het goed recht der waarheid te doen is". 2°. „Een verdere bedenking is, dat al zulk twistgeschrijf de aandacht afleidt van den strijd tegen onze tegenpartij". 3°. „Voorts, zulk twistgeschrijf ver loopt zoo licht in Bechthaberei, en er zijn kampvechters in dezen strijd, die hun leven lang nooit iets toegeven, altoos gelijk hebben, nooit ongelijk be kennen, en met wie het dispuut dus nooit een haarbreed vordert". "Wanneer men niet wist, dat de Standaard met dit alles doelde op de polemieken en debatten in de eigen anti-revolutionaire pers, zou men waar lijk geneigd zijn te denken, dat de Standaard een wijs vermaan wilde geven aan de Roomsche dagbladpers Een feit toch is, dat de Roomsche dagbladpers den laatsten tijd meer geleek op een ren kakelende kippen, dan op een vast aaneengesloten leger schaar, gereed om den vijand te be kampen, gelijk wij het onlangs in den Amsterdammer zagen uitgedrukt. Nu moeten wij echter aanstonds bekennen, dat niet alle Roomsche dagbladen met zulk een strijdlustigen geest bezield waren, ja dat het onverkwikkelijk too- neel feitelijk slechts aan één dagblad moet worden geweten, hetwelk reeds een zeer „luidruchtig" verleden heeft gehad. Wie eenigszins in de Roomsche journalistiek thuis is, weet, dat wij hier slechts De Maasbode op het oog kunnen hebben, een blad, dat voor een groot deel steeds zijn kracht heeft gezocht in polemiek, scherpe, kwetsende pole miek, vol persoonlijkheden, zoodat Het Gentrum onlangs nog moest vragen „wat er van de katholieke partij en hare actie zou geworden zijn, wanneer de Maasbode-geest, de Maasbode-toon en de 71f«as5ocfe-„politiek" overheer- schend waren geweest onder ons. Historische Roman uit het Duitscb, van HERMAN HIRSCHFELD, bewerkt voor >ONS BLAD'. 8) >Dat is waarachtig een heele roman», zei de vorst lachende, >en wie weet, of onder het masker van luitenant Lafont niet een vermomde prins steekt, wiens bloedverwant schap zich vorst OrlowiUch tot een eer moet rekenen. In ieder geval, zal deze geschiedenis u in de oogen der tsarina interessant maken, Kathrina houdt van het geheimzinnige. »Nu echter», voegde hg opstaande er aan toe, 'roept mg de dienst. Tot ziens, mgn jonge vriend draag uw geluk ais een ge heim in n mede, totdat de dag aanlicht, die den knop des geheime ontvouwt». Hg reikte den jongen man de hand, die Lafont eerbiedig aan zgn lippen bracht. VIERDE HOOFDSTUK. Als een dronkaard liep de jonge officier door de drukke straten der residentie ook het geluk benevelt. Daar klonk een helle, frissche mannen stem aan zijn oor 'Hé, kameraad, waar ga je heen, hebt je geen oogen of ooren meer Lafont keek op een jonge officier, bg hetzelfde regiment in dienst en een vriend van hem, stond vóór hem. 'Vergeef me, Feodoor, antwoordde de aangesprokene, maar de stroom mijner ge dachten voerde mg uit den tegenwoordigen Aan dit alles werden wij herinnerd, toen Ie Maasbode Dinsdag jl. nog eens kans zag, om mr. Aalberse verdacht te maken, wijl de Voorhoede van jl. Za terdag het portret bevatte van... een gevaarlijk modernist misschien?... neen, van den alom gunstig-bekenden socioloog pater Ermann S. J.Over deze kwestie zullen wij het thans echter niet hebben, want dat De Maasbode-polemieken steeds staan in het teeken van het persoonlijk element, mag voldoende bekend worden geacht. Yoor heden hebben wij iets anders op het oog en wel naar aan leiding der vele artikelen in de Maasbode tegen de meening van pater Rijken O. P., die den H. Thomas van Aquine laat pleiten voor het algemeen kiesrecht. Dit laatste kon natuurlijk niet door den beugelDe Maasbode, die misschien wel voor heelemaal geen kiesrecht is, bracht al zijn geschut in 't veld, daarbij ge holpen door een aantal gelegenheids schutters, als daar waren een onbekende A., een burgerman enz. enz. Nu zullen wij hier geen lans meer gaan breken voor het algemeen stem recht, daar wij als georganiseerde Ka tholieken, ons hebben neer te leggen bij het besluit van den Algemeenen Bond, welke zich voor organisch kies recht verklaarde; echter schrijvende over „Roomsche Polemiek", mogen enkele punten uit het debat tusschen pater Rijken en de Maasbode en ook De Tijd (waar pater Raaij makers S. J. aan 't woord was) worden gereleveerd, wijl deze juist aantoonen, hoe een pole miek niet zijn moet. Men heeft het gevaarlijk spel ge noemd dat pater Rijken O. P. zelf zich voorstander van algemeen kiesrecht verklaarde en het nög erger gevonden, dat deze theoloog en Thomist zelfs den H. Thomas liet pleiten voor algemeen kiesrecht. De voorstanders van het organisch kiesrecht blijken nu echter, geen haar beter en pater Raaij makers S. J. kan van voren af aan beginnen De Maasbode van Dinsdagavond immers zegt letterlijk het volgende En tweedens, mr. A. moet ook voor de vrouwen tot die finale regeling komen, alweer omdat hg het organisch kiesrecht voorstaat. Want dit kiesrecht, wanneer het een maal in de laatste consequenties is door gevoerd, zal in de praktgk ten slotte gelijk staan met algemeen kiesrecht. Het organisch kiesrecht voert dus con sequent naar het vrouwenkiesrecht, volgens De Maasbode. Maar als pater tgd weg. Maar nu ben ik tot je dienst. Ga je mee naar mijn woning 'Integendeel, gg komt bg mij. Ik wil ont bijten en was van plan de Fransche restau ratie binnen te gaan, toen ik je als een automaat in de verte zag aankomen». Gaarne ging Lafont op het voorstel van zijn vriend in. Zijn hart was te vol van betgeen zoo even was voorgevallen, dat een afleiding zijner gedachten niet anders dan weldadig voor hem kon werken. Spoedig zaten zij samen in een der be- hagelijk ingerichte kamers der restauratie en klonken op hun vriendschap en welzijn. Eensklaps hoorden zg door het dunne houten beschot dat de naast hen gelegen kamer van hen scheidde, een luide mannen stem, schor van wijn en opwinding. >Ik zeg het jullie, schreeuwde de stem, »de vrouwenregeering deugt niet meer, de staat gaat te gronde het wordt tijd, dat de oude in het zand bgt en de tsaar van Rus land zich Paul noemt». Sussende stemmen schenen de woorden van den al te stontmoedigen spreker te wil len matigen, maar de opgewonden man liet zich niet tot bedaren brengen. Ongaarne hoorde Alexis en zijn vriend het gesprek aan. 'Maar ik wil niet rustig zijn», schreeuwde de stem nog harder dan te voren »ik be hoor tot de ïgfwacht der keizerin en Paul noemt men een harer beste officieren. De oude mag bet hooren, dat ik spot met haar toorn, zg mag mij opsluitenhare dagen zijn geteld en mijn schande onder Katharina, zal mgn zegepraal worden onder Paul. Daar om geklonken, vrienden, weg met het vrou- wanbestuur I Leve 'Paul, de toekomst, de ion van Rusland leve Rinkelend viel het glas op den grond Raaij makers S. J. en zooveel anderen, vóór een stelsel mogen zijn, n.l. het organisch kiesrecht, dat consequent door geredeneerd, in de praktijk even ver voert als algemeen kiesrecht en even- zeker tot vrouwenkiesrecht, mag pater Rijken O. P. dan geen voorstander van algemeen kiesrecht wezen? Vooral kwalijk heeft men het pater Rijken O. P. echter genomen, dat hij den H. Thomas in het debat haalde. Dit vond men nog erger, dan dat pater Rijken persoonlijk voorstander van alge meen kiesrecht was. Wanneer men de polemieken echter goed gevolgd heeft, zal men zich herinneren, dat niet pater Rijken O. P., doch pater Raaijmakers S.J. immers „reeds acht maanden" van te yoren den H. Thomas in het debat der pers brachtDoch afgezien daarvan, is het de natuurlijkste zaak der wereld, dat men den H. Thomas in het debat haalde. Of was het niet Z. H. Paus Leo XIII z.g., die de studie van den PI, Thomas juist voor den tegenwoor digen tijd zoo dringend aanbeval, en dit simpliciter d. i. zonder eenige beperking En heeft ook Z. H. Paus Pius X de studie van Sint Thomas niet opnieuw aanbevolen Opmerkelijk is het ook, dat, toen pater Raaijmakers S.J. den H. Thomas in de Tijd aanhaalde voor het organisch kies recht, daartegen geen bezwaar gemaakt werd, terwijl men zulks wèl afkeurt, als pater Rijken O. P. den H. Thomas laat pleiten voor algemeen kiesrecht Ons lijkt dit zeer inconsequent, of zou deze houding alléén door de vrees voor het verbreken der coalitie te verklaren zijn Zoo ja, dan heeft pater Rijken O.P. het aanhalen van Sint Thomas voor het organisch kiesrecht, toch naar waarheid „gelegenheids Thomisme" genoemd! Door zeer velen is over deze kwestie dan ook Z9er oppervlakkig geschreven, waardoor deze Roomsche polemiek ont aardde in hatelijke persoonlijkheden, waarmede de zaak zelf allerminst ge diend werd. Of was het geen opper vlakkig geschrijf, te beweren, dat de Tijd het aanhalen van St. Thomas weerlegd heeft, terwijl pater Rijken O.P. juist opmerkte, dat men zelfs geen schijn van poging gedaan heeft, om te weerleggen, dat St. Thomas vóór alge meen kiesrecht was, hetgeen toch de kern van het debat mocht heeten Ten slotte nog één opmerking. Tegen pater Rijken O. P. is beweerd, dat hij, zooals we onlangs reeds aanhaalden, door zich vóór algemeen kiesrecht te een flikkerende degen bad het den drieeten kerel uit de hand geslagen, het was bet wapen van luitenant Lafont. Alexis was zyu verontwaardiging niet lan ger meer meester hij was opgesprongen en naar de aangrenzende kamer gesneld, om den laffen beleediger der tsarina rekenschap te vragen. Er zaten vier heeren twee hunner en onder die was de spreker droegen de uniform van het Gatschina-regiment van grootvorst Paul, de twee anderen, onder wie graaf Paninaky, waren in burgerkleeding. 'Luitenant Gregorowitsch», lei Alexis rnstig, »reeds eenmaal hebt u met dezen degen kennis gemaakt, toen u een jonge dame waagdet te beleedigen. De onbe schaamde mond eens dronkaards kan welis waar de verheven majesteit der tsarina niet bezoedelen, maar dan is zg mij, die de eer heb, hare uniform te dragen, toch nog te heilig, dan dat ik nog een enkel luid ge sproken woord, zooals die van zooeven, zou dulden zonder dat mijn wapen u brengt, waar uw glas ligt op den grond». De korte, ingedrongen gestalte van luite nant Gregorowitsch met haar vuurrood ge zicht en duistere, blauwe oogen, waggelde van dronkenschap en toorn. Met sidderende hand trok hg zgn degen uit de echeede. 'Onbeschaamde jongeling», schreeuwde hij, >ik heb je reeds lang op 't oog gehad blijf staan, en ik doorboor je en zend je naar de hel 1» De degens kruisten elkaar. Lafont had al zgn behendigheid en koel bloedigheid noodig, om zich tegen Gregoro witsch te verdedigen, die als een woedende stier op hem aandrong. Een tumult ontstond j de wederigdsche verklaren, „speelde in de kaart der socialisten, anarchisten, Loge" enz. Aan groote woorden dus geen gebrek Maar aangezien het organisch kiesrecht volgens De Maasbode in de praktijk even ver voert, volgt daaruit, dat men door vóór organisch kiesrecht te zijn, evenzeer speelt in de kaart der socia listen, anarchisten, vrijmetselaars enz. Op de algemeene vergadering te Utrecht, die de gedragslijn in de kies rechtkwestie voor ons land had vast te stellen, waren twee partijen: de eene voor organisch kiesrecht, de andere voor algemeen kiesrecht. Beide partijen, dus de geheele vergadering, speelde in de kaart der socialistenEvenzoo alle katholieken, die de gestelde gedragslijn volgden, evenzoo De Tijd, kortom allen zijn op een leelijken dwaalweg geraakt, behalve... De Maasbode! Waarmede wij maar zeggen willen, dat ook deze polemiek over zulk een belangrijke kwestie als het kiesrecht, door het drijven van enkelen, is ont aard in persoonlijkheden en spitsvon digheden. Frankrijk. De St. Vincentius a Paulo vereeniging in 1907. Uit het algemeen rappoit, dat het Bulletin de la Société de Saint Vincent de Paul over het jaar 1907 publiceert, blijkt dat in het afgeloopen jaar het getal der nieuwe ge affilieerde conference's gestegen ie tot 199. Conetateerende, dat deze nieuwe centra van de charitas opgericht zijn in 21 verschillende landen, 9 in Europa, 7 in Amerika, 4 in Afrika, 1 in Oceanië, zal men met voldoe ning besluiten, dat de vooruitgang der ver eeniging, verre van te verminderen gelijkelijk is vermeerderd in alle streken der aarde en dat het domein van deze werken niet opge houden heeft zgne grenzen uit te breiden. In Brazilië is de vooruitgang bg'zonder opmerkelijk. In dit land waar de Kerk heeft te strQdeu tegen de herhaalde aanvallen der secten, hebben de katholieken sedert lang getracht in de conferentie's groepen te vor men waarin zg naar eenheid en volmaking van hnnne godsdienstige belangen kunnen streven. Engeland. Door discipline gered. In een school in de Oldstreet te Londen bad men zich de goede gewoonte aangewend nu en dan eene op een nacht alarm te luiden. De kinderen kleedden zich dan aan en ver lieten ordeigk het gebouw. Ook Vrgdagnacht vrienden trachtten de vechtenden te schei den, de waard riep de wacht, en voor het huis verzamelde zich een menigte nieuws gierigen. Alexis bloedde de degen van zijn tegen stander had hem aan den arm verwond. 'Plaats, in naam der keizerin 1» klonk plotseling een luide stem boven al het lawaai uit>in naam der keizerin de degens neer 1» Een man van middelmatige lengte, met een schoon maar hoogmoedig gelaat schreed door de menigte, een wenk zgner hand scheidde de vechtenden. «Torst Subow 1» klonk het vol eerbied en ^halfluid in den kring. Inderdaad, het was de tweede gebieder van Rnaland na de tsarina, die de kamer der restanratie binnentrad. Alle eer en alle waardigheden, welke de machtigste heerscberes van Europa maar geven kon, had deze persoon verkregen. Van eenvoudig edelman tot veldmaarschalk en vorst verhaven, groeide zgn trots met zijn waardigheden aan en de manechen zelf, droegen niet weinig bg, om hem daarin nog te versterken. Grijze hoofden bogen zich in slaafschen deemoed voor de nieuw opge rezen ster van het hofministers en gene raals belegerden zgn antichambrezij wisten, dat één woord van hem de geheele bron van Katharina's genade deed vloeien. Diepe stilte volgde nu op het lawaai dat voorafgegaan was men hoorde niets dan de diepe ademhaling der gfscheiden strgders. 'Hare majesteit de keizerin, een plezier tochtje makend, zag, dit huis passeerend, dat twee oficieren aan 't vechten waren, Zg zendt mg, om de namen der heeren en de reden van het gevecht te vernemen, om dan was zulks het geval, doch toen de 800 kin deren buiten waren, werden ze gewaar, dat 't nu geen oefening gold, doch dat de school werkelijk in brand stond. Hadden zg niet geleerd, zoo ordelijk als nu het gebouw te verlaten, dan waren er ongetwgfeld velen in de vlammen omgekomen. Italië. De millioenen van het Vaticaan. De anti-clericale pers is in den laatsten tgd weer druk in de weer geweest om op te sommen, hoeveel millioenen er zoo telkens, als op vastgestelde tyden, naar het Vaticaan gedragen worden. Wil men «zekere» bladen gelooven, dan komen de goedgeefsche Ore- sussen der aarde er hun millioenen cadeautjes brengen, zooals wij, gewone stervelingen, onzen vrienden of gasten een Bigaar presenteeren. Nog slechts eenige weken geleden was het Z. Ex. kardinaal Gibbons, die bij zijn bezoek aan Z. H. den Paus zoo maar even een millioen dollar op diens tafel achterliet. Vervolgens kwam mgr. Farley, aartsbisschop van New York, die hij dat eerste millioen nog twee andere millioenen kwam voegen. Eenige dagen later werd een groep Ameri- kaansche pelgrims door den opperpriester in de consistoriezaal ontvangen, en verliet deze niet dan na eveneens twee millioen dollar aan de voeten van Zgne Heiligheid neder- gelegd te hebben. Dat maakt dus zoo ongeveer twaalf en een half millioen gulden in het korte tgdsbeatek van een paar weken I Maar verleden jaar had reeds de keizer van Oostenrijk, tot dankzegging voor het gelukkig herstel van een aanval van bronchitis, het wissewasje van een millioen kronen aan den H. Vader gezonden, nadat de vrome keizerin, in het laatste jaar haars levens, hem daartoe het voorbeeld had gegeven, door niet minder dan 350 (drie honderd en vgftig) millioen kronen naar het Vaticaan te zenden. Pierpont Morgan kan nooit verschijnen of hg schenkt etteigke millioenen aan den Hei ligen Stoel en allerlei potentaten en pluto craten doen maar aldoor een regen van millioenen en millioenen in het vertrek van Z. H. den Paus nederdalen. Velen onzer znllen zich nog wel het be lachelijk bericht herinneren, dat kort na den dood van Paus Leo XIU over de geheele wereld verspreid werd, en waarin vermeld stond, dat men, toen de kamer van den overleden opperpriester ontruimd werd, niet minder dan zeven tonnen goud achter eenige meubelen verborgen vond 1 Het is mogelijk, dat deze dwaze praat tot op zekere hoogte voortkomt uit de aan fantasiebeelden zeer rgke hersenen van zoo genaamde Vat'caan-correspondenten, maar in den regel is zij het uitvloeisel van het stel- recht te spreken volgens de wet en haar keizerigken wil. Luitenant Feodoor, ik ken u als een eerhjk man, geef gij bericht». Kalm vertelde de luitenant de geheele toedracht. De blik des vorsten scheen den onbeschaamden beleediger der majesteit te willen doorboren. »Is de mededeeling van luitenant Feodoor waar vroeg hij met Inide stem, in den kring rondziende. Niemand antwoordde, alleen de ontnuch terde Gregorowitsch trachtte eenige veront schuldigingen te stamelen. 'Gij zult ondervinden dat Katharina van Rusland nog de macht heeft, onbeschaamde beleedigers harer majesteit te straffen en voor immer onschadeigk te maken», zei de vorst. »Ha daar is de wachtzg komt juist op tgd. >In de militaire gevangenis met dezen ellendeling I» »Ik ben officier van den grootvorst schreeuwde Gregorowitsch, 'alleen de tsarina kan een krygsgerecht over mg honden». Een wenk van den vorst en de wacht voerde hem weg. Zgn trotschen toon matigend, zoo goed hy kon, wendde de vorst zich tot Alexis >De rechtvaardige Katharina weet te be- loonen, evenais zg weet te straffen. Zij zal uw dienst niet vergeten». Hg keerde zich om en vertrok, Eerbiedig weken, evenals bg zyu komst, de rgen uiteen een oogenblik later hoorde men het ratelen der keizerigke équipage. (Wordt vervolgd).

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Ons Blad : katholiek nieuwsblad voor N-H | 1908 | | pagina 1