1&. Eatli. Nieuws- eia Advertentieblad
voor Noord-Holland.
feuilleton!
No. 94.
Zaterdag 21 November 1908.
2"® Jaargang
Patronaten.
Verschijnt Woensdag en Zaterdag.
Attentie I
De zestiende Mei.
Buitenland.
;len, technische
Vergadering der aandeelhouders van
de N. V. „Ons Blad" op Dinsdag 1 Decem
ber a.s. te 8 uur n.m. ten huize van
den heer Proot.
Te behandelen:
Ontslagaanvrage van den redacteur en
administrateur
Zoo mogelijk: benoeming van een redac
teur en administrateur.
Van heden af worden in „Ons Blad",
tegen vooruitbetaling van 20 cents, kleine
advertenties van niet meer dan 80 woor
den opgenomen.
-
:gau.
Nederland die dit
vanaf 9 uur.
1.40 3e Rang.
t tarief.
WANN-A.».
ïeker—Sshslkondige.
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
60 cents per drie maanden franoo aan huis. Te betalen in
het begin van ieder kwartaal,
nummers3 cent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Ons Blad".
BUREAUHoogstraat b/d. Langestraat te Alkmaar.
Telefoon No. 266.
ADVERTENTIËNt
Van 16 regels SO oent.
Elke regel meer6
Reclames per regel 15
Het Bestuur.
De echt christelijke of beter gezegd
de katholieke geest, die het hoog-zedelijk
en godsdienstig leven van den jongeling
veredelt, die hem doet streven naar
hoogere volmaaktheid en zijn nog zoo
jeugdig hart reeds warm doet kloppen
voor zijn medemenschen, die ware katho
lieke geest kan slechts de vrucht zijn
van een goede katholieke opvoeding.
Wat baat het, al leert de knaap in
den cathechismus de waarheden van het
geloof kennen en, zoover zijn jeugdig
verstand het toelaat, begrijpen, wanneer
hij de toepassing en beoefening van het
geleerde mist. Ook dit laatste is een
besliste noodzakelijkheid, maar die toe
passing en beoefening moeten in een
godsdienstige en voor zijn leeftijd ge
schikte omgeving geschieden. Vele brave
moeders zullen wel, voor zoover zij dat
zelf vermogen, zorgen, dat het hun
zonen hier niet aan ontbreekt. Maar
wanneer deze den leeftijd van een jaar
of elf bereikt hebben, wordt de gezichts
einder in den huiselijken kring voor den
knaap te beperkt. Hij moet in een
ruimere omgeving verkeeren, iets krach
tigere moet op hem zijn invloed uit
oefenen, grootere en verhevener zaken
moeten zijn geest bezig houden.
Immers de maatschappij is zijn werk
kring in de toekomst, en de maatschappij
d. i. het voortdurend verkeer met zijn
gelijken, past dan ook volkomen natuur
lijk aan den leeftijd van den jongeling,
aan zijn alsdan alles overheerschende
denkbeelden en neigingen, aan de ont
wikkeling van zijn geest en al zijn ver
mogens. Dan zijn juist voor den jongen
de jaren aangebroken, waarin hij een
leiding noodig heeft, maar een goede lei-
KUtorische Roman uit het Duitzch, van
HERMAN HIRSCHFELD,
bewerkt voor 'ONS BLAD'.
16)
De bediende opende de deurGraaf
Paninsky, vadertje*.
De aangekondigde etormde door de open
vleugeldeuren binnen.
•Wij hebben ze, Gregorowitech I* riep hij;
•de goudetukken, die ik den kamerdienaar
in de hand geetopt heb, hebben hun rente
opgebracht. Dezen morgen ie van Samarow,
bet landgoed dee voreten, een prieeter aan
gekomen en vanavond heeft de voret een
geeloten rijtuig beeteld, om een ongenoemde,
geheimvolle persoonlijkheid van zjjn land
goed op het eiland, naar de etad te halen.
•Ik enel naar Seeborodko, den hoofd-
commissaris van politiehjj moet het land
goed laten bewaken, geen muis mag ons
ontsnappen».
•En dat zal ook niet jubelde Gregoro.
witsch.
•Gjj zijt een voortreffelijke speuihond,
graaf*.
•Zeg lieverde haat tegen den onbe-
schaamden beschermer der deugd, dien
Lafont, leidt mij goed*, riep Paninsky.
•Ik zelf was door Katharlua tot bruide
gom van prinses Orlowitsch bestemd en
"werd plotseling, als een schooljongen, op zij
geschoven na ééne audiëntie van Lafont bij
do groote tsarina. En daar er voor mij nu
geen uitzicht meer bestaat, gun ik u het
ding, die hem den juisten weg aanwijst
om zijn doel met zekerheid te bereiken.
De overgang nu van den huiselijken
kring naar de maatschappij is te groot
en daarvoor hebben we een derden fac
tor in de patronaten noodig.
Daar rijzen ze voor uw oogen, die
verdienstvolle patronaten, reeds in zoo
grooten getale in ons vaderland opge
richt. Daar vindt de jongeling het noo-
dige voedsel voor de ontwikkeling van
zijn geest, daar vindt hij het ideaal voor
zijn van nature zoo godvruchtig en tot
alles, wat heilig is, genegen hart, daar
leert hij in den vertrouwelijken omgang
met godsdienstige jongelingen en bovenal
door den wijzen raad van zijn geeste
lijken leider, den priester, het katholieke
leven beter kennen en doorgronden.
Het is vooral aan de jeugd, die helaas
in onze dagen maar al te vaak het ge
zellig familieleven hetzij vader en
moeder beiden voor het huisgezin moeten
arbeiden, hetzij om een andere reden
te huis niet meer kan vinden, dat
dit familieleven, zij het dan ook al
minder volmaakt, toch geboden wordt
in den ruimeren kring eener vereeniging,
waar godsdienstzin den boventoon voert,
broederlijke liefde en eensgezindheid en
goede trouw worden aangekweekt. Want
zal een R. K. Jongelingsvereeniging wil
len beantwoorden aan haar doel, dan zal
ze een groot huisgezin moeten vormen.
Daarom is het voor den knaap nood
zakelijk, dat hij van zijn eerste H. Com
munie of tot hij den leeftijd van 18 of
19 jaar bereikt heeft, lid kan zijn van
een patronaat. Dan immers is hij nog
gemakkelijk te leiden, wijl in zijn on
schuldig kinderhart alle verkeerde nei
gingen ontbreken; op lateren leeftijd
hebben die hartstochten min of meer
uitgewoeld en zijn tot rust gekomen;
maar tusschen die jaren kunnen de
hartstochten tot zooveel verkeerde zaken
leiden en daarom is op dien leeftijd
juist een goede leiding zoo beslist nood
zakelijk. Van alle kanten wordt de
jeugd onzer dagen aangevallen door de
verleiding van slechte makkers, door
eigen onervarenheid, blind zelfvertrou
wen, en vooral niet te vergeten door
de slechte lectuur en verderfelijke zede-
looze plaatwerken.
Wanneer er meer van die patronaten
op het platteland waren, zouden er ook
jaarlijks niet zoovelen van daar naar
de stad trekken, in den waan, daar
beter en lichter werk te krijgendoor
de patronaten zouden zij dan de groote
voorrechten kunnen leeren kennen, die
meisje liever dan den naar hier gekomen
jongeling. Ik hoop, dat u mijn dienstijver
aan den tsaar niet zult verzwijgen*.
•Reken daarop, graaf*, antwoordde Grego-
rowitseh, zijn kameraad de hand drukkend,
•Eén verzoek eehter, voor gij naar den
hoofdcommissaris van politie gaatde
naam van den vorst, mijn toekomstigen
schoonvader, moet in het minst niet worden
verdacht gemaakt. Zon de tsaar te weten
komen welk aandeel de vorst er in had,
zoo kon hy hem met de intrekking van een
deel zijner goederen bestraffen en ik zou
gaarne om een goed deel van den bruid
schat aankloppen*.
•Begrepen*, zei de graaf lachend. >Laat
dat maar aan mjj over geen vlekje zal den
naam van den vorst besmetten*.
•Nog iets*, riep Gregorowitsch hem na.
•Vraag aan den hoofdcommissaris van
politie, of hij mij aanstonds wil verwittigen
van de aankomst in Petersburg van den
hoofdman der Toengoexen, Schasmylbij de
nauwkeurige controle, waaraan ieder vreemde
ling die hier aankomt, onderworpen is, zal
hem dit zeer gemakkelijk vallen. Zeg hem
dat het een dienst van den tsaar geldt, en
kom dan hier terug, om met mij een glas
champagne te drinken en te klinken op
den goeden afloop onzer nachtelijke onder
neming*.
Het was ongeveer zeven uur 's avonds
toen een rijtuig voor het paleis van vorst
Orlowitsch stil hield. Twee heeren etapten
nit en bestegen de trappen van het voor
portaal, waar hen de portier met staf en
groote bepoederde pruik tegemoet kwam en
bewust van zijn waardigheid, de plechtige
woorden sprak
het rustige kalme leven op het land
biedt.
Immers de keuze voor den jongeling,
op welk vak hij zich zal toeleggen,
wordt steeds moeilijker, hij moet daarom
raad kunnen inwinnen en vooral wan
neer hij de gewichtige beslissing gemaakt
heeft, dan ook moet een opleiding hem
niet ontbreken. Wel hebben reeds in
vele plaatsen zoogenaamde vak- en
ambachtsscholen een goede gelegenheid
geboden. Maar ambachtsscholen zijn niet
allespatronaten moeten er overal
komen, waar voor den jongeling bij het
lichamelijk onderricht het geestelijke
niet ontbreekt.
Z. D. H. Mgr. Drehmanns, de zoo
warme vereerder der patronaten, heeft
het goed begrepen en sprak op de
onlangs gehouden patronaats-vergade-
ring van zijn diocees aldus:
„Onder de landbouwende bevolking
worde gezorgd voor landbouwonderwijs,
dan zullen ook de ouders medewerken
aan het bezoek der patronaten. Elders
geve men teekenonderwijs. Een ieder
moet zien wat in zijn parochie voor de
jongens het meest doelmatige is."
Wanneer nu een patronaat de vakop
leiding op zich neemt, dan zorge men
er voor, dat er iets degelijks geleerd
worde en dat onderwijzer en leerlingen
hnn best doen.
Maar allen zullen het hierover eens
zijn, dat, wil men van een katholieke
jongelingsvereeniging een opvoedende
kracht uit laten gaan, vóór alles haar
doel moet zijngeestelijke en maat
schappelijke ontwikkeling, hieraan zal
dus ongetwijfeld de godsdienst ten
grondslag moeten liggen. Om dit doel
te bereiken zal onderlinge christelijke
liefde, gepaard met strenge tucht en
orde, het aangewezen middel zijn. Maar
bleef het hierbij, helaas de patronaten
zouden onbezocht blijven. Want een
geoorloofd vermaak en gepaste uitspan
ning moeten de alles overwinnende
aantrekkingspunten wezen.
Waar sprake is van geestelijke en
lichamelijke ontwikkeling, waar vooral
de opvoeding van den geest nog eenige
jaren na het verlaten der lagere school
moet worden voortgezet, zullen allen
het hierover eens zijn, dat de noodza
kelijkheid eener voortgezette opvoeding
van hart en gemoed nog veel noodza
kelijker is. Om te slagen, is de priester,
die terecht de vader van het volk ge
noemd wordt, hiervoor het aangewezen
hoofd. Het is echter voor den priester
als het hoofd van zulk een huisgezin
BBS
•Mijne heeren, de vorat ontvangt heden
niet*.
•Wij weten het*, nam de oudste der twee
heeren, een hooge breedgeschouderde man,
het woord>en toch moet gjj deze kaart
aanstonds aan den vorst overhandigen*.
•Maar de vorst is in zyn kabinet met
gewichtige aangelegenheden bezig en wil in
't geheel niet gestoord worden*.
•Gij zult gehoorzamen*.
Verbaasd wierp de portier een blik op
het kaartje, dat hem overhandigd was; wie
kon de man zijn, die hem in het paleis
van den machtigen vorst Orlowitsch durfde
bevelen
Hij maakte echter een buiging, want de
kaart droeg tot opschriftGraaf Besboredko,
hoofdcommissaris van politie te St. Peters-
burg*. Hij schelde en een kamerdienaar
tin zwarten rok en witte das verscheen.
•Oogenblikkelijk deze kaart aan den vorst
overhandigen*, beval hij.
•Maar Jagor, de vorst heeft..
•Versehooning, mijne heeren, de jonge
man is pas in dienst*, verklaarde de portier
met vleiende hoffelijkheid.
•De eerste kamerdienaar van den vorst
is sinds van morgen spoorloos verdwenen*.
De hoofdcommissaris lachte, in zooverre
er by dit stroef gezicht van lachen nog
sprake kon zijn.
•Wellicht knnnen wij den voTSt daarover
inlichten*, zei hij.
•Haast u, myn tijd is beperkt*.
De kamerdienaar snelde naar de eerste
verdieping, waar zich het kabinet van den
vorst bevond en klopte zacht aan.
Oonztantin Orlowitsch, geheel in 't zwart
gekleed, was niet alleenop een divan zat
Feodora, zijn dochter,
geen liefhebberij-werkje, dat hij zoo ter
loops bij zijn overige werkzaamheden
kan waarnemen,- neen, dat zal tijd en
inspanning kosten. Maar het is ook een
zoete voldoening voor den priester, om,
wanneer dat eenigszins geschikt kan
worden, door het stichten van dergelijke
vereenigingen het lot der knapen,
wanneer zij de lagere school verlaten
hebben en zich in de groote maat
schappij begeven, blootgesteld aan alle
gevaren en verleiding, aan te trekken
en te leiden.
Frankrijk.
De doodstraf in de Kamer.
Met aigemeene atemmen heeft de Kamer
besloten het regeeringswetzontwerp betreffende
de afschaffing van de doodstraf spoedeischend
te verklaren en over te gaan tot de artikels-
gewijze behandeling.
Engeland.
Reparatie van een verongelukte.
Een Engelsch chirurg heeft, vermoedelijk
in een tijd, dat er zich weinig ongevallen
voordeden, zich vermaakt met uit te rekenen
op hoeveel de restauratie van een totaal-
verongelukte zou komen. Een paar armen
wordt vergoed met 18 pond sterling, handen
met 35 p. st., kunstbeenen komen op 28 p. st.
en een metalen neus op 16 of 20. Voor 26
pond kan men zich een paar ooren aan-
schaffen, voorzien van trommelvlies en
resonatoren. Een gebit met platina gehemelte
kost 8 tot 28 pond, de oogen 6 pond.
Iemand dus die by een ongeval dermate
beschadigd is, als theoretisch gesehieden kan
zonder dat men het leven erby inschiet, zou
op ongeveer 120 pond of f 1440 komen,
'n Koopje I
Italië.
Rampen in Italië.
Telegrammen uit R9ggio di Oalabria Riposto,
Giardiui, Casalveccbio, Friolo, Militello en
Mineo, melden hevige regens. Huizen zyn
ingestort en kleine vaartuigen vernield. De
spoorwegverbinding Oatan'a—Syracuse en
Catauia--Messina is verbroken. Verscheidene
personentreinen kunnen niet verder. Het
aantal slachtoffers is nog niet bekend.
Amerika.
Rust na arbeid.
Taft en Sherman, de nieuwe president en
de nieuwe vice-president, bevinden zich op
't oogenblik in Hotsprings, de bekende bad
plaats in Arkansas, om hunne gezondheid,
die door de beslommeringen van de verkie
zingscampagne erg ie geschokt weder te her
stellen. Eiken morgen spelen zy samen golf
Een wyde mantel van zwarte zyde om
hulde hare geheele gestalte slechts een ver-
raderiyke opening liet even een wit zyden
kleed doorschemeren, terwijl het hoofd met
een donkere mats geheel bedekt was.
Wrevelig over den ongeroepen stoorder
schreed de vorst naai de deur en «pende
die op een kier.
•Wat is er
•Deze kaart, genadigste heer*.
De vorst wierp een blik op het hem door
de spleet overhandigde, glanzende papier
hy las den naam van den gevreesden politie
commissaris en daaronder nauwelgks zicht
baar >in dienst van den tsaar*. Al zyn
krachten spande hy in, om zyn tegenwoor
digheid van geest niet te verliezen>Hy is
welkom breng hem hier*. En toen de be
diende zich verwyderde, ging by, naar
Eeodora gewend, verder
•Een lastig, onafwijsbaar bezoek, hetgeen
my, hoop ik, niet lang zal ophonden. Doch
n mag men hier niet vinden en allerminst
in dit voor plaats en tyd weinig passend
toilet. Ga in het bysalon, spoedig zal ik u
roepen*.
Gehoorzaam verwyderde zich Feodora en
de vorst ging aan zyn schryftafel si ten,
zleh den schyn gevend met ernstigen arbeid
bezig te zyn.
De beide heeren traden binnen.
•Neem ons deze storing op zoo'n laat uur
niet kwaiyk*, nam de politiecommissaris het
woord>maar een trouw onderdaan des
keizer* als n, die een schitterend voorbeeld
geeft aan den adel van geheel Petersburg,
zult begrypen, dat wanneer het een dienst
van den keizer betreft, de tyd daarin geen
rol speelt*.
Wm het opzet of toeval, dat graaf Rei
en ze houden zich strikt aan de voorschriften
van de dokters, die hnn een massage-knor
hebben opgelegd. Taft, die zeer zenuwachtig
is geworden, kan maar niet tot rnst komen,
daar honderden baantjes-candidaten zieh bjj
hem laten aandienen.
China.
Schouwburgramp.
Aan een brief nit Hongkong, eind October
verzonden, ontleent het >Hbl. v. Antw.<
enkele byxonderhedcn omtrent een daaT plaats
gehad hebbende schouwburgramp, waarom
trent tot dusver slechts enkele telegrafische
byzonderheden bekend waren.
Hoe groote liefhebbers van den schouw
burg de Ohineeien zyn, is algemeen bekend.
Hunne voorstellingen zyn zeer dikwyis hst
hoogtepunt van een feest in den tempel,
zoodat by eiken grooten tempel boven da
voorhalle de ruimte is voorzien, waarin op
bepaalde dagen ter eere der godheid vertoo
ningen worden gegeven. Eene troep wordt
ook dikwyis door de beambten of notabelen
sener plaats verplicht door eene vertooning
eene gevaariyke gisting onder ds bevolking
te stillen. Ook wanneer men den toorn eener
godheid wil afwenden en vooral wanneer
men regen, een goeden oogst en dergeiyken
wil afsmeeken, wordt deze godheid met
schouwburgvoorstellingen bedacht.
Voor dit laatste doel hebben de vertoo-
ningen dikwyis plaats in tydeiyk opgerichte
gebonwen, die enkel nit bamboeariet, losse
planken en balken bestaan. Welke gevolgen
zulks, bij het volledig gebrek aan een*
bouwpolltie, hebben kan bewyst 't volgende
Voor een paar dagen sloeg een tooneel-
spelers-gezelschap hier een licht schonwburg-
gebouw op, wyi de beambten het noodig
achtten, het volk in deze sleohte tijden over
zynen nood te troosten. Om noodeiooxa
kosten te sparen, had men eenvoudig hst
heeie gebouw boven een vryiiggenden vyver
opgericht, maar daarby niet bedacht wat
voor stormen hier onberekenbaar plots kun
nen losbreken.
De voorstelling begon, het liehte gebouw
was heelemaal vol met toeschouwers, die met
aandacht het spel volgden tot er rond
middernacht eensklaps een storm, in sterkte
nagenoeg een taifoen gelijk, opstak die al
spelend het heeie schouwburggebouw als een
kaartenhuis deed ineenstorten en het als san
deksel over den vyver uitspreidde.
Onder dit deksel hadden er vreeseiyks
tooneelen plaats tusschen de in 't water
geworpen toeschouwers, welke door balken
en planken in het zwemmen gehinderd wer
den. Eer er hulp kwam, waren dertig men-
eohen verdronken, zestig andere werden
ernstig gekwetst uit de puinen gehaald en
velen waien zoo uitgeput, dat *y na korten
boredko by deze woorden den vorat scherp
gadesloeg
Orlowitsch bleef echter als altijd, rustig.
•Zoo verplicht ik my aan u gevoel voor
uwe goede meening*, zeide hy, >zoo kunt n
licht begrypen, dat ik zeer verlang de redsn
van uw onverwacht bezoek te vernemen*.
»U znlt ze hooien, vorst*, antwoordde
Besboredko, zyn kraehtige figuur in den hem
aangeboden zetel uitrekkend.
•Het betreft uw vroegeren eersten kamer
dienaar Francois*.
De vorst herademde.
•O, zei hy, >dien ik sedert van morgen
miser is toch geen ongelnk met hem ge
beurd, hoop lk
•Neen, in 't geheel niet; sedert twaalf
nren bevindt zich de schnrk, met eene aan
zienlijke som by zich, op weg naar de
grens en gy moogt u galukwenschen, een-
ecburk minder in uw dienst te hebben*.
De vorst stond op>Hoe heb ik dat t*
verstaan
•Zóó, dat, ware het verraad van den
ellendeling niet toevallig in het rechte spoor
geleid, ik nu niet als vriend tegenover vorst
Orlowitsch, maar als politiecommissaris tegen
over een overtreder van den allerhoogsten
wil des keizers sou moeten staan*, zei Bes
boredko, eveneens opstaande,
•Heer graaf
(Wtrit NiwjfU
-
iiïl-fe.