R. Rath. Nieuws- en Advertentieblad
voor Noord-Holland.
No. 104.
Woensdag 30 December 1908.
2ae Jaargang
Nieuwjaar.
FEUILLETON.
Binnenland.
Verschijnt Woensdag en Zaterdag.
De zestiende Mei.
Zalïg Nieuwjaar,
Buitenland.
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
50 cents per drie maanden franco aan huis. Te betalen in
het begin Tan ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers3 cent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Ons Blad".
BUREAUHoogstraat b/d. Langestraat te Alkmaar.
Telefoon No. 266.
ADVERTENTIËN:
Van 15 regels 30 cent.
Elke regel meer6
Reclames per regel15
Kleine advertenties ran 130 woorden, bij vooruitbet. 25
Dag van handjesgeven en papieren
gelukwenschenVan gratificaties, extra
toeslagen op tracteraenten, maar ook...
van rekeningen 1 Geen dag in het jaar,
waarop alle emoties, die het menschelijk
gemoed kunnen beroeren, zóó de revue
passeeren. Want op dezen dag wordt het
iedereen duidelijk hoe het met hem
staat. En bijna ieder, slaat daarover
aan het mijmeren...
Zóó peinst de man, wiens balans een
ongunstig cijfer toonde en voor wien
alle vragen van het nieuwe jaar zich
concentreeren in die ééne: Wanneer
zal de krach dit jaar losbreken?"
Zóó mijmert de mijnheer met slob
kousen, met lange aristocratenpassen
heen en weer gaande over het dikke
Smyrnatapijt, over de mooie dividenten
en tantièmes dit jaar te wachten en ziet
in het verschiet al 'n paar mooie zomer
maanden met muziek, zonneschijn en
lichte toiletten.
Zoo mijmert de vrijgezel over z'n
eenzaam leven en staart uit het venster
van z'n stille kamer, waarin vaag ge
sprekken doordringen van de menschen
wier kamer grenst aan de zijne, ge
sprekken die hem koud laten, wijl ze
hem niet aangaan en die, hoe levendiger
ze gevoerd worden, des te meer hem
zijn eenzaamheid doen beseffen. Dan
ziet hij in z'n geest al z'n liefdesvlam
men, bruin en blond en zwart, en
mogelijk neemt hij onder den druk dier
eenzaamheid het besluit het dit jaar
eens te wagen.
Zoo mijmert de kloosterling in de
vredige stilte van het klooster en het
geeft een blijde voldoening te bedenken,
dat alweer een jaar van lijden en op
offering geboekt staat op de creditzijde
van het boek des eeuwigen levens,
zoodat, mocht de dood dit jaar komen,
een mooi batig saldo hem kan worden
uitgekeerd.
Geen dag ook, waarop beter uitkomt,
dat de mensch niet voldaan is, vóór
hij ziet dat z'n evenmensch het toch zoo
korte levensprogram heeft afgewerkt
Zoo zal de jonge man, die in het
afgeloopen jaar juist bemerkt heeft
dat het borsteltje onder z'n neus den
vorm van een knevel wil aannemen,
vast en zeker bij een van zijn nieuw
jaarvisites door een plagerige tante
gevraagd worden: „En Jan, neem je nu
van het jaar ook een meisje?"
Zoo zal het verloofde paar verschrikt
worden door de informatie: „Van het
jaar stappen jelui zeker in het huwe
lijksbootje, hé?"
En wie zich aan de studie heeft ge
geven en bij geval dit jaar een zijner
examens gelukkig heeft gepasseerd, zal
zeker met de vraag verrast worden, of
dit jaar nu z'n laatste examen komen
zal.
Zoo wil men de menschen steeds
verder hebben dan ze zijn, dikwijls met
de beste bedoeling, al zal het misschien
voorkomen dat op een dag als vandaag
de ongeduldige erfgenamen denken bij
het bezoek van een suikeroom of tante
„Zul je nu van het jaar eindelijk dood
gaanmaar dit is en blijft uitzondering,
regel is dat men het goede meent bij
al die opmerkingen, hoewel voor het
voorwerp van de belangstelling dat
verder jagen echter niet altijd even
aangenaam is. Men bepaalt echter z'n
aandacht niet alleen in dit opzicht tot
de menschen om zich heen, maar tot
alles waarin men belang stelt. Zoo
zullen velen, die het goed meenen niet
Ons Blad en dat zijn er zelfs zeer velen,
bij het openvouwen van dit Nieuwjaars
nummer, in stilte vragen naar datgene
wat zij meenen dat Ons Blad reeds
lang behoorde te hebben. En dat ver
langlijstje loopt nog al uiteenDe een
wil pittigheid en strijd, de ander kalmte
en bezadigdheid; de een een Buiten-
landsch- en Kameroverzicht, de ander
ontzettend veel Gemengd Nieuwsdeze
verslagen van alle mogelijke gebeurlijk
heden in zijn streek, gene grootere
feuilletons.
Dat alles hebben ze in den loop van
het jaar aan vrienden en kennissen
reeds meegedeeld en nu verwachten ze
een stellig antwoord, in de vaste over
tuiging dat de Redactie reeds bekend
is met al hunne verlangens.
En dat is maar al te waar! Ze vil
zölfs in het nieuwe jaar zooveel mo
gelijk rekening houden met die vjèn-
schenze zal pittig zijn zonde: de
fcezadigden te veel te ontstellense zal
Buitenlandsch- en Kameroverzichtgeven
zender het Gemengd te verwaarlozen;
ze zal verslagen geven en feuilletons
naar in ruil van dat alles v.'aagt zij
nedewerking en steun, die nu wel eens
vat te wenschen overlieten. Want dat
is het eigenaardige, dat velan om een
eikele grief allen steun ontseggen, zelfs
aideren nog aansteken dcwr hun onte-
vedenheid. Zoo ondermijnen ze lang-
zaneriiand, hoewel meestal onbewust,
do werklust der RedacJie, die, overal
teugstuitend op onverschilligheid, haar
emrgie voelt verslappen en verlammen.
5al die medewerking komen
ÏVij twijfelen er geen oogenblik aan,
wi ieder toch begrijpt het groote nut
on zijn eigen pers te steunen. Uit-
spiken van Pausen en bisschoppen op
dit punt zijn ontelbaar en voor het
grben. Men vergeet alleen maar in het
drake, bezige leven dat een losse op-
meking, een enkele afkeuring al verder
enferder rondgaand, reusachtige afme-
tinpn aanneemt, zelfs in staat is een
wei onmogelijk te maken wat men,
erntig nadenkend, juist zou willen
stenen.
O die samenwerking dan rekent de
Reactie en voor de ondervondene zegt
zij ank. Yol moed gaat zij het nieuwe
jaaiin, in de vaste overtuiging dat met
Histerieehe Roman uit het Dnitseh, van
HERMAN HIRSOHFELD,
bewerkt voor *ONS BLAD
26)
•Stilte 1< gebood de keiier, en van de
tafel, waarvoor hij atond, terngtredend, ging
hij verder
•Kent gQ deie papieren
Doodsbleek werd het plompe gelaat van
den gunsteling. HQ bad zich ióó zeker in
de gnnst van den tsaar gevoeld, zóó weinig
aan ontmaskering zijner elechte handelingen
gedacht, dat hQ het overbodig had geoor
deeld, compromitteerende brieven te ver
nietigen.
Met één blik had de tsaar hem door-
achonwd.
•Ellendeling, gQ veroordeelt n zelf», zei
hij verachtelijk.
•En geef nn antwoordwas de vluchte
ling nit Siberió, die voor nwe oogen etierf,
nw vader, die zieh voor n liet verbannen
•Majesteit, genade it
•Waart gQ het, die Ichasmyl, het hoofd
der Toengoezen, in mijn naam nit Peters-
burg verwijderen liet, toen deze gekonen
was, om gerechtigheid bij mij te zoeken?»
•hjeeteit, genade 1<
•(made riep Paul, gloeiend van toon
•genie voor den man, dien ik vertrouwde
en d: mij verried Genade voor den nan,
die n|ne onderdanen van mijn drempel veg-
jaagt,en mij aan de schande der ongerich-
tighei prijsgeeft Ik weet het, ze 10e-
men iQ toch reeds een despoot», ging hjj
verder terwijl hij zich tot Alexander wenlde,
die sizwijgend teruggetreden wastiaar
God i mijn getuigeslechts de gedaihte
aan hi heil van mijn volk en mijn rijk
leidt nin besluiten».
Zoncr een blik op Gregorowitseh te ter
pen, di als gebroken op den grond gekrold
lag, bde de tsaar en beval den binjén-
komendi officier
•Nee. dezen gevangenen breng «ze
papiererin mijn kabinet».
Met e^e woorden verliet de keizer het
kabinet an grootvorst Alexander.
Tsaar Paal I zat met betrokken gelat,
in gedacten verzonken, voor zijne acl ïjf-
tafei, toe zijn zoon Alexander,.binnenkwïn.
•Majeait», zei de kroonprins met ljn
aller hulp Ons Blad zal worden een
orgaan, dat elke critiek kan doorstaan
mits men zich niet blind staart op
kleinigheden. Zoo zal 1909 aan Ons
Blad brengen levenskracht en levens
moed en zal het overal vinden een gul
onthaal en belangstellend oor
In afwachting van dit alles wenscht
de Redactie aan al hare lezers en leze
ressen, begunstigers en begunstigsters
een
Het moet een ware voldoening zijn voor
onzen Minister van Buitenlandache Zaken de
bladen te lezen zoo van bet binnen- als
buitenland en daarin zQn beleid te zien
geprezen in de Venezolaansche kwestie. Want
bijna allen zijn het er over eens, dat hier
echt diplomatiek talent aan het werk is
gewesst. En de oplossing is des te gelukki
ger,/ omdat nu niet alleen het geschil is
bïjcelegd, maar ook het wanbestuur van
Osstro 1b omvergeworpen. Het loont de
moeite eenige uitspraken weer te geven, die
ipQ in de Allcm. Crt. geciteerd vonden.
Het Tageblatt zegt bQv.»Men moet voor
de handige, geduldige en zeker op het doel
afgaande politiek van het kabinet te den
Haag, dat het netelige Venezolaansche vraag
Btnk met zulk een schitterend gevolg wist
aan te pakken, met eerbied den hoed
afnemen.»
De Morgenpost, ook een Berlijnsch blad,
verklaart»De Hollanders hebben het heele
zaakje met echte, prijzenswaardige mijnheer-
flegma afgedaan.»
De Liberté, een Fransche courant, zegt
•Nederland heeft van de nieuwe Venezolaan
sche regeering alle voldoening gekregen die
het verlangde, Frankrijk echter blijft het
slachtoffer van zyn belachelijke zwakheid.»
En De Temps, het invloedrijke Parijsche
blad, verklaart«Het krachtdadig optreden
van Nederland beeft het ziekte proces in
Venezuela verbaast.»
De Times, de welbekende, schrijft, dat
Nederland den dank der beschaafde wereld
verdiend, daar het den stoot gaf die het
gebouw van Castro's macht in elkaar deed
vallen.
De Minister kan het er voorloopig mee
doenhet Nederlandsche volk zal, nu het
hem eenmaal heeft leereu kennen, in 1909
de kennismaking wel willen hernieuwen.
Een minder pleizierige Kerstmis heeft de
President van Frankrijk gehad, die door een
minder verstandige man aan zyn baard is
getrokken en zoo al worstelend over den
grond is gerold. Heel ernstig was het niet
en de man was ook niet één van een tal
rijke samenzweering, zoodat als de eene
aanslag mislukt is, de andere ontwijfelbaar
zeker volgen zal, neen, het was eenvoudig
een zwakhoofdige oud-kelner, die het lezen
van royalistische artikelen naar het hoofd
was gestegen en nu eens demoustreeren wilde
door aan den baard van Fallières te trekkeD.
welluidende stem op den meest innemenden
toon•Majesteit, ik kom om u een gunBt
te verzoeken een gunst voor Alexis
Schuselkoi».
•HQ is dubbel strafbaar», antwoordde de
keizer streng»een uit Siberië ontvluchtte
banneling...»
•Majesteit», ging Alexander onverschrok
ken verder en zQn schoon gelaat nam
een diep ernstige uitdrukking aan, >laat ik
mij eens een oude herinnering ophalen. Het
was op den sterfdag mijner verhevene groot
moeder Katharina, toen de keizerin mij een
roerende geschiedenis vertelde van een knaap,
die eens te Parijs grootvorst Paul uit de
handen van ruwe, dronken werklieden be
vrijdde, en dat het aandenken aan dat kind
het hart vbd mijn vader tot menige goede
daad, menig gunstbewijs aanspoorde. Majesteit,
in naam van dat kind bid ik u om genade
voor Alexis».
Het betrokken voorhoofd van den tsaar
klaarde op zQn streng gelaat werd zachter.
•Ik mag niet», zeide hQ halfluid«en
toch, één middel is er, een amnestie...»
Een vroolQk lachtje speelde om den mond
van den grootvorst.
•Majesteit, ging hQ verder, •Schuselkoi is
in FrankrQk geboren verbeeld n eens, dat
hQ het geweest was, die de edele daad ver-
Sommige bladen steken den draak met de
opschndding door dezen aanslag in FrankrQk
teweeg gebracht, maar zQzelve overdrQven
daarin wel een weinig. Al is er hier niet
met bommen geworpen, zoodat de President
en gevolg alleen nog maar in stukjes be
staat, het blQft toch een aanranding van het
hoofd van den Staat, die ontsteltenis moest
brengen, omdat men niet direkt wist wat er
achter zat.
De Turksche Kamer geniet de belangstel
ling van alle bladen. Wij voelen ons daarbQ
als anderen, die het spel der jengd gade
slaan, en zich zeker zelf bewast zQn dat het
spel wel spoedig door gekibbel geëindigd zal
zQn. Voorloopig echter houden de Turken
zich goed en doen als groote menschen.
Zoo wordt b.v. berichtIn het door den
Senaat aangenomen adres van antwoord op
de troonrede wordt de wensch uitgedrukt,
dat de grondwet gehandhaafd zal worden.
De Senaat beschouwt de belofte des Sultans
om zich aan de grondwet te houden als een
voorgoed afgelegde belofte. Ten aanzien van
de Bosnische kwestie en de andere buiten-
landsche kwesties, waarvan de troonrede
melding maakte, is het de plicht der regee-
ring zich daarover te verstaan met de onder
teekenaars van het verdrag van BerlQn. De
Senaat hoopt, dat de ministerraad zich op
bevredigende wQze van zQn taak zal kwijten
en wenscht hetzelfde met betrekking tot de
Kretenzer kwestie. Ten slotte wordt de ver
wachting uitgesproken, dat de regeering er
met de hnip van het parlement in zal slagen
het land tot voorspoed te brengen.
Ook de Sultan meent het goed, zooals
blykt uit het volgende In de bijeenkomst
van de Kamer heeft de voorzitter medege
deeld, dat hQ en de ondervoorzitter door den
Sultan waren ontvangen om hem voor hunne
benoeming te bedanken.
De Sultan zeide, dat hQ zeer nauwkeurig
de grondwet zou eerbiedigen en dat deze
voor altQd van kracht moest blQven. Hij
drukte verder zQn verlangen uit een paleis
te zien bouwen, het parlement waardig.
Een zeer eigenaardige kwestie houdt de
Grieksche Kerk bezig. De vergadering der
Synode heeft nml. besloten den patriarch
van Jeruzalem, Damionios, af te zetten, maar
deze weigert hieraan te gehoorzamen. Een
commissie van drie bisschoppen beheert nu
tydelQk het patriarchaat, terwQI de patriarch
door troepen in zyn paleis bewaakt wordt.
De conflicten zijn in dit najaar niet van
de lucht. Zoo meldt een telegram uit Tanger,
dat er op verschillende punten van de stad
hevige gevechten geweest zijn luscehen
Askari's van de Spaansche politie en Askari's
van de Fransche politie. Er werden er
verscheiden gewond. De opgewondenheid van
de straat deelde ïich snel mede aan de
kazernes, waar de officieren moeite hadden
de orde te handhaven. Gigteren is de vrede
niet verstoord.
Van onzen H. Vader dniken weer berich
ten op die minder aangenaam zyn. Zoo
spreken de bladen, dat Z. H. zou lijden aan
pbysische depressie. Dat bet geen ernstige
gevolgen na zich sleeps 1 Veel vreugde wordt
Z. H. anders niet geboden I
richtte, en was hQ het niet dan was het
toch minstens een kind van hetzelfde land,
minzaam en liefelQk als dit hier».
HQ nam een miniatuur portret uit een
étui en hield het den keizer voor. Werk-
tuigelQk wierp de tsaar er een blik op, maar
plotseling veranderde de uitdrukking zQner
trekken.
•Dit lief knapengezicht met de lange goud
blonde lokken neen ik vergis mij niet
is mij bekendhelder en onuitwischbaar
staat het voor mQn geest Alexander, hoe
komt gy aan dit portret
•Het stelt Alexis in zQn kinderjaren voor»,
antwoordde de kroonprins.
•Lafont, zijn pleegvader, heeft het geschil
derd, van hem -ontving ik het als aandenken
en als dank van den jongen graaf Schuselkoi,
vóór hy den wagen besteeg, die hem naar
Siberië voerde».
En wat nog nooit gebeurd was, ge
schiedde.
De stroeve trekken van den tsaar werden
zeldzaam week en tranen glanaden in zQn
oogen.
•En ik stuurde hem naar Siberië I» zei
hQ zacht.
Hy moest dan een slachtoffer van den
maatregel zQn, dien ongegronde vrees voor
oproer mQ ipgaf en dien Ik niet intrekken
Verschillende modernisten toch zQn weer
opnieuw met hun >actie< begonnen. Een
van bun propagandablaadjes, die onder zoo-
veel verschillende namen telkens opnieuw
opduiken, is weer opnieuw door hen nitge-
geven, de >Rivlsta di Oultura» n.l.
Naar aanleiding van dit feit schrQft de
bekende >Difesa< van Venetië het volgende
•De inhoud der artikelen ccheelt niet veel
van dien der vroegere artikelen, die xnik een
absolute veroordeeiing beliepen in de ency
cliek Pascendi. Wat den vorm betreft, over
treffen zQ inderdaad de grenzen van het
geloofwaardige. Murri neemt geen enkel
voorbehoud in achthQ stelt zich recht
tegenover den Paus I
Ia zyn eerste artikel, getiteld >De crisis
van het Katholicisme», schryft Murri aldus
Heel de wereld heeft het gevoel, dat met
de verheffing van Sarto op den troon, de
Roomsche Kerk in een periode van zeer
groote moeilQkheden geraakt is I»
In Italië rommelt het ook onder den
grond. Uit Catausaro wordt tenminste bericht
Gisterenmorgen 5 uur 20 minnten is er een
aardbeving geweest. Verscheidene gemeenten
hebben zwaar geleden. Te Stefanoci zQn er
5 personen gedood en 15 gewond. Uit de
provincie Repgio komen zeer ernztige berich
ten. Te Bagnara moeten er vele doodeD zQn.
Te Palmi werden 7 lijken onder de puin-
hoopen vandaan gehaald.
Kamerzetel Zaandam.
Men verneemt nit goeden bron, ni. uit de
liberale kring te Zaandam, dat op de a.s.
vergadering te Amsterdam de heer mr. Goe
man Borgesins, in de plaata van den heer
K. Ozn. de Boer, candidaat zal worden ge
steld voor lid van de Tweede Kamer.
(Noodig wegens het steeds groot en aan
groeiend getal socialisten.)
7e Lustrum Geloof en Wetenschap».
Zooals we reeds voor eenige maanden
meldden, zal de Vereeniglng Geloof en
Wetenschap» te Amsterdam op 27 en 28
Januari a.e. haar 7de Lustrum luisterrijk
vieren. Uit een thans aan de leden rondge
zonden circulaire ontleenen we het volgende
In den morgen van Woensdag 27 Januari
1909 zal ter opening in de kerk van den
H. Franciscus Xaverius (de KrQtberg) eene
H. Mis van dankzegging, waaronder feest
preek, worden opgedragen. Des namiddags
zal het bestuur der Vereeniging op plechtige
wijze de gelukwenschen van alle belangstel
lende dames en beeren in ontvangst nemen,
terwijl vervolgens des avonds eene fee-t»er-
gadering gehouden zal worden, waarop het
lid van Verdienste der VereenigingMr. A.
Baron van Wijnbergen, lid van de 2ie Kamer
der Staten Generaal, ons bereids heeft toe
gezegd de feestrede te zullen uitspreken.
Tot besluit van dien dag zullen de leden
sich vereenigen aan een gemeenschappelQk
souper.
Op Donderdag 28 Januari 1909 wordt des
namiddags in het gebouw der Vereeniging
eene vergadering gehouden van afgevaardigden
kon, noch durfde».
Als in gedachten verzonken, schreed ds
keizer langzaam eenige malen in zQn kamer
op en neer en sprak toen in zich zelf half
luid verder
•Doch nu moet ik de wonden heelen, die
mQn eigen hand geslagen heeft. Alexis
Lafont had van den Russischen grootvorst
Panl een schold te vorderen Rutland's
keizer, Paul, draagt die aan Alexis Lafont
af en dit zQ de eerste afbetaling».
HQ Qlde naar zQn schry (tafel, wierp
haastig eenige regels op een wit blad papier
en gaf het aan den kroonprins.
Het was het bevel eener algeheele amnestie
voor alle officieren, die wegens ontslagname
hnn rang in het leger verlaten hadden, of
om hun verboden verblyf te St. Petersburg
gestraft waren.
Alexander's oogen glinsterdenhQ be
minde zijn vader, hoe ruw Paul zich ook
tegenover de zynen kon gedragen, en tot
tranen geroerd, boog hQ zich neder en
drukte een warmen kus op de hand van
den tsaar.
De kus klonk niet luid, zooals aan het
hof was voorgeschreven.
Maar tsaar Paul I begreep toch zQn be-
teekenii en lachte genadig,
(Slot volgt),