Binnenland.
Plaatselijk Nieuws.
Do Marine.
De credieten, die F card, de nieuwe Fran
iche minister van Marine, aan de Kamer
aal vragen, worden op 800 millioen fre.
geschat.
De Rappel zegt, dat de Kamer geen enkel
van die credieten ia) toestaan, zoo lang Picard
niet het onweerlegbare bewijs heeft geleverd,
dat er aan den janboel in het marlnebestnar
een eind gekomen ia en de leveranciers van
de marine niet meer knoeien.
PORTUGAL.
In verband met den politieken toestand
van Portugal en bet streden der proges-
■istische en radicale partijen om gezamen
lijk de regeeringsmacht in handen te krijgen,
willen wij nog even berinneren aan het op
zienbarend bericht over den jongen marine
officier, die aan een banket in het koninklijk
paleis, waaraan de koning en zijn moeder
koniDgin Amalia, de hoogste ambtdragers
in den Staat en heel het corps diplomat que
deelnamen, zich plotseling tot de aanzitten
den wendde met de msdedeeling, dat koning
Mannel aan dit zelfde banket omringd was
Van samenzweerders.
H-t bericht schijnt meer waarheid te be
vatten dan men bij bet eerste aanzien meende.
Tengevolge van de or tevredenheid der be-
volkir g in zake de wynbou«cii«is ontstonden
er vaodaag in Reito en Alijo troebelen. De
militaire macht beproefde de menigte tot be
daren te brengen, maar deze pogingen wer
den met geweerschoten beantwoord.
De soldaten maakten daarop eenige charges
en na een half uur was de rust weer hersteld.
CHINA.
Het ontslag van Yuan Shlkal.
De Britscbe en Amerikaansche gezant
brachten een bezoek aan prins Tahing, die
ben inlichtingen gaf over het ontslag van
Yuan Shikai. Dit ontslag, dat zonder lusschen
komst van andere leden van bet diplomatieke
corps en zonder dat er van te voren overleg
met bet Wai woepoe gepleegd was, genomen
Was, kwam overeen met de raadgevingen van
de Britscbe en Amerikaansche regeeringen.
De gezanten verschilden over deze kwestie
van gevoelen. Men weet, dat de Ooetenrjjk
iche gezant het ingrijpen van de Britscbe
en Amerikaansche gezanten eteuode, terwijl
de vertegenwoordigers van andere landen de
daad als een niet gemachtigde bemoeiing met
de eigen zaken van Obina beschouwden.
ITALIË.
't Is ergerlijk te tien, hoe de sectehaat
der vrijmetselarij zelfs by de vreeselijke
ellende, die de jongste aardbevingen hebben
aangericht, zijn uitsluitingszucbt niet kan be
toornen. In het door Z. H. den Pane zoo
edelmoedig beschikbaar gestelde hospitaal van
Santa Marta is plaats genoeg voor 400 ver
pleegden. Maar toen de overgroote meerder
heid der onlangs aangekomen vluchtelingen,
wijl niet tot de gekwetsten beboorende, na
eenige dagen liefderijk verpleegd te zjjD, bet
pauselijk hospitaal verliet, bleven er slechts
35 patiënten over. Nieuwe gekwetsten zouden
dus zeer welkom zijn geweest. Maar op de-
zulke wordt, by bun aankomst te Rome,
onmiddeliyk beslag gelegd door handlangers
der vrijmetselarij, en dan worden ze ijlings
getransporteerd naar leekenhospitalen, niet
tegenstaande menige brave Messicees of Cala-
brees, van buis uit vurig katholiek, met aan
drang roept>Wj) willen naar het ziekenhuis
van den Paus*.
De rnlnen van Messina biyven, naar
de minister van Openbare Werken, Bertolini,
aankondigt, ongeveer acht of tien maanden
liggen, geiyk ze zyn. Wat tot dusver ge
schiedde, had tot eenisr doel zooveel moge
lijk de nog levenden te redden. Alleen de
openbare gebouwen, die ineen zijn gevallen,
worden zoo epoedig mogeiyk weggeruimd.
Het etadbuis is zoo zeer door brand ge
teisterd, dat alle burgerlijke registers zyn
verloren gegaan. Uit Sicilië en Calabrtë
komen vele boeren naar de etad om zich
door de weldadigheid te laten onderhouden.
Er schynen een 15000 dergelijke menschen
thans in Messina te zyn, zy geven zich uit
voor overlevenden en daar alle registers van
den burgert, stand ontbreken, kan men niets
BDders tegen hen doen dan buo te eten geven.
In verband hiermee is het volgende be-
rioht zeer verklaarbaar.
De nood b'yft in de streken, waar de
aardbeving beeft gewoed, blijkbaar groot,
want ondanks de bulp, die er in geld en
goederen u t beel de wereld toestroomt, lijdt
de achtergebleven bevolking, volgens som
mige berichten, nog gebrek. Zoo seint weer
een correspondent van de N. Y. H-rald uit
Reggio, dat de menschen honger lijden, en
er niet genoeg voedsel ie om uit te deelen
Ook is er gebrek aan kinderkleeren.
Balkan-Kwestie.
De vertegenwoordigere der groote mogend-
beden hebben by de Buleaarecbe regeering
dringende stappen gedaan om te besluiten
aan Tudye als schadeloosstelling een som
van ten hoogste 82000000 aan te bieden.
Tezelfder tyd werden by de Porte stappen
gedaan om l aar er toe te brengen een ver
zoeningsgezinder bonding ten opzichte van
Bulgarye aan te nemen. Volgens de in ambte
lijke kringen door aanzleniyke Bulgaarsche
personen gegeven verzekeringen is men be
reid, niettegenstaande den minder gunstigen
toestand bet bedrag van het aanbod tot een
overeenkomstige verhouding te verboogen.
BRAZILIË
Omwenteling
Verschillende feiten wijzen er op dat
Brasibë aan den vooravond van een groote
■taatkuadlge omwenteling staat. Da onlusten
die in 't begin van deze week te Pernam
bneo plaats hadden en die door een gezchil
tnsscben de arbeiders en den directeur van
den West Braziliaanscben spoorweg ontstaan
waren, schynen niet van localen aard te zyn,
want gedurende de laatste dagen heerscht ook
in Rio de Jaoeiro de hoofdstad een toestand van
wanorde, mnitery en op-oer. Met angst vraagt
men zich af wat er by de verkiezingen op
bet eind van deze maand gebeuren zal.
Deze week hebben reeds ernstige onlusten
plaats gehad waarby groepen oppositanten
de hoofdrollen speelden. In het centrnm der
stad werden barricades opgericht, die door
de politie bestormd en geDomen moesten
worden. Tramwegwagens werden omverge
worpen en in brand gestoken. Ook de straat
lantaarns en de gasleidingen hebben het
moeten ontgelden en de electrische kabel
werd doorgesneden, zoodat Rio de Janeiro
gedurende de laatste avonden in volkomen
duisternis gebuid was.
Kamerverkl zingen. Te Amsterdam is
Zondag een vergadering gehouden van afge
vaardigden der verschillende liberale en vry
zinnig democratische kiesvereenigingen in het
kiesdistrict Zaandam.
Besloten werd een grosiy«t van candidaten
op te maken en daaruit in de kietvereeni
gingen een keuze te doen. Van het resul
taat der stemmiogen zal mededeeling moeten
geschieden aan den Becretaris der afdeeling
van de Liberale Uuie te Zaandam, die
wederom gehouden zal zyn van den totaal
uitslag mededeeling te doen aan alle aan
gesloten kiesvereenigingen. De candidaat, op
wien de meeste stemmen snilen zyn uitge
bracht, zal de algemeene candidaat worden.
Op de groaiy.t werden geplaatst de heeren
mr. Goeman Borgesius dr. Bos en mr. H.
J. O. van Tienen te Zaandam, lid van Ge
deputeerde Staten van Noord Holland.
Na de gevallen beslissing zal in het begin
van Maart een tweede vergadering gehonden
worden, om verschillende zaken in verband
met de verkiezing te regelen.
Aan bet einde der vergadering wydde de
secretaris der afdeeÜDg Zaandam van de Li
berale Unie eenige woorden van waardeering
aan den beer K. de Boer Oz. die gednrende
verscheidene jaren bet district vertegenwoor
digde, doch het thans gewenscht geacht had,
plaatst te maken voor een ander. Tel.
Castro. Castro gaat goed voornit, maar
zal nog wel veertien dagen het bed moeten
houden. Hy denkt binnen een maand weer
te knnnen loopen en zegt voornemens te
zyn, om dan naar Venezuela terug te kee-
ren, om er als een gewoon burger televen.
Als er een geding tegen bem wordt aan
gespannen, sal hg voor zijn rechters ver
schynen. Hy beweert, dat by er niet aan
denkt, een omwenteling te beginnen.
Goederenvervoer. Het goederenvervoer
tnsscben Enkhnizen—Stavoren is zoo zeer
toegenomen, dat er een derde veerpont in
de vaart zal worden gebraebt. Het nienwe
vaartuig zal waarschyniyk in het begin der
volgende maand in dienst worden gesteld.
ALKMAAR, 20 Jan. 1909.
Voor H. M. do Koningin. In het begin
dezer week zuilen eenige jonge dames, daartoe
nitgenoodigd door het comité, by n aan
kloppen om uwe bydrage in ontvangst te
nemen voor het te geven bewijs van sym
pathie aan H. M. de Koningin. Voor elke
gave, hoe klein ook, znllen zy harteiyk
dankbaar zyn.
Wy verzoeken een ieder vriendeiyk bare
bijdrage zoo mogeiyk tydig te willen gereed
leggen, opdat men by afwezigheid niemand
meer dan eenmaal behoeft lastig te vallen.
Den Helder, Hoorn, Eokhnizen en Bever-
wijk hebben zich by het Aikmaarsche comité
aargesloten. Zy hopen eveneens medewerking
te verkrijgen van de omliggende gemeenten.
Voorloopig is in eens byeenkomst van de
presidenten der verschillende comlté's vast
gesteld aan Hare Majesteit voor het Ko-
ninkiyk kind aan te bieden: een zilveren
blad waarop een Noordbollandsch napje met
paplepel, trommeltje en melkkannetje, alles
van zilver en in oud Hollandschen stijl.
Sociale Cursus. Maandagavond werd op
de bovenzaal van den heer Peperkamp eene
vergadering gehonden tot voortzetting van
den Socialen Garens.
Na opening door den heer J. G. Lutz
met den Christel, groet, kreeg de WelEerw.
heer v. d. Boogaard het woord om te spreken
over de overdrijving, die de sociale actie
belemmert.
In den breede zette spreker niteen en
op zeer dnideiyke wyte, boe ook christeiyke
sociale werkers dikwyis zich aan overdryving
schuldig maken. Ofschoon niet kwaad be
doeld, wordt er vaak gegeneraliseerd, waar
door de waarheid in het gedrang komt en
niet zelden geheel wordt verdrongen. De
nooden van sommigen worden daarbij voor
gesteld als hebben de leden van den gebeelen
stand die gemeen. Het gevaar dat hierdoor
ontstaat is niet gering, want men wekt on
ware meeningen en schept ontevredenheid,
zelfs by menscben die het goed hebbea.
Daardoor wordt bet sociale werk voor wer-
kelijk lydenden verlamd. Vooral wordt er in
dit opzicht gezondigd door te veel te beloven.
Idealen moeten er zyn, maar beloften te
etelleD, die niet vervuld knnnen worden,
leidt tot ontgoocheling: D-ar wordt In de
wereld veel geleden en dat dwingt ons om
dat lyden te verzachten en zoo mogeiyk op
te htffen. Waar evenveel geleden wordt door
eigen zohuld daar moet de verbetering van
het individu «elf uitgaan, By sommigen nu
wordt geleden omdat zfl ln goeie dagen niet
sparen. By anderen omdat ze te veel offeren
aan de drankzucht. Spaarzaamheid ia een
middel om armoede te voorkomen. Hy die
spaarzaam is, zal in de mees' e gevallen zich
zeif steeds weten te redden. Wie niet spaar
zaam ia gevoelt de onzekerheid van bet be
staan in de ergste mate. Met eene opwekking
tot spaarzaamheid zloot spreker zyne rede,
om over drie weken te vervolgen.
Gevlucht en gevangen. Zondagmorgen
by bet nit de kerk komen trachtte een der
jongens van de Rijks tuchtschool te ont
snappen. Middags by de wandeling werd
dat voorbeeld door tien anderen gevolgd.
De vryheid duurde echter niet lang en wer
den ze spoedig gevat en thnis gebracht.
BEEMSTER. Vergadering van den Raad
der gemeente alhier op Woensdag 13 Jan.
1909. Aanwezig alle leden. Voorzitter de Ed.
Acbtb. heer J. Koopman, burgemeester.
De voorzitter opent deze eerste vergadering
in het nienwe jaar met een harteiyk wel
kom aan de leden. Het doet Z.Ed. Acbtb.
genoegen allen weder tegenwoordig te zien
en hoopt, dat bet hnn gegeven zy onder
bet genot van goede gezondheid met lmt
en opgewektheid de belangen der gemeente
te behartigen.
Hierna leest de secretaris de notulen der
vorige vergadering, welke onveranderd worden
goedgekeurd,
1. Ingekomen is van H H. Gedep. Staten de
goedkeuring op de gemeenterekening dienst
1908 en de begrooting dienst 1909.
2. De voorzitter deelt mede, dat naar aan
leiding van het reeds vroeger door de beer
Edel gedaan versoek 'om te onderzoeken naar
de al of niet betrouwbaarheid van de s u ting
der tram goederenwagens die soms onbeheerd
alhier by de veelading blyven staan, B. en
W. de noodige stappen hebben gedaan en
die zaak thans in orde is.
3. Is verder ingekomen van Ged. Staten de
goedkeuring inzake exploitatie enz. van de
siekeninrichting.
4. Deelt de voorzitter mede, dat door B.
en W. boeken en ka* van den gemeente
ontvanger zyn nagezien en alles in de beste
ordejis bevonden. Het kasgeld bedroeg f 15947 93,
waarvan f 11000 belegd by de rente-cassa.
5. Wordt voorgelezen een schryven van
den beer D. Veis, inh. mededeeling, dat by
syne benoeming als onderwyzer aan de school
te Zuid-Beemster aanneemt.
Verder eene dankbetuiging van het bestuur
der Tuinbouwvereeniging «Beemster en Om
streken* voor de aan haar toegestane sub
■idie, benevens het gebruik van een verlicht
en verwarmd schoollokaal ten dienste der
Tuinbouw wintercursus. Een en ander wordt
voor kennisgeving aangenomen.
6. Ia ingekomen een re quest, ondergetee-
kend door een 14 tal bewonen van de Kla-
terbuurt, inh. het verzoek om betere ver
lichting by de Kiugt aldaar, door b.v. door
trekking van het buizennet van de gasfabriek
van de Ryp, van af vde gaslantaarn by de
brng. De kosten hiervan zonden bedragen,
ingevolge begeleidend schryven van de direc
teur der gasfabriek, aan requsstanten op bnn
verzoek gezonden, voor aanslmting en montage
f 45, onderhond en verlichting f 30.
Op voorstel van B. en W. wordt goedge
vonden, met het oog op nader onderzoek,
dit in een volgende vergadering te behandelen.
7. Worden herbenoemd:
a. tot lid der plaatseiyko commissie van
toez'cht op bet lager onderwys, de beer J.
Zuurbier met algemeene stemmen.
b. tot lid van het bnrgeriyk armbestuur,
de heer P. Knip. Daatstgenoemde verklaart
desgevraagd de benoeming weder te aanvaarden.
8. Is aan de orde de benoeming van een
onderwijzer te West Beemster uit de volgende
voordracht; 1. W. H. Smit te Melisant; 2.
H. Sprong te Zuilichem; 3. J. Tolk te Swam-
merdam.
Na inzage der stukken tot stemming over
gegaan, wordt met algemeene stemmen be
noemd de heer J. Tolk te Swammerdam.
Niets meer aan de orde, wordt de vergade
ring na rondvraag gesloten.
Mej. A. Zeeman en de heer P. Köhne
beiden alhier, zyn nitgenoodigd om tegen
een flink honorarium een maand lang op te
treden in het Ijspaleis te Beriyn, welke uit-
éoodiging niet door hen ia aangenomen.
BROEK OP LANGENDIJK. Gedurende
het afgeloopen jaar werden aan 't hulp-
telegraaf telefoonkaotoor ontvangen het respec
tabele getal van 7164 telegrammen.
ZUID-SCHARWOUDE. Zaterdagavond
hield de beer D. Hazeloop, ryksiuinbouw
leeraar te Alkmaar, een openbare lesing ten
hnize van den heer Kist alhier, met al*
onderwerp«Hoe kan onze groenten- en
vrnchtenbandel op het buitenland beter wor
den geregeld Met tal van cyfers schetste
de spreker in zyn inleiding de ontwikkeling
van den tuinbonw in Nederland gednrende
de laatste jaren en de daarmee gepaard
gaande uitbreidiDg van den handel. Met de
ontwikkeling van het tuinbonwbedryf hield
die van den ex port handel gelyken tred, wat
mede door cyfers werd aangetoond. Die ver
meerdering zal in de toekomst nog lang
biyven op te merken, ook op 't gebied van
bloembollen- en vruchtenteelt, by welke laat
ste de teeler doorgaans self voor de verzen
ding zorg draagt. Met den groentenhandel is
dit niet het geval, cd toch zyn de bouwers
ten zeerste geïnteresseerd by dien handel.
De prys hangt voor een deel af van de
manier, waarop het product wordt verpakt,
versonden, gesorteerd en te koop wordt
aangeboden.
De belangen van de bouwers stemmen in
dit geval niet overeen met die der bande
laars, welke hun inkoopsprijzen regelen naar
de verkoopspry sen. Het bedrijf dezer laatsten
kan evengoed looneod «Qn by lage ais bQ
hoogs prysen. De verbruiker stelt eischen
aan het product, waarmee de voortbrenger
rekening kan houden de pryzen worden by
slechte sorteering geschaad, eu 't is dus in
de eerste plaats de bouwer, die voordeel
heeft van een dergeiyke sorteering. Zy
moeten weten, boe buune producten worden
behandeld en 't beste middel ter voorkoming
van ongunstige toestanden is, dat zy zelf
voor een en ander zorg dragen. Hun eigen
belang beeft de bouwers er toe gebracht den
commissiehandel af te schaffen, waardoor de
veilingen in bet leven zyn geroepen. Zoo
zyn er door de bonwers nog verschillende
verbeteringen te bewerkstelligen. Op de bui-
tenlandsche markten hebben de Hollandscbe
producten niet zoozeer de concurrentie te
doorstaan van anderen dan wel van hen zelf,
doordat de groenten en vrachten op ver-
zcbillende plaatsen te koop worden aange
boden. Eea nadeel is er nog voor de bon
wers san verbonden, dat de Hollandsche
bandelaars bnnne groenten weer aan buiten-
land'che verkoopeD, waardoor te veel tussrhen-
personen ontstaan die de pryzen doen stijgen
zonder voordeel voor den voortbrenger. Ook
is het van beteekenia voor don bonwer, of
de handel in handen is van deskundigen,
die als zoodanig in staat zyn, rekening te
honden met de eischen, door den verbruiker
gesteld. Deze zaken wyzen, aldus de beer H.,
op de noodzakaiykheid, dat de bouwers by
de regeling van een en ander zelf optredeo.
By %den handel in bloembollen is dit reeds
zoo, by den groentenhandel niet, wat volgens
spreker moet worden toegschreven aan bet
kleinbedryf in de groentecteelt, in tegen
stelling met het grootbedrijf in de andere.
Dat dit streven der tuieb .uwvereenigingen,
dat geenszins als een vyandige daad tegen
over de handelaars mag worden beschouwd,
meer en meer veld wint, is toe te schryven
aan bet zich ontwikkelend vereeoigii g.leven
dat zich ook op tuinbouwgebied verbazend
beeft uitgebreid. Tai vau verbeteringen zijn
door deze vereenigingen reeds in bet leven
geroepen, oa. veilingen, verpakking, sortee
ring e. d. Deze voordeelen waren niet ver
kregen als de bonwers afgescheiden van
elkander waren biyven staan. Om nog meer
dere voordeelen en verbeteringen te verkry
gen, zal het noodig zyn, dat de tuinbouw-
vereenigingen op de voornaamste buitenland-
sohe matkten eigen verkoopplaatsen krygen.
Dan worden de producten niet meer op
verschillende plaatsen op dezelfde markt te
koop aangebodendan krijgt mes betere
waarborgen voor levering van goede waar
dan zal men de behoeften beter leeren ken
nen, waarmee de teeler-handelaar rekening
kan bonden. Ten slotte hoopt spreker, dat
bet nieuwe, door de vereenigingen in zake
de veilingen is ingevoerd, ook zal worden
toegepast op den handel in den tuinbon w.
Moeilijkheden zyn er, maar de groote be
langen zyn het waard, die te moeten over
winnen.
Tan de gelegenheid om mat den spreker
van gedachten te wisselen, werd door een
drietal handelaars gebruikt gemaakt, die
meenen, dat de tegenwoordige toestand de
voorkenr verdient boven dien, welken men
wil scheppen. Op 't oogenblik wordt door
de handelaars ook alles gedaan, om de waren
zoo goed mogeiyk te verpakken, te sorteeren
en te koop aan te bieden. Nog meende men,
dat de heer H. van meening was veranderd
sedert 4 jaar. Spreker wees er by zijn be
antwoording op, dat by niet in 't by zonder
bet oog had gehad op de Lacgedyker groente
verzending, maar op de verzending van
groenten en vruchten in 't algemeen. En
dat hy eenigezins van meening is veranderd,
komt bierdoor, dat by verschillende misstan
den beeft opgemerkt op zyne buitenlandscbe
studiereizen, en door bet zelf zien en zelf
onderzoeken. De overtuiging, tengevolge daar
van verkregen, heeft hy in zyn lezing uit
gesproken. Daarna sluiting.
KROMMENIE. Zondag 17 Jan. hield het
PI. C. der K. S. A. eene vergadering voor
hare donateurs en leden der aangesloten
vereenigingen, waarin als spreker optrad de
WelEd. heer mr. P. J. M. Aalberse, lid van
de Tweede Kamer der Staten Generaal en
algemeen secretaris der K. S. A. in Neder
land. Na opening door den voorzitter, werd
aan Z E. het woord gegeven, die begon met
te verklaren, dat hy als algemeen secretaris
der K. S. A. steeds geweigerd heeft voor de
plaatseiyke comité s als spreker op te treden.
Dat hy voor Krommenie een uitzondering
maakte, kwam ten le omdat hier het y verigste
comité bestond; ten 2e omdat by verzocht
was om over een onderwerp te spreken dat
hy eens op den Frieacben Katholiekendag
op politiek gebied bad behandeld, ni. het
verleden, heden en toekomst op scciaal ge
bied. Hiervoor ging spr. terug tot de grooteche
christelyk Germaausche middeleeuwen, het
bloeitydperk der gilden, waarin het gilde
wezen nit publiekrechterlyke vereenigingen
bestond, die de rechteriyke bevoegdheid be
zaten om de arbeiders van hetzelfde vak in
zich op te nemen. De verordeningen, het
vak- betreffende en welke wy tbans sociale
wetten noemen, werden door bet gildeweien
zelf geregeld. De practieche ervaring raakte
beter doel, dan met een theoretische be
schouwing de wetten van boven af aan den
arbeiders worden opgelegd. Het tydperk der
renaissance of herleving bracht hierin ver
andering. Beginnende met de kunst, bracht
het ook de herleving der oude Rrmeinscbe
begrippen en voornameiyk de individualis
tische levensopvatting, die op elk gebied
doorwerkte, op godsdienstig, sociaal en po
litiek terrein, het protestantisme, liberalisme
en Manchester leer voortbracht. De katholieke
eenheid werd ook in hst gildewezen ver
broken. Het ieder voor zich trad ook bier
naar voren en sleepte haar onvermydeljjk
ten val. Toen dan ook in de 18e eenw door
de uit vindingen de grootindustrie voortkwam,
kon bet niet anders, door het godsdienstig
verval, dat het begin der 19e eeuw voor de
arbeiders veel ellende bracht, door steeds
lager ioonen, gedwongen winkelnering, vrouw
en kinderarbeid en verbod van vereeniging.
Het liberalisme sag in dat bet voortduren
van den toestand tot een uitbarsting moest
leideD, daarom Btelde zy weer vryheid tot
vereenigen in en bracht de zociale wetten.
Goed doorgevoerd zou dit tot oplossing kun
nen voeren, maar door het gemis van bet
katholiek beginsel staan beide standen op
het standpnnt van klaasestryd. Het katholiek
beginsel dat geen vyandscbap kent, wil in
harmonie der belangen, patroon en arbeider
tot elkander voeren om tot een oplossing
van het arbeidersvraagstuk te geraken.
Hierna werd een panze gebonden, waarin
door de propagandisten met het tydscbrift
der K. S. A. werd gecolporteerd, waarna de
spr. zyn rede vervolgde. Do historische ont
wikkeling en de ontwikkeling der feiten is
oorzaak geweest van het maatscbappeiyk
verval en van znlk een verval dat bet byna
onmogeiyk is geworden om daar nit te ge
raken. Toch moeten wy trachten door oen
geleideiy ke ontwikkeling der christeiyke ideeën
tot een oplossing te geraken. Da vryheid
van bet liberalisme leidde tot een barre
tegenstelling. De broederschap van het socia
lisme tot vyandscbap. Het christelyk beginsel
echter leidt tot ware liefde. Wy moeten
trachten weer vakorganisaties te krygen die
de bevoeg iheid bezitten om de belangen van
het vak zeif te regelen, gepaard met een
sociale wetgeving door mannen van het vak
aan bet vak opgelegd. Hierby wees spr. op
een wetsontwerp vau een staatscommissie
voor den middenstand, waarin deze wilde
komen tot middenstandskamers.
De oude roomsche denkbeelden beginnen
weer te herleven, ai is bet niet zichtbaar
dat zy direct op sociaal gebied inwerken.
Het tydperk van onbedachte werkstakingen
geraakt langzamerhand voorby. Hetgeen wy
willen is geen theoretische bespiegeling. Een
krachtige R. K. vakorganisatie in samen
werking met hare christelyke standgenooten
zal ongetwijfeld bet maatechappeiyk leven
in goede banen leiden. Een daverend applaus
was des sprekers loon. Hierna werd de ver
gadering door den voorzitter gesloten.
ASSEN DELFT. Na zooveel goeds er vau
te hebben geboord, zyn wy zeif eens een
bezoek gaan brengen aan het Patronaatsge
bouw alhier, waar Zondagavond de laatste
opvoering gegeven werd. En onze bevinding
Op de allereerste plaats, vonden wy 't jam
mer, dat dit de laatste was, want werkeiyk
onze verwachting werd ten volle overtroffen.
Als men zoo boort »te Assendelft* verwacht
men wel niet veel, maar de naam van een
bekend kunstenaar was er mede aan ver
bonden, die van Jan Bleys.
Wel moeten wy den Zeereerw. heer Pas
toor bewonderen dat by deze kostbare onder
neming heeft aangedurfd, want de ligging
Assendelft is zeer ongelegen om veel publiek
te trekken, maar met zulke krachten kan
men buitengewone dingen bereiken.
De tableaux hebben ons wel 't meest ge
pakt, alhoewel de muziekuitvoering zeer goed
was, vooral wat de solo pattijen en de vrou
wenstemmen in 't koor betreft.
Men kan aan deze tableaux zien, dat er
iemand aan 't werk was, die volkomen ryp
was in die dingen, want tegenwoordig maakt
iedereen maar tableaux vivants en speelt
iedereen artist, in onzen knnstloozen tyd
heeft kunst geen waarde ook in geesteiyken zin.
De achterdoeken door den heer Jan' Bleys
geschilderd, waren in die eigenaardige Oos-
terscho stemming, die voor dit Oratorinm
noodig is, eenvoudig breed met sterke licht
effecten, hier toont zich onmiddeliyk de veel-
zydigheid van den kunstecuilder, die dan
weer de fijue etsnaald hanteert, er ook niets
inziet om in eens het ruwe materiaal van
een tooneeldecoratie te gebruiken om ons
van zyne fijne en gevoelige opvattingen te
laten genieten.
De composities of samenstellingen waren
duideiyk, grootsch en expressievol, van les-
lijke tooaeeltffscten van overdreven knalver-
iichtiDgen geen sprake, men kon zelfs niet
waarnemen hoe of de tableaux veriicht wer
den, alles stil eenvoudig, groote kalme gebaren,
zooals by antieke beelden, streng historische
kleeding, terwyl de godsdienstige uitdrukking
van het gezicht van sommige figuranten het
geheel completeerden.
De keuze van de figuranten leek ons zeer
gunstig.
Naar wy vernaman is drievierde van de
coBtumes ontworpen en geteekend door Jan
Bleys, vervaardigd door de R. K. zusters
te Assendelft.
Vooral de Apotheose was schitterend, iets
wat men baast nooit ergens ziet; een mooie
eindgroep, was hier wel en volstrekt niet die
overlading van elders, neen, grootsch, een
voudig en monumentaal.
Hierna beviel ons 't meest de tocht der
Wyzen met die eane figuur op da kameel
wat zit er een gaDg in die groep, wat mees-
terlyk is dat groote dier nagemaakt enkel
van een beschilderd houten plank en wat
zit dien beryder daar kalm en waardig op
in zyn schitterend ryk oostersch coetaum.
Wat rykdom betreft waren dit tablean en
dat van de Wyieg voor Herodes de twee
scbooniten. 't Ie jammer, zooals wy reeds
boven melden, dat er niet meer van kan
genoten worden, b.v. wat zou zoo'n uitvoering
in Alkmaar een succes hebben.
En na de muziek, 't is een zware taak
▼oor de tenor geweest oss den gebeelen avond
die reoitatieveu en liederen te zingen en nog
bet boor te steunen, men mag ia AszendelÖ
