R. Kath. Nieuws- en. i^dvertex&tielblad i@©f Hoord-Holland. No. 15. Zaterdag 20 Februari 1909. 3"® Jaargang FEUILLETON. Verschijnt Woensdag en Zaterdag. Magna Peccatrix. Buitenland. Binnenland. Het Sociale vraagstuk en het Christendom. 2**- - - ONS BLAD. ABONNEMENTSPRIJS 50 cents per drie maanden franco aan huis. Te betalen in het begin van ieder kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 oent. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Ons Blad". BUREAUHoogstraat b/d. Langestraat te Alkmaar. Telefoon No. 266. ADVERTENTIËN: Van 15 regels80 cent. Elke regel meer8 Reclames per regel15, Kleine advertenties van 130 woorden, bjj vooruitbet. 25 Ten allen tijde heeft er onder de menschen ongelijkheid bestaan. Onge lijkheid in lichamelijk, in geestelijk, in zedelijk opzicht en tengevolge daarvan ook ongelijkheid in bezit. Deze ongelijkheden zijn steeds de bronnen geweest, waaruit de vraagstuk ken der sociale orde opborrelden. Ook in de oude wereld en daar niet het minst. Misbruikt door hartstocht, door heerchzucht en eigenbaat werden de natuurlijke ongelijkheden der.menschen middelijke oorzaken van armoede, on zedelijkheid, afgoderij en slavernij. De kennis der waarheid ging verloren en met deze ook het besef der men- schelijke waardigheid. Uit den chaos der geestelijke verwarring ontstond de schromelijkste verwarring in het sociale leven der volkeren. Het bezit werd gesteld in handen van enkelen en de groote massa werd geklonken in de ketenen der slavernij. On- en wangeloof hield het raensch- dom in ijzeren boeien gekneld. Het Christendom deed zijn intrede in de wereld. De leer der waarheid, der liefde en dei" rechtvaardigheid werd door mannen uit het volk de wereld ingedragen en vangt aan uit het heidenseh leven de slavernij te verdrijven. Martelaren, gefolterd en gedood ter wille van die leer, verkondigen der wereld dat de waarheid meer waarde heeft dan het leven zelf. Het Christendom leerde den menschen de bovennatuurlijke gelijkheid van machtigen en slaven, de broederschap van allen als zonen van eenen Vader. Het hief de vrouw uit den beklagens- waardigen staat van de diepste ver nedering op en gaf haar in de onont bindbaarheid van het huwelijk dezelfde rechten err dezelfde macht als den man. Het verhief de maagdelijkheid tot een hemelsche deugd. De handenarbeid werd veredeld en geheiligd, door de verplaat sing van den arbeid uit slavenhanden, in de handen van Gods vrije kinderen. Kunsten en wetenschappen werden ge bracht onder het bereik van de zonen des volks De natuurlijke ongelijkheid bleef be staan en kan niet worden opgeheven, maar het Christendom herstelde de orde in het maatschappelijk leven, nam de kwade gevolgen der ongelijkheid weg. De hoogste bloei bereikte de actie van het Christendom in de midden eeuwen. De machtige en soliede orga nisatie op staatkundig en sociaal-econo misch gebied, welke door den invloed der Kerk in de middeneeuwen werd tot stand gebracht, dwingt eiken onpartij- digen geschiedvorscher eerbied af en bewondering. Het ontwaken eener ziel. Naar het Duitsch van Anna Baronnesse v.Krane Bewerkt door C. L, 10) Be man groette op militaire w\)ae. >Ik heb deien geheelen nacht door gereden, om u spoedig te bereiken, want mijn boodschap eischte spoed». Hij haalde tusschen zyn kleederen een met koorden omwonden, gezegelde rol te voorschijn en reikte ze over aan Proculus. >Van den goddelïjken Tiberius I» zeide hij er bij. Mogen alle goden hem zegenen I» ant woordde Procnlus als vanzelf en een onmerk bare siddering doorliep zijn gestalte, toen hij rol, die zijn lot bevatte, in ontvangst nam en ze langzaam opende. Be dag was middelerwijl aangebroken. Blauw glansde de hemel boven de eetzaal ®n een lange, fijne zonnestraal viel schuin uaar binnen, bescheen den gezant en toonde «net onbarmhartige duidelijkheid, dat hij doodsbleek werd, toen hij met één blik den Helaas De kerkelijke revolutie der 16e eeuw, op den voet gevolgd door het propageeren en verspreiden der staatkundige en sociale ideeën, welke der groote Fransehe revolutie van het laatst der 18e eeuw den weg baanden, vernietigde het werk, waaraan de kerk eeuwenlang had gearbeid. Andere beginselen traden op den voor grond. Organisatie op maatschappelijk gebied werd uit den booze geacht. Het „ieder voor zich" werd beschouwd als het eenige middel om de menschen tot hoogere ontwikkeling op te voeren. Het eigenbelang stak al driester het hoofd op. De godsdienst werd naar den bin nenkamer verwezen en daar nog slechts geduld niet geacht. Uitvindingen van allerlei aard leidden de industrie in andere banen. Het bezit werd opper machtig, de concurrentie doodend, winst bejag en genotzucht de eenige drijfveeren van inspanning en arbeid. Eenige verwierven zich groote schat ten, de meerderheid van het volk ver armde en naar het woord van Paus Leo XIII werd „aan de massa van het proletariaat een juk opgelegd, dat slechts weinig van dat der slaven verschilt." Als een zorgzame, liefdevolle moeder, heeft de kerk bij het aanschouwen dier ellendige toestanden, zich het lot der scharen aangetrokken. In tal van Encyclieken heeft Leo XIII z g. de grondbeginselen uiteengezet, welke de basis moeten vormen van het staatkundige en maatschappelijke leven der volkeren. Hoog- en laaggeplaatsten heeft hij gewezen op de plichten, die zij ten opzichte der gemeenschap en hetgeen aan hun zorg en leiding is toevertrouwd, hebben te vervullen. En als in een testament heeft de groote Paus, in Zijne Encyclieken over het maatschappelijk vraagstuk (Rerum No varum) en de Kath. Democratie (Graves;, aan allen den weg gewezen, welke alleen voeren kan tot oplossing der sociale kwestie. Allen heeft hij opgeroepen om aan dat groote werk der herleving mee te arbeiden. Sedert is veel goeds tot stand gebracht. Hard is er door velen gewerkt. Schatten zijn uitgegeven voor het welzijn des volks. „Ondanks de millioenen", zegt kardi naal Capecelatro in eene studie over de sociale kwestie, „die jaarlijks voor 't welzijü des volks worden uitgegeven, hooren allen in hun binnenste een stem die hen toeroeptveel is er gedaan om de geestelijke en stoffelijke belangen van het volk te bevorderen, maar dat alles is nog slechts weinig. En ik ver klaar, dat alles, wat tot op den dag van heden gedaan werd, zeer weinig is in vergelijking met hetgeen had kunnen gedaan worden, als wij allen vervuld waren geweest met den geest van Chris tus en Zijne liefde." Yol vertrouwen evenwel op de over winnende leiding der kerk, laat de kar- inhond van het schrijven overzag. Bit was voor de aanwezigen een genoeg zaam teeken en naar alle kanten verdwenen z(j als sneeuw voor de zon. In een oogen- blik waren allen, die aan den tafel van den gezant hadden aangelegen, die zijn wijn had- den gedronken en zich zijn vrienden noem den, vertrokken, en niemand keerde terug. Be noodlottige rol hield ontwijfelbaar zeker iets onaangenaams in met de ongenade van den goddeljjken Tiberius viel niet te spotten, zjj kon ook anderen treffen en daar om hield men zich buiten het stof, ontvlood den getroffene als pest en melaatschheid en sprak vol zalving over de straf, die eindelijk den gruwzamen «onderdrukker der arme Joden» bad getroffen I Be slaven volgden natuurlijk het voorbeeld wat hun de edelen en vrijen gaven, en toen de gezant eindelijk uit den keizerlijken brief opzag, was hij geheel alleen in de eetzaal met de overblijfselen van het feest. Alleen de ongeluksbode stond in militaire houding voor hem en trok zoo'n onverschillig gezicht, alsof hij een keukenbriefje had overgegeven. Proculus zocht al zijn krachten te zamen. Hij was geen kleinzielig wezen en in het ongeluk zou niemand hem zwak zien. «Het is goed, hier hebt gij uw bewijs 1» zeide hij koel en schreef met vaste hand dinaal er op volgen„Heden ten dage zegt ons de stem van het volk, die soms tot een storm aangroeit, dat het uur gekomen is, waarop het bestaan van het christelijk volk, zoowel op stoffelijk als op geestelijk gebied, belangrijk zal verbeterd worden. In een volgend artikel, waarvoor wij de gegevens vinden in het Kath. Soc. Weekbl., hopen we aan de hand van kardinaal Capeceiatro's studie te wijzen op de mogelijke oplossing. DUITSCHLAND. Het bezoek van Eduard VII van Engeland aan de Buitsche hoofds-ad heeft bij het EDgelsche en Buitsche volk de gevoelen* van vriendschap opgewekt, welke men er door hoopte te vestigen. In alle toonaarden wordt verkondigd dat de verhoudingen tus- schen beide natiën in vriendschappelijk op zicht versterkt werden en dat de bestaande veeten voor een groot deel uit den weg zjjn geruimd. Pessimisten zoeken nog wel doornen en distels tusschen de rozen die thans lange den weg der hooge politiek geulen, toch is het afgelegde bezoek niet zonder invloed geweest op de bevestiging van .den vrede. Be koning is in z(jn land teruggekeerd en heeft bereids het parlement geopend met een troonrede, waarin aan de vriendschappe lyke gevoelens jegens het keizerrijk nog eens uiting werd gegeven. In Buitschland zelf hesft het vieren van Eduard VII weer plaats gemaakt voor de nuchtere beschouwing van hetgeen in de binnenlandeche aangelegenheden te doen staat. En dan staat de financieele kwestie zich al dadelijk aan te dienen om gehoor. Er moeten nieuwe inkomsten gevonden worden door de rijksregeering, De reisbelasting is onvoldoende en nu tracht men de telefoon gesprekken aan een fi caal recht te onder werpen van 4 pfennig per gesprek. Be ge heele handel- en industriestand komt hier tegen op. Beze belasting, zegt men, zou, instede van de verwachte baten op te brengen, wel eens aanleiding kunnen geven tot een groote vermindering van het aantal gesprek ken. En dan zou de opbrengst, wijl de tele foon toch onder beheer van het Bp staat, zeer zeker niet aan de verwachting baant woorden. Bovendien zou het een belasting zyn die hoofdzakelyk betaald wordt door de steden en industriecentra, terwijl bet platte land vrij uitgaat. Tietz, de groote warenhuis firma, berekent dat die belasting haar eenige duizenden Marken per jaar zou kosten. Een ander voorwerp dat voor belasting in aanmerking schijnt te komen is de steen kool. Afgezien van bet feit dat de arbeiders bevolking hierdoor vergelijkenderwp wel het zwaarst getroffen wordt, zal de industrie, welke in Buitschland toch al zoo zeer in de mii ere zit, zich met alle macht tegen deze belasting verzetten. Op het tegenwoordige oogenblik schpt deze wijze van belasting heffing wel zeer slecht gekozen en mocht eenige woorden op een tafeltje, dat hij den man overreikte. «En hier iets voor uw moeite», voegde hij er aan toe, terwQI bij hem een geldstuk aanbood. «Bat gij lang moogt leven zeide de koerier, groette en ging heen. Zijn schreden weerkaatsten in de groote, ledige ruimte. Onder een zacht steunen liet Proculus zich op het rustbed vallen, verborg zijn gezicht in de handen en zuchtte nog eens, diep en smartelp, als een gewonde leeuw want hjj was een verloren man I Al te zeker was hij geweest in het gevoel van zp militaire onverzettelijkheid, al te zeer had hij zich in echte Bomeinentrots voor den heer van het onderworpen volk gehou den, waarmee hy naar goeddunken handelde. Nu had zich dat verachte, vertreden ras ge wroken en hun klacht was tot den troon des keizers doorgedrongen, die den gehaten tiran afzette, zijn post aan een ander gaf en hem zelf met strenge woorden beval naar Bome te komen, om /ekens chap te geven van z^n handelwijze. Dat was zooveel als een doodvonnis in het gunstigste geval zou zijn etraf verbeurdverklaring van al zp goe deren en levenslange biilingscbap zijn. Proculus was woeden!, «Bat heeft de pedante kruiper, de listige Pontius Pilatus mij ge aan I Be man, die ze tot stand gebracht worden men spreekt van 50 procent dan kon het voor de arbeiders wel eens een tweesnijdend zwaard worden. Het zal der Byksregeering nog heel wat moeite kosten, om de financieele balans in evenwicht te brengen. OE BALKAN. Ook in den Balkan is nog geen evenwicht gebracht in de velerlei heterogene beitand- deelen van het staatkundige leven. Wel is het Turkiche Rp weer eenlgszins tot rust gekomen door de vervanging van Kiamil Pasja door Hilmey Pasja als Groot- Visier, waardoor aan het woelen en drijven der Jong-Turken is toegegeven; wel zijn Oos- tenrijk-Hongarije en Turkije erin geslaagd om eene overeenkomst omtrent de annexatie van Bosnië en Herzogewina tot stand te brengen, wel schijnt onder den druk vau Iswolski, den minister van Buitenl. Zaken van Rusland, Turkije ten slotte te zullen zwichten en zich een compromis aangaande Bulgarye te laten opdringen, maar toch dry ven nog duistere wolken boven oostelp Europa rond, onheilspellend samenpakkend boven het oorlogzuchtige Servië. Servië gaat voort zich voor den oorlog voor te bereiden. Militaire commissies zijn naar verschillende landen gezonden om oor logsmateriaal te koopen. Be eerste klasse der reserve is onder de wapenen, de tweede werd opgeroepen, de benden, die Bosnië moeten binnenvallen staan tot de tanden gewapend, gereed op bet eerste sein te ver trekken en in de offic'ëele telegrammen heet het dat Servië in April gereed zal zijn den kamp op leven en dood met de Bonau Mo narchie te aanvaarden. De gegoede burgeiij en met haar een groot deel der bevolking ia reeds lang ont nuchterd en ziet in dat zy misleid zijn en dat Servië, ondanks de groote offers die het zich getroost, niets zal bereiken. Intusschen gaat de kroonprins voort het land op te zweepen ten oorlog. Zelfs dreigt hy met revolutie en afzetting van zyn vader, den koning en het heeft allen echyn, dat hij het ten slotte toch winnen zal. Servië gaat dan zijn ondergang zeker tegemoet. Nu reeds gevoelt men den terugslag van dit onzinnige dry ven. Aan een correspondentie in de N. R Ct. is het volgende ontleend De handel in Servië staat geheel etil -, de kooplieden in de provircie weigeren hunne verplichtingen na te komen tegenover de groothandelaren en importeurs in Bel grado, omdat zy zelf niet in staat zyn hunne vorderingen te innende banken discontee ren niet meer, en trachten alleen zooveel mogelijk alle uitstaande gelden binnen te krygen, en daar buitendien de buitenlandsche banken ook geen Servisch papier meer dis- conteeren, is het waariyk geen wonder dat het aantal faillissementen schrikbarend toe neemt. Waarby komt, dat de Staat door executie alle achterstallige belastingen int, zoodat, naar my verteld werd, herhaaldelijk bezittingen verkocht werden van menschen, die als reservisten onder de wapenen ge roepen waren, en derhalve niet hadden kun- altijd dubbelzinnig handelt I O, en dat vrou- wengebroed aan het hof van den viervorst, dat ik niet genoeg het hof gemaakt heb... Bij alle goden der onderwereld, slechts nog een enkelen dag in het volle bezit van mijn macht. Ik wilde.. «Wat zoudt ge dan willen ondernemen, edele Proculus onderbrak een welluidende stem deze alleenspraak. De gezant zchrikte op achter hem stond Fabius, zoo rnstig, als had by reeds lang daar gestaan, en zeide koelbloedig «Wel, overijl toch niet en bega geen dwaas heden, ik kom als uw vriend 1» «Gy... als vriend... en tot my? Na hetgeen voorgevallen is «Was ik anders hier, waar alles de naby- heid van een mensch zocht te ontvlieden, die getroffen is door den bliksem der keizer- lijke ongenade Gij behoeft my niets te vertellen ik weet ongeveer, wat in die nood lottige rol geschreven staat. Het zal 't slot zyn van dingen, die my voor eenige weken verteld werden, toen ik bij onzen vriend Pilatus te Oesarea was en luisterde naar de tafelgesprekken in zyn huis». «En gy hebt er my niets van gezegd?... mij niet gewaarschuwd sprak Proculus heftig. «Waarom De juiste tyd scheen my neg nen betalen. Op deze wij se worden vele bur gers van alles bBroofd, zonder dat de Staat daardoor gebaat iswant onvermijdelijk is het, dat Servië zich financieel ten gronde riebt, daar de uitrusting en de langdurige oefening van het op voet van oorlog gebrachte leger veel meer geld verslinden, dan dit arme land met zyn beperkte bronnen van welvaart kan opbrengeD. Tweede Kamer. Zitting van 16 Febr. Ingekomen is een schrijven, waarin kennis wordt gegeven van het overiyden van Mr. Bevers, minister van Waterstaat. De Voorzitter, Jbr. Mr. J. Roëll, wydt eenige zeer waardeerende woorden aan de nagedachtenis van Mr. Bevers, wiens groote werkzaamheid, degelyke kennis en eerlijke inborst worden geprezen. Bepaald wordt, dat het opmaken der nominatie voor den Hoogen Baad zal plaats hebben op 3 Maart. De heer Troelstra vraagt en verkrygt verlof om op nader te bepalen dag tot den minister van justitie eenige vragen te richten in verband met de invoering van de wet op bet arbeidscontract. Na trekking der afdeelingen worden tot voorzitters benoemd de heerenBorgesius, Lely, Schokking, Bos en Nolens. Prins Hendrik te Haarlem. Z. K. H. Prins Hendrik der Nederlanden heeft bericht gezonden, dat hy zal aanzitten bij het diner dat prof. Boescha, den scheidenden secretaris van da Holland*cha Maatschappij der Weten schappen, Zaterdag te Haarlem zal worden aangeboden. (O. H. Ct.) Arbeidscontract. Tegeiyk met de inwer kingtreding van de wet op de Arbeidsover eenkomst (1 Februari j.l.) is, naar de N. Rott. Ct. verneemt, tusschen een drietal vakvereenlgingen in het bakkersbedryf en een twaalftal bakkerepatroons te Botterdam een collectieve arbeidsovereenkomst in werking gekomen. Be vakvereenigingen zyn nog met andere patroons over toetreding aan het onderhandelen. Naar De Banier mededeelt, is j.l. Zaterdag een vergadering gehouden tot for matie van de christ. hist, kiesvereenigingen in het district Harlingen tot eene districts- vereeniging op den grondelag van het program en de statuten der Christ.-historische Unie. Be kiesvereenigingen van Barradeel, Wonse radeel, Bolsward en Worknm waren daarby vertegenwoordigd, terwyi van Harlingen ver hindering was gemeld. Alle aanwezigen stemden met het doel in en een districts- bestuur werd gekozen. De toestand in de S. D. A. P. Eet Volk meldt, dat mr, Mendeli beslist zal weigereD, zich tegenover mr. Troelstra in district III te Amsterdam candidaat te laten stellen voor de Tweede Kamer. Accijns op bet gedistilleerd. Boorden Minister van Waterstaat is de datum van in werking treding van de verhooging van den accijns op het gedistilleerd thans voorgesteld niet gekomen en ik heb er een afschuw van, den menschen onnoodige angst te bezorgen, Bovendien dacht ik niet dat Herodias zoo ernstig gehandeld zou hebben en zoo spoedig tot haar doel zou komenwant onze goede Pilatus alleen kon dat niet gedaan hebben. Proculus lachte bitter. «Ja, Herodias I Be schoone Fuiving, de gedweeë Primuspilus (eerste linieofficier) die van heden af mijn legioen aanvoert, heeft werkelyk de geblan- kette persoon op den joodschen troon altyd het hof gemaakt «Terwyl een gezant joodscbe steden brand schatte om sieraden (die Herodias vermoede- lijk zeer gaarne aan het eigen lichaam ge zien had, zonder naar de herkomst te vrageD) aan eene afgevallen dochter van haar volk te schenken... Proculus, Proculus, gij behoeft u waariyk over uw lot niet te verwonderen 1» «Als ge verder niets te zeggen hebt, Fabius, dan verzoek ik u, my alleen te laten want ik heb nog ze9r veel te doen om my tot een vlugge afreis naar Bome uit te rus ten. Ik hoop my toch te kunnen rechtvaar digen. Afgezien van myne verdiensten in vier veldtochten, kan ik den goddeiyken keizer eenige intieme bijzonderheden mede- dealen over de wijze wawop Judea ge regeerd wordt». (Wordt vervolgdj iSgSS"

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Ons Blad : katholiek nieuwsblad voor N-H | 1909 | | pagina 1