No.
Zaterdag 11 September 1909.
R.
ins.
1B>. Hat It. Si®iiws" en ^dtre^texitiefilad
voor Moord-Holland.
FEUILLÊm
K. Kerk,
:enberg,
tosrboekhandel.
:enberg,
itoorboekhandel.
Verschijnt Woensdag en Zaterdag.
De Zelfmoord en zijne
oorzaken,
Buitenland.
3"' Jaargang
abixwoud,"
sn van het
gesneden).
2au-aïtikslsn;
itiger,
•ekken,
istjes,
ildoozen,
>eners,
egers,
i esjes,
idoozen.
erstempels
ichets
f aamplaten
ikkerij
ABONNEMENTSPRIJS
Dit nummer bestaat uit 6 bladz
itempels
(kussens.
Het geloovig Hebed.
i
ONS
BLAD.
SO cents per drie maanden franco aan hnis. Te betalen in
het begin van ieder kwartaal.
Afzonderljjke nummers8 cent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Ons Blad".
BUB1AUBreeaiïtraat 45, tegenover de B. E. Éerk, te Alkmair.
Telefoon No. 433.
ADVERTENTIËN:
Van 15 regels80 wat.
Elke regel meer0
Reclames per regel15
Kleine advertenties van 130 woorden, bij vooruitbet. 25
Zij die zich tegen 1 October
op ONS BLAD wenschen te
abonneeren, ontvangen de tot dien
datum verschijnende nummers gratis.
Burgemeester en Wethouders van
Alkmaar brengen onder de aandacht
van de ingezetenen de navolgende wecken
ter voorkoming van Aziatische Cholera
Gebruik geen water uit rivieren, vaar
ten, grachten en andere waterloopen
om te drinken, spijzen te bereiden, groen
ten te wasschen of vaatwerk schoon te
maken.
Bij gebrek aan ander water moet
dit water goed worden gekookt.
Eet geen rauwe groenten en geen
ongeschilde of onrijpe vruchten en drink
geen ongekookte melk.
Wees zindelijk en matig.
Alkmaar, 8 September 1909.
Burgem. en Weth. voornoemd,
G. BIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
ii.
Alvorens de oorzaken van den zelf
moord na te sporen, zij in herinnering
gebracht, dat vele moderne misdaad-
kundigen de menschelijke vrijheid mis
kennen, en den zelfmoord beschouwen,
gelijk de misdaad in 't algemeen, als
een noodzakelijk gevolg van de om
geving waarin men leeft, en van de
gesteldheid van het lichaam, inzonder
heid van de hersenen. Deze bewering
is echter onbewezen en valsch. Eenige
buitengewone zakelijke toestanden daar
gelaten, moet men als algemeenen regel
houden, dat de wil aan misdadige nei
gingen weerstand kan bieden Wij moe
ten dus bij het opsporen der oorzaken
van den zelfmoord rekening houden met
de menschelijke vrijheid. Dus indien wij
de invloed van zekere factoren aanne
men, is het slechts een zóódanige, die
den wil alleen prikkelt en aanzet, zon
der hem nochtans te noodzaken.
lo. Men is geneigd te denken, dat de
JSTEBS. Alkmaar,
De zeemeeuwen .fladderden boven het spie
gelend water van de kust naar de land
tong, hunne tevredenheid met het weer uit
krassende, het schuim der sneeuwwit
brekende golven schitterde als parels in de
groene zee; begroeid door brem en hei
dekruid verhieven de rotsen haar gouden
en purperen kruinen; zacht geel, rozen
rood en zilverpaars waren de keline wol
kenvlokjes, die zich hier en daar aan den
helderen hemel vertoondende lucht was
E vol vogelengezang en verzadigd door den
r 8eur van ,t versche hoo!Het „land,
waar 't altijd middag scheen te zijn", moet
werkelijk bekoorlijk zijn geweest, zoo er al
de middagen op dezen éénen geleken.
Dr. Gallacher zou op eiken anderen tijd
onder de bekoring van dit toöneei zijn ge-
raakt-, heden echter had hij geen oog voor
al die verrukkelijke pracht. Zijn blik was
ernstig en bezorgd. Wel had hij het oog
gericht op de ver verwijderde lijnen, welke
zee en lucht scheiden, maar zijne gedach
ten verwijlden in eene kleine woning, vlak
bij, daar, waar de bergen in een rotsach
tige landtong uitliepen. Na langdurig- wa
ken had hij ze juist verlaten om in de
trissche lucht van zijn pijpje te genieten.
e zieke, dien hij in dit verloren hoekje
tan Wales gebracht had, om er de gezond-
eid weer te vinden, lag stervende in die
•Woning.
Dien morgen was een priester van het
teraf gelegen Aberyswyth gekomen, om hem
e laatste H.H. Sacramenten toe te dienen,
en was heengegaan om een nog meer ver
wijderd ziekenbezoek ai te leggen. Dr. Gal-
acher had maar weinig acht geslagen op
de plechtigheid; die beschouwde hij slechts
mensch gemakkelijker tot zelfmoord
overgaat in nevelachtige, kille streken
dan in zonnige warme landen, en men
beschouwt alzoo het klimaat als een
invloedrijke factor. Hoewel het feit in
't algemeen niet te loochenen valt, be
wijst dit slechts alleen, dat in die ge
matigde streken de gewone oorzaken
van den zelfmoord meer voorkomen dan
in warme landen. Ook het jaargetijde
schijnt hierbij een rol te spelen. Lang
heeft men aangenomen, dat de meeste
zelfmoorden plaats grepen gedurende den
winter en de herfst, wanneer de natuur
treurig en doodsch is. De statistiek
echter bewijst het tegendeel. Men meent
dat de oorzaak hiervan ligt in het toe
nemen of verminderen van de mensche
lijke bedrijvigheid en van het sociaal
verkeer, welke meer gespannen zijn in
den zomer dan in den winter, zoodat
in den zomer de mensch meer onder
hevig is aan het ondervinden van
teleurstellingen in zijn leven en arbeid
en de bron van beweegredenen, die hem
tot wanhoop zouden kunnen brengen,
alzoo rijker vloeit.
Onder de 2e categorie der invloeden
valt aan te stippen het merkwaardig
feit, dat onder alle beschaafde volkeren
de zelfmoord veel meer slachtoffers
maakt bij het mannelijk dan bij het
vrouwelijk geslacht. De verklaring van
dit feit is te zoeken in tal van verschil
lende oorzaken. Op den voorgrond staat
dat de vrouw door dieper godsdienst
zin en nauwer familiebetrekkingen meer
weerhouden wordt van dien noodlottigen
stap, daar zij minder deelneemt aan
het maatschappelijk leven, bijgevolg
minder blootstaat aan de gevaren, aan
den socialen strijd verbonden. In 't
algemeen komt bij de vrouwen slechts
één geval van zelfmoord voor, tegen
vier bij de mannen. Evenals het ge
slacht, zoo oefent ook de leeftijd van
den mensch een diepen invloed uit
op zijn doen en laten in zijn maat
schappelijk leven, en is er ook verband
te bespeuren tusschen den menschelijke
leeftijd en den zelfmoord. De zelfmoord
komt weinig voor bij kinderen, vermeer
derd regelmatig met de jaren en bereikt
zijn toppunt in den hoogen ouderdom,
al moge nu de redenen tot zelfmoord
bij ouderen, aannemelijk schijnen, in het
steeds vermeerderen van droevige erva
ringen, het verlies van dierbare betrek
als een overblijfsel van verouderd bijgeloof.
De woorden, door den priester bij 't heen
gaan tot hem gericht, boezemden hem ech
ter belang in.
„Het Sacrament van 't Heilig Oliesel zou
hem kunnen redden", had pater Mostyn
gezegd, „indien zijn geest tot rust kwam.
liets is er, dat hem hindert en zijn toe
stand verergert. Oij weet even goed als
ik, hoezeer de geestestoestand van een pa
tient op zijn gezondheid terugwerkt. Ik heb
hem verzocht aan u te zeggen, wat hem
hindert, wees dus zoo vriendelijk, zoo deel
nemend mogelijk. Oij zijt een vriend, op
wien hij vertrouwen kan, en het is duide
lijk, dat Ood u wil gebruiken als het mid
del, waardoor de genezende kracht van 't
H. Oliesel op hem kan werken."
Deze woorden hadden ,,.een nieuw licht
doen ontstaan in Dr. Gallachers geest. Tot
hiertoe was het hem niet gelukt al de ken-
teekenen ider ziekte te ontleden. Zijne studiën
waren bijzonder goed geweest en bekroond
bij zijne promotie, met het praedicaat „Cum
magna laude." De tweejaren, dat hij nu
de praktijk uitoefende, waren daarbij rijk
aan ondervinding geweest. Doch het geval,
dat hier voor hem lag, had al zijn bekwaam
heid teleurgesteld. De verschijnselen waren
duidelijk genoeg, maar zij gaven den leid
draad niet, om de oorzaak der ziekte te
leeren kennen. Nagenoeg een dergelijk ge
val had hij in een der Londensche hospita
len gezien: een meisje was gestorven ten
gevolge van wat men, bij gebrek aan een
beteren naam, „een gebroken hart" noemt.
Maar om zoo'n sentimenteele oorzaak te
veronderstellen bij dezen patiënt, een dok
ter, zoo koel en afgemeten, scheen wel
wat bespottelijk. Hij stopte zijn pijp op
nieuw en bleef denken aan den wenk van
den priester,
Nadat hij met zulke onderscheiding was
gepromoveerd, zou men gedacht hebben,
king-n, het afnemen van veerkracht en
het daardoor somberder worden vau
levensstemming, het niet te bewisten
feit, dat ook de kinderzelfmoord in onze
dagen schrikbarend toeneemt, eischt an
dere verklaring, die ons hoofdzakelijk
gegeven wordt in de slechte opvoeding,
het verwaarloozen eaner streng zedelijke,
karaktervormende opleiding en het niet
genoegzaam beschermen der kinderen
tegen vroegtijdig zedenbederf.
Het getal zelfmoorden verschilt van
land tot land soms op zeer uiteenloo-
pende wijze. Men wil beweren dat de
landaard grooten invloed heeft op den
zelfmoord. Indien men echter in dit op
zicht volksstammen vergelijkt, verkee-
rende in volmaakt dezelfde omstandig
heden, alleen slechts verschillend in
nationaliteit, komt men tot de overtui
ging dat door den landaard de uitbrei
ding van den zelfmoord niet genoegzaam
verklaard wordt.
Hoewel het niet valt te betwisten,
dat kinderen soms de gemoedsgesteld
heid of het karakter hunner ouders
overerven, moet toch geloochend wor
den dat ook de zelfmoordneiging recht
streeks door overerving kan ontstaan,
omdat de feiten waarop men die bewering
baseert uiterst zeldzaam zijn, en andere
feiten door de statistiek vastgesteld, de
stelling der erfelijkheid onhoudbaar ma
ken, zooals de invloed van het geslacht
en die van den leeftijd.
Krankzinnigheid zal niet zelden tot
zelfmoord leiden, echter te beweren, dat
zelfmoord uitsluitend in geval van on
toerekenbare krankzinnigheid begaan
wordt, is overdreven en komt met de
feiten niet overeen. In vele landen toch
houdt het aantal zelfmoordenaars en
krankzinnigen geenzins gelijken tred, ja
zelfs komt daar, waar de zelfmoord
ziekte hevig woedt, weinig waanzin
voor, en vallen er in streken met veel
krankzinnigheid weinig zelfmoorden te
constateeren.
3o. Onder de maatschappelijke invloe
den die in deze als factor kunnen dienen,
komt op de eerste plaats het huwelijk.
Het huwelijk al te vroeg aangegaan
schijnt slechten invloed uit te oefenen
en den zelfmoord te vermeerderen; op
normalen leeftijd gesloten, oefent het een
gunstigen invloed uit. Opmerking ver
dient, dat in landen, waar het aantal
huwelijken vermindert een toeneming
dat John Gallacher ook onmiddellijk het
grootste succes te wachten stond. Maar bij
bekwaamheid behoort ook eenig kapitaal om
zicht e vestigen, en te wachten, tot de
bekmaamheden bekend worden en tot haar
recht komen. En bij gebrek daaraan, had
hij zich tot dusverre tevreden moeten stel
len met een plaats als waarnemend genees
heer op 't platteland, nu hier, dan daar. De
dokter, wiens praktijk hij op 't oogenblik
waarnam, was Dr. Stewart, de patient zelf,
wien al zijn zorgen golden.
Dr. Stewart had een goeden naam. Hij
behoorde tot de oude school en zag op
jonge 'mannen, die kersversch van de uni
versiteit kwamen, als op waanwijze kwas
ten neer, die tot elekn prijs op hun plaats
gezet moesten worden. De bewering, dat de
geneeskundige vorderingen gemaakt zou heb
ben sinds zijn akademietijd, was voor hem
hem een bespottelijk iets: hij had geen oor
voor hetgeen hij nieuwbakken begrippen
noemde. Maar Dr. Gallachers beleefdheid
en diens eerbied voor zijne opinies ont
wapende geheel en al het mistrouwen van
den ouden man zij brachten hem er
zelfst oe aan te nemen, dat er toch wet iets
te zeggen was voor de nieuwere methodes.
Wederzijdsche achting deed vriendschap ont
staan, en toen Dr. Stewart ziek werd, wil
de hij geen andere zorgen dan die van zijn
assistent.
Toen Dr. Gallacher van zijne wandeling
thuis kwam, vond hij den zieke wat beter.
De rustige slaap, die op de toediening der
H.H. Sacramenten gevolgd was, had zijn
zenuwen bedaard en zijn hoofd helderder
doen worden.
„Gallacher", zeide hij, ik zal je eens een
geschiedenis vertellen."
„Neen", antwoordde deze zeer beslist,
"praten zal u te veel vermoeien."
Doch zijn verzet was slechts voorgewend,
want hij herinnerde zich den raad van pa-
van zelfmoord valt aan te wijzen.
Ook do dichtheid der bevolking kan
bevorderend werken op de zelfmoord
uitbreiding; in de stad komen meer
gevallen van zelfmoord voor dan op
het platteland.' In verband met het
beroep en den maatschappelijke stand
van den mensch is het vermeldens
waardig, dat de nijverheids- en han
delsbedrijven, veel meer slachtoffers
van zelfmoord tellen dan de landbouw,
en zelfmoord over 't algemeen veel
meer voorkomt bij de hoogere klassen
der maatschappij dan bij de lagere, bij
de rijken meer dan bij de armen. Het
groot getal zelfmoorden dan ook toe
te schrijven aan nood of armoede, zoo-
als menigmaal gedaan wordt, geschiedt
dus gansch ten onrechte.
De verstandelijke ontwikkeling en het
onderwijs is een factor, wiens invloed
niet mag worden onderschat, vooral
heden ten dage niet, nu men overal
een streven ontwaart, op dat gebied
vaak buitensporige eischen te stellen.
De statistiek toch leert, dat de ver
standelijke ontwikkeling onbetwistbaar
heeft bijgedragen tot toeneming van
zelfmoord gedurende de 19e eeuw.
Hoofdzakelijk moet hier de schuld ge
geven worden aan het ondoelmatig
aankweeken van geleerdheid. Zonder
verhouding met stand en toekomstig
beroep wordt menigmaal eenvormig
zelfonderricht opgedrongen, hetwelk in
veler harten het verlangen naar een
hooger levensstandaard doet ontstaan,
vele teleurstellingen medebrengt en
ontevredenheid schept. De zedelijke
vorming onzer jonge menschen houdt
geen gelijken tred met hun ontwikke
ling, brengt een noodlottige wanver
houding in hun opvoeding en maakt
hen ongeschikt gevoelens en driften te
beheerschen.
Het verval der algemeene zedelijk
heid, zich overal uitende in toename
van natuurlijke geboorten, misdaden,
echtscheidingen en vooral in dronken
schap, moge al niet oorzakelijk samen
hangen met de uitbreiding van den
zelfmoord, toch geeft het reden tot
ernstig nadenken, daar wij zien, dat
die twee moderne verschijnselen zich
in volledig parallelisme ontwikkelen.
De invloed van het voorbeeld op de
toename van den zelfmoord is, hoewel
niet met cijfers vast te stellen, nochtans
ijijii »ii i ii ■■«ma—b—
ter Mostyn.
„Gij weet niet, dat ik weduwnaar ben",
vervolgde Dr. Stewart.
Dr. Gallacher keek vreemd op: het was
nooit bij hem opgekomen, dat zoo iets mo
gelijk was.
„Op mijn veertigste jaar trouwde ik met
een meisje, (dat ruim 20 jonger jonger was,
nog bijna een kind. Ik trouwde haar, om
dat ik haar liefhad; waarom zij het deed
weet ik niet. Het liefst geloof ik, dat zij
zelf niet wist, wat ze deed. Zij was licht
zinnig en genotzuchtig"; weldra dan ook be
merkte ik, dat ik haar hart niet bezat. Zij
was vroeger actrice geweest, en vond, dat
zij een vervelenden ruil had gedaan, door
haar onbeteugelde vrijheid op te geven om
met mij te trouwen. Om kort te gaan, zij
bedroog mij; ter wiile van ons eenig kind
vergaf ik haar, maar van dien tijd af was
ik niet meer dezelfde. Mijne ontgoocheling
verzwakte mijne zenuwen en mijn verstand
en verlamde mijne werkkracht. Na eeni-
gen tijd stierf zij, mij een dochtertje achter
latende, Majorie genaamd. Hoe dol ik op
dat kind was, kan ik u niet zeggen. Zij
was niet slechts het zonnetje van mijn le
ven, maar inderdaad alles, wat mij aan 't
leven hechtte. Ik waakte over-hare kinder
jaren met de teederste zorg, gaf haar een
opvoeding, zooals men ze slechts droomen
kan, en met echt vaderlijken trots zag ik
haar opgroeien tot een schoon jongmeisje.
Maar niettegenstaande mijn overgroote
liefde, was ik toch zeer streng voor haar,
te streng misschien, want steeds bleef de
vrees mij bij, dat zij zou kunnen worden
zooals hare moeder was.
„Van tijd tot tijd gaf ze te kennen, dat
ze gaarne het tooneel zou betreden. Ik was
wel zoo verstandig mij- daar niet vierkant
tegen te verzetten. Ik 'had nu en dan al eens
kennis gemaakt met hare stijfhoofdigheid
evenals hare moeder zou zij door noo-
onbetwistbaar. Door nieuwsblad, roman
en tooneelspel, kunnen menigmaal bij
zwaarmoedig gestemde geesten, slui
merende denkbeelden worden wakker
geschud, die ten slotte tot een nood
lottigen stap leiden.
De groote toeneming van zelfmoord
in Europa is echter grootendeels toe te
schrijven aan een algemeene verbreiding
van godsdiensttwijfel en geloofsverval.
Gedurende de laatste jaren toch stond
de christelijke levensbeschouwing aan
een bestrijding bloot als nooit te voren
en velen, onvolkomen voorbereid, hebben
zich laten verleiden door holklinkende
woorden eener oppervlakkige weten
schap, en zijn in geestelijk nihilisme
en godloochening vervallen.
Dit wordt openlijk erkend door de
godloochenaars zelf, en daarom, indien
wij dit artikel besluiten door het samen
vatten in deze van eenige redmiddelen
en wij, als onze meening geven, dat
wellicht eenig resultaat mag verwacht
worden eerstens van het straffend op
treden van den Staat tegen hen die
zelfmoord beproeven en degenen die
hen met raad en daad daarbij ter zijde
staan, en daarna van het grootere om
zichtigheid opleggen aan dagbladschrij
vers en auteurs van romans en too-
neelspelen, dan noemen wij nochtans
ais het eerste en voornaamste voorbe
hoedmiddel tegen den zelfmoord den
godsdienst, waaraan alle andere midde
len hun kracht ontleenen. Door de gods
dienst toch komt mén tot bestrijding der
openbare onzedelijkheid en van het
alcoholisme, in de godsdienst ligt het
krachtige fundament waarop de opvoe
ding der jeugd moet worden opgebouwd.
De godsdienst maakte een einde aan
de zelfmoordziekte bij Grieken en Ro
meinen, hield haar verbannen uit de
Christelijke maatschappij der middel
eeuwen, en beschermt thans nog de
volkeren die er getrouw aan bleven,
't Geloof is de zielverkwikkende op
vatting van het leven, en staat als
een schutsengel tusschen het leven en
den vrjj willigen dood.
BELQIE.
In de middeljafdeeling der Belgische Ka
mer, belast met het onderzoek van het leger-
deloos terzet dn opstand zijn gekomen. Dus
ging ik maar ludhtig over het idee heen en
beschouwde het als een voorbijgaande gril;
en, naar 't scheen, dacht zij er ook niet
meer over. Maar alhoewel zij er in 'tver-
volg niet meer over sprak, bleef het ver
langen onverzwakt. Een crisis kwam, toen
een tooneelgezelschap van laag gehalte voor
stellingen kwam geven in ons klein stadje.
Er was daar zeiden iets te doen om de
jeugd verstrooiing 'te geven, zoodat dit een
groote attractie bood. Marjorie vroeg mij
om er heen te gaan, maar alvorens mijne
toestemming te 'geven, wilde iik mij zelf over
tuigen, wat gezelschap het was. De voor
stelling was zóó schaamteloos gemeen, dat
ik haar verbood er nog aan te denken'.
Dien avond was ze afwezig van huis.
Met angst in 't hart vroeg ik haar, waar zij
zoo laat geweest was. Met een trotseeren-
den blik antwoordde ze kortweg, dat ze
mijn verbod overtreden had. Woedend over
zulke ongehoorzaamheid, zeide ik haar, dat
ze gestraft zou worden en den ganschen vol
genden dag sloot ik "haar op in hare kamer.
„Een week later kwam er een brief, door
een mij onbekende hand geadresseerd aan
Mej. Stewart. In den regel bemoeide ik mij
niet met de briefwisseling mijner dochter,
doch dezen keer opende ik den brief. Hij
was geschreven door den directeur van het
tooneelgezelschap, en hij bood haar, met
of zonder mijne toestemming, een plaats
aan. Ik ergerde mij over de ruwe familiari
teit, waarmede de brief geschreven was, en
nog meer over de zinspelingen, daarin ver
vat, op geheime samenkomsten van den di
recteur en mijne dochter.
„Ik toonde Marjorie den brief, en ik sfond
verslagen bij de uitbarsting van onafhanke
lijkheid, die daarna volgde. Zij werd woe
dend en verklaarde, dat zij den man liefhad
en hem tot het uiterste eind der weretd
zou volgen, (Slat volgt,)