Hi. Kath. Hieuws- en. Advertentieblad
voor Aloord-Bolland.
No. 81
Zaterdag 9 October 1909.
3"' Jaargang
FEUILLETON.
Verschijnt Woensdag en Zaterdag,
De Katholieke lectuur,
Zoekt, en gij zult vinden.
Buitenland.
Binnenland.
ADVERTENTIËN t
Dit nummsr bestaat uit 6 bladz
I
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
50 cents per drie maanden franco aan hnis. Te betalen in
het begin van ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers 3 cent.
Uitgave van de Naam!. Vennootschap „One Blad".
BUBEAUBreedstraat 45, tegenover do B. Zerk, te Alkmaar-
Telefoon No. 433.
Van 15 regels80 cent.
Jülke regel meer6
Reclames per regel15
Kleine advertenties van 130 woorden, bij vooruitbet. 25 a
(Lfsing van den heer Schiphorst,
journalist ts Haarlem)
Toen wij Donderdagavond ons bega
ven naar het rustige plaatsje Castricum,
hadden wij niet verwacht, daar eene
lezing te mogen hooren, hoewel klein
van omvang, zoo veelomvattend en
daarbij zoo juist van toepassing op vele
katholieken, dat wij niet konden nalaten
voor deze lezing eene eereplaats te
vragen in „Ons Blad".
Toen voor eenige jaren ter eere van
een vorstelijk bezoek aan Rome een
groot muziekfeest werd gegeven en
duizenden Italianen daaraan deelnamen,
bevond zich een Nederlandsch katholiek
journalist te midden der jubelende
menigte. Hij hoorde, hoe het sein van
de bureau's der „Tribuna" werd gege
ven en honderden courantenjongens zich
in de menigte wierpen. Het gezang
verstomde, de kapelmeester legde zijn
dirigeerstok neer, de muziek zweeg, het
Italiaansch publiek greep naar het libe
rale blad „La Tribuna" en verslond met
graagte de laatste nieuwsberichten.
De journalist vraagt aan een kiosk
op het plein naar een exemplaar van het
katholieke blad „Osservatore Romano''.
Er is er niet een verkrijgbaar, ze wor
den er niet verkocht, het publiek vraagt
ze niet.
Naar aanleiding van dit voorval stelt
spreker de macht van de liberale pers
tegenover de katholieke pers. Toch is
de macht van de pers niet te over
schatten. Louis Veuillot, de groote
Fransche schrijver, zeide„het echte
wapen, het juistheidswapen, is de pers".
De meest verbreide courant, dat is ten
slotte de overwinnaar. De courant is
eene redevoering, die ieder uur van den
dag, zelfs 's nacht wordt gevolgd een
groot boek, waaruit men zijne denk
beelden put. De koetsier op den bok,
de dienstbode in de keuken, de kan
toorbediende in zijn kofiieuurtje op zijn
kantoor, de geleerde in zijn studeer
vertrek, zij allen lezen een blad
De invloed, die van een courant uit
gaat is groot, 't zij ten goede of ten
kwade. Wanneer iemand geregeld eene
bepaalde courant leest gevoelt hij als
die courant, leeft hij daar geheel mede op.
Hoe anders te verklaren, dat de be
kende Dreyfus-zaak zooveel hoofden
heeft heet gemaakt? Kende men de
ware toedracht aan de bureau's der
„Nieuwe Rotterd. Courant"
Hoe anders te verklaren, dat aan een
EVANGELISCHE VERHALEN.
7) Naar 'fc Franvcb.
Verloren in een van zijn gewone droo-
merijen, wendde de grijsaard d'e oogen niet
af van het jeugdige en engelachtige gelaat
van den blinnengetredene. Gamaliel volgde
dien peinzenden blik. „Wie is die jonge
man? vroeg hij zacht, onwillekeurig insge
lijks door sympathie aangegrepen. Joiadah
bleef eenige oogenblikken zwijgen, als ver
slonden in een ver verwijderde en zeer
zoete herinnering. Eindelijk zeide hij lang
zaam:
Wat is dat vreemd. Ik heb hem al
eens gezien.... Maar waar?'t Doet er
niet toe. Een onbekende gast is dikwerf
een afgezant Gods.
De maaltijd werd in de gewone orde
opgediend. De fraaie visschen van het
meer maakten plaats voor het wild van
het land en voor lichte vleeschsoorten,
riekende planten, kruiden en zelfs Indische
gember. De gasten doopten bij beurten
hun brood in die uitgezochte mengsels,
leder ontving zijn aandeel vleesch op een
rond, plat brood, dat voor bord diende,
en at, behendig zich alleen bedienend van
een mes. Maar ook hierin mengden zich
de zonderlinge voorschriften der rabbijnen;
onzer spoorwegstations twee buffetjuf
frouwen elkander om den hals vielen
bij het lezen van het bericht, dat
Dreyfus vrijgesproken was Kenden zij
Dreyfus
Het Engelsche volk was warm vóór
den Boerenkrijg begon. De groote pers
heeft den oorlog voorbereid.
Hoe bewerken de socialisten de arbei
ders Door hunne pers, door hun voort
durend ondermijnen van het gezag in
woord en beeld, door hunne bespottende
critiek op de hedendaagsche maat
schappij.
Waarom, vraagt spreker, is die pers
van onze tegenstanders van zooveel
invloed? Omdat zij moeite noch offers
te groot achten. Wij, katholieken, zijn
daarin verre achterlijkde kinderen des
lichts zijn niet zoo wijs als de kinderen
der duisternis. De katholieken begrijpen
nog niet de groote macht van de pers
en toch, wij kunnen niet blijven behou
den eene christelijke regeering, wanneer
wij geen christelijke bladen hebben.
Wel verrijzen everal in steden zoo
wel als ten plattenlande schoone kerken
en scholen, wel worden tal van veree-
nigingen opgericht, toch is het sprekers
vaste overtuiging, dat al die schoone
kerken zullen leeg loopen, die scholen
onbevolkt worden, die vereenigingen
kwijnen, wanneer daar niet naast staat
eene goede kath. pers. Spreker wijst
nog op Frankrijk, waar die kath. pers
is verwaarloosd.
Hij spoort den propagandisten, met
een beroep op den Vastenbrief van den
Bisschop, aan er voor te zorgen, dat
de grootste vijand op de dorpen (slechte
couranten leest men daar wel niet) de
neutrale bladen, worden geweerd.
Het gevaar der neutrale couranten is
tweeledig
1. Verslapping van het geloof, de
geesel onzer eeuw. Indien men eene
neutrale courant leest, vindt men daarin
niets omtrent het roomsch leven, omtrent
roomscbe vereenigingen, zoodat de be
langstelling voor dat alles zoo zachtjes
aan verdwijnt. Over kath. politiek wordt
in het geheel niet geschreven en, als
er over politiek geschreven wordt (in
dagen van verkiezing bij voorkeur) dan
is het nog uit een of ander liberaal
blad overgenomen.
2. een neutrale courant doet directe
schade aan den Katholiek, omdat neu
traliteit meestal de dekmantel is van
liberalisme en socialisms en, als het
werkelijk neutraliteit mag heeten, be-
teekent hetonthouden van alles wat
principieel is." Juist dit laatste kweekt
onverschilligheid omtrent den godsdienst,
bevordert de immoraliteit en werkt de
onverschilligheid in de hand. Terwijl
juist de Katholiek op alle gebied het
men moest zijn "brood op ide meest doorbak
ken plaats snijden zonder het te breken
men moest vermijden er ook maar een krui
mel van te verliezen, drinken met afge
wend hoofd, zijn gastheer gadeslaan om
hem in alles na te volgen, enz.... heel een
samengesteld wetboek van phariseesche le
venswijsheid. Men onderhield het zeer
nauwgezet bij Simon aan tafel, en zijn gast
vrijheid hoewel zeer mild, herinnerde in
geenen deele aan de losbandige weelde
en de onverschilligheid der Sadduceeërs,
de meest verwijfden der Oosterlingen.
Thans ging rond Üe roode wijn van den
Libanon, bewaard in ijs. Naarmate er meer
drankoffers geplengd werden, verleven
digde ook de toon van het gesprek.
Jochanan ben Zachai debatteerde luid
ruchtig met Ismaël over een bijzonder
geval van wettelijke zuivering: welke
voldoening moest men geven als men,
opgaande naar den tempel, een zondares
had ontmoet op een afstand van drie
schreden? Ismaël was van meening, dat
het alleen noodig was dien dag uit den
tempel te blijven. Jochanan zeide, dat
een boetedoening noodig was. Simon de
phariseeër, zich richtend tot den vreemde
ling, verzocht dezen, het geschil te be
slechten.
De vreemdeling zeide:
Hebt gij niet gelezen: „Mij gaat het
medelijden boven het offer."
En zich tot Jjochanan wendend ging
hij voort met een zinspeling op. diens ge-
Hoogere moet zien.
Spreker wijst er op, dat het bezwaar
van zoovele Kath. heet (want het is
't met) „ik moet die courant voor mijne
zaak hebben om de handelsberichten."
Spr. meent dat er van de 100 misschien
acht zijn, bij wien dit gezegde waarheid
bevat, 't Is meestal een praatje of een
hoog opgeven van zijne zaak. Steunt
gij, die om handelsberichten schreeuwt,
eerst de Kath. courant, dan komen ze
er wel in, maar wacht niet eerst af of
ze er wel inkomen De last wordt op
verkeerde schouders geschoven.
Waar de groote pers niet komt, daar
dienen, volgens spr. de gewestelijke
bladen de plaatselijke belangen voor te
staan, daar moeten die bladen gesteund
worden. Spreker vergelijkt de groote
pers met de kanonniers, de gewestelijke
met de scherpschutters* beiden zijn in
den oorlog onmisbaar.
Spreker wijst er ten slotte op, dat
de Roomsche journalistiek steeds over
vloed van klachten ontvangt, maar be
reidvaardige hulp om baar, als bet
noodig is, in te lichten, is schaarsch.
Hij vraagt dus niet alleen den flnan
tieelen steun voor de pers, maar ook
den moreelen steun.
Sprekers conclusie luidt: Steunt de
Roomsche courant door abonnementen
door aankondigingen en advertenties, op
allerlei gebied door uioe medewerking.
Wij zijn heengegaan met de idee, dat
de heer Schiphorst, zonder eenig blad
te noemen of den voorrang te geven,
het onderwerp zaakrijk heeft behandeld
en de Katholieke pers door degelijke
lezingen flink steunt. Een eeresaluut
voor zijne onpartijdigheid K.
ZWEDEN,
Do staking in Zweden kwijnt welis
waar, doch geëindigd is zij niet. Door de
Zweedsche Iandorganisatie van arbeiders is
van de mislukking der onderhandelingen over
een einde van den arbeidsstrijd aan bui-
tenlandsche arbeidersvereenigingen kennis
gegeven. De voorwaarden der patroons wa
ren onaannemelijk, zoo heet het. De vak
verenigingen zijn nu bereid den strijd met
alle macht voort te zetten, indien zij daar
bij den steun van de arbeiders in den vreem
de blijven genieten. In dat geval zijn zij
voor niets bang. Alleen de honger zou hen
doen capituleeren,
SPANJE.
De vervolging ingesteld tegen den ge
vaarlijken anarchist Ferrer heeft een mach
tigen invloed op de anticlericale gemoederen
in Europa uitgeoefend. Wel verre van het
bed van daareven:
En hebt gij ook niet gelezen: „Dat
volk eert mij met de lippen, maar zijn
hart is verre van mij!"
Jochanan ben Zachai maakte een
toornige beweging. De blik van Gamaliel
vestigde zich sympathiek en oplettend op
den jongen meester.
't Was inderdaad een merkwaardig
schouwspel, dat Joodsche festijn in 't jaar
29 onzer tijdrekening. De lage, frissche,
bljtia donkere zaal ontving slechts licht
van één kant door spaarzame boog
vormige vensters, voorzien van dikke
tralies. Door de nauwe openingen schoten
hier en daar verblindende stralen op de
veelkleurige gewaden der in een halven
kring aanliggende Phariseeërs, op de kan
nen en kelken, op de met bloemen be
zaaide matten; de hoeken der zaal bleven
in geheimzinnige schemering.
En plotseling verrees op den achter
grond van schaduw een onverwachte,
schoone verschijning. Een grillige straal
hulde de gratie van haar blonde schoon
heid in goud. Een purperen tuniek om-
plooide haar als een antiek beeld; haar
bloote armen droegen een albasten vaas;
heur lange haren, van dat rossig goud,
zoo zeldzaam in 't Oosten, vielen neer in
zware krullen, doorweven met gouddraad
en paarlen. Maar de vrouw, die naderde
droeg geen sluier; en heel de stad ken
de stoutheid van haar souvereine schoon
heid,
rechtsgevoel in verhoogde mate op te wek
ken, is er de haat tegen de katholieke
regeering door aangewakkerd.
Te Londen is een vergadering gehouden,
om tegen het proces te protesteeren. Wij
vernemen ervan dat alle sprekers, min of
meer de Spaansche regeering, het Spaan-
sche leger, doch bovenal de Spaansche pries
terheerschappij nog al heftig aanvielen, wel
ke zij voorstelden als hebbende regeerders
en militairen geheel onder hhar duim. De
roomsche kerk in Spanje erkent in Fer
rer den meest verlichten en vooruitstreven-
den, derhalve den gevaarlijkten vijand. Daar
om moet hij verdwijnen, onverschillig hoe,
en beslag worden gelegd op zijne gods-
dienstlooze scholen, op het geërfde kapi
taal, waarmee hij die scholen heeft gesticht
en gehandhaafd.
Wanneer duizenden katholieke geestelij"-
ken en religieuzen onschuldig in Frankrijk
vervolgd en uit het land verbannen worden
dan protesteeren die heeren niet, maar wan
neer een man vervolgd wordt die voor de
openbare orde een gevaar blijkt te zijn,
dan wordt hemel en aarde bewogen.
Dat zijn de verwarde rechtsbegrippen, die
de ontkerstening brengt in de Westersche
beschaving.
PRANKRIJK.
Het herderlijk schrijven van het Fransche
episcopaat tegen het zoogenaamde neutrale
d. i. godsdienstloos onderwijs waarbij in-
tusschen, ondanks alle goedbedoelde of voor
de leus geproclameerde vermaningen van
ministers, de neutraliteit herhaaldelijk ge
schonden wordt, dit herderlijk schrijven
is Zondag in alle katholieke kerken in Frank
rijk van den kansel voorgelezen, terwijl som
mige hoogwaardige bisschoppen daaraan nog
een eigen schrijven toevoegden, waarin zij
uiteenzetten hoever het gezag van den Staat
reikt. „Wanneer", zoo zeide bijv. de bis
schop van Versailles, Mgr. Gibier, „de Staat
ons onder den ongetwijfeld heiligen, maar
wederrechtelijk aangematigden naam van
wet, bevelen wil opleggen, waarbij hij zijn
bevoegdheden te buiten gaat en hij ons
christelijk geweten ikrenkt, dan zullen wij
ons aan zulk een wet niet houden, maar
gehoorzaam blijven aan de Kerk en aan
God".
BELGIE.
Hoe een katholiek bestuur vereenigbaar
is, met ekonomischen bloei financieele en
industrieele welvaart, wordt wel op een zeer
leerrijke wijze aangetoond door het katho
lieke België, dat op het Congres het zil
veren jubilé van zijn katholiek gouverne
ment vierde. Treffend is de vergelijking met
het naburige Frankrijk, waarvan de wel
sprekende bisschop van Orleans de toe
komst voorspelde. In dat land wierp een
Franschman de Fransche vlag in het slijk
en verkondigde Hervé zijn theorieën, ter
wijl hier op den onvergetelijken Zondag,
Zij schreed vlug, onhoorbaar naderbij,
gelijk zij was binnengetreden, naar niets
omziende, geheel opgaande in haar ge
heime gedachten. Zij naderde zoo tot
achter den vreemdeling, uitgestrekt tegen
over Gamaliel. Misschien wenschte zij
daar te staan luisteren, zonder zijn aan
dacht te trekken. Maar tranen stroomden
van haar wangen, zenuwachtige snikken,
doorschokten haar; zij viel op de knieën,
verbergend haar gelaaat tegen de voeten
des Meesters en Hem haar berouw, haar
droefheid, haar weerzin van zichzelf ver
tolkend in haar onophoudelijk vloeiende
tranen. En als beschaamd dat dit onreine
vocht den Profeet langs de voeten vloeide,
vvischte zij deze af met heur lange lokken.
Maar heur tranen vloeiden opnieuw,
bitter, en brandend, gemengd met stille
kussen op de voeten van hem, die haar
niet verstiet.
En Hij, hij zweeg. Die hevige droefheid
van een verdoold, berouwvol hart aan
vaardde Hij als een gewijde offerande. De
wereld kende tot dusverre niet de uit
drukking, die thans Zijn gelaat verleven
digde. Men schonk tot dusverre vergiffe
nis, zeker; maar met welke hooghartig
heid. Men had medelijden maar op welken
afstand. Maar zijn oneindig medelijden
scheen de klove te dempen, die Hem
scheidde van het arme, neergeknielde
schepsel. Zijn vergiffenis scheen heel een
verleden uit te wisschen en een nieuwe
ziel te scheppen. Te midden van Zijn
die het congres sloot na het Te Deum, de
hulde aan den grooten Koning der Ko
ningen, de Brabonconne werd aangeheven
door die meer dan honderduizend Katholie
ken, én het deed u de tranen naar de oogen
wellen die vereeniging om zoo te zeggen
van twee volksliederen, het eene het volks
lied van alle Katholieken der geheele aar
de: „Te omnis terra: veneratur", gevolgd
door het volkslied van het land: „le Roi,
l'honneur, la liberté" en gedurende de aan
grijpende plechtigheid klonken de tonen van
het Keerlijke Mechelscbe carillon over het
ruime plein, zwart van jubelende menschen.
Dit carillon, klinkend van den hoogen kerk
toren en door een harmonieuze vereeniging
van groote en kleine klokken stroomen van
uit samenklank geborene accoorden over de
menigte werpend, was het symbool der Ka
tholieke Kerk, die machtige en harmoni
euze éénheid brengt in de veelheid „unam
sanctam catholicam ecclesiam", symbool te
vens van het heerlijk geslaagde congres,
waaruit de werken v;an al die verschillende
afdeelingen, door grooten en geringen bij
gewoond, die harmonieuze eenheid, dat stre
ven naar één doel werd geboren.
RUSLAND.
De Peterburgschë correspondent van de
„Times" seint nu weer:
De berichten in buitenlandsche bladen over
de gezondheid van de keizerin zijn onjuist.
Zij is iets beter, en de tsaar gaat nu naar
Italië. Hij reist over land. Wianneer, is on
bekend, maar vermoedelijk spoedig na het
vertrek van het Turksche afgezantschap.
Op verlangen van de orthodoxe sy
node is het katholieke verbond van Po
len met 360 vereenigingen krachtens een
ministerieel besluit ontbonden.
De secretaris van de protesiantsche Pool-
sche arbeidersvereeniging is wegens zijn
Duitsche propaganda uit Rusland uitgewe
zen.
Verlaging Suikeraccijns. Vóór een ver
laging van den sulkeraccjjni wordt door
voorstanders gewoonlijk aangevoerd dat door
die verlaging het verbrnik soodauig sal
stjfgen, dat het totaal der belasting sal
worden gelijk aan of zelfs booger dan die
bj] een hoogere heffing per eenheid.
Dit wordt dikwijls betwijfeld en bjj de
joDgste debatten in den Duitscben Rijksdag
over een verlaging van f 8.40 tot f 6 per
100 kilogram werd door tegenstanders aan
gevoerd dat de tegenwoordige accjjns (groot
f 8.40) niet zooveel opbrengt als toen er
nog niet lang geleden f 12 werd ge
heven.
De uitkomsten van het campagnejaar
1908/9 bewijzen echter dat sjj ongelijk bad
den. De opbrengst van den accijns in dat
onbeweeglijkheid cn Zijn stilzwijgen ging
zulk een bovenmenschelijke zachtheid vaii
Hem uit, dat Joiadah, de groote peinzer,
de handen met een breed profetisch ge
baar ophief, herhalend als in droom
„Een onbekende gast is vaak de afgezant
Gods."
Maar alleen hij begreep. Een ontzag
wekkende stilte, een stilte van schrik
waarde rond door de rijen der gasten.
Zij zagen elkaar verontwaardigd aan, ge
voelden zich beleedigd. Niets had zich
kunnen voordoen, dat zoozeer streed met
hun denkbeelden en hun zeden. Dat een
rabbijn zich jaildus liet naderen door een
vrouw, al ware zij zuiver als het licht,
was een ongehoord feit. Maar een gevallen
vrouw. Een van die wezens, waarvan het
enkele ontmoeten een smet gaf. De ver-
schrikkelijke [stilte ging een stormachtige
uitbarsing vooraf. Maria van Magdala
merkte die stilte niet op. Maar zich her
innerend dat zij gekomen was om den
Meester een hulde te brengen, minder
onwaardig dan haar tranen, brak zij aan
zijn voeten haar albasten vaas vol kost
baren nardus. Zich mengend met het reuk
werk bleven haar tranen vloeien.
En zij wist niet dat kostbaarder dan
de nardus, het aroma van haar berouw-
opsteeg als de wierook van 't altaar naar
't hart van den Meester.
(Wondt vervolgd.)
