Bath. Nieuws- en Advertentieblad
voor Noord-Holland.
;n
MA Ai
ttingemj
'ver,
fo. 26.
Zaterdag- 2 April 1910.
iicht-Maitscnappi),
of
Talma-haat.
eïooveresvanAstarohi
4?' Jaargang-
Yerschijnt Woensdag en Zaterdag.
jst Ambachtsschool.
van 9
sn Gratis plaatsing g
iring, zijn h
sm beperkt. ""IB®
ld
ABONNEMENTSPRIJS
Uitgave vaa de Naaml. Vennootschap „One Blad".
BUBBAUBreedstraat 45, tegenover de B. E. Eerk, te Alkmaar.
Telefoon No. 433.
ADVERTENTIËNi
[Jit nummer bestaat uit 8 blads
Herijk
Ds cirkelgang der beschaving!
V HET „VEIJE" HUWELIJK.
BINNENLAND.
V
eent dat het toezicht
het water wel dege-
is. H\v dringt bij het
iervan nogmaals eene
Ihij dit zal doen, doch
je eischen nioet stel
het beperkt personeel
it die toch al zooveel
vraagt in welk stadium
|e nieuwe bruggen ver
het seizoen met het
veer begint.
[het einde der volgende
ie te vergaderen en dat
;ende maand de brug
m behandeld,
of hij ontwerpen met
[vangen,
den heer Pot af te
naar de bestemming
de Hoornsohe Vaart,
terrein verhuurt aan
>r f 450 én wat er op
In der Meer verkocht
|n het einde van het
vorden in gebruik ge
aanmerking nemende
|ke bate open. Dat de
plannen op de hoog
wijten aan zijne ab-
ïamdeling dezer zaakj
(openbare vergadering
:n in geiheime zitting
reclames tegen aan
dijken omslag dienst
87, 735, 12, 145, 575,
365, 1130, 139, 1007,
7, 286, 742, 409, 774,
622, 1152, 187, 530,
149, 596, 545, 863, 325,
515, 1110, 428, 659,
1026, 665, 630, 724,
8, 795, 549, 1071, 21,
4, 1116, 784,360,752,
f99, 267.
if. Int 1257,
iKMAAB. r
«paring ran 85 tot
|te niet overtroffen.
ZIJN
ONS
BLAD.
60 ct. per 3 maanden franco hub90 ct. met geïllustreerd
ondagablad. Te betalen in het begin van ieder kwartaal.
fzcnderlijke nummers van de courant3 cent.
Fan bet Zondagsblad5 cent
Van 1—5 regeb80 eent.
Elke regel meer8
Reclames per regeli i 15
Kleine advertenties van 130 woorden, bij vooruitbet. 25
In het algemeenvoor hen wier ge-
Jachtsnamen beginnen met de letters
j>—I op Maandag en Dinsdag a.s J—M
|bp Woensdag en Donderdag a.s, en op
Maandag 11 April telkens van 9l/s—
|2 en van 1 41/» uur, in het kan
nor van den marktmeester der Graan-
parkt aan het Luttik Oudorp te Alkmaar.
In de komende Junimaand zullen de
jrbiezingen voor de Provinciale Staten
jaats vinden, 't Zal weer gaan links
igen rechts, liberalen en socialisten
illen weder op ééne lijn staan en hun
it doen in sommige provinciën de
.eerderheid te herkrijgen of te doen
brokkelen.
Zeer merkwaardig zal deze strijd
ihter zijn: steeds klonk voorheen de
irijdkreet: Tegen Kuijper! maar deze
thans zijn invloed kwijt.
Immers prof. Visser van IJzendoorn
iide onlangs in zijne politieke rede, te
Gravenhage gehouden, dat dr. Kuijper
r de decoratie-kwestie „voor goed
lijn invloed heeft verloren".
Met den heer Kuijper", aldus spr
,ls leider van de kerkelijke partijen,
beeft men in de toekomst, niet meor
,e maken".
Kuijper heeft dus afgedaan, eene
[ieuwe strijdkreet zal door links moeten
rorden uitgevonden.
„liet Volk" weet daar wel raad op.
are artikelen van de laatste dagen
lemen van Talma-haat, eene haat die,
verblindt en„Het Volk" zoover
ids (en we zijn nog niet eens in de
;en van strijd) heeft gevoerd, dat ze
,r geheugen totaal kwijt is en niet
leer weet, wat ze vroeger over dien-
ilfden Talma heeft geschreven.
•I Zoover voert de haat den mensch
Maar er moet stemming gemaakt
worden tegen den anti-revolutionairen
bewindsman, tegen rechts.
■Minister Talma komt voortdurend
met allerlei partiëele wijzigingen der
«rbeids- en Veiligheidswetten. Bekwame
mannen hebben dit toegejuicht, als een
weg, waarlangs binnen niet al te langen
tijd iets tot stand komt ten bate der
albeiders.
„Het Volk'' noemt Talma's voort-
'ende wijzigingen „bitter klein peu
werk".
aar nu komt de tegenspraak van
,Het Volk" zelf.
Zijn ontwerp Bakkerswet werd
iSCHIEDKUNDIG VERHAAL UIT, HET
MIDDEN DER DERDE EEUW.
door E. S. VAN LUIK.
„Men is .nooit in veiligheid, wanneer
leven afhangt van de grillen vain; eeln.
i", zei Serga, „echter zou ik denken,
onze gehoorzaamheid aan Ide 'bevelen van
"hninus ons kans geeft op cenige vei-
3id, terwijl iaën pijnlijke Idood ons tö
iten zou staan, indien ik het gewei-
had."
„Als Tigris gezworen heeft zich te
:ken, wat moet |fk flan toch van de
'tomst verwachten, daar hij slechts en-
schreden van hier woont, Mijn God!
God' ontferm U over mijn Serga",
Flavia diep bedroefd.
„Ma|a:k u over mij maar niet ongerust,
'ia; van dien sluipmoordenaar heb ik
Is te vreezen. Ik weet web id'ateen dolk
>t hem weinig moeite kost, maar hij
:t ook, met wien hij te doen heeft."
- „Ach, Serga, waart gij ten minste
jr gereed om voor den opppersten Rech
I te verschijnen, ik zou mfnder ongec
zijn."
„Ik bid w, Flavia, spreek mij niet
uw Ood en Zijnen dienst; gij weet
dat zoo dikwijls gij daarover spreekt
door den partijgenoot Ten Boekhorst op
meerdere meetings geestdriftig ver
dedigd.
2. De ontworpen Stuwadoorswet
werd door den sociaal democraat Spiek
man in „Het Volk" van 2 Juni met
waardeering besproken.
3. De door Minister Talma ontwor
pen en ingevoerde reorganisatie der
Arbeidsinspectie werd door den heer
Schaper in de Kamer verdedigd en
menig artikel in „Het Volk* getuigt
hoe men daarmede ingenomen was.
Het Voorloopig Verslag der Tweede
Kamer was niet zeer gunstig. Wat
schreef nu „Het Volk* van 25 April
1909 naar aanleiding hiervan?
Leest, leest, geachte lezers, en ge
staat verwonderd
„Voor den vjjandelijken toon, welke
„in het Voorloopig Verslag tegen de
„geheele reorganisatie wordt aangeno-
„men, is allerminst aanleiding."
4. De keuze van den tegenwoordi-
gen hoofdinspecteur van den Arbeid
werd een zeer gelukkige geacht. Zie
slecht „Het Volk" van 12 Juli 1908.
5. Van het Kon. besluit betreffende
de uitvoering van art. 4 der Arbeids
wet, schreef „Het Volk" van 23 Febr.
1909 o m.
„Het valt niet te ontkennen, dat het
„ontwerp eenige belangrijke verbete
nteringen biedt, zooals het verbod van
„arbeid voor vrouwen en kinderen in
„de vlasbewerking zonder krachtwerk-
„tuig, in droge slijperijen, het verbod
„van jongens in het steenhouwersbedrijf,
„het stellen van minimum-eischen voor
„vrije luchtruim te in alle bediijven."
Wanneer „Het Volk" zegt dat het
thans reeds uitgevaardigde Kon. besluit
eenig ebelangryke verbeteringen'bracht
dan zegt dit feit reeds genoeg.
6 In „Het Volk" van 30 Juli 1909
wordt besproken de door den Minister
Talma ingevoerde bestuursmaatregel
betreffende de artt. 5 en 11 der Ar
beidswet. De conclusie is, dat „met dit
„Koninklijk besluit in menig opzicht
„eene belangrijke verbetering is ver
„kregen."
7. Toen „Het Volk" 10 Augustus
1909 den toestand der arbeiders in de
verschillende bedrijven besprak, merkte
zij bij velen daarvan „eenige vooruit
gang'* op. Hier werd aan den nachtar
beid voor vrouwen en kinderen een
einde gemaakt, daar werd de arbeids
duur verkort.
8. De haringspeetsters werden door
den Minister in eene betere conditie
gebracht. Het orgaan der S. D. A. P.
heeft dat meermalen erkend. En toch
ondanks al die erkenning van Talma's
verdiensten smaalt „Het Volk" thans:
„Bitter klein peuterwerk."
zich een onrustig- gevoel van mijn binnen
ste meester maakt, en flat ide gedachte aan
die eeuwige hel der Christenen mij nacht
merries veroorzaken, terwijl het paradijs de(r.
Christenen mij verhindert te slapen."
„Dat is Ide genade, die aan de deur
van uw hart klopt, Serga; verstoot die stem
toch niet, want zij is voor u Wet begin
van overvloedige gunsten, indien gij er aan
beantwoordt. Wanneer gij u (eenmaal laat on
derrichten in onze heilige geheimenissen',
zullen al die ongerustheden verdwijnejn, ei»
gij zult tijen zoeten vrede vinden, (dien gij
reeds zoo lang zoekt."
„Ach, laat ons liever over wat anders
praten." j
„Maar wat hebt gij dan todh van
den dhristelijken godsdienst af te keuren?"
„Om: u de waarheid te zeggen, niets,
volstrekt niets: ik zal u ook nooit verwij tin
gen doien, dat gij Christin zijt."
„Welnu dan, hoe komt het, dat gij
zelf niet verlangend zijt een leeriing van
Jesus Christus te worden?.... O, Serga!
als gij eens wist, hoe gelukkig gij mij
zoudt maken. Op aarde- zoudt gij geheel
uw leven lang 'eenen zoeten inwlendigten;
vrede smaken, en eene eeuwige gelukza
ligheid in tien Hemel bekomen."
„Genoeg over die zaak, Flavia; het
oogenblik daarvoor is slecht gekozen, ver
beeld u (eens, dat ik gedoopt werd, nu
de vervolging dezen morgen begonnen is
weet gij wel, dat Paus Anterus een uur
geleden naar de Mamertijnsche gevangenis
„Het Volk" hacl toch wel heldere
oogenblikken zoo nu en dan, maar nu
is haar geest beneveld door de „politiek
't is aanstonds weer in de dagen van
verkiezing en dan mogen de vele „zelf
bewuste" arbeiders niet weten,, dat de
tegenwoordige minister nog zooveel met
hen opheeft!
Jammer alleen, dat er onder de „be
wuste" Volks-lezers zoo weinigen wor
den aangetroffen, die inderdaad goed
op de hoogte zijn, want dan konden ze
uit hunne verzameling van oude cou
ranten nog heel wat leeren, voorname
lijk ditdat de redactie van „Het
Volk" „bitter klein peuterwerk" levert,
omdat ze niet meer tip de hoogte is
van wat ze eenige maanden geleden
schreef
Zooals men weet, treft men in de
binnenlanden van Afrika, onder de
laagst gezonken negervolken zooge
naamde regenmakers aan. Een soort
van weerbezweerders, die het, naar
zeggen, in hun macht hebben, den regen
te laten komen en tegen te houden...
En waarlijk, in 't moderne Europa,
in de twintigste eeuw, die roemt op
haar hooge beschaving, treden niet
slechts waarzegsters, koffiedikkijksters,
en werksters met het ei op, maar nu
heeft zich ook te Berlijn een „weer-
maker" ontpopt.
Precies als bij de negervolken!
Alleen noemt deze man zich „direc
teur van het meteriologisch physiatrisch
instituut". Er moet wat sjeu over, ziet
ge!
Natuurlijk hebben we hier óf met
een geval van hoogmoedswaanzin, óf
met een stoutmoedigen flesschentrekker
te doen.
Maar hier kan men zeker van zijn,
dat er menschen genoeg in onze ver
lichte eeuw gevonden zullen worden,
die het met dien modernen regen en
mooiweermaker eens probeeren willen.
Ze laten zich de kaart wel leggen
ook... zóó mal kan 't niet worden uit
gedacht, of 't volkje vliegt er in 1
(Vr. Westfr.)
De oud-Minister Van Houten heeft
het in zijn laatsten staatkundigen brief
over het wetsontwerp van Minister
Nelissen inzake echtscheiding. Uit dezen
brief blijkt bet duidelijk, dat hij voor
het vrije huwelijk is. Onomwonden
deelt hij dat mede.
„Het oude Romeinsche recht was
„mist," zegt hij, „het huwelijk was
„onder zijn werking een vrij samen-
Bleven, zonder wettelijk geregelde
is gebracht met nog verschillende andere
priesters uwer Kerk?"
„Is Paus Anterus aangehouden riep
Flavia, terwijl zij met haar kind in do
armen verschrikt opsprong; „wat zegt ge
daar, Serga?"
„Ja Flavia, Paus Anterus is aangehou
den te zamen met Nemesius, in het pa
leis van den patriciër Faustus, en beiden
zijn maar de Mamertijnsche gevangenis ge
bracht; morgen zullen zij met dien onbe
zonnen soldaat, die weigerde zijne kroon op
het hoofd te zetten, naar het Coliseum wor
den gevoerd om door wilde dieren ver
slenden te worden- Bovendien zou het mij
niet verwonderen, dat het ewenjeeos zou
gaan met al Ide Christenen, die in de; tuinlem
van Salustus door de soldaten van het
legioen gevangen genomen zijn,
„O, mijn God! ontferm u over uwe
Kerk," riep de echtgenoote van den zwaard
vechter.
En zij begon bitter te weciien.
„Serga", sprak zij na eenige oogenblikken
stilte: „gij zult toch, inu ide kerk vervolgd1
wordt, haar uwe genegenheid toch niet
onttrekken, omdat haar Opperhoofd in
handen der booswichten gevallen is? Die1
waarheid en schoonheid der christelijke leer
ïjajll u (daarom toch niet minder voortreffelijk
schijnen? Den leerlingen van dein Gekrui
sigde zult gij toch eene achting niet ont
houden, die gij Ihun reeds een jaar liang
betoond hebt, hoewel zij nu ter oorzake
van hun geloof vervolgd worden en hun
„plichten tusschen man en vrouw."
Het heidensch recht moet dus vol
gens deze woorden weer worden inge
voerd. Het christelijk huwelijksrecht
moet worden afgeschaft.
De huwelijksband moet geen band
zijn, maar zoo los, dat men zich er
naar verkiezing aan kan onttrekken.
Een grondfout onzer huwelijkswetten
is, volgens den oud-liberalen staatsman,
dat man en vrouw het huwelijk niet
„zonder proces en zonder opgave van
redenen' kunnen beëindigen, terwijl
Minister Nelissen juist het echtschei
dingsproces moeielijker wil maken en
daardoor tallooze misbruiken, die in
dat proces zijn geslopen, tegengaan.
Een ieder voelt, waar het heen moet
wanneer de weg wordt ingeslagen,
dien de heer Van Houten aanwijst: ont
wrichting van den huwelijksband, en
als gevolg daarvan ontwrichting van
de geheele maatschappij, een terugkeer
tot het oude heidenscbe Rome.
„De cirkelgang der beschaving" staat
boven het vorenstaande kruiskopje ge
schreven, dit artikeltje zou gelijk op
schrift kunnen dragen!
Wat dunkt u nu, geachte lezers, is
er nog een antithese? Werken er nog
„paganistischo factoren"? Zeker een
antithese bestaat er en die antithese is
niet door een minister Kuijper in het
leven geroepen, maar ze bestond al
eeuwen door en ze bestaat nog in on
zen modernen tijd, nu men terug wil
naar een oud heidensch huwelijksrecht.
H. M. DeK 041 in gin naar (he t Lo o,
De gewone conferentiën van H. M. fle Ko
ningin met de ministers-departementshoof-
tien, (eindigen 13 April a.s, in verband met
bet verblijf van bet Hof op (het Loo, flat
voornemens is tegen 15 April daarheen te
vertrekken.
Het materieel van het Koninklijk stalde
partement Zal 13 April naar het Loo ver
voerd worden.
Pri lis He ndrik n aar Noorwegen
Prins Hendrik der Nederlanden zal op 10
Mei 'a-s- te Christiania aankomen met het
doel om (een officieel bezoek aan Wet Noor
sflhe hof af te' Ü|eggie«.
De terugreis zal op 13 Mei 's avonds
geschieden.
H, M. de Koningin-Moeder is voor
nemens .Woensdag 13 April' in (den na
middag het bezoek te brengen aan 'Öe groote
bloemententoonstelling te Haarlem.
Wiethouidier Delprat. Na de raad
zitting van Woensdagmiddag, waarin tegen
den zin van den wethouder van Üe ge
meente-bedrijven, dein heer Delprat, eene
commissie van onderzoek is benoemd ten
bloed vergieten! Neen, neen, nooit zal ik
gelooven, dat vrees voor den dood..."
„De vrees voor iden dood!" riep Ser
ga vol vuur uit, „zeker niet! Die vrees voor
den dood heeft geen invloed op het be
sluit van uwen man, mijn goede Flavia.
Maar,....."
„Maar?"
„Maar ik begrijp niet, dat de Chris
tenen zich laten opjagen als schadelijke die
ren bij een klopjacht; waarom heeft dei
God1, dien gij aanbidt, u kradht en ar
men gegeven, tenzij om aan uwe vijiantien
te wederstaan
„Ten eerste, mijin vriend, wat kun
nen eenige ongewapende, verstrooide men
schen, wat kunnen vreesachtige wouwen te
gen het leger van Maximums doen.... Ten
andere, het is voor ieder Christen een onuit
sprekelijk, ja, een onbegrijpelijk geluk votS
Jesus, die ons allen oordeelein zal, zijn
bloed te storten, daar Hij zelf voor ieder
va[n ons Zijn bloed tot den "laatsten drup
pel vergoten heeft."
„En wat zal ter geworden van die enkele
Christenen en vreesachtige wouwen", woeg
Serga, „wanneer zij door ide tanden van
luipaarden en tijgers verscheurd zullen wor
dep zullen zij dan geien vrees hebben? Z|ul
len zij niet met schrik en angst vervuld
zijn, wanneer zij de pijnbanken vóór zich
zulten zien, en al de folteringen reeds mee
nen te gevoelen, die andere Christenen in
hunne tegenwoordigheid verduren
„O, in dat oogenblik," zei Flavia, ter
einde die gegrondheid van de motieven voor
het ontslag van dr. van Gelder, onder di
recteur van' het electriciteits-beidrijf, te on
derzoeken, heeft de wethouder uiting gege
ven aan het bij hem vaststaande voorn e
men, zijn wiethouderszetel in te ruimen.
Denzelfden avond heeft de burgemeester,
jih'r, mr. dr. A. Roell, den hieer Delprat bij
zich aan tafel genoodigjd ien getracht den,
wethouder van zijn voornemen te doen te
rugkomen met dit resultaat, dat de heer
Delprat zich eenigen tijd van beraad voor
behield.
R i j k s 1 a n d b' o u w; w; i ta t e r s c h' o o 1.
Bij beschikking van den Minister van Land
bouw, Nijverheid en Handel; afdeeling on
derwijs, is ia{an' H, J, Pot, te Sdhagen, op
zijn verzoek eervol' ontslag verleend als lid
van de commissie van toezicht op de Rijks
tandbouwwinterschool aldaar en is als zooda
nig benoemd J. Koopman, te Beemster.
Premie-ontflniking.. „De Nieuwe
Courant" jWeeft onlangs medegedeeld, dat
eqn beruchte stuwadoorsfirma te Rotter
dam (drie-'en-U'egentig fluizend gulden aan pre
mies (e{n rente aan de Rijksbank ten ach'
ter is,,
„De Havenwerker" schrijft naar aanlei
ding daarvan o.a. „Voor zoover hier cjj
fers genoemd worden is er dus gecontro
leerd kunnen worden. Het bedrag, wat edi
ter niet gecontroleerd kan worden, zal opk
nog wel een aardig jsonunetje zijn.
„Het is ons bekend, dat de bedoeld^
„beruchte" firma verschillende werken op
de volgende wijze laat uitvoeren-
„Een arbeider wordt als voorman opgedra
gen om leen partij hout te ontvangen of lijn
koeken te verwerken- De voorman moet dan
zelf afrbeiders aannemen, maar niet uaul 't pak
huis.
„Het verdiende loon wordt dan den voor
man Uitbetaald en deze betaalt de arbeiders
uit.
„Voor dergelijk werk worden geen loon
lijsten bijgehouden jen geen premie aan de R.
V. B, betaald.
„Dat zulks alleen de bedoelde „beruchte"
firma doet, gelooven wij niet en ons zijn
ook van andere werkgevers dergelijke fei
ten bekend, al moeten we toegeven, dat ze
moeilijk zijn te bewijzen, waarom we idan oph
vooralsnog geen (namen noemen,"
Een oude erfenis. In 1796 overleed
te Haarlem Hans Zende, geboortig uit Abts
hagen; de helft zijner nalatenschap tot 'een
bedrag van f 1371,69 werd uitgekeerd aan
ide erfgenamen van vrouw, de andere helft
bleef bewaard voor tie erven van den man,
Mr. P, Tideman, die in 1902 als opvolger
van wijten mr, A. Kist door dje' rechtbank
als curator van de onbeheerde nalatenschap
Van Zendc was aangesteld, heeft erfgena
men in Berlijn ien Dantzig opgespoord
njet 'minder |dan 77 die de erflating, aange-
wijl zij zich oprichtte, „zijn er geqn zwak
ke, vreesachtige vrouwen meer!"
„Ik ken die verschrikkelijke folteringen,
die men de Christenen aandoet, goede Flavia
en ik geloof, dat, als het geen dwaasheid
is, het dan ten minste niet vrij is; van'
verwaandheid ien aanmatiging, zulke pijnen
te trotseeren. Gij weet nog iniet, wajt de ra
zende 'woietie van 'een 'rechter kan uit denken,
en te hopen is Ihet, dat gij het nooit jtej
weten konvt."
„Ik wieet" antwoordde Flavia, „dat
de Wel vindingrijk en schrander te werk
gaat, om zielen aan J. C. te ontrukken,
en (dat de boosaardigheid der vervolgers wei
nig onderdoet voor de woede der duive
lew. Met u geloof jlk ook, dat er ver
waandheid in gelegen is, wanneer men zich
zelve sterk genoeg waant, óm door ©igen|
krachten te kunnen wederstaan aan; de fol
teringen, dje de haat van Gods vijanden)
kan uitvinden. Maar ook weet ik, tialt ieder
Christen, hoe zwak hij ook zij, iin staat
is, om met de hulp van J, C, de1 grootste
folteringen te verduren,"
(Wordt vervolgd).
