R. Kath. Nieuws- en Advertentieblad
voor ItfoorciL-Holland.
Wetenschap en Godsdienst.
No. 35.
Woensdag1 4 Mei 1910.
4?' Jaargang1
Gratis.
Verschijnt Woensdag en Zaterdag.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „One Blad".
BÏÏBEAU: Breedstraat 45, tegenover'de B. K. Zerk, te Alkmaar.
Telefoon No. 433.
De moderne Volksontwikkeling.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
ONS
LAD.
ABONNEMENTSPRIJS
160 oi. per 3 maanden franco huis90 ot. met i_
1 Zondagsblad. Te betalen in het begin ran ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers van de courant3 cent.
Van het Zondagsblad5 oent.
ADVERTENTIËN»
Van 15 regels80 oent
Elke regel meer
Beolames per regel i i 16 a
Kleine advertenties van 130 woorden, bij Tooruitbet. 25
Onzen', lezers bieden wij aan eene
I zomer dienstregeling-, welke bijditnum
I mer'isrgesloten. Zij bevat de diensten
1 van "sp'oor-f en-tram wegen en booten in
I de verschillende streken van Noord-
I Holland, waar „Ons Blad" hare lezers
I telt. Wij vertrouwen, dat deze regeling
I een welkome gids zaPzijn.
't Is een bekend feit, dat groote ge-
leerden, vooral op natuurkundig gebied,
veelal geloovigen zijn. Trouwens een
diepgaande studie van het geschapene
moet uit den aard der zaak tot den
Schepper zelf voeren en Zijn grootheid
treedt in de onmetelijke en duizeling
wekkende afstanden van den majestu-
euzen sterrenhemel als in de wereld
van het oneindig kleine even schitterend
I aan het licht.
Een treffend bewijs hoe een innige
omgang met de altijd mooie natuur tot
God zeiven leidt, is dezer dagen wederom
door een beroemd natuurvorscher ge
leverd den 87jarigen Franschman J. H.
Fabre. Bij gelegenheid van zijn 60jarig
jubilé op 3 April jl. werd dezen be
kenden insectenkundige, den schrijver
I van de interessante „Souvenirs ento-
mologiques" de vraag gesteld, of hij
aan öod geloofde.
„Ik kan niet zeggen", was het ant
woord van den ouden geleerde, „dat ik
in God gelóóf. Ik zie Hem. Zonder Hem
begrijp ik niets. Zonder Hem is alles
duisternis voor mij. Niet alleen heb ik
deze overtuiging behouden, maar zjj is
in mij verergerd of verbeterd, zooals u
wilt. Ik beschouw de loochening van
God als een gril. Het is de ziekte van
den tegenwoordigen tijd. Men zou me
eerder het vel kunnen afrukken dan
het g-loof in God."
Een natuurwetenschappelijke beves
I tiging van de bekende uitspraak door
het Concilie van Trente, dat God ook
met het natuurlijk verstand kan gekend
I worden.
Nog treffender bewijs hoe de natuur-
I studie tot God leidt is onlangs geleverd
niet door een Katholiek maar door een
geestverwant van Haeckel Zooals vele
onzer lezers wel zullen weten zou vol-
j gens Haeckel de mensch in zijn ont
wikkeling alle vormen van het dier
aannemen, waarvan hij sedert de aller
oudste tijden heet af te stammen.
Haeckel „bewijst": de mensch in zijn
allereerste tijdperk gelijkt op den aap
in hetzelfde stadium dusstamt de
j mensch van voorouders af die apen
waren. Om dit te bewijzen heeft hij
afbeeldingen en dingen afgebeeld, die
geen menschelijk oog ooit gezien heeft
endie later bleken valsch te zijn,
Uooals thans ook een eigen.geestverwant
I beweert.
Een der beroemste hedendaagsche
j physiologen Elie de Cyon heeft in een
boekdeel van 400 pagina's de bewerin
gen van Haeckel weerlegd. Het „Jour
nal médical de Bruxelles", een blad dat
beschouwd kan worden als het orgaan
eer geneeskundige faculteit van de
magonnieke universiteit van België's
hoofdstad, bespreekt het boek met veel
lof en zegt„De slotsom van 45 jaar
van experimenteel onderzoek, die den
I heer De Cyon aan het hoofd onzer heden
daagsche physiologen hebben geplaatst,
I w een daad van godsdienstige nederig
Iheid. De Schepper heerscht en zijn
j Qcest regeert, zoo verkondigt onze col-
™ga. Ondertusschen wordt ook het
Darwinisme tegengesproken met alle
wetenschappelijke argumenten, die
zegevierend worden gericht tegen al
de pretenties van de darwinistische leer.
Wat betreft de wetenschap en de the
onen van Haeckel, deze maken den
indruk eener pretentieuze en groteske
caricatuur, waarbij onwetenheid en
kwade trouw elkaar den voorrang be-
I twisten."
Zoo gaat het geneeskundig blad nog
een heele poos door met Haeckel's zoo
genaamde wetenschap aan de kaak te
stellen. Het geeft ook de bekende ge j
schiedenis der drie figuren die in een
werk van Haeckel, den mensch, den
aap en den hond moeten voorstellen in
hun ontwikkelingsstadiums. „Haeckel",
zegt het blad in zijn boekbeoordeeling
„heeft driemaal hetzelfde cliché doen
dienen, daarbij onder ieder figuur een
naam van een ander dier plaatsend.
Al de dierkundigen hebben er tegen
geprotesteerd 1"
Met dit al zullen de vrienden van
Haeckel hem met stalen voorhoofd aan
de minder ontwikkelden opdisschen als
de wetenschappelijke man.
»-
Een waar woerd van cUn oud-
presicUnt Boosevelt.
De oud-president van de Vereenigde
Staten van Noord-Amerika zeide o.m.
in zjjn rede, welke hij Vrijdag te Am
sterdam uitsprak, het volgende:
„Er is voor iedereen veel te doen
„buiten zijn gezin, maar het gezin komt
„het eerst. Ik zeg dit voor den man
„en de vrouw, ik houd niet van man-
„nen die zeggen, dat de plaats van de
„vrouw in het gezin is en zelf nooit
„in het gezin komen. Huiselijke deug-
„den zyn onmisbaar een gezin is goed,
„als man, vrouw en kinderen in weder
„zijdsch vertrouwen leven."
In onzen modernen tijd met zijn vele
reisgelegenheden, vermaken uitspan
ningen enz. gaat het gezinsleven achter
uit, terwijl juist een goed gezin een
sterk bolwerk is voor godsdienst en
maatschappij. Maar dan ook de man
als hoofd van het gezin meer te midden
van zijn gezin. Dit is juist wat de
oud president, een man van ondervin
ding en beschaving, komende uit het
groote Amerika, wenscht.
Katholieke Kring
Woensdag, 27 April j.l. Shield bovenge
noemde vereeniging ten huize1 van den Heer
Proot hare maandvergadering. Als spreker
trad dien avond op de WelBerw1. heer B.
M. J. van Rooij, kapelaan te Lisse, welke
„De moderne Volksontwikkeling" al9 onder
werp zijner l ezing gekozen tod.
Spreker wees in den aanvang zijner le
zing op den tegenwoordigen toestand van
de arbeidende klasse. Volgens spreker leven
wij in een tijd van gisting, waarin de ar
beider veel meer dan vroeger op den voor
grond treedt. Ook de groote vorderingen
der techniek hebben haar invloed op de
volkontwikkeling doen gelden, denken we
slechts aan de luchtscheepvaart, draadloozc
telegrafie, enz.
Gaan we echter op geestelijk gebied de
volksontwikkeling na, da n b emerken we< bier'
in direct de zedelijke achteruitgang: 't is
aïs 't ware of de ondeugd deugd is gewor
den. De Christus is verlaagd tot een denk
beeldig persoonzijn levensgeschiedenis is
een myte. Ja volgens de leer van (den Ueber
mensch is alles geoorloofd.
Doch, Wat 'het treurigste is; deze onzinnige
theoriën zijn niet slechts die van enkellingen
neen, zij spoken ook in de hoofden der
kleine luiden en dat alles is ontstaan onder
invloed van de moderne volksontwikkeling.
Men heeft geredeneerd: „Het papier is
geduldig en de mond gewillig".
Aam het tooverwoord „ontwikkeling"
wordt alles in |de moderne maatschappij ge
wijd.
De Geleerden treft mein niet meer aan
in de sombere eenvoudige, van licht ge
temperde studeerkamer, gekleed in monniks
pij; Neen, zij slenteren langs de straten,
gekleed in een luchtig jasje em schoenen
vol strikjes en kwjkjes.
De zegekar der modem© ontwikkeling
wordt ook getrokken door de wetenschap en
de kunst. Kunst aan het volk, Idat is de leuze;
welke men verkondigt.
In schouwburgen zien de arbeiders voor
weinig geld vanuit de zoogenaamde „kat
tenbak" de tooneelen van een modern
wulpsbh leven, en zien zij, evenals daar be
neden de zgn. dhic, Wat hun het dierbaarst
is, bespot en vertrapt
In vergaderingen wondt den arbeiders in
een paar uurtjes even verteld, hoe de groote
sociale vraagstukken in elkaar zitten, alsof
het iets doodgewoons was. En dan noemt
men nog degenen, die er zich tegen verzet
ten, „dompers".
Doch. gaan we nu eens na wat er van
de leuze „volksontwikkeling" terecht is ge
komen. Een fiasco niets meer; een jagen naar
een Utopie, iets wat niet te biereiken is:
Eén ding is echter bereikt; wat vroeger
voor zonde gold en slechts in het duister
plaats vond, treedt nu driest in het licht;
het schaamtegevoel! is verdwenen.
Wat vroeger voor schoon gold n.l. het
eenvoudige, zedige en zachte van de vrouw,
is nu een luchtige, wulpsche jonge deerne,
welke U brutaal in de oogen ziet.
Reeds de ongeloovige Victor Hugo voor
spelt h©t, als hij in zijn gedichten uit: „Be
waar mij, mijn geliefden, ja mijn. vijanden
voor den zomer zonder bloemen; de haard
zonder kinderen."
Ja, het gelach der lieve kleinen wil men
niet meer Ihooren, zij. zijn slechts een last.
De zedelijkheid is op zij' geschoven; man
en vrouw wonen samen; de vrouw als speel
bal tón het zinnelijk genot, terwijl geen
knellende huwelijksbanden hen meer binden
Is dat genot, is dat het ware geluk en
tevredenheid
En letten we dan eens op jde vele gevallen
van levensmoeheid. De leuze der modernen
„va-t'-en" (ga heen), indien het U toch op
deze wereld niet bevalt; schijnt ook al op die
jonge, vroeg bedorven harten overgeslagen
zijn.
Spreker haalt hierbij een voorbeeld aan;
hetwelk hij zelf bijgewoond: heeft, van een
jongen van 14 jaar, welke met leen meisje van
16 jaar briefwisseling onderhield1 en waar
uit bleek, dat de ongelukkige knaap reeds
levenszat was, met het gevolg, dat de knaap
zich Man kant maakte. Wat was de oor
zaak? De moderne lectuur, alles maar lezen,
zonder leiding of schifting en dat geschiedt
dan onder den naam van „moderne volksont
wikkeling."
Wat heeft nu echter de Ker k voor de
volksontwikkeling gedaan Veel, ja zeer veel.
Steeds heeft zij Ide w a r e volksontwikkeling
gesteund en in dat geval was steeds zegen
en voomitgang te zien.
Zij heeft tot beginsel het „Evangeliewoord
„Zoek eerst het Rijk Qods" en houdt hier
onwrikbaar aan vast.
De modernen echter schakelen Hen Qods
dienst uit, als iets dat niet in onzen tijd
past. Denken we maar eens terug aan het
kamerdebat van den Heer Roodhuijzen waar
in Jiet feit wordt aangehaald, dat een stu
dent op een onzer Hoogesdholen zich ver
wonderde, toen men hem naar den apostel
Paulus vroeg en hij dezen groeten Heili
ge voor Pieter Paulus uit de Bataafsche Re
publiek hield. Wie zijn nu „dompers"?
Hoe staan de modernen echter, indien zich
grauwe wolken boven hunne 'hoofden sa
menpakken; iets wat in een menschenleven
zoo vaak geschiedt.
Dan weten ze niet wat te doen. Is het dan
geen wonder, dat zij de leuzji: vja( - t' - tetn:
toepassen
Hoe weinig de modernen, echter van
den godsdienst willen weten, steeds be
spieden zij onze handelingen; dat kunnen
zij niet laten.
Het is dus onze plicht vast te
staan in ons geloof en ons steeds
meer en meer de kennis der
Kath. zaken eigen maken, opdat wie in de-
dezen tijd van zijn neutraliteit, voor de
ware zoekers naar God' een: licht in de
duisternis mogen zijn.
Met een- aansporing van spreker om ons
geloof in daden te toonen, werd na een
welverdiend applaus deze krachtige hél
dere rede gesloten.
FRANKRIJK.
Niets is bereikt, ziedaar de totaal-indruk,
die ook in andere landen door den uitslag
der Fransdhe verkiezingen op de katholie
ken is gemaakt
„Niets is bereikt", schrijft ook de Schlesi-
sche Volkszeitung. „In 't geheel niets. Het
regeerende bloc welks grondslagen de
vrijmetselaarsloges zijn en welks békroning
de roode muts vormt handhaaft zijn sterke
meerderheid"
En het blad somt dan op alles wat een
anderen en beteren uitslag had kunnen
doen voorzien: het Duez-schandaal, de
onvruchtbaarheid yan bêt p,arl«ffleat biet
verzet tegen electorale en finantieele her
vormingen, de „schadeloosstelling" der
Kamerleden, de ontmaskering van het ware
karakter der huidige openbare school, de
lessen niet het minst, door den H. Stoel
aan de katholieken gegeven, de pogingen
der bisschoppen om de katholieken te orga-
niseeren... Het verschrikkelijke van
den toestand is de rust, de rust
der on m a cht
De moed is er uit omdat de hoop op re
sultaat is verdwenen.
Men ziet met onweerstaanbare kracht het
bloc verpletterend voortrollen.
BELG1E.
Ook in België is men nu druk in de weer
voor de verkiezingen. Morgen zullen alleen te
Antwerpen en in den omtrek niet minder dan
tien of twaalf vergaderingen en meetings ge
houden wonden. Op 22 (Mei a.s. is de gewich
tige dag. Het Handelsbl. v. Antw. is vol
moed. Uit den uitslag der Fransdhe verkie
zingen ziet men, zoo merkt het op, dat de
Fransdhe kiezers, ondanks de weinige vrij
heid waarover zij beschikken, Ide politiek
der blocands tot staan gebracht en haar lei
ders veroordeeld Webben.
„Welnu op dit gebaar der Fransdhe
kiezers zullen de Belgische op hun beurt
antwoorden met den kreet: Weg met de
blo cards! dat zijn dan in België de ver
eenigde liberalen en socialisten, die in de Ka
mer steeds ronduit beweerd hebben dat de
politiek der Fransdhe blocands hun ideaal
was".
ENGELAND.
Voor den kathedraal
Het jongste nummer Van de „Tablet" deelt
mede, dat inderdaad ook zooals men ver
wachtte, de nog resteerende 700 pond tot
aflossing van de bouwschuld' der Westmin
ster-kathedraal voor het eindle van April
is bijeengekomen, zoodat de aartsbisschop
ook op de voor Idat geval beloofde 1000
pond aanspraak kon maken. Daarmede is
dus de heele bouwschuld van de kathedraal
afgedaan.
In het begin van klit jaar bedroeg de schuld
nog 7.340 pond, een kleine 100.000 gulden.
Het pleit inderdaad wel voor den liefdad'igen
zin van het Katholieke volk in Engeland',
dat het binnen zoo korten tijd zoo een groot
bedrag bijeen heeft weten te krijgen.
DUITSCHLAND
De strijd in de bouwvakken gaat in
Duitsdhland steeds voort, meer offers te
vragen.
Eigenaardig, dat ook in dezen oorlog de
cijfers, zooals die door beide partijen wor
den gegeven, zeer sterk van elkaar verschil
len. De arbeiders doen uitkomen, dat de
uitsluiting lang niet algemeen is; de werk
gevers daarentegen schermen met groote
getallen en vertellen, dat dagelijks nieuwe
firma's toetreden tot hun bond.
Zij doen zelfs de stations controleeren, om
na te gaan, wie thans nog bouwmateriaal
ontvangt en wie het levert.
In een door het hoofdbestuur van het
Duitsche werkgeversverbond te Berlijn ge
houden vergadering is vastgesteld, hoeve-
Ie arbeiders op het oogenblik uitgesloten wa
ren. Het bleek, dat er 186.500 man gedaan
todden gekregen. De vergadering nam vejider
een motie aan, het voornemen uitsprekende
om den opgedrongen strijd tot een zege
vierend einde te brengen, en dank zeggende
voor den steun van de twee groote fabrikan
ten-vereenigingen.
AUSTALIE.
Zendelingen door kannibalen overvallen.
Naar uit Seattle gemeld wordt, heeft een
schip dat daar aankwam van de Tonga
eilanden, gerapporteerd, dat twee presbyteri
aansche zendelingen op Savage-eiland door
kannibalen vermoord en opgegeten zijn.
Het beridht voegt erbij, dat Me oude,
godsdienstige gebruiken op verschillende
eilandengroepen van Polynesië weer begin
nen op te leven, en dat de inboorlingen zidh
weer druk-op te goed doen aan menschen-
vleesch.
De bur gemeester van 's-Graven
Wage is weder hersteld zoodat hij Maandag
zijne werkzaamheden ten stadhuize heeft kun
ne» hervatte^ Ij ill
Reiskosten examen-commissie
Naar de Msb. verneemt, wordt door het mini
sterie van Binnenlandschë Zaken een on
derzoek ingesteld betreffende te hooge decla
ratiën van reiskosten door leden van examen
commissies.
Tentoonstelling. Zondagmiddag
had te Haarlem in het St. Elisabeths Huis de
plechtige opening plaats gehad der tentoon
stelling van kerkgewaden (en kerkversierseien,
vervaardigd door de dames der Vereeni
ging van het H. Sacrament.
De Hoogeerw. heer Rikmenspoel leidde
den Zeereerw. heer deken Stoffels binnen,
die ter plechtige opening een toepasselijk
woord zou spreken. Geen woord van lof,
noch van aanmoediging zal dit zijn, de da
mes, die gewerkt hebben ter meerdere eer
van God hebben dit niet noodig, uit alles
spreekt hare liefde en toewijding. Al het
hier tentoongestelde is vervaardigd om wille
van. bet geloof en: uit liefde voor Jezus
in het H. Sacrament. Geen arbeid is bier
te veel geweest, gedreven als zij werden door
eerbied en liefde voor den verborgen God.
Dit ligt ten grondslag aan alles, wat hier ge
daan is. Spreker bracht dank aan den Hoog
eerw. heer Rikmenspoel, die de groote stuw
kracht geeft aan Ide Vereeniging, aan de da
mes van het bestuur, aan allen ten slotte, die
aan. het welslagen dezer tentoonstelling heb
ben medegewerkt en, verklaarde de tentoon
stelling voor geopend.
De Hoogeerw. heer Rikmenspoel dankte
den Zeereerw. deken voor de hartelijke woor
den.
De tentoonstelling werd hierna bezich
tigd.
Prinses Julia na, Zaterdagmiddag
deed H. M. de Koningin met Haar Gemaal
en Prinses Juliana op schoot, een rijtoer door
het dorp, waarbij, als gewoonlijk zeer lang
zaam gereden wend.
Het was bekend, Idat 's morgens de jarige
Prinses in haar equipage voor het eerst een
tochtje in den paleistuin gedaan had.
De burgemeester was ter ontvangst van
H. M. de Koningin-Moeder tegenwoordig
Ongeveer 5 uur kwamen baron Van Tuyll
van Serooskerken en jhr. Van Suchtelen van
de Hare op bet perron. Kort daarop ontstond
een geweldig gedrang onder de wachtende
mensdhen. Vanaf het paleis kwam een klein
wagentje met 'n ponny bespannen, het ge
schenkdat prinses Juliana ontving, aanrijden.
Naast het paardje liep ©en lakei en naast
het wagentje de hofdame van de Prinses.
Toen het op het perron reed, ging er een
geweldig gejuich op. In het donker onder de
kap versch ool zich de in het zwart gekleed e
pleegzuster en in het 1 icht met witte manteltje
en kaper zat Prinses Juliana te wuiven met
haar pandje. Op en neer wend over het
perron gereden tot langs den laatste van de
rij toeschouwers.
Te 5.17 kwam de trein te 't Loo aan,
H. M. de Koningin-Moeder werd verwei
komd door 'H. M. en Z. K. H. en het gevolg.
Dadelijk daarna ging H. M. de Koningin
naar het rijtuigje om de Prinses te zien.
De nieuwe spoorwegtarieven.
Omtrent de nieuwe personentarieven, die op
1 Januari, 1911 op de spoorwegen in wer
king treden, zijn hu en dan enkele berichten
verschenen. Het „Hbl." kan thans het vol
gende mededeeten omtrent de algemeene re
gelen.
De retourkaarten zullen Worden afgeschaft:
Enkele reiskaarten zullen wonden ingevoerd
voor alle afstanden,
tegen, 3.25 cents voor Ide eerste klasse
2.45 tweede en
1.621/2 derde per
kilometer, met een minimum afstand van 6
K.M.
Zoo noodig zal het publiek gelegenheid
worden gegeven zich tevens van een plaats
bewijs voor de terugreis te voorzien, die
alsdan op denzelfden dag moet worden af
gelegd.
Het tegenwoordig van kracht, zijnde sy
steem van retourkaarten voor buurtverkeer
zal behouden blijven, doch wonden uitge
strekt tot de 1ste klasse. De prijzen van deze
ééndaagsche retourkaarten zullen onverschil
lig het lijngedeelte in het algemeen wonden
berekend.
tfegjeui 5 cents voor de 1ste klasse per K.M.
3.75 2de
2.5 3de j,
In het algemeen kost dus ©en retour buurt
keer ongeveer 1 3/4 maal' den prijs van een
reis.
