REN.
Rath. Nieuws- en Advertentieblad
voor Noord-Holland.
leeding,
No. 43
ERS,
lifC II.
Woensdag 1 Juni 1910.
4"' Jaargang
[n CII, Alkmaar.
GAZIJI
ÏND.
BOUQUETTEl,
R.
Sport en Zondaglieilipg.
FËüILLETONi
Heereit"
NHUIS.
t, Alkmaar.
)ii tabak uit
rij van Firma
>n? te Joure
1KMAN.
De Tooveres van Astaroht
Encycliek van 2. H. Paus Pius X.
soorten,
onberispelijk.
ar GEOPEND.
ANSEN.
rllen
ste kwaliteit.
ichtinff'
Ver scli ij rit Woensdag en Saterdag.
BUITENLAND.
t.
e adres.
making.
Joel en
nklijjte goed
keuring-van Sta
tuten. Kapitaal
honderdduizend
gulden, verdeeld
over 1000 volge
storte aandeeleu
van tOO gulden-
Kenmerkend voor
den katholiek zijn
vooral de tarieven
fcHen U, huwelijks
bed geboortoiilt*
keering.
jangestraat 87 en 60,
ogen te verkrjjgen zjjn'
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
60 ot. per 3 maanden franco huis90 ot. met geïllustreerd
Zondagsblad. Te betalen in het begin van ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers van de courant3 cent.
Van het Zondagsblad5 cent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Ons Blad".
BUREAUBreedatraat 12, tegenover de B. E. Eerk, te Alkmaar.
Telefoon No. 433.
ADVERTENTIËNt
Van 1—5 regels80 eest.
Elke regel meer I
Reclames per regel t I t 16
Kleine advertenties van 130 woorden, bij vooruitbet. 25
Sport als gepast vermaak en ont-
spanning zullen wij steeds voorstaan
en steunen. Maar, wanneer wij con-
stateeren, dat die sport voert tot ont
heiliging van den Zondag en wij laten
1 ons woord van protest daartegen liooren,
dan strijden wij niet tegen de sport als
zoodanig maar tegen de ontheiliging
van den dag des Hoeren d. i. den Zondag.
Zeker de Zondag is voor velen niet
I alleen bede- en rustdag maar ook ont
spanningsdag voornamelijk voor hen,
die daartoe in de week geen gelegen-
heid hebben. Maar die ontspanning wordt
in onze dagen te sterk overdreven,
is bezig te ontaarden en voert dan
I 1° tot overtreding van het gebod, om
des Zondags de H. Mis bij te wonen,
2° tot verzuim om des Zondags meer
malen ter kerke te gaan en een Vespers
of Lof bij te wonen, 3' tot minder ge
regeld ontvangen der H Communie,
4° tot als gevolg van deze 3 oor
zaken verflauwing van het geestelijk
leven, waaraan het zedelijk leven, dat
I in onzen tijd zoozeer achteruitgaat, zijn
kracht ontleent.
Lazen wij niet onlangs in de „Lim
burger Koerier" een ingezonden stuk,
waarin werd gevraagd of het niet
spotten was met de eerste, allereerste
plichten van elk katholiek, dat de
Fédération Beige de Gymnastique een
grooten gymnastiekwedstrijd te Luik
had georganiseerd op Zondag en dat in
het programma o. m. stondZondag
19 Juni van 6—10 uur 's morgens per-
Jsoneele en afdeelingswedstrijden. De
[inzender vraagt: „Welken tijd en op
Iwelk uur de Fédération Beige heeft
I gelaten om de deelnemende katholieke
j turners een H. Mis te kunnen laten
Ibijwonen? De eerste treinen, onver -
sehillig uit welke richting kunnen niet
1 vóór 6 uur in Luik arriveeren Maar
[dan is de wedstrijd in vollen gang en
[moet er haastig gewerkt worden om
[alle oefeningen aan alle toestellen af
[gewerkt te krijgen op het bepaalde uur.
Dus vóór 6 uur naar de kerk gaan,
daar is geen sprake van, en als er dan
[na 10 uur nog gelegenheid is om eene
IH Mis bij te wonen, denkt ge dan,
|dat de deelnemers zich de moeite zullen
getroosten eene kerk op te zoeken, eD,
l als zij dat nog doen, dat zij met hunne
vermoeide ledematen de H. Mis aan
dachtig zullen bijwonen?
Doch wij behoeven niet naar België
te gaan om zoo iets waar te nemen.
IWie in de kerken onzer groote steden
zijne oogen goed den kost heeft gegeven,
pi het heb'oen opgemerkt, dat vele
[jongelieden alleen op vermaak en sport
7®lust, 's Zondags gauw „een stil Misje-'
iESCHIEDKUNDIG VERHAAL UIT. HET
MIDDEN DER DERDE EEUW.
37) door E. S. VAN LUIK
„Wal een sombere, donkere nacht!" zei
■een vrouwenstem: „ik kan geen vier stap
an voor mij uitzien.':
,Des te beter, Tigrina," antwoordde de
indere persoon; „zooveel te zekerder zijn
kij, door niemand, g-ezien of herkend te
'orden."
Als wij ten minste de opening van de
ot maar kunnen vinden."
„Maak u daarover maar niet ongerust,
lijn kind, ik ben hier dikwijls genoeg ge-
jveest,t erwijl het donkerder was Idan nu, cn
telkens kon ik Ide scheur der rots met even
weel gemak vinden, als Ide greep van mijn
^■jolk, wanneer, ik hem gebruiken moest."
..Maar, wat hoor ik daar?" Op dat oogen
^■bk keerden Tigris en zijne dodhter (want
W-U waren het), zich schielijk om en deden
veenige stappen vooruit, zij hadden gehoord
of meenden dit ten minste, dat iemand achter
jfen even hoeste. De natte zware mist om,
ïingde het gebergte, dat zij juist zouden be-
fflimmen; de sluipmoordenaar Tigris deed
nog vijf of zes ptappen met den dolk in
4A haiKl>,maar Mg of hoorde niets meer.
IKIllttUl L i> - „Wij zullen ons vergist hebben," zciJe
bben f i.6o, emaiM
prachtige Schefl&ef'
tod- en Tafelmessen
»ca en potosi züve
't Beste adres voof
bijwonen het bijvoegelijk naamwoord
aandachtig kunnen wij wel weglaten,
want hun brein zit vol sport en nog
eens sport „holder de bolder", zoo
gauw als de laatste Zegen gegeven is,
de kerk verlaten en zich naar den trein
spoeden om den geheelen dag niet meer
aan God te denken.
Niet enkel van katholieke zijden
wordt tegen die ontheiliging van den
Zondag geprotesteerd.
Op de vergadering van de Zuid-Hol-
landsche Predikanten-vereeniging, on
langs te Rotterdam gehouden, stond de
vttlgende stelling op de dagorde
„Met het oog op 't toenemend aantal
wedstrijden op den Zondag, waardoor
het jongere deel van ons volk hoe langer
hoe meer van godsdienst en kerk ver
vreemdt, verdient de vraag ernstige
overweging, in hoeverre het mogelijk
is, dat van overheidswege de Zaterdag
geheel of gedeeltelijk voor deze wed
strijden vrij gegeven worde en de Zon
dag aan de beoefening van sport worde
onttrokken."
Ook het navolgende stuk, dat voor
eenige dagen in „de Standaard" voor
kwam, is zeer raak
In de couranten iheb je zeker gelezen, dat
we van ons doen spreken in en buiten
ons kleine land. Dat hebben we vroeger
altijd gedaan; toen legde Nederland ge
wicht in de schaal. Toen waren we over
al bekend en geëerd; beheerschten wij de
zeken, en oefenden invloed in den „Raad
van Europa". Dit laatste is niet meer het
geval. We hebben natuurlijk nog wel gladde
diplomaten in de voornaamste Hoofdsteden,
maar veel in de melk te brokkelen hebben
deze heeren niet. Toch zijn we er nog, en
goed ook.
Toen ik in deze week las, dat men in
Venetië onzen grooten Jozef Israels zoo
kranig had gehuldigd, dacht ik 'aan de da
gen van onzen ouden roe'm. En 'ais ik lees Idat
Nederlandsche Ingenieurs in China om hun
arbeid worden geëerd en benijd, dan denk
ik aan het woord dat onze Koningin in
de Nieuwe Kerk uitsprak over de daden,
waardoor een klein volk groot kan zijn.
Onder die daden reken ik nu zeer bes'ist
niet de voetbaloverwinningen waar in de
laatste weken de coliranten het zoo druk
over hadden. Zooals je misschien gelezen
hebt, is voor een paar weken België door
„ons" verslagen. Dat wil zeggen dat elf
jongelui uit Nederland het in een voetbal
wedstrijd hebben gewonnen van elf dito's
uit België. En met dien roem nog niet te
vreden, hebben dezelfde elf overwinnaars
nu ook Duischland „verslagen."
Wat waren de menschen blij, die van
deze overwinningen getuigen zijn geweest;
en ik ben er niet blij om.
Nu ik heb van voetbal heeiemaal geen
begrip, dan voorzoover men idat uit de cou
hij, zijn weg hervattende, „daar ginds is
de spelonk; laat ons zwijgend voortgaan."
Na enkele minuten langs de bergketen
te hebben gestapt, werden beiden opmerk
zamer, om de sdheur ider rots, Idle tot ingang
diende, niet voorbij te Ioopen. Een lidhit
geluid deed zich op dit oogenblik op korten
afstand hooren. Achterwaarts ziende, meen
den zij iets te bespeuren dat over het smal
ie voetpad gleed, dat zij zoo even verlaten
hadden. Tigris was in twee sprongen ter
plaatse, waar Ihij de schaduw meende gezien
te hebben, zwaaide rechts en links met zijn
dolk,dodh zag niets en stiet'slechts in de le
dige ruimte,
,,'t is een dier geweest," zei de jonge
dochter.
„Ik geloof hef ook", antwoordde
haar vader, die nog eenige seconden aan
dachtig luisterde, en daarop de scheur der
rots binnenging.
Na zeer veel omwegen, redhts en links
dalend en klimmend, bemerkten onze wan
delaars in de verte een flauw lichtje, dat bei
den al langen tijd gezocht hadden.
„Eindelijk zijn wij er dan", sprak Tigris
en deed een drie maat herhaald, kort, maar
saherp geluid hooren. De echo antwoordde
met een klaagtoon, Ide nachtvogels, die deze
spelonk bewoonden, vlogen verschrikt op
en fladderden onder akelig geschreeuw her
en derwaarts. Echter waren niet alleen nacht
uilen en vleermuizen de bewoners dezer
grot; zij leefden ingemeenschap met een
menschelijk wezen, dat zich zelf koningin
rantenverslagen krijgen kan, en dat is ook
nog zoo gemakkelijk niet, want men moet
eerst een beetje tehuis raken in het sportbar
goensch, dat voor het beschrijven van deze
uitspanning gebruikt wordt. En naar wat ik
er van lees, komt mij dat spel erg ruw
voor. Zoo nu en dan wordt er een van
de spelers buiten gevecht gesteld, hij loopt
dan een trap of schop of een andere narig
heid op, die hem voor korter of langer
tijd buiten den strijd plaatst. Zooals er
bijvoorbeeld met een der verslagen Belgen
gebeurd is. De tooneelen, die er bij deze
voetbalwedstrijden plaats hebben zijn menig
maal beschreven, en ze doen imeestal denken
aan de middeleeuwen, tqen men nogal eens
vreemd met elkaar omsprong.
Doch dat alles daargelaten, die voetbal
wedstrijden brengen een zoo droeve en zoo
krasse Zondagsontheiliging, dat het me be
vreemdt ze toegelaten te zien. Mij dunkt, ze
zijn in strijd met de bestaande wet.
Hoeveel menschen bij die Belgische over
winning, die te Haarlem bevochten werd,
zijn geweest, weet ik niet; maar het was een
enorme massa. Haagsche couranten lieten,
bij wijze van reclame, extra-treinen loopen
Je kunt je dus wel voorstellen, dat een
plaats als Haarlem zulk een Zondag in
rep en roer was. Van Zondagsrust geen
sprake, en over Zondagsheiliging spreken
we maar niet. In Arnhem, waar Duitsch
land „verslagen" werd, waren niet minder
dan 8000 menschen tegenwoordig.
We ijveren tegenwoordig voor verbetering
van de sociale toestanden voor verkorting
van den arbeidsdag; maar op zulk een dag
deukt niemand aan al die menschen, die
geprest worden om voor de pret van an
deren te werken.
Ik noem 't kortweg een schande. Deze
overwinningen beteekenen m.i. achteruit
gang.
Als ik nog een beetje begrip iheb van den
welstand van een volk, dan komt het me
voor, dat we bezig zijn te z i n k en en 't
allerjammerlijkste is, dat dit gebeurt onder
't hoera-geroep van die duizenden.
't Is jammerlijk.
Niet in alle opzichten zijn wjj het
met den schrijver eens, maar, waar hjj
schrijft vanj „achteruitgangzijn wij
het met hem eens.
Wat daar tegen te doen?
1. Er openbaart zich een streven,
zooals uit de bovenstaande motie der
Predikanten blijkt, voor den vrijen
Zaterdagmiddag. Dat stroven dient,
waar het niet op al te groote bezwaren
stuit, te worden gesteund.
2. Sportvereenigingen uitsluitend van
Katholieken dienen te worden opgericht
(er zijn er reeds enkele) die onder een
goed bestuur staan.
3 Congregatiën en Heilige Familiën
dienen te worden gesteund, teneinde
een band te doen ontstaan om des
met den geest des kwaads, zich' den beruch
ten naam verworven had van waarzegster,
gifmengster en dergelijke; en wel zoodanig,
dat de keizers van Rome zelf haar uit de
spelonk ontboden, vertrekken in het pa
leis aanwezeh, om hare tooverkunsten te
zien en de kennis der giftmenging, te lee
ren. Bij ihet vuur gezeten, lichtte de Caecata,
want deze was Ihet, Ihet hoofd op en aan het
gegeven teeken herkennende, wie hare be
zoekers waren, liep zij naar de deur der
grot om haar zoon en kleindochter binnen
te laten.
Men kwam die grot binnen langs drie tre
den, zeer ongelijk van hoogte. Die kuil, in de
ingewanden van den berg uitgehouwen, had
een omtrek van 15 tot 18 meter; ter linker
zijde van het vuur in een verborgen hoek,
afgesloten door een vooruitspringenden
steen, kon men een deurtje onderscheiden,
dat toegang verleende tot een anderen kuil,
minder groot dan dien van Astaroht en waar
aan men den naam gaf van „Graf van Si
mon den toovenaar".
Hier en daar (hingen aan de wanden eeni
ge paardenstaarten, geraamten van dieren
gedroogde inwendige deel en van het men
sdlielijk lichaam ien bokkenhoorns; maar wat
het meest in het oog viel en al het andere
deed vergeten, waren hoofden, handjes, voe
ten en gedroogde ingewanden van kinderen.
Ter rechterzijde van ld en haard, op (een plat
ten steen, die Ide gewone zitplaats der toove
res was, zagen Tigris en Tigrina bij het
binnentreden der grot een plas bloed, af
Zondags behalve de H. Mis nog eens
de kerk te bezoeken. Die steun kan
men verleenen door zelf lid te worden.
Daaidoor maakt men propaganda voor
die nuttige Vereeniging en dientenge
volge voor de heiliging van den Zondag.
Waar het godsdienstig leven in onzen
tijd zoozeer -verflauwt is dit voor een
groot deel te wijten aan de ontheiliging
van den Zondag, den eenigen dag,
waarop sommigen ter kerke kunnen
gaan. Mede te werken tot het bevor
deren van Zondagsheiliging leidt tot
verlevendiging van het godsdienstig
leven en als gevolg daarvan vooruitgang
op zedelijk en maatschappelijk gebied.
Ter gelegenheid van het derde eeuwfeest
der heiligverklaring van den heiligen Caro-
ltis Borromaeus heeft de H. Vader een
encycliek uitgevaardigd. Daarin 'wijst de Paus
er op, dat de modernistische beweging van
den tegenwoordigen tijd van eenzelfde aard
is als die, waartegen in zijne dagen de
H. Carolus Boromaeus optrad als de groo
te kampioen. Het betreft, zegt de Paus, een
poging tot algemeen en afval van het geloof
en van de tucht Ider Kerk, een afval, des
te gevaarlijker, naarmate hij meer verbol
gen is en plaats heeft in den boezem der
Kerk-zelve. Als een zeer voornaam middel
tegen het modernisme dringt de H. Vader
aan op het geven van deugdelijk katechis
mus-onderwijs; hij bestrijdt de afschaffing
van het godsdienstonderricht in de zoo
genaamd neutrale scholen en raadt de oprich
ting ;a an van godsdienstige scholen. Hij
maant ook aan tot de predikatie en de
veelvuldige ontvangst der Sacramenten, als
mede de tucht en de gehoorzaamheid aan
de geestelijkheid. Ten slotte bemoedigt de
Paus de bisschoppen in hun ijveren voor
de Katholieke actie. Hij spoort hen aan
tróuw len feerbied te betoonen, jegens 'de auto
riteiten, wanneer deze rechtvaardige dingen
bevelen, doch zich niet aan hun bevelen te
onderwerpen, indien deze onrechtvaardig zijn
In sommige lauden zegt de H. Vader
daarbij duidelijk doelende op Frankrijk
wordt de hardste tyrannie uitgeoefend onder
den valschen naam van vrijheid.
ITALIË
De italiaansche minister van justitie heeft
een album ontvangen, inhoudende een ver
zoek om gratie Voor den voormaligen mi
nister Nasi, gcleekend door 150.000 perso
nen, waaronder alle burgemeesters, sena
toren 'dn afgevaardigden van Sicilië.
Verder zijn 'nog 200.000 andere geteekende
stukken aan den minister verzonden.
De Engelsche Kroningsend
zal wellicht toch wel veranderd worden.
De Anglicaansche bisschop van Carlisle
komstig van 'het kind, dat als een slacht
offer zooeven aan Astaroht was opgedra
gen. Het lijkje lag nog uitgestrekt op een
tafeltje met drie pooten, dat aan de eene
zijde steun vond tegen een vooruitsprin
genden steen van den muur, terwijl de
oude er aan tien anderen kant tegen leunde.
„.Welnu, Caecata", was de eerste vraag
der jonge dochter, „hebt gij iets uit de in
gewanden ontsluierd?.... zeggen zij uiets?"
De oude nam de hand van Tigrina in
de hare en met een duivelschen grimlach
haar aanziende, zeide zij: „Gij hebt kou,
kleine; kom bier, lieveling, kom; maak uwe
handen eens warm om de nachtkou te ver
drijven."
Dit zeggende, dompelde zij de beide han
den van hare kleindochter in den inhoud
van een ketel zonder deksel die boven het
vuur hing.
„Niet waar, kleine, dat doet uw geheele
lichaam goed en men gevoelt iets veel aan
genamers, dan wanneer men bij een vuur
staat I" Daarop stiet zij een schaterlach uit
die veel geleek op het gebalk van een ezel
Zoodra Tigrina Ihare handen terug-trok,
waren ze rood van het bloed des kinds, idat
zooeven vermoord, was en nog op tafel
lag. Tigris' dochter plooide hare lippen tot
een glimlach en liet hare witte tanden zien.
De sluipmoordenaar verschrok en week een
stap achteruit.
„Vooruit lafaard!" riep Caecata haar
zoon toe, terwijl zij hem met haar uilenblik
kwaad a mi sag,
heefti n een schrijven aan de „Times" ver
klaard, dat hij,, hoezeer door en door anti
papist, als protestant juist zich gedrongen
voelt te protesteeren tegen de officieele ge-
loofsverklaring des Konings, als eene nut-
telooze en noodelooze beleediging bevat
tend voor millioenen van 's Konings onder
danen.
Een eigenaardig rechtsgeval doet zich op
het oogenblik in Engeland voor.
De rechter O'Connor, een katholiek, wei
gert n.l. met het oog op de leerstellin
gen der Kerk, een echtscheiding uit te spre
ken of te erkennen.
De minister van Justitie zal, nu deze
quaes tie opgeworpen is, hebben uit te maken
of in het vervolg aan katholieken kan wor
den opgedragen als rechter zitting te nemen
in scheidingsproeessen.
Edward den vredestichter
zal in het Vredespaleis te 's-Gravenhagc
een gedenkteeken worden opgericht ais dank
voor de vele verdiensten door den ontslapen
vorst voor het behoud van den internationa
ten vrede bewezen. Dit plan gaat uit van ide
Place Society en zal ter goedkeuring aan
koning George worden voorgelegld. Carne
gie heeft reeds eene belangrijke som voor
dit doel toegezegd.
De Belgische koningsfamilie.
brengt heden een bezoek aan het Keizerlijke
hof te Beriijn. Maandagmiddag arriveerde
zij aan het station Wildpark verwelkomd
door den kroonprins. Daar de Keizer aan
de hand geopereerd is was hij niet aan het
station aanwezig.
Men fluistert, dat dit bezoek ten doel
heeft een tegenbezoek des keizers uit te
lokken en dit gelijk te doen samenvallen
met het tegenbezoek van president Faillièrcs
teneinde de goede verhouding tusschen het
Duitsche rijk en Frankrijk te bevestigen.
Bijna geen dag gaat er voorbij of de
tentoonstelling ontvangt een koninklijk of
prinselijk bezoek; de prinsen van Hohen
zollern en van Roemenië, de jonge prinsen
Leopold en Karei; de prinsjes van Hohenzol
lernkoning Albert en de tsaar der Bulgaren
de gravin van Vlaanderen en hare dochter,
prinses Karei van Hohenzollern.
Spanje en bet Vatiraan.
Sprekende over de met het Vaticaan aan
geknoopte onderhandelingen bevestigde mi
nister-president Canalejas, dat hij vast be
sloten was zonder eenige terughouding maar
ook zonder eenige overijling alles te zul
len volbrengen wat men van zijn politieke
beginselen mocht verwachten. Hij was over
tuigd, dat zijn taak een taak van vrede
en niet van geweld of vervolging zou zijn
Wat de boodschap van den aartsbisschop
van Toledo aan het gouvernement aangaat
waarbij het recht geëischt werd van congre
gaties te kunnen oprichten alleen met goed
keuring der kerkelijke overheid, zeide dc
minister, dat ide regeering totdat Ide hangende
Deze woorden (deden den sluipmoorde
naar de wenkbrauwen optrekken, en vol
gens gewoonte, zocht ook nu de rechterhand
de greep van zijn dolk; maar gelukkigvoor
hem, had Caecata het niet gezien, want zij
was op den grond gaan zitten en wenkte
haar kleindochter, dat ook te doen.
„Is er nieuws in de stad?" was nu
de eerste vraag der tooveres.
„Ja, en veel," antwoordde Tigrina
en zij vertelde lang en breed al hetgeen er
was voorgevallen in hét amphitheater en in
de vertrekken ider keizerin.
Zocdra Tigris' dochter met haar verhaal
gekomen was aan de lasterlijke geschie
denis van Serga, was het, alsof een electri
sche schok de verstramde ledematen der
oude tooveres doordrongen, of beter ge
zegd, alsof de duivelen, die in haar woon
den, hunne vreugde niet konden bedwin
gen en haar woorden ingaven, die uit de
hel schenen voortgekomen te zijn.
Eensklaps stond zij in hare volle lengte
voor haar kleindochter, strekte hare ont
vleesde handen boven het hoofd van Tigri
na uit en op haar plechtigsten toon sprak
zij de volgende woorden.
„Tigrina!.... Tigrina!... Tigrina!...! Be Cae
cata dei- grot, de kleindochter van Simon,
zij, die onder de menschen bekend is als
de tooveres van Astaroht, zegent u. Zij ze-
gent u in haar naam, in den naam van
den grooten Simon den toovenaar, in den
naam Van Astaroht, den god des afgronds
(Wordt vervolgd
