TWEEDE BLAD.
Zaterdag 4 Juni 1910.
No. 44
Een praatje over vervroegde winkelsluiting.
:lasse Kleeder-
let volste ver
te bezoeken,
rordt gegaran-
KALENDER
voor de dagen der week.
5 JUNI
Bestaat er een God?
VOOR DEN MIDDENSTAND
GEMENGD NIEUWS^
ONS BLAD.
5 Juni. Zondag. HH. Bonifacliii en Getellen,
Martelaren. EvangelieHet verloren schaap
en de verloren drachme Lucae XV 1-10.
6 Jnui. Maandag. H. Norbertui.
7 Jnnl. Dinsdag. H Robertas O. L. Vrouw
van het H Hart.
8 Juni. Woensdag. H. Medardui.
9 Juni. Donderdag. HH. Primus en Felicia-
nut, Martelaren.
10 Juni. Vryjdag. H. Margaretba, Weduwe.
11 Juni. Zaterdag. H. Barr.abai, Apostel.
Derde Zondag na Pinksteren
Vierde Zondag der Maand.
Les uit den eersten brief van den
H. apostel Petrus; V, 6-11.
Veel geliefden! Vernedert u onder de
machtige hand van Gold, opdat Hij u ten
tijde der bezoeking verheffewerpt al uwe
bekommernis op Hem, Want Hij draagt zorg
voor u. Weest matig en waakt! want uw
vijand, de duivel, gaat rond als een brul
lende leeuw, zoekend wjen hij kan ver
slinden; weerstaat hem, sterk zijnde in het
geloof, wetend dat hetzelfde lijden aan uwe
broeders, die in de wereld zijn, ten deele
valt. Maar de God van alle genade die
ons in Christus Jesus geroepen heeft tot
zijne eeuwige heerlijk,held, zal zelf, nadat gij
een korten tijd) geléden hebt, u volmaken,
bevestigen en grondvesten. Hem zij tiet glo
rie en de heerschappij in de eeuwen der
eeuwenAmen.
Evangelie volgens den H. Lucas;
XV, 1—10.
Te dien tijde naderden tot Jesus tolle
naars en zondaars om Hem te hooren. En
de Pliarjzeën en schriftgeleerden morden,
zeggendedeze ontvangt zondaars en eet met
henHij nu sprak tot hen deze gelijke
nis, zeggende: welk menscli onder U, die
honderd schapen heeft, laat niet, als hij
er één ,va.n verliest, de negen en negentig
in de woestijn achter, en gaat niet naar het
verlorene, totdat hij het vinkte? En als hij
het gevonden heeft, legt hij het metvreug
de op zijne schouders, en te huis komend,
roept hij zijne vrienden en geburen za-
men, hun zeggende: verblijdt u met mij!
want ik heb mijn schaap gevonden, dat
verloren was! Ik zeg u, idatler aldus vreugde
zal zijn in den hemel over éénen zondaar,
die boetvaardigheid doet, meer dan over
negen en .negentig rechtvaardigen, die gfeene
boetvaardigheid noodig .hebben.
Of welke vrouw, die tien drachmen heeft
steekt niet als zij ééne drachme verliest,
ecn-c lamp aan, veegt niet het huis uit en
I zoekt niet zorgvuldig, totdat zij ze vinde?
En als zij ze gevonden heeft, roept zij
'hare vriendinnen en gebuurvrouwen zamen,
zeggende: verblijdt u met mij! want ik
heb de drachme gevonden, die ik verloren
had! Aldus, zeg Ik u, zal er vreugde zijn
bij de engelen Gods over éénen zondaar,
die boetvaardigheid doet.
APOLOGIE.
CUSTERS. - Alkmaar,
Hoe was het Godsbegrip der oudst be
kende volken? Was het, zooals sommigen
willen doen gelooven, niets anders dan een
soort geestesgeloof, uit vrees geboren, zoo
ongeveer van dezelfde soort als het geloof
van vreesaclitigen uit onze dagen aan spo
ken? Kwam (het voort uit de zucht der toen
nog zoo weinig beschaafde menschen, om
i. allerlei verschijnselen, die zij niet verkla
ren konden, aan onzichtbare machten toe
j te schrijven, sterker dan zij, machten wien
„geofferd" moest worden en „gebeden",
om haar gunstig te stemmen
Soms lijkt het wel, alsof het werkelijk
zoo gegaan is, alsof werkelijk het Gods
begrip uit deze vrees zich ontwikkeld heeft.
Hadden zelfs niet de beschaafdeRotnei-
nen hunne goden voor allerlei gebeurtenis
sen in het menschelijk leven Bij een
klein kind opende Vaticanus den mond,
Cunina bewaakt de wieg, Educa en Potina
leerden het eten en drinken, Eaubulinus
spreken, Statulinus hielp het opstaan en
Adeona en Abeona waakten over zijn
verste voetstappen. Oppervlakkig gezien
zou men allicht geneigd zijn te denken,
dat vrees voor het levensbehoud der kin-
deren en onbekendheid met de wijze,
waarop de lichamelijke en geestelijke
eigenschappen [van een kind zich ontwik
kelen, geleid 'hebben tot het geloof aan
allerlei onzichtbare machten, die dit alles
beheerschen; maar bij een dieper gaande
studie van den voortijd en de oudste do
cumenten uit dien tijd, komt men tot de
voor geloovigen niet, doch voor niet ge-
oovigen zeker wel verrassende ontdekking,
at het veelgodendom zich niet ontwikkeld
iteït, doordat de menschen steeds meer
verschijnselen waarnamen, wier oorsprong
zij niet kenden, maar Idat 'het een ontaarding
js van het oorspronkelijk geloof aan één
De oudst bekende documenten van het
Arische Tas, dat eerst in de Iranische hoog
vlakte bijeenwoonde en zich later over een
groot deel van Azië en Europa verspreid
de, geschriften, waarvan het oudste, de Ga
thas op pl.m. 2600 jaren geschat wordt, too
nen duidelijk aan, dat oorspronkelijk dooi
de menschen één God erkend werd.
In de jongere gedeelten dezer geschriften
vindt men ook 'een God van het kwaad
Ahriman, doch in de oudste, de Gathas,
is Ahura-Mazda een uit zichzelf bestaand
almachtig wezen, terwijl Ahriman door hem
schijnt voortgebracht te zijn en eindig is,
in ieder geval een zeer ondergeschikte plaats
bekleedt. Ahura-Mazda, welke naam waar
schijnlijk Alwijze Heer beteekent, is d'e mach
tige Heer, die hemel en aande maakte met
al wat daarin is en die alles met wijsheid
bestuurt.
De moest gezaghebbende taalvorschers als
L. H. Mil's, Tiele, d'Harlez en Darmetester
zijn het er over eens, dat Ahura Mazda
beschouwd werd als de eenige God en d .t
de oorspronkelijke vorm van het Iranische
geloof monotheïstisch (één Gcd aannemend)
was. „De godsdienst van het IndoEuro-
peesche ras", zoo schreef Darmetester in
de „Contemp. Review" van October 1879,-.
„toen het nog vereenigd was, erkende een'
oppersten God, klie bestuurde, almachtig,
alwetend en zedelijk was. Deze opvatting
was een nalatenschap van het verleden."
Een merkwaardig bewijs van het oor
spronkelijke begrip omtrent het bestaan
van één God, is (de naam van den oppersten
God bij Ide Grieken en Romeinen, zoowel
als bij de Germanen.
De Romeinsche Jupiter" (Jov.-pater) is
in (liet Grieksch „Zeus-pater" en in* het
oud-Germaansc'h „Alfadur" (Al.vader), ter-
wijli n het Sanskriet gesproken wordt van
„Dyaus-pitar", een :naam dien 'men in de
Veda's terugvindt. De beteekenis van de
zen naam is geen andere dan „Hemelva
der", en de afkomst van dezen naam wijst
terug naar een tijdperk van vóór 50C0 ja
ren,! oen alle tegenwoordige volkeren nog
in de Iranische hoogvlakte samenwoonden
en den Hemelvader als eenige Godheid er
kenden.
Naast idie oudste Arische documenten spre
ken ook de oudste Hindoe documenten dui.
delijk van één God. Het oudste dezer ge
schriften, de zgn. Rig of Riks-Veia is nog
aanzienlijk ouder dan de Gathas. Men schat
haar op pl. m. 3500 jaren. Welnu, in de
Rig-Veda wordt God, „lnet eenig bestaan
de wezen" genoemd, die zich zelf genoeg
was, voordat er dag en nacht pn licht
en duisternis waren.
Hij 'wórdt genoemd „onze Vader", „onze
Schepper", die onze gebeden aanhoort. Ja,
scherper wordt het begrip nog omlijnd, zoo
dat zelfs de bewoondingem, van Glvriste'iv
denkers genaderd worden als de Vedad/ich
ter schrjjft: „Hij die is en, één is, dié
de dichters met vele namen noemen" en
als van Hem gezegd Wondt, dat Hij bestaat
„in dein vorm van het ongeboren zijn."
Pictet, A. B. Smith, Banergia, Ellingiivood,
Wilson, d'Harlez enz. enz. verklaren daii
ook, dat de Veda's duidelijke aanwijzingen
bevatten van een oorspronkelijk één gods
geloof.
Hoe dieper het wetenschappelijk onder
zoek in de oude documenten doordringt
des te - aster wortelt zich deze overtuiging.
(Vervolgd
De 'heer Levy acht het ontwerp, in ons
vorig artikel besproken, le „een aanslag
op de vrijheid om te arbeiden, want deze
„behoort tot des Staatsburgers kostbaarste
bezittingen". Wordt zij echter misbruikt, zoo
voegt Mr. Levy er bij, dan is er aanleiding
haar te beperken. En aangezien de Staats
commissie niet juist van meening is, en de
geheele Middenstand het met deze eens is,
dat li/oor het misbruik maken hier van de
vrijheid, schade wordt toegebracht aan dien
stand, schuilt in deze eerste stelling van
Mr. Levy feitelijk groote tegenspraak.
2e. „Het onderwerp schaft privilegiën in
laster" aangezien grossiers niet onder de
termen der ontwerp-wet begrepen zijn. Zij
krijgen dus een privilegie, en mogen blij
ven verkoopen, de winkeliers of detailhan
delaars echter niet. Hier toont Mr. Levy
zich een man van 'theorie, 't Is in 1de praktijk
genoegzaam bekend, dat engrosmagazijnen
niet zoolang open zijn als winkelzaken. Gros
siers behoeven dus in deze geen wettelijke
bescherming, en van privilegie is geen
sprake.
3e. „Het wakkert slechte eigenschappen
aan. Geveinsheid en bespieding zullen zijn
vruchten zijn." M. a. w. de winkeliers zul
len spionnen worden, elkander aan de po
litie overleveren, en sommige hunner zul
len veinzen grossiers te zijn. Ik Idenk echter,
dat de winkeliers hun vrijen tijd wel beter
zullen besteden, en het aan de: daarom
aangestelde personen zullen overlaten nu
na te |gaan ©f de wiet 'aidan niet wordt overtre.
den. Diezelfde personen zullen zeer zeker
het onderscheidingsvermogen niet missen om
te zien wat uitsluitend winkelzaak, en
wat uitsluitend engroshandel is.
Belachelijk is de bewering (4e) „het ont
wierp i s Socialisme in volle werking" Een
groot Ideel tier burgers gaat hier gebukt onder
een last die welke het particulier initiatief
niet vermag op te heffen, 't Is dunkt me
nu Juist Staatsplicht hen ter hulp te
komen, op zoo'n moment kan men elke
staatsinmenging wel tot socialisme gaanbe-
stempelen.
De stelling sub. 5 „het dwarsboomt het
venten", meent Mr. Levy eerder tot vreugde
zijn. Zouden dan de venters wel privilegiën
mogen genieten, ofschoon Mr. Levy zich
sub. 2 daarom zoo bevreesd toont? Ook
schijnt Mr. Levy te vergeten dat „venters"
eveneens behoefte kunnen hebben aan meer
dere rust en vrijheid, wélke hen thans niet
gegund worden door de hevige concurren
tie. Het ontwerp omvat daarom ook hen.
„Dat de sluitingswet (ten 6) vertienvoudigt
„de taak der politie, en de winkelier wijs
„zal doen met de politie op goede voet te
„blijven, terwijl vele op middelen tot cor
„ruptie zullen gaan zinnen", mag men ech
ter niet aanmerken als argumenten tegen
de noodzakelijkheid der wet. Er komen zoo
veel nieuwe bepalingen en verordeningen
in ide laatste tijden, en toch sdhijnen de poli
tiedienaren het werk wel af te kunnen. Het
pleit niet voor bijzondere hoogachting bij
Mr. Levy voor de politieambtenaren, het te
doen voorkomen alsof zij hun optreden,
afhankelijk zouden stellen van het al dan
niet met iemand op goeden voet zijn.
Ook „schendt het ontwerp het woning
recht" (7e) aangezien de politie, ten allen
tijde het recht heeft toegang te nemen tot
winkels.
Het neringdoend Nederlandsch publiek
staat alzoo volgens Mr. Levy onder politietoe
zicht!! Ja, als men met alle geweld oppo
sitie door wil voeren komt men ten slotte
tot dergelijke uitspraken. Wij mogen hier
in Alkmaar b.v. 's avonds na 10 uur op
straat niet meer zingen, dus alle wande
laars na 10 uur staan te Alkmaar onder
politietoezicht! Mr. Levy ziet alles door een
zwarten bril van de meest onmeetiüogende
kritiek
„Het ontwerp maakt inbreuk (8) op ons
„staatrecht," want ide Raad een er Gemeente
„moet een vervroegd sluitingsuur verorde-
„nen, indien een meerderheid van winke
liers dit wenscht, alzoo is ide Raad de slip-
„pedrager der neringdoende burgerij". Flauw
zal menigeen zeggen. Was de raad van Alk
maar soms des Middenstands slippedrager,
toen Ihij besloot tot oprichting van een Han
delschool, gehoord de daartoe geuite
wiensdh? Integendeel! het ld eed ons goed, te
weten dat hij daartoe de macht had en zoo
doende een instelling opende in 't algemeen
belang. Indien de meerderheid nu zal vra
gen een vervroegd sluitingsuur, dan geeft
dit ontwerp 'den Raad wederom gelegenheid
een verordening te maken in 't algemeen
belang als uitvoeringshandeling.
Tenslotte, zal de coöperatie in den hand
gewerkt worden, zegt Mr. Levy, want win
kels van een coöperatieve Vereeniging waar
in alleen aan leden verkocht wordt, zijn
„bergplaatsen". M. a. w. (nu komt de ad
vocaat uit den mouw) wordt lid van een
coöperatie, en ze maken je niks Echter
zegt art. 1 van het ontwerp: het is verbo
den een winkel voor het publiek open te
hebben. Onder publiek verstaat men; an
deren dan de winkelier, diens gezin of perso
neel. Coöperatie aanmoediging zul dus wei
nig baten.
De geheele bestrijding van dit ontwerp
door Mr. Levy geleverd, heeft meer den
schijn aanspraak te Willen maken op een ze
kere reclamémakerij. De middenstand houdt
van reclame als ze deugdelijk en waardig
is. Die van Mr. Levy lijkt me beide eigen
schappen te misstep
Ik houd me ten minste liever aan de
bewering van den geadliten opponent, „dat
het Nederlandsche „volk" „van aristocrati
sehen huize" „de vrijheid heeft bevochten
en weten te handhaven"! Laat datzelfde Ne-
derl. Volk, en laten diezelfde Nederl. Mid
denstanders dan alles in 't werk stellen
opdat zij ook thans die vrijheid behouden
en hen die niet worde ontnomen, door
concurrenten die de vrijheid van arbeid om
zetten in een vrijheid van grof egoisme.
Gemakkei ij k! Het water van het meer
Kan, in Aziatisch-Turkije, dat omstreeks zes
tig mijlen lang en van twintig tot dertig)
breed is, is zoo sterk van pot-aseh voor
zien, dat de memsdhen, die langs de oevers
wonen, hun goed er in wasschen, zonder
zeep te gebruiken.
Die is niet voor de poes! Mijn
heer Gateman, te New-York, pas drie maan
den gehuwid, heeft wat men een resolute
vrouw zou kunnen noemen. Dat ondervond
een inbreker, die zich een dezer nachten in
haar woning waagde. Juffr. Gateman hoor
de den dief; kwam zonder het noodig te
achten haar man te wekken of Ide twee com
mensaals te imobiliseeren, 'die bij het echtpaar
inwonen haar bed uit; ging onverhoeds
tien inbreker te lijf met haarspeld cm eenmeta
len vaas, wurgde toen den man bijna, en
drukte hem ten slotte door een raam, zoodat
hij op straat van een hoogte van 20
M. te pletter viel.
Tegen het vierd e ge b o ld|. Een staaltje'
van schandelijke behandeling van ouders
door kinderen wordt uit Haaften aan „De
Geldermalser" medegedeeld.
Enkele Weken geleden vertrokken van daar
J een paar gezinnen naar Amerika. Twice de
zer namen tegen den zin der vrouwen hun
oude vaders (broeders) mee. Te New.York
werden beiden aan hun lot overgelaten. Niet
voorzien van middelen en onbekend met
de nieuwe bestemming hunner kinderen, wer
den zij, na eenigen tijd aan wal onderdak te
zijn gebracht, afzonderlijk acht dagen na el
kander naar het tvaderland teruggezonden
Hun thuis is niet meer; hun spaarpennin
gen zijn verreisd, ze hangen af van de ont
terming van verre" bloedverwanten.
Statistiek van hetgroote- Stads
leve n. Een statistikus 'heeft de volgende sta
tistiek gemaakt van het leven te New-York:
Iedere sekonde twee oproepingen tot een
telefonisch gesprek.
Iedere sekonde gaan 25 brieven en brief
kaarten in en uit het postkantoor.
Iedere 2 sekonden een arrestatie.
Iedere 30 sekonden landt een landven
huizer.
Per minuut worden 1.307 personen langs
onder- of bovengrondsche trams naar hun
werk gebracht.
Per minuut worden 40 ton steenkool ver
bruikt.
Pier minuut worden 7 ton steenkool ver
bruikt voor kracht- en licht.produktie.
Iedere- 13 minuten wordt een huwelijk
gesloten. li
Ieder uur gebeurt een ongeluk.
Per uur en 24 minuten breekt een brand
uit.
Iedere 8 uren heeft een echtscheidin|g|
plaats.
En iedere 10 uren een zelfmoord.
Nieuwe vinding op bagger ge
bied. Wederom is door een Nederlandsch
ingenieur, eene uitvinding gedaan op het
gebied van waterwerken, waardoor onze
roem in het buitenland opniebw steeg.
De iheer P. H. van Wienen, Waterbouwkun
dig ingenieur, die voortdurend in Duitsch
land werkzaam is, heeft een nieuwen zuig
bagger uitgevonden, waarmede bereids proef
gebaggerd werd.
De firma Gebr. Goedhart, bekend om
hare baggcrwcrken en kanalenbouW stond
voor dit doel één harer hoppers af. De
uiterst 'eenvoudige toepassing van het nieu
we apparaat, dat in het gebruik zeer wieinig
kosten met zich brengt, maakt het mogelijk
dat het aan den bedoelden hopper kon wor
den bevestigd zonder iets te moeten vertim
meren.
Die uitkomst Was jnaar het oordeel Ider des
kundigen gewoonweg verbluffend.
Het schip bevatte 550 kubieke M. en Was
van een pomp van 280 P. K. voorzien. In
acht minuten tijds Werd het schip geheel met
aarde gevuld, wat gelijk staat met eene hoe
veelheid van 41.000 kub. M. in 10 uur.
Het hoogste kwantum, dat in 10 uur be
reikt kon worden met de thans in gebruik
zijnde systeem was met eein pomp van 2000
P. K. slechts 36.000 kub. M.
Bovendien geelt deze nieuwe uitvinding
het groote voordeel, Idat de bodem gelijkma
tig afgegraven wordt zonder het schip, zoo
als tot heden te moeien verankeren en boven
dien arbeidt deze nieuwe bagger op alle
soorten bodemgronid.
De heer Van Wienen vertoeft thans in
Nederland, teneinde over den verkoop van
zijne uitvinding te kunnen onderhandelen.
Naar 'wij vernemen slaagde hij daarin reeds
en was liet de werf „Conrad" te Haarlem,
wereldbekend wegens haar baggermolen
bouw, il'ie zijne uitvinding aankocht.
Moord. Een 23-jarig meisje G. S., af
komstig uit Doesburg, idoch sedert een paar
jaren in dienst bij de familie Voorhoeve te
's-Gravenhage, woonde niet deze familie
sinds een paar weken in eene woning aan
de Luiksche straat. Nadat het meisje Dins
dag omstreeks 4 uur met een kinderwagen
dn 4 (klinidieren van genoemde familie was uit
gegaan, werd op korten afstand van de
woning aan de Luiksche straat n.l. in de
Badhuisstraat, onverhoeds door een onge
veer 35-jarig manspersoon een revolverschot
op haar gelost. Zij viel onmiddellijk neer
en bleek terstond overleden. De dader, richt
te daarna het wapen op zichzelf en ver
wondde zich ernstig aan het hoofd.
Dr. Keuchenius en een paar verpleegsters
uit diens nabijgelegen inrichting voor ze
nuwlijders verleenden hulp aan den dader
De kinderen waren van schrik wegge'.oopen
■en werden voorloopig in de inrichting op
genomen.
De verwonde dader is later per automo
biel naar :het gemeenteziekenhuis in den
Haag overgebracht, terwijl het lijk van het
slachtoffer naar de algemeene begraafplaats
is vervoerd.
Volgen gerucht moet de dader reeds lang
in de omgeving van de woning, waar het
meisje in betrekking was, hebben rondde
zwo wen. - j
Volgens genacht moet de dader reeds lang
de verslagene een zeer oppassend meisje, j
Van eenigen omgang van haar met den j
dader had men niets bemerkt;.
Volgens mede'deeling van andere zijde j
moet niettemin de aanleiding tot den aan- j
slag een liefdesgeschiedenis zijn.- De da- I
der een zekere S. een oom van het meisje, j
was uit 'Arnhem afkomstig en moet uit j
wraakzucht over onbeantwoorde liefde heb- 1
ben gehandeld.
Het gebeurde verwekte natuurlijk veel
sensatie. Verschillende politie-autoriteiteu
waren spoedig ter plaatse-.
De tr aminldefeestw ee k. Dat de ge
meeinte-fram te Amsterdam in de feestweek
ejnorm veel heeft moeten presteeren, hebben
velen kunnen gadeslaan. Steeds volle
tramwagens van 's morgens vroeg soms
tot 's avonds laat.
Van het geheele personeel van hoog tot
laag is natuurlijk in de dagen, die achten
ons liggen, zeer veel gevergd', maar niet
het minst van de conducteurs, die handen
te kort kwamen, en van de kranige wagen
bestuurders, die: zoo beleidvol steeds de
wagens door de overvolle straten hebben
geloodst, dat geen enkel ernstig ongeluk
te betreuren valt. En dat wil toch wat
zeggen in zoo'n drukte.
De volgende cijfers geven een goed denk
beeld van de drukte:
Op den tweeden Pinksterdag, die steeds
een record.dag voor de Amsterdamsche
tram is, had men het vervoer van 230.000
passagiers bereikt, weik cijfer onze tram
directie reden tot tevredenheid gaf.
Maar Ireeds op tien eersten dag van de Ju
lianaweek, den Donderdag na den intocht
vervoerde de tram 261.000 passagiers. Des
Vrijdags bedroeg dit cijfer 269.000, des Za
terdags 252.000, 's Zondags 281.000, en op
j.l. Maandag den idag: van den optocht,
bracht de tram het tot een vervoer van
348.000 passagiers
Dinsdag beliep dit getal 293.000 en Den
derdag 200.000.
Personenverkeer met Ned.-In-
d i Het verkeer tussdien Nederland en
zijn koloniën in Azië zal in Ide toekomst ten
zeerste gebaat worden door een maatregel,
genomen door onze twee groote stoomvaart
maatschappijen: „Nederland" en de „Rott.
Lloyd". Alle mailbooten dier ondernemingen
zijn thans voorzien van een passagiersinrich
ting 3e klasse, welke de reizigers een verblijf
in hutten aanbiedt. Kleine beurzen behoe
ven zich dus niet meer te laten afschrikken
door Ide kosten, verbonden aan een reis naar
Oost-Indië of naar tusschenliggende plaatsen
N a id e n s t r ij ld. De secretaris van het sta
kingscomité in tie bouwv. te rA'da,m de |hr. W.
R. Groenewegen, deelt in „De Telegraaf"
mede, dat er op dit oogenblik nog 200 met
selaars en opperlieden, die gestaakt heb
ben, door de patroons niet zijn aangeno
men.. Dezen gaan voort, volk van buiten
te betrekken. I i
Th e e. De productie en het verbruik van-
thee nemen van jaar tot jaar gelijkmatig toe.
De twee voornaamste productie-landen, CJii
na len, Indië, voerden in 1909 vijftig milli
oe:n K.g. uit, die een waarde van 210 mil
lio-en gulden vertegenwioordigen.
Daarvan verbruikt Engeland alleen bijna
de helft, h-eï koopt tn.l. voor 96 millioen gul
den thee. Op Engeland volgt Australië. Op
lederen Canadees komt 4 pond per jaar.
op iederen Nederlander li/» poind. De Rus en
de Amerikaan stellen zich gemiddeld met
1 pond per persoon jaarlijks tevreden, ter
wijl op de Duitsdhers slechts 75, op de
Franschen zelfs maar 30 gram komen.
Rupsenplaag. Berlijn heeft dit jaar
schrikkelijk onder een rupsenplaag te lijden.
Alle openbare parken en plantsoenen zijn
er door geteisterd, iheele boomen zijn kaal
gevreten en het vieze gewurmte valt op
de wandelaars neer.
Als men in' den winter de rupsennesten
niet uit 'heeft geroeid, moet men uit zijn
op het vangen van de nachtvlinders, vóór
dje hun eieren hebben gelegd. En andeis
moet men de rupsen rechtstreeks bestrijden.
Daartoe wordt nu het middel van besmet
ting aangeraden. Men kan dit toepassen
door zieke rupsen op 1de boomen te bren
gen. Het zijn rupsen die door een soort
zwam zijn aangetast .en die de andere snel
aansteken. Binnen een week zijn dan ge
woonlijk alle rupsen omgekomen.
Dwergen. Met het s.s. „Rotterdam"
der Holland Ainerika-lijn arriveerden te Rot
terdam een 150-tal dwergen, vormende de
„dwergenstad" die eerst te Parijs in de Jar
din d'Acclimation geweest is en daarna een
tournee door Amerika maakte onder leiding
van den impressario, den heer N. Gerson
uit Amsterdam. Thans zijn zij op reis naar
de tentoonstelling te Brussel.
Zij trokken met hunne paardjes en rij
tuigjes van liet schip naar het station D. P.
door de stad en hadden natuurlijk heel wat
bekijks.
Spoorwegongeluk bij C olm-
schat e. Naar wij vernemen is door de
Hollandsche IJzeren Spoorwegmaatschappij
in verband met het bpoorwegongeval bij
Colmsehate, alwaar door niet tijdig sluiten
der spoorwegovergangen J'hr. v. d. Brande
Ier het leven verloor, aan diens weduwe
jonkvrouwe v. ld. Brande'er-v. d. Wens een
schadevergoeding van f 2Ü.C00 toegekend.
De overledene was eerst enkele maanden
gehuwd.
Alles is betrekke]ij k. Het zal
iemand, die zich op een zomerschen dag
behaaglijk ien rustig Iaat rondtoeren, niet licht
in de gedachte komen, dat zulk een rijtuigje
eens de schrik van tien eenzamen wandelaar
was. En toch is dat zoo. Immers .in 1729
waarschuwden burgemeesters van Zutphen,
„dat 't ongeschikt en onbesonnen rijden,
jagen en rotsen van de koetsiers met Ide koet
sen van haere Heeren ende Vrouwen bin
nen dese Stadt niet alleen niet ophoud maer
ter contrarie dagelijks sodanig toeneemt en
aengroeit, dat daer uyt niet anders te wach
ten en te vreesen zijn als zwaere ongelukken
ende onheylen, omdat noch bejaerde Men
schen, veel min Kinderen, in stact zijn om
de furie 'der Paerden in Ihaer Volle draf 'wesen
de, te konnen ontwijken."
Op dat harde rijden werd dus een straf
gesteld. De paaiden moesten stapvoets docr
de straten gaan. Gebeurde dat niet, dan be
liep de koetsier voor de eerste maal eene
boete van twee en voor de tweede eene
boete van vier goudguldens.
Als die burgemeesters eens een automo
biel gezien hadden!
