1&. Sath. Nieuws- en Advertentieblad
voor Noord-Holland.
No. 76.
FEUILLETON
Zaterdag 24 September 1910.
4a" J v
Verschijnt Woensdag en Zaterdag.
Van het Zondagsblad5 cent.
]it nummer bestaat uit 8 btadz
Een nieuw werk vso Prof. Bolland
BUITENLAND.
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
60 ot. per 3 maanden franco huis90 ot. met geïllustreerd
Zondagsblad. Te betalen in het begin van ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers van de courant3 cent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „One Blad".
BUBEAUBreedstraat 12, tegenover de B. E. Eerk, te Alkmaar.
Telefoon No. 483.
ADVERTENTIËN:
Tan 1—5 regela5 i 80 eelt
Elke regel meer I
Reclames per regelJ 15
Kleine advertenties van 180 woorden, bjj vooruitbet. 25
Zl] die zich tegen 1 October
op ONS BLAD wenschen te
abonneeren, ontvangen de tot dien
datum verschijnende nummers gratis.
Dit geldt ook voor het Zondagsblad.
„Wie het bovenstaande geitzen heeft
met begrip, zal het begrijpen"
dit zijn de woorden, waarmede Prof.
Bolland zijn kortgeleden door hem uit
gegeven werk
„Het Evangelie. Eene „vernieuwde"
„proeve tot aanwijzing van den oor
sprong des Christendoms" besluit.
„Eind goed, al goed" zegt het spreek
woord, maar, zoo dit ooit vaiicant is
uitgekomen, dan is het wel thans. Meen
niet, dat de logica, welke op den slotzin
een duimdikte zit, verder in het geheele
werk te vinden is, zelfs geen vernis-
't Is een dorre opsomming van tek
sten, die als droog zand in elkander
zitten, aanhalingen waar je den kop en
den staart van mis. En beoordeel nu
eens een varken zonder kop en staart 1
Het beest geeft geen kik en wie kan
zich een varken voorstellen zonder aan
geschreeuw of geknor te denkeneen
varken zonder kop en staart is geen
varken meer. Zoo ook een aanhaling
zonder kop en staart, die is verminkt,
onherkenbaar.
Maar terzake
TA.
7)
Onder de zoete tonen van het orgel had
den zij Meta. vaak in huil geest, in helder
blank gewaad, als een reine engel Wet kerk
gebouw zien binnentraden, zien nederknie
len aan den voet des Altaars om den hu
welijkszegien te ontvangen, ze zien voort
schrijden naar de Tafel des Heeren om
te worden jgievood met het Brood der
Sterken alvorens de ihuwelijksreize te aan
vaarden, met een katholiek harer keuze,
even godsdienstig en deugdzaam als zij.
En nu!.... Al hunne illusies waren den bo
dem ingeslagenin alle stilte betrad zij ide
trappen van 't Stadhuis om een burgerlijk
huwelijk te sluiten; de Kerk, waar zij een
maal werd: het aangenomen kind Gods, de
Bruid van Jezus, de Tempel van den H.
Geest, mocht zij niet betreden.
Het huwelijk was voltrokken. De band
was gelegd; de huwelijksband, onverbrek
baar tot het stervensuur. 1)
1) Tot verklaring diene, dat in den tijd
dat Meta huwde, althans in ons land, dus
danig huwelijk wel niet geoorloofd, maar
toch geldig en wettig was.
Na het decreet Ne tem ere" van Z.
H. Paus Pjus X is een huwelijk van een
katholiek met een protestant, zooals in deze
feuilleton beschreven, geen huwelijk meer,
maar niets anders als eene onwettige samen
kving of concubinaat,
Met bovenstaande middelen tracht
Prof. Bolland te betoogen, dat de Stich
ter des Christendoms nooit heeft bestaan
en de geschiedenis van Christus' leven
en lijden in de tweede eeuw onzer jaar
telling, eenvoudig verzonnen is. De pro
fessor is van meening dat God zijnen
zoon uit Egypte geroepen heeft en de
Christus, die als de stichter des Chris
tendoms, wordt genoemd, eenvoudig
niet bestaan heeft.
Wei moet het ons verwonderen, dat
Prof. B. met een stelling komt aandra
gen, die al meer dan 30 jaar door do
rationalistische zoowel als de confessi-
oneele wetenschap als onhoudbaar is
veroordeeld. De geleerden zullen daarom
heusch geen moeite doen om de stelling
van Prof B. nogmaals voor de zoo-
veelste maal te weorleggen. Maar voor
wie „het boek leest zonder begrip" bevat
het een gevaar. Dat is in het algemeen
zoo: kleine kinderen vertrouwt men
geen mes toe, omdat zij geen begrip
hebben van dat werktuig, aan menschen
die geen begrip hebben van een auto
mobiel, zegt men niet„stap nu eens
in en zie maar dat gij rijdt." Zoo is
het ook met dergelijke lectuur, wie geen
begrip heeft van de zaken zelf, die in
een boek verhandeld worden, doet beter
het niet te lezen, anders komt hij net
als onze auto-passagier in de sloot
terecht.
Dus vinden wij met het verschijnen
van Prof. B. nieuwste werk aanleiding
uiteen te zetten voor onze lezers, welke
gronden het geloof aangeeft om te
bewijzen, dat het bestaan van Christus,
den Stichter des Christendoms, een
historisch vaststaand feit is.
Om dit bewijs te leveren kunnen wij
ons beroepen, lo op christen schrijvers,
die over Christus handelen2o op be
trouwbare niet-christen getuigen, die
het geschiedkundig bestaan van Christus
bevestigen.
Ditmaal zullen wij enkel een beroep
doen op niet-christen getuigen, daar wij
o. i. daarmede een meer doorslaand
bewijs kunnen leveren, hoewel wij uit
drukkelijk verklaren dat het onder lo
bewijs eveneens te leveren is, indien
wij maar kunnen aantoonen, dat de
christen-schrijvers als geschiedkundige
personen betrouwbaar zijn en dat is
zeer wel mogelijk.
Thans is dus aan de orde het onder
2o genoemde bewijs te leveren.
Op den voorgrond stellen wij, dat
het aantal oude Heidensche en Joodsche
schrijvers betrekkelijk zeer gering is
eerstens misten zij de drukpers en twee
dons gingen zij nog te weinig met de
En zoo vertrok hunne eenige dochter,
weleer hunne vreugde en hun trots, zonder
den zegen des Priesters, hare diep bedroef
de ouders in diepen rouw achterlaten
de.
Geen wonder! De schakels van den keten,
die het jonge paar aan elkander hechtte,...^
hadden zij zeiven gesmeed.
Twee jaren bijna waren Verloopen sinds
den dag dat Meta het ouderlijk huis had
verlaten. Naar het uiterlijk schenen de jon
ge echtgenooten i n-gelukkig.
Zij bewoonden, nabij Haarlem, eene vrien
delijk gelegen villa, welke Meta. zoo< gezellig
mogelijk had ingericht. Zij zorgde1 er voor
het leven aan haar man zoo aangenaam
mogelijk t e maken.
Zij was thans gehuwd en beschouwde
het als haar duursten plicht zich te1 schik
ken naar en zich op te offeren voor hem,
dien zij zich tot echtgenoot had gekozen.
Alles in haai' ademde liefde en toewijding
en Willy van zijnen kant was vol teedere be
zorgdheid voor zijne gade.
Geen wolkje had tot dusverre den hori
zon verduisterd geen enkele onweersbui nog
hunne harten verkoeld.
Zou het in de toekomst zoo blijven?
Zou hunne liefde onverflauwd voortdu
ren, ja met den dag sterker worden, zooals
heti n 't huwelijksleven behoort? Zou
de jeugdige echtgenoote zoo gelukkig zijn
als ^ogenschijnlijk bleek?
Treedt op een somberen najaarsmorgen
de huiskamer binnen. Metai zit gebogen
over fear werktafeltje, vlijtig glijdt de naald
pen om. Wat er dus geschreven is in
dien tijd is zeer weinig en heeft daar
door juist veel waarde. De schrijvers
van tegenwoordig zullen gauwer zich
aan 't werk zetten dan vroeger. Toen
ging steeds een deugdelijk onderzoek
vooraf.
Welnu Tacitus, een bekend Romeinsch
geschiedschrijver, die van 54120 na
Chr. leefde en door wien o. m. ook dat
deel der vaderlandsche geschiedenis het
welk handelt over de Batavieren en
Romeinen, tot ons kwam, deelt in zijn
verhaal omtrent den brand van Rome
mede, hoe keizer Nero de schuld daar
van op de christenen wilde werpen:
„Om dit gerucht te onderdrukken,
gaf hij anderen als de schuldigen uit
en strafte met de uitgezochtste folte
ringen degenen, welke het volk chris
tenen noemde en die om hun schand
daden veracht werden. Deze naam komt
hun van Christus, die onder de regeering
van Tiberiusdoor den landvoogd Pon
tius Pilatus, met den dood gestraft werd.
Tot dan toe onderdrukt, barst dit ver
derfelijk bijgeloof weder uit, niet alleen
in Judea, den oorsprong van dit kwaad,
maar ook in de stad (Rome), waar al
wat misdadig of eerloos is, van alle
kanten samenstroomt en bijval vindt.
Eerst bijgevolg werden aangehouden
degenen, die bekendendaarna, op hun
aanduiding, een groote menigte. Niet
zoozeer van de misdaad van brand
stichting als van haat tegen het mensch-
dom werden zij overtuigd."
Tacitus spreekt dus hier duidelijk
van „Christus'.
Zouden deze Christenen zich hebben
laten folteren, als zij niet zeker ge
loofden in een Christus, die nog niet
zoo lang geleden geleefd had? Sterker:
Zouden deze menschen zich hebben
laten folteren voor het geloof, door
Christus verkondigd, terwijl (volgens
Prof. B.) die Christus nooit bestaan
heeft en zijn leven een paar eeuwen
later verzonnen is?
Ook Suetonius en Plinius de Jongere,
twee heidensche schrijvers van dien tijd,
maken melding van Christus en de
christenen en wal zoodanig, dat het
bestaan van den Stichter des Christen-
doms zoowel als zijn volgelingen in den
tijd, waarin zij schreven, algemeen be
kend was en waaraan niemand twijfelde.
De heidensche geschiedschrijver Ter-
tuliaan, die evenals Tacitus in de eerste
eeuw leefde, deelt mede, hoe Pilatus in
zijn acte aan keizer Tiberius van de
wonderen van Christus verhaalt.
Ook de Joodsche schrijver Flavius
Josephus maakt melding van Christus.
door fere sneeuwwitte vingeren; zij Werkt
aan het fijnste lijnwaad; aan den uitzet
van haar eersteling.
O vreugde voor het moederhart!
Meta werkt zonder opzien; zij1 schijnt
in gedachten verdiept. Een traan ontvloeit
haar oog, jij slaakt een diepen zucht.
Vreugdetranen zal zij schreien, nu zij
dien kostbaren huwelijksschat van den he
mei heeft ontvangen! Een zucht van ver
langen naar den blijden dag zat aan haar
hart ontsnappen.
Maar neen, zoo is het niet
Bezorgdheid staat in haar oog te lezen;
haar blik is somber en droefgeestig; de hee
te tranen, die zij schreit, zijn tranen niet van
vreugde, maar van angstige bezorgdheid
voor het kind, dat zij 'aan 't harte draagt.
Nimmer nog heeft een spijtig woord haar
huwelijksgeluk verstoort. Willy is steeds
voor haar, wat een liefhebbend echtgenoot
maar wezen kan.
Nooit nog heeft hij op haar geloof ge
zinspeeld of haar in de vervulling harer
plichten bemoeilijkt. En zij van haren
kant was er steeds voor bezorgd hem niet
te kwetsen.
Maar nu! Is het pand, door God haar
toevertrouwd, ook niet dat van haar man?
Zal hij zijne rechten als vader niet doen
gelden? Zal hij er in berusten, wanneer
hun kind katholiek zal worden gedoopt?
Pijnlijke vragen, waarop zij geen beslist
antwoord geven kan.
Had zij ondanks hare gelukkige edht
verbintenis, reeds spijt gevoeld, een ge
mengd huwelijk te hebben gesloten, de wroe
ging folterde hare zi«J nu meer dan ooit.
Hij schrijft„Er leefde in dien tijd
„Jezus, een wijs man, indien men hem
„nog een man moet noemen. Hij deed
„vele wonderbare werken en vele Joden
„en Heidenen trok Hij tot zich".
Uit het bovenstaande blijkt, dat wij
met behulp van niet-christen schrijvers
kunnen aantoonen, dat het bestaan van
Christus als een historisch feit vaststaat.
Hiermede is bewezen, datgene wat
door den Leidschen hoogleeraar eenvou
dig als niet bestaand is verondersteld,
zoodat we niet verder over den inhoud
zullen spreken.
Het geheele werk berust op eene
ontkenning van het bestaan van Chris
tus; nu wij dat bestaan hebben aan
getoond, komt het ons overbodig voor
dit werk nader te beschouwen.
Wij besluiten met den wensch, dat
Prof. B.'s werk weinig succes zal heb
ben, maar dat het plan, op den laatsten
Engelschen katholiekendag ontworpen
nl. de stichting van een internationale
katholieke apologetische vereenigiDg,
moge verwezenlijkt worden, dat de
apologie meer en meer veldwinne onder
de Katholieken, opdat zij naast het
kruisteeken kunnen plaatsen het devies
van Dr. Schaepman z.g. „Credo pugno"
„ik geloof, ik strijd".
ITALIË.
Modernistenvergadering.
Volgens een bericht van de Perseve-
ranza," die met de Italiaansche modernis
ten nauwe betrekkingen onderhoudt, heeft
in Italiaansch Zwitserland een Europee-
sche modernistenvergadering plaats ge
had, om stelling te nemen tegenover het
jongste motu proprio van den Paus, Italië
was vertegenwoordigd door drie gedele.
geerden, die voorstelden het antwoord der
modernisten niet door de bladen maar
door een rondschrijven aan alle Katholieke
priesters t e verbreiden. Het voorstel werd
echter niet aangenomen. Daarentegen werd
besloten vooral propaganda te maken onder
de seminaristen, als dezen met vacantia
thuis waren, en een fonds te stichten tot
ondersteuning voor gestrafte seminaristen.
Door de Duitsdhe gedelegeerden werden
de middelen toegezegd voor jaarlijks twee
studie-plaatsen voor weggezonden semina
risten. De door den oudpriester Murri ge
stichte Italiaansche Liga Democratica Nazio
nale was in de vergadering niet vertegen
woordigd.
Het wonder van den H. Januarlus
Op den feestdag van den heiligen
Januarius en gezellen, heeft in de kathe
Had zij, om den huiselijken vrede niet
te storen, tot dusverre nooit godsdienstige
onderwerpen aangeroeid, ze gevoelde het,
nu moest zij spreken, Wet geluk van haar
kind stond hier op 't spel. Had zij zelf
een misstap begaan, eene onherstelbare fout
bedreven, !haar kind zou zij" opvoeden
in den schoot der Katholieke Kerk; zij
zou zich haasten haar dierbaar pand in die
Kerki n te lijven, zoodra het 't levenslicht
aanschouwen mocht.
Zou Willy zich niet verzetten?
Met deze gedachten hield zij zich be
zig toen haar echtgenoot de kamer binnen
trad.
Vol teedere bezorgdheid sloeg hij zijn arm
om haar hals en sprak
„Hoe heb ik het nu, mijn liefste, uw ge
laat teekent droefheid! Voor de eerste maal
sinds onzen huwelijksdag zie ik U met voch
tige oogentoch niet om mij (hoop ik
„Neen Willy neen! Gij hebt voor mij
mij slechts goedheid en liefde, maar mijn
hart is bedroefd ter wille van het dierbaar
pand, mij door Gods goedheid toever
trouwd."
„Wel hoe, Metai, moet gij U niet veeleer
verheugen om dien eersten zegen van ons
huwelijk
„Ach Willy, kondet gij mij begrijpen
hoeveel gelukkiger zou ik op dit oogenblik
wezen dan ik nu benO, kendet ge onze die
pe geloofsgeheimen, ge zoudt mijn ziele
leed beseffenuw goed en edel hart zou
bereid wezen mijn fmart in vreugde te
veranderen; want gij, en gij alieen hebt
diti n uwe macht,"
„Meta, wat tlan verlangt fe van mil?"
draal te Napels in tegenwoordigheid van
een ontzaglijke menigte wederom het be
kende wonder piaats gehad van het vloei
baar worden van het bloed van den H.
Januarius,
De menigte hief, toen het wonder we
der plaats greep, vol geestdrift Wet „Te
Deum" aan,
Nathan
de burgemeester van Rome heeft eene re
deVoering gehouden, zoo fel tegen den
Paus gericht, dat zelfs de liberale pers
daarover niet te spreken is. Men leze slechts
de-volgende zinsneden:
Hij herinnerde aan het laatste oecume
nische concilie, den laatsten grooten pel
grimstocht naar den Paus-Koning, bij welke
gelegenheid de onfeilbaarheid des Pausen
bekrachtigd is.
Dit dogma van de onfeilbaarheid, ver
zekerde Nathan, heeft op het volk een slech
ten invloed gehad. Dit blijkt bij epidemieën
want dan l egt het volk beloften laan de Ma
donna af en s teekt de artsen dood. De pon
tifex maximus komt er door zijn onfeil
baarheid toe de beschaving en de uiting
der gedachte te boycotten, opnieuw duister
nis te brengen en het daglicht uit te sluiten.
Een brutaal stukje voor een
burgemeester der hoofdstad!
De „Osservatare" zegt:
In geen enkel protestants ch of schisma
tiek land zou "een ambtenaar zich veroor
loven op zulke wijze over den Raus te
spreken.
Vroeger heeft Crispi eens een ambte
naar van Rome afgezet, omdat hij in eene
heugelijke omstandigheid aan den Raus een
bezoek bracht.
Sinds gisteren weten de Romeinen nu
dat men ongestraft in hef openbaar den
Paus mag beleedigen.
SPANJE.
Canaleas en de Kstholloker,
De katholieken zouden meer dan ooit
van plan zijn te manifesteeren 2 October.
Kardinaal Aguirre, primaat van Spanje,
heeft de comité's zijn zegen gezonden, met
dea anbeveling vooral te waken tegen rust
verstoring.
Om die reden zou minister Canalejas, die
bevreesd is voor het doorzetten van dit
plan der katholieken, Bilbao steeds in
staat van oorlog houden, alhoewel daar
alles heel rustig en kalm toegaat De mi.
nister wil een wapen in ide hand houden.
Om een einde te maken aan al de pers
berichten, die het voorstellen alsof de ko
ningin-moedcr zich inmengt in de politieke
moeielijkheden, zou H. M. beslaten hebben
in Madrid een paleis te doen bouwen,
waar ze alleen zou wonen.
„Wiily, luister naar mijne bede; 't is
de eerste, welke ik U doe, gedwongen door
mijn plidit als katholiek en moeder. Nog
sledhts twee maanden en onze eerste lieve
ling zal Het levenslicht aanschouwen. Dat
kind zullen we het onze mogen noemen,
maar ook het behoort aan God, aan Hem,
van wien alle vruchtbaarheid en wasdom
komt, aam Hem, die aan al wat ademt het
leven gaf. Mijn geloof geeft mij de ze
kerheid, dat i eder mensch in zonde wordt
geboren. Wat, Willy, zal aan hef kind het
natuurlijk leven kunnen baten, wanneer Het
niet door het Doopsel niet het bovteninaj
lijk leven der genade wordt verrijkt? Im
mers er staat geschreven-: „Indien iemand
herboren worde uit water en den H. Geest,
kan hij het Rijk Gods ingaan."
„Wilt ge toestaan, dat de wateren des
Doopsels over het hoofd van onzen Heve
ling vloeien op zijn geboortedag? Wilt
gij mij beloven, dat hij het geloof zijnet
moeder mag; omhelzen, diajt ik [hjem mag
grootbrengen in het Geloof, hetwelk ook
ik belijd?'
„Schat, lief, waartoe U onnoodig veront
rusten; ge hebt uw leven toch niet aan
een heiden verbonden. Ik ook immers ge
loof in een driewerf heiligen God. Wees
gerust, Meta, ik zal als vader voor alles
zorgen; zorgen dus ook dat de kinderen,
die de Heer ons belieft te schenken, het
Doopsel zullen ontvangen."
(WortU vervolg
