HES
traat.
ar.
XL Kath. Nienws- en Advertentieblad
voor Noord-Holland.
No. 80.
p, ALKMAAR.
Zaterdag 8 October 1910.
44* Jaargang
ïnogste waarde.
„De Hanze".
FEUILLETON.
Iterdam,
Verschijnt Woensdag en Zaterdag.
OUDES,
vooss oio.
en Oorijzers,
m Armbanden,
m @o Ketiings,
Verlovingsringen.
Groothuizen,
schilder, ALKHAAR.
ïnnen ais vrouwen,
akker ij, worden uit-
DAG 12 OCTOBER,
leer PEPERKAMP,
werken op coöpera-
Langes traat.
Achterstraat.
ALKMAAR,
:r pastilles.
OWROOT.
LCACAO
IA LAROCHE enz.
üfoon No.
ATKÜIïebs.
Uitgav* van de Naaml. Vennootschap „Ons Blad".
BUREAUBreeds traat 12, tegenover de R. E. Kerk, te Alkmaar.
Telefoon No. 483.
ADVERTENTIE Nt
Van 15 regels S 80 cent
Dit nimmer bestaat uit 10 bladz
Uit een rapport omtrent melkver-
ontreiniging, gebruik van melk van
zieke dieren enz,
HST
BUITENLAND.
óf Btalliouderspaard,
BRASSER, Castricuoa.
PE vanaf de LAAT da
raat in naar het Goud
neu g r o o t e keuze
Dneeldecoratie.
per voor Vaandels
n Banieren,
ames, enz. enz.
HLOOPIG COMITÉ.
%t de LEDEN en alle
igencïste uit, bij te
van den heer W. MOOIJ
jlter a.s. 9 des avonds
oorzitter van „de Hanze'1
ens bet Bestuur
JACOBSE, Voorzitter.
ML EN DEL, Secretaris.
clientèle en afnemers
de zaak ACHTER-
srd is, dat daar reecis
reeds niet meer vol-
zaak Achterstraat 49,
ïn.
ik de orders Achter-
ïd Warenhuis, ingang
ctober plaats hebben.
)ES,
uden IJzerB, Armbanden,
e waarde.
IAHDSTOFPB».
5RTRAAN.
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
60 et. per 3 maanden franco huis90 ot. met geïllustreerd
Zondagsblad. Te betalen in het begin van ieder kwartaal.
Atomderlgke nummers van de courant3 cent.
Van het Zondagsblad5 cent.
Elke regel meert
Reclames per regel 1 15 a
Kleine advertenties van 130 woorden, bij vooruitbet. 25 s
In 1907 kwam bij de Provinciale
Staten van Noord-Holland een verzoek
in van het lid Caroli om eene bijzondere
commissie te benoemen tot het zoeken
naar maatregelen tegen melkverontrei-
niging, gebruik van melk van zieke
dieren enz.
Dit verzoek werd verzonden naar
Gedeputeerde Staten om inlichtingen.
Daarop togen deze aan het werk.
Ged. Staten hadden aan de gemeen
tebesturen vragen gesteld, o.a deze
Wat geschiedt met melk van zieke d eren?
Daarop kwamen o.a. de volgende ant
woorden
Alkmaar: De meeste vermengen ze
met melk van gezonde dieren, hetzij
om te slijten, hetzij voor kaasberijding.
BergenWaarschijnlijk wel gebruikt.
Broek in WaterlandSommige hou
den de melk van zieke dieren afzon
derlijk.
Diemen: Gaat door de andere melk.
Egmond: Met melk van gezonde
beesten vermengd.
's Gravenland: Zoo mogelijk verkocht,
Kortenhoef: Wordt verkocht.
NieuwendamGewoon verkocht.
Oudkarspel: Verkocht en gebruikt.
En zoo voorts.
Andere vragenWordt gelet op ziek
ten van het personeel, en ziek personeel
tot melken en behandeling der melk toe
gelaten? Bedoeld is hier personeel met
tuberculose, huid- en andere ziekten.
Op de vraag of dat personeel melkt
enz. is het antwoord
Aalsmeer: Waarschijnlijk wel.
Andijk, Ankeveen, Anna Paulowna,
Assendelft, Berkhout, Beverwijk, Broek
in Waterland, Buiksloot, Callantsoog en
een massa andere gemeentenja.
Op de vraag of er op gelet wordt of
het personeel dergelijke ziekten heeft,
is het antwoord in de meerderheid van
de gemeenten koraf: neen.
Op de vraagwat gebeurt er met de
Mi als in een boerderij een besmette
lijke ziekte heersoht, is het antwoord
Aalsmeer gaat gewoon voor gebruik
weg.
Andijk: voor gewone doeleinden be-
Beemster: op gewone wijze behan
deld.
BergenEven goed voor consumptie
gebruikt.
BlokkerGeen contröle.
10)
Schrik ien angst malcen zich van allen
meester. Zijn zoon, geholpen door den huis
knecht, droegen mijnheer van Ingen naar
binnen.
Zijn gelaat had aJIe kieur verloren- zijne
oogen fvairen gesloten.
Meta; zonk (ïfen zijne zijde- neder; ziij
kuste zijne ijskoude handen en poogde ze
onder (tranen te-verwarmen. Hij lag!
nog steeds bewusteloos (en toch, toch sjdi-e-en
bet haar niet mogelijk dat hij; gestorven
kon zijn
Op dat oj-ogenblik verscheen de dokter
Helaas, hij kon slechts den -dooid con
stateeren.
Daar lag hij, de vader en echtgenoot I
Eene hartaandoening had den draad zijns
levens afgesneden. Op tafel prijkten nog de
frigsdhe rozen, welke hij- nog geen uur
geleden in den tuin had geplukt en die
Meta, moesten b'eteekenen, hoe welkom zij
was.
Meta waakte den ganscheti nacht bij- ha
ren vader en zij smeekte den doode ver
giffenis af voor hare schuld, want zij had
mjn hart gewond door een gemengd huwe
hjk te sluiten en dat gefolterd hart 'was
door hare -eerste omhelzing zoozeer ont
roeid geworden, dat bet verlamde en den
Kwadijk: Evenals andere melk be
handeld.
Bekend zijnde dat de koeien meestal
drinken uit de slooten bij een boerderij,
werd de vraag gesteld of do privaten
loozsn op dio slooten.
Antwoorden
Alkmaar: Ja, alle.
AndijkJa.
Anna PaulownaJa, meermalen.
Assendelft: Ja.
Beets Ja.
BerkhoutBijna allen.
CallantsoogJa.
IlpendamBij de meeste.
Koog a.d. Zaan Ja.
Landsmeer: Ja.
En zoo voorts.
Uit de rapporten van de gezondheids
commissies en van de districts-veeart
sen zijn bijzonderheden te Putten die
walgingwekkend zijn.
De gezondheidscommissie te Amster
dam deeide mede dat de meeste typhuE-
gevallen aanwijsbaar, afkomstig waren
van slechte melk.
De districts-veearts Folmer te Haar
lem, deelt o- a. mede: „de inrichting
der stallen ten onzent is zeer verschil
lend, bij de meeste is ze allersmerigst,
vooral bij de zoogenaamde koeboeren".
„Van uiers wasschen, een bepaald melk-
costuum gebruiken, is in deze streek
alleen in een paar stallen sprake."
„Het emmers wasschen geschiedt meer
malen in vaarten en kanalen waarin
riolen van mestvaalten uitmonden, lij
ken van doode honden en katten rond
drijven enz. enz."
De veearts de Leux te Hoorn velt
een vernietigend oordeel over den toe
stand, vaak te vuil en te vies om zon
der walging gelezen te worden.
Halen wij nog een oordeel aan, dat
van den heer van Heemskerck Düker
te Hilversum, die over bezoeken aan de
stallen in dien omtrek ó.a. schrijft, dat
de indruk die van de meest ernstige
vuilheid is.
„De koeien zijn overdekt met vuil,
heele korsten mest bedekken de dieren
en van de korsten vinden we meer
malen grootere en kleinere stukken op
de straks bedoelde filters en maar al
te dikwijls in de af te leveren melk."
„De koeien staan op stinkend, rottend
stroo, in vele gevallen een boelen win
ter onder de koeiend verblijvend." „De
uiers der koeien zyn bedekt met, en
zwart van het vuil en de mest.'' „Vroc-
lijk slingeren de zwaaiende, onopgebon-
den koestaarten de mestdeelen door de
stalruimte heen." „De heer C. J. Koning
te Bussem constateerde 51 en 58 mil-
lioen bacteriën per gram melk."
Uit dit rapport bij) kt alleszins over
tuigend, dat eene verordening op de
dood had veroorzaakt.
In de armen harer mo-eder ko-n zij uit
weenen; zij vroeg ook haar om vergeving
en m-evrouw'"Yan Ingen, haar eigen diepe
smart vergetende, was de eenige, die Meta
kon overhalen, wat te gaan uitrusten, ter
wijl zij zelve bij den doode blijven zou.
Den volgenden ochtend' vroeg reeds kwam
Meta's [echtgenoot over.
Droevig [was zijn thuiskomst. De neer
gelaten gordijnen zeiden hem, dat de dood
w;as ingetreden.
Met innige ontroering omhelsde hij zijne
schoonmoeder. Hij schreide a-ls -een kind
toen hij de -diep bedroefde vrouw vond
aan het doodsbed van haren man, bidden
de haar rozenkrans.
„Mama", sprak hij-, „ik heb onheil ge
bracht -over u -en de uwen. Nimmer had
ik moeten dingen naar de hand uwer doch
ter, Want -ik alleen ben de oorzaak van
al de rampen, die- u treffen. Vergeef mij,
bid ik u,"
„Mijv, zoon, gedane zaken nemen geen
keer.
„Wat betreft dit droevig ongeval, zon
der de t oelating van God geschiedt er niets
op idez-e wereld. Hij zal mijn troost zijn
in mijne overige levensdagen. Door Gods
hulp zal ik mijn kruis gelaten dragen to-t 'het
einde van mijn levensweg. O kondet ook
gij daarin -de sterkte putten, welke ieder
mensöh zoozeer behoeft in dit tranendal;
want, Willy, acht, ik voorzie, dat het bij dit
treurig sterfgeval niet blijven zal; dat een
melkvoorziening hoogst noodzakelijk is
en dat de consumenten, die tegenwoor
dig dit voedingsmiddel duur moeten
betalen, recht hebben om „waar voor
hun geld" te ontvangen
Portugal oen republiek.
Maakten wij i n ons nummer van Woens
dag melding van het uitbreken eener re
volutie in Portugal, thans kunnen wij b-e
richten, dat de republiek is uitgeroepen
-en -eene vo-orloopige regeering is gevormd.
De republikeinsche vlag waait van alle open
bare gebouwen en v. vele particuliere w-onin
gen.
Het volk loopt gewapend door de straten,
verbroedert zich met de troepen en speelt
en zingt de Portugeesche Marseillaise wat
het nieuwe- volkslied zal worden. De bank
va-n Portugal heeft -eveneens d-e republi
keinsdie vlag geheschen.
Hoe de revolutie ontstond.
Telegrammen in den nacht van Dinsdag
op Woensdag door de Spaansche- regeering
ontvangen, meldden, dat de bevolking van
Lissabon, omstreeks half twee- plots! Werd op
geschrikt doo-r het gedonider van 21 ka
nonschoten. In allerijl snelden -de bewoners
naar buiten, om te zien, wat er gaande]
was. Nauwelijks stonden zij op straat, toen
hoorngeschal Weerklonk, en van v< -schillen
de kanten geweerschoten knalden. Dadelijk
wierp zich de politie op d-e revolutionnai
ren, maar deze openden een hevig geweer
vuur en wierpen met bnmme-n, zoodat de
politieagenten weldra machteloos stonden.
De hulp der troepen Werd ingeroepen,
maar toen bleek, dat de revolutie al lang
was voorbereid, want dia soldaten verdeel
den zich in tw-ee groepen, waarvan de
eene zich bij de republikeinen aansloot.
Dan ontstond een hevig gevecht, burgers
vochten tegen burgers en soldat-en, die voor
enkele dagen nog op dezelfde kamer waren
gehuisvest stonden nu met de geweren te
genover elkaar. Weldra vielen dooden en ge
wonden; bloed vloeide over de straten en
het was alsof dit alles nog' meer aanvuur
de, want het gev'eeht werd nog woester,
de algemeene verwarring nog grooter, het
gedonder der kanonnen en het geweer.vuur
nog geweldiger.
In minder dan een kwartier tljds was
geheel Lissabon In rep en roerde
revolutie was uitgebroken. Alle straten lee
ken Wel oorlogsvelden, zoo werd er gevo-ch
ten. Talrijke officieren en soldaten vooral
van de artillerie liepen waanzinnig rond',
niet wetende wat te -doen.
De monarchisten bleken op vele plaatsen
in de minderheid en de, reVolutionnairen
trokken vooral naar die gebouwen, welke
voor verdere operaties van gjroote waarde
konden zijn. Zoo kondten zij na een htvig
nieuwe, zware slag mijn moederhart zat
treffen; -een slag die ook uw hart verplet
teren zal."
„Meta, waar is zij?" riep Willy angstig
uit. „Er is toch niets -met haar gebeurd?"
„Bedaar, Wülyzij is zoozeer overspan
nen -en getroffen door den plots-elirrgen
dood haars vaders, -dat de dokter haar
volstrekte rust heeft gebeden. Zij ligt op
-een Rustbank voor het open venster mij
ner kamer. Ik zal gaan zien of zij slaapt,
zoo ja, dan moogt ge haar niet wekken;
want aan verkwikkenden slaap heeft zij
behoefte- bovenal."
Terwijl Mevrouw van Ingen naar hare
dochter ging zien, verwijderde Willy zich
uit de sterfkamer naar den tuin, waar hij
zijne beide kinderen aantrof.
De kleine zus sliep als eene roos onder
de schaduw van een grooten kastanjeboom
terwijl zijn zoontje aan -het taartjes bakken
was van het vochtig witte zand.
To-en hij zijn vader naderen zag, liet hij al
les jn den steek, liep op hem toe, stren
gelde zijne armpjes om zijn hals en riep.
uit:
„Paatje, jwat is Oscar blij', dat U hier
komt om wat met hem te spelen, want
ach, ik vind het hief niets prettig. Groot
papa leeft niet meer; Grootma doet niets
dan schreien -en zie, -daar ginds, voor dat
open raam, ligt mijn lief moedertje ziek
te bed. Stil, Papa, op uw te-enen loopen,
anders Wordt Maatje wakker -,en als zij
niet wel slaapt, dan kan zjj niet meer
gevecht de kazerne vlak bij het paleis „Ne
oessidad-es" nemen.
Toen Ide koning [dit bemerkte verliet hij in
gezelschap van teen viertal personen het
paleis, trok in alle stilte door -d-e donkere
maar oproerige straten om in een veilige
plaats -een onderkomen te zoeken. Waar
die veilige plaats is, wordt niet gezegd.
Die plaats is nog, steeds onbekend.
Do koning gevlucht.
Terwijl de jonge koning, gevolgd door en
kele getrouwen, zijn residentie verliet, zet
ten de r epublikeinen tegen royalisten, troe
pen tegen troepen, ihun strijd met nog groo
ter heftigheid voort. In die donkerte van
den nacht, boden de straten een droeven
aanblik. Overal werd gevochten. Tientallen
vielen en werden vertrapt -door de revolution
nairen, die als woestaards op hun tegen
standers aanstormden -en in verschillende
straten barricaden oprichtten -om v. daar
uit de toesnellende troepen te bestoken.
Zij hielden de bruggen, de telegraaflijnen
en de stations bezet.
Bij het aanbreken van den dag- verflauw
de het gevecht eenigszins. Uit de provin
cie rukten troepen van verscheidene garni
zoenen aan die zich bij die getrouwen aan
sloten. Toen was Üe sterkte van beide
kampen ongeveer gelijk.
De aanleiding tot de revolutie
De rechtstreeksche aanleiding tot de plot
selinge uitbarsting der revolutie schijnt ge
legen te zijn in een moordaanslag van een
krankzinnige, of een politiek ontoerekenba
re in ieder geval. Maandagavond ontving
Reuter een telegram van den volgenden
inhoud: „Professor Bombarda stierf heden
avond", De couranten meenden hieruit te
mogen opmaken, dat de censuur in Lissa
bon eent oelichtend telegram had ingehou
den 'en alleen deze nietszeggende Woor
den had doorgelaten.
Tegelijkertijd trof het de handelswereld te
Hamburg, waar de meeste zaken met Por
tugal weiden gedaan, dat d-e gewone te
legrammen uit Lissabon uitbleven, en men
concludeerde daar, dat er waarschijnlijk een
staking onder spoor, en telegraafpersoneel
zou- zijn uitgebroken.
De Londensdh-e „Daily News" was de
eerste die het raadsel gedeeltelijk kon oplos
sen. Zij publiceerde -een waarschijnlijk aan
den censor ontsnapt cijfertelegram van den
volgenden inhoud: „Maandagmiddag is dok
ter Bombarda, de reetor van het Lissa;
bc-nsch' gesticht voor ooglijders, en -een der
republikeinsche afgevaardigden voor Lissa
bo-n, door den infanterie-luitenant Rebello
Santos vermoord. D-e luitenant trad d-e ka
mer, waar de -dokter te consulteeren Was,
binnen -en schoot onmiddellijk drie revol
verschoten op hem af. Ofschoon gewond,
wist de dokter, die een krachtig gebouwd
man was, zijn aanvaller te grijpen, en de
mannen vielen vechtende op den gro-nld. Op
beter (wonden."
„Hoe komt ge er aan, mijn kind, wie
heeft ,U dat gezegd?"
„De dokter, vaderlief; ik h«b hem af
geluisterd. Hij zeide dat tegen een van
de -ooms, toen ik op zij van 't venstec.toer
de.
„Toe pa, til mij eens even o-p; laat mij
mijn moedertje -eens zien; ze moest ook
eens |dood zijn zooals grootpa, dan kon
ze niet meer zoo mooi voor mij vertellen."
D-e keel werd Willy toegeschroefd. Zon
der spreken voldeed hij' aan 't verlangen van
zijn kind, -en zag Meta, in diepe rust, maar
wit ials marmer, daar nederliggen. Hij be
schouwde haar eenige oogenblikfcen aan
daditig, bracht het kind naar zijne speel
plaats weder, verwijderde zich' achter in
den t uin en liet daar den vrijen loop aan
zijne tranen.
Na -een half uur keerde hij weder, tuur
de nogmaals door het geopende venster
naar binnen.
M-eta had wat kleur gekregen. Hij bleef
staan, wachtte -en wachtte totda'c zij de
oogen vitfsloeg.
„Wjlly," zei ze.
„Hier ben ik, Meta. Zijt ge wat uitge
rust?"
„O, f |.oe blij ben ik, Vf-illy, u weer te
zien! Wat heb ik V-eel geleden! Blijft ge
nu hier om ons te helpen en te troosten
in deze droeve omstandigheden?"
„Zoolang ge wilt, liefste; ik zal echt
genoot eii vader voor U wezen voortaan en
het rumoer kwamen bedienden toesnellen
die den moordenaar vastgrepen, maar Dr.
Bombarda, die in zijn aanvaller intusschen
een zijner vroegere patiënten had herkend
riep: „Schiet hem niet neer, hij is krank
zinnig!" De luitenant vuurde daarop zijn
laatlste patronen af, Waardoor de dokter zoo
getroffen Werd, dat hij om zes uur '9 avonds
den geest gaf.
De Parijsche T-emps bevestigde dit be
richt van de „Daily News" en wist het
nog met de volgende bijzonderheden aan
te vullen: „Dr. Bombarda was een ider
heftigste anti-clericalien van Portugal. Zijn
voor eenige maanden gevolgde toetreding
tot de republikeinsche- partij yormde een
sensatie in politieke kringen.
„Ofschoon de aanslag naar alle waarschijn
lijkheid, -de daad is van een waanzinnige;
werd het volk er toch door verontrust,
en velen blijven gelooven 'dat het een po
liti-eke moord is geweest. Toen het nieuws
bekend Werd dat de dokter stervende Was,
verzamelde zich een gro-ote volksmassa op
het plein Dom Predo Chiado, die aan de
anti-clericale gevoelens luide lucht gaf en
passteerende priesters uitjouwde. Ook in
Oporto hadden na het bekend word-en van
den aanslag anti-cfericale opstootjes plaats"
Wanneer men werkelijk den moor-daans'ag
als het begin der revolutie beschouwt, blijkt
hieruit, hoe de republikeinen handig Van
de daad -eens krankzinnigen of ontoerekeh
baren gebruik hebben gemaakt om hun voor
de Monarchie zoo verderfelijke plannen uit
te voeren.
juist dit is de zaak, het anti-clerikalisme
diende als middel om de revolutie te zaaien,
Het Handelsblad
heeft dit begrepen en schreef dezer dagen:
„Voor zoover uit de nog zeer vage be-
„richten in de buitenlandsdh-e bladen valt
„op te maken, schijnt de moordenaar tot
„de kerkelijke partij te behooren en zou
„de moord uit politieke beweegredenen zijn
„geschied. Dat feit nu was voor die revo
„lutionnairen een geree-de aanleiding om
„tot oproer over te slaan.
De „Tijd" tee-kent hierbij aan:
„De insinuatie is er en zal haar werk
„doen. Jammer voor het „Handelsblad", dat
„die mijnheer R-ebello met zijn verderfelijke
„clericaal-politieke instincten een..... krank
„zinnige is, volgens het eigen getuigenis v.
„den vermoorden dokter, die- hem behan
„delde. Wist het „Handelsblad" 'dit mis
„schien niet? Heel zeker lezer; hetzelfde
„blad, dat zonder commentaar „de fcerké
„lijke partij" den moord in de schoenen
„schuift, maakt van die krankzinnigheid mei
„ding. Alleen de conclusie, „dat de ker
„kelijk-e partij" derhalve met die krankzin
„nige daad niets heeft uitstaan en daar
„voor niet verantwoordelijk kan worden ge
„steld, wordt den lezers onthouden. In plaats
„daarvan wordt het geïnsinueerd. na
uwe moeder t ot steun."
„Ik dank U, Willy. En waar zijh de kin
deren?" I
„Heb voor hen geen zorg. Ze zijn in
den tuin aan go-ede handen toevertrouwd1."
Hij lichtte haar vermoeid hoofd van 't
kussen op, vleide het tegen zich aan en
sprak
„Meta; kunt ge mij nog beminnen na ai de
gebeurtenissen der laatste dagen, waaraan
ik mij schuldig acht?"
„Wel hoe, Willy, is de liefde niet Üe
grondslag van ons huwelijk geweest? De
liefde moet volhardend zijn; ni-ettegenstaan
de de onbestendigheid -en de stormen des
levens 'moeten wij onze harten nauw ver
eenigd houden tot aan den dood."
„Meta, welk een schat heeft de Hemel
mij in U geschonken! Gave God dat ik U
moge behouden tot in den hoogsten ouder
dom."
„En mocht God het anders beschikken,
Willy, dan zal mijne liefde jegens U voort
bestaan tot aan gene zijde van het graf."
De jonge man moest zich' Verwijderen.
Het uur Was daar, dat zijn schoonvader
aan den schoot der aaide zou Word-en toe
vertrouwd.
Voor Meta was het uur d-er begrafenis
zorgvuldig geheim gehouden.
O&otÜt vervol«d.i