Katli. Nieuws- exi üdvertentieblad
voor Noord-Bolland.
Inschrijving van LEERLINGEN
feuilleton!
AM BAG HTSS CHOP L, ALK¥AftR
No. 61
Woensdag 2 Augustus 1911.
5"*' Jaargang
„Toetie YValther."
Propaganda-c^ubs
Verschijnt Woensdag ©n Saterdag.
Gemeentelijke Burgeravondschool
Avondschool voor Handwerkslieden,
ieder met 2-jarigen cursus,
te ALKMAAR.
Handelsavondcursus
aan de Burgeravondschool met
4-jarigen Cursus te Alkmaar.
Insehrijm? van leerlingen- (jongens
en meisjet).
Avondcursussen
in het Schoenmaken, Behangen
en Stoffeeren en voor Gezellen
in het Kleedermakersvak
BUITENLAND.
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
60 ot. per 3 maanden franco huis90 ot. met geïllustreerd
Zondagsblad. Te betalen in het begin van ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers van de courant3 cent.
Tan het Zondagsblad6 oent,
Ultgav* van da Naaml. Vennootschap „Ons Blad".
BUBEAUBreedstraat 13, tegenover de B. E. Kerk, te Alkmaar.
Telefoon No. 433.
ADVSRTBNYIËN t
Van 1—3 regels i 30 eeiL
Elke regel meeri 6
Reclames per regel S jj 16
Kleine advertenties van 130 woorden, bij voornitbet 36
met dla;araa'n verbonden
aan bovengenoemde inrichtingen voor den-
cursus 1911/1912 zal plaats hebben op DON
DERDAG 17 AUGUSTUS, voor leerlingen
van idien vorigen cursus en op VRIJDAG
18 AUGUSTUS voor Wem, diie: ,d!e school
voor Wet eerst wenschen te bezoeken tel
kens des avonds van 7—9 uren,, in het ge
bouw Idler Burgeravondschool.
Zij, die een bewijs kunnen; overleggen,
van met vrucht -het lager omidërwijs aan
eene openbare of bijzondere school geno
ten te hebben, worden van het vereischte
toelatingsexamen vrijgesteld.
Het schoolgeld biediraagt f5.per leer
ling, f2,50 voor wten dlit te bezwarend!
is en geheel vrij voor hen die geen school
geld betalen kunnen, ter beoordeeling van
Burgemeester en Wethouders, Voor zoover
er plaatsruimte is, 'kunnen oud-leerlingen:
die aan het einde van den vorigen cursus
het diploma ontvingen, en leerlingen uit
omliggende gemeenten de laatste tegen
het Hoogste sdhoolgeldl wiorden. aange
nomen.
Tevens wordt nog medegedeeld; dat pij
die meer dan tweemaal in de maand zonder
noodzaak de lessen verzuimen, van de in
richtingen kunnen worden verwijderd.
Oudlers en voogden gelieven hiervan goede
nota; te nemen.
De Directeur,
H. VAN DER HEIJ.
ook idlie van den vorigen cursus, aan bo
vengenoemde inrichting, zal plaaits hebben
op DINSDAG 15 AUGUSTUS 1910, idles
avonds van 79 uren, in het gebouw der
Burgeravondschool a lh iier.
Zij, diie een bewijs kunnen overleggen van
met vrucht lager onderwijs aa;n eene open
bare of bijzondere school genoten te hebben,
wordien van het vereischte toelatingsexa
men vrijgesteld!.
Het schoolgeld! bedkaagt f5 per leerling
f2.50 voor wien dit bezwarend! is en ge
heel vrij vooir hen, dliie geen schoolgelldl
20)
Toen die Weer Waltiher hoorde, dat de
van Velzens ook een pleiizierreisje (dieden,
stelde Wj voor, een paar dagen bijeen te
blijven en partij te maken.
Mevrouw van Velzen sloeg een hartelij-
ken blik op Toette en stemidte dadelijk toe.
Zij hadtóen in Frankfort voor dien nacht
kamers besteld!, maar waren van plan eerst
in Keulen eenige uren stil te boudlen. Zij
wilden in het station eten; en. dan; den Dom
bezoeken, dien beiden wel reeds herhaalde,
lijk zagen, maar dien men volgens mevrouw
van Velzen nooit genoeg kon zien en be
wonderen.
De heer Walther voegde ziidh geheel naar
zijn r eisgenooten, zeggend, dat hij geen
vaste plannen had. De jongelui schenen zeer
tevreden, Toetie was blij. Ze vond. die oude
mevrouw zoo beminnelijk, zoo moederlijk
jegens haar, en in 't gesprek w,as het te
pas gekomen, dat zij zeide Kafholiek te
zijn.
Hoe basd Tpetiie's hartje gebonsd en ge
popeld, om "Hij uit met die zachte, sym
pathieke rnuw te s,preken. Vreemd; (dit
verbaasde jfcaar zelf: zij, die anders zoo
teruggetrokken en gesloten wais. Doch! ze
fed zich beheerscjht, alleen toen haar ge-
.vi jagdl werd:
„Welken godsdienst belijdt u, freule?"
betalen kunnen ter beoordeeling van Bur
gemeester ep Wethouders.
Voor zoover er plaatsruimte its, kunnen
leerlingen uit omliggende gemeenten, tegen
het hoogste schoolgeld, worden aangenomen.
Het onderwijs zal omvatten: Boekhouden,
Handelsrecht, Rekenen, Handelstekenen,
Handelsaardrijfcskunde, Naderiamdscbe, En-
gelsche, Duiitsdbe taal en schrijven.
De Directeur,
H. VAN DER HEIJ.
De inschrijving va;n leerlingen en gezeb
len. ook die van den vorigen cursus, in bo
vengenoemde vakken, zal ^geschieden op
WOENSDAG ;16 AUGUSTUS ai. s„ (dies
avondte van 79 uren en. op DONDERDAG
17 AUGUSTUS a|.s., dies namiddags van 2
4 uren, in het gebouw der school.
De Directeur,
H. VAN DER HEIJ.
In h'et K. S .W. van Zaterdiag 1.1. komt
voor vain de hand des heeren A. H. J.
Engels een .artikel over Wet onlangs ver
schenen jaarverslag ,van SoibHëtas, waar
in een overzicht wordt gegeven vain de
werkzaamheid d'er R'. K. Drankbestrijding
in 1910.
Aaln het .slot van dit lezenswaardige ar
tikel schrijft de heer Engels het volgende:
„Wij Hollanders .zijn een volk vam anar
chisten, wij hebben splijtzwam, in het bloed.
Op elk terrein openbaart zich deze on
ze geaardheid. Niet het minst als- er spra
ke is van propaganda te voeren voor het
go,ede.
Dat anarchisme in onzen, aardl, ld|ie splijt
zwam in ons bloed!, heeft al wat kwaad
gedaan.
Met idle opkomst eri de uitbreiding valu de
arbeidersbeweging ontstond de behoefte aan
menschlen, w-ellke zich uitsluitend bezig hiel
den met Wet ppopiageeren der goede ver-
eenigingsidlee onder tóe arbeiders, door ver
spreiding va,n lectuur en vooral d|oor de
aanwerving van nieuwe ladleni.
Er ontstonden gaandlewegr proplaganida-
clubs. Propaganda,clubs met een sociaal doel
Naast deze olubs weiden opgericht po
litieke propaigandlaclubs, Jonge Garde's enz.
Deze clubs zijn op sommige plaatsen uitge
groeid totR. K. Volksbonden, naast de
R. K. Volks,bonidien, voor een goied deel
bestaandle uit dezelfde personen.
na een korte aarzeling, oprecht geantwoord:
„Nog geen, mevrouw. Ik ben niet ge
doopt en zonder godsdienst-onderricht pp,
gevoed, maar iik neig zeer tot het katho
liek jgeloof, en als ik van die reis thuis
koim, gal ik er meer van Ieeren."
Ontroerd keek mevrouw van Velzen haar
aan en haar zoon staakte; zijn, gesprek met
den vader en wierp Toetie een verrasten,
blik toe.
Het was of beidien haar iets vragen wil
den, malar zij bedwongen zich. Met iets
teeders in haar stemi zei de oude dame:
„God is goed voor je, kindje, ik zal
voor je bidden."
Toietie bloosdie van vreugde, maar alvo
rens ze kon antwoorden, riep; de zoon. har
telijk: ,,Ik wensch. u geluk, freule, uschijnt
een begenadigde ziel."
Diie stem klonk zoo warm, en uit zijn blik
sprak zóó veel oprechte vreugdle, dat 'het
zich ajan.Toeitj,e mededeelde en een blij, ge
lukkig gevoel haar doorstroomde.
„Waarom noemt u beiden mijn Toetie
toch freule? Wij zijn niet van aidlel," riep
de heer Walther, die liever niet over dit on
derwerp doorsprak.
„Uw palfrenier noemde uwe dochter toch
freule," 'antwoordde mevrouw van Velzen
verbaasd.
„U hebt gelijk, mevrouw, maar dlat ge
beurt ook zéér tegen mijn zin. Niet, dlat ik
tegen aidlel ben, integendeel! Ik Weciht er
veel aan, maar een menscW moet zich niet
toeëiigenen, wat hem niet toekomt. Dat freu
le-zeggen is een verzinsel vain; mijn vrouw,
Heelemaal tegen het oorspronkelijk doel
in.
Met de drankbestrijding, met het Kruis-
verbomd, is voor anderen, welke in een
d'er heide orgamisatie's of clubs niet tot hun
recht konden komen, weer een nieuwe gele
genheid geopend tot het oprichten van
clubs.
Nu: propagandiaclub's vóór of van het
Kruiisverbdnd.
We hebben nu op sommige plaatsen een
heirieger van propagandisten, welke elkaar
in den weg loopen, en niet zeidien bitter
weinig .uitvoeren.
Personen, welke hun taak in koninklijk
goiedlgekeurdé statuten nauwkeurig zien om
schreven, wier arbeidsveld zorgvuldig is af
gebakend.
Die zich zelf in een keurslijf hebben ge<
wrongen, dlat hun beste bedoelingen verstikt.
Zoo mag op sommige1 plaatsen de sociale
prop;, club geen drainkbesfrijdlers-lectuur vdr-
koiopen, en zullen die leden dier club geen
vinger uitsteken bij verkiezingen.
Zoo zal die Join ge Garfe, als politieke
club, zich' om die sociale ontwikkeling ba
rer leden niet bekommeren. Eens in dë
vier jaar doet zij dienst bjj een verkie
zing en dan is hét uit.
De propaganidlai-club van het Kruiisver-
bonid, wil, op straffe van ruzie met de soci
ale club;, het wel uit haar zin zettent om
andere dan drainkbestrijderslectuur te ver-
koopen,
Ziiet, diie toestand lijkt minder gewenschit.
Al diie versnippering en concurrentie ,en club
geest (im verkeerden zin) kam geen goede
gevolgen Rebben.
Want -een nuchter mensdb vraagt ziidh
toch af, waf is er tegen dlat een propagan
dist vain de sociale club, ook dramkbesfrij-
derslectuur verkoopt en leden alanwerft voor
't Kruisverbonidl?
Wat kan ertegen zijn, dat een propagan
dist vain 't Kruisverbond leden aanwerft
voor de Vakbeweging?
Immers niets! Beidien staan toch! in dienst
vam een beweging, hebben een doel n.m.
die algeheele opheffing van de arbeiders
klasse!
Minder clubgeest in verkeerden zin, doch
harder werken, dat zij lh' et parool.
LSGEBDMSPBQOKJES.
In ide „Bergensclhe Bad-, Duim- en Bosch-
bodle" komt een artikel voor, waarin be
sproken wordt de al.s. openludhitvoorsteh
ling van Vondels „Adam in ballingschap."
Wij lezen hierin die vólgende zinsneden:
Want dlit moet eerlijk gezegd! worden:
Vondels drama's zijn geen stukken voor
iedereen. Zijn „Adlaim in ballingschap"
allerminst. Velen onzer zijn er bóven iyt
gegroeid, zooals wij zeggen. Voor de
meesten onzer zijn dleze gesdhiiiédenisseni
omdat Toetie verscheidene vriendinnetjes,
heeft tj.iie freule zijn. En nu beweert mijn
vrouwtje, dat, als je in adellijke kringen
uitgaat, men zich i n 't Haagje ook freule
laat noemen."
„Daar 'heeft uw vrouw feitelijk gelijk
in", vergoelijkte mevrouw van Velzen. „In
Den Haag is dit ook de gewoonte, doch ik
ben het met u eens, dlat het dwaas iis, en
men zich niets moet toeeigenen, wat men
niet is."
„Moedertje dóet net andersom", lachte
de zoon. „Mama is van haar zelf een ba
rones ten Ziedlhóf, maar als ik haar Dou
airière noerm, wordlt ze boos, en dat komt
haar toch toe."
„Neen, mijn jongen, niet meer sinds ik
met je vader huwde; en odh! je weet, ik
hecht niets aan adlel, alleen aam zielenadel."
„Ja; lief moediertje, en d'ien bezit u bo--
venal."
Toetie zag dien liefdevollere blik dien moe
der en zoon wisselden, en haar sympathie
voor beidien nam toe. Maar tegelijkertijd
doortrilde haar een smartelijk gevoel van
weemoed. Ze dacht aan haiar eigen moeder
tje. Haar kinderachtig, ijdel, wuft Maatje,
over wie zij eigenlijk moest waken, pn
een blik werpend, zuchtte ze bij zichzelve:
Hoe Heerlijk moet het zijn zoo-'n mo-edler
te bezitten! Maar foei, haar mama kon
't toch niet helpen, dlat ze zoo anders
was. Ze 'had! g een opvoeding genoten, was
niet geleid!, had nooit godsdienstonderricht
gehad, kende God niet; en in haalr liefde
vol hartje steeg een groot verlangen op
van (liet eerste mensdhenpaar, diie voor
Vondel de waairheiid en werkelijkheid
vormden, niet meer dan legenden, hoog
stens ouidle sprookjes uit onze kinder
jaren. Geloov.ig of niet geloovig, wij in
onzen nieuweren tijd hebben een zoo
geheel andere opvatting gekregen van dë
wereld en haar ontstaan, dan Vondel, dat
de vraag wel gewettigd is, of wij .kun
nen meeleven met die personen, diie hij
opvoert, of wij ons kunnen oivergevep
aan en ons laten meeslepen door de vas
te overtuiging van den dichter.
Niet dan met verwondering hebben wij
kennisgenomefifvaw deze bewering: de ge
schiedenissen van het eerste menschenpaiar,
die voor Vondel de waarheid en de werke
lijkheid vormden, zijn niet meer dan legen-
der^ hoogstens oude sprookjes uit de kin
derjaren.
/Daarmede is gezegd, dat al wat in de
H. Schrift daaromtrent staat geschreven,
al wat wij daaromtrent lezen in de boeken
van het Oude Testament niets meer of
minder zijn da,n legenden, hoogstens sprook
jes.
En dan durft de s chrijver .beweren, dat
„dë meesten onzer" het met deze, zijne
opvatting van idle geschiedenis vam het eer
ste menschenpaar eens zijn!
Een krasse bëwering! Immers hij scha
kelt alle katholieken en geloovig-protestan-
ten uit, diie wel degelijk als Vondel ge-
looven in hetgeen im de H. Schrift ge
schreven staat omtrent den zondeval dei-
eerste mensdhën Adiatn en Eva.
En dat kunnen, wij niet laten passeeren,
zonder een woord daartegen in te brengen.
Summa summarum achten wij het artikel
geen wel gekozen reclame voor die open-
ludhtvoorsteliimg van het „treurspel aller
treurspelen" zooals onze groote Nedlerland-
sche dichter Vondel het .zelf noemde.
De gezondheidstoestand van den Paus.
De correspondent van idle „Croix" meldt,
dlat de Paus bijna geheel hersteld is, en zijn
gewone bezigheden, behalve de audiënties
weer heeft hervat. De kamdliinaal-staatssecre
taris heeft Zaterdag het gewone dagelijksch
onderhoud met Z. H. gelhad1.
De gewone audiënties zijn alleen; geschorst
om dien Paus een kleine vacaintie te gunnen.
PORTUGAL.
Onderdrukking der gewetensvrijheid.'
Ondier het nieuwe bestuur miogen idle pries
ters im Portugal geen bezoeken meer bren
gen aian die zieken in de hóispitalien. Toen
kort geleden een zieke priester door een
der ziekenzalen kwam; meldden zich! daar
dadelijk meerdere personen aan, omdat zij
naar haar klein eigen Maatje, die zij zoo
eenzaam had achtergelaten. Was dat niet
zelfzuchtig geweest, niet verkeerdi? Olals
ze thuis kwam, zou ze trachten meer voor
haar moeder ite zijn, en haar best doen haar
God te leeren kennen.
Aa'ndiachtig sloieg'Herman van Velzen, To>e
tie gade. Welk 'een pijnlijke, ouwelijke trek
op bet zeiidlzaam teere meisjesgelaat! Wat
een interessant kindje! Nooit zag 'hij zul
ke onschuldige oogen, en nooit ontmoette
hij een meisje, zoo wairls van, koketterie,
zich zoo' waiar en natuurlijk gevend, gelijk
ze was. Waar dlalcht ze nu aan?
Wat veroorzaakt idle diep treurige uit
drukking?
Het scheen,, dlat h aar vader het ook op
merkte.
„Toetie, kinldlje, wat is er, hen je niet
wel?" vroeg hij bezorgd!.
„Ik dacht aan) mama, Paatje. Zij zal het
zoo een|zaam hebben. Deden we er wel goed
aan, haar alleen te raten
„Maar pop; ze is niet alleen, nichit Bet
sy en haar vriendin zijn bij haar, en ze
wilde immers zelf, dat we gingen."
„Ja, idlat is zoo', doch vanochtend zei
ze, Id ait ze spijt had haar toestemming te
hebben gegeven."
„Soedla; allemaal apenkooi! ga nu niet je
pleizier bedierven door sentimenteele ge
dachten. Het was immers beter, dat je een
tijdje wegging, en pastoor die Munnik ried
het aan, en, mijn hemel, we blijven op
zijn hoogst dlr'ie w.eken uit: kom, wees
nu verstandig, anders bederf je mijn plei-
readls langen tijd tevergeefs naar de H. Sa
cramenten verlangd! hadden,
j Hat is hemelschreiend, zooals het in Por
tugal met de vrijheid gesteld is, welke men
den Katholieken laat.
FRANKRIJK.
Een belangrijke beslissing.
De Raad van State 'heeft Zaterdag een
zeer belangrijke béslissing genomen.
In verzet, tegen de biissohoppelijke beslis
singen was in idie vroegere parochie Sains-
les-Fressims-Torcy eene „vereeniging voor
den eerediienst" opgericht, waaraan blij de
creet van 5 Juni 1909 die gebouwen voor
den eerediienst bestemd werden toegewe
zen.
De vereeniging installeerdte een geschorst
priester in de kerk, terwijl! idle door den
bisschop benoemde pastoor, abbé Coloin,
de H. Mis moet lezen in een schuur.
Abbé Coloin ein een aantal gelbovigenj
kwamen bij den Raad van State tegen hét
decreet van 5 Juni in verzet.
De Riaad van State heeft nu besloten het
decreet vain 5 Juni 1909 op; te heffen. In
het arrest Van den Raad wordt verklaard1.,
idlat de „vereeniging voor den eerëddenst"
die de hiërarchie van dë Kerk niet erkent
niet in overeenstemming is met die alge-
meene regelen voor die organisatie vam den
eerefllienst en dus niet in staat de b'e-
sdhikking te erlangen over d|e goed,'eren van
een kerkelijke instelling.
Uit dit arrest volgt; dht de „vereeniging
voor den eerediienst" de kerk' moet ontruk,
men.
DUITSCHLAND.
Katholieke werkliedenvereenlglogen
Het ledental dezer werkltedenvereenigim
gen. verdeeld! over zes centrale bómden, be
draagt 467.368.
Bond van West-Düiitscfaland, prnvat-
diocesen: Keulen, Munster, P.aider-
born, iHiJdlesheim, Osnaibriiak, Fulda; Lim
burg en Ma.iinz, telt er 171.000.
De Bond! van Berlijn, hoofdizakëlijk voor
de bisdommen Bresiau en Trier, 130.000
De Bond van Zuidi-Duiitschland; voor de
biisdómmen Mündhën, Augsburg, Regens-
burg, Passau, Eidhlstatt, Bamberg, Wurzburg,
\peijer, Freiburg en Rottenburg, 105.000
De Bond van Poiolsdbe arbeiders 31.948
De Bond van Oost-Diuitschland 18.000
en die "bond van katholieke mannqni in Elzas-
L o (haringen 11.420.
Deze zes bómden geven 7 organen; -uit.
Men wil trachten tot- groot ere centralisatie
te komen, dóch dit stuit nog af op. den
bóinid van Berlijn, die zoo-als men weet in
zake christelijke of katholieke organisatie
een eigen standpunt innneemt. Deze Bond1
wil katholieke vakafdeelingen, terwijl tóe
overige bonidien zich kunnen vereenigen
mei idle Christliche Gewerkschaften.
zier."
Bij dez.e laatste woorden zag Herman, hoe
een energieke trek zich op Toetie's gelaat
vertoonde en hoe ze hatar bést dleed haar
vader opgewekt te antwoorden. Weldra^
praatte zij weer vroolijk en onbevangen,
of niets haar deerde.
Een groote teederiieid welde in 'hem, óp.
Dat jonge kind) s cheen, evenals zijn moe-
dier dat heerlijk geheim; te bézitten, wat
zoo weinig vrouwen kennen, het geheim
van vrouw te zijn in dén volsten zin van
't woord, zich; te kunnen wegcijferen, eigen
smart en zoirg te omdlerdirukken om anderen
geen leed te veroorzaken. Zoodra zij be
merkte, dat haar bezorgdheid het genoegên
hiaars vaders vergalde, onderdrukte zij die
o,ogenblikkelijk, haar best doende o-m vroo
lijk te rijn, en zich heldhaftig foeheer-
schend, o-m hem gerust te stellen. Die eigen
schap had hij o-ok zo-o- Mef in zijn moe
dertje. Daarom noemdle hij haar wel eens
„de sterke vrouw" en zie: dit jonge meis
je, bijna een k-ind nog, scheen even sterk als
zij.
„We naderen Keulen, zijn; dlat de spit
ser. van den Dom niet?" vroeg, mevrouw
van Velzen. En waartijk: Keulen, was al
im 't zicht.
(Woiüt vervolgd).
