slop.
lades,
E.
R. Bath. Nieuws- en Advertentieblad
voor Noord-Holland.
1
No. 66.
Zaterdag 6 Juli 1912.
6ae Jaargang
FEUILLETON.
at, Alkmaar.
RG Co.
Natuuronderzoekers als
getuigen van God.
m
de Ridderstraat,
op Zondag,
Ivan
STIG WEER
AG-MIDDAG
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
Onschuldig veroordeeld of een
slachtoffer der wraak.
akel van'Qouden Kruis-
uden Paarlkruisen
en Gouden lange
Juweelen Stellen
jlen voor oud, zoo goed
naam en winkel van
IET COMITÉ.
:umes.
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSERIJS:
75 ct p, 3 maanden franco huis; 105 et met geïllustreerd
Zondagsblad.. Xe betaden in het Begin van ieder kwartaal,
Afzonderlijke nummers van de courant3 cent.
J£»a het Zondagsblad 5 cent.
Uitgave van de Naami, Vennootschap „ONS BLAD", i
BUREAU: Breedstraat 12, tegenover de R, R. Kerk, te Alkmaar.
.Telefoon No. 433,
ADVERTENTIEN:
N«n 1—5 regels30 een».
Elke regel meerB
Reclames per regel15
Kleine advertenties van 1—30 woorden, Bij vooruitbet, 29 a 1
Meermalen Wondt er beweend, dat het
geloof met die wetenschap! in strijd is, vaak,
dat een geloovig geleerde, hoe verder hij
doordringt in de wetenschap;, hoe dich
ter hij het materialisme nadiert.
Om al1 dieze veelvuldige bewaringen te
weerleggen laten wij hieronder eenige voor
beelden volgen van beroemde mannen der
.wetenschap, die juist in èn door hunne stu-
die verklaard hebben geloovig te zijn en
te blijven.
Linnè, een der grootste natuuronderzoe-
kers aller tijden (17001778) zeide: „ik
zag dien eeuwigen, alwetenden en atimachti-
gen Oodj vluchtig en van verre en ik stond
verbaasd
ik vond vete van Zijne sp|oren in de
Schepping der dingen, zelfs, de nietigste: i
welk een mach^ welk een wijsheid) welk
een volmaaktheid!"
Linnè' is de grondlegger der nieuwere
botaniek. Zijne natuurwetenschappelijke uit
eenzettingen zijn opi vele plaatsen meteen
uitbundigen lof van de Goddelijke macht
dies Scheppers doorvlochten. Wjj ontmoe
ten plaatsen, die herinneren aan de taal
van dien psalmist, 'die God in Zijne werkieni
prijst. Nu eens roemt hfj, Hem ais den
Maker van het 'Heelal, dan weder roemt
hij Zijne goedheid en alnjachit, looft den
wetgever en bewondert den Kunstenaar.
Bij zijne «verzoekingen wil hij als, 't ware
Gods leerling zijn, Gods heerlijkheid zelf
leeren kennen, Gods gfÜtoiheïd den mem
sahen verkondigen.
(1707—1783) leidde zelf geregeld de huise
lijke godsdienstoefening in zijne familie
pelijke godsdienstoefening in zijne familie
en een der wieinige pofemiysdhe geschrif
ten, dlie hij schreef was zijne „verdediging
idier Openbaring tegen de vrijdenkers."
Isaac Newton (1643—1727| tnge-
land's grootste astronoom!, mathematicus en
physioloog sprak nooit den naami van God
uit, zonder daarbij het hoofd te ontblooten.
Keppler (15711630) de groote astro
noom, schrijft aan het einde van zijn werk
over de harmonie der wereld:
„Ik dank U, mijn Schepper en mijn Heer,
dat gij mij dit behagen in uw schepping
deze verrukking over de werken uwer han
den geschonken hleeft. Ik heb de heer
lijkheid uwer werken, den miensdhien verkon
digd, zoover mijn eindige geest Uw'e on
eindigheid kon begrijpen,"
Copernicus (14731543), die" grond-
legger van ons tegenwoordig wereldsysteem,
antwoordde dengenen, die zijn systeem: pre
zen: „Dit is niet mijn systeem, maar de
regeling van God!"
Sechi (18181878) een der grootste
astronomen van alle tijden was een Jezuiët.
De ontdekker der electriciteit Volta
UI. VERLATEN.
Ritmeester Eduand von Frankenberg was
"iet altijd in dien gelukkigen toestand ge
weest, waarin wij, Wem1 int 't begin van
ons verhaal aantroffen.
Hij haidl het majoraat met een zwanen
schuld gekregen. Dieze werd nog groot-er,
toen zijn broeder naar Amerika wiiilide uit
wijken otn daar zijn geluk te beproeven.
Dit had ten gevolge, dat zijn jongere broe
der zijm aandeel in geld verlangde en daar
mee uitweek. Wieinige jaren later was ook
ZIjn zuster gehuwd1. Zoo kon hij nauwe
lijks meer volgens zijn stand leven en zag
®aar middelen uit om zijn inkomsten te ver
meerderen. Nu wilde hij een suikerfabriek,
dan een spiritusfabriek, dan weer een mielk-
Mridhting op groote schaal beginnen, kort
om allerlei plannen gingen hem door het
oofd, maar alle brachten de moeilijkheid
mede dat er veel gelid voor noodig Was.
e quaestie was maar aan gelidl te komen,
jn zwager rjedt hem aan in overleg, te
n met een handelsman en. beval hem
bankier, Normamm, in Keulen aan,
'en hij reeds goed kende en die wian-
neer M bedrijf hem winstgevend scheen,
(1745—1827) was zeer godsdienstig gezind,
met kinderlijke vroomheid erkende en be
oefende hij, de leer des geloofs en. achtte
(het niet benedien zijn waardigheid open
lijk den kinderen de katechismus, te verkla
ren, Telkens wanneer hij hoorde, dat iemand
twijfel over zijne katholieke gezindheid ge
uit had, sprak hij het openlijk uit, dat
hij zich voor het evangelie nieit schaamde
en de heilige katholieke kerk altijd voor
de e ene ware en. onfeilbare gehouden had.
Volta's grootere vakgenoot opi het ge
bied' der eleciiriciteit Ampère (1775—1836)
was van dezelfde vrome gezindheid. Zijne
vriendschappelijke gesprekken mei Ozanam,
een geschiedkundige en letterkundige, voer
den bijna altijd tot God. Dan riep hij mees-
al uiit, zoo vertelt Ozanam': „Hoe groot
is God! Ozanam,, hoe groot is God! en
onze Wetenschap is niets!"
De ontdekker der naar hem genoemde
lijnen in 'het zonnespéetrum, Fra.un.ho-
fer (1787—1826) een d|er voornaamste on
derzoekers van de leer van het licht, bleef
trouw aan zijn katholiek geloof; hij ver
vulde met nauwgezetheid de voorschriften
der Kerk..en gaaien, die toevallig des Vrij
dags met hem aan tafel, waren, moesten
zich naar die onthoudingslwet schikken.
Becquerel. (1788—1878) heeft bij de
genen, dlie zich voor exacte natuurweten
schappen inreresseeren, een beroemden naam
Ook hij was een geloovig Christen, In
zijn lijkrede werd van hemi gezegd, dat
hij gestorven was „met die helderheid van
geest van een philosoof, m;et de zielsvrede
van een deugdzaam: man, met vertrouwen op
God en de onvergankelijke verwachtingen
van een Christen." In zijn werk „Over die
phyaisch-chenrische krachten" veroordeelde
hij beslist het materialisme „het was niet
mogelijk de brom van het leven op; aaide
zonder een Schepper te verklaren".
In de eerste helft der negentiende eieuw
lieefdie in Frankrijk Cauchy (1789—1857)
de grootste gelieerde op het gebied, der re
ken- en wiskunde. Hij vervuilde niet al
leen (rouw rijn plichten als katholiek, maar
stond ook overal, in de voorste gelederen,
waar het gold, den godsdienst te verdedi
gen en t e verspreiden of "een werk van
naastenliefde te beoefenen. Hij. was een
ijverig lid! van de St. Vincentiusvereeniging.
De groote chemiicus v. Licbig (1803
1873) qen door en door geloovig christen,
kwami in een openbare voordracht opi te
gen de bewering, dat de natuurwetenschap
pen het materialisme bevorderde.
Bekend als onderzoeker van eerste rang
is Pastoor (1822—1895). Wereldberoemd
werd zijn naam;, toen hij in het jaar 1877
als oorzaak van vele ziekten de baccillen
aangaf en spoedig daarop aantoonde, hoe
m,en dezelve onder .omstandigheden als
geneesmiddel benutten kon. Pasteur was tot
rijn dood overtuigd, katholiek. Toen hemi
hem look wel aan heb nood&ge geld zou
helpjen.
De riirnieester vond dezen raad w'el prak
tisch. Juist in d'ien tijd bad hij zijn ont
slag uit den dienst genomen. Tijdens zijn
dienst had hij het beheer van zjjn goede
ren aan een intendant overgelaten en wist
in 't geheel niet hoe groot zijn vermogen
was. Toen hij thuis kwami en ontdekte
dat hiji n groote' schulden zat, maakte hij
de boven besdhreven plannen. Twee da
gen, nadat zijn zwager hem, dien raad ge
geven had', verscheen 'hij in 't kantoor van
den bankier Bernard Norman,n imi de „Ger-
irudlenstrasse" te Keulen.
De ritmeester haalde een brief, die zijn
zwager Gem gegeven 'had', uit zijn porte
feuille en verzocht aan een kerk dezen aan
mijnheer Normann te overhandigen.
De klerk verscheen 'door een deur, en
kwam dadelijk weer terug. Twee minuten
later verscheen die 'bankier zelf met den
brief in de 'hand. Hij' opende -een deur, ver-
zo,dht den baron 'biinnen te traden en ge
leidde hem naar zjjn particulier vertrek.
De bankier wees opj een sof'a en toen die
baron zich neergezet had, nami hij: p|l,aats
en Iiegdle den 'brief voor zich opi de schrijf
tafel,
„Baron von Duvernog bewijst mi( die
eer zijne geldzaken aan mij toe te ver
trouwen. Ik verheug 'mij uit diezen brief
te vernemen, dht ik rijn vertrouwen ge
wonnen heb. Hij verlangt, dat ik u: raad
geef, en wanneer zijne zwakke krachten
eens een 'leerling vroeg, hoe (dj na zoo
veel studie nog geloovig, kon rijn, ant
woordde hij: „Juist omdat ik veel gestu
deerd heb ben ik gelioovig als een Bre-
tagnerhoier en, wanneer ik nog meer gestu
deerd had, twijfel ik met, dat ik geloo-
vig geworden zou zijn als. pene Bretagner
boerin".
Carnoy (overt. 1899) die grondlegger
der gelfulaire biologie, was een priester.
Zijne voorlezingen aan de Universiteit be
gon hij altijd miet het kruis,teeken.
Laënnec (1781—1826) die de auscul
tatie in de geneeskunde invoerde, hield
gedurende zijn geheete leven den gods
dienst hoog. Op een reis van Brest naar
Parijs stortte het rijtuig, waarin bij miet
zijn vrouw reedl, om. Toen allies, weder
in oirdle was, zeide hij: tot zijne echtge-
noiofe slechts het éene woordl: „Wij zijn
in dien rozenkrans daar en daar blijven
steken", en dlan baden zij' rustig voort,
alsof er niets gebeurd was.
Dit zijn slechts enkele weinigen van die
grooie natuuronderzoekers, die een vroom
geloof miet hooge geleerdheid heel goed
wisten te vereenigen.
Er zjjn er nog veile andere aan te halen,
maar ons dunkt, dat wij hiermede voorloo-
pig wel kunnen volstaan.
En zouden wij oms dan nog storen aan de
beweringen van „Dageraad-menschen" e.d.
BUITENLAND.
Keizerlijke ontmoeting.
In de Finsdhe waiieren heeft Donderdag
eene ontmoeting pilaals gehad tusschen twee
keizerlijke personen: die Keizer van DuitsCh-
iandl en de Czaair aller Russen. In de groote
pers ,is lyeiwer reedis weken tevoren een
gesdhrijf van belang geweest, dleze ontmoe
ting zou n.'li. van groote politieke gevol
gen zijn, bijzonder wat betreft den Itaii-
aansch-Turkschen oorlog.
De telegrammen, melden, dat de Keizer
den Czaar ontving, aan de valreep vani
de „HohenzoKern". De monarchen be
groetten elkander hartelijk met een kus
en een handdruk. De tsaar begroette prins
Adalbert en den rijkskanselier.
De keizer en die tsaar blieven, tot elf
uur 'miet ejkan'dler in gesprek pp het dek.
Nadat ide isaair de „Hobenzallenyverla
ten 4.rad begaf de keizer zidnl miet prins
Adalbert en den rijkskanselier aan boord
van idle „Standart" om de tsarina een be
zoek te brengen.
Hier l.tad het dejeuner plaats, waarbij
die tsarina1 tusschen den keizer en pjrins
Adalbert zat. Tegenover haar zat de tsaar
tusschen Idlen rijkskanselier en (den. Duitschen
gezant.
Die rijkskanselier begaf zich omi drie u,ur
naar de „Polarstern" waar hij een bezoek
daartoe toereikend rijn, zal het aan mijne
bereïdfwiiliigheid niet ontbreken: alleen is
het mij niet iduide^jjk, waarover gij mij
wensdht te spjreken,."
De baron had' intusssdhen den man goed
opgenomen. H.ij was wellicht dertig, hoog
stens wel een dlertigj'aar en was dus nau
welijks eeniige jaren oudier dan de rit
meester, dlje tusschen de zen- en achten,
meester, die tusschen de zes- en aoht-en-
„Die zaak komit ongeveer opj het vol
gende neer, begon 'de' baron.
„Diait gaat mij niet aan," onderbrak de
bankier liadhendl, „w'ili gij mijnen' raad in
winnen, dian moet gij mij. niet zeggen, waar
die zaak „ongeveer" opi neerkomt maar gij
moet mij het volle vertrouwen schenken
en mij zonder terughouden uw toestand
blootleggen. Dan alleen kan ik u goeden
raad geven.
„Ik zaf u niets verbergen", zeide de
baron, „het was maar een manier van
spreken."
„Het is mij dikwijls overkomen" ant
woordde de bankier: „dat men wet raad
wil) miaar niet alles zou willen openharen.
Komit d|an de gegeven raad verkeerd uit, dan
krijgt die raadgever de schuld.
Nu ik dat eenmaal ondervlonderi heb)
zeg ik het maar te voren."
„Dat vind ik zeer billijk", antwoordde
de baron en begon daarop zijn toestand
bloot te leggen.
Mijnheer Normann hoorde het verhaal
zonder onderbreking aan en toen de rit-
bracht aan Kokofzof en daarna aan Sano-
nof. Beide bezoeken samen duuiden an
derhalf uur.
Om Ihatf vier Waakte de tsaar den keizer
en prins Adalbert van de „Hohenzofflern,"
af om het linieschip „Imperator Pawel
P.erujy" te 'bezichtigen.
De Turksche Kamer over den oorlog
De Turksche Kamer heeft dezer dagen
de begrooting behandeld.
Minister IDjavil Bey zeide daarbij, dat
hef volk die voortzetting van den oorlog
wenscht; die wensdh van het volk nu is
ook die wensoh van de regeering. De
minister is bezig om tot die opheffing van
die 'capitulaties, te geraken.
De kamier stemde voor liet stuiten van
de algemeene bespipekingien. 4
Zij 'keuirdle daarna het budget van de
openbare schulid goied.
Cm het presidentschap der
Vereenlgde Staten.
Zoo js 'dan na eindelojoze stemmingen
Wilson door 'de democratische conventie
caniciidaat gesteld.
De democratische conventie heeft door
den progressief 'Wiilson candidaat te stellen,
d'ezen groote Jka.ns gegeven loimi in November
a.s, fpit (president der Unie gekozen te
worden. ;In het bijzonder wordt algemeen
Roosevelt's zaak thans uiterst zwak geacht.
Dr. Wiilson, die dan misschien het vof-
gendle jaar in het Wiitte Huis zal trekken,
is een algemeen geacht politicus in de
U. S. A. Hij heeft, en d|at is zeer bijzonder
den onaangevochten naami van volstrekte
onkreukbaarheid. Hij is zes-en-vijftig jaar
en op 't oiogenblik gouverneur van New:
Jersey. Vroeger was hij professor, maar
hij legdle zijn ambt neer pim zich1 in de
politiek te begeven, aanvankelijk als tame
lijk conservatief man, maar plotseling als
bondgenoot van Bryan in den strijd tegen
tegen die corruptie der partijbazen. Alb
gouverneur van New Jersey heeft hij zich
den groofsten roem verworven Idoor de han
digheid waarmee hij in korten tijd de cor
ruptie en het omkoopf-systeem in die admi
nistratie van den staat den kop Wist in te
dlrukken.
Do staking In Frankrijk,
De zeelieden»taking heeft een vasteran
vorm aangenomen, zooals. wij; in ons num
mer van f.t. Donderdag onder de rubriek
„Laatste, berichten" meldden, Te Havre gaat
de staking miet onlusten gepaard.
De stakers verspelden den wieg op de
Quai Saome door middel van tonnen, eni
houtstapels om het vervoer te belemmeren.
De pioitiiiie werd met steenen ontvangen.
Er werden vijf piersionen gearresteerd. Op
andere punten der stad werden de paarden
van de voertuigen afgespannen: en de wa
genbestuurders lastig gevallen.
meester geëindigd had', vroeg Non'man aan
zijn bezoeker:
„Maar. hebt gij van, al die zaken pjrak-
tisdhe kennis?
„Neen", antwoordde de baron half luid.
„Is die .gedachte bij u zelf opgekomen
of hebben andieren u op bet idee gebracht?
^De gedachte kwam: bij mij zelf opi,
maar wat dloct dit ter zake?"
voegde de baron er bij'.
„Begrijp m,ij we|: ik bedoel niiet het be
sluit maar het idlee zelf. Het verwondert
mij: eénigszins, dat een man, die pas uit
dien dienst komit, zoo ineens suikerfabrikaut
will worden. De spanne tijds is mij te kort,
die spirung te groot."
„Ik heb miet den beheerder va,n mijne
goederen over de zaak gesproken en k hij
wees mij opi dli't bedrijf.
Het majoraat viel mij ten deel, toen ik
nog mtodlerjarigi was, een oom was mijn
voogd en hem legde hij elk jaar rekening
en verantwoording af. Sedert mijn meer
dlerjariigiheid deed hij 't aam miij; maar ik
moet toit mijne schande, bekennen, dat i,k
er mij weinig om bekommieidl heb. De
beproefde eerlijkheid va,n den ouden Bran
der Vfa*s voor mij een borg. Ik heb slechts
hier en daar de boeken doorgebladerd.
•'Maar ik bemerkte, dat de sdhullden steeds
grooiter wendlen en liiet daarover een woord
vatten. Bij dleze gelegenheid wierp hij de
gedladhte, ter loops op, maar ik ben over
tuigd) dat hij het nauwelijks mieer weet.
Ik ben over die zaak gasan nadenken maar
Miuistarcrlsis in Spanje.
Voor den zooveelsten keer dreigt er in
Spanje weer een mfnistercrisis,.
Er is n.i. gesdhil ontstaan tusschen, Ca-
nafejas en de,n leider der liberalen Moret
over het wetsontwerp betreffendte een ge-
W'esteiijk bestuiir in Cataionië.
Canalejas had' eerst verklaard, dait al
le liberalen het ontwerp wel zouden steu
nen maar toen Moret hem aan het ver
stand bfacht, dat die steun veel' te wen-
sdhen zou overlaten, haastte de premier zich
mede te deeien, dat het kabinet van plan
was zijn ontslag te nemien. 1
Van planwant eerst moest de mi
nisterpresident nog miet de leiders der op
positie confereeren.
Blijft Canalejas dan zijn oude politiek
getrouw;, idan neemt hij eerst ontslag om
onmiddellijk daarna het Bijltje weer op te
nemien, tenzij de Kamer genoeg begint te
krijgen van deze politieke comedie.
De royalisten in Portugal.
De correspondent van de „Times" te Lis
sabon mieent, dlat de royalisten zich weer
roeren. Tali van „emigres" hebben zich
aan de grens geconcentreerd, vooral inde
id'orpen Nieves, Celeiras, Arantey, Salce-
dh Mallvas en andere plaatsen nabij Tuy,
dus op de noordgrens van Portugal. Een
d'er centra i s het klooster Cannedoi, waar
een ambulancedienst i n orde.wordt gemaakt
In die buurt van Tuy warden uniformen
en wapenen, uitrustingen voor infanterie
en cavallerie opgestapeld). Volgen5 gerudh-
ter.Hi ebben die leiders, tal van geweren,,
karabijnen en pistolen uit Barcelona ont
vangen en ook aan de noodige middelen
schijnt het 'hun niet te ontbreken,
Mond en klauwzeer in Engeland.
Het imiond1- en klauwzeer breidt zich in
Noordi-Engeland en Ierland nog voortdu
rend uit. Een nieuw geval is geconsta
teerd in C'headie H.eath, Cheshire en een
verdacht geval in Ringway bij Wiilmstow
In Ierland weid ook een verdacht geval
.waargenomen te SwordS bij Dublin.
De prijs van het vleesch stijgt intusschën
meer en meer. In South Sieidls dreigde
reedb vieesdhnood, die echter door het
aanvoeren van vee voorkomen werd'.
OOSTENRIJK HONGARIJE.
Zes millloen soldaten.
De „Kö'tai. Zeiitung" wijst er
in een kort stukje op, dlat, nu
■in Oostenrijk en in Hongarije de militaire
Wetsontwerpen zijn aangenomen, de beide
verbonden Duitsbhland en Oostenrijk
Hongarije in geval van nood'zes, milltoem
soldaten zullen kunnen in het veld bren
gen. r
„Zes miilSoen soldaten, Dat is een waar
schuwingsbord', geplaatst aan de grenzen
dier verbondenen."
hij kent mijne pjlannen nog niet.
„Voordat ik u een pjrakti^slhen raad. geef,
zeiidle |de bankier, is het noodzakelijk te
onderzoeken |0,f uw beheerder wel een goe
de ladmiimiistratie gev'oerd heeft, maar van
hetgeen gij mij gezegd hebt, kan ik utodh
wel eenige ervaringen meedeejen. Vooreerst
heb ik nooit iemand gevonden, die in eene
onderneming slaagde, welke hjj niet ver
stond, ik zeg niet dak Ih ij, als. bij' die oude
gildlen, leerling, gezel en mieester moet wor
den;, mahr hij moet het bedrijf toch' in
de voornaamste punten kennen. Hij moet
kapitaal hebben. Wanneer gij fabrikant wilt
wouden,, dam moet gij met hallve pennin
gen rekenen.
„Maar daarvoor is mijn administrateur
uitstekend", bracht de baron in 't midden.
„Ik heb evenmin iemand leeren kennen"
antwoordde de bankier koe) „die in eene
1 onderneming gestaagd is, waarom hij rich
niet bekommerdte. Ja, ik geloof, dat het
eerste eerder mogelijk is dan het laatste.)
Wiarnt in het eerste geval leert men min
stens dloor ondervinding, Wanneer gij zulk
eene onderneming opi touw wilt zetterij
-dan is de eerste voorwaarde, dat gij als
volontair in zulk een fabriek in dlienslt
treed) dat gij u miet den (h andel en met
de techniek vertrouwd maakt om in dit
bedrijf uw levensberoep të vinden en at
uw arbeiders te kunnen controleeren. Zoo
niet,, dhn zult gij den finantieelen ondergang
van uw zaak bespoedigen.
(Wordt vervolgd!
'1
