B. Kath. Nieuws- en Advertentieblad
voor Moord-Molland.
No. 103.
Dinsdag 1 October 1912.
6"® Jaargang
Verschijnt DIMSDAG,DONDERDAG en ZATERDAG.
Middenstand en drankbestrijding
kerknieuws"
binnenland.
PLAATSELIJK NIEUWS"
Uitslag Polderverkiezing te
Heer-Hugowaard.
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
75 ct. per 3 maanden franco huis 105 ct. met geïllustreerd
Zondagsblad. Te betalen in het begin van ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers van de courant3 cent.
yan het Zondagsblad 5 cent.
Uitgave van de Naaml, Vennootschap „ONS BLAD", i
BUREAU: Breedstraat 12, tegenover de R. J£. Kerk", te Allemaal.
Telefoon No, 433,
ADVERTENTIEN
Van 1—5 regels30 cent,
Elke regel meer6
Reclames per regel15
Kleine advertenties van 1—30 woorden, bij vooruitbet. 25
Alkmaar gewaarschuwd
,Een gewaarschuwd man geldt voor twee,
zegt het spreekwoord.
Onze vrienden in het Statendistrict Alk
maar mogen, daarom den voorzitter der
Unie-liberale Kiesvereeniging ie Uitgeest wel
zeer dankbaar zijn. Deze is todh zoo
vriendelijk geweest 'hen door middel van
de Alkm. Crt. een ernstige waarschuwing
thuis te zenden.
Onder de leuze: „op voor de vrijheid,
weg mei alle dogmata, met bekrompen
heid en benepenheid", roept hjj alle vrij
zinnige kiezers op, al het mogelijke te
doen om in 1913 de rechtsche heeren
Glinderman en van Benthem uit de Staten
te verwijderen.
Omdat „'het geen bewind van kerkeljjke
partijen kan zijn, dat Nederland, voort zal
stuwen op de wereldbaan", opdat Neder
land blijve de „bakermat van de vrijheid,
de jjersoonlijke, de geestelijke en econo-
mische vrijheid", moeten de redhtsche
candidaien bestreden worden en is het
plicht van de vrijzinnigen tegen de cle
rical candidaien stelling te nemen.
Onze mannen in Alkmaar zijn dus gewaar
schuwd.
Zij weien dat de vrijzinnigen geen mid
del onbeproefd zullen laten om onze
candidaien te doen vallen.
Blijike nu straks ook in Alkmaar, dat
een gewaarschuwd man voor twee geldt!
Verdraagzaamheid
Een van de grieven tegen de Christe
lijke school is deze, dat op die sdhool een
onverdraagzaam geslacht wordt gekweekt.
Alleen de openbare sdhool en de open
bare onderwijzers zijn geschikt om de
jeugd verdraagzaamheid jegens anders
denkenden in te prenten.
Zoo is de theorie.
En nu de praüöjk.
Op de e.v. algemeene vergadering, van
den Bond van Nederl. onderwijzers komt
ook hef volgende voorstel in behandeling:
•»Oe algemeene vergadering spreekt de
wenschelijkheid uit, dat bij 't organisee-
ren vans ch oo lfeesien voor de leerlingen
van openbare en bijzondere sdholen ge
zamenlijk, de leden van den Bond hun
medewerking niet verleenep".__
Wat zijn we todh verdraagzaam!
(Vrije Wjesifries)
I
Nu de middensiandsbeweging onder de
katholieken in hoofdtrekken .georgani
seerd is en ze haar doel, ook als onder
deel van de katholieke sociale actie in
baar geheel, welbewust nastreeft, dacht
mij de tijd gekomen om de aandacht
der katholieke middenstanders te vesti
gen op eene actie, waarvan hunne orga
nisatie tot nog toe tamelijk afzijdig is
gebleven, de actie der Katholieke drank
bestrijding, aldus kapelaan Simonis in de
>.R- K. Middenstander."
Ik beweer volstrekt niet, dat onze drank-
weer tot op heden niet of bijna niet is
gesteund geworden door de middenstan
ders. Integendeel, in bijna elke afdeeling
van onze drankbesirijdersbonden kunnen
we middenstanders aanwijzen als erkende
en goed gewapende medestrijders.
En opmerkelijk is wel (wat overigens
J'lt de boven aangewezen opwekking van
'd sociale plichtbesef verklaard wordt),
deze middenstanders - drankbestrijders
voor het grootste aantal ook Hanzeleden
zijn.
EvenweJ, de Hanze als zoodanig, als
'atholieke middenstandsorganisatie, be
moeide zich nog weinig of niet met den
Strijd tegen 't alcoholisme zooals die door
obriëtas gevoerd wordt. Ik kan mij ten-
mmsle niet herinneren ooit vernomen, te
c ben, dat pp een congres of groote
vergadering van middenstanders het alco-
°hraagstuk en de drankbestrijding
°Pzettelijk en in verband met de midden-
Bandsbeweging zijn behandeld gewonden,
zooajs dit bv. .meermalen geschiedde door
Qe arbeidersorganisatie. En als ik zocht
Üfvu ''ttera'uur ^ver drankbestrijding en
mdensiand, ,vond ik niet veel meer dan
11's en rechts verspreide brokstukjes,
i breede verhandeling of uitgewerkt
etoog pver (jjj. onderwerp, i
--e verwonderen valt dit voorzeker niet,
daar het propagandeeren der midden
siandsbeweging, en het degelijk voltooien
harer organisaties allereerst de gedachten
en krachten, den tijd en strijd der voor
mannen in beslag heeft genomen).
Is thans eahiter dit pionierswerk niet
zóó ver gevorderd, dat door de midlden-
siandsorganisatie ,ook de aandadht kan j
en moet gewijd worden aan eene zaak,
die, ofsdhoon voor haar van groot gewicht,
toch nie,t vóór aan op haar program kon
staan? Is 't nu niet de tijd dat de Hanze
zoowel in haar eigen welbegrepen belang
als tot heil der gansdhe maatschaippij ook
moet gaan kennis nemen van en reke
ning houden met de beginselen en ideeën,
welke door de drankbes (rijders word en
verbreid tot uitbreiding van een maat
schappelijk euvel, dat in alle geledingen
der samenleving jammer en ellende, ont
wrichting en verwoesting veroorzaakt?
Z. D. H. cle Bisschop van Haarlem beeft
benoemd tot kapelaan te Haarlem (O;. L.
V. Rozenkrans en H. Dominicus) den wel-
)eerw. heer A. Kramer, tot kapelaan te
Amsterdam (Gesticht de Voorzienigheid)
den weleerw. heer G. Keyzer, die kapelaan
was te llpendamtot kapelaan te Bode
graven den weleerw. heer H. Brouwers
en tot kapelaan te Bovenkarspel den wiel-
eerw. heer C. A. Moons (15 Aug. l.L
piriesóer gewijd.)
Tweede Kamerverkiezing Om
men. Naar de „Ned." verneemt, heeft het
Hoofdbestuur der Clhr.-Hiist. Unie eenstem
mig geadviseerd, bij de tusschentijdsche
verkiezing in het district Ommen, den ze
tel te laten aan de antirevolutionairen;
schoon het recht om hem te betwisten
werd erkend, achtte men het niet wen-
schelijk van dat recht thans gebruik te
maken.
Tweede Kamerverkiezing in
1913. De hoofdbesturen der R. K. en A.
R. Kiesvereenigingen in het district Enk
huizen, besloten den beer W|. Oosterbaan,
aftredend lid, weder aan de afdeelingen
voor te stellen als candidaat voor de Ka
merverkiezingen in 1913.
Indische verkiezingskas. Het
Bat. Nbl. meldt;
De door een comité te Batavia op touw
gezette actie tot het verleemen van gelde-
lijken steun aan de vrijzinnige partijen in
Nederland, bij de verkiezingen, het vol
gende jaar te houden, heeft ook buiten de
kringen van Europeanen de aandacht ge
trokken. Versdhillende Cbineezen schreven
voor aanzienlijke bedragen in; en zooideed
ook de Landbouw-vereeniging Tangeramg,
die een som van vijf-honderd gulden bij
droeg.
Tot dusver zijn, naar wij; vernemen, acht
duizend gulden bijeengebracht.
Gemeen te raadsverkiezing te
Hoorn. Door de R. K. kiesvereeniging
werd candidaat gesteld voor lid van den
gemeenteraad de heer B. Schermer.
Drankbestrijding Door het Be
stuur van het Limburgsdii Kruisverbond en
van den Limburgsdhen Mariafoond is aan
de Tweede Kamer een adres geridht, waar
in een overzicht wordt gegeven van het
a,antal verloven voor alcoholhoudende dran
ken en het getal der bierhuizen in ver
houding met de bewoners in de verschil
lende provincies. Hieruit blijkt dat op 31
Dec. 1910 in de provincie Limburg 5480
verloven voor alcoholhoudende andere dan
sterke drankeji aanwezig waren, d.i. meer
dan i/4 van alle biergelegenheden in N.-
land.
Verder worden afschriften overgelegd van
de verzoekschriften door genoemde orga
nisaties aan den Minister van Binnenland-
sdhe Zaken geridht, in verband met de
beperking van de bierverloven.
De Uitslag van de 1,1. Maandag gehou
den herstemming voor een Hoofdingeland
voor het Geestmerambacht is als volgt:
Uiigebracht 161 st. Hiervan verkreeg de hr.
Jb. Buren 153, Wj. Oudhuis (aftr.) 5 stem
men, 3 blanco.
A 1 z o o g e k oi z e n d e h e e r jb. B u r en
De hr. W). Oudhuis had een circulaire
doen verspreiden, onderieekend door hem
zeiven., van den volgenden inhoud:
Ter wiille van den vrede, verzoek ik u bij
dezen, a-.s. Maandag bij de herstemming
voor Hoofdingeland uwe stem niet op mij
uit te brengen.
Plechtige inwijding der nieuw ge
stichte R. K. SchooHS? Uitgeest.
Zoo was dan gisteren de door de paro
chianen van Uitgeest reeds lang verbeide
dag aangebnjken, waarop! de nieuw ge
stichte R. K. school zou warden inge
wijd, de IIag waaropi 'de Kaiih, kroon op
het werk door hun beminden herder, den
Z.Eerw. Pastoor Witte z.g., begonnen en
door diens opvolger, den Z.Eerw. Pastoor
Oudewater, voltrokken, zou worden gezet.
De Katholieken van Uitgeest hadden de
vlaggen ter eere van dit merkwaardige feest
uitgestoken en het vaderlandsche dundoek
wapperde in den WL-wind als'c ware den
vreemdeling ten teeken, dat het daar in
dat dorp feest was.
Ja daar was feest maar een edht katho
liek feest, dat begonnen werd met een
H. Mis om in de eerste plaats God te dan
ken voor 'het werk, dat tot stand was
gebracht, maar bovenal om den Zegen des
Hemels af te smeeken over den arbeid,
die nu pjas zou aanvangen, op 2 October
n.l. zullen de lessen in de nieuwgebouwde
school beginnen.
Velen gingen dus des morgens voor dat-
doel en met die intentie op ter kerke.
Te half 10 werd in de parochiekerk eene
pledhtige H. Mis opgedragen door den
HoogEerw. hr. A. Waare, deken van Be
verwijk, met assistentie van den ZeerEerw.
Heer J. j. Oudewafcer pastoor der paro
chie, en den WielEerw. Heer W. J, J. A,
Borsboom, kapelaan der parochie, resp. als
diaken en subdiaken.
Op het priesterkoor hadden plaatsgeno
men de Z.Eerw. heeren J. B. J. M. Höpi-
pener, bisschoppelijk inspecteur van het R.
K. Bijz. Onderwijs, H. N. Colla, piastoor
ie Akersloot, J. P. A. J. V. d. Bergh,
kapelaan te Castricum.
Na het Evangelie betrad deken Waare
den Kansel om in het kort uiteen te zetten
de beteekenis van het schrijven, dat de
Bisschoppen van Nederland in 1868 richtten
tot alle, geloovigen en (les Zondags van de
preekstoel werd afgelezen.
In den aanhef van dit schrijven wijzen de
Bissdhoppen erop, dat de Gelooivigen, wan
neer zij de wereld verlaten, verantwoording
moeten kunnen geven voor den Oppersten
Rechter, Die hun zal vragen, wait er terecht
gekomen is van de jeugd van de jongeling
schap, wat er gedaan is om dezen echt
godsdiiensiig, edht geloovig en deugdzaam
op te voeden.
De gewijde redenaar herinnert bij de ont
wikkeling zjjner stof aan de woorden van
den H. Apostel Paulus, dat hij preeken
zal, vermanen zal, gelegen en ongelegen,
.en nooit zal ophouden zijn toehoorderen
de zuivere leer en de oprechte zaden voor
te houden.
Zooveel eeuwen geleden zijn die woor
den gesproken, 44 jaar geleden hebben
de Bissdhoppen van Nederland ze her
haald en die vermaning heeft thans nog de
zelfde waardie: „Zorg toch dat de jeugd,
de jongelingschap godsdienstig wordt opt
gevoed
Gebeurt dit niet, dan zal de jeugd ontaar
den. Z.Eerw. gaai vervolgens na, waarom
degelijk Roomsoh onderwijs eene behoefte
is geworden.
Eerstens valt het niet te ontkennen, dat
het niet-kath. onderwijs met den dag meer
en meer voor de Kailh. jeugd uiterst gevaar
lijk wordt. Dit is het natuurlijk gevolg van
het ongeloof, dat meer en meer veld wint
Hoe meer de booze tijdgeest voortgang
maakt, hoe meer noodzakelijk wordt de
edht kath. geest en gezindheid, hoe meer
noodzakelijk wordt kath) onderwijs.
Daarom danook js een feest als dit een
merkwaardig feest, een feest van beteeke
nis vooir de parochie.
Dë' H.E. Deken richt een woord van
dank, tot den Pastoor.
In de sdhool, die zoo aanstonds zal wor
den ingewijd zlulen de kinderen niet en
kel worden onderwezen in de wetenschap
pelijike vakken de Kerk is niet tegen
onderwijs, alle eeuwen door heeft zij het
bewijs geleverd, dat zij het onderwijs in
de wetenschap bevordert maar dat on
derwijs zal door en door godsdienstig zijn.
Dat onderwijs moet ook zijn, wat het we
zen moet een voorbereiding voorden hemel
De Kerk kan het onderwijs, dat godsdienst
loos is, niet goedkeuren.
Waar geen Kaiih. sdhool is, gebeurt toet
zooals 'het is, niet zooals het Wel ge-
wenscht wordt.
Maar Waar een Kath. school wel is,
daar zijn de ouders naar hun gewleten ver
plicht hunne kinderen te zenden naar de
Roomsdhe sdhool, die school be steunen
door hunne bijdragen.
Dit laatste geldt vooral ook voor paro
chianen die geen kinderen hebben.
De gewijde redenaar verheugt zich er
dus in, dat Uitgeest een Roomsahe school
bezit, waar niet enkel het onderwijs gods
dienstig is, maar heel het onderwijs be
rust op bevordering van den gods
dienst.
Dat begint al 's morgens, als de kinde
ren naar de H. Mis gaan. Goed Mistooo-
ren zal hun geleerd worden.
Het groote gebrek, de oorzaak dat zoo-
velen slecht leven, is hun gebrek aan gods
dienstige ontwikkeling: zij begrijpen niets
van den godsdienst.
Is het dan geen zegen als den kinderen
van jongsaf wordt geleerd, de H. Mis
goed en eerbiedig bij te wonen?
Wiie dat goed geleerd heeft, heeft toe
komst gemaakt en zal van grove afdwalin
gen bevrijd blijven.
Z.E. spoort tenslotte allen aan gezamelijk
met hem onder deze H, Mis te bidden
overeenkomstig het gebed der Kerk voor
degenen, die in de sdhool onderwijs zullen
geven en ontvangen. Dan is de zegen over
deze school verzekerd.
Dan zal van 1 Oct. 1912 in Uitgeest een
nieuw geslacht worden opgekweekt, echt
geloovig, echt godsdienstig, edht deugd
zaam.
Na de H. Mis te half 12 werd de school,
gelegien naast de R'. K. Kerk, ingewijd door
Deken Wiaare mei' assistentie van bovenge-
noemden pastoor en kapelaan der parodhie.
Tot. het bijwonen dezer plechtigheid wa
ren uilgenoodigd verschillende geestelijken,
autoriteiten, en notabelen.
Het zangkoor, dat de plechtigheid in de
Kerk reeds had verhoogd door eene sdhoo-
ne vertolking van de Mis Sancte Caecilia
van Wiillberg, zette deze feestelijkheid in
met de ,,Veni Creator" Van Beitjes, waar
na de wijding Van het schoolgebouw, eerst
van buiten, en daarna de schoollokalen
plaatshad, om Vervolgens de kruisen te
planten aan den wand.
Nadat deze ceremoniën waren verricht
zong het Zangkoor, weder onder bekwame
leiding van den directeur, den heer Vel-
zeboer, het danklied „Laudate Dominum"
van Heinze, hierna vereenigden zich de
verschillende aanwezigen in het bewaar
schoollokaal.
Onder hen merkten wijl o.a. opi de Z.
EerW. pastoors van Krommenie, Akersloot
Limmen, Wprmerveer, Wijkeroog,
de WielEerw. kapelaans van Krommenie,
Castricum en talrijk vele EerW. geeste
lijken, het Dag. Bestuur der gem. den
EA. heer Burgemeester, den Wethouder,
den hr. Leek, den s ecretaris der gemeente,
Kerk- en Armbestuur, het hoofd der sdhool,
het ondenvijzend personeel, den WielEd.
ZeerGel. heer Dr. Warning van Uiigeest
(de District- en de Arr. schoolopzieners
hadden beridht gezonden verhinderd te zijn
wegens ambsbezigheden).
Nadat allen gezeten waren, voerde het
eerst het woord Deken Waare, die als
deken van tilt district, alle parochianen
en de autoriteiten gelukwemsdhte,
Z.Eerw. herinnerde er aan, dat het heden
was de feestdag van den H. Hieromymus,
iemand, die door de geheele wereld als
groot geleerde bekend staat.
Hij schrijft o.a. dit: „Ik ben van mijn
wieg af altijd gevoed met Kath. melk,
daar dank ik God nog voor".
Spr. hoopt, dat het nageslacht tot in
de lengte van dagen mei dankbaarheid mag
getuigen, dat het van 1912 af altijd opge
voed is met Kath. melk.
Daarna sprak de ZeerEerw, heer J, B.
J. M. Hoppen er Bisschoppelijk Inspec
teur zijn vreugde er over uit, dat in den
korten tijd, gedurende welke hjj zijn ambt
bekleedde, dit de vijfde maal was, dlat hij
de inwijding eener nieuwe Kath. school
bijwoonde.
Voor Uiigeest bijzonder acht Z:.E. dezen
dag beslist een gelukkigen dag, vooral om-
dat de Pastoor, hein tot zijn vreugde kon
erkennen, dat alle Kath. kinderen naar die
sdhool zullen worden gezonden.
In het publiek wil hij bijzonder den Pa
stoor feliciteeren, thans is dat moment aan
gebroken waarnaar hij zoo vurig heeft ver
langd.
De kinderpn zullen wel voor den Pastoor
bidden, maar, als zij het niet doen, dan
doen het zeker hunne H.H. Engelbewaar
ders.
Sur. richt zich vervolgens tot de on
derwijzers en onderwijzeressen, in de eer
ste plaats tot het hoofd der school, ten
einde, naar de woorden van het Eva:n-
geiie van dezen dag, den wensdh te uiten,
dat zij het licht mogen doen schijnen over
de kinderen, maar vooral een voorbeeld
voor hen zijn, zoo zelfs, dat de ouders
er door gesticht zullen worden.
Niet enkel door het kruis, dat boven deze
sdhool staat maar door het onderwijs zal
dan deze sdhool eene Katholieke school
zijn,
De Pastoor der parochie, de Z.
Ew. hr. J. J. Oudewater, vervolgens het
woord voerend, bradht zijn 1.1 auk aan den
Deken en den Biissdh. Schoolopziener op
dezen pi'edhtigen dag, maair vooral dankte
hij God. Toen Z,Eerw. hier benoemd werd,
was er door de goede zorgen van pastoor
Witte z.g. eene som vergaderd, waaruit een
school moest gesticht worden die som was
wel niet voldoende maar toch een goed
begin. Z,Eerw. wijdt daarna eenige zeer
waardeerende woorden aan de nagedachte
nis van zijn voorganger pastoor Wiitte z.g.
Hij dankt den H.Eerw. Deken voor diens
gebeden en voor zijn goeden raad bij het
stichten der school
Hij dankt het EA. gemeentebestuur voor
zijn hooge tegenwoordigheid.
Het valt wel is waar niet te ontken
nen dat door de oprichting; dezer school
om hei zoo uit te drukken er moei
lijkheid onistaat met de openbare, toch
meent Z.E. het te moeten uitspreken, dat de
oprichting dezer Roomsche school niet be
doelt verwijdering, haat of tweedracht te
doen ontstaan.
Integendeel, en dan wijst de pastoor der
parochie op hei beeld, dat zooeven langs
den wand der school is geplant, het beeld
van den Goddelijken Zaligmaker, de armen
uiistrekkende over het kruishout, en dan,
herinnert Z.E. enkel aan deze woorden
door Hem gesproken: „Dat is'mijln grootste
gebod, da.t gij elkander liefhebit."
Liefde, ook voor andersdenkenden,
spreekt uit dit beeld.
Tot dat beeld dan zullen de kinderen lee-
ren opzien, zij zullen dus leeren geen vij
andschap te voeren met andersdenkenden,
Spr. dankt daarna het Kerkbestuur,
dat hem houw terzijde beeft ge
staan, voor hare medewerking, het Armbe
stuur dat door eene bijdrage getoond heeft
deze zaak Le waardeeren en tenslotte allen,
die, hoe ook, medegewerkt hebben tot het
stichten der school. Spr. eindigt met den
wensdh uit te spreken, dat tot in lengte van
dagen onder vrede en eensgezindheid die ze
gen Gods door deze school over Uit
geest moge worden uitgestort.
De hr. G. A. E e 11 i n k hoofd der
nieuwe school, Sipreekt daarna zijn vreugde
uit over dezen da£ die het onderwijzend
personeel mee mag vieren. Morgen zal dit
zijn taak aanvaarden met groote lust en
toewijding.
Door den H. Eerw. Deken is het dezen
morgen hun voorgehouden, welkp geest er
'heersdben moet in die school. Al was hiun
die geest bekend, toch hebben zij door
het gesproken woord van den Deken opj-
mieuw dien geest gevoeld.
Uit haam van het geheele personeel
der sdhool spreekt hij, als hij zegt, dat zij
allen hun best zullen doen, hun steun zul
len zoeken in het gebed om hun taak
te volbrengen: de mensch is immers zwak,
-Jet gebed zal hen helpen den taak te vol
brengen zooals dat van hen verwacht wordt
Zij zullen de kinderen niet enkel opvoe
den tot werkzame leden der maatschappij,