Tweede Blad.
Levensvernieuwing van het
VlaamsGhe Volk.
Donderdag 7 Nov 1912 No. 119
In ons vorig nummer spraken, wij de
stellige verwachting ilit „dat we Woensdag
avond eene lezing zouden krijgen door
iemand, wiens hari tintelt van liefde voor
liet Vlaamsche volk en die, beschikt over
redenaaraltalenten, zooals er weinigen zijn"'
Die verwachting hoe hoog ook ge.
spannen is niet enkel verwezenlijkt maar
meer nog: de lezing van gisterenavond
ging boven 'onze verwachting. Nimmer nog
hoorden wij iemand shijden voor zijne
zaak, Voor zijn ideaal, op eejne wijze, als
de H.Ed. O.str. Z.Geli Hm. Dr. Fr. V. Cait-
vvclaert, lid van het Belgische Parlement,
dat gisterenavond deed. Nog zien wij hem
voor ons dien sympathieke)!! donkernen fi
guur van den Viaamsdien redenaar, wiens
roem als spreker tot over de grenzen van
zijn vaderland terecht groot is..
En wanneer wij hsej.-omder een veip
slag gaan geven vain den inhoud zijner
rede, dan gevoelen wij de onmacht van
de pen, de oumadit van de pers in ver
gelijking met de madit van het woord.zoo,-
als Dr. Fir. v. Cauwelaert die bezit: als
,elk woord bezield, wordt met eene ge
dachte, als elke zin tintelt van. geestdrift
en liefde, dan zeggen wijver boven de
machtige „koningin der aarde", de pej-s
staat de koning van het gesproken woord
een redenaar als. deze. 1
Dr. Frans van Cauweteert izegt, dat, als
!iij begiint te spreken dan is hef nliet en|-
kcl -en alleen, om leen klacht te uiiteni ook
opdat allen na vennomelnj te1 heb
ben alle Offe.is, die het Vlaam
sche volk gestort heeft met hunne be
langstelling ook hunne sympathie zullen
schenken voor de zaak van dat volk van
Vlaanderen.
Rpr. gaat eerst na, hoe het Frainsch in
België is binnengedrongen, hoe de ver
minking van de taal van het Vlaamsche
volk is ontstaan. En dan wijst hij1 er op,
hoe het Frans,ch de taal is bij liet <^Sn-
baar bestuur, bij het verkeer, op de sta
tions, overal. Hij klimt op tot 1850. Onder
het Ministerie Rossi,er scheen men hlet ei'
op aan te leggen de Vlaamsche taail uit
te roeien van de 235 hoogere ambtenaren
waren er slechts 37 Vlamingen.
|Het Ministerie Decker kwam in 1856,
liet stelde een taalcommissie in, die een
pover resultaat had.
Sedert 1873 pas mag in het Vlaaitideren-
land tenminste ais de beschuldigdedlit
verlangen uitdrukt de. procedure in het
Viaamsch geschiede;!overigens is het
Fransch de taal der procedure, 1
Het gebeurde vroeger, dat eene procedure
werd gevoerd, zonder dat die beklaagde
er maar ec,n jota van begrepen had. Met
feiten staaft sp'r. zijne, bewering.
Sedert 1878 pus zijn do openbare bestu
ren in 'hunne betrekkingen met Vlaande
ren verzocht of wel èn Frausch èn Viaamsch
óf wel Viaamsch te gebruiken.
Dodli gebedje administraties in, België
zijn voor eigen betrekkingen aan het
Fransch gebonden.
Hoe .is dat alles mogelijk? vraagt spr.
Als antwoord daarop geeft Spr., dab 'hier
helaas niet was te strijden tegen eene
vi'eemdc overheersching als in Polen en
Ierland, neen, het eigen volk deed het.
Het Vlaamsche volk zelf is ziek, het
is geboren in al die ellende van taai-
vernedering.
Hoe is het ziek geworden? vraagt spr.
En dam gaat hij voor zijn antwoord ver
terug tot .in jje 15e eeuwi tijdens, de
Bourgondische 'hertogen, die de Frainsche
taal bij 'het gerecht en in openbare ver
ordeningen invoerden.
't WJerd er niet beter opi, to,en de bloe
dige oorlogen op Viaamsdien bodem .elkan
der opvolgden, toen België het winge
west werd eerst van Spapje later vaal
Oostenrijk.
Tusschen 1815 en 1830 valt er herleving
voor de Vlaamsche taal te bespeuren, maar
na 1830 na de scheiding met Nederland,
die spr. nog steeds betreurt, weer achter
uitgang.
Men verstond niet, dat de. grootheid
bestond in, den' ophouw; boviejn) het voet
stuk der beschaving door zijn voorvadé-
ren nageliateini, gelijk 'de metselaar bouwt
bovep de hejehte fundamenten' idoon onze
voorvaderen eiens gelegd.
Het Vlaamsche. volk was bevreesd zich
te vertoornen in het openbare leven met zijn
eigen taal.
De grbote vijand was, het onderwijs
Als het onderwijs goed ils, dam, .wordt lanlg-
zameihand het slechte uitgelicht gelijk de
nieuwe tand in den mond de oudje uit
licht en er" een betere voor in de plaats
stelt.
De priesters werden uitsluitend opge
voed tin het Friansch, het Fransch was de
taal, ,ook van het Hooger, en Middelbaar
Ondervvijs. De leerlingen, spraken met el-
kandehin het Fransch.
Wij gevoelden .ons, zegt sp;'., als spra-
keioozen, of stamelenden, omdat onze taal
was venvatscht, verkneukeld door den, druk
i der vreemde taal.
De Vlaamsche jongens die zich dorsten
veroorloven met hun makkers Viaamsch
te spreken, ontvingen geen pirijs voorgoed
gedrag ïri bejs.tomd den; georganiseerd spi-
onsyste-em om elkander op Vlaamsch-spre-
ken te betrappen.
In ide lagere scholen werden de beste
uren besteed om gebrekkig Fransch te
leeren.
Spr. vraagt thanshoe het wel een volk
moest gaan, dat zoo in zijn taal werd ge-
knedht?
Daarna gaai spr. na hoe de staatsambten
'uerdein vervuld door Walen,, de Fransch-
'sprekende bevolking' van; België. j
Uit statistieken toont spr,. aan, hoe aan
de Walen sieeds meer, posten bij de open-
bane betrekkingen, werden geschonken.
Met cijfers staaft spr. zijn beweringen.
Dank zij den georganiseerden, den syste-
'mabischen strijd zijn, thans gelukkigireeds
hi;er en da,ar andere toestanden geschapen
Spr. wijst er op,, dat handel en. nij
verheid zijn gaan kwijnen evenals de land
bouw en hij wijt dit aan de achteruitzet
ting der Vlaamsche taal.
Zoo is het Vlaamsche volk verdort in
zijne beschaving.
't Is tenslotte het geestelijk goed, dat
het VI. volk zal ontwikkelen.
Na het lager onderwijs genoten te heb
ben tredend in de maatschappij, moest de
jeugd wel opgroeien buiten zijn taaleigen
De meer ontwikkelde is niet van beter
geslacht.
De hoogmoed toch wordt gevleid door
het spreken van een taal, die een ander
niet verstaat, zooi kan de ontwikkelde
Vlaamsche vrouw zich niet meer uitdruk
ken in haar eigen taal.
,W|ij bewonderen, u, vrouwen: va;ni Ne
derland roept spii\ uit, die de Nedl taai
bemint en de jeugd aanleert, omdat er
iets 'klinkt in uw: boezem. Immers het on
middellijke woord is de echo dier eigen
ziel die gij in een ander laat klinken
Gelukkig gij zijt geen woordkreijpelen,
zoo^fe" wij gedoemd zijn! Gij kunt uw
gedachten uitstorten over uw' volk
Gij hebt -eene zending te vervullen tals
levende klokketonen, die van den toren
doordringen, tot het hart des menschen
Wij ontwikkelden, wij zijn schatbewaar
ders 'van de „bona eommunia" d.i. (het
gemeensdhappelijk bezit van een volk,de
taal. 1
Maar gij bezit 'de verplichting dat bezit
ook bij het volk hoorbaar te maken, het
mede te deelen aan de armen van geest,
de armen van gemoed.
Aiite ontwikkeld,ein, roept spr. op, bijzon
der de priesters en geleerden die plicht
naar behooren te vervullen; te brengen
tot het geheele volk die taal, die sa
menvatting van ineenvloeiende klanken, die
taal welke zooals de zee altijd wisselt
maar toch altijd dezelfde blijft.
Gebaren zijn niet voldoende om zich
uit te drukken, omdat gebaren niet vol
doende zijn eigen zieleleven in de ziel
'van anderen; over ie Horten:.
De taal noemt spr. de harmonie van
gedachten ,die het binnenwezen van den
mensch uitzingt.
Door 'de beminnelijkheid, de bevallig
heid der taal, kunnen wij onze gevoelens
uiitem, daarom danook dat tie H. Titiprnas'
ide taal noemt „een, merk vloor1 het maati-
schappelijk leven ontvangen."
Na deze en meerdere heerlijke beelden
en vergelijkingen toomt spr. aan, hoe, als
de 'taal van een volk verarmt, het wezen
van 'dat 'volk verschrompelt.
Daarom Tnoet ide Vlaamsche taal weder
Ih'aar eereplaats hij het Vlaamsche volk
gaan innemen.
En als het middel daartoe geeft spr.
aan 'Je hoogeschooj, de universiteit.
Vait (boven ua,ar beneden moet er gewerkt
worden, 'aap de universiteiten dus de strijd
voor 'de Vlaamsche taal begonnen.
De'Universiteit is gelijk'de bergtop waar
voortdurend wolken uit alle richtingen ko
men aa,n- en afdrijven, vruchtbaar makende
door haar water de vlakte.
Strijden voor de taa.l is iets waarvoor
een 'ieder eerbied heeft, eene hooge) ver
antwoordelijkheid 'heeft het volk te ver
vullen.
God zip geloofd! Er zijn krachten opge
staan 'in het land der Vlamingen, krachten,
die 'staande zijn gebleven ondanks alle
vernedering hun aangedaan
Spr. zal jhiun leed niet afschilderen, hij
wil enkel een beroep: doen op; allen,
Ojp: u allen, opdat gij oins redden zoudt
wij zullen de behulpzame hand, door u'
geboden, aanvaarden, wij, die moeten, boe
ten voor een voorgeslacht.
Wlij zullen de behulpzame hand, doon u
vernieuwing 'en gezon.dwoirding van ons
volk d.i. liet Vlaanisphe volk, waarover na
ide pauze
(Wordt vervolgd.)
19 13.
De „Vereen, ter viering van: den ge
denkdag Van, Alikiinaan's, ontzet In 1573
en ten bewaring van andere historische
herinneringen" deelt ons medie, da,t de
vergadering ten dpel hebbende zich
te vergewissen van mogelijke samenwer
king. der. verschillende vereen:, hier ter
stede voor het ontwerpen, en: uitvoeren
van e'en, plan van feestviering^ ter herden
king in 1913 van: Nederland's, onafhanke
lijkheid zal plaatshebben Vrijdag 15
•Nov. 0.S. 's avonds 8 uur in, de Har
monie.
Indie'n, hieromtrent overeenstemming kan
worden verkregen, zal later, eens nieuwe
verg, worden gehouden, waarin uit en, door
de afgevaardigden der verschillende vereet
niginge'n een Comm. van uitvoering kah
gekozen worden die nader een pla'n van
feestviering zal' ontwerpen.
Het Bestuur der Ontzetveredniging zegt
in zijn, circulair'e tot de plaatselijke ver-
een'igihgen, dat 'het zijn bedoeling enkel is
he'c initiatief nemen voor een feeste
lijke herdenking.
Vergadering van den Raad der
gemeente Alkmaar, op Woens
dag 6 Nov. 1912, n m. 1 uur
Afwezig de heer en Glindernian en Go-
vers met kennisgeving.
Na eene opmerking van den heer de
Boesterd worden de notulen goedgekeurdL
INGEKOMEN STUKKEN.
a. een adres dd. November 1912 van den
heer J. F. Moens houdende het verzoek
om vergunning tot het in exploitatie bren
gen van bouwterreinen, opi de pc rceel e,rj
kadastraal bekend ouder sectie C, Nrs.
2758, 2390 en 2811 dezer gemeente1.
In handen gesteld van, B. en Wj- om be
richt en raad.
b. alsvoren, een adres, dd. 4 November
II. van J. Admiraal c.s., overlieden der
kaasdragers, houdende het verzoek aan de1
kaasdragers eene tegemoetkoming toe te
komen in het jaarlijks door hen te beta
len rij loon.
Na voorlezing van 'dit adres door den
secretaris wordt het gesteld in handen van
B. en W, om bericht en raad.
c. alsvoren, reen schrijven dd. 4 November
11. van iden heer Wl. Th. van Grieihuijsen,
houdende dankbetuiging voor 's raadsbe
sluit va,n 3'0 October 11. om aan H. M. de
Koningin voor te stellen, de jaarwedde van
den Commissaris van Politie te verhoogen
Voor kennisgeving" aangenomen.
d. alsvoren, een schrijven dd'. 4 November
1.1. van de Commissie van toezicht opi het
Lager Onderwijs, daarbij in overweging
gevende het ma,ximum der jaarwedden va:n
de onderwijzers te verhoogen.
Dit schrijven wordt bij het desbetreffend
punt der agenda behandeld.
e. alsvoren, een adres, ongedagteekend,
den 8en November 11. ontvangen van het
bestuur der Alkmaarsdhe Huishoud- en In
dustrieschool, daarbij inzendende die be
groeting vooir 1913 en verzoekende de voor
waarden, waaronder de subsfdieveriiiooging
voor 1913 is toegestaan, niet te hiandhai-
ven. Alsvoren.
f. alsvoren, eenn adres dd. 5 November
1.1. van de afd. Alkmaar van den Bond
van Ned. onderwijzers, in verband met
de voorstellen tot herziening der jaarwed
den van de onderwijzers. Alsvoren!
HERZIENING JAARWEDDEN DER
ONDERWIJZERS AAN DE OPENBARE
LAGERE SCHOLEN.
Na voorlezing van de beide ingekomen
adressen betrekking hebbende opi dit punt
der agenda waagt de heer Th om sen
het woord.
S,pr. Jiad reeds gelegenheid in ,de sectie-
verg. hierover te spreken. Het voorstel
van B. en W„ heeft hem verheugd hoewel
niet voldaan.
De verlTOOging van f5"0 voor gehuwde
onderwijzers vindt hij niet voldoende ge
motiveerd: 'het gaat B. en W, niet aaira
of een onderwijzer getrouwd is, otpi kamers
woont enz, Spr. is dus vooir het amen
dement—V. Buijsen.
Ook is spilt er niet voor om voor de
hoofdacte meer te geven.
Wanneer wij zoo door blijven, gaan, zul
len de beste krachten naar buiten gaian
of niet Bolliciteeren. Spr. stelt dus voor
de verhoogingen van:
6 van f50 te d;oen, brengen, op 6 Valt
f 75.
Voorz. vraagt of' spr. de finantieele
gevolgen hiervan heeft nagegaan.
De hr. 'T hom sen antwoordt, dat hij
niet wil', 'd,a,t het raadhuis, in veiV'a'l geraakt,
maar ook niet, dat de onderwijzers in
Verval geraken!
De hr. Fortuin acht het noodig, dat
de onderwijzer, als hij 's morgens de school
ingaat, vrij is van finantieele zorgen. Spr.
yindt de resultaten van, het lager onder
wijs de laatste jaren bepaald onvoldoende.
Voor het toelatingsexamen b.v. tot de
handelsavondschool was het treurig gesteld.
Als de onderwijzer 's avonds nog bijwerk
moet zoeken, (heeft hij geen tijd om zich
voldoende voor te bereiden. Spr. wil hjet
amendementThomsen steunen maar wil
'daartegenover1 een waarborg! de voldloelm
rde activiteit der onderwijzers,
De Voorz,.: Meent een woord va;n
protest te 'dpen hoorten. Hij is gelukkig
niet aflhalnkelijk van het kiezerscorps,
Fortuin interrumpeert: Wjij ook niet.
Voorz.: Ik verzoek den hr. Fortuin
mij te laten spieken,
Voorz. is van gevoelen, dat de oinder-
NvijzeiB het (ondertvvij's geven, naait" hun bestel
krachten,
Voorz. protesteert tegen de woorden
van den hr. Fortuin, als zou het met 't on
derwijs treiirig zijn gesteld."
De hr. v. d. Bosch zégt, dat de sala
rissen ddr onderwijzers wel beter mogen
•wonden, dan B. en Wj. voorstellen. Spr.
steunt dus het amendement Thomsen. Hij
Ss 't echten niet eens met de: bewering van
den 'hr. Fortuin.
Aanstonds zal bij de begrooting wor
den béhaudeld een voorstel van B. en
W. ooi voortaan voor den Hoofdelijken
Omslag f 500 af te trekken. B. en W|,
zeggen in hunne toelichting, dpt de le
vensbehoeften duurder zijn geworden.
Dat geldt ook voor de onderwijzers.
De hir. Fortuin blijft bij zijn bewering
dat het resultaat van het L. O. onvoldoen
de is en wijst op de overbevolking der
klassvj. De beschuldiging ligt niet geheet
bij 'de onderwijzers.
Spr. blijft er bij dat, wanneer men geeft,
hi en ook meen fesultaetn moet zien,. Spr.
noemt b.v, het onderwijs in, het Fi'ansch.
Voorz. wil bewijzen voor' wat de hr.
Fortuin aanhaalt. De hr. F. spreekt ijb.y.
over Fransch maar juist die klassen zijn
volstrekt klein.
Voorz. noemt velschillende namen van
onderwijzers, die jaren lang in, Alkmaar
werkzaam zijn, waartiit blijkt, d,at er niet
zooals de hr. F. beweert veel rnu-
tatiën zijn.
De hr. v. B u ij s n ontkent de bewe
ringen van den h,r. Fortuin. Hij verde
digt daarna zijn voorstel om in p. v. f 150
f 100 te geven voor vergoeding van huis
huur. De weigever heeft bedoeld vergoe
ding van, huishuur met een minimum Valn
f 50. Als reden daarvan noemt spr., dat
de wetgever heeft bedoeld dit bedirag af
hankelijk te stellen v. de huishuur in,ver
schillende gemeenten. De wetgever heeft
bedoeld, „eene tegemoetkoming in die be-
teekenis. acht spr, f 150 te hoog.
VOat betreft zijn voorstel om voor de
hoofdacte i, pi. v. f 100 f 150 meer
te geven. Die acte kan door iedereen ge
haald wordefi. Spr. wil dat streven steu-
fnen om d(aatr'dpoir' die studiielust te, prikkelen
Niet enkel 'in 'hiet belang der onderwijzers
maar ook inliet belang va,n het onderwijs.
Wja.t d,e' piei'iodjeke, yeithoogingen, bei-
treft, zegts pi', idat het aian,va!ngssalaris zijn
de f700 'hooger es dan in: menige, g&ote
gemeente, het maximum vindt spr. even
wel ;te la,a!g ,Alle: inkomsten, gaan in 'dezen
tijd vooruit, 'doch spr. wil het nu niet
te hoog opvoeren.
De hr. Boel mans ter Spill herin
nert aan de motieUitenbosdh aangeno
men Idoor den Raad met 11 tegen 3 stem
men.
Nu is wel aan B. en W|. verWeten, dat
aan Idie motie geen uitvoering is gege
ven, maar zij leidde tot zulke finanti
eele gevolgen, dat B. en Wi. niet in, alles
konden voldoen.
S,pr. verwijst hierbij naar het adres vain
den Bond van Ned. Onderwijzers en dlat
van het Onderwijzersgenootschap!. B. en
,W|. achtten zich niet verantwoord niet ge
leidelijk maar ineens de begrooting met
een f 8000 opi te voeren. De jaren, elders
doorgebracht mee te tellen, vindt spr. wei!
bezwaarlijk zoo is er nu een onderwij
zeres, die ineens f 250 verhooging zou krij
gen. Het voorstel van B. en W. is om eerst
eens te zien, hoever de verhooging voor
dienstjaren elders doorgebracht reiken. Spir.
is niet tegen de verhoogingen in het al
gemeen maar men moet ook letten, op de
finantieele draagkracht der jgemeente. Spr.
wil het amendement—Thomsen wel steu
nen.
Tegen het amendement—v. Buys,en, ib spr.
omdat dit met de eene hand neemt met
de andere geeft.
De huishuren zijn langzamerhand geste
gen. De onderwijzers, betalen, pil.m. f5huur
of f 250 p. j. dan is, een bedrag van
'f 150 z.i. toch ,w,el eene „tegemoetkoming".
Voorz. ontleent aam e:en; staat, dat d,e
gemiddelde huurwaarde van die onderwij
zers woningen is f240.
Aan te et adres van- den Bond van Ned.
Öind. da.t deze, de veriiooging vain rile
vergoeding voor de hoofdacte van f 100 ojp
f 150 niet weuscben en dus wel vergoeding-
voor 'huishuur.
De hr'. Thomsen, vindt geen ried,en
om veriiooging, a.ain de vergoeding v. huis
huur te geven.
De hr. v. B u y s, e n wijst er op:, dat voor
Ide onderwijzeressen de vergoeding van huis
huur niets v:ap beteekenis is, dezel jiriof'itee!
Iren dus daairi niet van, dqrhalve voor
het algemeen belang der onderwijzers, is het
beter, dat de .verhooging geschiedt voor
het behalen, der hoofd,acte, daaari kunnen
onderwijzers, en onderwijzeressen, van psio-
fiteer-en,. i T j1 I
Hetamendemen t—T h o m s. e n (om
6 verhoogingen v. f75 te geyen, en helt aam-
vangssalaris te bepalen van f 650 vindt
thans bestrijding b.ij den hr. Boelmans ter
Spill omdat h et beginsalaris nu wordt ver
laagd en, d,at voorstel mag niet klakkeloos
in den Raald, word)en geworipieu, i
Raad worden geworpen.
De hr. Thomsen licht zijn voorstel
toe.
De hr. Boelmans, teir Spiill wijst
op h'et bezwaar, dat de dienstjaren buiten
de gem,, op f75 worden gebria.clht. Daar
is hij tegen.
De hr. v, B u y s, e n wijst op de on
billijkheid, dat hoofden van scholen van
elders, later hier benoemd ,wel veriioo
ging voor die dienstjaren krijgen en daar
do-ar in beter conditie komen dan, onder
wijzers van hiieri, die hie,r ails, hloofd, be
noemd worden.
De hr. Thomsen wil de vergoeding
van 'huishuur '.laten op f 100 en voor de
hoofdakte f 100.
Nu de hr. Th. de vergoeding van huis
huur wil brengen op f 100 stelt de hr.
V. dl, Bosch Voor 6 periodieke vefhoogingen
van f75 met f150 voor huishuur en f150
voor hoofdacte.
Dit amendement wordt niet gesteund en
komt dus niet in behandeling.
FJet amendement Thomsen wordt daarna
venworiplen met 5 stegimen voor n.lr v.
de heeren: Fortuin, Thomsen, Wianna, v.
v. 3. Bosch", Luiting.
Het gewijzigd amendementy. Buijsen:
«im 4 periodieke verihoogingen te geven;
van f50 n.l. na 3, 6, 6 en 12-jarigen dienst
en 2 van f75 nai 15 en 18 jarigen die^t
werd: aangenomen. 1
Het tweede, amendement om in pClaiafs
van ,,f 100 (afls door B. en Wl. voorgesteld;
t,oe te kennen voor hoofdacte f150 werd
eveneens (net aigeméene stemmen .aange
nomen. i JJ,
Het iderde amendement—van Buijsein om
In pilaiate van f150 ,(als 'door BI. en Wl
oorgestrtkl:) f 100 toe te kennen ivoor tege
moetkoming in 'huishuur world1 aangenomen,
Het vooirstel van Buys,en;
Het amendement ,v. B u y s e n
om voor de teekenacte f25 te geven en
deze toelage tie verhoogen tot f 50, in
dien de onderwijzer (es) het teekenon-
derwijs in meer dan ééne klasse geeft,
•wordt .verdaijgdi 'dioor den voorste;?.,er be
streden door den hr. B o e 11 m a n ter Spill
De (hir. v. B u ij s en wijst leri daarbij op1 dat,
nlettegenst. ieder ouderiwiijzeires idb acta
nuttige 'handwerken moet hebben, deze ac
te ook f 50 veriiooging geeft.
Het amendement wordt daarna met 10
tegen 7 stemmen verworpen.
'Tegen, stemden de Weeren v. dl Bosch',
Luiting, Boelmans. t er Spill, d,e Wiit, Melen-
Ibrink, Foriiuin, Leguit, Ringers, Zaadnoor-
'dijk en, Thomsen.
De begrooting van ft,et Stads
ziekenhuis, wordt zonder hoofdelijke
istemming goedgekeurd evenals de reke
ning" van |h;et Ziekenhuis.
De begrooting *ran de plant
soenen wordt goedgekeurd zonder hoof
delijke stemming.
Dito die der stadsapotheek, der
gemeente rei nigi ng, van het bur
gerlijk armbestuur.
Bij d e begrooting van het Stads
ziekenhuis stelt de hr. Wanna voor
het traktement der geneeskundigen met f 250
te verhoogen,.
te verhoogen, overieenkomstig del begroo
ting der 'Regenten.
Dit voorstel wordt gesteund door den
(hr. v. d. Bosch.
De hr. de Lange wil wachten tot de
reorganisatie van het ziekenhuis er is.
'De hr. v. d. Bosch trekt na eene toe
lichting van den Voorz. zijn stem, tot steun
V.'h. amendem.—Wainna in, dat daardoor' niet
«s gesteund 'en niet in stemming komt.
Uit een door den secr. vocugelezen schrij
ven blijkt, dat op het desbetreffende schrij
ven van 'B. en W. ais. antwoord van Z.
Ex. den Minister van, B. Z|. is ingekomen dat
de Wet op, het M. O. slechts éen oomm,
v. toezicht 'kent doch een splitsing 'dier
comm. in sub-co,minissies toelaatbaar is.
B. en WL stellen voor de Comm. v.
Toezicht voor het Handelsonderwijs eer-
volt e ontslaan, welk voorstel onder al-
gemeene teekenen van instemming wordt
verleend, 1
GEMEENTEGEGROOTING,
De Algemeene beschouwingen
Worden geopend, door den hr. v. Buysen
ipver het gemeentelijk grondbedrijf.
Volgens B. cfi W|. moet deze zaak blijven
rusten. Spir. is het daarmede niet eeus.|
Grooteue gemeenten en z'eifs kleinere, heb
ben dit gemeentelijk grondbedrijf reeds
ingesteld, teneinde bij de uitbreiding dier
gemeente gronden te hebben, voor wo
ningbouw. Als men nu gronden koopt, is
men verplicht af te lossen naar êew plan
goedgekeurd door Ged. Staten. Bij grond
bedrijf behoeft dat niet, Thans vindt spr,
de tijd daar, omdat die finantieele toesta,nidi
der gem. goed as. Het ibeginse] is dus dat
•men opi tie begr. ert 'jaiair een post heeft
voor dat bedrijf, men. krijgt grooter sta;«
bilite.it: komt men een jaar voor groote
uitgaaf', dan 'heeft dit minder invloed.
De hr. de Boesterd vindt Aikmaar
te klein voor een grond bed rijf'.
De gemeente mag nu reeds grond, jVal-
lende onder het uitbreidingsplan, onteige-
neu. i
Voorz. vreest, dat er voor het grond
bedrijf een administratie moet wonden in
gevoerd1, zoodait tegenover het voondieie'h dat
he.t grondbedrijf zou leveren ook nadeel
oplevert.
De hr. v. B u y sen wil voor het grond
bedrijf sparen om voor het geld te koo-
pen, Sparen, ós. z.i. eeti' 'deug^d, .ook voor
eene gemeentel.
De aankoopiswaarde wordt geboekt. Door
geregelde taxatie wordt die boeking op
p,e,iil gehouden. In de Toeneming van de
waarde liigt het voordeel voor de ge-
meente. I f.;
Voorz. wijst opj de ongunstige resul-
tate.n in den Haag met het grondbedrijf.
Als er aanzienlijke verliezen zijn, zal dit
de gemeentebegrootiiig drukken.
Hoofdbezwaar ie dat 'die Hasten.: illaxaf,
tc.urs en administratie aanzienlijk grooteij
zullen zijn dan de^ lusten.
De hr. de B.oes'terd meent, dat wij
zelf van een grondbedrijf niet zullen pro-
fiteeren missoliien ons nageslacht.
De Voorz,.: Wat het punt van het
nageslacht betreft zal spr. daar allerminst
pan iprofileerieu, (Hi'iaritejtj)
Voorz it t eri is valn. meening, daü|
het wed heel mooi is, o,m over grondbe-
tirij.f te spreken, voor het nageslacht maar
de schuld zal toch ook stijgen. Ons nage
slacht zal dan zeggen
Op he.t gebied, v;pi grond heeft ons,
voorgeslacht genoeg gezorgd', maar ook
Wat schuld betreft. )i
