'ayglopj
naar,
les.
liswarkets.
mëëi
AT,
•rug.
Kath. Nieuws- en Advertentieblad
voor Noord-Bolland.
ia",
No. 22.
Zaterdag 22 Februari 1913.
7e" J aargang
.eeruitsnijden.
lek S8UGMA1,
uittil 52.1
ITTEN.
Hel voorgestelde tarief voor
electfischen stroom.
feüilïIton™
Lrnituren,
over de Breedstraat,
ZOON, Scharlo E 26,
Alkmaar,
Opticien*
Kruis en Halve Maan.
IAN PLAS
Ibied.
tCELEIN,
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
KERKNIEUWS
BINNENLAND.
hoogen prijs OUDE
JKZJBN, ANTIEK ZIL-
pSSE BLOEDKORALEN
Goud- en. Zilversmid.
SMAAB.
'szonaaksr3 en Earner-1
en zioh in ieders gunst
I8| - -I
Ires voor lekkere
jbaar versehe EIEEKN
alle soorten LEER,
elend,
[AAKTE GOEDEREN,
Laagste Prijzen.
Instrumenten, Scheer-
tikelen.
t O 6 5.
ie Bsrometer^
losiorea.
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
[5 d. os 3 maanden franco huis; 105 et, met geïllustreerd
EondagsblaJ. Te betalen in het Begfa] na ieder kwartaal,
Kfzonderiijke nummers van de courant3 cent,
(Qui liet Zondagsblad B cent,
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „ONS BLAD".
BUREAU; Breedstraat 12, tegenover de R. K. Kerk, te Alkmaar.
Telefoon No. 433.
AD VERTENTI EN
Van 1—5 regels30
Elke regel meerOn
Reclames per regel39
Kleine advertenties van 1—30 woorden, Eg vooruittiet, SB si
De Gemeenteraad alhier heeft dus het
punt dei) agenda „Tarief en voorwaarden,
voor de levering van electrischen stroom"
niet in behandeling genomen.
De stoot daartoe maar laten we in dit
gieval lieven spreken van „de afsluitboom"
deed het adres dat was ingekomen
van de beide middenstandsvepeenigingen(
alhier, de Hanze en de A. Wj V., om de
zaak nog „eenigen tijd" aan te honden,
„Een afsluitboom" was dit adres, want
gelijk bij een overweg de spoorwegwachter
door den afsluitboom eenigen tijd den voet
gangers en voerlieden belet verder te gaan
in het belang van hun eigen levensbehoud,
omdat er gevaar 'dreigt vanwege een pas-
seanenden trein, zoo hebben de midden-
stadsvereenjgingen met het adres
tien Raadsleden tegengehouden in
het belang van het leven van het elec-
trisdh bedrijf, omdat er gevaar dreigde van
wege „het tarief en de voorwaarden voor
de levering van electrischen stroom", die
B. en W. met nu reeds op de agenda te
plaatsen wilden laten passeenen.
Dreigt er dan gevaar voor het electrisch
bedrijf?
Of voor de middenstanders?
Voor beide: immers de levensvatbaarheid
van het electrisch bedrijf is homogeen met
het leven van den middenstand en mu: den
ken wij aan beide categoriën: den jndu-
(trieëlen en den handeldrijvenden midden
stand. j i
Vooral eerstgenoemden hebben belang bij
een goed tarief voor electrischen stro-om'
De moderne industrie heeft een zeergroot
belang bij electriciteit.
Zoo is het ook zij het misschien
|n eanigszins mindere mate voor den
handeldrijvenden middenstand, de winke
liers met hunne groote, modern en aan
stonds moderner ingerichte etalages.
En dan hangt het toch' zeker aller
eerst er van af, hioe de gemeente de zaak
„aanpakt" wil de electriaüteiifc „pakken",
Is het tarief, zijn de voorwaarden, in
den beginne te hoog, te onvoordeelig, dan
„pakt" het niet.
Zeker, het tarief kan dan later wel gewij
zigd worden, maar dan is het telaat: de
massa is teleurgesteld, de sympathie is weg
Nog eens: was het niet een wijs be
sluip dat de Raad Wpensdag nam, toen hij
het oor verleende aan het verzoek van de
heide middenstands vereenigingen?
Of organisatie niet goed Is!
Het door B. en W,. voorgestelde tarief
bedraagt voor verlidhtingsdoeleindert, hijsch-
inriehtsngen en alle huiselijk gebruik 22
4
Deze bovenverdieping was schitterend
.verlicht en langs de vensteropeningen, die
alleen met dunne voorhangsels gesloten
waren, zag men voortdurend de sohaduwep
van mensdien bewegen.
Toen de zigeuner met zijn muizenvallen
I zonder spreken naderbij kwam, wenkte een
der kawassen hem, maar met een veel-
zeggende beweging van zijn zweep, dat hij
verder moest gaan, een, dienaar echter
snelde toe en nam den muizenvallenlhande-
j laar in bescherming. Hij moest maar mede
gaan naar Yanka; zij had dien ochtend
juist gezegd, dat zij een paar muizenvallen
noodig had, want dit ongedierte nam in
overhand toe.
„Kom maar mede, mijn jongen! Hebt
I gij ook goede waar?"
-Terwijl Lissanko bij alle onbekende hel-
den van zijn natie bezwoer, dat er aan
f lT ®1ene rijde van den, Hellespont nooit
I betere muizenvallen gemaakt of te koop
I aangeboden waren, dan die hij de eer zou
I hebben aan de dame Yaihka voor te leggen,
had de dienaar hem bij den, arm gegrepen
en tamelijk onzadht naar de binnenplaats
I mede getrokken, e,n de eene kawas had
daarbij gdadbeo, terwijl de ander hem
""Write hog een zweepslag had' medege-
ct. per eenheid (Kj. Wl ,U bet. Kilo Watt uur)
Tier nadere toelichting dezer, voor velen,
vreemde taal diene, dat de nieuwe z.g.
metaaldraadlampen (Osram-, Philips-, W|o-
tan-Iampen enz.) een lichtsterkte hebben
van 50 H. K. (1 H. K. of Hefnerkaars
is een eenheid van lichtsterkte en is on
geveer gelijk aan de lichtsterkte yan een
gewone stearine-kaars). Deze metaaldraad
lamp verbruikt 55 a 60 Kilo Watt, zoo-
dat men bij een prijs van 22 ct. per K.WL
U. of Kilo Watt-Uur vopr éen ot. of iets
meer dan een cent zulk een lamp een vol
uur kan branden.
We vonden in het zeer practisch boekje
van L. A'. 5. Rjosmftn, Electrisch Inge
nieur, getiteld „Alles Electrisch" (Dit
werkje is naar wij meenen op de
lezing van den hr. Smit Kleine, directeur
der K. E. M. door spr. aanbevolen), de
volgende berekening voor een, huis-installa
tie van 10 lichtpunten of metaaldraadlam.
pen, elk van 50 HL Kj. (zie hierboven)
brandende 30 uiren per maand en per lamp.
lo. te Amsterdam
a mét electriciteit (het tarief is aldaar
15 ct. per K. W. ,U.) 30 (uren) maal 10
(lichtpunten) maal 55 (Kilo Watt) gedeeld
door 1000 maal 15 ot, is f2.47 plus f 0.50
meterhuur f2.97.
b. met gas, waarvan de prijs is 7 ct
per kujb. M., zouden 30 branduren per mnd.
voor 10 gasgloeilichten (verbruikend 120
L. per lamp en per uur) komen op
30 X 10 X 120
1000X7= f2.52
(meter voor 20 lichtpunten)
meterhuur f 0.30
i' l 1 i
i ri i I
Electrisch licht en gas verschillen dus bij
prijzen resp. van 15 en 7 ot. niet veel
in prijs.
Te Dordrecht zijn de prijzen van elec
triciteit en gas resp. 20 en 6i/2 ct en daar
komt men op resp. f 3.80 en f 2.74 (m|e-
terhiiur inbegrepen).
In Alkmaar komen wij volgens het voor.
gestelde tarief op:
a met ilectriciteit
30 X 10 X 65
x 22 ct' - f 3,63
(meterhuur wordt volgens het voorge
stelde tarief niet berekend).
30 X 10 X 120
b met ges
1000
X 6ct f 2,16
(meterhuur wordt niet berekend)
Te Alkmaar zullen dus 10 lichten elk
van 50 H. K. (normale metaaldraadlampen
van 55 W|.) met gemiddeld 30 uren per mnd.
en per lamp komen op f3.63.
10 lidhten met staand gasgloeilicht yan
ongeveer gelijke sterkte met gemiddeld 30
uren per maand komen op f2.16.
geven, alleen om te zien, welke sprongen
hij daarbij zou makenmaar dienaar én zi
geuner waren te vlug in de duisterns van
het achtergebouw verdwenen.
Lissanko werd daar in een spaarzaam
verlicht vertrek gebracht met be,t bevel
zidh stil te houden. IDaarop verliet hem
de dienaar, die hem binnengebracht hadi
en hij bloot de deur achter hem,.
De arme jongen werd ongerust, hij was
alleen in een Vreemd huis; doodsche stilte
heerschte in het vertrek, terwijl hij boven
zich een menigte personen hoorde en het
eigenaardige gedruisch van een groot ge
zelschap voortdurend i n zijn. oogea drong.
Reeds begon hij aan de stevig gesloten
vensterluiken te werken om zidh voor alle
geval een uitweg, te verzekeren toen, hij
plotseling een hand op zijn schouder voel
de; hij keerde zidh verschrikt om en zag
baron ybn Kunjz v<Jor zidh1 staan, die
lachend naar zijn werk keek.
„Wat doet ge daar, mijn jongen?" vroeg
de gezant.
„Exellentie", stotterde ,de zigeuner, „ik
ik ik was bang en wilde voor
alle gevallen maar weten, hoe ik ér we
der uit kon komen."
„Ik ben blijde, dat gij zulk een voorzich
tig mensdh zijt", merkte Zijne Exellentie
xop.
„Zbudt gij moed hebben voor eenx winst
gevende onderneming?"
„Dat hangt er van af", antwoordde Lis
sanko, tjerwijl hfj zich achter de ooren
Nog ,al eenig verschil met Amsterdam
zult gij uitroepen die dit leest.
Zeer begrijpelijkAmsterdam bfcrekentde
electrischen stroom tegen dén eenheidsprijs
van 15 ct, het gas tegen 7 ct per kub.
Alkmaar resp. tegen 22 ct. en 6 ct., dus
electrische stroom duurder, gas goedkoo-
per, twee uitersten, die uLteenloopen en
daardoor bet verschil tusschen den prijs
van electriciteit en gas zoozeer vergrooten.
In hetzelfde boekje vonden wij een ta
bel, waaruit wij eene berekening maakten,
aangevende in cents tie kosten per urn-
van 50 H.K. (de sterkte van 1 metaaldraad
lamp).
De gewone petroleumlamp bij een prijs
van 8 ct per L. petroleum zou kosten
bij dezelfde lichtsterkte als 1 metaaldraad
lamp per uur, 1,9 ct.
Staand gasgloeilicht bij een prijs van
6 ct. per kub. M. gas zou kosten bij
dezelfde lichtsterkte als 1 metaaldraadlamp
per uur 0.686 ot.
Hangend gasgloeilicht alsvoren pter uur
0.514 ct
Electrisch licht bij een prijs van 22 ct.
per K.W).U. zou kosten per metaaldraad
lamp per uur 1.21 ct.
Uitdrukkelijk wijzen Wij er echter op;
dat men wel in aanmerking moet nemen,
dat men met electrisch licht op vele punten
bezuinigt tegqpover het gas: eerstens doet
men met een metaaldraadlamp van 0.50 ct.
maanden, terwijl men - als het ongeluk wil,
't komt soms door een enkele trekking
nu in een maand tijds soms 4,5,6
kousjes _pf glsTfn »'u»">dig heeft; twee
dons het gemak: men draait even aan een
knopje en licht heeft men; derdens men
bezuinigt dus licht, want men draait 't
uit, keert men terug men draait 't weer aan;
ten vierde minder brandgevaar: de vlam
is afgesloten; verder: geen hinderlijke
warmte uitstraling enz. enz.
Dit alles dient men wel te overwegen.
Maar toch blijven wij het door B. en
Wl voorgestelde tarief hoog achten; Am
sterdam 15 ct., Dordrecht 20 ct„ Leiden
20 ct, enz.
Voorts nog een bezwaar, n.l. dat er niet
voorgesteld wordt, dat de !KL W. li. ge
durende de daguren ook voor verlichting
van kelders, sgusterrains enz. minder kost
(als te Amsterdam) of als te Rotterdam
waar het tarief naar rato minder wordt
met het aantal branduren per "jaar; bij
100 tot 840 pj. circa, 1.5 ct. per uur, bij
1000 pj-, circa, 1.3 ot per uur, 1500 0.9
ct., 2000 0.8 ct. enz.
De meeste centrales staan rabat toe, niet
alleen bij groot stroomverbruik maar ook
bij een groot aantal branduren. Op die
manier kan electriciteit pas goedkooper
woïden dan gas 1)
l
Wij hopen, dat in Üezen tijd vóór
krabde. „Ik zou vóór alles moeten weten
wat het is, en als ik het dan kan doen,
dan zal het blijken of Lissanko zijn wel
doener dankbaar wil zijn of niet."
„Heel goed", zeide baron Kuniz. „In
ieder geval zult gij zwijgen."
„De zigeuner legde twee vingers op den
mond, en kruiste vervolgens de armen over
de borst
„Luister", begop de baron; „hét is er
om te doen, onopgemerkt over de grens
op Oostenrijksdh gebied te komen. Durft
gij naar de zee te gaan?
De zigeuner schudde met het hoofd. „Ik
ken de wegen te land; ik ben reeds tot
Bohemen geiweest, en in Bosnië en Kro
atië heeft onze s tam 3 jaar gezworven"'.
„Goed, begeef u naar Kroatië! Dat is
het eerste land, waar gij met onze voorpos
ten in aanraking zult komen. Den eersten
Oostenrijksdien postcommandant, dien
gij aantreft, moet gij dit papier overgeven.
Kunt gij deze opdradht uitvoeren?"
Dé zigeuner haalde veraohtelijk de schou
ders op en stak de hand uit, om het bui
tengewoon dicht beschreven papier in ont
vangst te ,nemen.
„Maar hoort gij, Lissanko, niemand mag
dit papier vinden, en zoudt gij in handien
der Turken vallen, dam moet uw eerste be
weging zijn, dit papier in te slikken. Daar
om is dit blad zoo klein em dicht beschre-
ven." l - 1 i 1
„Maar als ik het ingeslikt héb, Exel-
lentie, wat moet ik dan doen?"
eene volgende raadsverg'. het tarief
en de voorwaarden nog eens goed wor.
den (overwogen, zoodat blijken zal in de
toekomst, dat hét adres der middenstands-
vereeniging as geweest een afsluitboom
langs dfn weg, waar B. en W. hun expres-
trein wilden laten voorbijsneliep een af
sluitboom, welke het bestaansleven der bur-
gerij van Alkmaar heeft beveiligd van den
vreeselijken dood verpletterd te worden
door een trein, waarin ook familieleden,
mede-burgers van Alkmaar wij bedoelen
de drie Wethouders zaten.
1) Zie L. A. S. Ros mam Eleotr, Ing.
ta,p bldz. 26.
In het officieele schrijven, waarin den
priesters door Z. D. H. den Bisschop van
Roermond en door andere HoogEerw. Bis
schoppen opgelegd wordt een bijzonder ge-
bed bij de gebeden der H. Mis te voegen,
wordt met geen woord melding gemaakt
vain de a.s. verkiezingen, maar wordt en-
kei een gebed gevraagd „om de goddelij
ke bescherming af te smeeken tegen alle
in- en uitwendige vijanden van Kerk en
Vaderland." (Ad impjorarwium divinum
auxilium contra omnes hostes tam inter-
nos quam externos Ecclesiae et Patriae).
Uit het verslag over den. toestand van
het R. K. Seminarie te Wlarmoind over
1912, blijkt, dat het studiejaar begon met
een president en zeven professoren. Van
dezen vertrok prof. 'Castelein, in wiens
plaats kwam prof. M. W). A. Wijtenburg.
Er waren 104 studenten; 5 vertrokken maar
elders em 11 werden tot priester gewijd.
R. K. Middenstand in Limburg.
Het door Z. D. H. den Bisschopi van
Roermond genomen initiatief tot stichting
van een diooesanen RL K. Middensstauds-
bond in de provincie Limburg is volkomen
geslaagd. De heer Kelleriaers uit Leiden
beeft ip jjauweljjks 14 dagen niet min
der dan 9 afdeelingen van den te stich
ten bond met pl.m. 400 leden opgericht.
Z. D. H. de Bisschop van Roermond
heeft tot algemeen geestelijk adviseur van
den te stichten bond benoemd: den Zeer-
eenv. Hooggel. heer P, Geurts, profes
sor aan 't Groot Seminarie en oud-hoofd
redacteur Van „De Tijd."
Noord-Holland. Voor de a.s. perio
dieke verkiezingen, voor den Prov. Staten
van N.-Holland, waarbij in het distrrf
Hoorn moeten aftreden de beeren O. Won
der en K. de Jong Mz„ beiden liberaal,
waarvan de laatste zich niet meer herkies
baar stelt wegens vertrek naar elders, wer-
„Ik zal u het gewichtigste zeggen.
„Ik luister."
„Dan gaat gij naar Weenen e» zoekt
daar den luitenant-veldmaarschalk, graaf
Rabatta op. Kunt gij dien naam onthou
den: Rudolf, graaf Rabatta?"
„Ja, Exellentie, ik zal hem onthouden."
„Gij laat hem d en ring zien, dien ik u
gegeven heb, en hij zal gelooven, dat
gij door mij gezonden ..wordt. Dan moet
gij hem het volgende zeggen maar let
goed op:
Tot den oorlog is vast besloten, en reeds
sedert een week wordt ik door Adhmedi
Pascha van Anatolië zoo scherp bewaakt,
dat ik niet kan .wagen, een koerier af te
zenden, wijl deze gevangen, .vermoord en
van zijn brieven beroofd zou worden. Met
den ouden Fököly is iryedss een ver,
bond gesloten. Abaffi moet ja Siebenbux-
gen opstaan. Daarover zijn op 't oogen-
blik de onderhandelingen gaande. .Aamalle
Paschas van het rijk zijn bevelen gezom,
den, om ten spoedigste omvangrijke toe,
rustingen te maken. De grootvizier Kara
Mustapha is de ziel van het geheel, en
het plan van den aanval is rechtstreeks)
tegen Wieenen gericht. Begrijpt gij, wat ik
gezegfdl héb?" i
„Ja Exellentie, de PadischaK wil Wiee-
nen aanvallen.C
„Juist, mijn jongen, dit is de kern",
zeïde baron Kuniz lachende. Daarop liet
hij zléh' nog eens alle bijzonderheden her
halen, die hij den Zigeuner bad medege-
den door de Vrijzinnig-Democratische Kies-
vereemiging „Voorwaarts" te Hoorn tot can-
didaten giesetld, de hoeren J. Best Mz.,
te Baarsdorpermeer en G. Wonder te
Hoorn,
De R. K. Kiesvereenig4ng heeft nog geen
candidaten gesteld. t,
Onderzoek alcoholvrije dran
ken, Naar de Leeuw, Ct," verneemt,
wordt aan het departement van Landbouw
voorbereid een regeling ta zake onder
zoek .van alcoholvrije dranken. Met ingang
van 1 April zal een rijkskeuring omtrent
dit punt worden ingevoerd,
R, K. Normaalschool, Tie: Hoorn
is opgericht een R. K. Normaalschool voor
Hoorn en omstreken. Behalve de verschil
lende vakken, die vereischt worden voor
het examen, bedoeld in art 77a der Wiet
op het lager onderwijs zullen de kweeke-
lingen nog onderwijs ontvangen in den
godsdienst, in de Fransdhe taai en in de
vrije- en ordeoefeningen der gymnastiek,
Tot directeur is aangesteld de heer M.
O. Ottén, die onderwijs zal geven in Pae-
dagogiek. k
ALKMAAR.
SCHOOLDAG BOVEN HET IJ.
Woensdagmiddag vergaderden alhier eem
aantal afgevaardigden van besturen der Clhr.
Scholen, die sympathie hebben betuigd met
het plan om in N.-holIand boven het IJ
een schooldag voor het Chr. Oinderw. te
organiseeren. De vergadering werd geopend
en geleid door den heer P, M. Hoekstra,
hoofd der Chr. School te Krabbendam,
De voorzitter zette in zijn openingswoord
het doel der vergadering uiteen.
Er hadden zich 15 scholen aangesloten,
welk getal tijdens de vergadering nog met
twee vermeerderde. Deze 17 scholen zul-
Ien sim en een Schoolbond vormen, waar
van de Schooldag uitgaat.
Eenstemmig was men van oordeel, dat
de Schooldag er komen moet, ook al heb
ben alle scholen zich nog niet aangesloten.
Er werd een modenamen gekozen, waar
in zitting zullen nemen drie bestuursleden
van scholen, aan te wijzen door de scho
len van Alkmaar, Enkhuizen en Broek op
Langendijk en voorts de heenen Ouwehand
en Hoekstra, hoofden van de aangesloten
scholen te Broek en Krabbendam.
Voorts werd besloten den Schooldag te
houden in M ei of Junii en er een heel en
dag voor te nemen, waarop twee of zoo
mogelijk drie sprekers zullen optreden
Aangenomen werd den Schooldag niet
ieder jaar opj dezelfde plaats te houden.
Voor de eerste vergadering weid Alk
maar aangewezen.
Daarna werd een regeling van dè bestrij
ding der onkosten getroffen.
deeld. Hij verbeterde; kleine fouten en
rustte niet, voordat de Snarv alles nauw»
keurig wist.
Nadat dit bevredigend) geregeld was,
voegde hij er nog bij„De posten comman
dant aan wien gij dit papier uitlevert;
zal u honderd dukaten betalen, dat staalt
op het papier. Hebt gij het papier in
geslikt, dan zal graaf Caprara ui het een
of ander geven, waaraan ik zien kati^ dat
gij bij hem geweest zijt. Dan krijgt gij
de honderd dukaten van mij. Hoeveel tijd
hebt gij noodig?"
„Binnen veertien dagen .ben ik de gren
zen over", verzekerde de zigeuner wel-
gemoed en hij stak (h! et pupier in zijn ge
scheurde kiel. Daarop wierp hij rijn bun
del muizenvallen over den schouder en
wilde zidh verwijderen;
Plotseling bleef hij nadenkend staan en
zag den graaf aan. „Maar Exellentie", vroeg
hij, „als de postencommahdant mij het
papier nu afneemt en mij honderd stok
slagen geeft in plaats van honderd duka
ten?" t
Baron Kuniz moest luidkeels lachen.
„Zorg dan dat gij rijn naam te weten
komt, en op mijn ridderwoord, binnen het
jaar krijgt gij de honderd dukaten en
zult er getuige van zijn, dat die poiten-
commandant opgehangen wordt. Dat kunt
gij hem zeggen, als hij soms aanstalten
maakte,"
v i
(Wofdt vervolfidj
gSaflfeiMi
wF -'y r-'
