B. Kath. Nieuws* en Advertentieblad
voor Noord-Holland.
GRATIS.
No. 69
Donderdag: 19 Juni 1913.
7e Jaargang
Verschijnt DINSDAG, DOM DE 3D AG en ZATERDAG.
gratis en franco.
PERSSTEMMEN
lovei den uitslag der stemmingen voor
de Tweede Kamer
Wat de linksche bladen
schrijven.
KERKNIEUWS.
BINNENLAND.
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
U5 ct p. 3 maanden franco huis; 105 et, met geïllustreerd
IZondagsblad. Te betalen In het begin van leider kwartaal.
IUitzonderlijke nummers van de courant3 cent
[Van het Zondagsblad 5 cent
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „ONS BLAD".
BUREAU: Breedstraat 12, tegenover de R. K- Kerk, te Alkmaar.
Telefoon No. 433.
ADVERTENT1EN:
,Van 1—5 regels30 cent.
Elke regel meer6 „4
Reclames per regel15
Kleine advertenties van 130 woorden, bij vooruitbet. 25
Wie zich vanaf heden op „Ons
jlad" abonneert, ontvangt de tot
|ljulla.s. verschijnende nummers
1 „DE MAASBODE" sdlirijft:
De eerste indruk, welken lader mét zkh
naar huis Weeft gedragen, Is er zeker den
Ivan verwardheid. 0:ns volk, her ien der ge
trokken, Weeft zidh bij1 deze slembus njeü
tsi&f en geprononceerd uitgesproken.
En deze situatie van onbestemdheid kan
niet anders dan bij de herstemming rechts
ici goede komen. Ieder redhtsche kiezer
had zeker niet anders gewensdht, dan 'dat
wij de vijftig hadden benaderd! om. bij de
Berstemmingen een beduidende meerderheid
te halen.
Maar de geweldige actie van het anti-
sriefwet-aomiiité {de ophitsing tegen Ro
me, (de verbrokkeling van redlilsche krach
ten, welke aanleiding heeft gegelvfan lot
He dorming van velerlei kleine partijtjes, dit
alles 'heeft vborloopiig belet, dat rechts
bij de eersie stemming de meerderheid1
heeft gehandhaafd. I 1.,
Zal rechts bij de herstemming deze meer
derheid, helzji dan ook een kleine, alsnog
rwer.ven?
Op hel oogenblik ie 't moeilijk, hierop
Mi! liiproscoop te bekken, maai* wel zal
het onzerzijds niet al te overmoedig klin-
iken, als Wij als oinze meening uitspreken,
dar wij de herstemming met goed vler-
'oiiwen kunnen tegemoet gaan.
VZnnt éen feit staat ons bij dezen uiiüh
slag klaar voor de oogen, en dat is, dat
lie ponceenlratie een geweldig* fiasco1 heeft
[emaakt, 1 i i
Baarna komt het kath. hoofdorgaan tot
Hen uitslag te Rotterdam «n
ttjhrijft dan
Be uitslag Van den stembusstrijd iin Rot
terdam alleen doet ons dat reeds verbluf
fend zien. Nfiet minder dan djrie libera-
en, waaronder twee aftredende leden, zijn
in de vijf districten van onze stad, al-
fSfds onherroepelijk ui geworpen W|il de cop
eentratie, beslaande uit drie groepen van
vrijzinnigen, die vooir het eerst bij deze
Stembus leendradhtig optrekken, een politieke
Ȯrtij van eenige beteekenis wonden, dan is
hi bij de lierslemming geheel op de so
cialisten jaangewezen.
I En bedenkt dan wel, dat zij 'hautain
ais ihaar verkiezingsparool heeft gelanceerd,
pat zij zonder den steun der sociaal-d;e-
piooraten regeeren wilde. Zoo bedoeld staat
pij, na 'den uitslag van deze stembus, reeds
volkomen machteloos.
I Haar politiek van impoteniiie staat nu
poor hee] het land te kijk. Gben kiezer van
jwks zal gasterenavond hiu'swaarts zijn ge-
|°fn zonder gevoel van onvoldaanheid en
Pnbestemdheid.
Ben ieder behalve de sooiiaal-democra-
J?"' za' 'ets op ziüh voelen drukken van
zware verantwoordelijkheid, welke deze
r«'f«lende uit spraak van de stembus op
«m beeft geladen. En het is dit ver-
Pntvoordelijkheidsgevoel, dat wij iin iede-
vv«ldenkenden kiezer veronderstellen,
■®t ons reühtsChien met goeden moed de
■«rsiettimingen doet tegemoet gaan.
K Be eindconclusie van de Maasbode
Bindt:
f Als wij in de komende dagen kalm
P«! dans opmaken en de kansen nog eens
perv cgen, dan zal het bfijken, dat niet
«poalitie, maar zeer zeker de con-
f«vntratie |den 17den Juni ais een ia-
Fa«n idatum heeft aan te teekenem.
"DE GELDERLANDER":
11 zetels v*an Redhts, 12 voor Links en
P' herstemmingen.
De uitslag is vooj* ons ongumstigi. Wiel
pnoettn we bij den redhtsohen sfa.nd nog
PP ellen Bergen op Zoom, Vaar twee. katho-
P«.,«n in herstemming komen en Ommen,
Pat We"idb,t d en dissident Bichon weer gaat
Vaardigen, die dan tocih meestal rechts
stemt; (maar met dat al is er todh maar
een iheel klein kansje dat de herstemmingen
ons een redhtsche meerderheid zullen bren-
g«1?. 1
Districten als Amersfoort, Apeldoorn,
Beverwijk, Kampen, Ridderkerk en Zwolle,
die mien tot nu toe ouder de vast redhtsche'
meende te mogen rekenen, staan, wankel, al
vertrouwen we wel enkele er van bij allie
inspanning voor Rechts te kunnen behouden
In Amsterdam hebben we niiets meer te
verwadhten, ook Rotterdam zal zijn laat-
sten rediitsdhen afgevaardigde wel uitwerpen
Öorkum is wellicht verloren, ooki Utrecht
11 en Haarlem staat zwak.
Voor ons katholieken iis er een licht
punt, van onze 26 zetels houden we er
minstens 25. Alleen, zooals we reeds zei-
deji, in Beverwijk loopt Rasstoors gevaar.
HET CENTRUM sdlwijft, na gewezen
te hebben op {Hem omgunstigen uüslagi in
dislinicten als Amersfoort, Apeldoorn, Kam
pen, Leidien en Zwolle, pvaair] geregeld ,of
doorgaans Rechts bij eerste stemming zege
vierde en het gunstig resultaat in distrtciel
als Enklhuizen en Stieönwijk, waaromtrent
g-egnonde bezorgdheid werid gekoesterd1, liet
volgende
Zoo buiadht de dag vain gisteren licht
en .schaduwzijde voorn de coalitie, maair
ivelkie ideoqïties zij ook moge te lijden*
hebben, in elk geval is ook nwi wiaetii ges
bleken, da t zij aver verrewleg 'het grootste
aantal vaste zeiels, beschikt. Tegenover' de
ruim veerliig' zetels wlelke, zij zich tersionidj
verzekerde, kregen de drie giiioicjjojeini dei'
virijzinnige concentratie er gezamenlijk
slechts ielf, en de soriaal-deinociriatein, éen.
De concentratie, jdie zich opmaakte om
het mege-eringskasteel te veroveren, slaat dan
ook jbij deze verkiezing een verre van
sdiittenend figuur. Zij 'kan er niet aaini den.
ken, uit e|gen kradht meerderheid te wtor-
den pn heeft, vooral in de grootei siedien^
veel tprirein verloren aan de socialisten!, die
in tal van districten sterk zijp vooiruiil'lge-
gaan. De groei der roode stemmen-cijfers
is zeer bizonder in het nadeel der vrij
zinnigen, die ,nu op wie plaatsen voor
de keuze komen te staan de socialistische
candidaten te heffen op zeiels, dii,e vroe
ger Uliocr hen-zelven wiaren bezet! Men
lette sledh'is pp Rotterjdlam, weleer dé on
aantastbaar geachte burcht Van het libera
lisme!
In (die nieuw'e Kamer zal de gdheeliei
concentratie vrij-liberalen, Umie-libera-
len ien vrijzinmig-diemooraten naar alle
Waarschijnlijkheid! niet meer dan dubbel
zoo sterk zijn, als die sociaal-democraten,
d;ie dus beslister dian 'ooit tar Linkerzijde]
de lakens zullen uitdeielen. Nog veeli méér
dian vroeger, zullen de liberalen iinj die toe
komst van hen afhankelijk Worden em met
of zonder portefeuilles, maar met porte
feuilles vooral, steeds sterker den roode,n
invloed ondergaan.
Het Kath. Blad besluit aldus:
Maar Wat zal het zijn eni staat te ge
beuren, indien .aan Redits het regeeren
onmogelijk Wordt gemaakt, terwijl de con
centratie alleen met behulpi van. vijftien, of
zestien sociaal-demooraten een meerderheid
zal kunnen vormen en bij' voorbaat ver
klaard heeft, dan geen Kabinet te willen!
forme eren
De toekomst Ware dan zeer, zéér duis
ter. Afbreken kan de Linkerzijde Wèl,
oipbouWen kan 'zij niet.
DE STANDAARD schrijft ónder een
hoofdartikel getiteld „Gleen moed verlo
ren!" o.a. het volgende:
Schreven vVe in 1905, na dert teleur
stellenden uitslag der eerste stemming, dat
w'e er Rechts niet zonder kleersdheuirfen wa
ren afgekomen, thans moet m eer beie
den, en, moet zonder omWegen erkend,
dat de mogelijkheid om alsnog de meeidler-
heid te halen, 'voor Rechts zoo' goed als
is uitgesloten.
En dan luidt het advies van hef or
gaan van de 'Anti-Revoiutiouinairen:
Voor land en ivolk het gevaarlijkst zou
't zijn, indien 'de drie partijen van de
Concentratie het voor 'haar eigen candi
daten tot een 'verovering van 51 zetels
brachten.
Dan Ware de ellende, die ons te wadden
stond, niet te overzien.
Nu staat het op dit oogenblik zóó, dat
gekozen zijn 25 RoOmsdi-Katholieken, 10
Anti-revolutionairen en 6 Christelijk-Histo-
risChen, en dait de herstemmingen ons ten
minste nog een viertal zetels leveren kunnen
Wie overdrijven mei. We nemen het geval
zoo nuchter mogelijk.
Komt dit zoo uit, dan zal Redits met
45 leden in appositie komen te staan, en
zal men Links over niet meer dan 55
zetels beschikken kunnen.
Wjaire dit nu zóó verdeeld, dat d|e So
ciaal-democraten er ten minste pen, van
in'nanien, dan blijven er vooV de Concen
tratie sledhis 45 zetels over; dan krijgen
w'e jiet schip zonder viag; en zal van
eene Liberale overheersclr'ng geen sprake
(kunnen zijn.
Maar daarom is 't dan ook plicht en
roeping, w'ait gr ook gebeure, te zorgen,
dai ons bij de herstemmingen deze vier
zetels nog toevallen.
Tenslotte spoort hef orgaan van dr. Kuy-
,per .aan' om toch vooral niet den moed te
laten zinken maar bij de herstemmingen
trouW op te komen:
Eerst bij de Statenverkiezing, door te
zorgen, dat het in de Eerste Kamer Rechts
blijve.
En (dan op 25 Juni. i
Zijt sterk! roepen w'e onzen kiezers daar
om ook nu !joe, en töonlj dat ge uW
plicht niet alleen, in gehoorzaamheid aam,
uW God, getrouw volbrengen zult, maar
ook klaar en helder inziet en verstaat,
Wiat DE NEDERLANDER sdlirijft, slaat
afgedrukt op pag. 2 van diit blad.
Nummer een zullen wij nemen, „HET
VOLK":
„Leve hei Algemeen Kiesrecht" zoo slaat
er met groote letters tie lezen bovöii haar
hoofdartikel oven' den uitslag der stem
mingen en dam lezen we:
Honderd veertig duizend stemmen bracht
gisteren 'hei Nederiandsche kiezerskorps uit
op de sociaaldemokratie. Een getal, dai
de zwpegende, oil berende, verdrukte massa
doet tin elen van blij geluk. Een. getal, dat
Voor duizenden en nogmaals duizenden een
schitterend feeken is van nieuw'e hoop en
nieuw' verirouwen. Neen, het slavenjuk dat
de niet-bezitter draagt in deze maatschap
pij, is niet voor eeuw'ig. De bevrijding is
mogelijk: de arbeidersklasse zelf heeft z|e
in haar hand!
En verder: 1
Maar beteekent de dag van gisteren e,qn
springvloed van socialisme in de arbei
dersklasse, zij beteekent ook een onmiddel
lijke versterking van haar macht in hei
Parlement.
Thans kan van zulk een verbond ,(!us-
schcn liberaal en klerikaal legen de soc.-
dem.) geen sprake zijn. De kookhitte w'ahr-
in de strijd tussdhen klerikaal en anti
klerikaal de vrijzinnigen en de kérkelijken
heeft gebracht, is, Wij mogen hét openlijk
zeggen, voor onze positie bij de herstem
mingen 'een gunstige omstandigheid voor
de politiek van den dag is bereikt, Wat op
he-t oogenblik het allermeest noodig w'as:
er komt in de, nieuwe Kamen een
sociaal deniokratische fnaktie
Onze hers'.emmingsleus is: Ie re bet Al
gemeen Kiesrecht! Maar, dat zegt op liet
oogenblik niet genoeg. W,ij moeten eraan
toevoegien: o n ver va 1 s ebt!
Laten alle openlijke en verdekte vijanden
van het Algemeen Kiesredht, van de de-
mokraiie, het Weien: bet doel der, sociaal
demokratie, gesteld bij den aanvang vain
dezen strijd, blijft ook in de herisieni-
mingsdagen onverzw'akt gehandhaafd. Wij
strijken niet de roode kiesredhivlag, om
de blauwe vaan van het a«jtjklerikalisme
of Welke andere ook ervoor in de plaats
te hijscben. Wie met ons wil strijden
ivoor het Algemeen Kiesrecht, o in v e r-
valscht, kan bij deze berstemmingen
rekenen cjpi onzen steun: Wie daartoe «niet
is te vinden, spiekuleere niet op den vcs*-
kiezingshartstocht, telle de roode stemmen
niet naar zich toe.
Dus de vrij-liberalen en de gebeele con
centratie weten het nu. De soc, dem. leftfpn
hun (nu al!) geducht de les.
Het (Unie-Liberaal Orgaan, de stem van
Boirgesius) het VADERLAND vergenoegt
zidh met te constiateeren dat de ee),*st|e slag
is .toegebracht aan de coalitie, die Waar
schijnlijk op 25 viezer door een totale
debacle zal Worden gevolgd, en het blad
zegt dan' van L e herstemmingen:
Deze herstemmingen voorspellen echter
wéinig goeds voor de coalitie en veel goeds
voor de concentratie en voor de sociaal
democraten, behalve in Bergen-op-Zoom,
w'aair 2 rec'htschen tegen elkaar in herstem
ming komen.
Het blad rekent uit, dat de Concentratie
het tot 43 man in de TWeede Kamer, zal
kunnen brengen.
Kortom, zoo, lezen We in de vrij-libe
rale NIEUWiE CRT.:
Kortom, Wij houden het voor moge
lijk, dai de rechtsdhe meerderheid dlie ihans
59 leden telt, bij de herstiemmiingen toi
45 a 46 zal Worden teruggebracht. En dat
Jzij boven de 50 zal blijven, achten Wij
ireeds nu in hooge mate onwaarschijnlijk
Men Weet {hetde rechterzijde moet bat
van den eersten slag hebben. Bij de her
stemmingen, legi z'j al ijjd het loodje, t
VaarWel dus, tarief- en „chr'stelijke,"
grondwetsherziening
De liberale organen de N. Rott. Crt. en
het Handelsblad jubelen bet uit dat de
coalitie-regeering heen zal gaan.
„De rechterzijde,,, zegt DE ROTT. CT.,
„heeft', zoo al geen feitelijke, dan todh!
reeds een gevoelige moreele nederlaag ge
ledenDe beweg'mg is in de eerste
plaats ten goede gekomen aan de sociaal
democraten. Maar over de geheele vrijzin
nige linie is er kans op winst. Er is een|
stoot vooruit gew'eest, en dit is ook voor
de concen'jratie het bemoedigend resultaat
van deze siemming.
Het HANDELSBLAD: „Ons volk heeft
de coalitie doen Weten, dat het geen coa
litie-regeering meer w'ensdht, dat hiel ier
ruim genoeg van heeft."
Tot zoover die voorname liberale bla
den
Wpt zullen ze leeiijk staan te kijken a'.s
ze na de verkiezingsroes nuchter zijn. ge
worden ien met daden moeten komen.
't Is gemakkei ij k in een huis
den roeden haan te steken, doch
die rooide Cipan helpt je niet aan een;
nieuw huis maar wel zooals in vroeger
dagen aan eene tuchtiging op zijn minst
met zweepslagen, dat 'i geen harden is.
Pastoor Clarljs. f
Gisteren werd om u't Aaeaudeift gemeld
bet plotseling overlijden van den ZeerEerw.
beer A. J ClarQs, sedert 1913 pastoor aldaar
De overledene werd in 1863 geboren en
in 1887 priester gewijd.
In Amsterdam was de overledene zeer
bekind, wfjl hQ ja en lang stond aan het
ho' fd d it St. Joïeph Geiellenvereenig'ng en
Rector was der St Bubertuekapel aan de
Stadhouderskade a'd -ar.
De verdlenst n van den overledene vooral
ten opzichte van het patronaatswsien zijn
zeer groot. Jaren lang was Z.Eerw lid van
het hoofdbestuur dir Patronaten ia het Bis
dom HaaTem Op Katholiekendagen, op
vergaderingen enz was hij steeds de aange
weten inleider tot dit onderwerp
Toen rector GlarQi de laat-te jaren lijderde
was aan suikerziekte werd hij door Z D.
H benoemd tot Pastoor Ie Asiendelft
Helaai de parochianen van St Odulphus
mochten hna herder, d e ordanks zijne slee
ptinle gezondheid een zeer ijverig zielsver
zorger voir ben bleek te zijn niet lang in
hun midden zien.
In den vroegen morgen van Woensdag
werd met ont oering zijn plotseling overlij
den vernamen.
Dined tg nog wat hy ter itembas geweest
Dat zijne parochianen, bij wie by zich in
dien korten tijd zoo bemind bal gemaakt,
hem in hun-e gebeden n'et vergeten.
R I. P.
Provinciale Statenverkiezin
gen. De afdeeling Enschedé der S.D.A.P.
besloot in hare Maandagavond gehouden
vergadering met meerderheid van stemmieh
bij de a.s. herstemming voor de Prov
Staten niet met de vrijzinnige partijen sa
men te werken.
Ommen. Naar de heer E. J. H. Hem-
mink, secretaris der ohris.-hist. kiesvereni
ging' Koningin en Vaderland ie Nijverdal
aan' ide „Zw. Ot." meedeelt, nam jdezej
veTeeniging met algemeene stemmen de vol
gende motie aan:
„De dlirist.-hist. kiesvereeniging Konin
gin en Vaderland te Nijverdal, vergaderd op
Woensdag 11 Juni 1913, I
zidh verplicht gevoelend voor den candi-
daat der chr.-hist. disiriotskiesvereeniging
in het hoofdkiesdistrict Ommen, mr. OJ.
A. Bichon van IJsselmonde (aftredend Ka
nterlid) met kradht te werken.
bestuit ?icli tos te maken van de Clhrisf.
Hist. Llpie, omdat zij ziüh onmogelijk kan
neerleggen bij de besluiten van 24 April,
op de algemeene vergadering der Christ.-
Hist. Unie genomen, wat betreft de opge
legde oandidatuur van dr. De Visser voor
Ommen, ernstige bezwaren hebbend om
met een edrgelijke coalitie piede "ie gaan.
is edhter van oordeel, dat zij den naam
van dhrist.-hist. kiesvereeniging mag len
moet blijven 'dragen, omdat zij nog altijd
actoord gaat met de beginselen der Christ.
Hist. Unie, in haar programma neerge
legd, dodli niet accoord gaat mei de wijze
Waarop men met behulp van de tegen-
'wQordige coalitie, die beginselen meent in
practijk te kunnen brengen,
en draagt aan het bestuur op deze mo
tie t,e publiceeren en ter kennis te brengen
van het hoofdbestuur der Christ. -HJst,
Unie."
Hengst en keuring en. De Min. v.
Landbouw heeft bepaald, dat de gewone
Rijksnajaarskeuringen van tot dekking be
stemde hengsten in 1913 gehouden zullen
(wordeni
Voor Noord-Holland: 2 Oct. te Hoofd
dorp; 3 Ooi. Sdiagen en Wiieringen; 4
Oct. Texel en Terschelling.
Rectificatie.
Uit lat» aan o-.b geseinde cijfuu ie enz
geblekm, d.t in het district GorVum de
cazdidatea Bergmeyer, Brlfit ei Mr. Vieaer
van IJzendoorn reep. 275, 3638 en 3993
stemmen behaalden, zoodat niet gekozen iz d i
Vry-Liberaal, maa* he.stemming most plaats
hebben tnsicben de candidaten Briet (AR)
en Mr. Visser van IJzeadoarn (V.L)
Met deze rectificatie wordt de einduitslag
evenwel niet g ;wy«igd.
IJver in district-Enkhuizen.
Op Urk Is druk gestemd, tengevolge waar
van het district Enkhuizen aan de rechter
zjjde ls gebleven. Het bestuur der Anti Rev.
Kieivereeniglng had een sleepboot ef /ehuur l
om by mcgeiyke windstilte de ansjoviskul-
lers uit zee bijtyds in de ha 'en te brengen.
Ook kiezers die te Ifmniden eu el Iers ver
to Men, werden per boot alt Enhhu'zen afge
haald Op twee na (waarvan 1 ziek) zyn al
len d e ko den opkomen, ter stembus ge»
gaal. De heer Oosterbaan 'eikreeg 372, de
heer Retscber 37 stemmen.
Riet ééa biljet was blanco of van on
waarde. De overigen der 449 kiezers zjn
'hans ter liaringvia3chery by Schotland,
(R. v. d D.)
ALKMAAR.
DE NED. R. K. VOLKSBOND
hield Zondagavond zijn maandelijksche ver»
gadevimg 'dele door de n voorz. geopen d1 Wend
mot gebed en een woord van welkom.
Voorz. Weet in zijn openingswoord de miin-
idrr goede oplkomst aan het prachtige zo-
mcrw'eer.
De notulen wérden gelezen, en onver
anderd goedgekeurd.
Eeinige ujeitw'e leden vveaden mét een
toepasselijk Woord door den Voorz. ge-
ijistajlaeiid.
Ingrikoiman whs een schrijven aan de
Besturen ider afd. van toet Centraal Be
stuur met de volgende mededeelingjeln
1. Op Zondag 13 Juli' a.s. nam. half
2, zal in de groioite zaal van het Gon-
aertgebatiw', te Amsiadam een hnldebe-
totcging plaats hebben aan Z.Em. Kardi
naal Van Rossum bij zijn verblijf in Ne
derland. I
Iedere afd. kan hoogstens 21/2 pGt. van
het aantal leden naar AmsteTdam zenden,
waarvoor toegangskaarten tie verkrijgen zijn,
2. De Algemeene Verg, van toet Cen
traal Bestuuir zal in de maand Sepiiemlber
plaats hebben te 's-Oravenhage.
Vóór dein 12 Juli a.s. kunnen de afd,
piuntem voor de agenda opgeven.
