doen.
EN.
>udes,
Eli. Kath. Nieuws- en Advertentieblad
voor Noord-Holland.
tfo. 90.
Donderdag 7 Aug. 1913.
7e Jaargang
UITGANG
he Crediet
tenbank.
en billljbsto
Toor
ijden.
ïhotbank
ders banden.
ite goederen.
s persoonlijk.
.kmaar:
eijer.
:6, Alkmaar.
t V erlo vingsringen
lijft PIET OtiDES
IAAT A 45.
|eo op
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG ais ZATERDAG.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Mgr. J. H. Drehmanns.
^tN KINPERKLEEPiNQ
iven.
met goad op snee
jutting.
In 10—11 uur.
Achterdam).
winkel voor Ju-
Kruizen en Kruls-
len Armbanden,
Iskettingen, Paarl-
Ie Juweelen, Bloed-
n. Goud en Ztlve^
in 439.
ke voorwaarden-
9, ALEMAAB,
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS:
75 ct PL 3 maainidieni franco hluis; 105 ct met geillustrearid
Zondagsblad. Te betalen in het begin van ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers van de courant3 cent
Van het Zondagsblad 5 cent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „ONS BLAD".
BUREAU: Breedstraat 12, tegenover de R. K. Kerk, te Alkmaar.
Telefoon No. 433.
AD VERTENTIEN
Vain 15 regels30 cent
Elke regel meer6
Reclames per regel15
Kleine advertenties van 1—30 woorden; bij vooruitbet. 25
De heeren hebben maar te
commandeeren.
Het Volk" schrijft nu mr. Cort van der
Linden al voor hoe hij de opdracht van
H,M. de Koningin zal hebben te ontvangen
Hij moet eenvoudig een ministerie vor
men, dat het program van dr. Bos, alge
meen stemrecht en staatpensioen overneemt.
Doet hij dit, dan wordt zijn ministerie
hetzelfde als een concentratie-kabinet, wan
neer dit gevormd was, zou geweest zijn. En
dan zullen de socialisten het even trouw
bij de uitvoering van zijn program steunen
als zij het een concentratie-ministerie zou
den gedaan hebben.
Maar wil het nieuwe kabinet het concen-
i tratie-program niet uitvoeren, dan is de
1 toestand ingetreden, waarop Troelstra doelde
in zijn eerste schrijven aan dr. Bos, waarin
hij zeide dat in geval het optreden van so-
rialistische ministers conditio sine qua lion,
onvermijdelijke noodzakelijkheid was voor
de verwezenlijking van het program Bos,
dat optreden in ernstige overweging zou
worden genomen.
Aan "het congres van a.s. Zaterdag en
Zondag zal de uitspraak gevraagd worden,
dat in dat geval de Socialisten minister
portefeuilles moeten aanvaarden.
„De plicht van de concentratie is", aldus
decreteert „het Volk", te zorgen dat gedu
rende de weinige dagen, die ons van de
uitspraak van het congres scheiden, de za
ken niet gebracht worden in een staat
van gewijsde. Dat is haar plicht, dat ligt
ook in haar macht. En zij kan, evenmin
als de S. D. A. P., eenige verplichting
hebben tegenover een kabinet, dat niet op
den grondslag van het program Bos staat.
Dat program is haar program, zij heeft het
nog eens eenstemmig bekrachtigd in haar
vergadering van 30 Aug.; de weg om het
uit te voeren moet worden opengehouden.
En de S, D„ A. P, zal zeker alsnog too-
nen de volle verantwoordelijkheid, aan haar
positie eigen, te willen aanvaarden."
Zooals men ziet, de heeren socialisten
hebben het maar voor het commandeeren.
j Doet mr. Cort van der Linden hun zin
I en neemt hij het program Bos over, dan
I is alles goed.
Maar verkiest hij dat niet, dan mag er ook
niets gebeuren vóór de heeren socialisten te
Zwolle hebben uitgemaakt hoe het dan
moet!
't Is wonder zegt de Gelderlander raak
I dat zij den heer Cort van der Linden-
niet dagvaarden om op het congres te ver
schijnen, ten einde daar van de heeren
zijn opdracht te ontvangen!
V ALS
't Zal me een onderling gehaspel geven
als er eenmaal een concentratie-Regeering
komt."
Zoo schreef de heer Gerhard in „Het
I Volk" van 30 Mei 1.L
De Concentratie-regeering is er nog niet
Het gehaspel wel.
Aldus heel nuchter en raak „De Neder
I lander,"
1,1 De vrienden van Juni.
Men schrijft aan de „Ned.":
Zondag was er een openluchtmeeting te
I Olanerbrug, waar als spreker optrad zekere
mijnheer Heikoop van Rotterdam, lid van
jRotterdamschen gemeenteraad.
I Hoort, Rotterdamsche liberalen, hoe deze
|heer zich uitdrukte, en trekt zelf de con-
clusie
L Denkt er om, arbeiders, de fabrieks-
I oorsteenen rooken van jullie botten.
I Achter onze organisatie zullen die
|s oorsteenen n'et zo° veilig rooken en zal
®r wel eens heel wat minder rook uit komen,
i 3. Balt uwe vingers tot eene vuist en
i mkt ze de Ter Kuile's onder den neus.
d. Men zegt: „Kapitaal en arbeid grij
pen in elkaar" en dat is zoo, maar hoe?
'ct als twee handen, maar het kapitaal
«rijpt u bij den strot.
I M onverma'<e''i'c tevens deze uiting:
en noemt ons de Chineezen van Europa
Paar laten we zorgen dat de staarten niet
°P onze ruggen groeien.
I eker een beleefde uitnoodiging aan libe-
v zo° iets te hooren krijgen om
gA'jdag a.s. weer goedmoedig hun stem
■f" te brengen op den „rooden neef" de
^eeuwl
Teruggang.
Wat bij de stemming voor de Tweede
Kamer welke in Rotterdam I plaats had,
vooral treft, zegt het „Centrum" is de
geweldige achteruitgang van het stemmen-
tal, op den sociaal-democratischen candi-
daat uitgebracht.
Op 17 Juni kreeg de heer Spiekman
3739 stemmen, en thans zijn partijgenoot
De Zeeuw slechts 2531.
Dat maakt een verschil van meer dan
twaalf honderd stemmen, wat op een for-
meele débacle gelijkt.
Wanneer dan ook nog het bewijs moest
geleverd worden, dat de S.D.A.R. een groot
deel van haar succes bij de algemeene ver
kiezingen te danken had aan bijloopers
dan zou het gisteren verkregen resultaat
daarvoor kunnen dienen.
En men vraagt zich af, hoe thans het
verloop van den strijd zou. zijn, indien de
kiezers over het geheele land nog eens hun
uitspraak moesten doen.
Voor Kamer-ontbinding is het zeer zeker
nog geen tijd, maar ongetwijfeld valt reeds
op een merkwaardige kentering in de ge
zindheid der kiezers te wijzen.
Van de liberaal-socialistische overwinning
raakt het mooie al af.
Er wordt niet meer op gestoft.
En eiken dag blijkt duidelijker, dat men
zich, door tot die overwinning mee te wer
ken, druk heeft gemaakt en warm heeft
geloopen voor een toestand vol verwarring
en onzekerheid.
De liberalen steunden de socialisten en de
socialisten hielpen de liberalen, maar
nu reeds zijn zij vuur en water en de be
loofde hervormingen hangen heel hoog in
de lucht
De Juni-verkiezingen hebben een onzui
ver fi'eeld gegeven van de gezindheid des
volks, dit staat vast.
De overwinning der Linkerzijde is een
abnormale geweest, met kunst- en vlieg
werk verkregen.
Tal van kiezers hebben gestemd op libe
ralen en socialisten, op de laatste vooral
terwijl zij niet tot die partijen behoor
den en alleen onder de bekoring van aller
lei schijnschoone voorstellingen, of uit vrees
voor hersenschimmige gevaren de oppo
sitie aan een meerderheid hielpen.
Dat die bijloopers eerlang tot inkeer zou
den komen, viel te verwachten.
Maar dat de kentering zoo spoedig zou
beginnen, zal wel niemand hebben vermoed.
De S.D.A.P. moet maar niet lang meer
snoeven op de 140.000 stemmen, die in Juni
op hare candidaten zich vereenigden
ITALIË,
Tien Jaar Paus.
Maandag 4 Augustus was het 10 jaar
geleden, dat de toenmalige patriarch van
Venetië, kardinaal Sarto, door de meerder
heid van het gonclaaf, met 50 stem
men van de 62, tot Paus gekozen werd,
om vijf dagen later als Pius X plechtig tot
Paus gekroond te worden.
Ongetwijfeld, zegt de „Msb.", verdient
deze dag een bijzondere herinnering. Het
10-jarig pontificaat van onzen roemrijk-re-
geerenden Heiligen Vader, dat op dezen
dag feitelijk aanving, is van zoo groote,
zoo veel-omvattende beteekenis geweest,
dat de dag, waarop de eindbeslissing der
Pauskeuze en daarmede de uitverkiezing
voor den persoon van Paus Pjus viel, wel
als een blijde feestdag onder de Katholie
ken gevierd mag worden.
Moge de Voorzienigheid aan dit pontifi-
caats-decennium nog vele jaren toevoegen
en onzen Heiligen Vader lang nog de on
misbare kracht geve het moeilijk bestuur
der Kerk uit te oefenen.
Ter gelegenheid van de herdenking van
den tienden verjaardag der Pauskeuze, werd
een plechtige H, Mis gecelebreerd en ont
ving de H. Vader tal van personen die
hun gelukwenschen kwamen aanbieden.
PORTUGAL.
Scheidsgerecht.
Engeland, Frankrijk cn Spanje hebben er
ii) toegestemd de reclames betreffende de
kerkgoederen in Portugal aan het scheids
gerecht in Den Haag te onderwerpen. De
minister van buitenlandsche zaken heeft
daaromtrent reeds schikkingen getroffen.
De bevolking
Blijkens de jongste volkstelling bedroeg
de bevolking op den eersten December 1911
5.975000 zielen, waarvan 2.835000 (47.45
percent) mannen en 3.140000 (52.55 per
cent) vrouwen.
De hoofdstad Lissabon telde 436434 in
woners en de daarop volgende grootste
Portugeesche stad, Oporto, 194064.
Het aantal landverhuizers is zeer toege
nomen. Van 1901 tot 1910 bedroeg hun
getal 19000 en van 1910 tot 1911 even
eens 19000! Het landverhuizerscijfer voor
1911 zou nog veel grooter zijn, wanneer
niet vele landverhuizers door geweld wer
den teruggehouden.
BELGIE.
Da Vrijmetselarij «n bet leger.
In „La Crouix" staat de volgende brief
uit België
De vrijmetselarij heeft reeds veel kwaad
gedaan aan de tucht in het Belgische leger
en gaat nog steeds voort het gezag te on
dermijnen. Het is opmerkelijk, dat sinds
talrijke officieren bij de secte waren opge
nomen en de verdraagzaamheid volstrekt
was: de eerste koning der Belgen, was
hij zelf niet „ingewijd" geworden in En
geland of Zwitserland, reeds toen hij nog
slechts prins van Saksen Coburg was? De
katholieke ministers van oorlog durfden er
nooit tegen opkomen en er was het kloeke
en moedige woord van een Broqueville,
onzen Premier en onzen minister van oor
log, noodig, om een einde te maken aan
zulk een dubbelzinnigheid.
Nu is het verboden aan de Belgische
officieren lid te zijn der vrij-magonnerie,
evenals het hun was ontzegd zich aan te
sluiten bij de vereeniging van den H, Vin-
centius a Paulo.
Ik heb eertijds een opperofficier der ca
valerie gekend, die de groote stoutheid
durfde te begaan op een conferentie van
liefdadige vereenigingen te verschijnen, doch
als het ware naar toe moest gesmokkeld
worden en die beefde bij de gedachte,
dat men hem zou kunnen aanklagen.
Ik ben er nog niet zeker van, of alle
officieren-vrijmetselaars de „zaak" vaarwel
gezegd hebben en ik betwijfel het zelfs.
Hoe het zij, de vrijmetselarij blijft de groote
oorzaak van indicipline, die helaasknaagt
aan het corps onzer officieren. Alle maat
regelen door de militaire overheid geno
men en vooral de benoemingen geschieden
niet zonder de noodige aanmerkingen en
kritieken. Al verzet men zich niet openlijk,
van billijke gehoorzaamheid is toch zeker
ook geen sprake. De pers grijpt de minste
incidenten, die zich in het leger voor
doen, aan, om ze uit te meten en op te
blazen. En door afgevaardigden wordt het
ministerie vraag op vraag voorgelegd.
De openbaarmaking dezer feiten, die een
zeer betreurenswaardigen geestestoestand
verraden en waarvoor in de eerste plaats
het anti-clericalisme en de vrijmetselarij voor
aansprakelijk gesteld moeten worden, heeft
natuurlijk een zeer levendige beroering ge
wekt.
Reeds zijn strenge maatregelen genomen;
opperofficieren en oversten zijn gepasseerd
of ontslagen; de insubordinatie streng on
derdrukt.
En wij twijfelen er niet aan, of de kra
nige de Broqueville zal orde en tucht weer
in eere herstellen in betrekkelijk korten tijd.
Do spselwoeda.
Een zestienjarige kosterszoon heeft de
zer dagen een in zijn huis inwonende oude
dame vermoord om haar te berooven. Hij
had namelijk zijn geheele weekloon ver
speeld met een gokspelletje, genaamd: De
kleine draver. De aandacht der politie is
daardoor op dit spel gevestigd, dat ge
speeld wordt in honderden kroegen en ook
in groote café's. zij staat er machteloos te
genover omdat het als een behendigheids
spel wordt bestempeld. De pachter van
de speelzaal te Ostende Marguet trok daar
van partij en de kleinere gelegenheden volg
den grif, al waren de omzetten kleiner.
Want de Belgen zijn van huis-uit hartstoch
telijke spelers.
De burgemeesters van Brussel en zijn
voorsteden willen nu gezamenlijk de speel
woede keeren. Wje in zijn inrichting spe
len toelaat, krijgt een jaarlijksche belasting
te betalen van 10.000 tot 20.000 francs, con
tant en inééns te voldoen.
Merkwaardig is echter, dat deze burge
meesters het spel willen tegengaan, ter-
wijl de Kamer erover bezig is, om aan
Ostende en Spa de vergunning tot hazard
spel terug te bezorgen.
FRANKRIJK.
Da Sociale Week
te Versailles is Donderdag ook bezocht
door Kardinaal Amette, aartsbisschop van
Parijs.
Z.Eminentie werd verwelkomd door den
bisschop van Versailles mgr. Gibier, in
wiens Seminarie de „W,eek" gehouden werd.
„De Sociale Wleek" aldus sprak ZlD.Hl
tot den Kardinaal, „is volmaakt mooi, werk
zaam en weldadig geweest. Niets heeft aan
haar welslagen (éclat) ontbroken: noch het
talent der leeraren, noch de bekendheid der
bezoekers, noch de onvermoeide toewijding
der organisatoren. De leeraren hebben ge
wedijverd in zuiverheid van leer, juistheid
van uitdrukking, schittering van welspre
kendheid. De hoorders, wier getal liep van
500 tot 2000, zijn vol aandacht en volhar
ding geweest.
„Ik ben diep gesticht door de Sociale
Week, waar ik heb kunnen opmerken en
bewonderen een geest van groote gods
vrucht, een geest van groote broederschap,
een geest van groote volgzaamheid. Al die
mannen, Eminentie zijn gehoorzame zonen
der Kerk; zij willen dat wezen en zijn
het; op hen, gelijk eertijds Veuillot
verklaarde van de Montalembert, kan Jiun
goddelijke Moeder de Kerk in volle ver
trouwen leunen."
Kardinaal Amette begon in zijn ant
woord met hoogen lof te brengen aan mgr.
Gibier zeiven, aan wien de hooge kwali
teiten dezer Sociale Week in de eerste plaats
te danken zijn. „Wanneer er in Frankrijk
éen sociale bisschop is in de schoonste be
teekenis van dit woord, dan is het die van
Versailles. In hem begroeten het katholieke
Frankrijk en de geheele Kerk den bisschop
apostel bij uitnemendheid."
Kardinaal Amette gaf dan aangaande
de sociale week „het getuigenis zijner ab
solutie sympathie."
Z.Em. wilde gaarne op het voorbeeld
van kardinaal C o u i 11 voor de Kerk en
voor den H. Stoel de Sociale Wleek garan
deeren.
Onder de sprekers was ook de bekende
Belgische pater R u 11 e n O P., die veel
bijval oogstte. Hij sprak o.m. over het
recht van staking.
Onder de zeer merkwaardige zijden van
waar de verantwoordelijkheid, het algemeen
onderwerp, werd beschouwd, moet genoemd
worden de rede van kanunnik. D e s g ran
ges, die als onderwerp behandelde: „les
responsabdlités de l'abstention" de verant
woordelijkheid, die men op zich laadt, door
niet mee te werken, door onverschillig te
zijn.
Volgens dezen spreker ligt de verant
woordelijkheid van de groote Revolutie op
de aristocratie der 18de eeuw, die haar
plicht jegens het land niet vervulde.
Er kan veel van waar zijn.
De verkiezingen voor de Generale
Baden.
Volgens de statistiek van den minister
van binnenlandsche zaken over de verkie
zingen der generale verliezen de reactionnai-
ren en nationalisten 50 zetels, de rechtsche
progressisten 9, de linksche prodessisten 7,
en winnen de links-republikeinen 16 ze.
tels, de radicaal-socialisten 42, de republi-
keinsche socialisten 2 en de geünifieerde so
cialisten 6 zetels.
De Balkanoorlog
Nog steeds vergaderen de gevolmachtig
den der oorlogvoerende Balkan-Staten over
de Vredesvoorwaarden.
Naar Reuter uit Londen meldt, verwacht
men daar, dat Bulgarije alle eischen zal be
willigen uit vrees, dat morgén de vijande
lijkheden van allen tegen éen zullen wor
den hervat.
2, D. Hi. Mgr. Josephus, Hubertus Dreh
manns, Bisschop van Roermond, Huisprelaat
van Zi, H. den Paus, Assistent-Bisschop
bij den Pauselijken Troon, Romeinsch graaf,
werd geboren te Roermond, den 16en April
1843. Hij begon zijn studies in Oct. 1854
in het bisschoppelijk college van zijn ge
boorteplaats, en spoedig gevoelde de jeug
dige, ijverige student roeping tot den pries-
terstaat. Nadat hij zijne studies had voort
gezet aan het klein-seminarie en voltooid
aan het groot-Seminarie, werd hij 17 Maart
1866 door Mgr. Paredis tot priester gewijd.
In hetzelfde jaar zijner priesterwijding
wfrd Mgr. Drehmanns benoemd tot pro
fessor aan het Bisschoppelijk College te
Wieert. Meer dan 20 jaren bleef hij daar
werkzaam. Van zijne hand verschenen eene
Latijnsche en Hoogduitsche spraakleer.
In 1887 werd prof. Drehmanns door mgr.
Boermans benoemd tot hoogleeraar aan het
groot-seminarie, ter opvolging van Mgr.
dr. Hoefnagels. Hij doceerde de H, Schrift
verklaring en was een der bekwaamste en
ijverigste medewerkers aan de nieuwe schrif
tuurvertaling, welke door hoogleeraren on
zer seminariën werd ondernomen.
Den 12den Juni 1899 werd hij benoemd
tot Bisschop-titutair van Phacusa en Coad
jutor van wijlen Mgr. Boermans, met recht
van opvolging. Den 29sten Juli 1899 werd
hij als zoodanig geconsacreerd en 5 Fe
bruari 1900 werd hij geintroniseerd als Bis
schop van Roermond.
Den 16en April dezes jaars vierde hij
zijn 70en verjaardag.
Monseigneur was Maandag in Horst ge
weest tot bediening van het H. Vorm
sel. Maandagavond even vóór 7 uur keer
de Z. D. Hl te Roermond terqg en ge
voelde zich, thuis gekomen zeer vermoeid.
Hij gaf aan het dienstdoend personeel last
om hem den volgenden morgen later te
wekken. Tegen half 9 Dinsdagmorgen, toen
men na herhaald kloppen op de deur der
slaapkamer _geen antwoord ontving, ging
men het vertrek binnen en vond Mgr,
dood te bed liggen.
De direct ontboden geneesheeren con
stateerden, dat de dood wellicht reeds te
middernacht was ingetreden.
DE POLITIEKE TOESTAND:
Naar de „Nederlander" van verschillende
welingelichte zijden verneemt, is binnenkort
wederom een communiqué der concentra
tie-partijen te verwachten, dat de bedoe
ling zou hebben aan deze partijen verder
de leiding te verzekeren, en eventueel te
nemen besluiten van het soc. dem. con
gres bij voorbaat te ontkrachten.
Men seint uit 's-Oravenhage aan de Msb,
De Kabinetsformateur, Mr. Cort van der
Linden, hield gistermiddag ten zijnen huize
eene bespreking met de vertegenwoordigers
der vrijzinnige concentratie, te weten de
heeren Goeman Borgesius, de Meester, de
Beaufort, Tydeman, Drucker en Marchant,
De S. D. A, R. en de Ministerpor
tefeuilles Maandagochtend om half elf
zijn het partijbestuur de Kamerfractie en
de redactie van ,„Het Volk" in Amsterdam
bijeengekomen, ten einde de resolutie op te
stellen, die aan het Zaterdag en Zondag
a.s. te Zwolle te houden congres zal wor
den voorgelegd.
Een groot gedeelte van den dag was, vol
gens de „Tel.", aan de voorloopige be
sprekingen en de samenstelling dier resolu
tie gewijd, die natuurlijk ook den hoofd
schotel voor de te Zwolle te houden be
sprekingen zal vormen. Zooals men weet,
komt het voorstel neer op een besluit, om
de aangeboden minister-zetels te aanvaar
den, indien de zaak zóó staat, dat zonder
die daad staatspensioen en algemeen kies
recht, waartoe de grondwetsherziening den
weg moet openen, in 't gedrang zullen ge
raken.
Het aanstaande Congres der S.
D. A. P. Op het Congres der S.D.A.P.
dat Zaterdag en Zondag a.s. te Zwolle
zal worden gehouden zullen twee resoluties
worden voorgesteld.
De eerste die van de meerderheid in het
Partijbestuur ingediend door 12 leden be
toogt, dat de noodzakelijkheid om alsnog
Ministersportefeuilles te aanvaarden dan aan
wezig zal zijn wanneer de vervulling der
herstemmingseischen van de partij anders
gevaar loopen.
De andere die van de Minderheid onder
steund door 8 leden wil in geen geval
weten van deelname door partijgenooten aan
eene burgerlijke regeering.
De Kamerverkiezing te Rotter
dam. De redacteur van het „Rotterdamsch
Weekblad" raadt den vrijzinnigen aan zich
I
i 1
>1
I