No 9.
Dinsdag1 25 Januari 1916
10e Jaargang
R, Katk Nieuws* en Advertentieblad
weer nfoord-Hollaii&cL
véncMint mmm, mmmm nrmn
Watersnood 1916.
De watersnood.
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
75 et. p. 3 maanden franco buis; 105 ei. met geïllustreerd
Zondagsblad. Te betalen in bet begin van ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers van de courant3 cent.
Van bet Zondagsblad i i 3 5 cent
Uitgave van de Naaml. Vennootschap "ONS BLAD,,.
BUREAU: Breedstraat 12, tegenover de R. K. Kerk, te Alkmaar.:
Telefoon No. 433.
AD VERTENTIEN
i x
i 3 e
i
I
Van 1—5 regel»
Elke regel meer.
Reclames per regel s 3 z e
Kleine advertenties van 1—30 woorden, bij vooruitbet:
cent
6
IS
25
Geldelijke steun aan de getroffenen.
("Wordt opgezonden aan die Algemeen©
Ware rsnoad-Gammissie)
Wie ontvingen reeds van:
J. H, J,. f IV—
N. N. - 0.50
Alle beetjes helpen - 0.25
C O. - 0.50
De twee hoogste klassen van
school ino. 2 te HleiBo - 12.80
3e «in 4e klas - 5.
Van een bediende - 0.10
C. AL U. - 2.50
„Onderiimge H-dlp1" Caxitricuim - 25.—
J. N. L. - 10.—
Uit 'de spaarpot valn:
Ousitaaf en Jozef - 0.50
Voor 'die slachtoffers van den
Watersnood! - 1.
Als voren - 1.
W1IE VOLGT?
AAN DE LEDEN VAN DE AFD. ALKMAAR
VAN DEN R. K. DI00. LAND- EN TUIN-
BOUWBOND IN HET BISDOM HAARLEM.
WOifdlt het volgende ter kennisname mede-
gedeellü:
De Rediaicftiie vain „die R. K. Land- en
Tuinbouwer"' schreef ini haar laatsit versche
nen mantmer „dat het niet de bedoeling
is speqiale L|. Ti- B|.-Comimiissie's voor den
watersnood in het laven, te roepen, dtach
overal ter plaatse allgemieene watersnood-
co,mmissies. Wlaar 'dlus reeds een commissie
is opgericht, daar neme het afdeelinigs-be-
situur van den LL Tj. 0. het initiatief om die
bestaande commissie zooveel mogelijk te
steunen, door b.v. bet inzamelen van gelden
onder de leiden. Deze gdlldan dragie men.
dan ook af aan die commissie en men
berichte ter gelegener tijd aam ons, hoe
grcot het bedrag was dat door de activi
teit van de aSdeelüing van dien L. T. Bi.
werd bijeengebracht."
„Ter plaatse waar nog geen watersnood-
commissie (bestaat, name het afdleieldngshe-
srtmtr onmiddellijk het initiatief, door
in overleg met den Burgemeester een al
gemeen© watersnoodcommissie in het
teven 'te roepen."
Nu Burgemeester en Wethouders dezer
gemeente echter besloten geen watersnoodc-
commissie op te richten, heeft het Bestuiur
der afdi Alkmaar van den R. K. DS'öc. Land-
en Tuahbouwbond gevraagd aan die Redactie
van „One Blad" hare kolommen beschik
baar te stellen om de giften te vermeiden
van 'diegenen, 'die in Alkmaar, maar vooral
vam hen, idli'ie buiten Alkmaar wonen en geen
„Alknraazsiche Courant" lezen; die giften
te aanvaarden en aan dim Algemeen©]!
Penningmeester van de Wlatersnood-Com-
missie te verzenden.
Gaarne voldoen wij aan dit verzoek en
bieden alzoo aan de leden van
den Land- en Tuinbouwbond de
gelegenheid om hunne giften in
ontvangst te nemen, te verantwoor
den in ,.Ona Blad" en op te zenden
aan de Watersnood Commissie.
Een groot deel der landbouwende bevoll-
kïng van Noord-Holland is totaal gerui-
meerdl
Ernstig werd in 't bijzonder onze boe
renbevolking door dezen bitteren ramp ge
troffen.
Have en vee werdl in massa verzwot-
gen, geh'eele veestapels werdien verwoest,
uitgestrekte landerijen in onafzienbare wa
tervlakten veranderd. Hooi, mest enz. na
maanden van moeizamen arbeid verkregen
gingen in enkele uren vertonen, ontzettend
veel weid meedogenloos verwoest.
Welvarende families werden tot den be
delstaf gebracht en anderen die na jaren
tobben zich ©en weinig hadden omhoog
gewerkt, zagen alles bij de handen afbreken
en kunnen weer opnieuw beginnen.
Mijn buuzmah zoo vertelde ©en boer uit
Waterland), is ©eb 52-jarig ziekelijk man, die
telkens bloed opgeeft. De vorig© week ziei
hij itegenl mij: ilk helb een f 10.000 bij el
kaar; ik ga wat stil ïeveni in het bloem
bollenland tusschen Leiden en Haarlem,
tiaar kom ik vamjdaan. Ik wit tenminste
pog ©en paar jaar rustig teven hebben,
iln éé'n uadht heeft de zondvloed hem
alles ontnomen. I|k zag hiem vanmorgen even
je Iheriqende hem haast niet; hij leek well
fedhtig jaar. Die haalt het voorjaar ndieit
meer
Hij is miet; de ©enige: zoo zijin er meer!
Gij, lezers, zijt, voor dié ramp bewaard
gebleven? Aam wiien dankt gij dat?
Toch zeker aam GodHij was bet, die u het
'lot ditmaal niet iet deelen met dat van
zoovele anidiere Lande ©n Tuinbouwers in
Noord-HöMand
Toont daln uw dankbaarheid in woord
en daadi In woord! door het gebed, in
daad door te gewen; ieder naar zijn
ve rmogeni.
Dla'n geeft gij, iedle'n van den R. K. Dio-
ce samen LandL'en Tuinbouwbond, gevolg
aan dein wensdh vam Uwen, B i s s c h o-p
van Hi a a riem., dlie „de dloor dein waters
nood' getroffen streken op heel' bijzondere
wijze in die gebeden en de milddadigheid
dier GetooVigeni" heeft aanbevolen.
Teekenend.
Dezer 'diagen lazen, we, diat ook de derde
der 'drie bioscopen te Alkmaar er toe over
gegaan js een Trio te doen optreden,
Wlerd vroeger de avond gevuld niet het
vertoornen van films, thans blijkt, dait het
publiek zuiBk een programma niet meer
voldoet, en, om het publiek te blijven trek
ken. het noodzakelijk geworden is, het pro
gramma aan te vullen met muzieknummers,
voordrachten enz.
't Is wel teekenend)!
Zoo heeft alles zijn tijd.
Misschien, als we een jaar of tien verder
zijn, zijn de bioscopen verdwenen en alleen
a's leermiddel bij bet onderwijs en in dienst
der wetenschap bekend.
V Duurietoeslag.
Naar aanleiding van een- amendement van
©enige raadslieden G. T. Ml. v. d. Blosidhi,
A. J. Al. Leesberg c.s. (zie ons vorig num-
mier) op heit voorstel van' B. en Wl tot
het geven van toeslag en kindertoeslag
op hiet loon van gemeentewerklieden en
becmb'teni, hebben wij eens nagegaan, irn-
boeverre de prijzen der levensmiddelen de
laatste jaren zijn gestegen.
Toen in 1Q10-'11 die stijging der levens
middelen evenals nu ©en actueel onderwerp
was, verscheen in het „Volkstijdschrift: de
Kaffa. Sociale Actie" ©en artikeltje over
„De Duurte", waaraan door ons de vol
gende cijfers betreffende de prijken der le
vensmiddelen in de jaren 19011905 en
in 1910-"11 zijn: ontleend. Daarachter plaats
ten wij de maximum-prijzen door den Bur
gemeester dezer gemeente vastgesteld' op
3 Jan ML
1901/5 1910 1915
Bruine Boolnen 19 24 32 per L.
Groene Erwten 16 16 18 per L.
Kaas 45 50 60 p. i/2 K.g.
Koffie te isooft 60 65 80 id.
Samtos-koffre 40 45 62y2 i'dl
Tarwebloem Si/2 11 1 2i/2 id.
Rrapolie 35 49 65 per L.
Suiker 23 25i/s 27" p. 1/2 K.g'.
Die prijzen voor gort, rijkt, soda, stijfsel;
stroop, thee, vermicelli, groene zeep en
zout bleven onveranderd in 1901/10.
Ne zijn 'die artikelen echter aanzienlijk
in prijs verhoogd - vetgeleken bij 1901/10.
Ging de gemeente er in 1911 toe over"
den gemeente-werklieden een duurte-toie-
sliag te verteenieni, hoeveel temeer bestaat
daartoe nu reden.
Bij vergelijking van bovenstaande cijfers
blijkt, dat de voorstellers zich piet aan over
drijving stiribldig maken; wanneer zij in
bun toelichting schrijven: „Die hoogiene
kosten (voor lievemsowdieihioud 'enz.) nu mo
gen veilig gesteld worden, te bedragen
1/3 van het gemiddelde Joon, dat een werk
man geniet."
In de vorige raadsvergadering is de
wensdh geuit de Hoornen te herzien.
Wij zouden onder deze omstandigheden
loonsverfaoogimig ongewenseht achten, om
dat, wanneer men van het systeem uitgaat
de toornen met het stijgen dier levensmid-
oetem getijken tred te doen houden, ien. daar
om nu loonsverhooging toe te staan. r.pcv.
uuurietoeslag, de looniem zouden moeten
worden verlaagd; wanneer die prijzen, daal-
idèo. Eu dat zouden de werklieden, toch
wel nimmer go'edviinden
Eerst, wanneer het zou blijken, dat de
prijzen der levensmiddelen een© algemeen©
en blijvende verhooging hebben onder
gaan, eerst dan zou van eene herziening
der 'loomen sprake kunnen zijn.
wsaars—imaiHiranvam—Ma—ws—m
DIE Rl. K. KERK TE VOLENDAM.
Omstreeks half acht in den morgen was
de stormvloed tot Voilendlam genaderd'. Men
mag' God danken, .dlat het reeidls licht ge
worden was, anders waren er zeker men-
schenlevenis te betreuren geweest. Ook mag
het een geluk genoemd wordien, dlat die
dijk niet aam de Zuidzijde is doorgebroken
dlan ware de ramp niet te overzien geweest.
De pastoor was zoo wijs geweest om
met behulp dier beide kapelaans het benie-
oenhuis der pastorie te ruimen; de vloer-
idcedien werden .opgenomen ct naar boven
gesjord; zakken aardappelen en verdere
winterprovisie eveneens. Aldlus ;is. er weinig
waterschade aangericht; ruiim een. handbreed
hoog steeg het waiter iln den gang en. de
beg an egronds verdieping der pastorie.
Omstreeks half twaalf in den' middag was
ook ide kerk ondergetoopeni. Tot aan de
knieën door het water plassend, is die pas
toor toen Ons Hieer gaan halen, arm Het
in de pastorie op ©en, veilige plaats op de
eerste verdieping te bewaren.
De vloer der kerk stond gewoonweg bol;
de planken waren hier en daar losgebro
ken de banken dreven rond, het water
stond aan de trappen van het altaar.
O.p de Sacristie werden de misgewaden
ein verder kerkgewaad uit de kasten gehaald
art daarboven opgestapeld, altdus: is er ge
lukkig weinig of niets van bedorven.
Erger is het gesteld met de school', welke
midden -in den polder op het laagste ge
deelte gelegen is; daar steeg het water
ongeveer tot de halve hoogte; geen leer
boek iis 'dlain ook meer te gebruiken; zoo
dat een aanzienlijke schadepost te boe
ken valt.
Ook een boerenwoning, welke aan kerk
en armen behoort, is totaal ondergeiioopen.
Natuurlijk was er geen sprake van, om
Zomdlag het Hi. Misoffer in de kerk op te
dragen, dit geschiedde in:, de kapel van de
de Zusterschool, waar men in bootjes moest
henen roeien.
Vele parochianen waren niet eens in de
gelegenheid, om de H!. Offerande bij te wo
nen, terwijl anderen gingen kerken te Edam
of Monrnkeiindaim,.
Eerst Woensdagmorgen kon de pastoor
weder in zijn kerk de1 HL Geheimen vieren,
maar het schip der kerk stond nog geheel
onder water, achter hem was het nog één
zee al zee.
De pastorie werdl spoedig voor meerdere
personen een gastvrij toevluchtsoord, de
dokter en meester met tan vrouwen ct
kinderen vonden daar een onderdak, totdat
zjj naar Amsterdam zijd overgebracht.
De pastoor is in zijn eigen huis geble
ven, maar moet vandaar per bootje over
gehaald] worden, om naar den dijk te ko
men. Nu het water echter begint te zakken
en teruig te loopen; kan mm den- herder,
met groote isdhieepslaarzen tot boven die
knieën door het water zien plonsen,
Fien der kapelaans heeft met Ons Heer
zijn intrek genomen in een 'der huisjes aan
den. 'dijk, om aldlus in geval van een be
diening terstond bij' de hand te kunnen
wezen.
Maandag verscheed 'Onver
wachts Hl. Mj dl© Koningin te Voiem-
dlam, met een open motorbootje voter Zij
overal rondl. Hier en daar maakte de Lands
vrouwe een praatje met die bewoners.
Zoo ontmoette zij een vrouwtje, dat bezig
was mie|t het natte goedl uit te wringen.
Na een paar vragen over de beloop,en scha-
dle, waarop een eenvoudig antwoord dloor
bet moederken gegeven werd; maakte
iemand haar opmerkzaam, dat zij met de
Koningin sprak: „O, da' dacht 'k wellie",
was 'heit typische antwoordt
Alle bewoners waren vol lof over den
innieimenden eenvoud, ten de hartelijk© be
langstelling van Hare Majesteit.
De bevolking .is wel zwaar getroffen,
maar vol kalme berusting in den zwaren
slag aildus schrijft men aan „Onze Cou
rant".
STALLING VOOR VEE.
De H'ollandsche Maatschappij van Land
bouw heeft, naar wij vernemen, tot de
gemeentebesturen in Noord- en Zuid-Hol
land het volgende verzoek gericht:
„Nu zoo ongeveer bekend wordt hoe
groot bet aantal dieren is, dat uit Water
land en omgeving door de overstroom tag
is moeten vluchten, blijkt ten duidelijkste,
hoe groot de nood is, om voor deze dui
zendtallen stalling te verkrijgen en voor
onderhoud te zorgen.
Het is nog ta, het geheel niet zeker,
dat ide toestand blijft zooals deze nu is.
Komt immers, vóór de dijken hersteld zijn,
wederom een faoqge vloed, dan, moet wor
den gevreesd, dat de ramp zich nog aan
merkelijk zall uitbreiden. Denk aan de Oudie-
landspolders met de lage dijkjes, liggende
in Schermerboezem.
Het is dan ook naar het oordeel van
het D'ag. Bestuur dér Holle Mijl. van Land
bouw dringend1 noodig, dat zóódanige
maatregelen worden getroffen, dat elke boer
weet, waar hij' in tijd van nood' zijn vee
kan brengen.
Het doet daarom met vrijmoedigheid een
beroep op Uwe onmisbare medewerking,
om een zoodanige regeling te treffen, dat
■elke eigenaar in de nabijheid der geteisterde
streek weet, waar hij zijn vee brengen kan.
2 Dit voorkomt namelooze eliende voor de
dieren en in een groot .economisch, be
lang. Reeds nu moet er toe worden over
gegaan om een groot deel van het vee
uit te voeren. Hoe zou dit moeten zijn als
nog meerdere deelen van Noord-Holland
worden getroffen?
Schept eene organisatie!
Wiij houden ons overtuigd, dat de voor
mannen op landbouwgebied' u zullen steu
nen.
Aan de afdeelingsbesturen onzer Maat
schappij werd een afschrift van dit schrij
ven gezonden met verzoek u alfe mogelijke
hulp bij de voorbereiding te wiffién bie
den. Wij vertrouwen niet tevergeefs een
beroep op Uwe medewerking te hebben
gedaan.
BINNENLAND.
Minister Treub en de ouderdomsrente.
Als bijlag© tot ihiet onitwierp-Ouderdomswet
doet de Voorzitter van de Tweede Kamer
aan de leden een afdruk toekomen van de
correspondentie tusschen hem en Minister
Treub omtrent de behandeling van dlit ont
werp.
De Minister maakt bezwaar, mede te
werken tot openbare behandeling vam dit
ontwerp zoolang niet die voorïoopige versla
gen zijn uitgebracht over de bélastingonit-
werpen, die naar schatting minstens 31 mi'l-
lioen in de schatkist zulen brengen, waar
onder het ontwerp pensio'enibélasttag.
De voorzitter za'l, in verband daarmede,
thans geen voorstel doen om het wets
ontwerp aan idle orde te stellen. De corres
pondentie wordt gepubliceerd.
De plannen van Minister Treub. Men
schrijft uit 's-Giravenhage aan „de Tijd":
'Het is gebruikelijk, en als regell ook
gewenisdhit, dat in de kritiek op bat open
bare 'leven van politieke personen hun par
ticulier teven 'buiten beschouwing wordt
gelaten. Naar wij vernemen kan echter bet
voornemen van Minister Treub, om heen
te gaan alleen indien hij daartoe naar
hij verklaarde door politieke redenen
wordt genoopt, moeilijk ta uitsluitend poflli-
t Leken zin worden uitgelegd.
Het huishouden van den Atinister teSche-
vemtagen is opgebroken; dezer dagen ad
verteerde hij in „Het Vaderland", dat
hij zijn intrek heeft genomen ta ©en
Haagsdh pension.. Naar wij vernesmen, staat
een en ander in. verband met plannen, van
den Minister ,om te hertrouwen, met welke
plaunien,.,.... niet alile lieden der Linkerzijde
zijn ingenomen. Gelijk men weet scheidde
mr. Treub reeds van zijne eerste echtge-
mocte ©n huwde hij een tweede.
Intussohem ,acht de Linkerzijde het noodig,
dar de Minister aanblijft tot dat de Ouder-
dems-rente door de Eerste Kamer word't
verworpen. Dat votum heeft men noodig
voor de agitatie bij de a.s. Staten-veitofe.
zingen.
Hulp-Aalmoezeniers. Het aantal hulpaal-
nioezeniers voor dein tijd van oorlog aan
te stéllen bij het leger te velde is, door
H.M,. de Koningin bepaald op 24.
Zij wordien in rang, gelijk gesteld met
kapitein of eerste luitenant, at naar gelang
zij al dan niet pastoor zijn.
De .aanstelling is 'een persoonlijke; zij
blijft ook bij verplaatsing maar een andere
parochie van kracht, ook bij benoeming
tot pastoor, m|öt wélke laatste de benoe
ming tot kapitein gepaard gaait.
De officiersuniform zal zijn van nage-
noieg zwart laken; met zwarte knoopen,
priesterboord met cóllaar en omliggen,den
kraag. Een kruisbeeld kan diesgewensdht
om den hals worden gedragen.
De benoeming gaat eerst in bij oorlog; de
onaiersaheidtagsteiekenien mogen vóór dfai
tijd dus niet wordien gedragen.
Als tegemoetkoming in idle kosten van
uitrusting waartoe eeln volledig missie-
kofferije behoort wordt hun een bedrag
ineens van f 250 toegelegd
Nederlandsche R. K. Middenstandsbond.
Z. D|. H|. de Aartsbisschop van Utrecht
heeft benoemd tot geestelijk adviseur van
den Nederi R. K. Middenstandsbond op fe-
deratieven grondslag, den WelBerw. heer
A. Wl Overvelde, te Gorsell (Centr.)
Mr. Dr. D. A. P. N. Kooien. Naar het
„Centrum" uit goede bron verneemt, heeft
de heer mr. dr, D. A. P, N. Kooien
uien wensch ta kennen gegeven, af te tre
den als voorzitter van de R; KI Kiesver-
eenigtag te Utrecht
Zeppelins. Zondagmiddag kruisten 2 Zep
pelins voor het Friesche Gat bij Schier
monnikoog ter hoogte van de HL 6. Daar
na ging een noordw.est en de ander oost
waarts. I i I
Mail vrijgelaten. De Amerikaansche
mail, op last vau de Engeillsche autoriteiten
van boord van het stoomschip „Rijndam"
gehaald, ta Vrijdag via VEssingen hier te
lande aangekomen en naar Amsterdam' door
gezonden. Daar gaf de komst van een
honderd groote balen een bijzondere drukte,
merkbaar ook in vertraging van de binimen-
landsche post.
Koper vrijgegeven. Zooals bekend is,
wapen reeds geruknen tijd werschillendei
partijen koper, hier te lande aangekomen
uit Amerika en ook wel uit Engeland, zon
der onderscheid aangehouden, waardoor de
industrie hier te lande zeer werd bemoeilijkt
Naar wij vernemen, is thans bericht
ingekomen, dat alle partijen koper, afkom
stig' uit de schepen „Rijndam", „Noordam"
en „Rotterdam", vau de Holland-Amerika-
Lijn, tot ©en totaal van ruim 225 ton, zijn
vrijgegeven. Zoodoende zijn thans weder de
verschillende fabrieken en andere tasteühta-
gen, die koper voor hun bedrijf noodig
hebben, voor ©enigen tijd van den noodli-
gen voorraad voorzien.
Trawlers vrij gegeven. Wplff seint uit
Hamburg:
Voor het Prijshof alhier werden gisteren
behandeld de aanklachten t©gen de trawïers
„Balder", „Anna Josina", „Zaanstroom",
„Oceaan 3" en „Pieter-Jan", die alle waren
opgebracht inzake neutraEteitschenmis en het
niet in orde zijn der scheepspapieren.
Na het desbetreffend' onderzoek wenden
de trawlers vrijgegeven. Het verzoek der
verschillende reedarijen om schadeloosstel
ling werd van de hand gewezen.
Aan de. reedierij van de „Pieter Jan"
werd' echter een schadevergoeding van 300
Mark toegekend.
Vergoeding van gage, telegraafonkosten
e.a. werd geiweigerdi.
ALKMAAR.
DOORBRAAK
WAAGPiLEiN—NIEUW, ESLOOT.
tiet raadslid, de heer Gl Thi AL van
iden Biosch beeft het volgende schrijven
aan den Voorzitter van den Raad gericht:
Geachte Heer Voorzitter.
U zult mij verplichten met aan den Raad
te vragen, mij toe te staan in de eerst-,
volgende Raadszitting, de navolgende wa
gen tot Burgemeester en Wethouders te
mogen richten:
le. Zijn B- en Wj niet van oordeel,
dat de tijd gekomen is, dat ten spoedigste
de verbindingsweg tusschen het Waagpleon
en de Gedempte Korte Nieuwesloot tot
stand komt?
2e. Indien dit bet geval is, mag de
Raad dan verwachten dlat in de eerste
