No 11
Zaterdag1 29 Januari 1916.
S& ICattls. mieuwss- en Advertentielilsii
fi®f Noox'd-IXolla.ifttL
AMBACHTSSCHOOL
Aangifte van leeilingen
A* LOU aa AM ÜENGKENS,
2qn Engel sche vrouw.
10 3 Jaargang
Verschifol PI38MG. POtWEBP&S w ZATERDAG
voor ilkma&r «n Omstreken-
Timmeren, Smeden en
machinebankwerkers,
Schilderen, Meubelmakers én
Kleermakers.
Zijn de belangen van den
werkman veilig bij de
R. K. Vakorganisatie
ONS
BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS?
75 ct. p. 3 maanden franco huis; 105 et. met geïllustreerd
Zondagsblad. Te betalen in het begin van ieder kwartaal.
Afzonderlijke nummers van de courant 3 cent,
Van het Zondagsblad j 5 cent.
Uitgave van de Naamt. Vennootschap "ONS BLAD,,.
BUREAU: Breedstraat 12, tegenover de R. K. Kerk, te Alkmaar.
Telefoon No. 433.
ADVERTENTIEN:
Van 1—5 regels s i HI cent
Elke regel meer. s 5 s y. 6
Reclames per regel i t 19
Kleine advertenties van 1—30 woorden, bij vooruitbet 25
voor den 3 jarigen curaua, aanvan
gende 3 APB1L e.kop eiken werkdag
van 1 tot en met 19 FhBRUAKl.
Het practisch en theoretisch onder
richt wordt gegeven in de vakken
't Aantal leerlingen dat geplaatst kan
worden is pl m. 65.
Zij, die den leeitijd van 12 jaren heb
ben bereikt, kunnen na afgelegd examen
toegelaten worden; onvermogenden kos
teloos, anderen betalen een schoolgeld
van 6 tot 36 gulden per jaar.
Leerlingen uit buitengemeenten wor
den niet toegelaten tenzij het bestuur
dier gemeente boven het schoolgeld een
bijdrage betaalt aan de School van f 40.—
per leerling.
Nadere inlichtingen aan het School
gebouw.
A. A. DE GROOT,
wnd. Dir.
STEENBNBRUÖ (VERDBONKENOOftD) ALKMAAR.
Het aangewezen adre»
voor elegant, degelijk en
goedkoop Hchoenwer
Nu de debatten in d/en Raad over dien
d-wntetaeslag aan de gem-eenite-werkleden
achter den ruig zijn, wilfcn wij eens die
geschiedenis van deze zaak nagaan, ten
einde een antwoord të geven op die vraag:
Kunnen de Roomsche werklieden .met ge
rustheid hunne belangen toevertrouwen aan
hunne Roomsche vakorganisaties
't Wjas den 24 Maart van het vorig
jaar, dat onder die bij dien Alkmaarschen
Raad ingekomen stukken voorkwameen
adres d-.d 11 Maart van die- afd. Alk
maar van den NiedL R. K, gemeentewerk-
liedenbond, hóuden-die het verzoek een toe
slag op de toornen, wijzende zij op die
duurte der levensmiddelen.
Dit adres weid in die raadsvergadering
van 24 Maart in handen gesteld van B.
en W; om bericht en raad.
Alhoewel de heer Oorbeek toen bij B.
en W. op spoed aandrong en hij den wensch
FEUILLETON,
door Rud-olf Straitz.
uitte „dat er geen maand of geen week
of zes voorbij zou gaan, eer de Raad
tot openbare behandeling van d-eze zaak
zou kunnen overgaan", verscheen pas 6
weken later n.li. op 7 Mei ihet preadvies
van B. en 'Wl, hetwelk strekte het verzoek
van adressanten af te wijzen.
Ruim een maand' later n-.k op 9 Juni
kwam dit preadvies in den Raad in behan
deling met het resuijtaat, dat het voorstel
van B'. en W|. werd verworpen en de Raad
met 96 stemmen zich voor toeslag
uitsprak. B. en W- werden uitgenoodigd
met een voorstel te komen in dien geest
van de door dien heer Van dien Bosch in
die zitting gedane voorstellen;
Bl en Wi dienden naar aanleiding daarvan
een voorstel in. Dit kwam ini de Raads
vergadering van 16 Juni in behandeling. Het
luidde a lis volgt:
aan die gemeentewerklieden-, politieagen
ten en verdere beambten-, wier zuiver in
komen (loon en inkomsten uit anderen
hoofde te zamen gevoegd) mindier dan
f 15 per week bedraagt, wordt, mier ingang
van Maandag 21 Juni 1915, totdat daarom
trent anders zal worden bepaald, een we
kelijks che toeslag op hun toon toegekend
van 20 centen-, per in-\vonendl kind beneden
den leeftijd van 14 jaren en eveneens
van 20 centen per inwonendi familielid', on-
verschillig van welken leeftijd, 't welk geen
inkomsten van welken aard ook geniet, met
dien verstande, dat het uit de gemeentekas
te betalen bedrag (loon en toeslag te za
men) f 15 per week niet mag overschrij
den.
De heer Verkerk diende diaaro-p een amen
dement in, dat niet voor alle kinderen
20 cent betaald werd, maar dat voor het
eerste kind betaald' werd 50 cent, voor
het tweede 40 cent, voor het derde 30
cent e-n voor elk volgendkind 20 cent.
Over dit amendement staakten de stem
men en in eene vergadering eene week
daarna staakten opnieuw de stemm-en zoo-
dat het amendement geacht werd te zijn
verworpen. Het voorstel van B. en W-.
werd daarop aangenomen.
Door het adres van de R. K. organisatie
verkregen de gemeentewerklieden dius een
duiurt-ejtoes'lag op hun liqon.
Wat) had in deze de neutrale (roode)
organisatie gedaan?
Die afd. Alkmaar van den Ned. Blond
van werklieden in openbaren dienst en
bedrijven -drong in dezelfde maand waarin
de R. KL Organisatie het adres bij den
Raad had ingeleverd, bij m-onde van haar
hoofdbestuur bij B. en Wl op lo-ons-
i'i
Er moest een guirlande aan de deur wor
tel aangebracht. De menschen werkten
met hamer en spijkers. Het echtpaar ging
naar boven naar hun kamers, -en terwijl
Helmut zich waschte en verkleedde, zat
zijn vrouw op een laag bankje, er bij',
mei Je handen om de knieën geslagen-en
- babbelde vergenoegd door: „Zij wiien acht
dtgem blijven! Voor eiken dag heb ik een
plan' Morg-enavondi geven wij ons gro-ofe
orner! Overmorgen rijden wij mat hen naar
Heidelberg. Zaterdagavond is 't bij ons in
den tuin Italiaansche nacht. Zondagmiddag
grcote dames-koff iepartijen de heeren ko
men later; wij improviseeren een koud'
souper -en daarna dansen... ach;... heit wordt
zoo prettig».
Hij moest lachen en sloot haar mond
met een kus. Zij keek naar hem op met
haar jeugdig-blijde, blauwe oogen.
„Wat trek je voor een gezicht, Het-
lie?"
„God... die eeuwige ergernis in dien-
dienst!" zei hij ontstemd. „Die QrempcL.
Die -dienstklopper!.... Den geheelen dag
raast hij op iemand. Men voelt zich daar
onder versuffen!"
>A.en zijn vrouw heeft onlangs ge
zegd, dat door mij een verkeerde geest
ln het regiment is gekomenMevrouw
Sustavus hoeft h*t mij vortoldl"
Helmut knoopte zenuwachtig zijn huis
jasje toe.
„Ik vind het zoo onbillijk" zei hij. „Juist
tegen mij! Ik heb het toch niet noodig
mij eiken morgen voor de manschappen
te laten plagen als een onn-oozele jongen
Ik zou toch elk oogenbl-ik mijn ontslag
kunnen nemen en wij zouden ons hier of
daar kunnen vestigen.,., of zoo iets! Ik j
dien toch alleen uit liefde voor die zaak 1
voor den dienst! Dat moesten zij een
beetje in aanmerking nemen!"
,jO-—tet doen zij zeker niet!.,... In- j
tegendeel! Zij vinden diat het j-e goedl
gaatEn kapitein Grempe zegt bij j
zichzelf: maar op het exercitieveld ben
ik de teerste man!
„Achlaat de duivel hem halen!" Haar
man schoot boos in' den uitgesneden ver
lakten schoen. „Juist vandaag komt mij de
nieuwe twist zoo ongelegenIk kan den
kerel nu geen verlof vragen!»... Wij zouden
vanavond toch naar Frankfort gaain voor
het grootte feest bij de Wildings I"
„Ja. Dat zullen wij ook!" zei mevrouw
Edith op vasten toon. Dit bezoek in het
millioenenhuis liet zij zich niet ontgaan.
Haar man was in haar achting, en zij
zelf in haar eigen oogen zeer gestegen
door hun bei-dier verwantschap met dit
trotsctoe patricische geslacht, van die voor
malige vrije rijksstad, waar zij sindlshun
eerste- bezoek een jaar geleiden steeds vrien
delijk ontvangen werden. Zij liet nooit na
in haar brieven naar haar familie van den
rijkdom van dit buis, de menigte bedien
den, de groote ontvangkamers te spreken
In haar diep gewortelden eerbied voor
verhooging aan en Zij stelden in het
vooruitzicht, dlat, indien vain de zijde van
B. en WL geene voorstellen dienaangaande
zouden zijn ingediend/, de werklïed-enver-
e-eniging in liet begin van die maand Ja
nuari (dus pas na 9 maandenzelf met
een voorstel zou komen.
Haast haddien zij dus niet!
Zooals gemeld dienden die R. K. Gemeen
tewerklieden vereeniging op 11 Maart hun
verzoek bij den Raad in en op 9 Juni
kwam het pas in behandeling. Drie- maan
den had de rooie Bond die in Maart reeds
overtuigd was, dat de loonen te laag wa
ren, dus tijd gehad om het verzoek om
duurte toeslag, dat toch in het belang was
hunner ledlen-, te steunen.
Zij dteed dit echter niet, eerst op 16 Juni
dUs toen het voorstel v. BlenWi.
reeds in den Raad was behandeld
en een nieuw voorstel om vo-lgens het idee
van den heer v. dl Bosch duurtetoeslag te
geven in behandeling kwam, (in principe
had de Raad dus reeds op 9 Juni besloten
om duurtetoeslag te geven) kwamen ze
voor dien dag met een adres waarin zij
vroegen..den duurtetoeslag wat
ruimer te doen zijn.
Van een adhaesie-betuiiging met het adres
van de R. KL organisatie, bij inwilliging
waarvan de moeilijke tijden zouden wor
den verlicht, kon bij de roodle broeders
natuurlijk niets komen. Een aidihaesie aan
het adres van een R. K. Organisatie, dat
kunt ge begrijpen
Wat ging daarna gebeuren?
Het was aan de leden der R. K. Orga
nisatie in de practijk gebleken, dat de
duurtetoeslag toch feitelijk te laag was.
Daarom richtten ze zich opnieuw tot dien,
raad n.L bij adres d.di 23 Dtec., waarin
zij verzochten om herziening van die duur
te toeslag-neg e ling.
Naar aanleiding daarvan kwamen B. en
W. op 27 Dec. met een voorstel, waaruit
duidelijk bleek, dlat zij, die in Mei j.JL ten
opzichte van duurtetoeslag ongunstig ad
viseerden, daarvan nu de noodzakelijkheid
inzagen, maar oó-k d'at er van dien kant
geen voorstel tot toonsverh-ooging te
wachten was.
De behandeling van het voorstel van B.
en WL liep op 29 Dec. niet teneinde en
werd' uitgesteld to-t. nu Woensdag 1.1 toen
het met eene kleine wijziging werd aan
genomen.
Gaan we de data en feiten nog eens na,
d-an constateereni we:
dat op 21 Dec. de afdL van den Ned.
geërfd geld was zij een EngeSsch-e op
en top. Zij zei: „Waarom bieb je verlof
noodig, Hellie? Het is toch maar voor
een avond!"
„Maar als hij mij dienst zou opdragen"
„Dat doet er toch niets toe!"
„Men mag toch 's nachts niet, zonder
verlof buiten het garnizoen zijn!"
„Dat merkt toch niemand! Wij zijn,toch
's morgens voor het licht wondt weer
hier!"
Hij weifelde nog steeds. Zij- zei op den
beslisten, en aie tegenspraak afwerenden
tooh van den Brit, dien men in zijnmen-
schelijke rechten aantast. „Dus ik ga,
Hellie
Nu lachte hij om haar, zooals zij' daar
vastbesloten, als een vrije Bngefeche zat.
Natuurlijk. Het was dwaasheid met die
overdreven nauwgezetheid! Daar bedank
te toch niemand hem Voor! Men bedankte
hem trouwens voor niets! Hij vond, dat
hij slecht behandeld werdl, en bovendien
zichzelf nog dwaas, dat hij het zich op
den duur liet welgevallen»,....
AAK
De schaduwen van den wannen Augus-
tusavond daalden reeds tusschen OdenwaJd
en Hardt op die Rijnvlakte neer, groote
nachtkevers zoemden rondom het bedwel
mend geurende bont der bloembedden, vlle-er
miuzen schoten in zig-zag lijnen rondom
de wit-stralen-de muren dier vilfa»». daar
kroop, dof snuivend-, met twee gloeiende
oogen als van een monster uit zijn hol,
de getrouwe, gevleugelde vriendl, die het
echtpaar Merker bijna dagelijks als een
dienstbare geest uit Duizend en een Nacht
R. K. Gemeentewerkliedenbomd een ver
zoekschrift indiende om herziening van-dien
duurtetoeslag te verkrijgen
dat in de- Raadsvergadering van 23 Dec.
dit adres werd gesteld in handen van B.
en W. om bericht en raad:
dat op 27 Dec. B. en WL met een voor
stel tot wijziging van de diuurtetoeslag-
regeling kwamen en zooalsi boven reedis
aangetoond daardoor toomden niet gene
gen te zijn om toonsverhooging voor te
stellen
•dat dus op 27 Dec. die Ned. (roode)
B-ond- dit kon weten-;
dat dius daaruit blijkt, dlat deze Blond
niet actief was en geen gevolg gaf aan
zijn voornemen om in het begin van Ja
nuari een verzoek int dlien geest aan den
Raad in te dienen.
Wat dieed hij dan wel?
Hij schreef eene openbare vergadering uit,
waarin veel „gehetzt" wend tegen Bi. en
WL, raadsleden en de R. K. Werklieden-
organisatie en propaganda wend- gemaakt
voor hun Bondi, die in deze materie zeker
niet actief was gebleken.
Lezers, blijkt uit bovenstaande geschie
denis niet het verschil tusschen de wijze
van werken van die afd. Alkmaar van den
Ned! Blond- van R. K. Gemeentewerklieden
en die afd. Alkmaar van den Ned. Bond
van werklieden in openbaren dienst en
bedrijven?
De eerste, de R. K. Organisatie, werkte
kahn en bezadigd maar bereikte tenslotte
haar doel, zij behartigde die belangen der
arbeiders, en bracht deze in dleze moeilijke
tij-dien -duurtetoeslag.
De tweetdle, de roode Boud, scheen niet
te weten, wat hij wildle.
In principe" voor loomsherziiening (wat
zeker ook de R. KL werkliedienvereeniging
wil) steunde- hij, in afwachting daarvan, niet
d-e mooie poging om de werklieden in
deze moeilijke tijden te helpen, althans
pas veel te laat. Hij verzuimde in het be
gin van Januari, zooals hij had toegezegd,
om loonsherziening te vragen, hij zorgde
alleen voor eene vergadering, waarop van
toepassing mag worden geacht: „Veel' ge
schreeuw en weinig wol."
Conclusie: de Roomsch Kath. ge
meentewerklieden kun-nen dius met
voile gerustheid hunne belangen toe-
j vertrouwen aan de Alkmaarsöhe afdeel-ing
van dien Ned. Bfcmdl van R. K. Gemeente-
werklied-en „St Paulus", diie deze belangen
j niet uit het oog verliest maar bevordert
-doch niet door het, gelijk de roode bond
dat doet, prediken van haat en ktos-
sestrijd.
Laten dus de nog niet aangesloten R.
K. gemeentewerklieden zich bij die af-dlee-
Hng aansluiten-. Maar ïaten- ook die andere
R. KL werklieden uit het voorgaande toe
ren, diat zij zich behooren aan te sluiten
bij de R. IC Vakorganisatie, waarbij hunne
materieele belangen wordlem bevorderd en
hunne geestelijke belangen niet uit het
oog worden verloren.
fluks uit de eentonigheid; van het kleine
garnizoen over tonden en rivieren droeg.
Zij stapten in en gingen in een voor-
ziichtigen cirkel om het reeds half sla
pende Rfalzer stadje en suisden dleBerg-
strasse af, uit 'het Badensche in het H-es-
sische door die Bess-ingervoorstad en het
plotseling IScbtgeftonker der Darmsta-diter
Ludwigstrasse, in toet zand van de Prui
sische pijnboom-wouden en toen werd de
nachtelijke h-emel rood boven de machtige
handelsstad, lantarens glinsterden in dien
breeden spiegel van dien Main, aan gindl-
sche zijde was licht geraas, teven en straat
rumoer; de auto hield stil' aan dlenBlocken-
heimer straatweg in Frankfort.
Helmut Merker en zijn vrouw veromts-
schuldigden zich bij den heer des huizes
over huil te- laat komen. De consul-generaal
en geheime handelsraad dr. hon. causa von
Wilding was 'n groote, en ondanks zijn
wat gebogen houding een forsche, breed
geschouderde man, met hoog gerimpeld
voorhoofd waaronder twee groote grijze
oogen vorschend de dingen naar zich toe
schenen te trekken. Een woest, sterk grij
zende baard, om-gaf het onderste deel van
zijn gezicht. Zoo- vermoedde men meer,
dan men het zag, de niets ontziende in
bijna wreede lijnen, om. den mondl inge
groefde- wilskracht. Hij bezat de rust van
den vo-rstelijken koopman, een man die
overat, waar het op raad en daad aankwam
in de kamer van koophandel en in het
centrale vierbond der Duitsche indlustrieelen
in de politiek zoowel als in -de toonbe
weging, en vijftien- of twintigmaal hls
lid van een raad van toezicht de eerste
BINNENLAND.
De ongesteldheid der Koningin. H. M,
de Koningin-Moeder bracht Woensdagavond
en Donderdag eenige- malen een bezoek
aan H. M. de Koningin.
Kosten maatregelen bestrijding Mond
en Klauwzeer. Ia de memorie van ant
woord, beutff-udo het wetiontwrrp tot ver
hooging en wijilgiog van bet Xi hoofdstuk
der 8taat>begroot!ng voor 1916 (kosten ven
de maatregelen ter beatrQding van mond
en klanwieei) verklaart de minister van
landbouw, dat voor sooveel tot dnsverrè
bateod, een totaa) bedrag van 19.370 272 09
is betaald. Hierin is bagtepan een torn van
176 684.79%, wetke ia besteed tot betal ng
van tegemoetkomingen in geladen bedrfjfe
schade. In de jaren 1911 tot en mat 1914
is ten behoeve van de beattfjdiEg der s ekte
respectievelijk f 114426136%1107 83019%
f 186 314 69% en 1 703 666 z7% ba» toed
De resultaten die hier te. lande met het
gebroik van se-urn als voorbehoedmiddel
tegen mond en kmuwieer werden vsrkregea
waren niet bevredigend.
Ook in Datachiaod en Frankrijk is be
proefd om van seium bij de bestrijding
van het mond en kiauwteer gebrn k te ma
ken, evenseer echter met onvoiduaade uit
komsten.
Z. H. de Paus en de watersnood. Gelijk
wij reeds vejmëldicllen heeft Z. H. de Paus
een gift van tiendiuizendi lire aan Z. D. H.
Mgr. H, van d'e Wjefering, Aartsbisschop
van Utrecht, doen toekomen, tot teniging
van den nood diergenen, die door de wa
terramp zijn getroffen.
Naar wij nader vernemen, heeft Z. H.
te bevoegdier plaatse herhaaldelijk inlich
tingen -doen inwinnen over den omvang
der ramp, en onmiddellijk zijne deelneming
betuigd!
Deze belangstelling teekemt opnieuw de
vaderlijke goedheid van Benedictus XV, die,
hoezeer zijn verheven zorgen, zijn edel
moedig initiatief en zijni rustelooze liefda
digheid ook in beslag worden genomen
door de rampen van al-Be o orlogvoeren.de
plaats innam. Als hij nu, met levendige
gang, beminnelijk en evenals zijn vrouw
ook een Frankfortsche op alles acht ge
vende, door de rijen zijner gasten ging,
bemerkte men niets van den strijd, dien
hij dagelijks op die wereldmarkt naar bui
ten, met zijn duizenden arbeiders naar bin
nen te voeren had. Maar een zekere ernst
verliet hem nooit. Het was als gitlg de
zorg voor de groote verantwoordelijkheid
die hij in het teven to-rschte, onzicht
baar naast hem, den millionnair.
iets dergelij'ks hadden ook de andere
heeren, met wie hij, nadiat hij zijn plich
ten als gastheer had vervuld, in een zij
vertrek onder een sigaar ging zitten. Hel
mut Merker zag hem door de dieur van de
groote zaal. Deze was vol menschen. Ginds
het buffet, omringd door een begeerigen
muur. Beneden in den tuin straalden ge
kleurde lantarens, waren tenten opgeslagen,
speelde de muziek. Veel uniformen. Lichte
meisjeskteeren. Lachen. De oudere heeren
zaten in de speelkamers. Die groote bor
dessen waren vol menschen. H-eit leek of
half Frankfort en omgeving uitgenoodiigd
was. Overal niets dan vrooiijfcheidi De
rijkidiom van 'dit huis verwarmde, wekte
stemming. En juist de rijkten, die groote
geldlverdieners, daar ginds, rondom den ge
heimraad von Wlildiimg, diie alleen, trok
ken -bezorgde gezichten, bij hem zag men
de hersenen nog werken onder de tos
ten van dien dag. Zoo spraken zij ook
met elkaar, grijsaards en jonge heeren.
(SKordt vervolgd.)