No. 70 Zaterdag 1, Juni 1916 10e Jaargang Zijn Engelsche vrouw Oltgftvi van d« Haamlooxe fennootschip „018 BLAD". Alkmaar. Boreas: BEEEDSYKAAT12. Telefoon Bo. 488. Dit blad verschijnt Dinsdag, Donderdag enZaterdag. R. K. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR NOORD-HOLLAND Maandag wij. Jbr. Kr. HUGO GEVERS Mr. A. D0RBBCK P. VKBBUR0. A. COMMANDEUR. P. BOS. S. GROOT Sz Sr. C. H0LBT J. VERDAM. Loopgraven- en stink gassen-oorlog. Tabak3. S. lenss 1 ABONNEMENTSPRIJS s 75 ct. per kwartaal franco huis. 110 ct. met geïll. Zondagsblad vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers van de courant3 van het Zondagsblad. 5 bij ct. ct. ADVERTENTIËN: Van 15 regels50 ct. Elke regel meer10 ct. Reclames per regel25 ct. Kleine adv.30 woorden bij vooruitbet. 30 ct. Den dag na de stemming in de provincie Gelderland, waarvan de uitstag gunstig mag beeten, zoo gunstig zelfs, dat de Rechtsche meerderheid daar verzekerdi is, schreef „de Tijd": „Van Gelderland begint die yic- torie." Die krijgsleuze, dat goede voorbeeld, hetwelk Gelderland gaf, heeft bepaald be zielend! gewerkt op de propagandisten in Zuid-Holland, want Goddank kunnen wij nu reeds als den gqnstigsten uitslag, der stemming in de provincie Zuid-Holland neerschrijven: „Met Gelderland blijft, wat de herstemmingen ook brengen, Zuid-Hol land! rechts: DE EERSTE KAMER BLIJFT RECHTS. Ziedaar in weinige woorden den uitslag van Donderdag] meegedeeld. "Zooals reeds vroeger gemeld is, be hoort Utrecht ,tot de provincies, die overwegend rechts zijn; gevaar dreigde daar niet. In Ojvie-r ij sel echter wel, toch zijn de resultaten bevredigend fe noemen: 23 van de 24 rechtschie zetels zijn behouden. Weliswaar verloren iwij in Enschede 1 zetel aan de socialisten, die daar nu heer en meester zijn; daartegenover staat-, dat de kansen voor Rechts in Ommen gunstig staan: bij eerste stemming werd er reeds een christelijk-historische gekozen. In Zwolle is de kans geringer. Friesland w-oidt als overwegend Links beschouwd', toch is 't wel typeerend voor de aftakeling, die het liberalisme on dergaat, dat daar slechts 1 liberaal is gekozen, zoodat de stand na de stemming is: 16 links, 20 rechts. Wat de herstemmingen zullen brengen is twijfelachtig, Te voorspellen;, dat Fries land „om" zal gaan, zou van een te groot optimisme getuigen. Wat de herstemmingen in Zuid-Hlolï- land betreft, daaromtrent koesteren wij goede verwachtingen. In niet minder dan 4 districten van Rotterdam komen de Recht- sche candidaten in herstemming met soci aal-democraten. Zouden daar de vrijzinni gen, nu voor h en de prikkel om de Eer ste Kamer om te zetten weg, is, bij de herstemming -niet wegblijven? Opvallend is bet, hoe vooral in1 Rotter dam en Utrecht, vroeger vaste burchten van het liberalisme om met de „Maas bode" te spreken wat Iberaal-blauw was, is aangezet roet roode menie. Maandag a.s. -hebben in Noord-Holland de verkiezingen plaats. Mogen zij- gevoerd worden met denzelfden ijver en bezieling als in Zuid-Holland. ln andere provincies stelt men, en terecht, thans meer de algemeene politiek op dén voorgrond, omdat men daar de Staten in de allereerste plaats beschouwt in hun hoe danigheid van kiezers der Eerste Kamer leden. Waar de Staten van Noord-Hol land ,in overgroote meerderheid1 uit link- sche leden bestaat, daar is de invloed, welke de rechtsche leden op de Eerste Kamer-verkiezing kunnen uitoefenen, van (weinig of geenerlel belang. Zaak taüijft het echter het aantal recht sche lieden der Provinciale Staten van Noord-HoMand uit te breiden. FEUILLETON. 11 i door Rudolf Stratz. Zij schudde woest het blonde hoofd, spreidde de armen uit en keek wanhopig naar den hemel. i „Waarom- heeft de goede God ons bij eengebracht, als ik je toch ongeluk breng? Dat heb je niet verdiend. Hielllie!Je bent soldaat! en je bent DuitscherEn dat moet je blijvenNiets zie ik beter in dan datEn ikikik-... die je zoo liefheb.... ik hinder je steeds daarbij^. Je moet mij aan mijn lat overlatenJe moet je van mij losmaken!" Zij viel luid snikkend voor hem neer op dien grond. Hij richtte haar zacht op en trok haar naar zich toe. .4.. Nu uit met den onzinzei hij. „Je bent\ die je bent, en dat btijf jebegre pen? Neen, kindjespartel maar ik laat je niet lotsEn u, mr. Fleck De grijze katoenspinner stond in zijn donkeren- jas bij de deur, den hoogen hoed jn de eene, den stok met gouden knop in de andere hand. Helmut ging voor hem staan en zei in het Engels db: „Ik dank u voor uw goede bedoelingen, mr. Fleck Ook uit naam mijner vrouw. Uw voorslag is die van een gentleman Dat ik daar op niet inga, zal ik u niet behoeven te zeggen „Heltle!" 1 M „En jij, Edith, wees als je blieft muisjes stil!,... Dus mr. Fleck, zeg het ieder wien het aangaat, dat ik zelf mans genoeg ben pro voor mijn vrouw en kind te zongen „Ik weet niet hoe.... mir. Merker!" «Ik ook nog niet!" zei Helm ut Merker. Indien men weet, dat van dè bevol king .van Noo-rd-HloiHland ruim een vierde gedeelte Katholiek is, terwijl van de 77 Statenleden slechts 23 tot de rechterzij behooren, waarvan 8 ka tholiek, dan zal men toch wei tot de con clusie komen, dat rechts onvoldoende ver tegenwoordigd is. En als men weet, dat in Gedeputeerde Staten, het Dagelijkseh Bestuur van Noord- Holliland, niet één katholiek zitting heeft, dan is dit toch well een reden om met ijver te strijden voor het versterken van het rechtsche element in onze Staten, meer inzonderheid van het katholieke element Zelfs het buitengewoon lid van evenge- meïd; college, -met name Mr. Weaterwoudt werd voor eeitige jaren vervangen door den (liberalen heer Mr. Calk-oen. Ter juiste beaord'eöliing van provinciale toestanden 'en het nemen van gewichtige besluiten zijn bekwame en goed onderlegde Statenleden noodig. Men behoeft waarlijk niet de meerderheid te hebben om zich te dloen geilden. Een- flinke, krachtige min derheid kan hee!l wat bereiken als ze met gezonde argumenten voor den dag komt, maar niet eene minderheid, dlie als een-e quantité néghgeab'le beschouwd wordt, dat men- maar ïa-at praten, waarvoor de meerderheid de schouders ophaalt. En toch, het vakonderwijs en de ver pleging van zieken en- behoeftigen, welke tot de taak der Staten behooren, worden door de katholieken zeker niet het minst bevorderd. De tallooze ambachtsscholen, pa tronaten en stichtingen leveren het be wijs te onzen gunste. Toch vindt men het niet noodig een katholiek te plaatsen op-de- voordracht voor de commissie van toezicht op M-eerenberg en meermalen is het gebeurd, dat er geen gbld was te vinden voor subsidiën aan kath. instellingen, terwijl andere subsidie-verhoo- ging: kregen. Ook tot de exploitatie der bedrijven breidt - zich de werkkring der Provinciale Staten meer en meer uit. Rij de regeling der arbeidsvoorwaarden voor het personeel zulen de aanhangers van -het individualisme, de liberalen, maat regelen treffen, die grootelijks verschillen van die volgens de „Rerumi Novarum" genomen, zooals de katholieken die wen- schen. A! moge dus de invloed der rechtschie leden van de Provinciale Staten van, N.- HoWand op de samenstelling der Eerste Kamer niet zoo groot zijn als in andere provincies, -daartegenover staat, dat in Noord'-JHoilland met het oog op de werk zaamheid der Staten alls besturend en als subsidieerend college, de Statenverkiezin gen zeer belangrijk zijn. Uit de les, o-ns Donderdag dloor Zuid- Holland gegeven, moeten we Jeeren, dat, als bier Maandag flink gewerkt wordt, wij zUllen winnen' op het aftakelend liberalisme; met zijn kameraad, het socialisme, met wien het in 1913 op avontuur uitging; wij kun nen, neen we mogen niet toestaan, dat zij ons zullen kunnen toeroepen: „In Zuid- Holland hebt ge gewonnen, maar dat heb ben wij jelui in Noord-Holland betaald gezet." Niemand' btijve dus a.s. Maandag van de stembus weg. Alten komen- op en bren gen hun stem1 uit: „Ma ar waartoe geeft de hamei iemand een paar krachtige armen?" *„Uw gevoelens doen u eer aan, mr. Mer ker! Ze doen u eer.,.. Maar afe men ze zich in daden- omgezet denkt.,-., in betaal den -arbeid, Sir!.... Het is juist de vrees d-aarvdor, die mij naar hier brengtWij zijn zwaar getroffen door de hand' des Hoerenwij willen worstelen om- bo ven te blijven !en de Heer zal ons helpen onze achtenswaardige positie «n de wereld te behouden „Voor -mij-n part! Als onze God' op het ©ogenblik niets beters fe doen heeft ....maar des te meer moeten wij er v-oor zorgen, dat ge-en lid onzer fami lie dus ook niet mrs. Merkermaat schappelijk daaltin lagen gedreven wordt, die „Mijn vrouw zal zich steedis in zeer goede kringen bevinden!" zei de luitenant. ,,'I-n die van h aar en van mijMeer heb ben wij, eerlijk gezegd, niet noodig!" Augustus Flóek wendde zich tot de jonge vrouw. Hij gaf zich moeite iets als vader lijke zachtheid in -zijn koude ©ogen te leggen. „Het is niet verstandig, Edith,, om als men -het laatste verloren heeft, ook nog het allerlaatste weg te werpen!" Zij antwoordde niet. Hij beschouwde dat als een gunstig toeken. Hij herhaalde: „Het is niet verstandig gehandeldDat zie je zelf in! Je hebt hiet zooeven zelf aan mr. Merker voongestelld om zich weer van je te scheidenvoorloopig ten minste Edith keek verbaasd' op. Zij streek met de hand langs haar voorhoofd. „Ik?" „Nu ja..,." „Dat weet ik niet meer, wat ik gezegd heb!.,,." Edith!" 1 „Ik doe, wat hij wil! Hij weet het Voor kiesdistrict ALKMAAR op en Voor kiesdistrict SCHAQEN op en Voor kiesdistrict HOORN op Voor kiesdistrict ENKiH'UIZEN op 1 -en Voor kiesdistrict Ï^URiMjEREND op y en Er is ui-ets nieuws onder de zon! Toen wij- weer eens de meesten voor het eerst een oorlog meer van nabij en met meer rechtstreeksche belangstelling raééleefden, toen zijn vele oor) ogs-methode's ons geweest als openbaringen als open baringen van minder gunstige vóórbeduii- ding, wet te verstaan. Het verblijf, het gevecht in de loop graven, het aanwenden van stinkende en giftige gassen-,,,, het leek ons allemaal zoo nieuw, zoo echt een uitvinding van onze moderne, veet-gevtoekte tijden; iemand te doen stikken om 'm maar de baas te worden, dat vooral scheen {en is ook inderdaad!) een dier gemèenste o-or- 'logspraktijken, door den meest laagharti- gen modernen geest uitgedacht. De lezer meene toch voorcil niet, dat wij iéts -hiervan zouden willen goedpraten: wij willen die dingen zelfs niet beschouwen a'Is een „noodzakelijk kwaad" Er is niets nieuws ond'er de zondat wilden we bewijzen en wèl, uit een verhaal van d-en Latijoschien geschied schrijver Livius, die- {leefde van 59 vóór tot 17 jaar na Christus, en die naar Prof. Da-msté dezer dagen -het eerst opge merkt heeft in -een van zijn zeldzaam gelezen boeken heel aardig een loopgra ven- -en oök 'een- stinkgassen-oorlog be schreef van het jaar 187 vóór Christus. Curiositcitshajlve vertalen wij hieronder deze vooral in dezen tijd zéér inte ressante passage. De stad! "Ambracia in Epi-ros (Grieken land) werd sinds lang-eren tijd! door de Pom-eiuen belegerd, en tmmtmmJ— beter!" „Bdithik vraag je ernstig...." -Nu sprong zij op. Haar stem was- vast. „Hij wil, dat ik bij hem blijf.... Dan ga ik met hem, waarheen hij wil!Door dik en dunDan zullen we allies samen doormakenDaar is geen mensch en geen ding in Engeland; dat mij -daarvan afbrengt!" „Als het zoio is, dan heb ik hier zeker niets meer -te doen!" zei Augustus Fleck.. Hij boog stijf ien verliet de kamer. .Toen hij verttokken was, bleven de twee langen tijd' zwijgend met de armen om elkaar geslagen staan. Zij waren in de stemming, waarin -men onder tranen lacht. Waarin men zich met 't woord over de vogelen des hemels en ©ver de leliën des vekls troost. Waarin de hamerslagen van -het noodlot vonken van- kradht en warmte uit iemand do-en spatten, aan welke men tevoren zelf niet geloofde. Edith droogde haar oogen en zei vol hoop, weer in haar Britsche bijbeltaal te rugvallend: „The Lord will provide for us!" De Heer zal voor ons zorgen.,,.. En Helmut drukte haar als een dapperen kameraad de hand. Voorloopig merkten zij -niets van den strijd om het bestaan; zij waren hier boven in hun vroolijke kamers imet het uitzicht op die Theems geborgen als schipbreukelingen op -een etend. Zoo bleven zij dien avond-hand im hand op de sofa zitten -en hadden elkaar zooveel te ver tellen uit het half jaar hunner scheiding, zooveel te biechten en te vengeven, dat de uren voorbij vlogen. Ten slotte kwam- een grobte kalmte over hen. Zij voelden zich als gelouterd Tegen middernacht vielen de oogen van Edith van uitputting dicht. Zij viel in een aan onmacht grenzenden slaap. Hij stond roet saamgevouwen handen stil voor haar -en sloeg dit jeugdig regelmatige, „Op meerdere plaatsen hadden de Romei- - nen door met stormbalken te rammeien de stad van hare muren weten te ont doe®, doch zij 'hadden nog geen gelegen- held gezien- in de stad' binnen te dringen; want ev-eu sn-ell ais zij- een deel van den muur neèT-rammeiden, éven- snel' werd er weer -een nieuwe veTsterkiingsmuur opge trokken - -en daarbij: bolwerken gelijk, zoo hielden de belegerde soldaten siand op de in puin gestorte muren. Toen nu de zaak dpor dit krijgsgeweld in 't open v-e'ld d-en consul al te weinig vorderde, 'tiet hij op een van voren met schutdaken overdekte plaats een loopgraaf aanleggen, en ©enigen tijd lang terwijl ze dag- en nacht aan deni arbeid waren niet alleen onder den grond gravend!, maar ook het uitgegraven zand' wegdragend, wis ten zij werkelijk den vijand te misleiden (omtrent de plaats, waar zij zich bevon den). Een oneffenheid echter, die er plotseling zich verheffen kwam, boven den vlakken grond, was voor de stedelingen (soldaten) een aanwijzing van 't geen zij uitvoerden, en deze, verschrikt, dat ,er mogelijk wel reeds door ondermijning der muren een onderaardsche gang tot in d'e stad zo-u. zijn aangelegd, begonnen binnen de muren een loop te grav-en, parallel met datgene, wat zij in de verte met schuts-daken overdekt zagen. Toen zij zoo diep gegraven hadden als op z'n, diepst zoo'n loopgraaf kan gemaakt worden, hielden zij zich stil, brach ten op verschillende plaatsen het oor, scherp luisterend, tegen den, zandwand, zoe kend, of ze niet het geluid van den .gra vend-en vijand konden opvangen. Toen zij w-erke'lijk dat geluid vernomen hadden, groeven zij een omd-eraardSch gangske, recht in de richting van 'svijands loopgraaf. Dat was zoo'n io-er niet: in een oogen- blik tijds bereikten zij de open ruimte, doordat -de muur met behulp van gaffelvor mige stukken door den vijand omhóóg ge houden w-erd. Toen dat werk verricht was toen dus van uit den door ben gegraven Hoop een onderaardsche gang was gemaakt tot in 's vija-uds loopgraaf ving de strijd, ouder den grond- -eerst met die werktuigen, waarmede zij gegraven, hadden, dlochi spoe dig ook met d-e gewone wapenen, die zij spoedig weer grepen aan. Slapper begon de strijd te worden, door dat de strijdenden den 'loopgraaf gingen versperren net zoo-a'ls ze wilden nu ■eens behaarde geitenvetten uitspannend, dan weer im allerijl' groote schilden ter versper ring opstellend. Iets nieuws waarvan de volvoering ook Waarlijk geen toer was is -er toen tegen hen, die zich" in de- loopgraven buiten de stad bevonden, uitgedacht. Zij, maakten een vat met in den bodem een opening van die afmeting, dat daarin een tamelijk d'ikke buis kom bevestigd wor den verder: -een ijzeren pijp en een ijzeren, ton-deksel met gaatjes op meer dere plaats-en-. Dit vat, gevuld' met fijne donsvee- ren, plaatsten- zij met het doorboord dek sel in d-e richting' van «de vijandelijke 'loop graaf. Uit de gaten in het deksel lieten zij gewéldig lange lansen steken, die den vijand op eem afstand moestem houden. Door met een baasbalg krachtig in de buis te blazen, w-elke zij' in de bodem- operting hadden bevestigd, wisten zij het nietige vonkje, dat door hen in het dons was aangebracht, steeds, féller te doem gloeien-en toen nu een niet alleen zeer sterke, maar ook zeer schérpe rook heel d-e Ioöpgraaf gevuld had nnet dien afgrijs,elijken walm van het smeulende dons, toén kon 't een mensch daarbinnen nau welijks uithouden." i I Verdere gevolgen van deze strijd'methode verhaalt Livius niet; we zien echter dui delijk, dat het motief aanwezig is. Schrijvers" ails B'ernhardy, zouden hieruit misschien wél willen bewijzen, d'at 't dus ook tegenwoordig' heuséhi wél mag. Wij zouden zeggen: juist omdat die mander-beschaafde volken zulke middelen aanwendden, daarom moesten wij deze juist niét dienstbaar willen maken aan onze driften in den oorlog! Livius. Lib. XXXVIII. Cap. 7. BINNENLAND. NEDERLAND EN DE OORLOG. Invoer van bloembollen ln Duitschland geoorloofd. 'Blijkens circulaire door e-en Rwtter- damsch expediteur aan verschillende bloem- boïlenhandelaars gezonden, is door 'hem een telegram ontvangen, luidende: „Bfamen- zwiebel'n heute freigegeben." Blijkbaar is dé invoer van bloembollen- dus- w-eer ge oorloofd, schrijft de „Tel.'V Begrafenis van een Duitsch zeeofficier. Onder buitengewoon groote belangstel ling had Donderdagmiddag in- Den Helder de begrafenis -plaats van- den Oberleutnant z. S. Kurt Faber, wiens lijk e-enige dagen geleden- hier aanspoelde. De stoet werd voorafgegaan door -het muziekkorps der Kon. Marine, -onder leiding van den kapel meester, luit. ter zee 3e kb- A. L. H,aze- broek. Aan de groeve sprak de kapitein ter zee A. Pieren, commandant van Hr„ M.'s wachtschip namens den Steil,iugscom- mamdant, waarop de luit. ter zee Muller, mil. attaché aan het Duitsche gezantschap in D-en Haag, dank-zeide voor de betoonde eerbewijzen. 'Aanwezig waren de voorzitter van den Deutschen Flottenverein- en de Duitsche consul, beiden te Amsterdam. Een- achttal kransen en bloemstukken dékte de baar, waaronder fraaie van, het gezantschap, van de geïnterneerde officieren ©p fort Wie- rickerschahs, van de Ned. Marine, enz. Monsterzendingen. D'e Minister van Landbouw vestigt de aandacht op het feit, dat de uitvoerver boden -ook betrekking höbiben op monster- zendingen. Verzending van monsters van artikelen waarvan uitvoer verboden is, kan derhalve alleen geschieden, nadat daarvoor vergun ning tot uitvoer zal zijn verkregen. („St-Ct.") Cement. De Minister van Buitenlandsehe Zaken brengt ter kennis, dat de Duitsche Regee ring eemerit op d'e lijst heeft gebracht ALKMAARSCHE VOL AROMA lieve gezicht -met de gesloten wimpers gade. Nü, zonder zijn levensgezellin, aan wie hii tot nu toe alleen had' gedacht, die hij, blind voor ate andere zaken, getroost en gekoesterd' had, kwam hij pas goed- tot zich zelf. Hij begon te denken en zicli bezorgd te maken, de toekomst onder de oogen te zien. Het drukte hem zeer. Het maakte hem radeloos. Het was heel wat anders zijn hersens te doorzoeken om troostgronden voor -een snikkende vrouw t-e vinden, dan tegenover zich zelf onver- biddettijk rekenschap af te leggen. Wat morden? Wat wordt -er van je en van je gezin? In zijn onrüst werd de kamer hem te benauwd. Hij verliet het vertrek en ging met den hoed in het voorhoofd' gedrukt, de 'handen in den zak van zijn jas, de straten van Londen op. De reuzenstad met haar raadselen, huar onmetelijkheid, haar licht en donker, haar tegenstellingen vam overvloed en honger scheen hem nu het noodlot zelf te zij-»..-.. In het Strand' glansden nog de lantaarns, rolden de rijtuigen, was nog leven. Zoo juist waren de vele theaters in de om géving gesloten. Heeren in rok en, hoogen hoied, ladies met bloot hoofd! -en in teere avondtoiletten, staken, geleid' door politie agenten, den rijweg oveT. elegante nacht vlinders met hun dames stroomden het restaurant Savoy binn-em. Helmut liep door d'at alles heen. Soms meende hij,, dat hij die laatste zes en dertig uren; sinds hij Berlijn had! verlaten om naar Londen te reizen,, droomde. Londen.,... daar voor hem verhieven de Courts of -Inn aan den ingang van de City zich in den nacht. Hij bleef staan en nam het steenen overblijfsel der middeleeuwen, met zijn geheimzinnige plei nen, en gangen op. Londen.... geraakte hij dan nogmaals onder den ban vam dleze stad en dit land? Hoe kwam hij w-eer naar bier? Hij wilde toch niet, en een onverklaarbare macht, een onzichtbare hand schoof hem steeds weer naar de plek, welke hij wilde ontvluchten. Het was afc een wraak, om dat hij -eens vrijwillig1 aan het Eilanden rijk boven, zijn eigen vaderland! de voor keur had gegeven. Hij liep verder en zei onv-erbidd-ellijk tegen zich zel'f: Destijds hebt gij de uniform aan den haak-willen hangenNu zult gij het moeten doen-i Daarin heeft deze oude geldschraper uit Manchester, de eerwaarde Augustus Fleck, groot gelijk: De luitenant, die in Duitsch land met zijn gezin alleen van zijn- soldij kan ien mag leven, die zou nog géboren moeten wordenHet is uit.... Het is uit!..,," Hij was nu reeds diep de City in. r (Wordt vervolgd.) uil - r*jk> - v -

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Ons Blad : katholiek nieuwsblad voor N-H | 1916 | | pagina 1