Ipruiminjl
.LIJKSCHB
MAANDAG 19 JÜNII
G 1 JULI 1916.
Contant.
voordoet I
indag, 's morgens 91®
i Fruitveiling
EN OOBTMEIJf*'
Telefoon 844.
TWEEDE BLAD.
stijging der prijzenl
i Manufacturen
jtand, hebben wij
nog groote voor'|
age prijzen.
Mroeniglngs Drukval
les
r zeer ernstig 0p
JUNI, uwe stem]
ren:
Zaterdag 17 Juni 1916.
No, 70.
DERGOEDEREN.
it gesloten.
1ERJURKEN.
KAPMANTELS.
GARNITUREN,
Procureur te Alkmaar,
0JV8 BLAD.
entrale Kiesvereenigingentl
d. MEULEN, Voorz.
Sz., Secretaris.
HAND, Voorz.
NAAR, Secretaris.
I en eenigsasiitil
sn worden voor
b hond gedooO'l
MATINÉ'®.
palen dag1, verbandhoudend»
aardappelen, in exploitatis]
en Directeur-Veilingmeesterj
K. FRUGTE. I
HET SPEELGEREI.
(Naar Coventry Patmore.)
Mijn blonde jongen och ik minde 'm
zoo
Om 't verre peinzen van zijn blinkende
oogen,
Om 't l»hne doen en om het wijs ge
praat
Mijn blonde jongen had een booze dag
eens,
En zéven keer werd mijn vader-wil
Weerstaan toen sl'oèg 'k den jongen,
joeg hem henen,
Naar bed, met harde woonden, zonder
zoen
Zijn goede moeder was geduikffger, zachter,
Zij hadde 'm wei vergeven j... doch was
dood
h 'k h f- s- k I-
Toen vreesde ik, dat het schrijnende ver
driet
Oen slaap zou weren van zijn weenen.de
oogen,
En zocht zijn bedjedoch de jongen
sliep
Met blauwe rande' om die oogen en de
wimpers
Glinsterden vochtig nog van laat geween:
Mij stille zelf-verwijtend en weemoedig,
Toen zoende ik zacht de parel-traantjes
weg
Van 't sluimerend gezichtje en voelde er
droppen
De-mijne, heet, op bei zijn wangen, rood
Want op een tafeltje daar bij zijn bedje,
Zoover zijn spelend1 handje reiken kon,
Zag ik een kring van knikkers, -en daar
binnen
Een rooduiooradard steentje, en schelpjes,
veel
Zóó hadden 't nee'r-gespe-elld, zijn moeide
vingers
Om blij te troosten zijn bedrukte hart
i. I» I. j. j. p
En in dién nacht heb ik tot God gebed-en,
Zacht schreiend! ate een kind, en 'k fluis
terde:
„Wanneer wij -eens i-n dood-en-sluim-er
rusten,
Niet meer bedroevend U in onzen dood,
E-n Gij herinnert U, wat speelgerei- ons
Om vreugde om troost in 't leven
lief eens was:
IHue weinig wij Uw -groote goed begre
pen
N zeker, dan- niet minder "vaderlijk
Dan ik, dien Ge eenmaal vo-rmdet uit wat
aarde
Zult Gif piet toornen meer,, en fluist'ren
mij:
,,'k Heb m-ededoogenmet uw kinder
wezen"
ALKMAAR.
DE „HANZE".
Woensdagavond vergaderde de afd. Alk
maar van de „Hanize", in Café Van Gijzen
aan de Breedstraat, onder voorzitterschap
van den heer Keysper.
De Voorzitter opende de vergadering met
den Christelijken groet en heette de aan
wezigen, waaronder den ZeerEerw. Heer
P. Stroomer, Rods-adviseur van- de „Hanize".
en derq h-eer W. Boon, Secretaris van het
Hoofdbestuur, welkom, waarna h-ij het
woordi verleende aan- den Z.Eierw. Spréken
Spr. had als onderwerp gekozen- „De
taak der RK. Middenstands-Vereenig-ing."
Het ligt -u waarschijnfijk nog versdh- i-n
het gdhieugen zoo sprak de heer Stroo
mer hoe in de maand Mei de 25jfe
gedenkdag der uitvaardiging van de „R-erum
Novarum" werd gevierd. Overall waren
heerlijke dagen, georganiseerd, welke ge
tuigden van groote dankbaarheid. Er is
gezegd, dat _er weinig dankbaarheidl ge
toond is, door andere dan door den- werk
mansstand. Ja, wanneer het enkel in feest
vieren bestond, dan \yas deze opmerking
juist geweest. Doch hét Patroons-blad! en de
„Hanze" hebben uiting gegeven 'aan hun
groote waardeering.
Het is gelukkig, dat dit zoo gegaan- is,
daar de „Rerutn Novarum" ook voor de
„Hanze'' van onberekenbaar groot nut is
-geweest.
We weten toch, dat de maatschappij d-oor-
'C*u-door ziek is. Nu is het maatschappelijk
vraagstuk: hoe wij die kwalen kunnen
bestrijden? Met deze vraag zal ieder zich
moeten bezighouden.
Wij zullen vanavond alleen aam dat deel
van dit vraagstuk onze aandacht schenken,
dat de vereeniging zelve raakt.
Een werkman- voorzien van alle moge
lijke hulpmiddelen moet eerst en vooral
tetf goed zijn, wil hij goed werk prestee-
ren. Evenzoo is het m-et de „Hanze", waar
om wij de vraag stellen: „Hoe moet een
R.K. Middenstands-vereeniigiing zijn, wil zij
berekend zijn voor haar taak?" Welnu:
eerst Roomsch-Kathotiek in den- vollen zin
Van het woord! Dit is zij niet, als haar
leden menschen zijn uit R.K, kringen; ook
biet al worden de vergaderingen geopend
en gestoten met gebed!
Roomsch is een vereeniging, als zij eein
Roomschert kijk op het leven heeft en als
hiernaar wordt gehandeld.
Wanneer wij in ons leven een handeling
Stellen, dan moet deze genoemd -kun-nen
Worden, als staande in den «Ji-enst van God.
De tijdgeest heeft veel verwarring ge
geven. Hoe velen mieenen toch hun tijde
lijke zaken te kunnen behartigen, zonder
rekening te houden met de eeuwigheid
De „autonome" m-ensch wordt tegen
woordig gepredikt. De m-ensch, die zich
zelf als hoogste wet beschouwt en niets
aanneemt op gezag. Op Godsdienstig gebied
tvorden zij gelukkig onder de Katholieken
niet veel gevonden, doch op economisch
terrein zijn er vele aanhangers, ook onder
de Katholieken.
Dit is wierook branden- aan den tijd
geest, doch dit is strijdig m>ef den Katho
lieken -geest. Deze theorie heeft echter
een groot gevolg gehad, n.L dat h-et be
grip Godsdienst gekrompen is binnen een
kringetje van Godsdienstige -practijken.
Nu moet een R.K, Middenstands-vereen-i-
gin-g er voor zorgen, dat hare leden tegen
dien verkeerden regel worden gewapend
en hun leven inrichten volgens onzen H.
Godsdienst.
Do „R-erum Novarum" geeft hierop een
antwoord, waar zij spreekt o-ver de ver
een ig-ingen.
Evenals voor die werklied-en moeten voor
den middenstand, met hulp vain Kerk en
Staat, waar het particulier iuiiitialtief tekort
ikomt, vereen ig-ingen worden opgericht.
De „Rerum- Novarum" zegt o. a.„Dat
bovenal de aandacht moet gewijd worden
aan de Godsdienstige en zedelijke volma
king van- de led-en -der vereeniging." Doen
wij dat uiet, dan- staan wij gelijk met hen,
die groot gaan op het fe-it, dat zij zich
-niet met Godsdien-st inlaten.
Het moet bet werk dér vereeniging zijn,
dat geen der leden diensten bewijzen aan
hen, welke onze moeder, d-e H. Kerk,
slaan.
Wanneer iemand als Roomsch man al
zijn zaken behandelt, zat hij levensgeluk
vinden. Zoo -is het ook met de vereeniging,
wanneer dit vertrouwen i-n- haar aa-nwezig is,
dan zal ze zich door alle moeilijkheden
heen slaan. Waar is toch- het woord van
Christus: „Zoek eerst het Rijk Gods en het
overige zal u worden toegeworpen."
Zeker, ons Rioom-sch werk is zwaar. I-k
denk hier aan den B. Paulus, die zegt:
„Wij prediken Christus, den- gekruiste, voor
de Joden een ergernis, voor de heiden-en
een dwaasheid"
Zoo is het ook m-et ons heilig geloof.
Zij geloov-en niet, dat de vervulling van
ons Rooimsch beginsel een levensgeluk is,
terwijl- het -moderne ongeloof ons kinder
achtig noemt. D-e taak is moeilijk, doch
kost wat k-ost, deze beginselen moeten den
led-en worden bijgebracht.
S-pr, citeert uit den Vastenbrief, ho-e
Monseigneur klaagt over de inzinking van
het Roomsch beginsel, wat Z. D. H. con
cludeert -uit het steunen van d-e z.g, neu
trale pers, het lid1 zijn van niet-Ka-th, ver-
e-enigingen e. d.
Betreffende de Zondagsrust -deelde spr.
eenige voorbeelden mede, waaruit duidelijk
bleek, dat God ons niet beschaamt, wan
neer wij op Hem vertrouwen. Christus
zeide toch tot zijne weinige leerlingen
„Vreest niet, klein kudde k-av want het heeft
mijn Vader behaagd u een Rijk te geven,"
Wij -moeten terug naar den Christus,
Die gezegd heeft: „Ik ben de Weg, de
Waarheid en het Leven l"
Welnu, zijt ge allen overtuigd van dit
heilig Roomsch beginsel, werk dan met alle
energie, die in u is, ter verbetering der
leden en ter verheffing van den geheel-en
Middenstand.
(Daverend applaus.)
De Voorzitter dankte de Eerw. S-pr. voor
zijn keurige rede en sprak den wensch
uit, dat deze rede rijke vruchten moge
voortbrengen.
De beer Geels stelde voor, den heer
Jacobse te verzoeken iets betreffende de
oorlogs-molest.verzekering mede te deel-en.
De heer Jacobse deelde medie, dat de
Commissie van -oordeel was, dat het zeer
wenschelijk is om voor de led-en, die have
en go'ed aldus verzekeren willen, een ver
zekering te willen oprichten.
De Commissie meende echter op grond
van eenige technische redenen, de ver
zekering niet in eigen beheer te mo-eten
nemen. Hiervoor zijn wij in connectie ge-tre
den met een Zutfensch-e firma, die bij vol
doende deelname zeer lage premies zal
noteeren voor de „Hanze", Dit zal dan
worden een onderlinge verzekering, waar
door bij groote deelname de contributie
zal zijn 25 cent per mille voor onroerende
en roerende goederen. De verplichte beta-
ting, bij eventueel-e schade, zal zijn t-en
hoogste f 20.— per mille.
Hierna volgde sluiting met Chr. groet.
LIJST VAN KI ESGER'EQHiTIGDEN
VOOR LEDEN VAN DE KAMER
VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN.
De Burgemeester van Alkmaar, gelet o-p
het Koninklijk besluit tot vaststelling van
een algemeen reglement voor de Kaïm-ers
van Koophandel en Fabrieken, noodigt h-en,
die niet op de in het jaar 1914 vastgestelde
kiezerslijst voorkomen, maar aanspraak kun
nen maken o-p de kiezerslijst te worden
geplaatst, uit, daarvan vóór 1 Juli- a.s»
ter gem-eente-secretarie aangifte te doen
volgens het daarvoor vastgestelde formu
lier, waarvan aldaar exemplaren kosteloos
verkrijgbaar zjjn.
Art. 6 van het reglement bepaalt, dat
men om kiez-er van leden ee-n-er Kamer te
zijn moet voldoen aan de volgende voor
waarden:
A. kiezer zijn van leden van den Raad
der gemeente waar de Kamer is geves
tigd;
B. aldaar bestuurder of mede-bestuurder
zijn en gedurende twaalf achtereenvolgende
maanden zijn geweest, van een bedrijf van
handel of nijverheid.
PLAATSELIJK NIEUWS.
WORMERVEER.
R eg ee rings varkens. Wegens de
vele klachten oyer het niet verkrijgbaar
zijn valt een voldoende hoeveelheid var-
kensvleesch- in onze gemeente, is het aan
tal regeerinigs varkens, dat wekelijks- 17 be
droeg, met 6 vermeerderd- en nu vastge
steld1 o-p 23.
Verloren. Dinsdag werd d-oor een heer
uit Amsterdam, die een wandeling langs
de Zaan had gedaan van Z-aanidlam naar
W-ormerveer, bij de politie alhier aangifte
gedaan, dat hij een enveloppe met f 185
aan bankpapier had verloren, in bank
biljetten van f 100, f 60 en f 25. De vin
der van deze geldswaarde is tot dusverre
niet komen opdagen.
Geme-entezorg voor levens
middelen. Door hiet Bestuur onze ge
meente is een opgave gedaan van al het
geen in 1913 door bemiddeling van het
Gemeentebestuur is veiri-cht met betrekking
tot h-et verschaffen van goedkoope levens
mid-delen aan de ingezetenen.
Van 26 Mei—31 Dec. 1915 is uitgegeven
112000 K,.Gi. ©ngebui-M m-eel tegen f9 de
100 K-Gi. Het aantal brood-kaarten vermin
derd-? van 1200 op 26 Mei tot 600 op
31 Dec.
Aan de gemeentelijke vischkraain .werden
van 23 Juli—31 Dtep. 1915 verkocht 13600
-pond1 9chelviseh, 3700 pond schol, 600 pond
gul, 1300 -pond1 wijting, 300 pond poon
en 187 -pond spiering. De prijzen- voor deze
vischsoorten -liepen tussch-en- 8 en 16 cent
per pond.
Van 13 Juli—31 Dec. 191'5 werden ge
leverd 427 regeerings-varkens, met een to
taal sla-chtgewicht van 46897 K,G.
De volgende versche groenten werden
van- 27 Oct.—31 Dec. in. dieze gemeente
van regeeringswege ontvangen: 9050 K.G.
uien, 9900 K.G. knolrapen, 2750 K..G wor
telen, 8300 K.G. roode kool, 6700 K.G.
gele kool -en 1200 K.G. witte kool. Aan
vatgroenten werden ontvangen- 12 vaten
zuurkool, 3 vaten slaboonen en 3 vaten
snijboon-en.
Op 31 Dec. 1915 werden ontvangen
1000 KrG. bruine boon-en -en 800 K.G.
groene erwten. De winkelprijzen hiervoor
waren 20 cent per K.G. bruine boonen
en 21 oe-n-t per K.G. groene erwten. De
kwaliteit der boonen en erwten was uit
stekend;.
LANGENDIJK.
Op initiatief der R.K- Landarbeiders-
vereenig-ing alhier is de vorige week een
gecombineerde vergadering gehouden met
nog '5 andere oorpora-tiën aan den Laingen-
dijk, welke Dinsdag j.l. is voortgezet
Het doel dezer vergadering was het ver
krijgbaar stellen van goedkoopere levens
middelen zooals: aardappelen, groenten,
melk, enz. Daarvoor is een adres gericht
aan de 4 Burgemeesters van den Langen-
dijk.
Moge zij met -een -goede uitslag worden
bekroond, want de prijzen staan ook hi-e-r
zeer hoog.
Op een vergadering der Rijw-ietolub
„St. Nico-taas" is besloten om op Donder
dag 29 Juni (Petrus en Paullus) een bede
vaart te houden naar Oesdorn. Aanvanke
lijk was besloten dit te doen op 22 Juni,
doch -daar het dan geen Zondag meer is,
'konden de leden zich bier niet mede ver
eenigen.
Door het bestu-ur is een regeling opge
maakt, waarin ais uur van vertrek staat
aangegeven 's namiddags 12 uur 45 bij
de oude kerk te zijn. Niet-le-den mogen
aan deze tocht deelnemen tegen betaling
van f0.50 volgens reglement
OUDKARSPEL.
Een meevallertje. Zaterdag 1.1. had
het werkvolk van den zaagmolen een mee
vallertje van f 25,—, als een extra gave
ter bestrijding vah den steeds dluurder
wordende levensmiddelen.
Mogen meerdere patroons dit voorbeeld
volgen.
DE RIJP!.
Tot Wethouder dezer gemeente is be
noemd de h-eer H. J. Havik; tot lid van
de Sch'attingsco-mimissie voor de Inkomsten
belasting de heer J. Visser» De beslissing
omtrent de waterleiding is aangehouden,
ZIJDEWIND.
Tot watermolienaar in den Slootgaard-
polder is benoemd de heer H. Bommer Az.,
thans in gelijke betrekking in den Spek-
eterspolder.
OBIDAM.
In de Donderdagavond in het Café „de
Admiraal" gehouden zeer goed bezochte
vergadering van de R.K- Kiesvereeniging,
hoofdzakelijk belegd met het oog op de
a.s. Statenverkiezing, werd door den Voor
zitter gewezen op het groote gewicht dezer
verkiezingen en den kiezers dringend1 ver
zocht allen trouw ter stembus te komen»
Mededeeling w-erd gedaan van den stand
der partijen i-n deze g-emeente, waaruit
bleek, dat door de goede zorg der Kies
vereeniging het aantal R. K, kiezers weer
flink was vooruitgegaan,
In de vacature»,B. de Jong (overleden)
werd tot bestuurslid gekozen- de heer J.
N. Buis te Spierdijk.
LANDBOUW EN VEETEELT.
(Vervolg.)
warmoezerijgewassen.
Dooreengenomen is de stand der ver
schillende warmoezerijgewassen zeer bevre
digend.
In de Noordelijke provinciën, alsimede in
NoordhHo-ïland, weirdl nog al geklaagd over
het kiemen der snij- en slaboonen, hetgeen
wordt toegeschreven aan de min-dere qua-
.fite.it van het in 1915 gewonnen zaaizaad.
In enkele streken hadden gewassen te lij-den
van den hoogen polderwaterstand en van
de groote vochtigheiddaardoor was de
opbrengst der asperges in Noord-IHoll'and
kleiner dan verleden jaar, terwijl door die
zelfde oorzaak de erwten in Ter Aar en
Alkemad-e een licht gewas gaven» In Zuid-
Holland led-en ook de vroege aardappelen
in sdmmige streken van het water. In
N-oord-Ho-lland doet de koolvlieg schade aan
de bloemkool.
a. Onder glas.
Komkommers. De stand is zeer goed
in het rijk van Nijmegen, de Langstraat,
Zuid- en Noord-Limburg; go-ed tot zeer
go-ed in het W-estland, op de ZuidUHolIand-
sche eilanden en- op Walcheren; goed in
Friesland, Gelderland ten Noorden van dan
Rijn, Utrecht en omstreken en- de omgeving
van V-eer, Gouda, Berger» op Zoom; Breda,
's-Hertogenbosch en in Noord-Limburg; vrij
goed tot goed te Hoogezand-Sappemeer;
vrij goed in Groningen, Overijsel, deOver-
Betuwe en Rijnland-.
Tomaten. Deze staan zeer goed in
Hoogezand-Sappemeer, in d-e Over-Betuwe,
op Walcheren, in de omgeving van 's-Her
togenbosch -en- in Limburg; goed tot zeer
goed in de omgeving van Utrecht, in h-et
Westland en op de Zuid-Hollandische eilan
den; goed in Groningen e. o», Kantens e. o.,
Rijnland Bergen op Zoom e. o» en Breda
e. o.; vrij goed in Overijsel en Noorde
lijk Gelderland, Veer e. o. en Gouida e. o.
Meloenen» Hiervan is de stand zeer
goed' in Zuid-Limburg; goed in ZuitkHoJ-
land, in de omgeving van- Breda en 's-iHer-
togenbos-ch en in -midid-en-Limburg; vrij go-ed
op Walcherenvrij goed in Overijsel en
Noordelijk Gelderland, in- die omstreken van
Lent en van Utrecht en in Rijnland.
-b. In de open lucht.
S '1 u i t k o- o i De sluitkoot staat zeer goed
in Hoogezand-Sappemeer, Winschoten e. o.,
in den N.WL Tioek van Friesland! en in
West-Friesland; goed in Groningen e. o»,
Kantens e, o», Gaasterl'and, Assen. e. o.,
Gelderland ten Zuiden van- den Rijn, Lan-
gen-dijk e. o», Winkel en Nieuwe Niiedorp
en in Noord-Liin-burg, Overal elders is de
stand vrij goed tot go-ed of vrij goed»
Bloemkool Zeer goed is de stand
in Hoogeza-ndi-Sa-ppemeer, Veer e. om., goed
tot zeer goed1 in West-Friesland; goed te
Groningen e. o», Kaïntens e. p., Fries-
lands N.W, hoek, Heeren-veen e» o., Gaas-
terliand, Assen e. o., Over-Betuwe, Tieler-
waard, Rijk van Nijmegen, Langendijk e. a
en Noord- en Zuid-Limburg; vrij goed tot
goed in Zeeland; vrij goedi in Loppersum
e. o», Leeuwarden e. o., Drachten e. o.
en Utrecht e. o.; matig in Overijsel, Noor
detijk Gelderland, Winkel, Nieuwe Ni-edlorp,
Zuid-Holland en middien.Liinburg; vrij slecht
tot matig in Noord-Holland en vrij slecht
in de- omgeving van Zaltbom'mel»
Vroege aardappelen. Hiervan is
de stand zeer goed in Groningen, Langen-
dijk e, o», Winkel, Nieuwe Niedorp, West-
Friesland en Hilliegom; goed tot zeer goed
in Friesland en Gelderland ten Zuiden- van
den Rijn; goed in Assen- e. o»; vrij goed
tot goed in Limburg; vrij1 goed1 in Overijsel,
Noord-Gelderlla-nd, Rijnland1, op Walcheren
en- in Noord-Brabant; matig im Zuid-Hol-
tand.
T u i n boon en. De tuinboon-en staan
zeer goed' in Kantens e. o., alsmede in. het
Rijk van Nijmegen; icveral elders goed, be
halve in Leeuwarden- e. o., Overijsel, Noord-
Gelderland, L-ent e. o., Utrecht e. o. en
West-Friesland, waar de stand vrij goed!
en op Zuid-Bieveland, waar hij vrij goed
tot goed' is.
Wortels. Deze staan zeer goed in
het Rijk van Nijmegen, Z.O» Utrecht en
de Langstraat; goed in de omstreken van
Winsch-oten, de Tieler- en Bommelërwaard,
West-Friesland, Zuiid.HpIand; in die om
geving van Bergen op Zoom, Breda en
's-H-ertogenbosch, Noord- en Zuid-Limburg
vrij goed' tot goed in Friesland en Zeelandl;
vrij go-ed irf Overijsel, Nooird-Gelderfand,
de Betuwe., Utrecht e. o., Langendijk e, o.,
Rijnland en aan den Maaskant; matig in
Groningen, Kantens e. o._, Veer en- midden-
Limburg.
S to k sn ij bo on en» De stand is bijna
overal goed' tot zeer goed; vrij goedl in dë
omgeving van Leeuwarden en- Gouda- en in
Kennemertandmatig in Overijsel en Qel-
derl'and, ten "Noorden vam dien Rijn»
Stam-slaboonen. De stand van. dit
gewas is over het algemeen goed of nog
iets beter. Zeer goed staan- zij- in- de Bleem-
ster, de omgeving van Ter Aar—Alkemade
en Noord-Limburg; vrij goed in Kennemer-
land en Gouda e. o»; matig im Overijsel
en Noordelijk Gelderland.
Erwten. De ■erwten staan- vrijwel alge
meen goed tot zeer goed. De stand is vrij
go-ed in de omstreken van. Groningen en
midden-Limburg; matig te Alkemad-e—Ter
Aar.
Asperges. Deze staan uitmuntend in
Zuid- ert midden-Limburg; zeer goed in
het Rijk van Nijmegen, op Walcheren en
in Noord-Limburg; goed: i-n de overige
streken van. het land.
Sl'a. Hiervan is de stand overal goed:
tot zeer goed, behalve in Veer e. o» (vrij
goed).
Aard bei-en. De aardbeien- staan uit
muntend in het Rijk van Nijmegen; zeer
goed te Kantens e. o., Loppersum- e. o.,
in Gaastertand, te Assen e. o., in de Over-
Bletuwe Ti-eler- en Bo,minderwaard, te Lei
den -e. o., in Zeeland, Noord-Brabant, be
halve Bergen op Zoom e. o,, Zuid-Limburg;
goed te Winschoten, in- N.Wi Friesland,
Overijsel. NooTd-Oelderland. Kennemerlandi,
West-Friesland, de Beemster en Zuidi-Hot-
land; vrij goed' te H-eerenveen en Biergen
o-p Zoom e. o,; matig te Drachten.
GEMENGD NIE|JWS.
Amsterdamsche tooneeltjes.
'n V r o u wen-d-emons t rati e. Een
driehonderdtal vrouwen begaf zich- Vrijdag
middag, na 'afloop van «ene vergadering
in „Nieuw Vondel", belegd door dé „Vrije
socialistische organisatie", in optocht naar
-het Stadhuis. Ze droegen schilden in dien
stoet mede m-et opschriften als-: „Arbei
ders protesteert tegen de uithongerings-
politiek der Regeering"; een- hunner had
'n stuk bruin firood op de punt van een
paraptuie gestoken.
De politie leidde d-e vrouwen tot voor den
hoofdingang op de binnenplaats en daar
stonden ze te wachten m-eer dan een uur
lang, onderwijl een deputatie uit "haar mid
den m-et den Burgemeester confereerde.
Hét ongewone schouwspel, zoovele vrou
wen op het Prinsenhof, verwekte heel wat
bekijks bij het publiek, dat door de politie
op eerbiedigen afstand wefd gehouden.
Zelfs de immer nijvere Stadhuisambtenaren
legden 'n oogenblik de pen neer om de
demonstratie in «ogenschouw te nemen.
Te kwart voor vijf was het onderhoud
afgeloopen en trad de deputatie der vrou
wen met den heer Kitz, searetaris van
het P. A- ~S., aan het hoofd, naar buiten,
met luide kreten der verzamelde vrouwen
begroet.
Van de pui van het Prinsenhof werd
toen verslag gedaan- van het onderhoud
met d-e heeren Burgemeester en Wethouder
Wibaiut.
Toen de heer "Kitz aan de verzamelde
vrouwen meedeelde, dat hem gezegd was,
dat een bezending aardappelen naar Am
sterdam, kwam, begon een luid gejoel en ge
schreeuw :v
Wij willen geen rotte aardappelen
uit Rotterdam vreten.
De heer Kitz wenkt om stilte en ver
volgt:
De Burgemeester zei, Bat er om dezen
tijd' altijd slechte aardappelen zijn, maar....
Die vreten wij' niet, schreeuwden de
vrouwen.
Geef ons wittebrood, riepen anderen.
Hoe jullie je smoel; klonk weer van
anderen kant.
De heer Kitz, met verheffing van stem:
Op zeven plaatsen in Friesland zijn de
aardappelen in beslag genomen en die ko
men volgende week allemaal naar hier.
Hoera! Hoera! riepen de vrouwen.
En als dit nog niet genoeg is, vervolgde
de heer Kitz, dan zullen wij moeten aan
dringen bij de Téegeering
Naar Den Haag, schreeuwden d-e vrou
wen om meer aardappelen te sturen
Lusten wij niet! klonken, kreten.
En als er winfceli-ers zijn, dlie geen aard
appelen willen leveren, dan- moeten wij de
klachten daarover, vervolgde de spreker,
brengen bij de politie, maar dat doen wij
niet, wij zullen in ellke wijk zelf een- klach
tenbureau openen en daar -die klachten op
stapelen en dan
Ja, ja, schreeuwden de vrouwen.
En de gistriep een- stem.
Er is -genoeg gist in Amsterdam zei
de Wethouder hoor, hoor! schreeuwden
dte vrouwen.
Dat is niet waar, zeggen de bakkers,
riep een stem.
Vrouwen, 'laten we -nou gelooven wat de
Wethouder -zegt, hij spreekt het tegen,
er is gist en den 24-en krijgen wij witte
brood1.
Neen nou, riepen stemmen.
Maar vervolgde de heer Kitz nog,
hier kunnen ze ook alles niet dioen. Hier
zijn ze weer afhankelijk van Den Haag....
Maandag naar Den Haagriepen onder
luiden bijval vrouwen.,».
En daarotn moeten de vrouwen, ging de
spr. voort, hun machtswil toonen, en als
het niet gaat, zooals 't moet, dan allen
naar Den Haag! De volgende week zul
ten wij- weer -een bijeenkomst bijeenroepen
en zien wat dan -gebeuren moet
Met luide kreten van -instemming werd
dit slotwoord- begroet.
Dé verzameling vro-uw-en, die reeds aan
merkelijk gedund was en- onder het lange
wachten langzaam verliep, trok thans af.
De menigte verspreidde zich; terwijl uit
veter vrouwen mond nog menige klacht
geslaakt werd over het dure brood, het
gebrek aan aardappelen en de werkeloos
heid.
Een vrouw riep, al in geen zes weken
een aardappel in haar -dte hebben
gehad, en n-ou schepen ze ons weer af.
Het onderhoud met den Burgemeester
werd gevoerd in de Raadszaal en bij-ge
woond door den Wethouder Wibaut.
Lefe Posthema! Uit het Geldersche:
"Zaterdag voor Pinksteren is 't markt in
ons stedeke. Boeren en boerinnen hebben
van alles aangevoerd wat de magen der
stadsmenschen kunnen begeeren, en ver
koopen duur.peperduur.
Tegenover de firma Jaspers staat boven
op een, bij een kastelein in de buurt ge
leend tafeltje, een, naar zijn dialect te be-
oordeeleri, Amsterdamsche jood met „ho-
rolosies te khoop. Faine horolosies met 'n
heel jaar charansie".
Met 'n bewonderenswaardige welspre
kendheid beveelt de koopman zijn waar
aan en onuitputtelijk is hij in de opsom
ming van puike kwaliteiten van het won-
derfabricaat.
Dan daalt hij van zijn tafeltje en met
een horloge in de hand gaat hij al pra
tend tusschen het kringetje belangstellen
den en houdt 't hier en daar de menschen
aan het oor, om hen te overtuigen, hoe
prachtig en veerkrachtig het tikt.
Treedt een kooplustig, jolig uitziend oud
boertje naar voren
Lao mien dat dieng 's kieken, joeng,
De jood geeft hem met een vloed van
lofprijzingen het horloge in de hand. Het
lijkt wel goud; 'n dubbele kast, die open
springt van voren, als je op. 'n knopje
drukt, -en 'n prachtige, zware ketting.
Grootvader betaalde voor zoo'n familie
stuk wel 150 tot 200 gulden.
Wa kost da ding, he? informeert het
boertje, na het van alle kanten bekeken en
zich overtuigd te hebben dat hetien-
derdaod löpt.
Geen honderd, geen vijftig, geen vijfen
twintig, geen tien gulden, zegt de jood;
geen vijf gulden zelfs; nee; hier, vierhon
derd en vijftig cent, en geen half ie
minder.
„Mien", zegt het boertje en steekt het
uurwerk in z'n zak.
Dan trekt hij uit z'n broekzak een lan
ge beurs te voorschijn met klinkende gul
dens en rijksdaalders, scharrelt er diep in
en haalt twee rijksdaalders voor den dag
die hij den jood overreikt.
De jood wil hem twee kwartjes terug
geven, maar hoogmoedig wijst het boertje
die af. Hij wil geen horloge van onder de
vijf gulden in z'n zak, zegt-ie en verdwijnt
tot groote vreugd der omstanders.
Dan trekt de jood van leer en er volgt
een schitterende hymna op de gezegende
oorlogswinsten van de boeren, die, o tee-
ken van het einde der dagen, fooien gaan
geven, in plaats van, zooals vroeger, een
halfje in tweeen te bijten,
