No, 31
Donderdag 14 Maart 1918
12e Jaargang
Uitgave van de Naamlooze
Vennootschap „ONS BLAD"
ALKMAAR.
DIT BLAD VERSCHIJNT DINSDAQ,
DONDERDAG EN ZATERDAG.
R. K. NIEUWS* EN ADVERTENTIEBLAD VOOR NOORD-HOLLAND
ADVERTENTIÊN:
Een edel Hart.
Bot.: BREEDSTRAAT 12.
Telefoon Na 433.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal franco huls.
Met gelll. Zondagsblad
bij vooruitbetaling.
Afzonderlijke nummers:
van de courant
van het Zondagsblad v-
Van 1—5 regels
Elke regel meer
Reclames per reget
Kleine adv.: 80 woorden bij voormtbet.
f 1.15
f 1.56
10.05
10.05
1 0.62»
f 0.12»
10.35
10.40
HET LEVENSMIDBELEN-
DEBAT.
Wéken lang debatteert men thans reeds
in de Tweede Kamer ever de jrijae, waarop
onze levensmiddelenvoorziening tot op he
den geschiedde en niet geschieden moet.
Vele sprekers hebben tezamen een ont
zettende hoeveelheid nationalen tijd ver
bruikt, deels om verschillende ongew- nrchte
toestanden in het licht te stellen, deels om
de commissie's en het commissie-gedoe te
doodverven, deels om heftig tegen minister
Posthuma te keer te gaan.
Maar in hoe verschillende termen de
sprekers zieh ook uitspraken over de ver
schillende onderwerpen, daaromtrent
waren allen het eens: dat het zóó niet
langer g»at! dat er verandering moet ko
men, dat men met zoo mogelijk minder
kosten betrekkelijk méér voor de voedsel
voorziening van Neerland's bevolking moest
zien te bereiken.
Ziedaar de povere resultaten van een
wekenlang levensmiddelendebat in onze
Tweede Kamer.
En zooals de besprekingen tot op heden
verliepen, zien wij vooreerst nog geen orde
komen in den chaos der vele en veelsoor
tige debatten, zien wij voorloopig nog
geen vaste „lijn", waarlangs de sprekers
zich zullen kannen voortbewegen, om te
komen tot een oplossing van de groote
levensmiddelenkwestie, die zoo dringend
noodig is.
Veel sprekers zijn aan 't woord geweest,
om in min of meer heftige taal te ver
klaren, dat de levensmSddelenvoorziening,
zooals deze thans plaats heeft, niet moet
geschieden, doch al die sprekers hebben
verzuimd met klare woorden aan te dui
den, hoe die voorziening dan wel zou
moeten geschieden.
't Is ook hiér weer: 4fbrekers genoeg,
èpbouwershomaar 1 en de bruutste
afbrekers zijn juist de S. D. A. P.'ers, van
wie nog niet eens vaststaat of zij wel deel
zouden willen of durven nemen aan de
regeering, of zij met verantwoordelijkheid
dus wel zouden durven: iets beters te be
trachten, dan minister Posthuma tot stand
bracht.
Minister Posthuma is thans aan het
woord; meerdere sprekers hebben betoogd,
dat de minister beslist zoo spoedig mogelijk
verdwijnen moest; andere sprekers wil
den den minister wel behouden als hij zijn
commissie- en adviseurssysteem maar prijs
geeft of beduidend inperkt.
Minister Posthuma is thans aan het
woord, en gaarne hopen wij, dat hij
na koene verdediging tegen de op hem
gepleegde aanslagén gehoor zal geven
aan wat de bezadigde elementen in de
Kamer van hem schijnen te verlangen:
dat hij dit distributie-systeem behoudt,
maar (door prijsgeviog of inperking van
commissie- en adviseurs-tal) dit systeem
belangrijk verbétert.
F.EUILLETON,
Als dat" bereikt wordt, dan zal het le
vensmiddelendebat hoewel wat è-g lang -
niet tevergeefs gehouden zijn.
Omgewerkt naar het Eran&ch,
.16, 'li
Gij koml dus recht van parijs?.
Ja, mijnheer pastoor, over Agen en
Condom.
Kent ge niemand te Castelnau?
Geen mensch, 'tls de eerste maal in
mijn leven dat ik hier kom, Ik ben gebo
ren te Hyères en mijn vader wa® hove
nier; ik ben chemiker te Parijs, waar ik
al twaalf jaar woon.
Vermits gij hier noch bloedverwanten,
noch vrienden hebt, zult ge met mij mid
dagmalen.
O! mijnheer pastoor
Dat is afgehandeld. Aan tafel kan
men gemoedelijk praten.
Zonder een antwoord af te wachten,
begaf de pastoor zich op de «toep en riep
Ei! Cadettel
Eene stem antwoordde:
Vat is er, mijnheer?
Zet een bord meer op tafel; ik heb
«en gast. En zet een eendenbout in den
oven en maak er een sausje bij, zooals
g'J alleen dat kunt, Cadette,
't Is wel, welantwoordde de stem,
die min of meer knorrig klonk.
En de pastoor voegde er stiller, bijna
nederig bij:
En ons niet te lang laten wachten,
Cadette. Onze gast jg dezen morgen, om
zes uur, uit Condom vertrokken,
w. In de keuken hoorde men liet ruik hw
DE PLATTELANDERSBOND.
Onlangs zagen wij in een onzer bladen
de niet onaardige opmerking gemaakt, dat
in onzen tijd van steeds méér nieuwe ver-
eenigingen, nieuwe bonden, etc. de op
richting van een „vereeniging tegen de
vereenigingen" inderdaad noodzakelijk
wordt 1
Met nog méér klem zou men kunnen
pleiten voer de oprichting van een derge
lijke preserveerende vereeniging, nu met
het oog op de komende verkiezingen steeds
meer belaugen-groepen en -partijen zich
trachten te vormen en alzoo de zuiver
heid van het politieke streven bedreigd
wordt.
Een nieuw lokmiddtl, waarmede thans
weer getracht wordt de kiezers van diverse
pluimage van hun sulver-politiek streven
óf te brengen, bezigt de „Piattelandeis-
b nd", die gevormd werd om speciaal de
belangen der plattelandsbewoners in de
Kamer behartigd te krijgen.
Alleriei mcoi'a wordt den man-van-bu'ten
door de yóóim&nnen van den hond
waarschijnlijk zonder eigenlijk verkeerde
bedoeling vóórgespiegeldsluit men
zich maar bij hén aan, dan zal voor alles
en nóg wat, het platteland betreffende, ten
zeerste zorg gedragen worden in de nieuwe
Tweede Kamer!
Een en ander zou een minder dènkend
deeL van de massa kunnen aanlokken,
om vergissing ten deze te voorkomen,
achten wij het goed hei voigende ingezon
den stukje, voo; komend in enkele bladen
onder aller aandacht te brengen:
Geachte Redactie,
De p03t brengt mij twee stukken van
dea neutralen (1) Piattelandersbond. Eerstens
eene circulaire, waarin wordt aangekondigd,
dat twee candidateaiijsten zullen worden
opgemaakt„één waarop uitsluitend recht-
gene candid&tea en één waarop uitsluitend
linksche candidaten zulien voorkomen,
zoodat het voor niemand een bezwaar kan
zijn, z'n stem aan een onzer candidate»
te geven."
Het tweede stuk aan mijn adres gericht,
brengt mij de mededseling, dat men mij
op dé groslijst geplaatst Heeft, „om als
algevaardigde van den Piattelandersbond
dien Bond in de Tweede Kamer te ver
tegenwoordigen."
Dusde reinste standen vertegenwoordiging,
Ondergeteekends heeft het nuttig geacht,
het bovenstaande te publiceeren, in de
eerste plaats om de aandacht te vestigen
op het streven van dezen neutralen(l) Bond,
tweedens om eiken Katholieken Plattelan
der, die een dergelijke candidatuur mocht
ontvangen, aan te sporen, deze in geen
geval te aanvaarden.
Op het reehtsche lijstje van dezen Bond
tS3tPgBgaFsrrv;gT«rg^rirwCTTMriiiiii ■Mnyfawaï iw II imiwmgajfia
poken en potten en pannen verzetten,
Ga nu maar voort, mijnheer, sprak
de priester; ik luister naar u. Cadette zal
ons wel komen waarschuwen als ze met
het maal gereed is,
Mijnheer pastoor, vroeg Roselin, zijt
gij reeds lang in deze streek?
Ja, al een heelen tijd, en ik verveel
er mij niet, 'tVolk is hier goed. Reeds
vijftien jaar sta ik hier aan 't hoofd der
parochie,
Dan moet ge ze wel op uw duimpje
kennen?
Inderdaadl
Hebt gij nooit zekere Clémence JFou-
lon gekend, mijnheer pastoor? vroeg Ro
selin,
Jawel, ik herinner mij haar heel goed.
Zij is nog eenigen tijd stoelenzetster ge
weest in mijne kerk. 't Was een braaf
mensch; alleen, zij wa» eenig&zins verslaafd
aan den drank, 't Was haar eenig gebrek.
't Heeft haar duur gekost!
De goede priester rilde.
-- Wat zegt ge? vroeg hij ongerust,
Straks daar meer over. Heette haar
man Foulon, of was dat haar meisjes
naam?
Haar man? Voor zoover ik weet,
trad zij nooit in 't huwelijk,
Kijk nu! En dat kind,.,.
[Welk kind?
Maar haar dochter!,,.. De kleine
Marie, een engeltje van zoowat zes jaar,
Dit kan niet haar eigen kind zijn.
Zij gaf zich uit voor weduwe en
zei, dat de kleine haar kind was,
Wat is haat overkomen?
Zjj i* la cea brand gebleven, oaUtaaa
behoort geen enkele Katholieke naam te
staan.
Hoogachtend,
Uw dw. dn.
H. BERGKAMP Jr.
We'houder,
Nieuw-Amstel.
De inzender zegt het kort en bondig
wij behoeven hieraan niets meer toe te
voegen.
~ÜNNENLAND.
.1 I
NEDERLAND EN DE OORLOG.
MENGSELS VAN CACAO. MELK
POEDER EN SUIKER.
Er zijn in den laatsten tijd een aantal
winkeliers, die mengsels verkoopen van ca
cao, melkpoeder en suiker, waarschijnlijk
met de bedoeling hunne afnemers de berei
ding van melkchocolade te vergemakkelijken.
Waar, zooals ieder weet, cacao langen tijd
kan worden bewaard zonder tot bederf over
te gaan, kan ditzelfde niet gezegd worden
van mengsels van cacao met melkpoeder,
zoodat het in voorraad houden van der
gelijke mengsels geen aanbeveling verdient.
TABAK.
De Minister van Landbouw heeft W. C.
Schreyner te 's-Gravenhage en H. G, Har-
dow te Zwolle benoemd tot inspecteurs
van het Rijksbureau voor Tabak te Am
sterdam en hen in die hoedanigheid aan
gewezen als ambtenaren belast met het
opsporen van feiten, bij de Dishributiewet
1916 strafhaar gestekl.
BEWAARLOON GRAAN EN MEEL.
De Minister van Landbouw heeft be
paald, dat onder intrekking van den in
zijne beschikking van 21 Dec betreffende
de distributie van graan en meel genoemden
datum van 1 April geen. bewaarloon zal
worden uitbetaald voor die partijen, die
bij de regeerings-commissarissen worden in
geleverd na ,1 Mei,
DE MAXIMUM-VEEPR1JZEN.
In een vergadering van de Vleeschhou-
wersvereeniging „Eendracht" te 's-Graven
hage, werd besloten maar weder met den
verkoop van rundvleesch een aanvang te
maken. Nu de Regeering wel maximumprij
zen heeft bepaald voor den verkoop van
rundvleesch, maar jn gebreke is gebleven
het vee te leveren tegen de prijzen, door
haar zelf bepaald op f 1.25, willen de leden
van „Eendracht" toch trachten zooveel doen
lijk aan de vraag hunner cliëntèle naar
vleesch te gemoet te komen, hoewel zij in
deze de medewerking van het publiek moe
ten inroepen, nu zij genoodzaakt zijn, op
de vrije markt waar de vraag zeer groot
is in te koopen tegen pl.m. f 2 per
K.G. en hooger, en de aanvoer van vee
in verband met de groote schaarschte en de
vree9 der boeren voor in beslagneming
op de markt van overheidswege slechts
zeer beperkt js,
ECONOMISCHE ONDERHANDE
LINGEN.
Verschenen is de door ons reeds aan
gekondigde nota van den Minister van Bui
ten!. Zaken betreffende eene economische
regeling met de geassocieerde regeeringen,
d., w. z. de geallieerden en de Vereenigde
Staten.
De Minister teekent hierbij aan, dat hem
sedert het opstellen der nota het bericht
gewerd, dat de geassocieerde regeeringen
wenschen terug te komen op hare toe-
in het gebouw, wtaar ik, sinds mijn huwe
lijk, met mijne vrouw woon.
.Wat voor bedrijf oefende zij te Parijs
uit?
Zij hield een kruidenierswinkeltje.
Waar?
In de rue Fontaine-au-Roi,
Sedert lang?
Roselin dacht na,
Marie is nu zes jaar, antwoordde hij.
en ze kon niet loopen toen Clémence haren
winkel opende,
Maakte zij goede zaken?
Dat kon er nogal door; zij was eer
lijk en goed, daargelaten haar neiging tot
drinken. Mijn vrouw is drie jaar ziek ge
weest en Clémenceheeft haar toen ver
zorgd met de grootste toewijding. Daar
om waren wij zoo gehecht aan haar en
het kind.
Arme Clémence! zuchtte de pastoor.
En gij zegt, dat zijl in een brand gebleven
is?.,., 't Is verschrikkelijk!
Roselin vertelde daarop verder over de
ramp; wat men geloofde in 't kwartier,:
wat men zeide! hoe de plichtige gevlucht
was zönder eenig spoor na te laten! Hij
vertelde alles, uitgezonderd het bezoek van
den onbekende.
En toen de priester, ontroerd en ont
hutst, zeide:
En wat gaat er van het kind ge
worden? antwoordde Roselin:
Mijn vrouw denkt 't aan te nemen
omdat de kleine haar herinnert aan ons
meisje, dat nu een engeltje in den hemel is.
Ge moet weten, mijnheer pastoor, voegde
de brave jongen er bij, nrij'n vrouw is de
goedheid wlvej iM geeft ml «Mid, witst
2egging, dat genoegen genomen zou worden
met de van Nederlandsche zijde gestelde
voorwaarde, dat voor geassocieerde rekening
varende Nederlandsche schepen niet in de
z.g. gevaarlijk zone zouden worden ge
bruikt,
Wat de nota zélf betreft:
De geassocieerde regeeringen zouden
in acht nemend Nederland's recht van uit
voer van landbouwproducten naar de .Cen-
tralen zich bereid verklaren ons land
van de hoogst noodige levens- en gebruiks
middelen, mits de uitvoer van artikelen,
die door aanvoer van b.v. kunstmest en
veevoeder beïnvloed worden, öf werd ge
stopt öf werd beperkt. Die artikelen waren
voor het veevoeder: boter, kaas, vee en
veeproducten, paarden, pluimvee en eieren,
varkens en varkensproducten voor de kunst
mest: aardappelen, suiker en zaden.
Alle rantsoenen zijn beneden de normale
behoeften en beperkt door de heerschende
wereldschaarschte, doch worden voldoende
geacht om in het allernoodzakelijkste te
voorzien. Voor enkele is wellicht nog ver-
hoogiing te verkrijgen.
Op de lijst van voorloopig overeenge
komen aanvoeren staan o. a. bij de vele
artikelen: 400,000 ton broodgraan voor 12
maanden, voorts rjjst, stijfsel, cacao, kof
fie, thee, wijn, honig, petroleum enz. en
allerlei grondstoffen voor de industrie.
Nederland zou tot zijn beschikking kun
nen houden voldoende scheepsruimte om
de aanvoeren te vervoeren. Daartoe zouden
Nederlandsche schepen jn alle havens der
geassocieerde regeeringën bunkerkool ont
vangen en mét den meesten spoed worden
uitgeklaard,
Naast de tonnage voor den toevoer voor
Nederland zou scheepsruimte beschikbaar
gehouden worden voor den uitvoer uit
Nederlandsch-Indië naar andere landen dan
Nederland. De overblijvende tonnage zou
ter beschikking gesteld worden van de ge
associeerde regeeringen voor gebruik buiten
het z.g. gevaarlijk gebied.
(Omtrent dit laatste hebben de geasso
cieerde regeeringen zich,blijkens de inede-
deeling van den Minister alsnog be
dacht.)
VAN HET BINNENHOF.
De week ving aan met een extra vergade
ring; natuurlijk gewijd aan het levensmid
delendebat.
Waar zou men trouwens ook anders over
'praten in deze dagen!
Vooreerst trad de heer B e u m e r (A.R.)
op met het vervolg zijner Vrijdag afge
broken rede.
Ook deze afgevaardigde oefende critiek.
Zoo op de regeling der brandstoffenvoor-
ziening. De egalisatie der kolenprijzen, of
schoon een daad van Regeeringsbeieid,
werd overgedragen aan het Centraal Ver-
rekenkantoor, een particuliere Naamlooze
Vennootschap, waarin alleen de "groote han
delaren iets te zeggen hadden, met het ge
volg, dat allerlei willekeur viel waar te
nemen en de grootindustrie bevoordeeld
werd boven de kleine gebruikers.
Voorts achtte spr. het noodzakelijk, dat
veel meer mededeelingen omtrent den crisis
dienst aan de Kamer worden-verstrekt.
Ten slotte bracht spr. eenige klachten
der boeren: achterstelling van de zand
boeren, onbillijkheden bij hooivordering
en veevordering, naar voren; waarbij hij
den Minister aanraadde in het oog te
houden, dat de Regeering de medewer
king der boeren onmogelijk missen kan.
Niet bijzonder veel nieuws vertelde de
heer Teenstra (V.D.), die vooral aan-
zij is verstandig1 en wijs. Daarom zal ik
haar nooit iets weigeren. Wij zijn niet
rijk, maar als zij haren boterham deelen
wil met dit arm schaapje... mij goed. De
goede God zal er wel voor zorgen, dat
waar er eten is voor drie, een vierde even
min iets te kort kome.
Maar ik vind dat ge waarlijk brave
lieden zijt! riep de pastoor aangedaan en
geestdriftig int.
Wij doen, wat we kunnen, en, nog
eens, het overige gaat den goeden God
aan!Dan, mijne vrouw heeft het on
derzoek der politie niet willen afwachten.
Vooreerst, zij stelt er weinig vertrouwen
in; vervolgens wil zij weten, hoe 'tgesteld
is met de familie van Clémence, of deze
haar het kind nu óf later niet afnemen zal.
Want ziet ge ons die kleine grootbrengen
en naderhand een bloedverwant opdagen,
die ons komt zeggen: „Hier, dat kind!...
Wij hebben er recht op, gij moet het terug
geven!" Ik, als main, zou dat wel teboven
komen, doch mijn vrouw zou er van ster
ven. Ik ben dus op onderzoek uitgegaan,
om haar gerust te stelten.
Ik zal zeggen al wat ik weet.
Laat ons beginnen met het begin: Gij
zijt zeker, dat .Clémence geenszins de moe
der was van het kind?
Als van mijn eigen bestaan.
Kendet gij haar goed?
Ik zeide u reeds, dat zij stoelenzet
ster in mijne kerk geweest is. Daarvan
leefde zij. alsook van hetgeen ze met naai
werk en anderen huiselijken arbeid ver
diende.
In deze streek, een klein luilekkerland,
behoeft men niet veel om je leven,
drong op omzichtig en deskundig ingrijpen
in de productie.
Evenwel verdient ispr. hulde voor Ue
wijze, waarop hij de Sociaal-Democraten
eens flink aanpakte naar aanleiding van
hun schelden op de boeren, die zij sehij-
nen te beschouwen ate leden eenec Ver
achte kaste.
Ook deze afgevaardigde lief ten slotte
Minister Posthuma los. Hij verklaarde
te behooren tot hen die meenen, dat ernstig
dient overwogen, of de Minister niet dooc
een ander moet worden vervangen,
Een heel .veel vriendelijker toon viel te
beluisteren in de rede van den heec
Snóeck Henk e mans (C.H.).
Deze spreker constateerde, dat wei de
persoon en het beleid van den Minister
zijn aangevallen, maar niet diens stelsel,
dat dan ook z, i. sinds geruimen tijd goede
resultaten oplevert en waarmede, omdat
het in den grond goed 'is, niet moet vvor-
den gebroken, zoolang de buitengewone
omstandigheden voortduren; al moet het
dan ook, zoodra de toestand weer nor
maal zal zijn geworden, zoo spoedig mo
gelijk worden verlaten. En ook naar een
nieuwen bewindsman ging spreker's ver
langen niet uit.
De heer de M o n t verloren (A.R.)
acht de uitgaven voor de distributie even
noodzakelijk als die voor de verdediging
van ons land en meende, dat op den inge
slagen weg zelfs nog verder zal moeten
worden gegaan dan tot dusver geschiedde,
In den laten namiddag kon nog de laatste
spreker in eersten termijn het was de
23ste! aan het woord komen.
De heer Rutgers (A.R.) vertelde niet
veel nieuws.
Alleen dient vermeld, dat hij in verband
met de Zaterdag in den Ned. R. K. Volks
bond in Den Haag gehouden vergadering
van Christelijke arbeiders, zijn onvoorwaar
delijke instemming uitsprak met het feit,
dat die arbeiders geen gebruik wenschen
te maken van het ongeoorloofde en hoogst
bedenkelijke middel van de politieke werk
staking ais middel om de Regeering te
intimideeren.
Door den heer de jong (U.L.) werd
slechts een korte verklaring afgelegd,
De afgevaardigde van Hoorn zou in
verband met het ingediende enquête-voor
stel zijn verdediging tot later uitstellen,
Vergadering van Dinsdag 12 Maart,
Het was een verademing, dat het lange
levensmiddelendebat eens werd onderbroken
door iets anders, door de behandeling name
lijk van de Huuropzeggingswet, van het
wetsontwerp tot voorkoming van ontruiming
van woningen. Bij welk ontwerp twee stel
amendementen der Commissie van Rappor
teurs in bespreking kwamen, het eene om
uit de Huurcommissiewet de huurgrens voor
de werking dier wet te doen vervallen nu
ook in de Huuropzeggingswet geen huur
grens wordt voorgesteld en het andere om
de procedure inzake de Huuropzeggings
wet evenals die van de Huurcommissiewet
te brengen bij de Huurcommissie ,met ge
legenheid tot beroep op den kantonrech
ter in plaats van dadelijk bij den kanton
rechter.
Er werd over dit ontwerp vrij uitvoerig
gesproken.
De heer Lohman (C,H.) zag in het
voorstel een aantasting van het eigendoms
recht. De heeren Visser van Ijzen-
doorn (V.L.) en 'Limburg (V.D.) be
toogden echter, dat het eontractrecht vei
lig mag worden aangetast ate het algemeen
belang zulks eischt en de heer Mende la
(S.D.A.P.) was dezelfde meening toege-
Zij bezat een huisje met een hof, waar
zij kool en groente in teelde; hennen die
eieren legde-; een spaarpotje, eerlijk ver
diend, is dat niet voldoende?
En haar privaat leven?
Was altijd zedig en deftig. Zij was
eer 'ê'en weinig vreesachtig dan vrij. Met
mansvolk had ze nooit omgang.
Woonde zij altijd te Castelnau?
Toen ze jonger was, heeft ze als
meid gediend, eerst te Condom, later te
Agen, telkens bij deftig volk. In dien tijd
was haar gedrag zoo onberispelijk als later
te Castelnau.
Kent gij geen familie ]n deze streek,
waar, om eene of andere reden, een kind
uitbesteed werd?
De pastoor dacht eenige oogenblikken
na,
Neen, sprak hij. Ondanks alle voor
zorgen, blijft zooiets niet geheim; het ion
mij ter oore zijn gekomen.
Maar eensklaps staarde hij Otrak voor
zich uit, ate doemde er iets op in da
verste verte zijner herinneringen.
.Wacht eens!,., zeide hij. Misschien
weet ik wel iéts,
"Wat? vroeg Roselin trillende.
Doch daar verscheen Cadette. Dit was
voldoende om den pastoor recht te doen
springen.
Kom, sprak hij, laten wij den maal
tijd van Cadette niet koud worden. Bij
het nagerecht zal ik zeggen wat ik weet,
Maar ik zeg u vooruit, dat het niet veel
te;
Wie weet?,,,,
(Wordt vervolgd,) j
