April 1918
12e Jaargang
No. 40
Uitgave van de N
Vennootschap
ALK
Bar.: BREEDSTRAAT 12
Telefoon Na 433.
DIT BLAD VERSCHIJNT DINSDAG,
DONDERDAG EN ZATERDAG,
R. K. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR NOORD-HOLLAND
ABONNEMENTSPRIJS:.
ADVERTENTIÊN:
Woningnood-wetten.
Een edel Hart.
Per kwartaal franco huis. fl.lB'
Met gelll. Zondagsblad fl.BBJ
bij vooruitbetaling.
Afzonderlijke nummers:
van de courant 10.06
van het Zondagsblad j 0,06
Van 15 regels10.62'
Elke regel meer. 0.12"
Recianjes per regel 0.35 j
Kleine adv.: 80 woorden bij vooruitbet. f 0.40
r—i
De Advertentieprijs Is verlieogd met
20 o/o oorlogrtosdag
i 1
II. (Slot.)
Wij hebben ons afgevraagd, hoe de huur
opzeggingswet in de praktijk werken zal.
Dit blijft voorloopig nog vrij raadsel
achtig, omdat de beslissing in huiuropzeg-
gingskwestie's berust bij pen commissie of
een persoon, voor wie de wet hoegenaamd
geen bepaalden gedachtengang aanduidt.
Voor de huureommissie sttfat aangege
ven, dat zij (na verhoor, of althans na
behoorlijke oproeping' van beide partijen)
het verzoek (van den huprder om de huur
niet te doen beëindigen) inwilligt, wanneer
„summierlijk" (dus zonder feitelijk bewijs)
blijkt, dat de huurder gedurende den huur-
tijd zijn verplichtingen op behoorlijke wijze
is nagekomen, en dat voor ide opzeg
ging overigens geen QELDIüE
reden bestaat.
Dit laatste de .quintessence van heel
de wet heeft de wetgever nader willen
aanduiden door de .toevoeging:
„Als geldige redenen in den zin van
het voorgaand lid worden btAchouwd om
standigheden, die tengevolge hebben, d a t
de huurder door het eindigen der huur
in ernstigere mate in zijn belan
gen zou worden geschaad dan de
verhuurder en degenen, die de woning
te goeder trouw hebben gehuurd, door de
nietigverklaring der opzegging."
Zooals men ziet, is die nadere aanduiding
zeer vaag, en pi wordt hier een grens
getrokken tusschen belangen van huurders
en verhuurders het zai niet zelden on
mogelijk zijn bij huuropzeggingsgescliillen
de belangensferen van beide partijen vol
komen eerlijk af je bakenen om tot een
rechtvaardige en juiste uitspraak over te
gaan.
Wat hier voor de huureommissie oepaald
wordt, gekit natuurlijk evenzeer voor den
kantonrechter in laatste instantie, en op
hèm vooral hebben wij het oog, omdat de
partijen zich juist in de moeilijkste gevallen
niet zullen neerleggen bij de uitspraak der
huureommissie en den kantonrechter de
beslissing in handen zullen geven.
Ook hij zal dan „summierlijk" moeten
ervaren, dat de huurder zijn verplichtingen
steeds nakwam; ook hij zal moeien beoor-
deelen, of er voor de opzegging een al dan
niet geldige reden bestaat, of dus de
huurder bij beëindiging der huur grooter
nadeel zal lijden dan de verhuurder bij
voortduring derzeive.
De kantonrechter zoeke het nu maar uit!
Bi) de behandeling van het huuropzeg-
gingswetsontwerp is er door den heer
de Savomin Lohman op gewezen, dat het
ontwerp eenmaal fot wet geworden
in mi i n—r
FEUILLETON.
Omgewerkt naar het Eransch,
24.
Mad. Roselin kwam met het kind mede.
De rechter ondervroeg haar zonder ge
tuigen, maar hij kon er geen woord meer
uithalen, dan mad. Roselin haar aangera
den had te zeggen.
Hij moest ze onverrichterzake terugzen
den.
Al de andere opsporingen, bevolen door
het parket en den dienst der Openbare
„Veiligheid, bleven al even onvruchtbaar.
Een van de grootste juweliers der rue
de ia Paix herkende het gouden beursje,
dat de onbekende had laten vallen.
Maar het was niet te Parijs verkocht,
maar in een filiaal, dat de juwelier in het
badseizoen hield te Biarritz.
Aan wie wasi het verkocht geweest?
Het dagboek droeg geen naam.
lederen dag werden zulke voorwerpen
aan den man gebracht.
De juweelen liggen in de .uitstalling ten
toon.
De vreemdelingen bekijken, krijgen koop
lust, treden binnen, bieden af, betalen inet
gereed geld en nemen het gekochte mede.
Misschien hadden de winkelbedienden
an den loop van 't laatste seizoen wel
tweehonderd dergelijke beurzen verkocht,
•en 't spreekt vanzelf, dat zij niet de gelaats
trekken van al de toevallige klanten in
hun geheugen prenten konden.
.Van den anderen kant, beproefde men
Hen onderzoek in te stellen omtrent al de
een aanslag- op het eigendomsrecht zou
dreigen te worden, en dewijl het er
(de huidige crisismentaliteit in aanmerking
genomen) naar uitziet, dat het pleit veelal
ten gunste van den huurder: zal voorden
bedecht, meenden ook wij1 hierop eens te
moeten wijzen.
Het zal immers de taak 'van den kanton
rechter wezen het eigendomsrecht (dat in
deze tijden reeds zoo menigen schok te ver
duren kreeg) in huuropzeggingsgesohilien
zoo gewetensvol' mogelijk te eerbiedigen.
Wij denken hierbij aan de gevallen, welke
zich den laakten tijd talrijk voordoen, dat
de eigenaar of de kooper van een of ander
perceel door, omstandigheden gedwongen j's.
het perceel zelf te betrekken.
De huuropzeggingswet bepaalt hierom
trent niets, doch bij een audiëntie, welke de
Minister van justitie eenige dagen geleden
aan den voorzitter van den nieuw-gevorm-
den Haagsehen Huurdersbond verleende,
heeft de minister iaten doorschemeren, (lat
bij gevallen van zoogenaamd zelfbewoningsr
recht en dat door bloedverwanten van den
eigenaar het oogenblikkelijk huurdersbelang
den doorslag geeft.
Wat hebben wij hier te verstaan onder
het oogenblikkelijk huurdersbelang? ën
wordt er nu opeens (geheel tegen den
geest der huuropzeggingswet in) niet meer
gedacht aan het oogenblikkelijk eigenaars-
belang, dat in vele gevallen gróóter kan
wezen dan het huurdersbelang ,Wij
beseffen zeer wel, dat in dezen crisistijd
crisismaatregelen mogen en moeten genomen
worden - doch dit alles blijve beperkt
tot het onvermijdelijke.
Wordt nu op deze wijze geen al te brute
aanslag op het eigendomsrecht gepleegd,
zooals de heer de Savornin Lohman vrees
de?
W'j zullen ons maar niet in meerder en
in verder mogelijke gissingen omtrent de
werking der huuropzeggingswet verdiepen
't is duidelijk, dat bijna jeder huuropzeg-
gingsgeschil een heel afzonderlijke kwestie
wezen kan; we zullen maar kalm de
eerste gebeurtenissen afwachten.
Ja, afwachten!
Want bij de veie verzoeken, wafrmede
de huur-commissiie's overstelpt worden (op
vele plaatsen valt een enorine achterstand
van werk te constateeren), kan net niet
anders, of we zullen eenigen tijd geduld
moeten oefenen, alvorens de eerste „feiten"
te beleven.
Dat is jammer, zeer jammer, want door
het uitblijven van beslissingen zullen aller
lei onmogelijke toestanden, waarschijnlijk
langer dan dragelijk' is, moeten voortduren
doch, waar Bureaiucratius werkt, daar
moeten wij in onszelf de schoone deugd
van geduld aankweeken.
Misschien mogen wij een jetwat' snellere
afwikkeling verwachten van meer uitge
breide huurcommissie's.
■aangaan n i u
e'dele of rijke dames, hotels of huizen heb
bende te Parijs, en die in den laatsten tijd
de hoofdstad verlaten hadden, om langs
het Orieanss'tation naar het Zuiden te .ver
trekken.
Maar men was in 't begin der schoone
dagen, er vertrokken zoovele lieden, dat
ze niet waren na te gaan.
Na drie wéken was de zaak „geclas-
seerd", zooals men dat heet, óf liever,
dood en begraven, en de echtgenooten
Roselin mochten het weesje als hun
pleegkind behouden.
Voor erfdeel ontving deze het ijzeren
kistje, maar zonder de vierhonderd francs
wel te verstaan.
De achterstallige rekeningen der buren,
de opbrengst van den wijn, gevoegd bij
de vier bankbiljetten, waren voldoende ge
weest, om 'de zaken der ongelukkige win
kelierster te vereffenen; maar liet zij1 niels
na, hare nagedachtenis was toch eerlijk en
onbezoedeld gebleven, *zooals haar leven,
en haar rampzalig einde berokkende nie
mand schade.
Roselin en zijne vrouw beraadslaagden.
Zij verklaarden aan wie het hooren wil
de, dat het kind altijd ziek was, en niet
genezen kon zoolang het in 't gebouw
bleef huizen waar het bijina omkwam; dat
het zenuwgestel der kleine geschokt werd
telkens dait zijl den uitgebranden winkel
zag, en dat de familie naar buiten 'ging
wonen om die aanhoudende crisissen te
staken.
Waar gaat gij wonen, mad, Rose
lin? vroegen de buurvrouwen aan Laure,
toen zij! den verhuiswagen voor de wo
ning zagen stilhouden.
Èfewc M plaatsje wast mün man
Het behoeft na dit alles geen betoog
meer, dat de regeering door de hierboven
uiteengezette goed bedoelde woningnood
wetgevingen absoluut gèen „voorziening"
in den nood bereikte; zij bereikte, d»t
onredelijke h uurprijsopdrij'vingen tot de on
mogelijkheden zijn gaan behooren; méér
niet.
De regeering hepft beloofd, heel spoedig
in ruime mate te zullen voorzien in den
woningnood.
Zij moge haar belofte gestand doen.
Daardoor zal een wèl zoo nuttig en een
niet zoo negatief werk verricht worden, als
thans uitgevoerd staat te worden door mid
del van 'de huuropzeggingswet.
ONDERVOEDING?
De socialisten, die. in deze tijden de
algemeene stoornis in voedselvoorziening,
enz. uitbuiten en speculeeren op den alge
meen menschelijken drang naar 'n goed
leven, zij' orakelen in alle regeerings-
eollege's over de ondervoeding, waaraan
ons volk welhaast ten gronde zou gaan,
om aldus orakelend de onmoge
lijkste „eischen" ter verbetering van de voed
selvoorziening der massa te kunnen stellen,
om het volk te misleiden en te doen den
ken: „och! wat zijn die socialisten toch
goed voor ons!" omzieltjes te
winnen voor de socialistische partijen.
Doch nu is het erg jammer voor de soci
alistische dikke-woorden-liefhebbers wij
noemen zulks heel gelukkig -dat degelijke
en deskundige onderzoekingen het dilettan
ten-gepraat over „ondervoeding" tot ge
bazel maken.
Dezer dagen is b.v. verschenen het ver
slag der schoolartsen in de gemeente Arn
hem over 1917, waarin ook de kwestie
der ondervoeding wordt aangeroerd.
De schoolartsen deelen mede, dat zij
meerdere malen de vraag bespraken of liet
wenschelijk zou zijn ook te Arnhem een
onderzoek in ie stellen naar eventueeie onder
voeding van scholieren. Van uit Amsterdam,
Groningen, Utrecht en uit Dudtschland, zeg
gen zij, bereikten hun reeds cijfers. Terwijl
in Duitschland de gewichtstoename gedu
rende den oorlogstijd belangrijk lager was
dan daarvoor, was in Groningen en Utrecht
geen en in Amsterdam misschien een wei
nig merkbaren invloed te constateeren.
Persoonlijk, zeggen zij verder, troffen wij
op enkele scholen wel eenige zeer slappe
individuen aan, evenwel niet meer dan vroe
ger, maar als algemeene indruk
moeten wij toch erkennen, dat de voe
ding sto e s t a n d weinig te wen-
schen overlaat. \Vaar ons, vervol
gen zij, directe gewichtscijfers ontbreken,
hebben -wij getracht langs anderen weg
onzen indruk te versterken en ionderzoch-
ten het aantal geoorloofde verzuimen op de
verschillende scholen in 1916 en 1917.
Indien inderdaad wegens ondervoeding meer
der schoolverzuim plaats had, zou dit in
vandaan is, ie Hyères, antwoordde zij on
beschroomd.
En gaat ge daar leven zonder iets
te doen
Zij glimlachte, en zei verder:
- Hij heeft onlangs wat geërfd en
ginder, in die warme streek, is er niet
veel noodig om te leven.
Men drong niet aan.
In het groote, bedrijivige Parijs, zijn al
die nieuwtjes geen gebeurtenissen gelijk
'in de kleine gemeenten. Ze worden ternau
wernood besproken.
En daar men er gedurig buitengewone
dingen beleefd, staat men er van niets ver
wonderd. s
De verhuiswagen, weiken Roselin ge
huurd had en die de schamele meubeltjes
oplaadde, hoorde niet thuis in de wijk.
Men dacht, dat hij behoorde aan een
verhuisagent uit de buurt van 't station
en men sloeg er verder geen acht op.
Denzelfden dag verloor mad. Vernat haren
besten werkman.
Ondanks al hare scherpzinnigheid had
zij het "Verdichtsel van 't vertrek geloofd,
zoowel als de buren der rue Fontaine-du-
Roi, en Roselin was: geheel vrijt.
Het huishouden nam zijnen intrek 'In
dat gedeelte van de Chaussée de jCHgnan-
court, waar de Buitte Montmartre aan het
.afdalen gaat.
Het bewoonde nu een verdieping in een
oud, maar zindelijk en groot huis. Er was
licht en lucht in overvloed.
Daarbij, van uit de kamers had men '11
heerlijk uitzicht.
Niet alleen zag men eenen hoek des
uitspansels, maar ook een stuk van de
gcoote .vlakte welke zich verre uitstrekt
deze gegevens merkbaar moeten zijn.
Het aantal geoorloofde verzuimen op de
10.000 schooltijden bedroeg in 1916 op de
openbare en bijzondere scholen 476; in 1917
was dit aantal gedaald tot 448 per 10.000
schooltijden. Dit wijst dus geenszins op
meerder verzuim wegens ziekte.
Ook heeft het onze aandacht getrokken,
aldus de |S choolartson, dat in 1914, 1915
en 1916 door ons een percentage van
slechte algemeene toestand werd gevonden
van 2.33 °/o en van een middelmatig alge
meene toestand van 24.09 °/o. Voor 1917
zijn die cijfers respectievelijk 2.2ó en 21.28.
De schoolartsen leggen er den nadruk
op, dat deze cijfers slechts relatieve waarde
hebben; zij zijn verzameld uil gegevens
van verschillende onderzoekers, die niet allen
hun grenzen van middelmatig en slecht
precies gelijk trekken; toch wijst het in
1917 en in vorige jaren gevonden ver
schil niet op een teruggang in aigemeenen
lichaamstoestand der scholieren. Voorts is
noch op de Amhemsche Polikliniek, nocil
op jlje polikliniekin het kinderziekenhuis
het aantal patiënten lijdende aain algemeene
lichaamszwakte of aan ziekten hieruit voort
spruitende toegenomen.
Zou het in Holland's Noorderkwartier,
waar b.v. een socialist IVesterhof over on
dervoeding schettert, zooveel slechter ge
steld zijn met de voedselvoorziening dan in
de hierboven genoemde steden, en zou
juist bij ons „de armoede den kinderen
op de kaken, liggen"??
IWWW IP ■miMM—O— I 11 Hl MmMMMWM—«HWew
BINNENLAND.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
VERHOOGING DER OORLOGSWINST
BELASTING
Hoewel omtrent de vraag of toepassing
der terugwerkende kracht ook op de ver
hooging in de oorlogswlnstbelasting zal
woraen aangebracht, nog niets vaststaat,
meent het Hbld. te kunnea medeaeelen
dat die terugwerkende kracht op de ver
hooging waarschijnlijk met zal worden toe
gepast.
NED. SCHEPEN NAAR DE V. S.
Reuter seint uit Washington
De regeering ces.oot dat de Nederland-
sche schepen, van Neder.an i onderweg
naar de Vereenigde Siatên ten tijde dat
de Nederlandscne schepen in de Ameri-
kaansche havens worden gereqmreerd, bij
aankomst in Amerika niet zullen worden
overgenomen.
GEEN KOLEN UIT DUITSCHLAND.
Naar wij vernemen is xnen van Duitscne
zijde niet bereid geweest in te gaan op het
voorstel door de Nederlandache gedele
geerden gedaan, om hangende de onder-
nandelulgen over een nieuwe economische
schikking, na i April door te gaan met
de levering van steenkool, a.venwel zal de
uitvoer van de andere artikelen uit Duitsch
land op denzeifden voet tot dusverre wor
den voortgezet.
ZWAVELZURE AMMONIAK.
De Min. v. Eandb. heeft bepaald, dat
de geldigheidsduur zijner beschikking van
18 Januari wordt verlengd voor net tijd-
naar St, Denis toe.
De vorige huurders hadden in het bal-
coin eenen hak met aarde achtergelaten,
waarin zij Spaan,sche kers en riekende
erwtjes gezaaid hadden. Het gezicht dier
bloempjes ontlokte haair, die voortaan Hen-
riette Vallauris zou heeten, vreugdekreten.
O! moeder Laurette, riep zij uit,
haar armpjes slaande rond den hals harer
pleegmoeder, wat zullen wij hier schoon
wonen!Zonneschijn, bloemen, gij, va
der, Maurice; maar 't is een hemel!....
VII. GELUK EN ONGELUK.
I i l i.
De heeren Lelaurrain, oom en neef, had
den inlichtingen ingewonnen omtrent de
Roselin's, maar zij waren neergekomen op
hetgeen Roselin dacht, toen hij aan ooin
Lelaurrain gezegd had:
Wij hebben niets te vreezen!
Ook had de rijke fabrikant al de voor
stellen door Laure gedaan aanvaard, zoo
deftig, zoo bezadigd, zoo ernstig, maar
wier .schoone oogopslag noodt onoprecht
heid, ontsteltenis of terughouding weer
kaatste.
Ja, voortaan was d'e naam Roselin ver
geten; zij heetten voortaan mijnheer en
mad. Vallauris. Die voorzorg belette, dat
mad. Varnet hen in den eersten tijd lastig
zou .vallen; en ontdekte zij' ooit hun nieu
wen toestand, dan zouden ze gehecht ge
noeg zijn aan hun nieuwe meesteres, om
te weerstaan aan de pogingen en aanbie
dingen der slimme vrouw.
Hun werkplaats lag dicht bij hunne
woning, in de rue Ordener.
Roselin trad in dienst als meesterknecht
en Laure als bestuurder .van het borduur-
vak 1 April tot 30 Juni 1918. De zwa
velzure ammoniak moet door de fabrikan
ten worden afgeleverd in deugdelijke zak
ken van 100 K.G., welke voldoen aan
voor normaal vervoer te stellen eischen.
(„St.-Ct.")
BANKETBAKKERIJEN EN
BISCUITFABRIEKEN.
Het Bureau voor Mededeelingen inzake
de Voedselvoorziening meldt:
In verschillende bladen is ons. commu
niqué inzake de vermindering van het brood
rantsoen onvolledig genoemd ten opzichte
van het besluit om de banketbakkerijen en
biscuitfabrieken niet stop te zetten en liet
dienaangaande uitgebracht advies der ge
meentebesturen, „die" gelijk wij schre
ven „van meening Waren, dat dit de
voedselvoorziening van de breede lagen der
bevolking nog verder zou bemoeilijken."
Deze mededeeling is nochtans volkomen
juist (alleen is bij vergissing jnplaats van
„breede lagen" gesproken van „de breede
lagen"). Het advies der gemeentebesturen,
van wie slechts één de stopzetting noodig
achtte, was inderdaad, dat die stopzetting
zou leiden lot groote werkeloosheid met alle
daaraan voor de belanghebbenden verbon
den gevolgen, en dat dit nadeel zwaarder
moest wegen dan het voordeel van enkele
dagen meer brood, wanneer aan deze be
drijven verder geen grondstoffen werden
verstrekt, en dit temeer, omdat de pro-
duclen van bjjiketbedrijven en biscuitfa
brieken nog eeniger mate als aanvullend
voedsel dienst doen, onder alle klassen der
bevolking.
Overigens werd aan de vraag der graan-
besparing door sluiting van de banketbak
kerijen en biscuitfabrieken slechts een bij
komstige p'arits ingeruimd in onze beschou
wing, waardoor voldoende duidelijk uit
kwam, dat die sluiting op zichzelf allerminst
kan voorkomen, dat het broodrantsoen inoet
worden verminderd.
IN BESLAG GENOMEN.
Reuter seint uit Hongkong d.d. 29
Maart: De regeering nam vijf Nederland-
sche stoomschepen, te zamen 28.151 ton
metende, in beslag.
SAJET.
Men meldt ons, dat op u i t d r u k k e-
lijk verzoek de houder van een bon
voor sajet in de gelegenheid zal worden
gesteld in twee termijnen de sajet te be
trekken en te betalen. („N. R. Ct.")
HUIDEN EN REDER.
Het Rijks-D'stributiekantoor voor hulden
en leder heeft bij de gemeentebesturen op
de grootst mogelijke zuinigheid bij het ge
bruik van leder aangedrongen.
OOGST 1918.
De Minister van Landbouw brengt ter
algemeene kennis, dat het in de bedoeling
ligt, van den oogst 1918 niet alleen die
gewassen in bezit te nemen, die het vorig
jaar reeds werden gevorderd of waarop
reeds maximumprijzen of garantieprijzen zijn
vastgesteld, doch ook alle andere produc
ten, die voor jnbezitn<j0ung geschikt zijn.
Met name zal dit «ÉS, gelden voor alle
soorten land- en tuinbouwzaden, tabak en
hennep.
KAAS.
Naar aanleiding van het verzoek van den
Minister van Landbouw aan de jGasver-
eeniging, om zorg te dragen, dat wekelijks
wordt geproduceerd en geleverd ruim
400.000 K.G. 20-plu;s kaas ter distribuee-
ring op bonnen tegen lagen prijs, heeft de
Bond van Kaasproducenten een adres aan
werk.
Hun loon was duurder dan hetgeen mad.
Varnet betaalde, de woning aangenamer
en gerieflijker.
Zoodra alles in orde wa® in haar nieuwe
woning, schreef Laure, die waarlijk liet
hoofd van het gezin was en een zeer goede
opvoeding genoot, dezen brief:
„Mijnheer,
„De ongelukkige zaak heeft geen Ver
dere gevolgen. Men heeft niets ontdekt en
zal ze niet meer oprakelen. Wij zijn ver
huisd, zooais gij 't ons hebt aanbevolen,
in uwen brief. In onze oude buurt hebben
wij uitgestrooid, dat wij terugkeerden naar
de streek vanwaar mijn man afkomstig is,
en Wij1 zijn komen wonen op Montmartre,
in de rue Cliguancourt, 192.
„Daar zult gij ons alle avonden vinden,
ook wel des Zondags, want in de week
vinden mijn man en ik bezigheid in de
rue Ordener, bij de heeren Lelaurrain, oom
en neef.
„Daar ook zult ge mijn dochtertje aan
treffen, Henriette Vallaurin, dat ik lief heb
als het licht mijner oog,en; de gezonde
lucht en onze liefde doen het ^herleven.
„Wees overtuigd, mijnheer, van de volle
toewijding uwer dienares,
„Laure Vallauris,.".
Op den omslag schreef de jonge vrouw i
MIJNHEER M. E A.
Af te halen ten postkantore,
Rue de jClevy, PARIJS.
(3£oixM vervolgd,!
