No ©1
Buiten land.
Binnenland
Dinsdag 18 Maart 1919
13e Jaargang
P..&. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR NOORD-HOLLAND
Verschijnt daig©iijks0
Bureaux: HOF @s ALKMAAR. - Telefoon: 5™™™ 433-
Wegens den Feestdag van
den H. Joseph, zal dit blad
morgen niet verschijnen.
In en om Alkmaar
Zij, die zich met 1 April op dit
blad wenschen te afeonneeren, ont
vangen de tot dien datum verschij
nende nummers
V Een scheeve redeneering
recht gezet.
Dit den Heemskerksciien Raad.
FEUILLETON.
Gevaariiike vrienden.
mST Sn SPSS,
Abonnementsprijs:
Per kwartaalper agent f 1.65; met geïllustreerd
Zondagsblad f 2.10; franco per pOBt f 1.85; franco met
geïllustreerd Zondagsblad f 2.30afzonderlijke nummers
ran de eourant 6 ct.; van het Zondagsblad 5 ct.
Advertentieprijs:
Yan 1 5 regels f 0.75elke regel meer 1 0.15;
Kec'ames per regel f 0.42^ Rubriek .traag en Aan
bod" per plaatsing f 0.40.
Aan
'JU UI U IJ L U t/ti j V cl XI IX<J u
alie abonné's wordt op aanvraag gratis een polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van 5 60S,—f 400,—, S 209,—, f 109,—, f 60,—, f 3S^an"Ts
Wanneer dus een Socialistisch kopstuk
ais Vliegen toch is, ons vraagt: ,Hét
Christendom was er voor het Kapitalisme,
kan het er niet meer zijn nadat het kapi
talisme heeft afgedaan?" dan beantwoor
den wij deze vraag met een volmondig
il"
»ld -
Maar men trekke dan niet de oonclu
sie..dat godsdienst en socialisme niet strij
dig: zouden wezen, want, zooals gezegd,
het Christendom zal er zijn, doch geens
zins als frère en compagnon, maar altijd
gereed om den degen te kruisen.
AKO.
&BATIS.
Eeu katholieke stelregel, meermalen dooi
de Pausen verkondigd, luidt: wij moe
ten leven onder gezag, doch kunnen
leven onder eiken vorm van gezag.
De Katholieke kerk in Duitschland be
stond ondei het Koning-Keizerschap an
Wilhelm von Hohenzollern, zij zal ook
bestaan onder president Ebert en zijne op
volgers, zonder daardoor minder katho
liek te zijn, en het is juist de groote
fout geweest in Frankrijk, dat men daar
de zaak van het Katholicisme vereenzel
vigde met de zaak van het koningschap,
ondanks de vermaningen van Paus Leo
XIII en Kardinaal Lavigerie.
„Do Katholieke Kerk, zoo staat in de en
cycliek Diuturnum illud, schrijft den
vorm van het Staatsbestuur niet voor.
Want det Kerk is het om het even oi een
enkele dan wel meerderen de voerders
vim het opperbewind zijn, mits dit slechts
reditvaaidig zij, en zorg drage voor het
algemeen welzijn. Wordt de rechtvaardig
heid niet veriet, dan staat het den volke
ren vrij een vorm van bestuur in te voe
ren die hetzij met hun landaard, hetzij
met hun aloude zeden en gewoonten het
móest overeenkomt."
De Kerk staat dus vrij tegenover lede
ren regeeringsvorm.
Een andere stelling echter is deze.
Do Kerk staat niet vrij tegenover ieder
stelsel. Integendeel, alie andere levensbe
schouwingen zijn, de eene meer, dé andere
minder, haat vijandig.
Noch Liberalisme of Socialisme, nocli
Anarchisme- of wat dan ook kan in de
oopen der Kerk genade vinden, wanneer
Zij zich in de rij der levensbeschouwingen
naast de Kerk plaatsen.
En als gedurende een tijd Het Liberalis
me schering en inslag is, als dan weer de
jwind waait uit den Socialistische tl hoek
om misschien door te draaien naar aen
Anarchislischen, dan zal de Kerk krachtens
tfe belofte van haar Goddelijken Stichter
er toch even goed zijn, maar hun vijandig
blijven.
Tijdens de jongste zitting van den
Heemskterkschén gemeenteraad is bij de
debatten over herbenoeming en heogere
salarieering van den 'directeur"der el-ectr<-
sch-e bedrijven èn door een der raads-
teclcn èn doorden burgemeester blijk
gegeven van een zóó afwijkende opvafti ig
omtrent de bevoegdheid van een raadscom
missie van bijstand, dat wij meenen op
dit geval eens even do aandacht te moe
ten vestigen.
Aan de orde was het toekennen van
duurtetoesiag aan don heer C. Nijman,
directeur van het electrisch bedrijf; de
lichtccmmissie stelde voor tof
oplossing van deze kwestie het salaris
te verhoogen; de heer Henneman wilde
het salaris bepalen op f2000; de héér van
Santen wilde het brengen op f 1800,
terwijl de voorzitter het salaris wilde la
ten, zoo als het was, n.l. f 1300, plus f 350
duuitetoeslag.
Andere raadsleden hadden weer ande
re voot stellen dienaangaande.
Inmiddels was men ook tot de oni-
dekking gekomen, dat de directeur eigen
lijk nog herbenoemd moest worden.
liet duurde echter niet lang, of er werd
afgedongen op de bekwaamheid van dan
directeur als administrateur en boekhou-
detmen vond het blijkbaar niet prei-
tig, tot ietwat hoogere salarieering te moe
ten overgaan.
Bij zulke gelegenheden ziet men het
wel méér. dat de „patroon" al dan niet
terecht plotseling meerdere redenen tot
ontevredenheid over zijn ondergeschikte
hoeft!
We willen ons hierin verder niet verdie
pen; laten we ronduit bekennen, da,
we niet bij machte zijn over de al dan
niet genoegzame bekwaamheid van den
he .er Nijman te oordeelen; we hebben er
ook niets mede te maken
In dit stadium der bespreking merkfe
do lieer Henneman, evenwel op, dat et
door de heeren nu wel veel gepraat were
over administratie en boekhouding, doch
dat hij meer waarde zou hechten aan hst
oordeel van een specialiteit op dit pe
bied weshalve hij voorstelde èn de
herbenoeming èn de salarisregeling aan
te houden tot een volgende vergadering,
wanneer B. en W. in de gelegenheid ge
weest zouden zijn, het oordeel van een
deskundige in te winnen.
Toen barstte de boml
De heer G. de Ruijter zeide niet te be
grijpen, hoe een commissi e met voot
stellen kan komen.
Da Raad had op die manier niets mee»
te zeggen!
Een commissie mag adviseeren, wan
neer haar advies gevraagd wordt. -
méér niet!
De burgemeester was dezelfde meening
toegedaan:
commissie dient alléén, om advies
te geven aan B. en W., als deze erom vra
gen; de commissie behoeft in den Raad
geheel niet genoemd te worden!
Ziehier de sterk afwijkende opvatting
omtrent de bevoegdheid eener commissie
van bijstand, welke opvatting ons ten
zeerste verwonderd heeft
Hoe hebben we 't nu?
65.
ucin, aa-t 10 treurig-, mus u weet geen
eesif familielid, aam wie we zouden ku-n-
jo-em schrijven.
Ik? vroeg Sylvia. Neen, ik weet
natuurlijk niemand om aan te schrijven.
Hoe zou ik dat kunnen weten? Ik kan
tiaar nog niet Lang. Maar.wie hebban b-ijlna
onmiddellijke vriendschap gesloten.
De auto stond nog steeds stil. De chauf
feur keek om en zag- Sylvia aan, om haar
wders te vernemen.
Zal ik u maar naar dan Chalet des
Muguets beru|rijden? vroeg ziijj. Ik woet
niet w;. het is maar ik heb miets geen lust
™aer in dat ritje in het bosch.
Als het jou hetzelfde is, zou ik liever
naar het station rijden, zei mevrouw Wach-
steam beantwoordde gisteren waar heclé-
rna-al niet aan zijn verwachtingen. Arme
Frite.
H00 onplezierig, zei Sylvia. Hij
zeker a-ltijd erg teleurgesteld wanneer zijd
systeem n et goad werkt, nietwaar?
O ja, zei zijn vrouw droogjes.
Maar als het een© systeem misiukt.. nu
dan probeert hij dadelijk weer een ander
te verzinnen. Ik, die i'-n de benedenzaal
mei guldens spel, verlies veel meer dan
Frits,, die in de baocaratzaal met
goudstukken speelt. Zie je, een systeem
heeft één ding'voor; je komt gewoonlijk
aan het eind van de maand weer met je
eigen geld uit
Is dat zoo
Sylvisf vroeg dit, zonder aandacht jte
schenken aan wat de ander hierop alntwoo-rd
de. Zij was nog te zeer vervuld van haar
vri'eiiüiii en haar plotseling 'vertrek uit
Lacville.
Then zij; eindelijk het station naderden
wendde mevrouw Wachner zich plotseling
tot haar en nam haar hand.
Je moet het je niet aantrekken, riep
au uk. Het is jammer voor je, dat je
Zou een commissie vah bijstand -(in c&
su voor het lichtbedrijf) niet de bevoegd
heid hebben, het een of ander voor te
stellen?
Ee n commissie van bijstand wordt dooi
den, Raaa uit den Raad benoemd, terwijl
van eer, dergelijke commissie steeds öf di
burgemeester öf een wethouder voorzit
ter is.
Mag een dergelijke commissie (ofschoon
zij in afwijking van een commissie van
vooi bereiding, die meer uitsluitend met
den Raad in betrekking staat zich be
paaldelijk' verhoudt met B. en W.) niet iets
vpicfistc'len- dat haar goeddunkt in (iet be
lang van de gemeente?
Hecht men dan zóó weinig- aan het
vertrouwen, dat men den leden eenar com
missie eenmaal schonk', toen men hen ver
koos?
De Raad heeft inmiddels h'et „voorstel"
van d«n heer Henneman aanvaard, zoodat
de iicht-commissie te Heemskerk haar zin
kreeg.
Wij geiöoven echter, dat men te Heems
kerk ten dergelijke meening niet had mo
gen uitspreken, en dat men aan een com
missie van bijstand, bestaande uit meer
dere raadsleden, niet het recht had mogen
ontzeggen <3at zelfs het jongste raadslid
al staal hij ook geheel alléén bezit.
TUSSCHEN 00BL0Ö Elf VREDE,
Wilson lelt zijn vijanden zoowel ouder zijn
volk in Amerika als in de officieele En-
lente-kringen. Zijjn vijanden in Amerika, de
republikeinen tegenstanders van zijn ide
aal, den Volkerenbond li-ebben groolsciie
plannen in het zin om propaganda te ma
ken tegen Wilson's- Volkerenbond-idee.
in Amerika zeif,.- in Boston o.a., hebber»
d-e republikeinen al vele aanhangers gewon
nen. Meer dan 20.0U0 personen hebben reeds
toegangsbewijzen gevraagd tot bijwoning-van
het- op 19 dezer aldaar le houden de bal
tusschen Senator Henry Calbol I.odge en
president Lawrewj Howell van de Har
vard-universiteit, over den Volkenbond. Do.
zaal waar zij zullen- spreken bevat slecht»
20ÖO zitplaatsen. Men verwacht, dat er nog
meer, tot in 't geheel 5Ö.00J, toegangsbewij
zen zullen worden gevraagd.
Maar Wilson's tegenstander? bepalen zich
niet alleen bij hun actie alleen in de nieu
we wereld, zij zullen ook koeriers naa«
Europa zenden om tegen den Volkerenbond
propaganda te maken..
Er heeft zich namelijk te Washington e-jn
vereenigipg gevormd,, die zich ten doel stelt
de Volkenbond-idee te bestrijden en deze
stuurt nu haar mannetjes naar Europa om
tegen den bond propaganda ie maken. Vol
gens berichten uit Amerika zou deze ver-
eoniging „buiten d-e partijen staan", maai
haar leiders bestaan loch uit bekende re-
publikeinseho senaatsleden en hel behoeft
geen beloog, dat de democraten, Wilson's
partijgenootcii, zich ervan zullen onthouden.
Wilson te dwarsboomen.
Onder de Entente-staatslieden zijn voor
namelijk de Italianen Wilson's vijanden, die
Joor hun niet te laven landhonger den.
volkerenbond in gevaar brengen nog vóór
deze geboren is.
De berichten over reeds plaats gelul heb
bende onlusten, in de Krain on Kroatië,
over verzet aldaar tegen d-e Serviërs, die du
vorige week door Itome werden verspreid,
maar die con wel wal tendentieus aanzien
hadden, worden thans van Servische zijde
nadrukkelijk tegengesproken. Te Rome is.
Klaarblijkelijk de wensch op de waarheid
vooruitgeloopen. Een blijk te moer, dai het
tusschen Italië en Zuid-Slavië blijft span
nen.
Wij zagen trouwens gisteren reeds, dat bet
tot een diplomatische scheuring is geko
men tusschen Servië en Italië. De diplo
matieke betrekkingen zijn ftilelijk reeds ver
broken en het is thans de vraag hoe zich
deze kwestie zal ontwikkelen en of de Vre-
vriendin v&itrokken is. Maar je zult zelf
toch ook ni-et zoo heel lang.moer hier blij
ven, nietwaar?
Tóen Sylvia hier niet op antwoordde
vervólgde zijMisschien zul je verstan
dig doen met niet te v©el te spreken ov,er
het vertrek van mevrouw' Wolsky. Zij kan
ieder «ogenblik terugkonen en dan zou za
net alles behalve plezierig vinden, dat, er
zooveel ophef van gemaakt is. AD ik jon
was zou ik er niemand jets van zeggen.
niemand ter wereld.
Mevrouw Wachn-er zag Sylvia veelb©-
teake-nend aain. J,e kent de politie van
Lacville niet, zie je. Dat is bijzonder on
aangenaam volk.
En daar jij; d© leenige persoon bent, miet
wie zij werkelijk intiem was, zoiu je er
verbazend veel JLasfj van kunimeln krijgen-
Zij zouden telkens bij; jou konten om te
vragen waar za haar zoeken, moesten en
ze zouden je onophoudelijk lastig yallein.
Ais ik jou was, zou ik er zoo min mo
gelijk over spreken.
Mevrouw Wachn&r sprak bijzonder snel,
bijna zoinder adem te halen pn Sylvia voel-
do zich onbohaiaïrink Er was natuurlijk
Jes-gedelegeerden le Rurijs nu bij machte
zullen zijn een gewapend conflict, tusschen
de leden, van het eigen verbond, te voor
komen.
DUITSCHLAND.
De- Beierse he Landdag-,
Gisteren heeft te Miiuchen de opening
plaats gehad van den B-eierschen Landdag-,
Dank- zij de krachtige voorzorgsmaatrege
len h'ad geen stoornis plaats.
Het oudste lid fungeerde als president
van da vergadering, welke druk was be
zocht.
Alle toegangen waren afgezet. Op liet
dak' van het gebouw zag men talrijke ma
chinegeweren.
Verscheidene afgevaardigden én verte
genwoordigers der pers werden voor het
tcticdender zaak gefouilleerd of zij geen
wapenen bij zich hadden. Het geheele huis
wemelde van veiligheidscommissaris sen en
politiemannen, de tribunes waren geheel
leeg, slechts die der pers waren bezet.
Bij de opening herdacht de president
da aanslagen op Auer en Eisner. Alle le
den stonden op. Daarna volgde de ver
kiezing van den president. Geheel volgons
het voorstel der meerderheid werd Frans
Schmidt met algexneene stemman tot eerste
president Koenig-Bauer tot tweede pre
sident en de democraat Hammerschtnidt
to-t derde president gekozen.
Afgevaardigde Hoffmann (socialist) werd
eenstemmig met de waarneming van het
ambt van minister-president belast.
De landsgrondwet werd in eerste en
tweede lezing aangenomen.
ROME.
De Romeifcsche kwet> 1 ie.
Volgens bericht uit Rome aan de „Daily
News" wordt aldaar groote beteekenis ge
hecht aan het bezoek van Z.Em, kardinaal
Anietto aan Z. H. den Paus, dal naar ver
luidt, in verband staat met een oplossing
van do Romeiusche kwestie.'
Het staat vrijwel vast aldus liet blad>—
dat do aartsbisschop van Parijs, die vóór
zijn vcrlrek naar Rome niet Glem-jnceau
hoeft geconfereerd, belasi is met een bij
zondere zending.
Een betrouwbaar bericht zegt, dat de
groolo- mogendheden. voornemens zijn de
adhaesis van den Paus voor den Volkereu-
bond te vragen ©n aangezien dit ©en er
kenning van de onafhankelijkheid van den
Heiligen Stoel inhoudt, zal een oplossing
van de Romeinsch© kwestie er hei logisch
gevolg van dienen te zijn.
I- inland erkent do onafhankeiijkhaif
van Polen.
De prijzen der voornaamste levens-
middelen bedragen in St. Petersburg er»
Moskou, boter 210250 gulden per pond;
stuken 210250 gulden; varkensvlees:h et
soek ÜiO gulden; rundvleesch 105 gulden-
bt-ood van 3ó—5.7 gulden; aardappds pel
aaidappel f3.S0; haring 48 gulden pei
stUK en hcndcnvleesch van 3ó tot 48 gul-
.dec, per pond.
Naar uit Berlijn gemeld wordt, zou
vandaag de Berlijnsche universiteit weer
geopend worden.
Binnen een maand zal een Amerikaan
een poging ondernemen tot een vlucht ovet
den Oceaan met een watervliegtuig. In
regeerhigskringen te Washington g'êloofi
men bovendien, dat een Engelscli bestuur
baar luchtschip reeds de volgende week
dei, overtocht zal wagen.
Of er ook naijver isi...
De Zweedse he regeering besloot de
uithoüdiging om zich bij d© niet-officieete
onderhandelingen over het op de Parij
sdie conferentie opgestelde schema van
de-u volkerenbond te doen vertegenwoordi-.
gun te aanvaarden.
Cot tins, die een aanslag pleegde op
Clentenceau, is in hoog er beroep ge»
gaan tegen het over hem uitgesproken
doodvonnis.
Eon menigte heeft te Cairo- gede
monstreerd voor de Britsche barakken. Ei
werclen 400 personen gearresteerd. De sol
daten herstelden de orde. Er zijn enkele
diaoden en gewonden.
Te Antwerpen is gisteren een her
denkingsplechtigheid gevierd voor de twin
tig Antwerpenaars die gedurende de be-
zetting door de Duitschers gefusilleerd
werden.
VERSPREIDE SERICHTEN
Stakende Br uns w ij lescKe
b r o e k e 111 a 11 n e n
„Het Laatste Nieuws" van Brussel be
vat een vermakelijk bericht, dat wij om
dar wille van de leutigheid laten volgen,
al kunnen wij de juistheid niet beoordee-
len:
„Teneinde de staking der scholieren te
Brunswijk' bespottelijk te maken zijn in
do stad alom plakkaten aangeplakt, waarin
aria zuigelingen tot 2 jaren worden opge
roepen. voor een reuzenrneeting om de vol
gende punten te behandelen; 1. Afschaf
fing, van de wijze van opvoeding doör mid.
del van fopspenen en-slaag; 3. Bepaling
van het dagelijksche minimum luiers; 4,
Maatregelen tot oogenblikkelijk bereiken
van droogheid achter de ooren; 5 Mede
zeggingschap in de keuze van het bedien-
denpersoneel en eventueel van de ouders;
6. Keuze van familieraden".
KORTE BERICHTEN
De gemeenteraad van Leipzig zal
den loten April do eenheidsscholen invoe
ren. Er zal geen schoolgeld meer betaald
wo rden. De kosten zullen door school-be
lastingen gedekt worden.
J© Buenos-Ayres is het telefoon-
pet sort cel in staking gegaan.
Het Franse he ministerie voor pu
blieke werken heeft besloten een tunnel
te bouwen door de Vogezen.
maar één persoon, met wieu aij over li©t
geval zou kunnen spreken, ©(n dat wan
Paul de .Virieu.
Was het mogelijk dat mevrouw Wach
ner haar te kennen wilde geviefn dat zij.
hem ieits dat hij. binmeineen paar dag-em
zelf mpest opmerken moest verzwijgien?
HOOFDSTUK XV.
Terwijl Sylvia van het station wegreed,
was zij; zeer ongerust en. verslagen.
Mevrouw Wac-iiner had goed praten. Ho®
kon -zij Sylvia het viertrek van
Anna Wolsky nu, zoo prüosofisck opne
men? De Waotmers kiemden Anna slechte
-oppervLakkig1 en wisten natuurlijk niets va|n
haar karakter en gewoonten af. 1
Maar bij' Sylvia stond het vast, dat Anna
in groote moeilijkheid moest zijn geweest
en dat haar iete overkomen moest zijn.
Anders zooi zij1 niet Zzoo plotseling yam
hot toon-eel zijii verdwenen. t
Als de arm© Anna zioh missohten had
bedacht ®n gisteren toch naar het Oasino
was gegaan, kon zij natuurlijk haar gehee
le winst ©o zelfs mieter vertéren hebben.
Syivia zag zeer goed in dat als 't moge
lijk-is in één uur t.o-:,dsrdem te winnen, het-
STAATSCOMMISSIE VAN HET 'U
ALCOHOLVRAAGSTUK.
Da Staataocmmissio betreffende hot al
coholvraagstuk wordt a.s. Donderdag daa
na-middags 2 uur in een' der zalen van
het Departement van Rinmoniandsche Za
ken namens Minister Ruys de- Roeren broiuek
geansta-Heierd door den voorzitter der com
missie. het oud-Eerste Kamerlid, den hoe®
Van der Lande.
CENTRALE RAAD VAN PATROONSBON
DEN VOOR DE BOU WVAKKEN.
Reeds g-eruimon -tijd wierd de behoef
te gevoeld aan meerdere samenwerking
tusschen da bestaande Patroonsorgainisatieh
voor de verschillende bouwvakkon hier jlia
lando
Deze samenwerking is nu tot pfcaiud gekm
ml,an in dan dezer dagen opgerioliten „Oen
traion Raad voor Patroonsbonden in Neder,
land" en heeft ten dool door onderlings ba-
spreking ich het geven van adviezen te ba-
vorderen het sluiten, van Oolloctieve Ate
boidsio-voreemko-mstetn. en hot voorkomen van
arbektogascihtllen-
Het voorloopig bestuur bestaat uit da
Dagelijksaho Besturen yarn, dsn Raad van
Patroionsvereenigingein voor de Bouwvak
ken ta Amsterdam, de Alg-emeone Patroons»
vereenig'ing in do boiuwvakkeiii te 's-G ra
ven! Laga en dein Boto-d van Patrooneviereeni-
g-iug'em in da Bouwvakken te Rotterdam;
terwijl het bureau is gevestigd Keizers
gracht 405 te Amsterdam
DE SPOORRAMP BIJ WEESP.
N-aar de „Tel." verneemt heeft do Holt.
IJzeren Spoorweg-Mij. zich, In verband
met het ongeval te Weesp, op hot standpunt
geplaatst dat zij.1 voor het gebeurde geen
aanisprakelijkhaid kan aanvaarden» zoodat
door deze, maatschappij! aian de slachtoffers
va-n do ramp géén enkele schadevergaedijng
zal worden uitbetaald.
NEDERLAND NA DEN OORLOG
Op een mijn geloop&n;
De binnengekomen zeillogger SCH 236
„Noordstar", rapporteert, dat Woonsdagmor-
cven goed mogelijk ia het- volgende uur,
homderd&n te verliezen. Maar zij kon haast
met gotaoven, dat haar vriendin zoo dwaas
was geweest.
En tach, een andere verklaring voot,
Anna's verdwijning uit Laovili© ko|n Zijj
niet vinden.
Anna Wolsky had eetn trotsch karakter
en Sylvia voelde, dat als haar vriendin mis
achten werkelijk bijlna al haar geld had
verspeeld, zij liever w,eg zou gaan, dan haat
vriendin in haar geheim n&myn.
De tranen stroomden Sylvia tangs de
wangen. Anna's zolnderbng gedrag had haar,
diep gegriefd.
Mevrouw .Wachner's waarschuwing ortf
miet anderen zoo min mogelijk over het ver
trek harer vriendin te spreken, had zee®
weinig'indruk op haar gemaakt.
Toch was het oorzaak dat Zij', zoodra
zij' weer in de Villa du Lac terug was,
regelrecht naai- haar kamer ging in pteató
van m'ijtnheer Podperro het nieuws te vertel
len. Maar eenmaal boven, voelde zip dat Zij
tot niets in staat was piet (bot lezen»
niooh tot brieven schrijven.
{"Wordt vervolgd.)