TWEEDE BLAD.
Dinsdag 23 September 1919.
Eerste Nederlandsche Katholiekendag,
Utrecht 23 September.
Vandaag, morgen en overmorgen wordt te
Utrecht de eerste Nederlandsche Katholie
kendag gehouden. Alle teekenen voorspel
len een schitterend welslagen van deze breed
opgezette Roomsche manifestatie.
Nadat gisterenavond in hotel de l'Europv
sen réunie der deelnemers had plaats gevon
den, werd hedenochtend op de voor deze ge
beurtenis eenige juiste wijze een
Pontificale Hoognik
opgedragen in de Utrechtsche Katedrale
Kerk, door den Aartsbisschop, Z. D. H. Mgr,
13. v. d. Wetering.
Dat de talrijke geloovigen, welke bij dit
plechtig Misoffer met de vele kerkelijke auto-
riteiten en priesters uit alle diocesen, tegen
woordig waren, werden gesticht door den
luister der liturgie, die hier in volle schoon
heid ontbloeide, behoeft geen betoog. De uit
muntende uitvoering van Palestrina's „Missa
Papoe Mareelli", onder leiding van den orga
nist der Katedraal, den heer Joh. Winnubst,
droeg het hare daartoe bij.
De 1ste algemeene vergadering.
Iu „Tivoli" bad des middags te half drie de
eerste algemeene vergadering plaats, waai
de voorzitter, nir. A. baron van Wijnbergen
de openingsrede uitsprak.
Openingsrede door Mr. A.
Baron van Wijnbergen.
Doorluchtige Hoogwaardigheden, Excellen
ties, Dames en Heeren!
Een sedert tientallen van jaren door de
Katholieken van Nederland vurig gekoester
de wensch, gaat op den dag van beden in
vervulling.
Zwaar viel het wachten niet. overtuigd als
men was, dat op het juiste oogenblik het sein
Eou worden gegeven, waar men wist, door
Wie het alleen kon worden gegeven.
En zóó geschiedde het.
De Aartsbisschop en de Bisschoppen van.
Nederland namen, toen de tijd daarvoor ge
komen was, het initiatief tot het houden van
den eersten Nederlandschen Katholiekendag
en zij deden het op Hunne wijze, die daar
om dan ook zou blijken de goede te zijn.
Eu wij, hoe zouden wij dien oproep beant
woorden?
Zouden we opgaan, gesplitst in de ve.-schil-
iende groepen, waarin wij zijn saamgebracht
op religieus, politiek, sociaal, charitatief ter
rein?
Neen, wij wenschten de zaak hooger aan te
vatten; en vertrouwend daarmede te hande
len in den geest van Hen, die de uitnoodiging
deden, beslóten we op heden, met terzijdestel
ling van alle verschil in rang, in stand, in
Bekte, in leeftijd, als katholieken zonder meer,
als leden onzer liefste, orizer hoogste, onzer
heiligste organisatie, als „kinderen der Ka
tholieke Kerk ons te scharen rondom het ge
liefd en geëerbiedigd Episcopaat.
Zoo zijn dan voor de eerste mate de ka
tholieken uit alle oorden des lands saam-
ge.komen om, in gemeenschappelijk gebed,
door wijze voorlichting, in ondei-linge sa-
tnenspreking de middelen te beramen om
steeds verder te gaan op den goeden weg,
teneinde te zijn en te blijven: ware kinderen
der Moederkerk, trouwe zonen en trouwe
dochteren van het allen dierbaar vaderland.
Gewichtig is het oogenblik, waarop deze
eei'Ste Nederlandsche Katholiekendag gehoe
ven wordt.
Wederom staat de wereldgeschiedenis op
ben keerpunt. Wederom gaat beslist worden,
Df haar loop zal wezen steeds verder van
'den Christus af, dan wel of het haar geluk
ken mag terug te grijpen den waren nieu
wen koers, die eenmaal op Calvarië gewezen
werd.
Groot, overgroot is dan wij gevoelen het
de verantwoordelijkheid der katholieken
in gansch de wereld, wier noodzakelijke in
ternationale invloed zoozeer afhankelijk is
van de stekte der positie, in elk land afzon
derlijk bereikt
Begrijpelijk derhalve, dat jcist nu deze sa
menkomst gehouden wordt. Dat ze doeltref
fend zal wezen, mag met grond verwacht,
Waar men zich jarenlang in Diocesane en ge-
Westelijke Katholiekendagen heeft voorbe
reid; waar tevens gelukkig samenvallen!
na een arbeid van meer dan 25 jaren, wij
op sociaal terrein een aanzienlijke hoogte
hebben bereikt, waar de katholieke staats
partij zooeven werd gereorganiseerd en ste
viger bevestigd en waar de hoop gegrond is,
dat de godsdienstige vereenigingen weldTa
daarmede - gelijke tred zullen houden,
daardoor onze politieke en sociale actie haar
katholiek karakter in de toekomst te beter
Waarborgend.
Maar alvorens verder te gaan. past het ons
met groote waardeering te herdenken de zoo-
velen, die het mogelijk gemaakt hebben, dat
wij, als katholieken, hier te lande den nieu
wen tijd kunnen tegemoet gaan, gelijk wij
hopen het te zullen doen. Wanneer wij den
Hgtoestand van lieden vergelijken met dien van
'"'honderd jaren terug, dan komt ons voor den
geest die lange, lange rij van kloeke mannen,
die, op verschillende wijze in de verschillen
de tijdsomstandigheden, allen nochtans met
hetzelfde doel voor oogen, in taaie volhar
ding, met onuitputtelijk geduld, met groot
Godsvertrouwen hebben gearbeid aan de
emancipatie der katholieken van Nederland,
en is het de dure en zoete plicht der thans
levenden op dezen eersten Nederlandschen
Katholiekendag aan het voorgeslacht te
brengen onze eerbiedige hulde en meest diep-
gevoelden dank.
En de kennis van dien arbeid in het ver
leden, die steeds meer onder de onzen moge
verbreid worden, zal het heden beter doen
begrijpen, juister doen inzien, hoe in de toe-
n- i. ge"?.erkt moet worden,
ioch blijft het bij de ontzettende geestes-
verwarring onzer dagen o zoo moeilijk ln de
iware richting koers te houden.
Dankdaarom, hulde en dank aan den Paus,
die geluk steeds in de historie, ook thans we—
üerom, na de wereld ov&rschouwd te hebben,
Ban die wereld voorhield, langs welke weg
■u zouden bekomen den vrede, die verloren
dt® Ui de heerlijke Vredesencycliek
Bet ziektebeeld van Staat en Maatschappij
volkomen schetste, tevens de middelen ten
genezing gaf.
Wat beters zouden wij dan kunnen verrich
ten in deze dagen, dan diep ons te doordrin
gen van de wijze voorschriften, van de va»
derlijke vermaningen daarin neergelegd, op
dat ze straks door ieder onzer in het bijzon
der en door allen gezamenlijk worden ift
praktijk gebracht.
Dank aan de velen, die de uitnoodiging, tot
hen gericht, aanstonds hebben aanvaard om
in algemeene en in sectievergaderingen door
hun woord mede te werken tot dat doel.
Vóór alles het is de grondtoon der gan-
sche Encycliek moet hersteld de liefde.
„Gij ziet aldus de Paus hoe noodzake
lijk het is, met allen üver er naar te stre
ven, dat de liefde van Jezus Christus weer
heersehe onder cj° mensehen. Dit zullen wij,
ln waarheid, ons altijd voor oogen honden
als den bijzonderen arbeid van ons Pontifi
caat."
Daarmede is ook ons getoond, de hoofdzaak
onzer werkzaamheid. Liefde, steeds meer lief
de, vóór alles in eigen kring. Meer liefde
voor en tot elkander. zclks moge mede het
resultaat wezen van dezen katholiekendag.
Meer liefde zij er, gekweekt door het steeds
levendiger wordend besef, dat we allen zijn
kinderen van een zelfden Vader in den he
mel, van eenzelfde lieve en geliefde Moeder
kerk. Dan zal het kan niet anders de
zoo alom met den mond beleden solidariteit
meer en meer ook metterdaad beoefend wor
den; dan zal de Christelijke Democratie door
allen worden betracht; dan zal ondemle on
zen van standenstrijd geen sprake kunnen
wezen, en waar die helaas reeds mocht zijn
aitgebroken, die beëindigd worden en wèl
voor goed. Gansch onze actie, gansch onze
arbeid zal ook door anderen zooveel beter
worden begrepen en gewaardeerd, vele onzer
Wensehen en verlangens, die moeten stellen
en blijven stellen, zullen zooveel beter wor
den verstaan, wanneer naar buiten duidelijk
zal blijken, hoe het groote gebod van liefde
tot God en liefde tot den naaste ernstig door
ons ter vervulling wordt nagestreefd.
Liefde moge er uitgaan meer en meer ook
tot onze niet-katholieke landgenooten„
Wellicht zullen sommigen onder hen met
zekere vreeze deze katholieke demonstratie
gadeslaan, met angst ontwaren de toename
van onzen invloed en onze maeht.
De zoodanigen mogen aanstonds ten eenen-
male worden gerustgesteld.
Neen, wij zullen niet groot gaan op het ge
tal der Nederlandsche katholieken, op hedeö
vast aaneengesehaard, teneinde den seliijn
telfs te mijden, als golden bij .ons overwe»
gir.gen van maeht.
Geen groote scharen werden door den Za
ligmaker de wereld ingezonden om haai- te-
brengen de leer des lieils, maar een kleine
groep van mannen slechts, toegerust echter
met de gaven van den H. Geest en zij, die-
aan deze landen het Geloof kwamen verkon
digen, steunden allerminst op hun getal
jnaar alleen op groote, zedelijke kracht.
Zoo zij ook thans alle vrees, die onze ge
talsterkte zou kunnen wekken, als ijdel ter
tijde gesteld.
Maar wel zijn wij, juist uit ware Christelij
ke liefde jegens onze niet-katholieke laiïdge-
nooten, verplicht, mede door onze actie, door
bet onverschrokken openbaar belijden en
openhaar beleven onzer katholieke beginse
len, steeds meer en meer bij hen de aandacht
op het katholicisme te vestigen, steeds meer
en meer hen in de gelegenheid te stellen door
onzen arbeid, door onze levenswandel kennis
te'nemen van de Kerk en hare leer, opdat zij,
als God het wil, zich zelve eenmaal deelach
tig maken aan de hoogste gave, ons geschon
ken, ons H. Roomseh Geloof.
Liefde moge er uitgaan ook tot hen buiten
onze grenzen, tot de millioenen, die nog
iteeds ronddolen in de schaduwen des lieiden-
doms.
Dankbaar herdenken wij den vooruitgang
ier katholieken hier te lande in de laatste
eeuw. Zoo gaarne wijzen wij op de vrijheid
He de Kerk hier geniet; met groote dank
baarheid wijzen wij op het steeds toenemend
lantal onzer kerkgebouwen, op den bloei on-
zer religieuze Orden en Congregaties; met
groote voldoening kunnen we op dezen eer-
Eten Nederlandschen Katholiekendag - 51
iaar na de verschijning van het Bisschoppe
lijk Mandement het verklaren, dat weldra,
na een zóó langen, goed volbrachten strijd,
het vrijwel van onze eigen werkzaamheid
Eal afhangen, of ons ideaal: „het katholieke
kind op de katholieke school" zal verwezen
lijkt worden van bewaarschool tot Universi
teit.
Maar als dan onze blik gaat naar de tien
tallen millioenen mensehen, die in verhou
ding tot hetgeen hier ons deel is, schier niets
bezitten en de smeekbede wordt vandaar ver
bomen om meer priesters, meer religieuzen,
meer scholen, en als noodzakelijk middel
daartoe, om meer geld dan zal die bede
biet onverhoord blijven, en zal, naar we ver
trouwen, eenmaal de geschiedschrijver kun
nen vermelden, hoezeer deze Katholiekendag,
waar 's Pausen Liefdesencycliek behandeld
werd, krachtig heeft bevorderd, dat het
land, door God zoo genadig gespaard, voor
den oorlog, God zijn dankbaarheid ging too-
nen door groote, daadwerkelijke liefde jegens
de millioenen in de Missie-gebieden, ook vrij
gekocht door Christus' kostbaar Bloed.
Zoo staan wij dan thans op deze plaats,
gereed onzen arbeid, aan te vangen, teneinde
heter in ons op te nemen 's Pausen Liefdes-
Encycliek; zoo staan we hier in de stad van
den zetel van den H. Willihrord, door Gods
goedheid nog heden zoo waardig bezet: in
het bewustzijn van onzen plicht alles daar te
stellen teneinde, wat eenmaal gebracht, de
eeuwen door, niettegenstaande rampspoed,
druk en lijden, is bewaard geworden en ons
nagelaten, door ons worde behouden om het
ongerept en ongeschonden over te leveren
aan hen, die na ons komen, ons H, Roomseh
Geloof.
Geweldig is de .strijd we weten het dio
ook nog heden, wellicht juist boden, tegen
de Kérk en Haar zichtbaar Opperhoofd" ge
voerd wordt, openlijk, en niet het minst vin
nig en gevaarlijk, in 't geheim.
Welnu, het mag geweten worden, en wij
stellen er prijs op het openlijk te verklaren,
dat het ons steeds een eere zal wezen te too-
nen dat wij weten, wat kinderen der Moeder
zijn verplicht, te toonen hoe groot onze lief
de is voor den Paus openlijk te verklaren,
dat wij onze beste krachten steeds zullen
blijven geven tot den toenemenden bloei ejj
groei der katholieke kerk van Nederland;
En teneinde daarbij steeds den waren weg te
bewandelen, zij in dit plechtig uur namens
Nederland's Katholieken, jegens de hoog}»
waardige Bisschoppen, Wier tegenwoordig»
beid hier op dien hoogsten prijs wordt gesteld;
afgelegd de meest stellige verzekering var
hartelijke liefde, onkreukbare trouw en kin
derlijke gehoorzaamheid.
Zoo staan we hier als burgers van den Ne
derlandschen Staat, bewust van de plichten
die we jegens den Staat te vervullen hebben.
Met blijdschap zij geconstateerd, dat onze
eerste Nederlandsche Katholiekendag plaats
heeft onder ons vierde Christelijke Ministe
rie, welks vier katholieke leden, hier aanwe
zig, van ganscher harte het welkom toege-
roepen zij, onder verklaring, dat ons katho
lieke volk dit Ministerie, juist als Christelijk
Ministerie, zoo volgaarne zal steunen, steu
nen door zijn gebed, steunen en door zijn
vertegenwoordiging, waarvan de aanwezig
heid van haar katholieken Voorzitter te de
zer plaatse moge strekken tot levend bewijs.
Wanneer we met dankbaarheid wijzen op
de emancipatie der katholieken van Neder
land, dan gevoelen we ook, dat, naarmate ons
meer vrijheid, meer invloed ten deel gaat
vallen, we die mede dienstbaar hebben te
maken aan het heil van Staat en Maatschap
pij. En met trots mogen we in herinnering
brengen, dat in 't verleden die les reeds in
praktijk gebracht is.
Neen, de juistheid van het fiere woord: „de
Koning kan wel even trouwe, niet nog trou
wer onderdanen hebben dan de Katholieken
z-ijn". behoeft niet meer bewezen, is bewezen
door tallooze roemvolle daden, in 't velleden
gesteld. Of 't in. de toekomst zóó blijven
zal? Het zal afhangen van de mate, waarin
het gelukken zal de katholieke beginselen
steeds meer en meer te doen doorwerken en
in praktijk te zien gebracht. Maar dan zal
me» het ook verstaan, dat we als goede bur
gers Tan den Staat, gedreven door liefde tot
het Vaderland, krachtig arbeiden en blijven
arbeiden,, opdat door de onzen ook in bet
openbare leven in Staat en Maatschappij ten
volle als katholieken worde geleefd. Duide
lijk' moet hot worden steeds meer en meer
voor hen, die zien willen, dal bij de Katho
lieke Kerk ligt der volkeren behoud, dat men
buiten en zonder Haar wellicht een wijle de
volkeren formeel met broederhand kan sa
menbinden, ze samen houden zeker niet.
Diep daarvan doordrongen, in eene op ge
loof oir rotte steunende overtuiging, is het
rnze dure plicht te zorgen, dat hier onze ka
tholieke beginselen meer en- meer Staat en
Maatschappij bezielen gaan, opdat in de eer-
die plaats' het dierbaar plebske grond, dat
we ons vaderland noemen, ga geven het ge-
luk, dat een volk in den waren Christelijken
Staat vinden kan. Juist als goede Nederlan
ders werpen we ons derhalve op onze katho
lieke actie, wetend, dat daarin waarborg
ligt voor behoud van orde en rust ln de sa
menleving; waarborg voor het bewaren van
den maatsehappelijken vrede; 't steeds ste
niger bevestigen van den koninklijken troon,
waarop God ome geliefde Koninginne moge
iparen- jarenlang.
Slaan we e.en blik over de wereld ,dan mo-
wfj, rceen ik, zeggen dat nergens op he
den de mogelijkheid 's Pausen wensehen te
verwezenlijken zoo groot is als hier, nergens
jie kans zoo schoon Christus-' Koningschap te
herstellen op elk terrein.
Or het in werkelijkheid geschieden zal,
iangt voor een c vergroot deel af van ons,
katholieken. Die gedachte is opbeurend, be-
noedigend, ze is oole bezwarend, wijl we be
seffen dan onze onae groote verantwoorde
lijkheid.
En daarom zullen we steeds krachtiger te
bevorderen hebben onze politieke en sociale
fictie, te bedenken echter, dat die ijdel, wel
licht zelfs schadelijk zal blijken te wezen,
tils niet vóór alles ieder van ons tracht zich
ïelf te verbeteren, te versterken het inwen
dig leven, als niet. vóór alles ieder bij zich
'.elf tracht aan te kweeken edelmoedige lief
de voor Christus, voor Maria, voor de Kerk.
zoor den Paus, groote liefde voor het'Vader-
.and,
Het hernieuwen der wereld, het alles her-
iteilen in Christus is voor alles werk des
yeestes.
Dau maar ook dan alleen, zal onze ka
tholieke zaak, niet slechts naar den vorm.
Dok in weaen in orde zijn dan zullen onze
Bteeds in bloei toenemende organisatie^ blij
ken in wezen te verschillen van die, welke
tegenover haar staan, als door ieder onzer
als voornaamste taak gevoeld Wordt: het
itreven naar eigen zelfverbetering.
Die taak moge moeilijk we,ze: ze niettemin
aangevat met moed en met vertrouwen.
Wederom heersehe de Liefdei, wil de wereld
pelukkig wezen, zoo roept de Paus ons toe.
Welnu, telkens en telkens wordt ons den
veg gewezen naar de bron van Liefde, naar
Jezus' Goddelijk Hart.
Eiken ochtend klinkt bij 't kleppen van 't
klokje uit elk onzer kerktorens ons de zoete
uitnoodiging tegen, vervat in Schaepman's
heerlijk woord:
Hier is van 't Eeuwig Leven,
De Spijze hemelzoet.
Het Brood van God gegeven
Des Heeren Vleesch en Bloed.
Met de bede, dat God onzen arbeid moge
(egenen, verklaar ik den eersten Nederland
schen Katholiekendag geopend.
Rede van Mgr. Pr. H. Pools
over de Vredesencycliek en
hare leer over die Katholieke
vrijheidsidee.
Spreker heeft zijn reder in 2 deelen ge»
deeld:
DE HUIDIGE WERELD. IN HET
LICHT D ER V REDES ENC C YC K E
Wij leven in een als ge wilt schrik»
wekkende», maar tevens voor kloeke ka»
tboliek© mannen eerlijken, groote» tijd.
Wat, bij het huidige wereldgebeuren, ook
kloeke katholieke mannen in onbewaakte!
oogenblikken van kieingeloovigibeid d,en|
schrik om het hart, zou kunnen slaan, is
niet die wemeling, in het eens zoo trotschl
Europa, van jammeren en ellenden, dj© als
de ontbonden lijkstoet en de kinderen van
den ten grave gedragen oorlog zijn: het
is de huidige, van alle zijden ons omringend]©,
ontkerstende wereld zelf; waaruit, na allerlei
adderengebroed, de ondieren van oorlog en'
revolutie te voorschijn^ zijn gekropen en in
■wier donkere krochten de oogen van an
dere, thans nog onzichtbare, monsters von»
ken.
Neen, wat ons soms den schrik om het
hart kan slaan, is niet het woeste schouw»
spel, dat de met Loopgraven doorwoelde, motj
puinhopen overdekte, nog steedfs zoo wos»
lige wereld biedt; het is de zielsIfoestand
Üe innerlijke gesteltenis, de wezenhcid vaö
den ontkerstenden modernen menscli; dio
jaren, neen, eeuwen heeft besteéd, om ouder,
de door het Christendom belegde grondsla»
gen der Europeesche beschaving, die mijn»
gangen uit te graven, welke thans krioeicn
van de lichtjes der Bolsjewiki; en die, on
danks alles, te midden der puinhoopen van
fle rondpm hem ineenstortende maatschappij,
nog steeds droomt van het scheppen eener
eigen wereld, zondel- God en zonder gods
dienst, maar vol „vrijheid broeder.ijkheid en
gelijkheid", waar de aarde zelf geleidelijk
de „liemel" wordt, dien het geloovig voor»
geslacht in het door hem tot sprookjesland',
verklaard „hiernamaals" zocht 1
Onderons, Katholieken, zijn velen wel»
licht persoonlijk overtuigd, dat het. einde
van den wereldoorlog nog slechts het be»
gin is der ellenden, die den ontkersten
den mensch weer moeten doen knielen voor
het kruis van den „Verlosser". Waar de
ontkerstening tot in het merg der beende,
ren van den modernen mensch is doorge
drongen, daar leert ons de Historie, dat
„Gottes Mülile" nog lang zuilen malen, eer,
de leuze van Paus Pius X „omnia restaurare
in Christo"' volledige werkelijkheid zal zijn
geworden.
Laat dan moderne heidenen, die op de
bouwval;,,- staan van den „toren van Babel"
hunner ontkerstende „beschaving", bij het
aanschouwen van het huidige wereldgebeu»
ren, in wanhoop de vuist tegen het vooriioofd
slaan: voor wie de wereld zien uit den toren
der Katuoiieke Kerk en van daaruit zoo»
lang reeds zagen, hoe d© wolken zich sa
menpakten waar thans de donders ratelen
spelt het huidige wereldgebeuren geen
rampzaligen, maar groeten, ja, giorievolLen
tijd.
Gewis, do herauten va» Leo XIH, d,en Paus
van „Rerum Novarum", deden ook door Ne
derland hun klaroenen schallen. Wanneer
wij ft rug denken aan die dagen, dan. doemt
voor ons terstond de reuzenfiguur van Dr.
Schaepnian op. Steeds van uit den toren der
Katholieke Kerk, over het vele kleine ge»
doe der wriemelende mensclien in de toe»
komst der wijle wereld blikkend, vond onze
groote Schaapman reeds toen in zijn kin»
der lijk geloof den moed, om zich met zijne
reuzengestalte te werpen in het strijdgewoel
en, dwars door de rijen van ultra-modernen
e» uil ra-conservatieven heen, de baan te bre
ken voor hen, die geen hervormers der Kerk
van Christus, maar daadwerkelijke hervor»
mers van de aan Christus ontrouwe wereld
willen zijn. Gewis, Schaepman voelde zich
ook Ln zijn leven reeds omringd door eene
schare van kloeke mannen, die voor de Ia»
gere miüoeinèntellende standen van het volk
op stoffelijk gebied meer welvaart, op intel»
lectueel gebied meer ontwikkeling op sociaal
en politiek gebied, meer macht en invloed'
vroegen. Zij beseften, en gevoelden boven»
iien als bij instinct, 3at de Geest des Hee»
re» da in haar oorsprong en in haar wezen
zoo echt christelijke „democratie" bezielde;
welke een eind wilde maken aan het zoo
veelvuldig' machtsmisbruik van de grootea
en rijken der ontkerstende wereld en daar-
ijm verlangde, dat voortaan, bij het bestier
van he» land, de stem van heel het „volk"
gehord zou worden.
Maar, ach. hoe weinig volgelingen, kon in die
dagen zelfs onze groote Schaepman vinden I
Hoe wenig konden onze beste voormannen des
tijds bereiken, zóodra het gold de beginselen
van liet Christendom,, ook en vooral op econo
misch gebied, daadwerkelijk om te zotten in
Bene ook toen reeds zoo dringend noodige
cadcale hervorming der ontkerstende maat
schappij.
Wie, toch, had in die dagen ooit kunnen of
duven vermoeden, dat in het Torentje, waar de
zeemeeuwen vliegen, en waar hot Stuur is van
het Schip van den Nederlandschen Staat, eens
le tot in het merg zijner beendeien Roomsche
Kuys de Beerenbrouck zou zetelen? Ja, wie
had, viif jaren geleden nog, kunnen droomen,
dat. na zoo korten tiid. niet alleen de katho
lieke Staatspartij, maar heel het ordelievend
Noderlandsch volk onzen op zijn tanden bijten
den Ruys do Beerenbrouck zou eeren als den
redder van het Vaderland? Is het niet de vader
onzen- Katholieke Sociale Actie, die thans, ala
Neerland® eerste Minister van Arbeid, op
sociaal gebied de opbouwer onzer nationale
toekomst is?-(Applaus).
Het span. dat wii in Den Haag thans voor
den wagen hebben, rijdt ons in gest rekten draf
naar het lang beloofde land der echto „demo-
oratie." De eenigen. die nog een spaak in hot
wiel zouden willen steken, zijn zij. die blijven,
oreeren en proolameeren, dat zii de eenige
•vrienden zün van het arme, maar, helaas, door
hen slechts opgezweepte volkterwiil intus-
sohen het christelijk Ministerie sociale wetten
maakt, die zelfs een Troelstra op ziin oudon
dag nog in de Tweede Kamer loeren zingen j
Ja. zeker, wii erkennen het volgaarne, ind'ien
het Nederliandsch Volk niet eerst de ondieren
had hooren huilen, welke thans in andere lan
den uit de krochten van Socialisme en Anar
chisme overal naar huiten sluipen: indien niet
eerst ook hier, in Nederland, het monster der
revolutie een oogenblik den kop uit het hol
gestoken hadzouden om van andersdenken
den niet te spreken °ok thans nog vol»
Katholieken doof gebleven ziin voor de stem
men hunner priesters, die reeds zoo lange jaren:
de Encycliek Rerum Novarum verkondigen
van de diaken! Ja, zeker, wii danken het aan'
bet huidige wereldgebeuren, dat bij niet weinige
katholieke patioons die, naar het schijnt, tot
hertoe meenden, dat men patroon en goed
katholiek kan wezen, zonder tevens een goed
katholiek patroon te ziin eindelijk de oog^j
rijn open gegaan voor de dwalingen van hol
Sberalisme, dat. hoe strem» ook van den o»
ginne door de Kerk veroordeeld, jarenlang ooit
ital vtan katholieke werkgevers heeft vert>knd.
Maar het is juist om wille van dien soo men»'
baren zegenrijken invloed der andera zoo onw
zettende wer e 1 de? at astro ph1©» dat wii»
