R,-R. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR NOORP-HOLfAKB Wat de Pers zegt BUITENLAND HET WITTE HUIS. No 88 Vrijdag 16 April 1920. Verschijnt dagelijks Bureau: HOF ALKÜAAR. TeleSccn De vuile wasch. FEUILLETON BI jAD Abonnementsprijs: Per kwartaalf franco per post t 2.50} Met Geïllustreerd Zondagsblad 0.45 hooger. R D A o'T IER633? Advertentieprijs: Van 15 regels f 1.26 elke regel meer f 0.25 5 Reclames per regel 1 0.75Rubriek „Vraag en aan bod" bij vooruitbetaling per plaatsing f 0.60. Aan alle Ib^é'e wcrdt cp eenvraag gratis een polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ontvallen tot een bedrag van f 500,-, f 400,-, t 200,-, flOO,-, >60,-, t3B,- f 15. Wie zich aan de Hoofdstad des Rijks spiegelt, spiegelt zich zacht. Deze waarschuwing mocht wel op de voorgevels der gemeentehuizen in den lande geschilderd of vastgespijkerd' wor den. Er gebeuren in Amsterdam rare dingen in de gemeente-huishouding. En niet bij uitzondering. Men heeft ze maar voor 't grijpen. Pakken we uit den hoop, het gemeente lijk Waschbedrijf maar eens beet. Daar hoeft men te kwader ure, onder den invloed der socialistische utopiën ea drijverij, dat prachtig bedrijf opgericht. Als proeve van gemeentelijke socialisa tie. Een proef, die, als zooveel van hetgeen de socialistische theoretici in hun studeer- vertrek uitbroeden en op de publieke markt der praktijk brengen, jammerlijk mislukt is. Men stelde zich gouden bergen, van het gemeentelijk waschbedrijf voor. De gemeente kon veel beter dan parti culieren, en veel voordeeliger ook, dat zaakje opknappen. Met een optimisme, dat opvroolijkend zou werken, als de geldel ijle e gevolgen voor de belastingbetalers niet zoo bedroe vend waren, heeft do gemeente Amster- dam de taak van Jan de Wasscher op zich genomen. Met het gevolg, dat het eind de lasten 1 moet dragen. Yaai af het begin is die heele wasscherij beweging een lijdensgeschiedenis in op tima forma geweest. Volgens de modedeeling van B. en W„ was er sinds 1919 een verlies van. maar eventjes een ton. De laatste verliezen zijn nog niet eens bekend. En het einde? Dat is nog niet te voorzien. Want wie meient, dat B. en W., na hun fiaeec met het gemeentelijk wasscherij-be- dsrijif, waar de knapste koppen geen gat In zien, het zaakje op de minst kostbare manier zullen liquideeren, heeft het glad mis. Dat doet wel eon verstandig zakenman, maar verstandige zakenmenschen zijn B. en W. dor Hoofdstad nu eenmaal niet en daarom hebben ze er iets anders op ge vonden. Iets geniaals. Wat heeft de Raad, die zoo hinderlijke dwarskijker, er eigenlijk ook meo to ma ken?; dat is de geniale godachtengang van Amsterdam's Gemeentebestuur. Dus en bijgevolg hebben B. en W. maar voorgesteld, om zelf, buiten den Raad om, den prijs van het waschgoed te bepalen. Zooals men ziot, boel eenvoudig en ge niaal. Nog eenvoudiger en minstens even geni aal was het voorstel der bij uitstek „kauf- ïnaunisch" aangelegde mevrouw Pothuis —Smit van de S. D. A. P., om het verlies van 100.000 maar als „oprichtingskosten" te beschouwen. Als de nieuwbakken „Senatrice" derge lijke gijntjes in de Eerste Kamer ver koopt, kan ze daar veel pleizier beleven. Men staat trouwens versteld over de „Unverfrorenheit" we gebruiken hier met opzet dit Duitsehe woord, om het krasse Hollandsebe woord dat aan de spits onzer pen biggelt, binnen te houden waarmoe B. en W. verder voorstellen den prijs van de wasch van 28 op 38 cent per K.G. te brengen. En zulks, terwijl het gemeenteraadslid Ter Haar, op schrift kon laten zien, dat de Vereeniging van Waseh-industrieelen bereid is de vuile wasch voor 22 oent aan te nemen. Terecht stelde dit lid dan oo-k voor, het bedrijf maar op te doeken. Met het door te zetten, gooit men fei telijk maar goed geld naar kwaad geld. En de heer Ter Haar toonde aan, dat de Ge meente met te dure arbeidskrachten werkt. De jonge waselimeisjos verdienen in het particuliere waschbedrijf van 8 tot 10 gul den; bij de gemeente 15 tot 20 gulden. Toch is 10 gulden voor een 16-jarig meisje niet weinig. De wasehverzendingsinrichtiugeu ver dienen cp de 32 cent per K.G. -iog tien ets., dat is toch minder dan de gemeente vraagt. Verdiend was de wijze, waarop deze heer de socialistische bedrijfsleiders der ge meenten in 't ootje nam. De Wethouders Wibaut en De Miranda te Amsterdam; wethouder Duys te Zaan dam, zijn nu een eenmaal koopman en ze blijven koopman, riep hij uit, onder het spotgelach der achtbare vergadering. Was het eind van do historie nu, dat B. en W. of de heer Ter Haar hun zin kregen? Geen kwestie van. Do behandeling van de vuile wasch vindt de Amsterdamsche Raad vee] te ge zellig. Mr. Zadok van den Bergh, die zich no,g al eens het air geeft van een Mentor in dat „illustre" lichaam, waar zooveel on stuimige Aclpllessen en Ajaxen den boel op stelten plegen te zetten, en in 't hon derd sturen, bepleitte de instelling van een commissie van onderzoek. Alle gegevens ontbraken om de zaak oordeelkundig te beoordeelen, beweerde hij. Een voorstel, waarmee de communisti sche mevrouw Van Zelmvan den Bergh wel zoo goed was haar instemming te be tuigen, mits die commissie zou bestaan uit arbeiders, te kiezen uit het personeel der gemeentelijke waschinriehting zelf!! Die gewikste dame weet wel waar Abra ham den mosterd haalt. Intusschen, men kwam Woensdagavond nog tot geen besluit. Zoo gauw moet die geschiedenis ook niet aan beur eind komen. Want: „Het wassehen is een schoone zaak, „En schaft de Hoofdstad veel vermaak." VAN DEN BALK EN DEN SPLINTER. In de socialistische en communistische pers is heel wat te doen geweest over de „ver wildering" der burgerwachten naar aanlei ding van de stompen en klappen, die Lou de Visser in Heerlen schijint te hebben opge- 100 pen. Zoo schreef „Het Volk"„dat de voortdu rende ophitsing door officieren, priesters en andere vertegenwoordigers van Staat en Kerk op den duur dergelijke gevolgen moest hebben, ligt voor de hand''. „Eerstens merkt de „Volkskrant" hier op is het nog niet bewezen, dat de bur gerwacht hier schuldig is. Tweedens keuren wij een gewelddadig optreden tegen wie ook ai" Maar „Het Volk" moet waarlijk niet praten van voortdurende ophitsing door officieren en priesters. „Het Volk" schijnt ons volk al heel weinig te kennen. Of beseft het niet, dat onze uit den aard kaltne en vreedzame landbevolking het dreigen met revolu tie, telkens en telkens weer, moe wordt? Beseft de redactie niet. dat het voort durend onrust verwekken, het dreigen met in de war sturen dier staatsmachi ne. onze vreedzame bevolking begint te vervelen? Beseft men niet. dat de breede massa des volks, die prijs stelt op hare rech ten en vrijheden, op hare meening, zich op de duur verzet tegen hun dreigen met tiranniseeren? Ons volk gaat zich afvragen be luister maar eens de gesprekken op de dorpen moeten wij ons nog langer op den kop laten zitten van die revo- lutionnaire bende, die ons maar dreigt met werkstaking en stopzetten van dit en van dat en met revolutie, die den hee- len boel in de war wil sturen? „Ze moesten ze Men ga maar eens onder die breede massa luisteren en men zal ervaren, dat het volk dat lantaliseeren m-oe is. En zoo is het verklaarbaar dat men dingen doet, die oók wij afkeuren. Maar men moest bedenken: wie een rustigen hofhond telkens en telkens ver ontrust en sart moet zich niet veiwcn- deren als hij eens uitschiet en de tan den in je kuiten zet. 't Is wel fiaai als men door eigen schuld gebeten wordt, te schreeuwen: dien hond hebben de knechts en meiden en de baas op gehitst! Een groep heethoofden uit onze groote steden vormen niet het volk,' al spreekt Da- vin Wijnkoop steeds van het arbeidende volk. Het arteidersvolk moet niets van zijn moeten staat hebben, het weet; te goed wat caar over onze grenzen gebeurt en is gebeurd. Nieuwe Puteohgievaron. Er wordt de laatsfe dagen in Duitsch- la-nd weer druk geschreven en gesproken over nieuwe reactionaire revolutiepogin- gen. Kapp zelf js wei van de baan; het heet dat nij per vliegtuig naar een neu traal land is gevlucht. Maar vele offi cieren van het ,0:1de regime schijnen op een nieuwe omwenteling te blijven hopen. Vooral ia Hommeren schuilt het gevaar. De Koln. Zeitung veraam gisteren om trent een en ander uit Berlijn, dat naai de meening der rijksregeering verwikke lingen niet zijn uitgesloten. Toch wil de rijksweerminister de in Hommeren be gonnen voorbereidingen geen militairen Putsch noemen, omdat de in deze aan gelegenheid betrokken per.01:en voor het grootste gedeelto geen beroepsmilitairen zijn. En daarom schijnt men over het al gemeen te BerLjn een geruststel.c.ide meerling' over den gang van zaken te hebben, al wordt de kans op verwikke lingen niet ontkend. De Köln. Zeitung teekent hierbij aan, dat de pogingen tot geruststelling, die van zoogenaamd bevoegde zijde gedaan worden, in werkelijkheid niet veel tot de geruststelling kunnen bijdragen. Ook was het gerucht verspreid, üat de boeren in Pommeren, in afwachting van den ko menden Putsch, sedert ongeveer acht da gen alle kolenleveringen zoo goed als ge heel gestaakt hebben. Merkwaardig doen de all-Duitsche bla den en de conservatieve politieke par tijen hun best om eventueels nieuwe re volutiepogingen reeds van te vo-ren te Laken en er alle mede verantwoordelijk heid van te ontkennen. Zoo schrijft de Deutsche T ages zeitung een scherpe waar schuwing tegen nieuwe Putsah-onderne- mingen neer. Dit all-Duitsche blad publiceert ten eer ste een waarschuwing van de Duitsch- nationale volkspartij, die als volgt luidt: „In mededeelingen, die zoowel van de re geering als van andere zijde uitgaan, wordt de ernstige vrees geuit, dat nieu we Putsche in voorbereiding zijn. Daar bij wordt ook gesproken van deelneming van communistische elementen. Het par tij be-tuur van de Duitsch-nationale volks partij wijst opnieuw op het grondwette lijke standpunt van de partij, die elke handeling in strijd met de grondwet on voorwaardelijk veroordeelt. Nieuwe om wentelingen zouden een niet te overzien onheil over U-i'.schland brengen. Het par tij Ie- tur van de Duiiseh-nationale volks partij verwacht van de vrienden der par tij in het geheele land, dat zij, wanneer zij ooit van zulke plannen ken nis krijgen, daartegen met alle macht zul len optreden. Voor licm, die deelneemt aan handelingen in strijd met de grond wet is ia de Daitseli-nationale volkspar tij geen plaats." Hetzelfde b r:l publiceert een oproep van den „Bovc der Landwivte" en den „Deutschen Landbünd," die als volgt luidt: „Do Entente pischt de ontbinding van dc „Einwohnerwehren." Dit bericht moet in alle kringen van het Duitscha volk groote opwinding teweeg brengen. De gebeurtenissen der laatste weken heb ben duidelijk bewezen, hoe onvoorwaar delijk noodzakelijk de oprichting van „Eiüwoiinerwehreu" juist op het land is. Wanneer zij zichzelf niet voldoendo ver dedigd, staat de bevolking bloot aan plun dering e-n bedreiging van liet leven door de bolsjewistische elementen. Dat betee- kenfc in uitgebreider zin: storing der le veasmiddelenvoorziening en hongei sncocl voor het geheele Duitsehe volk. Tegen dezen onreelitmatigen eisch van onze vij anden moeten wij krachtig opkomen. .Wij verwachten van de reg'eering, dat zij alle middelen zal aanwenden om dezen nieu- 'wen aanslag op DuiischLands rust en vei ligheid te verhinderen. Landgenoqten, protesteert overal eenstemmig en met kracht tegen uw ontwapening, want wan neer de Duitsehe landbouw onbeschermd is, „heeft het Duitsehe volk geen broodI" Deze oproep is aan de bevoegde rijks- en staalsautoriteiten reeds toegezonden. Ernstige mededeelingen doet de Vor- wiirts: „Uit Voor-Pommeren vernemen .wij, dat de tijdelijke vrijwilligers daar niet wor den ontslagen. In Greifswald houden de ijdeIjk-vTijwiliiue st-denlen voortdurend oefeningen in het scherpschieten en het werpen met handgranaten. Van ontslag der Gallische troepen js geen sprake. Staat se ommis aris kameraad Krüger heeft b.v. ontdekt, dat in het begin van de vo rige week een groot aantal hunner op Ganlieim was. Zij worden niet ontslagen, maar in Krawok (Mecklenburg) bijeenge bracht. De beruchte kolonel Bischoff heeft kort na Paschen in Greifswald met een groote kliek officieren geluncht en hun daarna mededeeling van zijn plannen ge daan. Tegen Bischoff js een bevel tot in hechtenisneming uitgevaardigd." Ten slotte wordt in de Vossische Zei tung melding gemaakt van samenwerking tusschen geheime communistische genoot schappen en officieren van het oude leger, Duitschland is dus de crisis nog niet te boven! Communistische gruwelen. Uit Hamborn wordt gemeld, dat daar den dag na den aanval op do optrekkende troepen zeventien geheel ontkleed© lijken zijn gevonden. Voor zoover ze herkend konden worden, waren het alle rijksweer- soldaten, die levend gevangen genomen waren. 159.) 'Mijn omgahg bepaalde zich als kind bij voorkeur tot het mannelijk geslacht, zoodat toen ik den maagdel ij kon leeftijd bereikt 'had, ik geen enkel meisje vond, dat ik ,mijn vriendin kon noemen. Een gevoel van schaamte em eerbaar heid dat toen in mij' ontwaakte, belette mij verder op zulk een familiairen voet (met het andere geslacht om te gaan en nu stond ik geheel alleen on begreep ik «eist recht welk eene verkeerde stelling ïk in de maatschappij had ingenomen. Ik werd verdrietig, ja, tusschenbeide 000 moedeloos, dat ik het excentrieke idee opvatte van marketenteter te worden, 4eto wat natuurlijk volstrekt niet met dé plannen mijns vaders strookte want hij had mij1 als jongeling een hoogen militai een rang in het leger willen zien inne men, maar had hij kunnen vermoeden,, dat ik gewoon soldaat zou blijven, zeker <S>u hij mij Jiever eeu andere levensbe stemming hebben toegedacht; bovendien het was ook een bespottelijk denkbeeld marketenteter dat was ook te gering. De militaire glorie bleef intusschen bij mij schering en inslag. Ik droomde altijd van gevechten te voet en te paard en als ik een enkele maal aan den dood dacht, scheen een sterfbed op het veld van eer mij' het verkieselijks! Roem en eer waren voor mij' alles; wat daar buiten lag kon mij1 niet bekoren. „,0, had/de ik toen alles geweten als nu Hadde ik ingezien dat da menscli van aardsohe glorie niet voortdurend voed sel voor zijn ziel kan erlangen en het juist nederigheid en ootmoed zijn, welke hem geschikt maken een goed te beërven dat nooit meer vergaat. „Ik kan niet zeggen, dat mijn vader mij als protestante eene ongodsdienstige op voeding had gegeven, maar het sprong te veel in het oog, dat dit alles voor den vorm geschiedde, om, zooals velen zeggen toch „iete" te hebben waaraan man zich vastklampt, daarbij begreep hij ook te recht, dat de zedelèer, in dan ehristelijken godsdienst vervat, voor eon »«teje oiMjjs- baar is, wil het zioh voortdurend kunnen beroemen op oen vlekkofcoaoa levons- waodel. »Wat hj vooe zwik ooit getestf" In Gelsenkirchen deelde de oers'e bur gemeester mede, dat het Comité van Ac tie 721),-145 mark van de stad heeft af geperst. Daarbij komen nog de onkosten voor het begraven der slachtoffers en an dere betalingen ter hoogte van 245.00(f mark. De door d"o burgerij aangegeveitf schade door plunderingen en „requisition" bedraagt rond 2,070.000 mark. Door deels buiten de stad liggende streken werd nog een schade van 1 milliocn mark opgege ven. GEMENGDE BUiTENL BERICHTEN. 1 Mei te Parijs. Mag men den correspondent van de Etoiie Beige ie Parijs vertrouwen, dian zal de 1 Mei staking in d'e Fransche hoofdstad dit jaar atoemeener zdjm dan verleden jaar. 1 oen heb ben gas en electriciteit, op enkele oogenbhk- ken na» geregeld doorgewerkt. Dit maal zal het niet zoo verloopen. De 'bond van arbei ders in het gas- en electriciteitsbedrijf heeit een beroep op zijn leden gedaan om den len Mei gedurende '24 uur het werk te staken. Ook de hond van transportarbeiders zal aan de staking deelnemen. De spoorweg- mannen van <te ParijsGrleansmaatschappij willen zich niet met een staking van 24 uur tevreden stellen. Zij willen een werkstaking van on'topekten -duur fanneer het Algemeen Verbond van den Arbeid geen voldoening krijgt ten opzichte van een nauwkeurig om schreven program, dat heet zal aanbieden. Voorts schijnt er gerekend te moeten worden op' een uitgebreider actie dan verleden, jaar der post- en telegraafmenschen, misschien wel op een algeheele staking van brieven- en telegrambestellers. Ter dood veroordeeld. Dinsdagochtend is in de Strangevvays Gaol le Manchesier, een doodvonnis voltrokken. Een officier, Holt genaamd, was beschul digd eenige maanden geleden zekere Mrs. Breaks in de duinen bij St. Anne's-o-n-Sea te hebben vermoord. Hij had zooveel invloed op haar, dat ze kort voor haar dood een groote levensverzekering ten zijnen gunste afsloot. Holt ontkende den moord, werd echter ter dood veroordeeld en is Dinsdag opgehangen. Twee Italiaansche vliegtuigen, die deel namen aan den vlucht Rome—Tokio» zijn hij Aleppo door Arabieren met machinegeweer vuur neergeschoten. De Arabieren hebben de toestellen gehouden, doch de vliegers toege staan om over Konsiantinopel naar hun land terug te keeren. Een van de vliegers was tijdens den geheelen oorlog aan 't front geweest, zonder ooit gedeerd te zijn, Te Benthem staken de rechterlijke amb tenaren als pretest tegen de uitzetting vaa den eersten staats-advocaai. Zij hebben zidr met de ambtenaren in de andere plaatsen u» verbinding gesteld om in het geheele gebied een algemeene staking tot stand te brengen. De krijgsraad te Duisburg had dezer dagen vijf personen ter dood veroordeeld. Van hoogerhand is nu de krijgsraad als vooroordeeld gestaakt, waarna een nieuwe rechtszitting werd gehouden, waarbij aan den militairen voorzitter een beroepsrechter en een arbeider werden toegevoegd. De terdoodveroordeelingen werden toen opgeheven. De brandweerman Appelman te Keu len heeft anderhalf jaar geleden zooals nu na een twist met zijn vrouw pas door deze is uitgebracht, zijn ziekelijke zoontje van 7 jaar, aan wien rij een hekel had, op een uit stapje doogeschoten en begraven. De iegeering van Haiti heeft, naar in Duiischland bekend is gewerden, aan zestig in Haiti woonachtige Duitschers het verbjijf ontzegd, wegens deelneming aan den laat- sten negeropstand. de, en dacht,; dat kwam er zoo nauw niet op aan, als ik maar geloofde en daarin het middel vond om braaf te blijven, want zoo dit niet gebeurde zou hij oneer van mij' beleven, en hij bezat eergevoel genoeg, om den dood boven da schande te verkiezen. ,„Ik had den ouderdom van 19 jaren bereikt, toen ik in kennis kwam met ©en eersten luitenant, die in mijn vader een beschermer vond en eenmaal zijn bevorde ring tot den hoogs ten militairen rang waarschijnlijk aan zijn voorspraak zou te danken hebben. Het was een aardig, be leefd jongmensch, theoretisch in den krijgsdienst goed onlwikkeld, maar te zwak om zich tegen de vermoeienissen van den oorlog bestand te voelen, en alzoo praetisch ongeschikt voor militair. Katho liek opgevoed bleef hij' zijne belijdenis gebouw, ofschoon men hem geen ij veraar voor 't geloof kon heeten, daar hij, zoo ik mij' herinner, zijne verplichtingen slechts met een zekere wankelmoedig© traagheid nakwam In alle opzichten verdraagzaam tegenover andersdenkenden, kon hij zich toch met het protestantisme niet veraani- gen en hing het geloof zijner vaderen aan raet eene voorliefde en trouw, welke bewondering verdienden. Mijln vader was, zooals ik zeide, hem nogal toegedaan, hij werd onze hiusvriend, en, na twee jaren bij ons verkeerd te hebben, mijn verloofde. Mocht de eerste Ludwich Traumbach gaarne lijden, hij had op den langen weg ook mijne genegenheid ge wonnen, en daar hij geen mededingers naar zijn hand had en ik dus niet in de gelegenheid was te ontdekken of er ook nog edele karakters bestonden met wel ker bezitters ik liever het levenspad had wijlen bewandelen, voldeed ik aan het verlangen mijns vaders en gaf aan het aanzoek des jongen krijgsmans gehoor, toen ik het nog gaarne wat in beden king had gehouden. Doch wat ik ook op een schielijk genomen besluit mocht tegen hebben, één gedachte troostte mij 5 hij was soldaat. Mijn vader, die niet van lang dralen j hield, gaf aan den wensch van zijn jongen vriend gehoor, om zich spoedig met mij in het huwelijk te verbinden, te meer vond hij dit verkieslijk, daar er alle kans bestond dat er spoedig een oorlog tusschen Pruisohan en Frank rijk zou uitbreken en Ludwich, alsdan van mijl geseheiden moetend» leven, zich troosten kon d«$or de gedachten dat hij voos» altijd a*K mij verbonden was. „Op liet laatst van September, in hec jaar 1806 brak werkelijk de oorlog met Frankrijk uit. Verschillende legerkorpsen verlieten Berlijn, met hen mijn goede goede vader en Ludwich Traumbach, dien ik slechts drie weken als echtgenoot had bezeten. Het afscheid was treffend. Ik bleef met een oude meid alleen ach ter; dit maiakte mij zeer bedroefd, doch het was in de eerste dagen mear de eenzaamheid, doch het afzijn der dierba ren veroorzaakt, dat mij griefde (daar ik den oorlog als noodzakelijk be schouwde voor den krijgsman, die roem en eer wil verwerven), dan eigenlijk de vrees voor een noodlottigen afloop welke menigeen in mijne plaats zou ge pijnigd hebben. Helaas' ik wjst niet tot welk een prijs de militaire glorie ge kocht wordt. lit wist het niet, maar ik zou het weten, want de oorlog gingeen offer van mijl edsehen, dat m;ij des te zwaarder viel, omdat ik onzinnig genoeg was om zoo iets niet tot de mogelijk heden tie rekenen. (Wordt vervolgd.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Ons Blad : katholiek nieuwsblad voor N-H | 1920 | | pagina 1