R-fc. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR NOORD-HOLLAND SCHUtD EN BOETE No. 193 Vrijdag 18 Juni 1920 13e Jaargang BUITENLAND Door Centraal Europa FBU1LLKT! )Nf. BLAD JS* A 5* NV» *ü»'l Abonnementsprijs* Per kwartaalf 8,—, franco por post f 2.&O5 Met Geïllustreerd Zondagsblad f 0.46 hooger. Verschijnt dagelifks Bureau s HOF ©g gdagtqs3? 43a' Advertentieprijs: Van 1—6 regels f 1.26 elka regel meer f 0.25 5 Reclames per regel 10.75; Rubriek „Vraag en cas- bod" bjj vooruitbetaling per plaatsing f 0.60. Aar» slto efecitr.é'e wordt cp ««vraag B^tis eon polis verstrekt, weike hen verxekert tegen onfiovalten tot een bedrag van f600,-, f400,— f200,-, f!00,—160,—f3©,— 018.— -li i. ZIJN DE TOESTANDEN IN DUITSCH LAND BETER DAN DIE IN OOSTEN Rijk? MERKWAARDIGE OVEREEN STEMMING, KENMERKEND ONDER SCHEID. Weenen is voor heel Europa, voor wel haast heel de were d de stad, het oord yan den sp.eekwocrde.ijk geworden nood; reeds spoedig evenwel kregen wij bij ons verblijf op Duitschen bodem den in druk en wij gaven d en indruk reeds aan het slot van onzen vorigen brief dat de toestanden in Duitschland weinig of niet veel béter zijn dan in Weenen, in Oostenrijk. En nu is het merkwaardig, te ervaren, hoe de volkeren, wanneer zij eenmaal eco nomisch „lijdend" worden, overal den zelfden lijdmsgang gaan: hoe overal ongeveer dezejde nood komt te heerschen onder ongeveer gelijke, zonderlinge om standigheden, hoe de nood overal de zelfde excessen en fataliteiten veroorzaakt. Evenals in Weenen, en Oostenrijk, in Hongarije, zoo is ook in Duitschland het economisch leven ernstig verstoo.d. er hecrscht schaarschte aan vrijwel alles, vooral aan levensmiddelen. Dies zijn ook in Du.tschland de,kinderen over 't algemeen deerniswekkend onder voed en krijgen wij in de Duitsche gasthui zen wij overtuigden ons daarvan in Miinchen ongeveer dezelfde treurige tafereelen te aanschouwen en ongeveer dezelfde smartelijk ontroerende klachten over noodlottig gebrek te hooren als in de gasthuizen van Weenen. Ook .in Duitschland sterven kinderen en ouderen vanwege de ondervoeding in al te grooten getale, lang voor hun tijd Ook in Duitschland: verschrikkelijke duur te, ten Hemel schietende hamstering en „Schieberei", voor den rijke alles, al thans véél, voor d;n arme weinig of niets. Ook in Duitschland: onbetaalbare arbeids Kronen, die steeds hooger en onbetaalbaar der worden, en het maatschap^e.ijk samen leven steeds duurder, steeds onmogelijker maken. Ook in Duitschland tengevolge van d: totaal onevenredige loonen voor handen en geestes-arbeid een fatale dooddruk king yan den middenstand, vooral van den intelleciueelen middenstand. Ook in Duitschland: Ongure, al dan niet „politieke" elementen, die op den loer lig gen om de ellende van het volk uit te buiten, om gebruik makend van d verwarring in alle opzichten den chaos nog te verèrgeren in communistischen, in anarchistischen zin. Of er in Duitschland gebrek, vooral aan levensmiddelen bestaat Men oordeele, naar hetgeen wij te Miin- schen vernamen Van d_ d.stributie bekomt men wekelijks per persoon 300 gram vleesch, al thans op papier, want vaak komt het voor dat er niet meer dm 100, of 150 gram of heelemaal géén vkesch beschikbaar is; in sommige streken zat men maanden lang zonder vleesch; en d n te bedenken, dat men in vredestijd met a..e graagte dagelijks 'n 120 gram vteesch verorbe.de. Wekejjks krijgt men 2% pond brcod (en wat voor broed! het is hoegenaamd niet beter dan het broed in Weenen) en verder om de 14 dagen (ais 't er is) 340 gram meel. Het boter- of vet-r,antsoen bedraagt 50 gram in de week; hiermede moet men iet onsmakelijke, somwijlen walgelijke jrocd besmeeren en tevens nog het m'd dagmaa]smakelijk maken; wij zul- .en ons niet wagen aan een chemische analyse van wat men in Duitschland „bo- .er" belieft te noemen: 't is vies goedje! chte boter hebben wij tot op heden op onze reis door Centraal Europa trou wens nog heelemaal niet gezien, tenzij dan in het blikken busje, dat wij uit Holland medenamen. Om de 14 dagen krijgt men 375 gram suiker, zocdat de „sösze" kussen in Duitschland wel tot het verleden moeten behooren; wekelijks 50 gram kaas, z.g. kunstkaas, 1 pend aardappelen en (da- is nog een zeer wisselvallige nieuwigheid) cén ei Met de melkvoorziening is het aller treurigst geste.d; alleen kleine kinderen en speciaal behoevende vrouwen kunnen... 1/16 liter dunne, verwaterde of slappe ge condenseerde me;k per dag bekomen. Verder krijgt men nog wat erwten, wat boonen, wat „Haberflocken", alles bij elkaar nog hoegenaamd niets! Omtrent de ondervoeding der Duitsche kinderen deed men ons in gasthuizen te Miinchen ontstellende med deelêngen: ten gevolge van ondervoeding is het weer standsvermogen zóózeer verminde d, dat velen een eenigszins Aangrijpende ziekte niei of bezwaarlijk d .orstAAn kunnen; vooral de tuberculose richt steeds grooiere ver woestingen aan. Boter, vet en zeep, ziehier Hetgeen, waarom men ons bij ons bezoek aan d; gasthuizen welhaast sméékte. De duurte is ondanks de voor velen enorm gestegen salarissen in Duitsch land voor de bevolking in 't algemeen zóó erg, dut velen nog niet eens datgene, dat.... weinige kunnen bekostigen, wat de distri butie biedt; het ge.d heeft hoegenaamd geen waarde meer, wat alles nog verer gerd wo.d. d.or de gewetenlooze praktij ken van beroeps-„schteber" en d .or d relatie's om-beters-wil, welke bijna alle stedelingen met vriendj-s onder de platte landers onderhouden. Wij hebben een net gezin Jeeren kennen, waarvan de vader in den oorlog sneu velde ien waarvan de moeder in zware zorgen achterbleef met 6 nog jonge kin deren. Van 's morgens vroeg tot 's avonds laat moet die gotde moeder nu de deur uit, de straat op, om wat werk, wat ve.dienste re vinden, alzoo heel den dag de kinderen aan hun lot overlatend, om des avonds moe en afgemat, niet ze.den nog zinder iets terug te keeien tot haar hongerende kin ren. Kan ,men 't betalen, och, dan valt er altijd nog wel wat extra's te bekomen. Daartoe heeft Duitschlar.d, evenals Oos tenrijk, zijn hatelijke „Schieberei". Tot eere van Beieren moet het echter gezegd worden, dat men er daar in ernst en naar best vermogen naar streeft, d: „Schieberei" den kop in te drukken, zoo nebben de Beiersche boeren en arbeiders daarin bijgestaan door de autoriteiten, a;le „Luxus-Hctels" in 't Noorden van Beie ren zonder pa d n gezuivei-d van de ham sters-O. .W.-iirs, die daar in grooten getale van hun schandelijken O. W. een ergerlijk luxueus leventje leidden, er niet tegen- öpzier.d, voor één pond boter 100 Mark en voor het pension per dug 250 Mar1' te betalen; later heeft men de „Schie berei" in Beieren neg trachten te treffen, door voor kettinghandelaars, woekeraars, en „Schiebe" het telephoon-geheim, waar van natuurlijk schande.ijk misbruik gemaakt weid, doodgewoon cp te heffen. Wanneer we als stelregel aannemenn (men moet met dergelijke stelregels in on zen „demokratischen" tijd uiterst voorzich tig rijn!), dat een geestes-arbeider naar de beteekenis van zijne piaestatie's in de samenleving méér behoort te ve.dienen dan d e handen-arbeider, dan zijn in Duitsch land niet alleen d: verhoudingen ernstig gestoord, niet alleen onjuist, onzuiver ge- worden, doch radlkaalomgekee.d. Met d.en verstande, dat het loon voor geestes arbeid het handrn-arbeids.oon nooit zóó overtioüen beeft en nooit zóó overtref fen zal, als thans het geestes-arbeidsloon overtroffen wo.d. door het Icon voor han dznarbeld. Naar verhouding tot het „honorarium" van Jeeraien, professoren, enz. worden er aan arbeiders gewè.dige loonen betaald, en nóg gewe.dlger zijn de loonen, welke worden gevraagd en afgedwongen. In een der musea van Mönchen verdient (1 j directeur ettelijke duizenden marken min der dunde huisbewaarder! In de kalimijnen van Staszrurt verdienen de ongeschoo.de arbeiders een minimum ran 25 Mark per dug, is ongeveer 7500 Mark per jaar, met toeslagen van b.v. 00 Mark per kind per maand; boven dien krijgen zij spek, schoenen, enz. met oesjag van de regeering veel goedkooper dan de niet arbeiders. In Keulen vragen de Bank bedienden, b.v. voor het postje van „Hausdierier" on gehuwd een salaris van 14.030 mark per ;aar. i Metselaarsknechts verdienen 6 a 7 Mark per uur (voorheen een h:.e* dagloon 1) een rekenaar heeft berijm d, dit bij den oouw van een huis icdhe steeneen mark moet kosten, vooraleer hij goed en ,vel in d e muur gemets? d zit. Is het wonder, dut er ;-an bouwen heden ten dage in Duit-chlazd n.et meer te den ken valt en dut het economisch leven er in 't algemeen steeds onmogelijker wordt? Graait men zichzelf '.let een graf? De studenten- zijn 1 Duttsehlard wel mede het ergst de uupe van de tijdsomstan digheden: voor het grootste deel voort gekomen uit den inte..ccaieeleii en amb iClijken middenstand, die door de duurte als 't ware geruinee.d werd nu zijn inkomsten met de -duurder-wording allerminst gelij ken tred h.e.den, hebben de meeste stilden en van huis weinig of niets meer te verwachten en zien zij zich geheel op zichzelf toegewezen Top a.le mogelijke wij zen trachten de steden.en nu -zo^vcei geld ii verdienen, dut ze zichzelf in leven kun nen houden enhet college-ge d be ia]en: ze ve;huren zich ais kantooibedicn den ove.dag en studeeren 'snuchts, ze probeeien zooveel mogelijk lc-sen te ge ven, die echter gezien het groote aan- iiod spotgoedkoop zijn, ze verrichten nachtarbeid in fabrieken, gedu rende den jongsten winter hebben veje studenten in Miinchen zelfssneeuw geruimd om de rijkelijke 30 Mark per clug te veid.cnen, welke de autoriteiten vooi rlergelijken arbeid gaarne betalen! Een en ander le.d; tot veterlei gevolg: Men leent in goed vertrouwen op de toekomst groote sommen om het studie leven te .kunnen voleinden, men werpt zich met razernij op de sttrdic om toch maar spoedig gereed te zijn (de Münchener Universiteit bezit een professor van 25 jaar!) en .om in vele gevallen... tóch geen positie te bekomen, -ófwelmen werd; zich wanhopig van de -Studie af, en wordt.handen-werker. Een bejaard professor beeft zich op bij na 60-jarrgen leeftijd nog gedwongen ge zien een handwerk aan te asemen: met zijn inkomen -kon hij sinds @14 geheel niet meer rotsdkemen en hetkspitaaitje dal hij bezat, was geleidelijk opgeteerd; er. die man leefde nog zeer goedkoop, had geen kinderen Er zijn natuurlijk nog wel beter gesi tueerde studenten, zoons van kooplieden, van O.-W.-ërs enz., doch régel is het, dat de studentenhongerlijden, dat zij 's nioigens niet anders krijgen dun een kop „Ersatz" koffie zor.der melk, dut zij 's middags een (lang niet altijd warme) maaltijd bekomen waaraan een ge zond mensch nog niet half genoeg heeft en dut zij, 's avonds thuiskomend, nog de kast nasnuffelen om een stukje brood, om 's anderendaags 's morgens weer niets anders te krijgen dun wat „Ersatz"- koffie! Zeldzaam zijn de studenten die in den namiddag nog een maaltijdje kunnen nemen. De toestanden in Duitschland zijn dus vrijwel gelijk aan die in Oostenrijk. In Duitschlar.d echter leeft - terecht meerhoop. Het .Oostenriiksche volk bezit geen moed, geen levensdurf meer, en dut is mede een .van de grootste red .nen, waarom de toekomst van Oostenrijk zich zoo trooste loos .doetaanzien, het Duitsche volk evenwel durft de toekomst nog Aan, hoezeer het ,op heden ook in d.'uk en ellende leeft, het is er zichzelf bewust van, dat het zich nog weer eenmaal opwerken zal kunnen tot graag gedroomde hoogte. ES WAR ZV SOHöN GEWElSE T Op do vergadering' van liet centrum uit den Rijksdag had Trimborn. Woensdag voorgesteld dr. Mayer, den Duitschen zaak- gelastgdie te Parijs, tot rijkskanselier te benoemen. De vergadering had hier tegen geen bezwaar en Trimborn ging toen met zijn voorstel naar president E- bert, die het er ook mede eens was. Het bericht van de National Zeitung van Woensdagavond was dus juist, maar dr. Mayer, die Maandag nog te Munchen vertoefde, was reeds Dinsdag naar Parijs teruggekeerd en daarom seinde president Ebert om te vragen of hij de opvolger van Herman Mue.ler worden wilde aan hot hoofd van een coalitie van centrum, democraten, Duitsche volkspartij en Bei er, che volkspartij, waartoe dr. Mayer zelf behoort. De Vorwiirts publiceerde gisterencch- tend zelfs een lijst van de ministers van het kabinet Mayer, zooals men zich deze in parlementaire kringen reeds voorstelde. Rijkskanselier dr. Mayer, binnenluad- schc zaken de democraat Koek, buiten- 'aadsche zaken von Nos'riz, gewezen Sajc- sisch gezant te Weenen, economische za ken Wiedfeld, financiën dr. Wirth, de tegenwoordige minister van financiën, schatkist von Siemans, de democratische afgevaardigde van Berlijn, arbeid de Prui sische minister Stegerwald, verkeer Grö- ner, verdediging Gessier, die reeds in de oude coa'itie deze portefeuille beheerde, justitie dr. Heinze. Deze lijst was echter nog niet defini tief, omdat verschillende der genoemde candidaten nog hun toestemming moesten geven en omdat men het aan dr. Mayer, die heden Vrijdag te Berlijn werd ver wacht, zelf moet overlaten zijn medewer kers te kiezen. Van een andere zijde werd intusschen gemeld, dat de Duitsche volkspartij toch niet mede zou doen. Het „Berliner lagebiatt" vermoede dat ook de sociaal-democraten een portefeuille zouden krijgen en dat b.v. Bauer, de ge wezen rijkskanselier, tot minister van verkeer zou worden benoemd. En daar kwam gisterenavond het be richt, dat Dr. Mayer, de Duitsche zaak gelastigde te Parijs telegraiisch het ver zoek van president Ebert, om een kabi net te vormen heeft geweigerd. En daar ligt weer het gekiele gebouw in elkaar. DE KABINETSCRISIS IN OOSTEN RIJK. De besprekingen van president Seitz met de leiders der partijen hebben tot dusver geen oplossing van de krisis op geleverd. Volgens de bladen is het moge lijk, dat er een politiek oveiigangsminis- terie komt, dat een beperkt program zou kunnen vertooneu om daarna tot ontbin ding van het parlement en nieuwe ver kiezingen over te gaan. DE MINISTERIEELS CRISIS IN NOORWEGEN. „Be.rlingske Tidende" verneemt uit Christiania, dat de rechterzijde van. het Storting zich bereid verklaard heeft, om een nieuwe regeering te vormen. Als le den van een nieuwe regeering worden ge noemd: Halvorsen, minister-president en minister van justitie; Michelet, miniate1* van buitenlandsehe zaken; Lykke, minis- ter van koophandel, en Kiddervold Jen sen, minister van onderwijs. INTERNATIONALE CONFERENTIE TE GENUA. De internationale conferentie te Genua, die zich bezig houdt met den arbeid aan. boord van schepen, heeft een voorstel aangenomen van den Engelsehen arbei ders-afgevaardigde, strekkende tot het te rugzenden van kwesties betreffende do vischvanget naar de verschillende regee- ringen met advies deze kwesties in over leg met de reeders en de zeelieden te re gelen. Na levendig-e gedachtenwieseling heeft de conferentie eenstemmig het voorstel van Thomas aangenomen om een com missie te benoemen, die zieb met de bin nenscheepvaart zal bezighouden en uit maken of deze aan een internationale re geling onderworpen moet worden. EEN FRANSCH DUITSCH HOF VAN ARBITRAGE. De Fransche bladen deelen bijzonderhe den mede over bet gemengde Franscb- Duitsehe Hof van arbitrage. Het tiende hoofdstuk van 't verdrag van Versailles stelt bet in. Het zetelt te Parijs en be slaat uit 4 secties, door 'n neutraal rechts geleerde voorgezeten, bijgestaan door een Franschen en een Duitschen rechter. Het moet geschillen van particulieren nard beslechten, die in den oorlog tusschen Fracaseben en Duitschers voorkwamen. Do eerste sectie houdt zich met twistpunten ■n verband met Elzas-Lotharingen bezig. De tweede met kwesties aangaande schul den van voor den oorlog de derde met za ken betreffende particuliere goederen, rechten en belangen van Franschen in Duitschland; de vierde met kwesties van contracten, industrieelen, art-istieken of Iitterairen eigendom, QEHENGDE BUiTENL. BERICHÏEff, Een afschuwelijk drama. Een. afschuweliik drama wordt uit Ram- bervillers in de Vogezen gemeld. Een spoor- waehter heeft zich in een aanval van deli rium op zijn vrouw en zijn vijf kinderen ge worpen om hen te dooden. Twee kinderen waren dan ook terstond dood, de vrouw en de drie andere kinderen verhoeren in hope- loozen toestand. Men heeft nog niet uit kun. nen maken van welk wapen de krankzinnige Vrij naar net Engelseh van A. S. Swan; Geautoriseerde vertaling 4. „Je ontvangt meer geld dan je verdient Maar ik wacht op antwoord. Waarom heb je dat geld geleend en wat heb je er inee gedaan?" „Dat kan ik u niet zeggen. Ik schrijf niet ieder©n stuiver op dien ik uitgeef. Ret geld smelt eenvoudig w.-g onder •emands handen." „,Zoo zoo', Nu, in het vervolg zal het ku minste niet meer mijn geld zijn dat onder je handen wegsmelt. Het wordt tijd dat ik aan die verkwis ting een eind maak. Noen, sta nog niet fP ik heb je nog meer te zeggen. Een «air uur geleden 13 Aaron Fletcher hier geweest." „Fletcher? Wat kwam die doen?" ...Natuurlijk kwam hij om jou, en om <>ver zijn dochter te spreken. Je van je JHaute avonturen af te houden is een ding dat ik al sinds lang heb opgegeven. Eergevoel en karakter schijnen nu een maal zaken te zijn, die men bij jou niet moet zoeken, klaar dat je hier bijna onder mijn oogen de meisjes van alles op de mouw speldt en de dochters van onze eigen werklieden niet rnet rust laat, dat is meer dan ik. kan en wil verdragen. En daarom wou ik je maar even zeggen dat tusschen ons van vandaag af alles uit is." Geoffrey kreeg ©en kleur en er kwam een ongefoovige trek op zijn galaat, „Wat bedoelt u eigenlijk met dat laatste' vroeg hij. „Precies wat ik zeg. Je kunt naar huis gaan en je koffer pakken. Ik ben veel te toegevend en te lankmoedig voor je geweest. Ga de wijde wereld in en zie wat men daar voor je over heeft als je lichtzinnigheid en karakterloosheid tot de voornaamste kenmerken van je levensge drag maakt." „Das u wenscht dat ik Branethoipe ga verlaten?". „Zeker en dat w©L vandaag nog. Ik heb je dikwijls genoeg gewaarschuwd. Het is tijd geworden om over daden te spreken, nu woorden blijkbaar niet den minsten indruk op je maken", v „En waar moet 'ik dan teen," vroeg Geoffrey nu toch met ©en uitdrukking van angst op hetgelaat. Zijn vader haaide de .Behouders op. „Dat is niet mijn zaak", antwoordde hij kortaf. „Gij hebbeen schitterende toekomst verspeeld. Zoowel op de universiteit als in de zaken hebt -ge alle gelegenheid genad om u te onderscheiden. Die gelegenheid hebt ge verwaarloosd dëS te erger voor u. Hier geeft g©.;tan allen een slecht voorbeeld, brengt mij niet dan erger nis en schande Ik herhaal dat hst tijd is om er een eind aan .te maken. „En wat denkt u .dan nog voor me te doen, nu u inij1 het huis ,ea de fabriek ontzegt?" Deae vraag en de ?wijfce waarop ze ge steld werd deden FaussiDs atoom en ver ontwaardiging tot -een -uitbarsting komen. Hij sprong op, .keek met bliksemend oog zijn zoon aan en sprak: .„Niets doe ik meer voor je, dleifdig© -verkwister. De fout is geweest dat -wij' al dien tijd veel te veel voor je gedaan hebben. Was het niet geweest van je moeder, wier hart je gebroken hebt, adan aou ik v©el minder voor je gedaan "hebben, en dat was waar schijnlijk beter geweest En terwijl je heel goed w&et ja aljemaaf achter den rug hebt, ben je onbeschaamd ge noeg mij te vragen wat ik verder nog voor je doen wiL Niets, zag ik je, niets. J e kunt tien pond sterling krijgen om je overtocht naar Amerika te bgtalen en dan lioop ik niets meer van je te hooren, tenzij je je leven betert. En nu, ga heen Geoffrey, of ik bega ©en ongeluk aan je". Het was een diep indrukwekkend tooneel deze vader, sterk in zijn rechtmatigen toorn, staande tegenover den zoon die voor het eerst zulk «en scherp vonnis over zijn lichtzinnige slechtheid hoorde. Arthur Faussit was altijd een man van wei nig woorden geweest! En het was dan ook de brandstof, die zich sinds jaren in zijn ge moed had opgehoopt, die nu opeens tot zulk een geweldige vlam uitsloeg. „Ik weiger uw ellendige tien pond aan te nemen," barstte Geoffrey nu opeens uit. „Ik benuw zoon, uw oudste zoon, en gij hebt het recht niet mij zoo zonder eenige bron van bestaan buiten de deur te zettem. Ik heb mij zeker niet schuldig gemaakt en gij zijt niet zonder schuld eraan, dat ik zóó ben opgegroeid. Aan de verantwoordelijkheid daar van kunt gij u niet zonder meer ontrekken." Maar dit was niet de manier, waarop ik dit ©ogenblik met, den nuden begr Faussit gehandeld moest en kon worden. Hij werd wit van kwaadheid, deed een stap naar voreir, greep zijn zoon bij den arm, opende de deur en wierp den ontaarde naar buitan. Het slot kraakte achter Geoffrey dicht. De jonge man stond verslagen en in verwarring; dit ha<l hij niet verwacht! Een oogenblik stond hij onbeweeglijk, toen greep hij onder het mom pelen van een verwensching zijn sporlpet en zijn fiets, en reed weg. Zijn vader bleef geruimen tijd onder den invloed der uitbarsting van drift, die henï zoo had doen handelen. Eindelijk kwam liij er toe zijn bezweet voorhoofd af te wis- sehen en zich met geweld lot kalmte te dwingen. Het berouwde hem niet zóó gehan deld te hebben hij was et diep van over tuigd, dat hij er het recht toe had en dat; hij aan het wangedrag van zijn zoom een eind moest maken. Maar zou dit het einde zijn? Geraken wij op deze wereld wel ooit geheel uit onze zorgen en uit ons verdriet? Al vermijden wij de rechtstreeksche oorzaak, iets blijft er altijd van over al ware het maar de herinnering. verypigd.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Ons Blad : katholiek nieuwsblad voor N-H | 1920 | | pagina 1