NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR NOORD-HOL* SCHUlO EN BOETE No 175 Donderdag 29 Juli 1920 13e Jaargang 0 it wassen. BUITENLAND Be Bussisch-Poolsche Oorlog. FEUILLETON. BLAD 1 &boR«iement8pr!3»j Pm kwartaal l f 2,—, franco per post f 2„50j Met Geïllustreerd Zondagsblad f 0.45 hooger. Verschijnt dagelijks Bureau s HOF @i ALKMAAR. Teietoon t besactie^ssi 4S3' Advertentiepriiti Van 1—5 regel» f 1.25elke regel meer 0-25; Reclames per regel l 0.75; Rubriek „Vraag en aas. bod" by vooruitbetaling per plaatsing f 0.30. Aan «Ho abonité'a wordt cp snnvr«a0 gratis een polls verstrekt, welke hen verxekert tegen ongevallen tot een bedrag van <600,-, 8 400,-, f 200,-, HOP,-, 160, -, 158,-665.- Onze tijd. staat in het toeken van ver- «enigiing en concentratie. De oude spreuk der Romeinen: „Door eiendracht worden kleine zaken groot", is zóó tot ieder» hoofd en hart doorgedrongen, dat propa ganda maken voor organisatie al bijna tot de overbodige dingen gaat bekooren. Wie van het nut van vereeniging nu nog miet overtuigd is, zal men wel nimmer bekeer/en. Maar, zooals alle goede zaken, heeft ook deze haar keerzijde. Wij zien, hoe or ganisaties op politiek en sociaal terrein misbruik maken van haar maeht: vak- vereenigingen van overheidspersoneel, die het openbare leven lam leggen om een paar aenten loonsverhooging of om dingen, waarmee zij zelfs niets te maken hebben,; boycotten van vreemde landen, wier regeeringen hun niet aanstaan enz. Allerlei uitwassen, waartegen de sa menleving in haar eigen belang goed zal doen zich zoo spoedig mogelijk te keer te stellen. Maar ei' zijn ook nog andere concentra ties met niet minder gevaarlijke uitwas sen. Wij bedoelen de bedrijfsconcentratie, die in trustvorming ontaardt. De economische moelijikheden der oor logsjaren hebben ook bier te lande tot combinaties van handelszaken gevoerd op groote schaal, zooals dat voor dien alleen in het buitenland plaats had. Wel kenden wij de groote vennootschappen, b.v, in confeetieartikelen, die door sa menvoeging van enkele groote firma's, het ia. zich opnemen van bestaande klei ne zaken en het stichten van filialen, om zich nieuwe concurrenten van het lijf te houdlen, tot machtige combinaties groei den. Maar de hatelijke trustvorming met nl de gevaarlijke aankleve van dien was ten onzent vrij wel onbekend. Wij hebben er nu een leeljjk voorbeeld van. Onlangs hebben wij meegedeeld, dat aan het 250 man sterke personeel van de Amsterdamsche Suikerfabriek Spakler Tetterode, tegen September de dienst is opgezegd, omdat de zaak gesloten moet worden, gedwongen door de „Gentral e Suiker-Maatsehappij." Er blijft nu nog één suikeronderneming over, die van W. A. Scholten. Ook deze zal die „Centrale Suiker Maatschappij" allen toevoer van grondstoffen afsluiten en dan ie zij de baas. Dan zijn wij allen op genade en on genade aan deze trust overgeleverd. Hoe zoo iets in zijn werk gaat, vertelde het „Algemeen Handelsblad" dezer da gen: De bedrijfsconaentratie i,s natuurlijk niet opeens lot stand gekomen. De Wes ter Suikerraffinaderij is al eenige jaren vóór den oorlog begonnen zich te inte resseeren in ruwsuiker-fabriaken; met de coöperatieve fabrieken werden contrac ten afgesloten. Maar de eigenlijke trust vorming had plaats ia 1918; alleen Spak ler on Tetterode benevens een fabrnek te Sas van Gent behielden hun zelfstandig heid. De overige oudernemingen traden alle tot de trust toe, hetzij door verkoop hunner a an deel en, hetzij door een con tract van belangengemeenschap. Na deze concentratie greep de Minister van Landbouw in de suikervoorziening in on legde de geheels industrie de levering van 910.000 zakken, op voor de distributie (H pond per week per per soon) tegen lagen prijs. In dit alles had men niet meer behoe ven te zien dan een natuurlijke uiting van het wereldverschijnisel dier hedrijfseon- centratie, wanneer de trust niet haar af nemers gedwongen had, de eenmaal ge sloten contracten te anmuleeren en wel door de firma's die dit constant bleven weigeren, door midldel van een „zwarte lijst" te boycotten, waardoor zij zeer ern stig in haar bedrijf geschaad werden. Gunstig stak hierbij de houding van Spakler en Tetterode af, die hun afne mers en ook de slachtoffers van de trust zooveel mogelijk tegemoet kwam Deze firma is nu echter zelf het slacht offer geworden van het optreden der Centrale Suiker Maatschappij; alle bin- nenlandeche grondstoffen worden haar onthouden, en koopen op de buitenland- selie markt is bij het tegenwoordige prijs niveau veel te speculatief; het zou eien onderneming tot de ruïne kunnen voeren Men zal vragen, waarom ook deze fa briek niet door de trust opgekocht is. Dat was natuurlijk mogelijk geweest; maar de capaciteit van de Weeier Suiker raffinaderij heeft geen uitbreiding noo- dig en dus zou het aenige doel van een aankoop geweest zijn: stopzetting en af braak. De directie van Spakler en Tette rode heeft dian ook, toen aanvankelijke besprekingen met haar gevoerd werden tot toetreding tot de trust. o.a. om die reden geweigerd, zich met de overige producenten te oombineeren. De Centrale Suiker Maatschappij gaat intusschen rustig haar gang. De uitge sloten afnemers hebben processen tegen haar aanhangig gemaakt, maar deze sle pen nog. Het is trouwens de vraag, of de trust zich van een veroordeeling tot schadevergoeding veel zal aantrekken; zij verdient èn door dien uitvoer tegen on gekende wereldmarktprijzen èn door het uitschakelen van alle tusschenhandcla- ren, geweldige schatten, dank zij haar bijna volstrekt monopolie. Moeten haar aandeden nu nog meer omhoog worden gedreven! Een request vaa de uitgeslo ten firma C. W. Eerman, makelaar in suiker te Amsterdam, aan den Minister van Landbouw, had geen ander gevolg, dan dat de Minister antwoordde, hangen de het justitieele onderzoek geen termen tot ingrijpen aanwezig te achten. Eenige uitgesloten firma's hebben getracht, door een stro-oman toch suiker van de trust te onvangen; dit mislukte op den duur. Alle commissionair», die het product van de raffinaderijen aan binnemlamd- sche afnemers verkochten, zijn ondanks een schriftelijke overeenkomst van huil bestaansmiddelen beroofd; de Suikerban d-el Maatschappij, die tot de trust behoort heeft hun functie overgenomen; de make laars (tussehenpensonien tussehen ruw- sui'ker-fabrieken en raffinaderijen) zijn deels overbodig geworden; of worden evienals de grossier», die de trust onwel gevallig zijn, uitgesloten. Nu heeft de Sulkeroentrale wel een te legrafisch protest naar den Minister ge zonden, waarin gezegd wordt, dat niet zij de oorzaak ie van de aanstaand© stop zetting der Amsterdamsche Suikerfa briek en dat zij nog niet die onbeperkte macht in ons land heeft.maar haar argumenten lijken weinig steekhoudend en op de zwaarste beschuldigingen wordt gezwegen. De vraag is nu maar, of dit alle» lij delijk moet worden aangezien. Onze straf wetgeving, noch het wetboek van Koop handel kent geen maatregelen om zulke handelsuitwasisen tegen te gaan. Wanneer de Tweedie Kamer Indertijd de anti-diuurtewet had aangenomen, was er tenminste iets tegen te doen geweest. Maar nu staan de verbruikers weerloos. Wij vertrouwen echter, dat dergelijke kwade praktijken de volle aandacht van onze Christelijke Regeering hebben. In ons vrije, christelijke land zullen derge lijke schandelijke dwangmaatregelen niet worden geduld. In beslagneming van den geheelen sui- keroogis't zou al vast een middel zijn om de oppermacht van die „Centrale Suiker- Maatschappij" te breken. En inmiddels kan onze wetgeving met een stel artike len worden verrijkt, die anderen de lust zullen benemen om op soortgelijke prak tijken als de Suiker Maatschappij te zin nen. Volgens een draadloos bericht uit Mos kou aan d.e Fransehe bladen, heeft Trots ky op een congres van spoorwegpersoneel verklaard, d'at Polen weldra zou ophou den een bufferstaat te zijn tegenover Rusland en dat het „een roode brug voor de sociale revolutie naar west Europa" zou wo I-dien. Trofeky achtte het noodzakelijk de En tente ten spoedigste te plaatsen tegen over een verpletterd Polen. De hoofden van de Britsche en de Frans-olie regeering hebben, na advies van maarschalk Foch, het besluit be krachtigd, Dinsdag door de conferentie van ambassadeurs genomen, om het te rugtrekken der Britsche en Italiaansche troepen uit de gebieden van Allen stein en Marienwerder op te schorten. Zij heb ben aan dien geallieerden hoogen com missaris te Dantzig opgedragen, te trach ten te beletten, dat de hulp der geallieer den aan. Polen wordt gesaboteerd, door politieke daden, zooals de staking der ha venarbeiders, die weigerden een schip met munitie te lossen. Een Havas-Reuter-bericht uit War schau meldt, dat ondanks hun aanvaar ding van het Poolsche voorstel inzake een wapenstilstand, de bolsjewieken o ver het gehesle front hun hevige aan vallen hebben hervat De Britsche en Eransche regeering heb ben aan Polen doen weten, dat zij zich den moeilijken toestand waarin dit land verkeert, blijven aantrekken ien het raad zullen geven. Het Poolsche legerberieht van 27 Juli maakt melding van verschillende tegen slagen der Polen en erkent de ontruiming' van Pinsk, een ontruiming, die ,,ia vol komen orde" plaats had. Op enkele deelen van het front behaalden de Russen plaat selijke successen. Het officieele bericht van den Poolscken staf maakt bekend dat de Russen door de Poolsch© stellingen aan de N-arew (de rivier die uit de buurt van Lomza komende, langs Ostroleka en Poltusk stroomt en ten N. W. van Warschau bh' Norvy-Duor inden Weieb- sel valt), heen zijn gebroken. Verder is Pinsk door de Polen ontruimd. OPSTAND IN POSEN? De „Telegraphen Union" verneemt uit Meserit® d.d. 24 Juli: Volgens van ver schillende zijden ontvangen berichten is in Posen een opstand uitgebroken. Men spreekt van een revolutie. Reeds Maan dag zijn de Poolsche grensposten inge trokken, wat men in de grensplaatsen Essche en Tirschtiegel kon waarnemen. Dui-teehe vluchtelingen, die te Mesericz aankwamen, brachten eveneens berichten omtrent oen opstand, terwijl zij tevens mededeelden, dat de Poolsche troepen, ter onderdrukking van den opstand naar Posen teruggetrokken zijn. ITALIË EN ALBANIË. Volgens een bericht van de „Köln. Ztg." uit Milaan, werd Dinsdag de overeen komst luasoh-en Italië en Albanië afge sloten, Zij bevat de volgende punten; Italië staat Valona aan Albanië af; de stad komt onder de directe heerschappij en versterkt. Op dieze wijze zal Italië de moeit zich niet meer met het burgerlijk bestuur van Valona, dat geheel aan de vertegenwoordigers der rege.ering van Albanië wordt overgedragen. Voor zijn militaire veiligheid krijgt Italië het eiland Sasen-o, waarop het alle voor zijn maritieme en militaire veiligheid nood zakelijke werken kan do-en uitvoeren. Al banië stemt er verder in toe, dat Italië Punta Lingueta en Punita Treporti bezet en verstertk. Op deze wijze zal Italië de haven en de stad Valona militair beheer - selien. DE ONGEREGELDHEDEN TE ANTWERPEN. In zake de bloedige gebeurtenissen op den Guldenisporendag te Antwerpen ant woordde de Minister van Binnenlandeche Zaken aan de interpollanton, het ten zeerste te betreuren, dat burgemeester De Vos ondanks het aandringen van de re geering niet teruggekomen is op zijn ver bod. V-oor niets ter wereld, zei hij, zou ik w-elke verantwoordelijkheid ook willen hebben bij het vergieten van bloed van een medeburger. Hij liet dan ook do vol le verantwoordelijkheid voor het gebeur de aan den burgemeester. Het was he-m niet ontgaan, dat de betooging te Borger- hout in die grootste orde had plaats ge had. Het stuk, dat men door hot slacht offer, to-en dit reeds mot den dood wor stelde, had laten ondierteekenen, had hero •allerminst overtuigd van diens schuld. Hij achtte dliensvolgiens een gerechtelijk onderzoek noodig. Nochtans m-o-et aan d-e bevelen van den burgcmec-s-' ,-r omv-oor- waardelijik gehoor worden gegeven. Ten slotte deed de minister een beroep op de Kamer, om het taalvraagstuk on verwijld op te. lossen. Hij wijst op den buitengewonen ernst vau den toestand welken zekere Kamerleden en een de-el van het publiek niet willen inzien, die de Vlaamsche leidiers maar voortdurend uit schelden voor vijanden van het land.. Hij noemde eindelijk éten dood van Van den Ree-ek een waarschuwing. EEN BOLSJEWISTISCHE SAMENZWERING, De „Magdeburgische Zeitung" meldt: Een koerier bracht een afschrift van een overeenkomst, die den 17en Juli in Memel tussehen den vertegenwoordiger der Sovjet- regeering, Joffe, den voorzitter der Duitsche onafih. &oc.-d.em. part-ij Hilfferd-ing en Dr. Levi, werd afgesloten, naar Maagdenburg. Hieriii staat o. a.na het overschrijden der grens door de sovjet-troepen wordt on middellijk de bo-l&jewistisohe republiek uit- geroepen, in de eerste plaats in Koningsber gen, Danzig. Tilsit, Breslau, St-ettin. Frank fort aan den Oder. Ratibor, Gleiwitz, Koes- liin en Stralsund. D-eze stedei> en het daartusschen liggend terrein dienen als operatiebasis en op- marschgebied voor het daar zich concentjee. rende roode leger, d-at onder Russisch com mando zal staan. Het opper-commando be rust bij generaal Jantsj-ef. In dit gebied worden o. a. de volgende maatregelen onmiddellijk getroffenallo i-u- dustrieele bed-rijven gaan onmiddellijk in bezit van. den Staat over; bakkerijen, sla gerijen en verbruiksvereeni-'agen worden staatsbedrijf. Alle levensmiddelen worden in beslag genomen voor civiel en militair ge bruis. De toevoer van levensmiddelen zal verze kerd worden door gebruik te maken van de opbrengst van den oogst in Polen, waar van twee derde nasi Duitschland vervoerd wordt. Den veiligheidsdienst nemen, met de. politie, de communistische regeeringstroepen op zich, welke uit soldateu der Duitsche ba taljons van het roode leger bestaan, die reeds in Rusland bh ret roode leger hebben meegevochten. Het Russische leger beschermt het prole tariaat tegen uitbuiting door commercieels ondernemers en verzamelt om zich heen allo vrijheidsgezinde arbeiders, die verplicht zijn aa.n de vorming van arbeiders-bataljons deel te nemen. DE CONFERENTIE TE BOULOGNE. Lloyd George keerde Dinsdagavond v-an zijó? conferentie met Millerand terug. Vol gens den diplomatieken medewerker de-r „Daily CJhronicle" verklaarde de premier, dat het een nuttige en succe-sriike dag was geweest. Volle overeenstemming was verkregen tussehen Frankrijk en Gr.-Britannië. Frank rijk bad zich bereid verklaard tot een con ferentie over een algemeenen vrede met Rusland, te Londen te houden, onder voor waarde, dat de Poolsche vrede gesloten zou moeten zijn, alvorens over een algemeenen vrede gesproken kan worden. Men neemt aan, dat deze voorwaarde als een toets be schouwd wordt voor de oprechtheid der Rus sische regeeriug en dat het de wensch dei Fransche regeering is, dat de Poolsche vrede te Londen gesloten zal worden. De algemeene vredesconferentie te Lo-nden zal aan niet alleen omvatten vertegenwoordi gers van Groot-Britannië. Frankrijk, Italië en Rusland, doch ook van Letland, Estland-, Litauen en Roemenië. FOCH EN LLOYD GEORGE WELGEMOED. De bijzondere correspondent van de „Ma tin" heeft te Boulogne een onderhoud ge had met Eoch, die over Polen gezegd heeft: Wanneer men stand wil houden, dan hcudt men stand, wanneer men zich wii verdedigen, verdedigt men zich. Men heeft slechts te zeggen: ik wijk niet verder terug en indien men dat zegt zooals het behoort, dan houdt een leger stand op het gewilde punt. Polen heeft er de mi-d-delen toe. I-k heb liet nooit aangeraden agressief te zijn daarvoor zijn de bewijzen voorhanden, maai ik heb het geraden zich waardig te ge dragen en zich niet den wil van den over winnaar te laten op-dringen, want het heeft slechts te willen en het is niet overwonnen. Lloyd George, zeg-t de oorrespondent, zag &r opgelucht uit. Hij v-erklaarde. dat alles is geregeld, zoowel de Russische als de kolen- quaestie. En toen ik liem vroeg: Wat denkt u van Polen? antwoordde Hijop zijn gewone charmante wijze den spot drijvende met ge wichtig© zaken: twintig Fransche en tien Engelsehe divisies maar aan het hoofd wil ik een bataljon journalisten, aangevoerd door lord Northcliffe! GEMENGDE BUITENL. BERICHTEN. De wereld to-nuenmaat. Uit Lloyd's scheepvaartlijst blijkt dat de ruimte aan stoomschepen, thuishoorende in de voornaamste zeevarende landen van de wereld in Juni 1920 in totaal 53.905.000 ton of 8.501.000 meer dai in Juni 1914 be- (Vrij naar het Engelsch van A. S. jSwanj Geautoriseerde vertaling 32. Zijn toestand was wanhopig: groote kralen zweet stonden op zijn voorhoofd. En nu Annie Fletcher, zijn jonge vrouw, d;c zulk ccn over groot vertrouwen in hem gesteld had, gaare ne zijn ballngschap had willen deelen en di- nu vergeefs daar midden in het overdrukke Londen op hem gewacht moest hebben. Hij kon slechts bidden dat de een of andere om- standigiieid bij naar thuis haar belet had aan zijn verzoek te voldoen. Met schrik dacht hij aan den toestond eener jonge vrouw, die aan :.en uitgang vr.n een der groote Londensche stations tevergeefs naar haar man uitziet en ü.-.u aicv V.V., t v. uiteen te gaan. Hij lag dood j ul< tlo hij voorzien uit maar iedere ^'UU'A' :"V-ntrni triMc van voriangen ora op te :'/j[ n zijn arme Annie tc gaan zoeuen. Ein- Vg'-:1- v,"t fl!J «ict Unger in staat zijn ongo- 10 bedwingen en waagde hij het, de kleine schel in beweging te brengen die op het Kastje naast zijn bed stond. Twee secon den later stond een andere zuster met ernstig, doch glimlachend gelaat voor zijn bed. „Zuster, ik kan niet langer hier blijven, ik moet opstaan," begon hij zonder eenige in leiding. „Er is niets aan te doen. Mijn zaken daar buiten dulden geen verder uitstel." Zo knikte begrijpend en legde no ar koele zacüte hand op de zijne, die zoo zenuwachtig san de dekens trok. „Dat zeggen ze allemaal," sprak ze zacht, „maar er komt nu eenmaal voor iedereen nu en dan 'n tijd dat men wel gedwongen is stil te blijven l'ggen. Het is gelukkig niet zoo heel slecht met u, ge hebt geen koorts, al windt ge u ook vreeselijk op. Doet de wond veel pijn. „O neen, heelemaal niet. Geeft u mij mijn kleeren maar en laat mij gaan. 't Is hcusch noodig." „Zonder verlof van een der huisdokters mogen we dat niet. Maar als ge zoo dringend noodig weg moet kan ik er wel een halen. In- l usschen zou het veel beter voor u zijn als ge hier ^nog rustig tot morgen bleeft.Morgen is het Zondag. Zullen we afspreken dat ge -Maandag heengaat als de dokter het goed vindt?" Ze sprak zoo kalmeerend alsof ze een kind voor zich had, de goede zuster. „Neen zuster, haal de dokter nu dadelijk. Met hem zal ik gauwer klaar komen dan met u." „Goed, ik z?l hem halen, maar misschien is hij ergens met een patiënt bezig. Dan zal het een oogeiiblinje duren." Het half-uur dat nu volgde Was het langste dat Geoffrey ooit doorgemaant had. Einde lijn, daar stond een jonge, slanne gestalte in een lange Witte jas voor hem. „Zoo, en wat is hier asn de hand," idonK het. Geoffrey's blinken spranen boekdeelen. „Niets bijzonders dokter. Ik scheel niets meer en moet hier noodzakelijk weg. Mijn par ticuliere zaken zullen hopeloos in de war loo- pen als ik hier nog een dag werkeloos blijf lig gen. Wilt u aan de zuster zeggen dat ze mijn kleeren geeft en mij laat gaan De jonge dokter ging op de rand van het bed zitten en haalde zijn thermometer te voor schijn. Het was Geoffrey bijna onmogelijk die twee of drie seconden stil te blijven liggen. „Heelemaal normaal," sprak de dokter. Er is eigenlijk niets tegen dat ge opstaat. Al leen vrees ik dat je je geducht zwak zult voe len als je in de beweging komt, want je hebt ontzettend veel bloed verloren. Hoe is het eigenlijk gekomen?" „Ik veronderstel dat men mij aangevallen heeft, maar ik nan het mij niet meer herinne ren De ander nnikte veelbeteekenend. Ik was niet dronken, als u dat soms be doelt," sprak Geoffrey beleedigd. „Wilt u nu zeggen, dat ze mij mijn kleeren geven ik schijn het grootste deel van mijn geld kwijt te zijn en moet noodzakelijk gaan onderzoe ken waar het gebleven is." De dokter knikte en ging heen, overtuigd dst deze patiënt er een was die „aan den rol" was geweest en zich er zelf niets van herin nerde. Ongeveer een uur later verliet Geoffrey met zijn tasch in de hand per rijtuig want hij voelde zich nog zwak én weinig vast op de beenen het ziekenhuis. Hij reed dade lijk naar het hotel m Soho, waar het ongeval hem overkomen was. Toen hij zich daar aanmeldde trad de eigenaar zelf op hem toe en ontving hem met ijskoude beleefdheid. „Het spijt mij zeer, meneer, maar we kunnen u daar geen uitleg van geven, wij weten nergens van. Ook hebben wij vandaag geen enkele kamer vrij." „Ik heb uw kamers in het geheel niet noo dig. Den kellner moet ik hebben, dien met zijn gladde gezicht. Die heeft mij bediend toen ik hier met dien Duitscher zat. De ke rel heeft mij ïl mijn geld afgenomen en mij nog verwond ook." „Kunt u dat bewijzen „Wel stellig. Is de Duitscher nog hier „Neen, hij is gisteren moigen naai Hoek van Holland vertrokken. En ik zou u niet raden de politie in deze zaak te mengen, meneer," ging de hotelhouder veelbeteeke nend glimlachend voort. „De politie doet soms zulke lastige vragen, en u ziet er niet precies naar uit om groot vertrouwen in te boezemen." Geoffrey wierp een blik in den spiegel van goedkoop glas daar boven den klecr- standaard, en hij schrikte zelf zooals hij ei uitzag. „Laat mij u dat zeggen," sprak hij opga wonden, „uw hotel is er geen voor fatsoen lijke heden, en gij zelf zijt een schurk. Ib zal naar Scotland Yard gaan en hoor en wat men er daar van zegt. Ik ben in uw hotel beroofd, en dat zal ik in ieder geval bekend maken, opdat de menschen weten waaraan ze zich te houden hebben." De hotelhouder boog koeltjes zonder zich blijkbaar ongernst te maken. Hij hield zich er van overtuigd na de enkele taakte dat hij dezen Engelschman gezien had dat deze zelf geen al te rechte wegen beWaiy delde. y«rvoJg4#

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Ons Blad : katholiek nieuwsblad voor N-H | 1920 | | pagina 1