Rijwiel-Lantaarns
in 40 modellen,
Herman de Graaf,
Het winkel-wezen te Hlkmaar
in vroegere eeuwen.
Zijdam 8 en 9.
Telef. 626.
„Het Witte Huis" van de Fa. H.
Bij den lie >.r L. TRIJBETZ, Laögestraal,
staal het getrouwd' paar The.) en Trims
zijin pasgekochte meubileering Ie bewonderen.
Een aardige reclame.
De paraplu ie-étalage van den lieer J. P.
QDERELLE, Langestraat, is zejr aardig ge
reed ft-maakt. Docli niet alléén pnrapluie's ver
koopt de hear Que ellé; bij etaleert ook alle
soorten reisartikelen.
De Firma- YI'MA, Langestraat, heeft prach
tige piano's voor de rami-m gerangschikt. Af'eii
toe krijgt liet publiek een mooi nummertje
muziek Ie hoor n d >or de eleclrische 'piano.
Fraai schoenwerk, v zwart en bruin, is rc-
-elale.u-d bij den heer EETJEX, Langestraat
Alles staal hier kauri; tie Fes op orde, zoodal
men gemakkelijk een keuze kan dóén.
De he r II. WIELAGE, Lamgeslrufll, heeft
gedacht aam de La nii-bou wt-en toons tell i :ig en
daarom in zijn mooie étalage hulde aan den
landbouw gebracht.
Voor wiegen, lui rimndea etc. kan men te
recht bij den h eLANDMAN, Langestraat-
De liejr J. ME'l'Z. Langeslraal, stelt artike
len voor den schoonmaak tentoon.
De -hevr LEEGWATER, Hoogstraat, beeft
een étalage samengesteld, die in haar gein re
uitmunt en mag gerangschikt -worden tus-
schen de werkelijk aantrekkelijke uitstal
ramen.
'Als er één étalage i^ waarvan in nooge
S. Cloeck tijdens de winkelweek.
Een étalage, dip de voorbijgangers zonder
onderscheid door haar zeldzame schoonheid
en het grootschp der opvatting overweldigt
is wel deze van de Firma .MEIJER, Langè-
st-raal: dal is nu tens ;ei groolsleedsche
en hoogslmoderne uitstalling, waarin bel ;»u-
1)1 iek aanschouwelijk- bewezen wordt dal de
pluimen {Je vogels maken; en wat wil de
massa meer in d .zen tijd
Hoeden, boord m, da-ssen, overhemden, man
chetten n wat die. méér zij, worden aan
geboden door da fa. DE HAAN, Langestraat.
De dames vinden fraai opgemaakte hoeden
voor hel komende leizoen Dij Mej. S. KUI
PER, Langest-rnnl.
Nu de winter nadert zal mei allicht aan
de knekel gaan donken. Mocht men een nieu
we moedig liebb; 11 dan ne ue nïen eens een
kijkje bij den heer Jb. ELZAS, Langestraat,
die lev; n-s ne.ikelen, kinderwagens, enz.
éiakert.
Een Laaie, kalme étalage is de van de
Firma SPAANDER Co., Langestraat. Zij
titelt «en motorfiets mei berijder in de kast,
0111 zoodoende dfe aandacht Ie vestigen op de
molorkkeding.
N oor e'ectrischg Lampen en complete elec
trische installatie?, etóclrische kachels, stof
zuigers e. d. moet men de fijne étalage van
de Firma VAN DER LAAN STAM, Lan
ge» traat, hezichlift-n.
De winkelweek-étalage van de bekende „Onnoozele Schaapjes" (H. Bulthuis),
in de Langestraat.
mate ben verleidingskracht voor de dames uit
gaat, dan is het wel dip van dei heer VAN
DER VEEN, Fnidsen, die het er op aange
legd Schijnt ie hebben om snoeperige daniês-
mondj.es Ie b-elooveren. Wal niel zegge 1 wil,
dat ook niet hemen graag eens snoepen!!
De étalage van d m lieer OTTO FINKEN-
SIEPER, AlienI, munt uil door liet hag;.l-wil(!c
der lentoongstelde goederen: tafelkleedjes,
wit goed, wollen goode.en, enz, alles geëta
leerd mist een verbazende nauwkeurigheid én
goeden smaak.
In >de étalage van d-3.11 jiéer IMIIUESEN,
Fnidsen, wedijvert liet eerte artikel met hél
andere om da gunst van liet publiek.
D-e N. V, ALKMAARSCH WARENHUIS
Sigaren, si ga iet Ion ei tabak kan men vin
den bij Mevr. DE ERF.XNE, I-angbstraot.
Doch ook „DE BEURSKLÖK", Lange
straat, biedt in e n fraaie étalage alle soorten;
rookartikelen aan, speciaal de „Klok'-tabak.
De Firma HIT.L)ERI,\G, Langestraat, biedt
aan wal er o[i liet g'bied van gramephean
en pathephoon is baielkt.
V001* Jjoilet-arlike'.'en kan ir.ea zeer goed
terecht bij d Firma BIJLOOS, Langestraat.
Fraaie tapijten, loopor-s etc. zijn geëtaleerd
bij de Firma OBER, Langestraat.
Bij den t e r KOKKES, Lan;eslraat, staan
de 1 e rlijkste gebakjes en de fijnste choco
lade voor liet raam. Eon en ander lokt spoedig
tol koopen uil.
De lie r v. d. MEULEX, Ijangestraat, lieoft verleden terug! te keeren om de moe-
zijn ruime étalage verschillende boeken, l <jers en dochters des huizes ter markt
platen en doozon postpapie
rangschikt,
zeer netjes ge-
te zien stappen met groote korven aan
den arm om van alles en nog wat
tegenwoordig meestal uitsluitend uil
winkels betrokken in te slaan.
Een deel van het Stadhuis zelfs is
vroeger klein-markt geweest: Toen de
Alkmaarsche vroedschap in het jaar
1500 in gield-verlegienhéid verkeerde
(dat is 'haar later nog .wel eens méér
overkomen), toen boden de Kerkmees
ters van den grooten St. Laurens haar
aan „in den name derzelver Kerke, ze
kere Renten op- de voorschrevene Kerke
te verkoopen, en van de penningen, die
daervan zouden komen, 't voorschreve
ne Stadhuis te repareren, ende daerin
te maken „een Halle, daer men zekere
Wie heden ten dage met hart en
ziel in dein waren geest van burger-
saamhoorigheid een Alkmaarsche win
kel-week mede-beleeft ein daarbij niet
nalaten kan vérder te denken dan van
daag of.... gisteren, die slaat zijn handen
van verbazing in elkaar, als hij, een
wijle in zichzelf keerend, nagaat, welk
een geweldigen vlucht het winkel-we
zen genomen heeft in betrekkelijk wei- Koopmanschappen op zoude mogen ver-
nig tientallen van jaren.
Wanneer we thans de stad doorwan
delen dan worden we in vele stra
ten welhaast na iedere tien stappen
aangetrokken door de keurigst verzorg
de étalages van de meest verscheiden^
de nitgezochtste artikelen achter winkel
ruiten. die in sierlijken vorm enl vooral
in gróótte1 met elkander wedijveren, izóó,
dat 't den toeschouwer vaak een .ar
chitectonisch raadsel en tevens een aes-
thetisehe vraag wordt: hoe die hooge
en zware bovenbouw der massale win
kelhuizen geschraagd kan worden door
twee te zwak schijnende pilasters met
een zóó breed glas-vlak daartusschen.
Des avonds leven we in een too-
verachtigie winkelwereld: 't is géén dag.
dat wéten we, en dat zién we aani
den donkeren hemel, doch we baden
daarom niet te minder diép in een gol
ving van licht: van overal komt het
licht tezamen vloeien, en waar we
bii tie huidige intensiteit van £as- eri
voorkeur aan gegeven zouden hebben,
hun waren in hun voorhuizen en onder
hun luifels te kijk te leggen voor de
koopgragen, die aldus voor regen,
enz. beschut een en ander gemakke
lijker in oogenschouw konden nemen
dan op de open marktplaatsen of als
't varende kooplui betrof aan de
oevers der rivieren en aan de wallen
der grachten.
te'ri in zij;n „overheidsbemoeiingen met
stedebouw tot aan den Vrede van Mun
ster"), misschien wel vanwege het
slechte klimaat, ten gevolge waarvan
de behoefte aan 'den verkoop-in-'t-klein
de kooplieden en de ambachtslui er de
steeds gróóter werd van alle wii-
zjgingen in de maatschappelijke samen
leving aanstonds en mei groote voort
varendheid profijt trachtten te trekken
beschouwen wii schilderijen en teeke-
ningen va;n oud-Alkmaarsche straten .en
grachten, dan valt het ons op, hoe tal
rijk véle eeuwen voorheen reeds
in Alkmaar de .typisch oud-Hollandsche
winkeltjes warenvan buiten gemoe-
deliik-artistiek met hun uitstekende lui
fels, hun bewerkelijke uithangborden,
hun „strenge" venstertjes met ^stren
ge" ruitjes, hun luikjes, hun „halve"
deuren, hun keurig-SYmmetrische trap-
gieveltjes, van binnen: intiem door
het door de kleine ruitjes schaars bin
De grootsche étalage van de firma H. Meijer en Zoon in de Langestraat.
koopen"gelijk geschied is.
Van alles werd in het algemeen op
de markt in hallen verkochtdaar
van kunnen getuigen de namen van
de vele verschillende markten, wel
ke wii in Alkmaar eèMmaal gehad heb
ben en voor een klein deel nóg,
hebben: de Koorstraat zou genoemd
zijn naar de Kor e nmarkt, in 1587 werd
er een v 1 e e s ehhal opgericht, verder
Twee van de fijnste étalages, welke de winkelweek te aanschouwen gaf, die
n.l. van den Heer Lienesch in de Langestraat.
Uit Alkmaarsche „keuren' blijkt, dat K.e^nen wii de leermarkt, de groen-
hiier reeds, omstreeks' het jaar 1400 koop- te nmarkt, de botermarkt (Bo-
waren werden uitaesteld onder luifels terstraat), de app elmarkt, de vi sch
op stoepen, - de open markt bleef markt .de^lin n en-, garen- en vlas-
Daarbii kwam, dat de huisindustrie
véél winkels onnoodig maaktemen
1 kocht op de markt een lap goed en liet
zich daarvan door een lid van de kleer
makersgilde een pak of een kleed ver
vaardigen, schoenen liet men zich
door een lid van de schoenmakersgilde
aanmeten, enz.
Vermelden wii ten slotte nog, dat
vele reizende kooplieden het land dóór
trokken met hun heéleji winkel bii zich,
huis aan huis hun .waren te koop ,aan-
en
meer speciaal ten nutte van vreemde
kooplieden en boeren van buiten.
Onze voorvaderen moeten wel échte
winkeliers geweest zijn, die naarmate
hélt leven zich meer wijzigde, zóó, dat
electrisch licht de tentoongestelde arti
kelen in de étalages bezichtigen, daar
schijnt alles ons nog yeel schooner;
veel aanlokkelijker en veel begeerlijker
dan overdag!
Och! och! Hoe geheel anders was biedend ofwel op de openbare markt
dat allemaal in de tijden van voorheen, plaatsen op bepaalde dagen hun artike-
In tijden, nog zoo betrekkelijk kórt aSShs men - in te|lhstelling
voorbn! mep meer zuidelijke steden vrii spoe-
dig tot een meer „eigenlijk" winkel-
t Is interessant, hier even na te Systeem gekomen; misschien wel (zoo
gaan, hoe men in den beginne zeer veronderstelt tenminste Dr. W. B. Pe-
geleidelijk, doch gedurende de laatste1
decennia met verrassende vooruitstre
vendheid het winkel^systeem heeft uit-
gebreid, vergemakkelijkt, verwééld'rigd!
Zoolang gr menschen ini geordende
samenleving hebben bijeéngewoond;
zullen er voorzeker ook „winkels" ge
weest zijn: zoo zijn er onder de lava
bedekking in het oude. Pompeji volle
dige broodbakkers- ein potjes-cn-pan net
jes; winkels gevonden, doch in den be
ginne zal 't wel gebleven zijn bii win
kels, waarin dié artikelen verkocht wer
den, welke nu eenmaal noodzakelijker
wijze in 't klein en voor dagelijksch ge
bruik onder (de menschen gedistribueerd
moesten worden.
Do markten waren in vroegeren tijd
voor den handel in 't klein van veel'
grooier belang dan tegenwoordig,
en we behoeven zelfs niet vér in het
nenvallend daglicht en bij avond nog
intiemer door het knusjes flikkerende
vet-lichtje. intiem ook door de oud-
Hollandsche, sobere meubileering met
wat tot toonbank gn bere-kast bevyerkt
en Gebeiteld eikenliout, door eqp vloer
tje van grauwe of roode of kleurige
tegelties
Talrijk waren in het oude Alkmaar
dergelijke winkeltjes, hier en daar on-
onderbroken zich rijend aanéén, zooals
b.v. langs het Verdronken oord voor
heen, aan de overzijde van de Visch-
nrarkt, gelijk een oude ets van Ph. en L.
Losel van ,,De Vis en .Groenmarkt te
Alkmaar" ons doet zien (Boomkamp:
,1,Alkmaar ,en des zelfs geschiedenissen".)
.Dat de oud-Alkmaarsche winkeliers
,,tuk" op „zaken" waren, moge ook
hieruit blijken: dat er in verband met
de .klanten-kwestie eenmaal groot kra
keel., onder de winkeliers van Mient,
Fnidsen, Voordam, enz. ontstond over
de .vraag, waar nu eigenlijk de kaas
markt zou gehouden worden.
Gelijk Boomkamp pp .h:et "jaar 1558
verhaalt
■IHet volgende jaer pagten de Buu-
ren van de Voordam de W.aeg, en meen-
den op de hoek van dezelve een kleine
Waeg on,te rechten, en alzoo de nerin-
ge tot hun te 'trekken, doch hier stel
den zig de Buuren van de Miendt en
het Fnidsen tegen, tot dat die Questie
wierdt weggenomen, met een Brug van
de Voordam tot op het Straetje bii' hef
Klompje Goudt, daer toen Arien Tes-
sel, Secretaris dezer Stadt, woonde, te
leggen: welke Brug daerom in 's Stadts
keuren, de Kijibrug wordt geheeten."
Naarmate zich nu de economische sa
menleving jneer en meer wijzigde,
in den beginne uiterst langzaam, doch,
in den jongeren t'id met vervaarlijken
vaart meer en meer „modern" werd.
kreeg men te Alkmaar méér, maar
vooral geheel andere winkels.
De markten verloren haar beteekenis,
voor de huiselijke1 inkoopen van week
of dag, de huisindustrie nam af
doordat modern ingerichte fabrieken de
artikelen kant en klaar voor den kooper
afleverden aan de winkeliers of aan de
groothandelaren, „de marskramers
gingen tot de zeldzame antiquiteiten,
behooren,
de winkels kwamen voor dit alles en
nog veej meer tin .de plaats, het pu
bliek raa'kte aan .den gemakkelijken win-
kelhand el gewend, we zouden haast-
zeggen: verwend, en in het jaar
1920 zijn we zóóver, dat we ons een
normaal leven te 'Alkmaar zelfs niet
meer denken kunnen zonder de
prachtige en grootsch-voorziene win
kels. ,.als welke deze winkelweek ons
nog ;eens bijzonderlijk heeft doen waar
nemen.
we aan de goefl verzorgde étalage van den
heer L. C. vVIJDEMAX, M i datriienstrj.il.
Ook de heer Th. GROOTHUIZEN, Hekel-
straal, aoel aan de winkelweek mede. Fraaie
.schilderstukken en alle soorten lijstet.i zijn
hier te zien, f
In de élaia^e van den lieer KRAMER, He-
keLstraat, vinden wie alle lienoodigdliedeii voor
de schoenmakerij.
tets fijns op liet gebied van patlisseric von
den we j>i,| den heer A. NETTEN, ApjoeLsteeg
hoek Lullik Ouclorp. Er staal een heerlijk op
gemaakte taart, inderdaad een doelLreffónd
lokaas.
lweft drie uitstalramen (twee in de Lange-'
straal en één in de Acht rslraal), d e nehoe-
ren lot dez die de volksgunst verworven
hebben. F étalages in de Langestraat is be
slist verrukkelijk, men-heeft op de meest voor-
dueügs wijze van spiegel-en lichteffecten partij
getrokken, terwijl de „Gero"-étalage (zilveren
lepels, vorkon, enz.) lot een Zegel>oog op liet
geliied d r leclame omgewerkt is. De samen
stelling van den Gero-zegeboog is waarlijk o?n
sehoone vinding.
De he r L. FRANKENBERG, Lam,gedraal,
wiet buiten liel mooie: geheel om, op vin
dingrijke wijze d& aandacht van lie! publiek
„Het Witte Huis" van 18741895, „Het Witte Huis" van 19021911.
De hear PLAS, Ridderstraat, heeft zij,11 La - voor zich te reserveeran door een origineele
iaigje van goud- en zilve.rwerkön keurig netjes w edstrijd, waarbij .men verplicht is alle aan-
opgemaaki. dacht raam de étalage te wijden, wat voor den
In de Langestraat biedt de lieer B. LIE- handelaar het directe voordeel insluit, dat
NESCH wederom liet fijnste op het gjebied ivderien zijn artikelen leert kennén: ook
(van de nieuwe mode aan. reeds eèn succes van, beteokenis!
