R-K. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR NOORD-HOLLAND
No 280
Dinsdag 30 November *920.
13e Jaargang
Bureau: HOF 6, ALKMAAR. - Telefoon: i%gg!8?£P™-
4
ADVERTENTIEPRIJS
Weinig animo voor socialisatie,'
Wat ue Hers zegt
ST. NIC0LAAS CADEAU
tbs U 1LL&1UN
De Erfgename van den
laoudzoèker.
ABONNEMENTSPROSt
?ER KWARTAALi f2.—, FRANC» PER POST I 2.50
MET GEÏLLUSTREERD ZON DAQSBLAD f 0.50 HOOOER.
Verschijnt «2 a g 8 ij Bs s.
VAN 3-5 REOELS f 1.25; ELKE REOEL MEER I 0.23 j
RECLAMES PER REGEL f 0.75; RUBRIEK „VRAAG EN
AANBOD" BIJ VOORUITBETALING PER PLAATSINO f0.6fj
Aan alle ahonné's wordt op aanvraag gratis een polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van t 500.f 400.-, f 200.f 100—, f 60 f 35.—, t 15.—.
Tegelijkertijd wordt thans in eeuige steden het
Vraagstuk der gemeentelijke bemoeiing met de
melkvoorziening aan de orde gesteld. Aan den
Haarletuseüen gemeenteraad is hierover een rap
port uitgebracht door een deskundige commis
sie; "j in Amsterdam is een voordracht inge
diend door B. en W. om iiet geheele uielkbedrijl
te soeialisceren. De kosten zouden om en nabij
4 iniiüoeu gulden bedragen, doch de grootste op
timist voelt wel, dat daar nog ettelijke millioen-
tjes zouden bijkomen.
Over die voordracht werd door de Amslerdam-
sche ge/ondiieidseommissie een vernietigende
eriliek uiigesproken, terwijl in een brochure van
beiangheobemie deskundigen, daaraan gewijd,
van den opzet van den Aiuslcrdumschen levens
middelen-wethouder, ook al geen spaan heel
bleet.
Het merkwaardigste is eehler het rapport door
de atdeehngen van den gemeenteraad over deze
zaak uitgebracht Meu mocht daarin van een
college, waarin de socialisten en communisten
zooveel zeiets bezeilen, toch een hoog gestemd
loflied, op de sociaUsalieplannen verwachten.
Maar heel het stuk is in mineur.
De voorloopige proeven, door de gemeente zoo
nu en dun op kleine schaal reeds genomen, heb
ben de socialisalielusl blijkbaar weinig aange
wakkerd. Iedere poging wordt een tinancieele
strop. En geld mout er tocli zijn. Amsterdam
vroeg laatst 20 millioen op de geldmarkt en
kreeg er nauwelijks drie, waarvan tiet grootste
deel nog buiten de gemeente werd geplaatst.
En zouder geld geen schutters, en ooa geen
Söcialisalie-lieihebheryen. Zoodat ook de heeren,
die principieel heel veel voor een gemeentelijk
melkbedrijf voelen, in het voorloopig verstag aan
raden om er nog maar een tijdje mee te wach
ten.
Behalve het finaneieele is er nog een ander
bezwaar legen de stichting van een gemeentelijk
melkmunopolie en wel dit: wanneer het bedryl
in één hand is en liet overheidspersoneel gaat
aan 't staken, hoe krijgen wij dan melk?
Deze overpeinzing schrikt zelfs de socialisten al.
Want zij zeggen in hel verslag:
„Tegenover de bezwaren, geuit omtrent de
l mentaliteit van gemeentearbeiders, wensch-
ten deze leden hoezeer ook voorstanders
van gemeentebedrijven toe te geven, dat er
aan die mentaliteit inderdaad nogal het een
en ander ontbrak; dat velen niet schijnen te
begrijpen, dat hun arbeid in het overlieids-
bedryl een geheel ander karakter heelt dan
huil arbeid in de kapitalistische bedrijven
en dat het hoog tijd wordt, dat zij hun
houding te dezen opzichte herzien."
Dat het „hoog tijd" wordt, daarvan zijri wij
•Hen overtuigd; maar dat het nog heel lang zal
duren, eer deze „kinderziekte" achter den rug is,
dat meunen wij, gezien de manier, waarop de
•ocialislische en communistische pers en leiders
hun menschen opvoeden, veilig lc kunnen voor
spellen.
Waarmee dan ook tevens de socialisatie voor
onbepaalden lijd van de baan is.
eipieele tegenstanders van het Kabi
net bevrediging zou kunnen schenken.
Onze onderwijzers willen een hetere
salaris-regeling, zij willen niet de
ondermijning, noch de verzwakking van
h,et Kabinet.
Het hoomsebe volk kan op de Room-
sehie onderwijzers rekenen, zeide Zater
dag een der sprekers op de meeting
in JDi.igentia te 's Gravenhage.
Het iioomselie volle verwacht niet an
ders.
Te begrijpen is en wij hebben het
niet verheeld dat de ontwórpen sala-
ris-re-ge.ing teroering en teleurstelling
heelt verwekt.
Maar bestaat' er alle reden voor een
vastberaden actie tot verbetering dier
rege.iug, niet aldus voor een agitatie
tegen het Kabinet.
Hie actie en die agitatie zijn twee
geheel ver-schillende zaken, de cenë 'po
sitief, de andere negatief en zonder ceni-
ge kans op goede resultaten."
Diat aan deze laatste onze onderwij
zers evenmin willen als kunnen meedoen
en dat zij L.unne so.idari.eit met het Ka
tholieke volk, Waarop ueze regeer-ing voor
een zoo be.angrijk de-ei steun., volkomen
zulLen handhaven, spreekt zoozeer van
zelf, dat wij er, ten spijt van zekere
lokstemmen aan ue overzijde, verder geen
woord over behoeven te zeggen.
TWEEëBLLI ZAAK.
Ünd.er dit opschrift lezen wc met in
stemming in het „Centrum":
I)o actie oer onderwijzers voor een
hetere salaris-rcAje.i g zou natuurlijk
go-heel van haar aoei afwijken, indien
zij er een werd tegen de ïvgecriitg.
Hat kan dan ook niet liggen in de
lijn der Keclitsche en allerminst in die
dor Katkp ieke onderwijzers.
Het is 'zaak, hier wel 'te onderschei
den, opdat geen verwarring of vermen
gt..g ontsta, welke aLléén aan de prin-
BU1 I ÈÏINLAiNi)
DE VtriGASJtr.iKG VAw UcN VüLachBOKD.
Zwitsersche besluiten.
De Zwitsersche federale raad heeft te Genève
een zitting gehouden, om de noodige besluiten te
nemen over de houding van de Zwitsersche de
legatie bij den Volkenbond. Het Zwitsersche Tel.
Ag. verneemt, dat de delegatie is gemachtigd de
conventie te teekenen, betreffende het intern.
iJof van Justitie, indien de conventie lot stand
mocht' komen. De delegatie is opgedragen hel
initiatief te nemen voor de opstelling van een
speciale overeenkomst volgens welke het Intern.
Hof van Justitie verplichtend zal zijn voor ze
kere bepaalde conflicten. Aangaande de kwestie
van de ontwapening is: de federale raad van
meening, dat wegens de bijzondere positie van
Zwitserland de militaire dienst voor dal land
op liet oogenblik een noodzakelijkheid is, ter
wijl het voorstel lot monopoiiseering van wa
pentuig krachtig door de delegatie moet worden
gesteund.
Een hulde aan Zwitserland.
Bij een noenmaal, aangeboden door den fede
ralen raad aan de verschillende delegaties, heeft
Hymans verklaard, dal Zwitserland meer dan
elk ander land geschikt is om bij te dragen aan
de ontwikkeling van den Volkenbond.
Voorstellen van de Nederlandsche delegatie
Met een enkel woord is reeds melding gemaakt
van door de Nederlandsche delegatie ingedien
de voorstellen. De correspondent van het „Hbld."
lo Genève schrijft hieromtrent nog:
De vrijwel algemeen heerschende stemming te
Genève schijnt te zijn, dat hel niet gewenscht is
thans reeds bij de eersle nigemeenc vergadering
vodrslellen lol wijziging van het Verdrag van
den Volkenbond in overweging te nemen. De
door de Scandinavische landen ingediende voor
stellen zullen dus niet worden behandeld. Slechts
Nederland, Argentinië, Siam, Cuba en Panama
'stemden met de Scandinavische landen tegen de
aangenomen resolutie om geen revisie-voorstel
len te behandelen.
Met liet oog daarop lieeft de Nederlandsche
delegatie liet nuttig geoordeeld bij den voorzit
ter van de eerste commissie het navolgende
voorstel in te dienen:
„De Nederlandsche delegatie stelt voor, dat de
Raad door .de vergadering uitgenoodigd wordt
om een commissie te benoemen tol bestudee
ring van de amendementen op het Verdrag van
den Volkenbond, welke in deze samenkomst van
de vergadering voorgesteld zijn. De commissie
zal er over rapport uitbrengen aan den Raad,
die in de volgende vergadering zijn conclusies
zal voorleggen."
Het is niet mogelijk, op dit oogenblik reeds le
komen tot een bepaald besluit over de vermin
dering van bewapening. De kwestie moet eerst
bestudeerd worden door de commissie, bedoeld
in art. 9 van het Verdrag.Hct gaat dus nu al
leen om de wijze, waarop de kwestie bestudeerd
en behandeld zal worden, ten einde zoo spoedig
mogelijk een werkelijk resultaat le bereiken. De
Nederlandsche delegatie meent dat de commis
sie, zooals zij door den Raad uitsluitend uit mi
litairen is samengesteld, de goede behandeling
der zaak niet zal bevorderen. Daarom stelde mr.
Fock namens de Nederlandsche delegatie in de
zesde commissie de volgende resolutie voor:
„De Nederlandsche delegatie stelt voor, dat
de Raad door de vergadering uitgenoodigd wordt
om de permanente commissie, bedoeld in arti
kel 9 van het Verdrag aan te vullen door de
benoeming van leden, die competent zijn ten
opzichte van politieke, economische, historische
en geografische kwesties".
D£ 'föESÏAitiD IN IERLAND.
Een herderlijke brief van aarts
bisschop Logue.
Kardinaal Logue, Roomsch prelaat in Ierland,
heeft een herderlijken brief uitgevaardigd, waar
in hij de moorden in koeien bloede, den vorigen
Zondag op officieren gepleegd, veroordeelt, doch
waarin hij verklaart, dat door het bloedbad op
hel voetbalveld van Crokc door de regeerings-
troepen aangericht, de Sfchaal ten nadeele der
laatsten is overgeslagen.
De „terreur" in Ierland.
De „Daily Chronicle" geeft een lijstje van de
gewelddaden, die dit jaar tot 20 November j.i.
in Ierland zijn gepleegd en die meer spreken
dan boekdoelen. Het blad vermeldt dal in ge
noemd tijdsverloop zijn -gedood 149 politieman
nen, gewond 220; soldaten gedood 34, gewond
95, burgers gedood 37, gewond 89; 'gerechtsge
bouwen vernield 67; kazernes vernield 527; be
schadigd 169; aanvallen -op postwagens 800; op
vuurtorens enz. 45; invallen om wapens op te
sporen 3000. Onder de gedooden en gewonden
zijn niet meegoi-rlnn»? degenen, die tusschen
Juni en September in Ulster slachtoffers werden.
De plannen der Sinn Feiners.
Naar vernomen wordt zijn er bij de jongste
invallen in Ierland stukken in beslag genomen,
waaruit van een uitgebreid Siun Fcin-complot
bleek om regeeringsgebouwen le beschadigen en
andere daden van terrorisme te bedrijven. Leden
der regeering en andere hooggeplaatste perso
nen hebben dreigbrieven en anonieme waar
schuwingen ontvangen. In officieele kringen be
waart men het strengste stilzwijgen.
In één geval zouden auto's wordt gebruikt om
de onverlaten naar hun plaats van actie le bren
gen.
Sinn-Fcin actie in Engeland1
Er zijn in Rootle, het noordelijk deel van
Liverpool, in het geheel achttien pakhuizen in
brand gestoken.
Te Liverpool is een jongen gedood, die twee
mannen opi ïcrktc in de portiek van een katoen
pakhuis en de politie lmalde. Deze trachtte de
mannen te arresteeren, die zich heftig verzetten.
Een hunner wondde een politic-agent door eep
slag met een stuk gereedschap, de andere loste
een revolverschot', hij miste de politie, doch trof
den jongen in het hart. Beide mannen ontsnap
ten.
Bij den brand in wolpakhuizen te Liverpool is
een schade viyi meer dan een millioen pond ster
ling aangericht. Er zijn 13900 balen wol bescha
digd. De brandweer had de grootste moeite om
hst vuur meester te worden. Er is lot dusver
slechts één arrestatie verricht. Er is o.a. staal
draad gevonden en een instrument om de sloten
der pakhuizen mee door te knippen. De politie
heeft de stad een tijd lang omsingeld gehouden
ten einde haar af te snijden van de buiten
wereld, doch de pogingen om de brandstichters
te arresteeren, die door aanhangers ter plaatse
worden verborgen gehouden, hadden slechts ge
deeltelijk succes. Een aantal verdachte peisonen
zijn aangehouden.
Zaterdagavond heeft de politie te Londen een
aan de Sinn-Feiners toegeschreven poging lot
brandstichting op groote schaal ontdekt. De poli
tie merkte een zestal mannen op, die in de om
geving van een groote houtwerf in een dichtbe
volkt deel der stad-rondzwierven. Toen hun aan
wezigheid achterdocht bleek te hebben gewekt,
gingen zij op de vlucht. Er volgde een wilde
jacht door tientallen polilie-agentcn en burgers.
Eén man werd gearresteerd. Er werden nabij
de werf revolvers, petroleumkannen enz. gevon
den en een met paraffine gedrenkte hoeveelheid
ruwe katoen op de werf.
DE AMERIKAANSGHE KOOPVAARDIJ.
De „Times" verneemt uit Washington, dat
tenzij er zicli onvoorziene omstandigheden voor
doen, Harding s eersle laak zal zijn de opheffing
van een twintigtal verschillende handelsverdra
gen, welke aan Amerika thans de toepassing be
letten van de maatregelen der koopvaardijwet
(naar men zich herinnert had president Wilson
geweigerd de desbelreliende bepalingen uit te
voeren.)
Waarschijnlijk zal al het mogelijke worden ge
daan om de toestemming van het bewind van
Harding le krijgen voor een plan, waarbij een
aantal schepen maandelijks zal worden verkocht
tot de huidige groote vloot van den Shipping
Board in particulier bezit is overgegaan.
Harding heelt onlangs zijn" voornemen aange
kondigd om aan te dringen op een wetgeving
waarbij aan Amerikaansche schepen vrije door
tocht zal worden verleend door tiet Panama-
kanaal. Dit wijst op een verschuiving der poli
tieke opvattingen naar een afscheiding der
Amerikaansche scheepvaart, die. meent men, de
Amerikaansche belangen beter zou dienen dan
een organisatie op internationalen grondslag.
DE UITVOER VAN STEENKOOL VAN
ENGELAND NAAR FRANKRIJK.
Vrijdag is op een conferentie van den Engel-
schen minister voor het mijnwezen cn den Fran-
selien steenkool-controleur de overeenkomst,
waarbij Brittannië op zich nam aan Frankrijk
45 van de uit Brittannië uitgevoerde steenkool
te leveren, opgezegd. Aan de BriUcne mijn
eigenaars en steenkoolexporteurs is meegedeeld,
dat het iiun thans vrij staat de prijzen, door
Fransche importeurs gevraagd, te aanvaarden
of te weigeren.
De verplichting om een zekere hoeveelheid
sleenkool aan Italië te leveren blijft ongewijzigd.
MELKSCHAARSCHTE IN FRANKRIJK
De bond van verbruikers, onder voorzitter
schap van Thoumyre, den onderstaatssecretaris
van levensmiddclenvoorziening, heeft naar ge
schikte middelen gezocht om de kosten van hel
levensonderhoud te verlagen. De raad van ver
bruikers was van oordeel, dat de mclkschaarsch-
te, waaraan Frankrijk op het oogenblik lijdende
is. niet zonder gevaar voor het land kon voort
duren. Men sprak den vvensch uit, dat de regee
ring Duitschland zou dwingen de tijdens den
oorlog geroofde koeien te restitueeren en het
verdrag van Versailles na te komen. Het aantal
Franscne melkkoeien was sedert 1913 met 19
percent achteruit gegaan. In de urie niaanuen na
den wapenstilstand alleen al had Duitschland
99.600 melkkoeien moeten uilleveren, maar tot
op heden waren er nog maar 65.560 uitgeleverd,
die bijna alle aan mond- cn klauwzeer waren
gestorven.
DE ONDERVOEDING IN DUITSCHLAND.
De Pruisische minister voor de volkswelvaart
Stegerwald heeft in het Pruisische parlement
meegedeeld, dal in het industrieele westen en in
het agrarische oosten een vermindering gecon
stateerd is in de sterfte van zuigelingen, een,
vooral wat de tuberculose betreft, niet onbelang
rijke vermindering. Maar toch is deze sterfte
nog steeds aanzienlijk hooger dan vóör den
oorlog.
Gruwelijk is echter het resultaat van een
Groote sorieering SÜhAATSE'*
bekende fabrikaat b. RütTtR AKKRUM"
Schaatsen monturen.
HGLLIJZESI. AGMZÜW vis. ai DE WHO
LAAT over de Botersiraaf
ALKMAAR Teler. tóo.
enquête in de Berlijnsce gemeentescholen. Hier
is vastgesteld, dat van 650 scholieren van één
school niet minder dan 118 tuberculeus waren
cn dat 45 gestorven zijn in den loop van een
jaar ten gevolge van ontbering. Een groot aantal
ainderen konden zelfs de gerantsoeneerde levens
middelen niet krijgen, omdat de ouders geen
geld hadden deze te koopen.
- 161 kinderen hadden geen schoenen meer, 147
geen overjas, 305 geen hemd, 311 thuis geen
druppel melk. 50 Kinderen hadden geestelijk
zeer geleden dooi de ondervoeding, 48 hadden
een" lichaamsgewicht van 10 kilo beneden het
normale.
«teSüüüfiE BUITfcKL. BEBïSHTEM.
BEDROG MET SPOORKAARTJES.
Bij tie huiszoeking bij ceil tier achttien
ambtenaren, werkzaam aan het station te
Duisburg, die gearresteerd werden omdat zij
zich schuldig gemaakt zouden hebben aan den
verkoop van spoorkaartjes, zonder het geld af
le dragen, vond de politie honderden sigaren
kisten vol spoorkaartjes van de drie klassen eu
geinig voor dc meest afgelegen stations en
110.000 mark ia baar geld. Deze ambtenaar,
een bureau-assistent, had zioh een zeer weelde
rige huisinrichting aangeschaft waarvan dc
waarde op meer dan 200.000 mark wordt ge
schat. Hij bekende al heel lang, tijdens zijn
nachtdienst, zelf kaartjes to hebben gemaakt
in de drukkerij en deze verkocht te hebben tij
dens den dienst.
EEN GROOTSGH PLAN.
Het ministerie van transport heeft dezer da
gen een plan gepubliceerd voor de eleclrici-
teilsvoorziening der industrieele districten in
West cn Centraal Engeland. Daartoe wil men
gebruis: maken van de getijbeweging in de ii
het Kanaal van Bristol breed uitmondend'
Severn.
Men wil een dam leggen, om het vloedwater
op le houden, in de monding der rivier en
daar turbines in aanbrengen, die door het op
gehouden water gedreven moeten worden
Wanneer die turbines per dag tien uur werken,
zouden zij in dien tijd 500.000 p.k. kunnen le
veren.
De opgewekte electricileit zou dan goedkoop
kunnen worden geleverd.
Het officieele plan, dat uitgebreider is dan
in deze enkele woorden is aangegeven, spreekl
niet over de kosten, doch men heeft er een
slag naar geslagen en oegroot die op tusscdien
do zes cn acht millioen pond sterling. Ook
over den benoodigden tijd van uitvoering
spreekt het plan niet, al wordt wel gezegd dat
een leger van vele duizenden werklieden er ja
ren lang arbeid aan zou hebben. Daarvoor
krijgt men dan echter ook de grootste hydio-
electrisehe krachtinstallatie in de wereld
want zelfs de Niagara levert „sleohts" 385.000
p.k. per dag. Zijn de berekeningen van 't mi
nisterie van transport correct, dan zal bij uil
voering van het plan per jaar drie vier mil
lioen ton steenkooi bespaard worden, zoodal
het in ieder geval een „betalend" plan zou zyn.
Doch daarvan schijnt iedereen nog niet door
drongen. „Poy", de leekenaar in de „Daily
Mail" spot tenminste met het denkbeeld en
Iaat ons Sir Erie Geddes (den minister van
transport) zien als een dame, die in een winkel
een prachtigen hoed (de „Severn Barrage ge
naamd) ontdekt, waarvan zij iiaar oogen niet
kan afhouden en die slechts enkele milliocntjes
kost. De spaarzame haren van John Citizen,
haar echtgenoot, rijzen er bij tc berge!
16.
Ik ging met Jones bij zijn terugkeer naar
de mijn een eindweegs mede.
„Geloof mij", "zeide de wakkere beambte
bij het afscheid tot mij, „zijn vertrouwen
heelt den eersten sloot geleden. Hij weel
evenzoo goed als wij, dat de waarde van
liet erts uit de vroeger gevonden „pockel"
ten naasten bij even groot was als het thans
onderzochte. Zijn vertrouwen op den gemee-
nen tielt, die tot geluk voor ons vandaag
juist op reis moest gaan, is diep geschokt;
nog een paar stootjes van onzen kant en net
too bewonderenswaardig gedragen masker
van eerlijk man valt toch nog schandelik
voor diens voelen".
En Jones had gelijk. Het vertrouwen van
Emit SoTiack op de rechtschapenheid van
lijn eersten beambte had een .zwarenschok
ondergaan, waarvan ik ifiij eonder moeite
overtuigde, toen twee dagen later de op
brengst der vier tonnen mijn analyse nfct
alleen bevestigde, maar zeifs nog iets over
trof. Toen de jongere broeder den oudste des
avonds de schitterende uitkomst mededeel
de ontsnapte den rijken man slechLs de
droevige uilroep: „Dus is het toch waar!"
Na verloop van cenige minuten scheen nii
blijkbaar met inspanning zijne smartelijke ge
dachten af le schudden cn bij mij jn mijne
apotheek tredende, zeide hij
„Gaat gij met mij mede liet avondmaal ge
bruiken, mijnheer Terra. Wij kunnen dan
weder onze sinds cenige dagen onderbroken
partij schaak spelen. Ook heb ik een half
bloed gekocht, dat als rijpaard uitmuntend
moet zijn, voor mij echter te vurig en te
jong. Gij moet mij eens zeggen, wat 'gij van
het dier denkL"
IX.
Het Schack'sche stamp- en smeltwerk, hoe
wel naar de nieuwste ervaringen in het mijn
wezen zoo volkomen mogelijk ingericht, kon
slechts tien tot twaalf ton erts dagelijks bij
een arbeid van tien uren verwerken en had
derhalve ook slechts een gering aantal ge
regeld bezig gehouden werklieden. De mées-
ten dezer sinds jaren reeds vlijtig en ordelijk
werkende lieden waren Duitschers, en het
meerendeel hunner was gehuwd.
Een der bekwaamstcn dezer werklieden was
een Mgeklenburqer, jget name Klassenhaff.
De man was in hot bovengedeelte der smcl-
terij bij het stampwerk met het toezicht be
last en stond bij de gebroeders Schack gun
stig aangeschreven, daar hij reeds meermalen
een zwaar ongeluk, dat onvoorzichligen en
oner varenen" maar al te licht bij de bedienihg
der stampers treft, door zijn beleid verhoed
had. Daar Klassenhaff tot de ongeiluwden
iu het „camp" behoorde, was hij in het liotel
mijn tafelgenoot en zijne bescheidene manie»
ren hadden mij achting voor hem doen op
vatten.
Kort voor den tijd, waarin de laatst geschil
derde gebeurlenisseri plaats grepen, had Klas
senhaff een kwetsuur aan den arm gekregen,
die wel niet ernslig genoeg was om nein te
beletten, zijn gewonën arbeid te verrichleiij
maar hem toch noodzaakte zich eiken mor
gen en avond door mij een versch verband
te laten aanleggen. Op deze behandeling was
meermalen des avonds een uurtje van gezellig
onderhoud gevolgd en de anders stilzwijgende
Mecklenburger was langzamerhand spraak
zaam geworden en had mij ongevraagd zjjji
levensloop verteld.
Eenige dagen na Gregory's vertrek zat hij
weder eens na volbracht dagwerk bij mij
voor den roodgloeienden, ijzeren oven. Het
was een dier vochtige Californische winter
dagen, die iemand onaangenamer aandoen
dan ijs en sneeuw in heizelfde jaargetijde in
koudere lucb.streken. In diclile wolkon blies
de wakkere Mecklenburger uit zijne vader-
landsche, ouderwelsclie, lange pijp den ta
baksrook in de hoogte. Ik had hem zoo
even eene vraag gedaan, die hem wantrou
wend deed opzien en tot de genoemde rook-
verspilling aanleiding gaf. Mijne vraag was
geweest
„Zeg mij eens, Klassenhaff, op welken voet
stonden toch eigenlijk de superinteudant van
het smeltwerk eu de overleden voorman van
de stamp-af deeling Wendt heette de man
met elkander!"
„Vergun mij een tegenvraag," antwoordde
de Mecklenburger bedachtzaam, „en van uw
antwoord moet ik de beantwoording van uw
vraag afhankelijk maken. Zijt gij gunstig je
gens den superiutendaiit gestemd, of niet!'
„Maar, Klassenhaff, dat noem ik toen ie
mand hel pistool op de borst zetten," ant
woordde ik. „Daar ik u echter niet tot mis
bruik van vertrouwen, hètwelk In dit geval
volkomen met een schurkenstreek gelijk zou
slaan, in staat acht, moogt gij weten, dat ik
mij niet onthouden kan een zekere zware ver
denking tegen den genoemde te voelen."
„En zoo gaal het mij ook!" barstte Klassen-
half uit, terwijl hij van zijn driepoot sprong en
in eene hevige gemoedsbeweging dicht voor
mij kwam staan. „Welke zware verdenking
gij ook moogt koesteren, zjj kan de mjjjne niet
nabij komen. Luister! Wendt was mijn beste
vriend. Gelijke lotgevallen, die wij beleefd
liadden, verbonden ons op hel innigste. Oo!:
van hem zou mén nooit bij zijne geboorte
gedacht hebben, dat hij eenmaal in Amerika
van zijn handenarbeid zou moeten leven. Hij
was een man uit één stok en wérkte zich van
daglooner tot de betrekking op, die hij des
tijds bekleedde en die tegenwoordgi door den
jongen Schack zelveu waargenomen wordt. Ik
zal het kort maken. Wij spraken dikwijls over
Gregory, en Wendt zeide mij meermalen
dat hij gegronde reden had om te verondor-
stellen dat de superinteudant steeds een
zekere percentage van de verkregen zilver
staven verdwijnen liet, zoo dikwijls een bui
tengewoon rijke ertssoort het smeltingsproces
doorliep. Wendt was voormau bij het stamp
werk, maar daar waar Gregory persoonlijk
het toezicht heeft over het laatste proces der
scheiding van de edele metalen, en de ge
wonnen staven in het gewelf wegbergt, heeft
buiten hem en een paar Indianen, die nem
reeds jaren ter zyde staan en geheel op zijne
hand zijn, niemand zelfs niet de voorman
iets te doen
.vieitVjoIfeHL