Brieven -tilt Brazilië.
KOMST EK KENf'S
Enchuslana.
Landbouw en Veetsel*
Vrijwillige Landstorm.
Leger "en Vioot
Provinsiaaf Hfeuws
VRIJWILLIGE LANDSTORM.
Ons leger maakt een periode door van
ingrijpende veranderingen.
De Regeering streeft er naar d. n druk,
door den Dienstplicht op de bevolking
gelegd, die, ondanks den Volkenbond,
nog niet in afaienbaren tijd zal kunnen
veryallen, toch te verlichten.
Dit moot gecombineerd worden met
een noodzakelijke vermindering van kos
ten, evenwel zonder dat hiervan minder
goede opleiding hét gevolg zal zijn.
koo' is de Regeering gekomen tot een
belangrijke hervorming en uitbreiding' van
het Instituut van den Vrij willigen Land
storm waarvan wij in het onderstaande
willen trachten een overzicht te geven.
IXi Vrijwillige Landstorm kent drie soor
ten van Vrijwilligers:
1 Bijzondere Vrijwilligers.
2. Gewone Vrijwiligers.
3. Buitengewone Vrijwilligers.
Wij zullen elk dezer drie soorten aan
esn korte beschouwing onderwerpen.
1. Bijzondere Vrijwillig
Hiertoe worden g.-rekenJ in militaire
dieiist geweest zijnde personen, die zich
vrijwillig ter beschikking der Regeering
hebben gesteld om in geval van biuuen-
iandsche oniusteu de Regiering te steunen
Zij teekenen geen contract, en kunnen-
kunne toezegging steeds herroepen.
Zij hebben aLlèén 'voordeel van hun
toetreding als werkelijk onlusten moeihten
uitbreken; in dit geval Krijgen zij' een
belangrijke dageiijksehe toelage en die
nen niet bij het leg r, doch zooveel mo
gelijk plaatselijk tot afdeclingen s,anten-
Bevoegd. Zoodra zij zijn opgekomen zijn
zij echter (in tegenstelling met de Bur-
gwwaehten) weer militairen, en kunnen
ilus door de Regeering overal gebruikt
waden, waar hun diensten het meest
«wsaig zullen zijn.
2. Gewone Vrijwilligers.
Jongelieden van IC jaar en ouder kun
nen z oh bij den Vrijw.liigan Landstorm
verbinden als gewoon .vrijwilliger, e.i wor
den dan zooveel mogelijk plaatselijk, of
anders in zseer nabij g: legen plaatoen, gier
durende 4 a 5 uren per week in den
vrijen tijd geoefend.
Bij het regelen der oefeningen moet
zooveel mogelijk rekening gehouden wor
den met de beroeps- studie-' godsdienstig-
e» andere belangen dezer vrijwilligers.
Door deze oefeningen te volgen is hot
mogelijk een diploma te verwerven als
geoefend man";, wie dit diploma bezit
behoeft nog slechts 2 maanden bij het
Leger te dienen (althans zoolang de eerste
oefentijd blijft vastgesteld op C maanden)
Zoolang dit diploma nog niet is ver
worven is men verplicht tot hoogstens
200 oefenings-uren per jaar, daarna tot
hpogstens 50 oefeningsuren per jaar.
In dit systeem ondervindt men dus bij
de studie of bij het aanleeren van een
beroep nog maar zeer weinig bezwaren
van den militairen dienst
Ook tjesfcaat de mogelijkheid om bij
dén Vrijwiliigen Landstorm den rang van
Korporaal, Sergeant en Vaandrig te be
halen, waarvoor de vereischte kennis ge
lijk is aan die bij' het leg r.
Men. heelt dan echter het voordeel bij
het leger te dienen in den bij dien Land
storm behaalden rang met de vcóudeelen
daaraan verbonden wat betreft tracte-
ment. enz.
Een bepaald soort Gewone Vrijwilligers
vormen zij, die een verbintenis sluiten
bij den KaderlandstO'rm.
Dit zijn jongelieden, die reeds een be
paalde hoeveelheid algemoene ontwikke
Eng bezitten, en bij den Vrijwiliigen Land
storm worden opgeleid voor Kader (Kon
geraal, Sergeant, Vaandrig-)
Zij kunnen later ook den o.'fie'
bereiken.
Voor toetreding wordt vereisch
leeftijd, en de aspiranten moeten
«ja eenerinrichting van Hoog-er-
«telbaar Onderwijs, ofwel een M.i
diploma bezitten.
De oefeningen en de opleidingen houden
tfekening met den studietijd der onderwijö-
«riciitingen, terwijl in repetitie- of exa
mentijden hiervan tijd. lijk vrijstelling ge-
«pven kan worden op schriftelijk verzoek
van ouders voogden of leeraren der in
richting.
Ook deze oefeningen hebben plaats in
den vrijen tijd, allereerst ter verkrijging
ran het Bewijs van geoefend man, en
verder tot het behalen van den jang
van Korporaal Sergrant of Vaandrig.
Het 1 gt in de bedoeling de Kuder-
luadsto.iners gedurende de 'vacantie met
Kerstmis (4 d.) Paschen (6 d.) en de
aosnervacantie (3 weken) te vereenigeu in
kampen, waar dus de jongelieden uit alle
ieelen van het kind elkaar ontmoeten
oai öefeningien in grooter verband te
benden.
Gedurende het verblijf in kampen wordt
in do vooding en huisvesting kosteloos
vworzicn, terwijl zij1 dan soldij ontvangen
ovamenkomslg hunne rang.
Ook deze Lands termers hebben zoo
dra zij voldaan hebben aan de eischcn
als „geoefend hnan" recht op een ver
mindering van diensttijd van 4 maanden
3. Buiteng".-,one Vrijwilligers.
Do militie- of reserve-pliciitigen die zich
na hef einde van hun eerste oefening
of van den daarop eventueel gevolgden
dienst bij het blijvend gedeelte, verbinden
.als „Buitengewoon Vrijwilliger" bij don
Landstorm komen alleen in geval van
oorlog onder de wapenen bij het leger
onderdeel waartoe zij hebben behoord,
anders steeds bij den Landstorm.
Verbinden zij z.c'l binnen drie maanden
na ai loop van hun oerste-oefening, dan
zijn zij gedurende 2 jaren vrijgesteld
van elke militaire oefening, terwijl zij
daarna ten hoogste -60 o-honing ;-uren per
jaar bij den Landstorm moeten medem&ken
Deze oefeningen hebben eveneens plaats
in hunne woonplaatsen, of in de onmi l-
«lelUjke omgeving daarvan.
Verbinden zij zich pas een jaar' of
lang r nadat iiim eerste oefening ten
onii is dun moeten zij doi-lneuien-a .u de
err:ie hirkai'ng s-hning- bij liet Leger.
Het -springt in het oog dat ook voor'
deze categorie Landstotta-Vrijwilligers een
belangrijk voordeel is te verkrijgen doen
zich als Buitengewoon Vrijwilliger te Ver
binden, omdat zij daarmede' blijvend van
de hexhalings-onfeuingen af zijn en daar
voor slechte in de p'aata treden ten hoogste
50 ori'euings-uren per jaar, wilke boven
dien in den vrijen tijd' zullen worden ge
bonden.
Het onderricht bij den Vrijwiliigen Land
storm moet bij voorkeur gegeven worden
door verlofs-offiaie-ren en (of) veriofs-onderi
officieren, die zich bij den Vrijwiliigen
Landstorm hebben verbonden ate Buiten
gewoon Vrijwilliger, en zich daarvoor vrij
willig beschikbaar stellen. Zij ontvangen
daarvoor vergoeding.
Uit het vorenstaande moge blijken, dat
door den. Vrijwiliigen Landstorm werkelijk
belangrijke vereenvoudiging van den
dienstplichtdauk te verkrijgen is.
Waar de op. deze wijze- vóórgaoefendfen
inplant» van 6, slechte 2 maanden bij
het leg e' worden ingelijfd, (wanneer zij
althans hun Bewijs van te zijn „geoefend
man" hebben behaald), geeft dit tevens
voor het Rijk belangrijke financieele voor-
deelen, omdat hierdoor slechte 1 derde
der ondcrhouidsko ten bcmoodlgl wordt.
Zal dit Instituut van vóóroefening er in
slagen, de 4 maanden diensttijd-vermin
dering te rechtvaardigen, dan zullen hoo-
go eischen gesteld moeten werden aan
deze opleiding en vooral aan hen, die
daarmede zijn belast.
Maar wanneer blijkt, dat ons'volk bereid
is in deze richting mede te werken, «jan
zijn Wij1 ongetwijfeld met deze hervor
mingen een zeer belangrijke stap vooruit
in do goede richting.
KATHOLIEK PATRIOTTISME.
Niet beter, dunkt me, kan ik mijn serie-
arfikelen ever- het ontwakend Braziüaansch
patriottisme sluiten, dan door u het slot
der redevoering te vertolken, welke Dr.
ALribiades Delemare Nc-gueira da Qama,
direcle-ur en redacteur-dief van het 'ra
tionalistisch pamflet „Oii Bias" den lOen
September van dit jaar gehouden heeft in
dc groote zaal van de Nationale Bibliotheek
te Rio de Janeiro.
De lezers zullen er in Koeren, dat het
Katholiek nationalisme hier op godsdien
stige fundamenten steunt. Sprekers woor-
fltn, waren een ware nationale gelo-ofsbo-
lildeiris van o-ns Heilig Rotunsch Geloof.
Ziehier de vertolking:
„Ais Roomsdi'-Katlioliek', mijne Keeren,
dat ik ben, at Bid b!en geweest, en immer
zal blijven, wat ook de levensstrijd en liet
levenslijden van mij vragen zullen, verklaar
ik u hier nogmaals, dat we slechts onder
de schaduw van den Kruisboom ons Bra
ziüaansch vaderland Idunnen qmana'peeren.
Mijn nationalisme, dat ik' belijd in de ko
lommen van „Gil Bias" en hier buiten
beoefen iri het volle leven en in de luid
ruchtige politiek, is Üe samenvatting van
twee onderscheidene wezlens, die zich ver
eenigen omdat ze elkaar aanvullen: God
en net vaderland.
De eerste is de onweerstaanbare kracht
die ons henen trefrt paar de vervolmaking
van den geest, de andere magneet, welke
ons „houdt aan den gfönd, waarop we
geboren werden.
Ik kan niet nalaten, hier publiek te zeg
gen, dat de Katholieke Kerk door alle
eeuwen heen, dc ingeefster is geweest,
van alle waarïlijk patriottische daden.
't Was onder hare bescherming, dat de
helden hun vaderland liebbén bevrijd, met
haren weldadigen invloed hebben groote
mannnen sociale revoluties bedwongen en
hunne bevrijdende legers geschaard oiii
denzelfden standaard.
Hoewel de Roomsche Kerk algemeen is,
begrijpt en beseft rij todh overal ter we
reld de v aderlandsliefde. Zij leert de liefde
usschen de menschen, hiaar eischt ter
zelfder tijd vereering van de voorgestelde
macht en eerbied onder de volkeren; zij
stelt de grenzen vast van verschillende ter
ritoriums, rechtvaardigt het ideaal van cc
scuveieiniteit en houdt vast aan het be
ginsel van vrije beschikking over de keuze
van zegeerinosvorm voor alle naties.
Zeer terecht schreef de polemist Antonio
Torres in onze „Gil Bias" dat de I<athor
Hcke Kerk door alle nationaliteiten heen
patriotiisd; geweest is en altijd de ver
klaarde vijandin zni blijven van beoerl-
biengenct internationalisme. Alle voorman
nen van het Katholiek journalisme in Bra
zilië bevestigen hetzelfde, en beweren, dat
de Braziliaansdie eenheid een vrucht is "Van
'het Katholicisme.
Voor mi) is dus de beste manier, om
patriottisch t e zijn, Kalholidc te wezen.
De sociologische idee van patriottisme
is onafscheidbaar van de zedelijke dito van
het Katholicisme.
Den geest van godsdienst losmaken van
de goedgeordende nationale beweging, is
ons ideaal misvormen, om het te laten over
gaan in. een wilde strijd van ondergeschikte,
klein-egoistische belangen onderling.
't is enkel vasihoudendaaii.de Katholieke
zedenleer, welkte het cosinopoLitisme af
wijst als ontkenning van vaderlandsliefde
zoowel in de' binnenlandsrfie als btnten-
Lanrfsche politiek dat het Braz'iliaaiische
volk zich op een goeden dag zal ver
heffen vast-aaneengesloten, ycreenigd fcn
sterk om de duivelsche echo's te smoren,
van hen die ons vaderland in een toe
vluchtsoord willen omvormen voor die ge
vaarlijke en ongewenschte massa's welke
de grootheid van andere beschaafde vol
ken hebt en geruïneerd en nu, beschermd
door da maponnerie van plan zijn, om
de grondslagen van ons staatsbestuur om
ver te halen, dat ons naar betere dagen
van vrede, voorspoed en grootheid 'bren
gen wil.
Alleen de Katholieke kerk' zal de syna-
mische kr.dU rijn, welke de nationalisatie
v.ui Brazilin zal bewerkstelligen, door zich
te stellen tegenover d'e vernietigende- macht
\an hel oosmopolitisme, gehanteerd dc-or
den venaderlijken arm van de internatio
nale vrijYiv-iselarij.
Wanneer héél, heel Brazilië zicli innig
vasthecht aan Goü en aan rijn vaderland
wanneer hét bekeeringswerk van onzo hei-
denscKe boschb'ewoners zal rijn toever
trouwd aan den ifver en de onbaatzuch
tigheid van katholieke priesters, wanneer
de r-egeering het godsdienstonderwijs vrij
Iaat op alle scholen, zooals de nationale
wil ddt verlangt, wanneer de liefde tot
God zal zijn binnengebracht in de harten
van alle patriotten, ja, mijne héeren, dan
zal Brazilië genationaliseerd zijn, omdat
de moddervioed van het cosmopoUtisme dan
zal zijn tegengehouden door de stevige
clijkën van een gewetensvolle regeering
en de Christelijke moraal van ons volk.
Ik wek u dus op, BraziLianen, die mij
aanhoort, om in de zoete en verheven
leeringen van Jezus Christus den prikkel
te zoeken, welke uw gemoed Zal opwek
ken en versterken, cm met ons te vol
harden in dezen kruistocht 'voor üe eco
nomische en godsdienstige vrijmaking van
Brazilië."
Lezer, mocht ik boven dezen brief niet
schrijven „Katholiek' Patriottisme"? Me
dunkt van wel.
Van de 12 nationale wenschen, welke
dit geziond patriottisme koestert, is no. 4
reeds in vervulling gegaan, n.l. de natio
naliseering v. de visscherij waarop 70.000
Braziliaansdie visscliers overgingen van
Portugeeschen naar nationalen dienst.
Lezers welke belang stellen in Braziiiaan-
sche toestanden, hoop ik later te kunnen
schrijven, dat het Katholieke patriottisme
in alles zijn zin gekregen heeft.
irei CONSTANCIO VAN EfJK, O.F.M.
XXXV.
Men meldt ons uit Enkhuizen:
Een der merkwaardigsle jaren in onze
geschiedenis is het veelbewogen 1672. Nim
mer is ons land zoo dicht bij zijn ondergang
geweest, wanneer men tenminste uitscha
kelt 1809, teen het door de inlijving bij
het groote rijk van den eersten Napoleon
voor een drietal jaren geheel zijn nationale
zelfstandigheid verloor.
Eenzelfde gevaar trouwens als in 1810
bedreigde ons in 1672: opgeslokt te wor
den door het veroverend Frankrijk. Het
vond ons ediler niet zoo krachteloos als
in de 19e eeuw en terecht zegt men van
De Witt en van Willem ill, zijn opvolger
in 't weerstreven van de veroveringsplan
nen van Lodewijk XIV, dat zij het lot van
Europa een eeuw lang hebben uitgesteld.
Het sluiten van de Triple-alliantie tegen
den Franschen geweldenaar, waarvan deze
terecht inzag, dat onze raadpensionnaris
de aanleideude oorzaak was geweest, had
in hooge mate de verbittering bij dezen op
gewekt. Geen keizer of koning in Europa,
had zich tegen rijn veroveringsplannen dur
ven verzetten, doch wel het kleine Neder
land met zijn bevolking van „kaasboeren
cn poelbewonende kikvcrschen".
Bodewijk XIV, die liet schitterendst le
ger bezat, dat Europa kon aanwijzen, een
leger, aangevoerd door dg groote gene
raals Coucle, Turenne en Luxembourg, om
van vele anderen nu maar te zwijgen, be
sloot om zijn tegenstander nu maar in
eens te verpletteren.
Eerst ontroofde hij ons de bond-
eenooteii. Het Fransdie goud veranderde
dezen, n.l. Engeland en Zweden van
vrienden in vijanden. Nog een paar kleine
Duitsche Staten, Munster en Keulen, wer
den eveneens omgekocht èn zoo was weldra
het krijgsplan opgemaakt. Frankrijk zou
van het zuiden, Munster en Keulen van
het Oosten, en Engeland var. het Westen
invallen. In persoon zou de Zonnekoning;
zooais zijn vleiers hem fa-ij voorkeur noem
den, zijn leger aanvoeren en hot zou voor
hem meer een paradetocht dan een oorlog
het zou kortom een „Ven:, vidi, viel wor
den. (Ik kwam, zag en overwon).
Wat kon onze republiek daartegenover
stellen? Een volk dat door de partij-en-
verdepldheid niet wist, wat het beginnen
moest en enkel bezield was van haat tegen
de mannen, die het, naar het meende, aan
Frankrijk hadden overgeleverd. Een haat,
die zich botvierde do-of den schandelijken
moord op de gebroeders De Wilt, Johant
en Cornell's, gepleegd en door de vervol
ging van de eveneens gehate aanhangers
van Langen Jan en de ontzetting uit hun
ambten.
Een leger, dat weinig talrijk was, aange
voeld meerendeeis door officieren die
aan gunsi en familieverwantschap hun be
trekking hadden te danken, en dat boven
dien door het zoo lang ontberen van een
kapitein-generaal alle organisatie miste.
Een vloot tenslotte, die, en dit is de
eenige lichizijde, door de kortelings ge
voerde zeeoorlogen nog haar bekwame aan
voerders had en tloor invloed van de zee-
provinciën Holfand en Zeeland, tevens de
machtigste en rijkste, nog in eenigsrins
•behoorlijken toestand was.
Tereent geldt dan ook van het Nederland
dier dagen, het gevleugeld woord, dat de
regeering .radeloos, het Volk' pedeloos en
het land reddeloos V/as.
De volkswil uitte rich krachtig en bracht
evenals in andere tijden van grooten nood,
den Oranjevorst weder aan het hoofd van
het bestuur.
Doch wat kracht zou in dezen ontredder
den toestand uitgaan van den 22-jarigen
jonkman, die bovendien een zwakke ge
zondheid bezat en van vyiens ijzeren wil en
grooie bekwaamheden, 'die in dat broze
lichaam huisden, men nog niet de minste
ondervinding had opgedaan.
Zegevierend en bijna door niets weer
houden, nikte de Fransche triumphator o-p
tot Utrecht, het liart des lands, en de noor
delijke provinciën, uitgezonderd Friesland,
werden bijna zonder slag of stoot veroverd
door de MunsterscH-Keulsclie troepen, die
eindelijk bij Groningen door den dapperen
Rabenhaupt werden gestuit.
Een geluk was, dat admiraal De R'uijter
in den slag bij So-Ie-baij zich zoo manhaftig
verweerde, dat de Engelsdie vloot raoest
iftrokken jen in gemirnen tiid geen lan
ding op de Hollandsche kust beproeven
kon.
Toen ze zich voldoende hersteld Kad
werd dit weder door lang-aanhoudenden
oostenwind belet, zoodat we in dezen oor
log betrekkelijk' weinig van üe Engelschen
geleden hebben.
Onmiddelijk na het aanvaarden van zijn
functie werd h et in het leger merkbaar, dat
het „Kind van Staat", zooals Willem III
zoolang was genoemd, in militaire zaken
geen kind meer was. Nadat hit de orga
nisatie van het leger en vooral de leger-
tudit door krasse maatregelen had hersteld,
was al spoedig rijn verdedigingsplan ge
maakt en beraamde hij' eeu .stelsel, dat
tot nog toe de basis van onze defensie is
gebleven. Het water is ons natuurlijk' ver
dedigingsmiddel en, wanneer men er in
slaagi het voornaamste deel des "lands,
waarin bovendien de hoofdstad gelegen is,
door een breeden gordel van ondergéioop-en
land te omringen, is er geen vijand in staat
daarbinnen door te dringe:;. Of dat in onzen
tijd van vèrdragend geschut nog wel hel
pen zou, is op rijn minst twijfelachtig,
doch in 1672 en vervolgens was het zeer
zeker afdoende en dat ondervonden de
Franschen, die de watervesting van Willem
III niet vermochten te forceeren, cn toen
ze eenmaal over het ijs konden binnendring
gen, maakte de plotselinge dooi, dat ze
als muizen irr de val zaten, waaruit slechts
liet verraad van een hunner landgenooten
kolonel in Hollaridscheii dienst, hun kon
redden.
Het einde van 1672 was dan ook Reel
wat gunstiger dan het begin. Lodewijk XIV
persoonlijk, was weer naar zijn land te
ruggekeerd. Zijn leger hield nog altijd een
groot deel van ons land bezet, doch werd
geteisterd door de koortsen van het vochtig
klimaat, waaraan ze niet gewoon waren
en lief-ontbreken van de geiden uit Fran-
rijk maakte dat de beide Duitsche vorst
jes hun leger niet op de bnen konden non-
den en dat rij evenals. Engeland, dat mede
teleurgesteld was, naar den vrede begon
nen te verlangen, die dan ook met deze drie
in 1674 gesloten werd.
Frankrijk zelf hield -den oorlog vol tot
1678, den vrede van N.-negen, doch het
krijgstooneel was niet uiccr op onzen bo-
dc.ri, doch werd verplaaist n. de Zuidelijke
Nederlanden en Dwilschlaiid, terwijl de
Atlanntischen Oceaan cn dc Midddlandsche
zee het terrein waren, waar de Nedcrland-
sche en Fransche vloten elkander ontmoet
ten.
In tegenstelling met onze vloot, aange
voerd door den onverschrokken Michiel
Adriaansz. de Ruijter, behaalde ons land
leger, bovendien versterkt met Oostenrijk-
sche en Spaansche troepen (dezie landen
hadden met ons een coalitie aangegaan)
en aangevoerd door Willem 111, weinig cf
geen overwinningen. Het was voor dezen
toch wel bekwamen generaal weggelegd,
zelden de overwinning te behalen. Zijn
grootste kunst was, na een vijandelijk tref-
ren rijn troepen zoodanig terug te trekken
dat Frankrijk zoo goed als geen vo-ordeelen
genoot
In 1076 sneuvelde de groote admiraal
De Ruijter, die met een zwakke krijgs
macht was uitgezonden en zoo goed als
niet ondersteund werd door onze bonnd-
genooten, de Spanjaarden, te midden eener
overwinning op de Franschen onder Du
Quesne, in de Middellandsche Zee. Een
voor ons onherstelbaar verlies, dat niet
vergoed kon worden door de praal, waar
mede rijn stoffelijk overschot in de Nieuwe
Kerk te Amsterdam werd bijgezet. Op het
prachtig praalgraf, door Rombout Ver
huist gebeiteld, leest men:
Dii is het graf des Heïdts, der Staten
rechterliandt,
De Redder van 't vervallen Vader-
landt;
Die in een jaar twee groote Koninkrijken
Tot driemaal toe de trotze vlag dee
strijken
Met roer der vloot, en d'arm daar Gcdt
door stree.
Door hem herleeft de vrijh'eit en de
vree.
Het is te begrijpen, dat de aloude Pjin-
senstad Enkhuizen aan al deze gebeurtenis
sen van dezen veelbewogen tijd een werk
zaam aandeel nam. Reeds in het laatst vfm
1671 voelden de afgevaardigden dezer
plaats, dat er ingrijpende maatregelen moes
ten worden gehoinen, om aan den chaos
een einde te maken.
Burgemeester Buiskes was de eerste,
die daar gewag van maakte; hij wend bij
gestaan door de „gladde tong en red-enen"
vain 'Audries van Vossen, secretaris dier
stad. Deze vjoorstellen werden door van
der Aa, secretaris van Rotterdam, beaamd.
Het getuigde toen, daar de regeering van
Jan de Witt nog stéék stond, van moed,
om met dergelijken voorslag te durven aan
komen.
In 't begin van 1672 nam de stad ijverig
deel aan de krijgstoerustingen. De burgerij
werd in den wapenhandel geoefend en de
werftrom ging, rond, oin het noodige
scheepsvolk voor de oorlogsvloot bijeen te
krijgen zoo uit de stad zelf als Uit de dor
pen in den omtrek. Men werkte schier dag
en nacht onophoudelijk op Zondagen zoo
wel als op andere aan het uitrusten en
klaarmaken van oorlogsschepen.
De Enkhuizers hadden bij de scheeps
macht 5 bodems tw. „De Pacificatie" on
der bevel van Volkert Schram, vice admi
raal van West-Friesland De 'Maagd van
Enkhuizen onder Sellout-bij-nacht David
Vlug; De Jupiter onder Cornelis De Boer;
De Gouden Leeuw, onder Pieter Kerssc-
boorn en „Gelderland" onder Maarten De
Boer. Voorwaar, meerendeeis wel namen,
die in onze vaderlandsche geschiedenis een
goeden klank hebben.
Toen de eerste schrik over den plotse
ling en en welgeslaagden inval van Lode
wijk XIV wat geweken wias, gingen de
Enkhuizers met kracht aan't werk, om de
stad in zoo goed mog dijken staat van ver
dediging: te brengen. De burgerij werkte
met alle kracht daartoe mede, bijgestaan
door een aantal bewoners van de Streek-
sciie dorpen. Ook een groot aantal vluch
telingen uit de door den vijand bezette
provinciën vonden hier eeii gastvrij onthaal.
Daar ook Hoorn niet in gebreke bleef,
zich op dergelijke wijze teweer te sfclL^J
konden de vijanden zien niet v. den ae£a£gj
bedienen, pm binnen Holland te difngesa
hoewel pogingen daartoe we! werden a'aiw
getvend.
De verjaging van de Staatsgezinde
sturen ging in vele' steden van Hollar.dp
te beginnen met Dordrecht, met veel opM
roer gepaard. In tegenstelling met het 'toch',
zoo dichtbij gelegen Hoorn, waar zich'
nogal woelige locnecien afspeelden, had-*
deu in Enkhuizeri geen grooie verande-\
ringen plaats, daar de regenten dezer stad',
zioli wijselijk naar den volkswil richtten en
tevens, zooals reeds gebleken is, voor 'rif
goed deel Oranjegezind 'waren.
i li, mi lliai
De directeur-generaal vanden land
bouw brengt ter kennis van belang
hebbenden, dat ieder, die bij de uitoefe
ning vah zijn bedrijf op het gebied van'
akkerbouw, weid-ebouw, zuivelbereiding
of veevoeding^ op moeilijk op te lossen
vragen stuit of buitengewone verschijn
selen opmerkt, daardoor de opbrengst
van zijn bedrijf dreigt te verminderen,
zich het liefst na overleg .niet den
Rijksjandbouwconsulent kan wenden,
hetzij .persoonlijk of schriftelijk, tot den
voorzitter van den raad van bestuur
van een der Rij'-islandbouwprocftsations,
voor landbouwkundig onderzoek, en
wel voor zaken van akker- of vveide-
bouw tot dien te Groningen, en voor
zaken van zuivelbereiding of veevoe
ding Jot dien te Hoorn. De verzochte
inlichtingen worden kosteloos gegeven
Indien de gestelde vragen leiden tot
hét verrichten van onderzoekingen of
proefnemingen hebben ook deze kos
teloos plaats.
Hoewel gedurende het geheele jaar
inlichtingen aan die proefstations kun
nen worden gevraagd is het voor een
geregelden gang van zaken noodig, dat
telken jare van de te verrichten onder
zoekingen en proefnemingen een plan
wordt opgemaakt. Om in dit plan tel
worden opgenomen, behoort een vraag
punt voor'25 Dec. bij het betrokken
'proefstation bekend te zijn.
Ambtenaren, die op landbouwgebied
werkzaam zijn bi! jret Rijk, vcreènigin-
gen op landbouwgebied, openbare in
stellingen of vereenigingen en practi-
sche landbouwers, die eenig vraagpunt
op hét gebied van akker- en weid-e
bouw of op dat van zuivelbereiding en
veevoeding wenschen in te zenden, wor
den uitgenoodïgd deze vóór 25 Decem
ber a.s. te doen toekomen aan den voor
zitter van den raad van bestuur van hef
Rijkslandbouwproefstation te Gronin
gen of te Hoorn.
MET GROOT VERLOF.
Bij Miiiisïeriëele beschikking is bepsaicT.'
Onder digleekeniug van 30 November '20
móet een bewijs van vervulden we:'kolij ken
dienst worden opgemaakt en uitgereikt of
verzonden aan alle dienstplichtigen van den
landstorm, die zich op dien datum nog met
onbepaald klein verlof machten bevinden,
in verband met verzuim ten aanzien van hst
inleveren of naar behocren inleveren van
militaire goederen, zoomede aan dienst
plichtigen van den landstorm, die zich op
dit-n datum onder de wapenen bevinden,
zonder dat dit verblijf onder de wapenen
plaats jiceft ril verband met opgelegde of
op te léggen straf. E-edoehle onder do \ya>
penen zijnde landst-orrr.pHciitigen moeten op
genoemden datum hüiswaarts worden ge-
snden, tenzij hun wordt vergund met in
gang van 1 December a.s. als vrijwilliger
bij den landstorm onder de wapenen te blij
ven. Op 30 November 1920 moeten alle
dienstplichtigen bij de militie te land en de
landweer, die rich dan nog met onbepaald
klein veriof mochten bevinden, in verband
met verzuim ten aanzien van het inleveren
van het. zakboekje, in het genot worden ge
steld van grootverlof.
Met ingang van 1 December a.s. wordt
het algtmeen derncbilisatieparfc te Leger
plaats bij Zeist opgeheven
SCHAGEN.
SCHAGEN. Burg. Stand, Geboren:
Jan, z. v. Elias Kerkhoven en van Haml
ij rik a Cornelia ter Haak. jannetje Cornelia
d. V. Dirk Kuiper en Aagje Bood.
Overleden: Pieter Houtkooper, SS j,.ai-
weduwnaar van Arendse Pietertje. Nico!, asi
Lmdeke, 72 jaar, weduwnaar van Aaiijv
Bijpost. Jacob Berg, 66' jaar, weduwnaar
van Neeltje jonker.
Politie. Gevonden: een sleuteltje
Verloren: een veldflesch.
MEDEMBLIK.
MEDFMBLIK. Strenge maatre
gelen. Aangezien de hondcblasting hier
niet of zeer ongeregeld inkomt hebben Bi
en W. besloten de desbetreffende bepaling-
gen streng toe te passen. Honden die niet'
van een betaalpenniung zijn voorzien zul
len eenvoudig worden ingerekend, vanaf
1 December.
HEEMSKERK.
HEEMSKERK Burg. S tand. Gebaren:
Jelle, z. v. Fr. Haanstra en Jac. Koster.
Petrus Cornelis, z. v. C. A. Aardenburg en
Joh'. Castrieum. Anna Maria, d. V. Joh.
Glorie en A. Beentjes. v
Overleden: Jan Commandeur, 21 jaar/
Wed. P. Koper—Kuijs, 75 jaar.
HENSBROEK. - Verkocht. Door
notaris de Balie te Hoogwoud is pu
bliek 'verkocht huis met erf, tuin eri-
bouwLand groot 1.86.20 H.A. EigenaaiL
de heer P. Kooiman. Kooper%lc heer
D. Nierop voor f 175Ö0.
Bloedvergiftiging. De h^r Koo^
men bezeerde zich aan de hand bu zijn
werkzaamheden op .den akker De hand.
zwol geweldig, .op en de dokter con
stateerde bloedvergiftiging. Thans is de
man, verzorger, yao ©en groot gezmj
overleden.