honderd jaar vóór Christus maakte de glasblazerij van Ve
netië glazen spiegels. Daarvoor kende men de glimmende
zilveren schalen en uit de griekse mythologie weten we
dat rimpelloze vijvers gebruikt werden om zich in te 'be
kijken. Nu geloof ik,dat er een misverstand heerst omtrent
het gebruik van de spiegel. Altijd heeft men beweerd dat
de spiegel het symbool van de ijdelheid is. En als ieder
een het altijd gezegd heeft,zal het wel zo zijn. Maar ik
geloof er niet in; nee,ik ga van een andere stelling uit
en wel deze: de spiegel is een middel om zich ervan te
overtuigen dat men er nog is. Het klinkt gek,maar een don
derslag bij heldere hemel klinkt ook gek en toch komt het
voor. Mijn stelling is tevens een verklaring van het feit
waarom de moderne mens een zo veelvuldig gebruik maakt van
de spiegel. Door het vele werk,door allerlei soorten van
amusement, door een te uitgebreide interessesfeer heeft hij
geen tijd meer voor de bezinning en raakt hij aan de din
gen vastgekleefd. Daarom moet hij zichzelf telkens ervan
overtuigen dat hij er nog is. Het is vooral typisch dat
mensen die bulderen van het lachen steeds in- de spiegel,
kijken om te weten of zij het wel zijn die lachen en of
die lach echt is,terwijl mensen die bedroefd zijn helemaal
geen behoefte aan een spiegel hebben. Daarnaast is nog het
verschijnsel van de dubbelganger. Dit vraagt enige uitleg.
Stelt u zich voor: een verliefde jongeman staat op het
punt voor het eerst naar het huis van de vader zijner ge
liefde uitverkorene te gaanHij gaat hem officieel de
hand van zijn dochter vragen. Nu moet u hem eens zenuwach
tig heen en weer zien lop:en: van de ene hoek van de kamer
naar de andere. En elke keer als hij daarbij de spiegel
passeert,kijkt hij er eventjes in. Dat is niet zomaar een
toevalligheid; nee,het is als het ware alsof hij er zich
van moet overtuigen dat hij niet' alleen deze martelgang
gaat af leggenmaar dat er iemand met hem meegaat. En als
hij maar lang genoeg in de spiegel blijft kijken,gelooft
hij het ook. Maar het meisje van haar kant moet ook iets
doen om de onderneming tot een succes te maken. Ze moet de
kamervraarin straks het vonnis zal voltrokken worden,van
boven tot onder vol hangen met spiegels. Zo gauw de aan
staande schoonzoon binnenkomtzal de heer des huizes de
indruk krijgen dat een heel leger vrijers zijn opwachting
komt maken. Dan zal hij door de knieen gaan en hij zal
niet alleen de hand van zijn dochter geven,maar ook haar
andere hand en haar elleboog en haar knieschijf,kortom
haar hele hebben en houwen. En dan kunnen de; 'twee gelief-
