eEOSGANISATIE UJ. DE BIIP
Openbare vergadering
Onze huidigs geldwereld
FAASKAARTEH
fotoalbum
to\omap\es
A. KLIN
No. 1634 Zaterdag 6 April 1946 37e Jaargang
JUfoet Coucoht
voor de Rijp, Graft, Noordeinde, Oost- en West-Graftdijk, Zuid- en Noord-Schermer,
Beemster, Schermerhorn en omstreken
Uitgever
Drukkerij Q. J. Hoogcarspel
De Rijp, Telefoon 1
Abonnementsprijs
50 cents per 3 maanden bij vooruitbetaling
franco per post f 2,40 per jaar
plus incasso-kosten
Losse nummers 5 cent
Verschijnt wekelijks
Advertentieprijs
10 cents per galjard regel, minimum f 1.—
Inzenden tot uiterlijk Donderdagavond 6 uur
op Donderdag 11 April 1946, des avonds 8 uur in café
Lenferink
HET BESTUUR
III.
Toen in Juli 1945 de bankbiljet
ten van honderd gulden moesten
worden ingeleverd, gevolgd door
bankbiljetten, muntbiljetten en
de algemene geldinlevering, wat
zilverbons betreft in Septem
ber 1945, was daarmee de eerste
stap gezet op de weg naar de
geldsanering.
„Sanering", gezondmaking dus,
want terecht, onze geldwereld was
ziek. Door verwijdering van het
in omloop zijnde bankpapier
het „draai-maar-raak-systeem"
was èn dat geld gedaald in waar
de èn stond een massa geld tegen
over een gering aanbod, wat fa-
bricaten en producten betrof.
De lopende voorraad van schier
elk product, elk fabrikaat, elke
grondstof was nul of „temet" nul.
Daar tegenover stond een massa
geld, meerendeels in handen van
hen, die het onrechtmatig hadden
verworven.
Van Overheidswege kon men
twee wegen bewandelen De ene
Was theoretisch alleen van kracht,
nl. zoveel producten, als levens
middelen, schoenen, banden, etc.
etc. etc. er tegenover te stellen,
dat het aanwezige geld opwoog
tegen den voorraad. Dan was de
koopkracht in overeenstemming
met het aanbod, dan verdween
zwarte handel van zelf en bleef de
arbeidsprikkel door welgevulde
étalages bestaan.
Practisch was dit voorbeeld on
uitvoerbaar. Nergens ter wereld
was die massa goederen voorra
dig; nog afgezien van het feit, hoe
die te betalen.
De tweede weg was: we begin
nen als het ware van voren af
aan. In de week van het ene tien
tje waren we allen even rijk.
Daarna kon men geleidelijk aan
het in omloop zijnde bankpapier
uitbreiden, want de uitvoer was
inmiddels stijgende, de eigen fa
bricage liep op en tegenover het
meerdere geld stond het meerdere
aanbod. Dat dit meerdere nog
miniem klein is, is vers twee.
Grote sommen werden inmid
dels ingetrokken in den vorm van
belastingen, vooral door de ver
plichte zekerheidsstellingen. Dit
alles is nog slechts een begin van
die sanering, want het grote ka
pitaal berust nog niet op een ge
dekte, hechte grondslag. Het is
als het ware nog papier, geen
bankpapier. Naast die grote groep
van vrije gelden bleef een massa
geblokkeerd. Dit uit te zoeken tot
op den laatsten cent is het werk
van jaren. Een troost bleef van
het begin af aan voor ons be
staan; wie werkt, kan leven. Die
gedachte kan ons alléén helpen.
Tot een verder vrijgeven van ka
pitaal kon men moeilijk overgaan.
De bezwaren waren te groot, de
belastingen te overladen met werk
en te ver achter om deze gelduit
gifte op den voet te kunnen vol
gen. De productie alsnog te klein
en verder vrij geven van kapitaal
kon alleen de beter gesitueerden
ten goede komen.
Dit geld verder waardeloos ver
klaren was onrechtvaardig ten op
zichte van hen, die voor 1940 ook
geld hadden en veelal alleen maar
waren ingeteerd, laat staan rijker
geworden.
Ook hiervoor is een goede op
lossing gevonden: de spaarcerti-
ficaten en de Grootboekschuld
1946. Maar beiden moesten met
beleid worden toegepast. Een
nieuwe staatslening uitschrijven
ging niet. Alles op vaste schuld
van de Staat t.v.v. oude geldeige-
naars plaatsen, ging ook niet, er
moest handel blijven, ook handel
in effecten, in waardepapieren, in
staatsfondsen.
Spaarcertificaten beschikbaar
stellen voor N.V.'s en dergelijke,
met massakapitaal, ging evenmin.
Deze zouden zodoende weer mas
sa's kapitaal kunnen ophopen.
Neen, alleen natuurlijke personen
mochten ze bezitten tot een klein
bedrag en het totaal bedrag der
verhandelbare spaarcertificaten
moest zo groot zijn, dat te zijner
tijd dit bedrag, omgerekend tegen
vrije contanten, opgeteld bij het
in omloop zijnde kapitaal op kon
wegen tegen de becijferde fabri
catie. Dus 'n lage rente, 'n korte
looptijd 5 jaar, 'n van te voren
berekend maximaal bedrag. In
schrijving op deze spaarcertifica
ten was bijna zonder risico, want
verdere deblokkering viel slechts
in particulier-onderzochte geval
len te denken. Het maximale be
drag was becijferd ten opzichte
van het producten-aanbod.
Dat deze berekening juist is ge
bleken, heeft de effectenhandel al
bewezen. De mogelijkheid om in
te schrijven uit geblokkeerd geld,
is voor velen een uitkomst ge
weest.
Over Grootboekschuld 'n vol
gende maal.
JOS VAN GEMERT.
Boekhandel Hoogcarsel
PLAATSELIJK NIEUWS
DE RIJP
Benoeming predikant
Drang. Luth. Gemeente
De Evang. Luth. Gemeente te
de Rijp heeft een beroep uitge
bracht op prop. H. Johannes,
hulpprediker te Zeist, om te
voorzien in de vacature.
„De Nieuwe Beemster"
spoedig bedrijfsklaar
Naar wij vernemen, wordt de
melkfabriek» De Nieuwe Beemster"
directeur de heer P. Middelkoop,
weer bedrijfsklaar gemaakt.
De heer W. de Wit, aannemer
alhier, en verschillende monteurs
zijn druk bezig machines enz. te
p:aatsen.
Zeer binnenkort hoopt men,
dat de fabriek zal gaan pro
duceren.
In hoofdzaak zullen er thans
tubes room vervaardigd worden,
voor export naar het buitenland.
Een twintigtal arbeiders zullen
werk vinder. Voor de Rijp weer
een goede vooruitgang.
Voor een mooi
en aardige
Telefoon 30, de Rijp
Drogisterij
Optiek, Fotografie
Een naamsverwisseling
In ons verslag van de verga^
dering van de Göp. Tuinbouw-
vereniging lieten wij den heer
Jac. Roelofsen zeggen: „dat die
loods wel te kostbaar zal wor
den". Genoemde heer verzocht
ons dit te willen veranderen en
mee te delen, dat de heer C,
Roelofsen deze woorden sprak.
We voldoen hieraan, wij vergis
ten ons in de gebroeders Roe
lofsen.
Aanvullende bonnenlijst
van 31 Maart t/m 13 April '46
Bonkaarten KA, KB, KC 604
Algemeen
172 125 gr. boter
171 125 gr. margarine
170 250 gr. jam
169 50 gr. thee
168 100 gr. koffie
167 1 ei
166 225 gr. huishoudzeep
Bonkaarten LA, LB, LC 604
A 23 melk 2 liter melk
B 23, C 23 melk 31 liter melk
096 aardappelen 2 kg aardappelen
Bonkaarten KD, KE 604
Algemeen
672 125 gr. boter
671 1 ei
670 250 gr. jam
669 225 gr. huishoudzeep
Bonkaarten LD, LE 604
D 23, E 23 melk 6 liter melk
596 aardappelen 1 kg aardappelen
Tabakskaarten enz.
T 22 2rants. rook-ofshagtabak
(geen cigaretten of sigaren)
V 22 100 gr. choc. of suikerwerk
X 22 100 gr. choc of suikerwerk
Bovengenoemdebonnen kunnenreeds
op Vrijdag 5 April a.s. van des
morgens 8 uur af worden gebruikt,
met uitzondering van de bonnen voor
melk en aardappelen, waarop eerst
met ihgang Yan Maandag 8 April
mag worden afgeleverd.
Bon 167 en 671 zijn geldig t.m.
27 April a s.
De eieren kunnen betrokken worden
bij een detaillist, die gewoon is eieren
op rantsoenbonnen te verkopen.
I>* !itimrl)oeI<on
f 4,90
Boekhandel G- J. Hoogcarspel
Distributie-kring de Rijp
Toeslag voor
bijzondere arbeid
Uitreiking de Rijp.
Distributiekantoor: Maandag 8 April
9—12 de Rijp; 1.30—3 uur Graft.
Uitreiking te West-Graftdijk.
Catechisatie-lokaal: Dinsdag 9 April
9—12 en 1.30—3 uui Oost- en West-
Graftdijk, Stammeer, Kogerpolder, de
Woude.
Uitreiking Zuidervaart.
Café van Saaze: Woensdag 10 April
9—12 en 1.30—3 uurZuid-Schermerenz.
Uitreiking te Akersloot.
Gebouw Jachthaven: Donderdag 11
April 9—12 en 1.30—3 uur, Akersloot
en omgeving.
Uitreiking te Groot-Sehermer.
Café Kay: Vrijdag 12 April 9—12 en
1.30—3 uur Zuid- en Noord-Schermer.
Voor verdere bijzonderheden raad
plege men de biljetten.
Schoenenbonnen
Voor de uitreiking van schoenen-
"bonnen, aan hen, die hiervoor in deze
maand in aanmerking komen, raad
plege men de annonce, voorkomende
op de biljetten.