UIT DE GESCHIEDENIS
VAN „BATO''
14 jaar in plaats van
doodstraf
Tot wederdienst
bereid
NIEUWE BONNEN
Bokser-politieman Sam Oly voor
Raad van Cassatie:
No. 1781 Vrijdag 22 April 1949 39e Jaargang
lUfoet Coucant
voor De Rijp, Graft, Noordeinde, Oost- en West-Graftdijk, Zuid-Schermer
en Noord-Schermer, Schermerhorn, Beemster en omstreken
G. J. Hoogcarspel, Beemster
Telef. 10, Gironr. 470889
Advertentieprijs:
8 cent per mm.
Bij contract lagere tarieven
op aanvraag
Bewijsnummer gratis
Abonn émentsprij s:
75 cent per 3 maanden
bij vooruitbetaling
franco per post f 3.40
per jaar
plus incasso-kosten
Losse nummers 6 cent
Verschijnt des Vrijdags
Rijper sportjougens
Geruime tijd geleden hebben wij
een tweetal artikelen gepubliceerd
over de Geschiedenis van „Bato". Door
omstandigheden is daar geen vervolg
op gekomen. Op verzoek zullen wij
dit nu doen.
De oprichting enz. hebben wij reeds
besproken. Turners, worstelaars en
gewiehtheffers van naam als Jan
Ploeger, Europees kampioen worste
len, allround athleet, Kootje Leguit,
uitmuntend in alle sporten, en Ko
Hoogstraten, allen nauw verbonden
met de Geschiedenis van „Bato" gij
hebt het kunnen lezen.
WtJ waren gekomen tot het punt,
dat de Gym.- en Worstelvereniging
„Bato" in conflict geraakte met bur
gemeester Romeijn, over de bij „Bato"
in gebruik zijnde turntoestellen. Hoe
op de sommatie van de gemeentepo
litie Houtman, om de toestellen ogen
blikkelijk in het gemeentelokaal Cam-
brinus te plaatsen, de voorzitter, aan
wie dit bevel werd gegeven, ant
woordde, dat de burgemeester naar
de hel kon lopen. Een tweede som
matie, in dreigender vorm, had het
zelfde resultaat. Toen volgde de slag
op de kruitpan. De eigenaar van
Bato's oefenlokaal stapte de smede
rij van Bruntink binnen, waar de
Bato-voorzitter als smidsknecht
werkte, en zegde hem de huur op
van het oefenlokaal. Nu werd het
gevaar urgent. Burgemeester Romeijn
en kastelein Heuvel tegen Bato. Baas
Bruntink, die al meermalen de evo
luties van zijn onrustige knecht had
gadegeslagen, dacht, „het is weer zo
laat, hij krijgt weer herrie". „Don
der maar op jongen, zoek je kame
raden en vecht 't uit".
En, zoals wij toen in ons laatste
artikel hebben geschreven: „Jongens,
die ettelijke keren op de worstel-
matras hun partijtje maakten, waren
voor een robbertje met de burge
meester heel niet bang. Het werd een
pracht partij, hoewel de eerste ronde
verloren ging".
Geheel juist i« dat eigenlijk niet.
Om in worstelaarstermen te spreken:
Met een verrassende greep wisten wij
de burgemeester te vloeren, maar
toen kwamen de blinkende knopen op
de proppen en toen werden wij ge
vloerd. Maar de beslissingsronde was
voor Bato. Het verloop van deze
spannende kamp zullen wij u be
schreven. Reken maar gerust lezers,
dat wjj toen voorbeeldig hebben geno
ten van die historie, zelfs nu nog, bij
het schrijven ervan, genieten wij van
de humor in dat gebeuren.
„Het Sterk"
Dus de oefenzaal was opgezegd
door kastelein Heuvel. En toch moest
er wat op gevonden worden, want er
was geen ander lokaal, geschikt voor
turnen en worstelen en wist Bato
geen onderdak te vinden voor haar
toestellen, dan moesten zij weer te
rug naar de gemeente en dan was
Bato ze voorgoed kwijt. Nu stond er
in de Kerksteeg een groot pakhuis,
vroeger een sigarenmakerij, „Het
Sterk", eigendom van een koopman
in oudroest en vodden, Japie Bout.
„Donder maar op" had baas Brun
tink tegen zijn knecht gezegd. Nou,
die was al weg. Die zat al bij Japie
te vertellen van de grote samenzwe
ring. Zoals alle Rijpers in die dagen,
als er strijd geleverd moest worden
tegen de Overheid, dan waren ze
direct bereid om partij te kiezen te
gen de Overheid. „Zeker jongen, jul
lie kunnen het pakhuis huren. Geld
komt wel. Vasthouwen hoor!"
Nu moest in korte tijd de hele
turn- en worstelinventaris van de
bovenzaal van Heuvel naar „Het
Sterk" getransporteerd worden. Het
was 's middags 4 uur en de Over
heid zat ook niet stil.
Popelend van ongeduld
De meest strijdbare Bato-jongens
waren reeds op het alarm-appèl ver
schenen, popelend van ongeduld om
aan de slag te gaan. Handkarren
moesten er wezen, touwen om de
boel te laten zakken .Baas Bruntink
was weer de redder in de nood, die
begon er plezier in te krijgen.
Met handkarren en touw trok het
Bato-legioen Heuvelwaarts. „Wat
moeten jullie", Heuvel gesproken.
„Nou, je hebt ons de huur opgezegd
en nu komen we onze spullen halen
en ze naar een ander lokaal bren
gen". „Het gaat niet door. Bevel vap
de burgemeester, geen toestellen aan
die troep afgeven, de gemeente komt
ze zelf om zes uur halen". Zo, dat
was weer wat nieuws. De Bato-ploeg
kwam met flinke argumenten naar
voren en was bereid om met nog ster
kere argumenten haar rechten te
verdedigen. Maar geen kans, de deur
ging op slotMaar achter de deur
werd een hevige strijd uitgevochten
tussen het echtpaar Heuvel. De vrouw
pro-Bato, de man contra. Inhiiddels
groeide de belangstelling van de zijde
van het publiek zienderogen. Dan ging
de deur open en een overwon nen
kastelein gaf order om binnen een
kwartier met alle sportrommel te
verdwijnen
Steeds meer handen
De bovenramen werden opgescho
ven en eerst werd de grote worstel-
matras (4 x 4 m.) naar beneden ge
kieperd en daarboven het kleine spul.
Er kwamen steeds meer handen die
hielpen, zodat in korte tijd de inven
taris op de karren was geladen. Heu
vel slaakte een zucht van verlichting-
toen de karavaan zich in beweging-
stelde, want ieder ogenblik had de
Overheid kunnen verschijnen en een
volksoproer ligt in een klein hoekje.
In optocht ging het naar de Kerk
steeg en daar werden ze met open
armen ontvangen door het Kerksteeg-
proletariaat. „Afladen!" En nu het de
finitief grondig voorbereiden. Hamer
en draadnagels jongens, en vastspij
keren de spullen. Eerst de kist van de
rekstok met grote draadnagels aan
de vloer nagelen, alle ijzerwerk er in,
de halter van 150 kilo er bij. Goed.
Nu de springmatten, de brug, spijker
vast. Zo, alles goed verzekerd. Nu
maar afwachten op de dingen die ko
men moesten. Nou, dat duurde niet
lang
Gewapende macht
Een tweede optocht kwam in zicht,
'n karavaan om van te watertanden.
De honden gingen tekeer als duivels
tegen zo'n machtsvertoon. Aan de kop
van de stoet liep de burgemeester, de
ambtsketen op de borst. Achter de
gezagvertegenwoordiger schreed sta
tig het complete bestuur van Volks
weerbaarheid. Daar weer achter de
timmermansbaas Jan Leguit met twee
knechten en handkarren. De flanken
werden gedekt door twee politie
agenten in oorlogsuitrusting. Onder
groot gejuich van de Kerkesteeg-pvo-
leten werd halt gehouden voor „Het
Sterk".
„Het Sterk" was een soort belegei-
de vesting geworden. Binnen de „Ba-
to-rebellen," buiten de Overheid en
de Gewapende Macht.
(Wordt vervolgd).
EMMABLOEM-COLLECTE
DE RIJP. A.s. Zaterdag en Zondag
zal in De Rijp de jaarlijkse Emma-
bloem-collecte gehouden worden. De
bate van deze collecte komt geheel
ten goede aan de plaatselijke tuber-
culosevereniging, die vooral in deze
na-oorlogse tijd veel geld nodig
heeft. Dat ieder aangeraden wordt
mild te geven is eigenlijk overbodig.
JAARVERGADERING
„VOORWAARTS"
DE RIJP. Woensdag 13 April hield
de Zangvereniging „Voorwaarts"
haar jaarvergadering in het Rijper
Wapen. De besprekingen hadden een
vlot verloop. Financieel was de ver
eniging het afgelopen jaar iets voor
uitgegaan, dank zij de verloting,
want de uitvoering sloot met een
nadelig saldo. De periodiek aftre
dende bestuursleden, t.w. mevr.
Garms, mevr. Breg, de heer J. L. de
Swart en de heer Jb. Volger, werden
allen herkozen. De traditionele
feestavond mor de leden zal worden
gehouden op 14 Mei a.s. Mei 't con
coursen wil het nog steeds niet vlot
ten. Na het afbericht van Amster
dam-Noord, heeft het bestuur nu ook
uit Zaandam bericht ontvangen, dat
dit concours niet doorgaat. Men
hoopt nu nog in een andere plaats
te slagen. Voor de winter bestaan
weer plannen om een operette op te
voeren.
VERLOREN
DE RIJP. Bij de politie werden als
verloren aangegeven: 1 knot grijze
wol en een kluwen zwarte wol.
Koninginnedag
In verhand met Koninginne
dag verschijnt onze krant vol
gende week op Donderdag.
Copie en advertenties gelieve
men tot uiterlijk Woensdag
morgen aan de bekende adres
sen te zenden.
oor de Raad van Cassatie diende
gistermorgen de zaak tegen de Am
sterdammer Sant Oly, een bokser, die
voor de bezetting een populaire fi
guur was in het Amsterdamse poli-
tie-corps. Tijdens de oorlog werd hij
echter een zeer berucht Jodenjager.
Requirant, die deswege door het Am
sterdamse Hof tot de doodstraf was
.veroordeeld, vertelde, dat hij steeds
de gevierde en populaire Sam Oly
was geweest. Dit veranderde, toen
hij lid van de N.S.B. werd.
„Toen was ik een paria voor mijn
colega's, en ik was eigenlijk blij, dat
ik bij de „Zentralsteüe für Jüdische
Auswanderung" werd geplaatst",
zei hij.
De president mr. Haga, vroeg hem,
waarom hij toch zo hard tegen Joden
was opgetreden. Was hij dan anti
semiet? „Neen", zei Oly. „Voor de
oorlog was ik lid van een Joodse
boksclub en ik kon reuze met de Jo-
der opschieten. Het was altijd Sam
voor en Sam na. Requirant ver
klaarde, dat hij Joden moest arres
teren. Hij kreeg er bevel toe. De ar
restaties had hij echter steeds „hu
maan" verricht. „Daar heb ik niets
van gemerkt", zei mr. Haga.
BURGERLIJKE STAND
DE RIJP. Geboren: Margaretha
Geertje, d. v. D. Kok en G. M. Rot.
Overleden: - Neeltje Bunschoten,
wed. van Klaas Veenman, oud 82 j.
BURGERLIJKE STAND
GRAFT. Ondertrouwd: Hendrik van
Straten, oud 22 jaar, won. te de Rijp
en Neeltje van Leijen, oud 22 jaar,
won. te Graft.
Psychiatrisch rapport
De verdediger, mr. Boltjes uit Am
sterdam, baseerde zijn pleidooi op
het psychiatrisch rapport, dat tot de
conclusie is gekomen, dat Sam Oly's
successen op boksgebied zijn primi
tieve en onontwikkelde geest totaal
uit het evenwicht hebben gebracht.
De raadsman zag in hem 'n „dom
me kracht", het typisch voorbeeld
van een hordemens. Naar zijn me
ning was requirant zo zwaar gestraft,
omdat hij „de bekende Sam" was.
Mr. Boltjes vond een dergelijke mo
tivering onredelijk en wees op een
ander geval, de rechercheur Natte
uit Amste rdam, die voor precies de
zelfde feiten tot 9 jaar gevangenis
straf was veroordeeld. Ook de pro
cureur-fiscaal, prof. mr. Langemey-
er, achtte de door het Amsterdamse
Bijzonder Hof opgelegde straf te
hoog. Hij beschouwde Oly niet als
het ergste soort Joden vervolger. De
tenlaste gelegde mishandelingen wa
ren, aldus de procureur-fiscaal, be
wezen. Veel aandacht wilde hij er
niet aan wijden, omdat, zoals hij zei,
requirant een van die mensen is, die
reeds mishandelen, wanneer ze een
ander aanraken.
De zeea* bemerkte geestelijke horizon
Oly in aanmerking genomen
concludeerde prof. mr. Langemeyer
tenslotte tot een gevangenisstraf van
14 jaar met aftrek.
Uitspraak over 4 weken.
PREDIKBEURTEN
DE RIJP
24 April 1949
Ned. Herv. Kerk n.m. 7 uur ds.
Kastein.
Doopsgez. Gem. n.m. 7 uur d*.
Keuning.
Evang. Luth. Kerk v.m. 10 uur
mevr. C. Rinsema-Schipper.
Geref. Gem. v.m. 10 en n.m. 3 uur
Dienst.
GRAFT
Ned. Herv. Kerk Geen dienst.
NOORDF.INDE
Doopsgez. Gem. Geen dienst.
OOST-GRAFTDIJK
Doopsgez. Gem. Geen dienst.
Ned. Herv. Kerk v.m. 10 uur cand.
Brouwer.
WEST-GRAFTDIJK
Ned. Herv. Kerk Geen dienst.
GROOT SC HERMER
Ned. Herv. Kerk v.m. 10 uur H. U.
Albertz.
DRIEHUIZEN
Ned. Herv. Kerk Geen dienst.
STOMPFTOREN
Ned. Herv. Kerk v.m. 10 uur ds.
W. Wesseldijlt.
ZUID-SCHERMER
Ned. Herv. Kerk v.m. 10 uur ds.
F. Keja.
OTERLEEK
Ned. Herv. Kerk. zie Stompetoren.
SCHERMERHORN
Ned. Herv. Kerk v.m. 10 uur ds.
Leendertz.
Geref. Kerk v.m. 10 en n.m. 3 uur
ds. J. E. Visser.
ZONDAGSDIENST ARTSEN
BEEMSTER'DE RIJP Zondag 24
April dr. J. G. Wegdam, de Riip,
telef. 38.
Experiment van „Amicitia"
SCHERMERHORN. Een succes is
het niet geweest, als wij eerlijk onze
mening mogen zeggen, dit experi
ment van „Amicitia" om nu eens
met uitsluitend jonge krachten een
uitvoering te geven.
Nu had men door de keuze van het
bekende blijspel „Tot wederdienst
bereid" de taak van de spelers niet
gemakkelijk gemaakt. Sfeer en mi
lieu zijn zeer voorname factoren in
dit blijspel.
„Amicitia" beschikt over veel uit
stekende krachten, maar dat zijn nu
juist niet de jongere, en nieuwe le
den. Die hebben nog veel te leren
van hun oudere toneelvrienden. Wij
kunnen gerust aannemen dat de re-
giseuse, mevr. KluftKan, haar
uiterste best heeft gedaan om „Tot
wederdienst bereid" goed te brengen.
Met het materiaal dat zij tot haar
beschikking had kon zij dan ook
niet hoger stijgen dan het praedicaat
„Goed". Ontegenzeggelijk ware het
door hen, die nu vrijwillig op non-
actief bleven tot groter hoogte ge
bracht. En daar komt ook bij dat
minder goed spel, ook het spel dei-
anderen drukt Het was opmerkelijk,
dat hier een geroutineerde speler als
de heer P. Kluft in zijn rol als de
oude Ollie Smit de situatie vaak
moest redden en de sfeer van mat
heid door zijn optreden en spreken
wist op te heffen. Mevr. T. Imming
v. d. Pijl, was feitelijk de enige die
werkelijk op uitstekende wijze haar
rol speelde. Tot al de anderen kun
nen wij, zonder daar enige onaange
naamheid mee te bedoelen, zeggen:
Mensen, 't had veel beter gekund,
jullie had er iets meer van kunnen
maken. Bedenkt dat jullie tenslotte
de roemrijke toneelloopbaan van
Amicitia moet voortzetten. Dus
neemt een voorbeeld aan hen, die nu
nog te midden van jullie werken en
laat hun spel jullie stimuleren.
De zaal van de Rode Leeuw was
de 2e Paasdag geheel gevuld. De be
langstelling liet niets te wensen over.
Maar er was ook veel rumoer gedu
rende het spel, dat was hinderlijk.
De firma Wübbe, die zo langza
merhand de redder in de nood wordt
voor de toneelverenigingen had ook
nu haar volle medewerking verleend,
zodat de toneelaankleding weer keu
rig verzorgd wa».'
Voor het tijdvak van 24 April tot
en met 7 Mei 1949 geeft elk der vol
gende bonnen recht op het kopen
Voedingsmiddelen kaarten 905
101 Vlees (A, B, D', 100 gr. vlees
102 Vlees (A, BJ 300 gr, vlees
103 Vlees (D) 100 gr, vlees
105 Algem. (A, B, C) 250 gr. bo
ter, margarine of vet
•106 Algem. (A, B) 500 gram bo
ter, margarine of vet
107 Algem. (A, B) 200 gram kaas
of 250 gram korstloze kaas
108 Algem. (A. B) 125 gr. koffie
109 Algem. (A, B) 50,0 gr. sinaas
appelen (inleveren uiterlijk 30
April)
112 Alg :m. (B) 200 gram kaas of
250 gra. korstloze kaas
114 Algem. (D) 250 gram boter,
margarine of vet
115 Algem. (D) 100 gram kaas of
125 gram korstloze kaas
116 AlgT (D) '1 kg. sinaasappe-
'n (inleveren uiterlijk 30 April)
Tabakskaarten 9"3
76 Tabak (QA) 2 rantsoenen si
garetten of kerftabak
78 Tabak (QC) 2 rantsoenen si
garetten of kerftabak
Bonkaarten ZA, ZB, ZC, ZD, ZE,
MD, MF, MH 905 (bijz. arbeid, a.s.
moeders, zieken)
C -Jdig zijn de bonnen, gemerkt
met de 1. _>r L.
(De letters achter de bonnummers
geven de kaarten aan, waarop de be
treffende bonnen voorkomen).
Bovenstaande bonnen kunnen reeds
op Vrijdag 22 April worden gebruikt
.De bonnen 084, 089, 090, 091, 093,
097, 098 en 099 Algemeen der bon
kaarten voor voedingsmiddelen kun
nen vernietigd worden.
UITVOERING „NIEUW LEVEN"
WEST-GRAFTDIJK. Maandag
avond, Tweede Paèsdag, gaf de
West-Graf tdijker toneelvereniging
„Nieuw Leven" in de zaal van de
heer J. Schoon te West-Graftdijk 'n
opvoering' van het toneelstuk „Pietje
de duivel".
Dit toneelstuk dat uit drie be
drijven bestaat is geschreven door
Henri van Doele, en gaf een geheel
andere vertolking weer van Nieuw
Leven's laatste stuk ,.'n Pierrot
treedt op." Want dat was een stuk
met een prachtige waardevolle ach
tergrond, en dat kunnen we helaas
van het stuk van deze avond niet
zeggen. En hoewel Nieuw Leven er
al zijn kracht aan gaf, en er verschil
lende goede momenten in waren,
kunnen we toch niet zeggen dat het
geheel ons na de uitvoering tot na
denken zal stemmen. Neen zo'n stuk
was Pietje de duivel niet, maar toch
was zoals reeds gezegd de opvoering
goed en had Nieuw Leven bij het
einde een dankbaar en een verdiend
applaus in ontvangst te nemen.
De hoofdrollen werden vervuld
door Jb. Dubbeld als de brandstof-
fenhandelaar, mej. G. Klinkhamer
als Coba de dienstbode, mevr. J.
LeegwaterAltman als Marie Zon
neveld en W. v. d. Hoff in de titel
rol van Pietje de duivel.
De bijrollen door mej. J. Prins, C.
Klinkhamer, mevr. A. Stichterde
Jongh en H. Altman. Deze vormden
te samen met de personen van de
hoofdrollen een sluitend geheel. De
aankleding van het toneel was goed
verzorgd evenals het kap en grim-
wnrk van de heer Loevens uit Alk
maar.
De balmuziek dat op deze avond
weer door de Jantjes werd verzorgd
hield de toehoorders na afloop nog
een gezellig poosje bijeen.
Zo is Nieuw Leven in dit seizoen
dan weer aan het eind van haar uit
voeringen gekomenmaar wij
hopen dat zij ook het volgende sei
zoen weer met enige mooie stukken
uit de bus zal komen.
Een hordemens