Hcuten linialen
Over het conserveeren van hout
I >e Ryp—Graft
De fauna onzer Eilandspolder
lets over de IJsvoge!
II
Om bij het nest van onzen
kluizenaar te komen, moesten
we heel wat geduld hebben.
Telkens, wanneer we probeerden
uit te zoeken, waar hij huisde,
vloog hij er juist niet heen, en
zo waren we weer precies even
ver, als toen we begonnen met
onze hut neer te zetten. Want
tenslotte was het er ons om be
gonnen om Jnu eens precies te
weten te komen, hoe of zo'n
nest er van binnen wel uit zou
zien.
Maar toch hadden we eenmaal
geluk; hij had weer een wit-
visje buitgemaakt, toen hij niet,
zooals gewoonlijk naar zijn stand-
plaats vloog, maar veel veider
de sloot opging. Met gespannen
aandacht volgden we hem door
de kijker.
Zouden we nu achter het ge-
heim komen?
Achter in de sloot, waar de
oever veel steiler werd was het.
Daar verdween hij in een gat,
waar hij reeds met ongeduld
werd verwacht en met vrolljke
geluidjes werd ontvangen.
Z'n wljfje zat daar te broeden.
Dat zlj met groote ijver zorg draagt
voor het nakomelingschap blijkt
wel uit het feit, dat wehaarniet
£6n keer te zien kregen. Ook
niet, toen we de hut tegenover
het nest hadden geplaatst. Ze
gunde zich geen tijd om voedsel
te zoeken. Dit moest zij geheel
aan haar mannetje overlaten, die
zich dan ook trouw van zijn taak
kweet. Soms moest ze wel eens
lang wachten op een .hapje eten"
maar dat is zijn schuld ntet.Men
kan niet verlangen, dat hij bij
elke duik een prooi te pakken
krijgt.
In de paartijd jagen mannetje
en wijfje achter elkaar aan.
Ze verwijderen zich soms ver
van de veilige oever, wat van
hen wel sterk valt te verwonde-
ren, want vliegers op lange af-
stand zijn de ijsvogels nu bepaald
niet.
Ja, zelfs tot ver op het land,
durven ze in deze tijd te komen.
In de andere tijden van het
jaar kan men een ijsvogel echter
nooit anders vinden, dan in de
onmiddelijke nabijheid van het
water.
Als dan eindelijk, na veel heen
en weer gevlieg, aan het nest
kan worden begonnen, beginnen
de moeilijkheden pas.
Want voor het nest kiezen ze
altijd een loodrechten wand, om
het e.v. opklimmen van viervoe-
tige rovers te verhindeien.
Nu boort de Ijsvogel met zijn
sterke snavel een soort „hollelje"
opwaarts. of eigenlijk is het een
buis, waarvan het einde zich ver-
wijdt in een soort holte. Nu
moet men niet denken, dat zo'n
nestpljp in een paar dagen klaar
is. In he) geheel niet, het kan
soms weken duren voor het nest
gereed komt. Soms staan hem
grote hinderpalen in de weg,
vooral als hij in een stenige kant
de plaats van het nest kiest,
want de stenen kan hij niet weg-
werken, moet er omheen graven.
Zo komt het, dat in sommige
pijpen heel wat kronkels zitten,
wat het gevaar voor eventuele
vijandelijke „invallen", veropde
achtergrond dringt.
Als de „pijpenlade klaar is,
dan wordt begonnen aan de in-
richting van het nest. Hiermede
is het al heel sober gesteld. Als
onderlaag voor de eieren.dienen
enkel maar wat visgraten.
Hierop worden de jongen, vol-
komen naakt, geboren, nadat het
wijfje eerst ongeveer 14 dagen
zit te broeden.
Zelden ontmoet men in de
fauna zulke jongen, als die van
de Ijsvogels. En niet alleen, dat
ze zo lelijk zijn, ze zijn ook nog,
absoluut onbeholpen. Omdat ze
zich veel langzamer ontwikkelen
dan de jongen van andere vogels,
veroorzaken ze de beide ouders
ontzaggelijk veel moeite. In het
begin moeten ze gevoed worden
met allerlei insecten. Zozietmen
dan de beide ouders druk in de
weer met het vangen van voor-
namelijk libellen. Deze insecten
vormen in den beginne het enige
voedsel voor hen. Echter worden
de vleugels en koppen van de
libellen niet verorberd vanwege
hun hardheid.
Voor ware vogelkenners zijn
dat kentekenen, hoeveel keren
zo'n nest is gebruikt. En dat kan
soms heel wat keren zijn.
Eindelijk na weken van zwoe-
gen van de ouders, komen de
jongen naar buiten' maar denk
nu niet dat de zorgen van de
verzorgers ophouden, lang niet.
De jongen begeven zich voor-
eerst nog niet in het water,
maar kijken toe, zorgvuldig ver-
borgen tussen stenen en boom-
wortels. Veel later beginnen dan
hun eigen proefnemingen, lang-
zamerhand tot een virtuoze vaar-
digheid uitgroeiend. Dan pas is
de taak van het ouderpaar vol-
bracht en kunnnen ze wat meer
zorg aan zich zelf bestedenl
Van al onze vogels, zowel in
de naaste omgeving als die in
ons geheele land, onderscheidt
zich de Ijsvogel zich; zoowel
door zijn eigenaardige vorm, als
door zijn vreemde kleuren.zoo-
dat men vaak denk*, met een vo-
gel te doen te hebben uit een
geheel andere, meer exotische
streek. Hij is inderdaad ook een
afstammeling van een talrijkefa-
milie, die de warme aardgordel
bewonen. Hoe men er toe kon
komen deze Ijsvogel te noemen,
kunnen we niet verklaren. Het
had voor onze landgenoot nog
wel enige zin, maar daar, waar
men de sneeuw alleen maar van
de besneeuwde toppen der ber-
gen kent, is het niet zo logisch
Maar in de natuur-hisiorie
komt men wel meer voor zulke
raadselen te staan.
Onze Ijsvogel brengt ieder6a
7 jongen groot. Dat de vogel,
ondanks dit feit toch niet talrijk
is, komt wel door het feit, dat
moeder natuur niet al te gunstig
gezind is.
Vissen zijn voor hem het meest
voorname voedsel, hulpmiddelen
zijn daatoe, scherpe ogen en hel-
der water, Wanneer er nu een
hevige regenbui is geweest, is
het water allesbehalve helder en
van vissen waarnemen kan niets
meer komen.
De veronderstelling, dat bij
een aanhoudende regenval soms
menige Ijsvogel de dood vindt,
zou logisch beschouwd dus niet
al te gek zijn. Ook enige strenge
winters zijn al heel funest voor
onze IJsvogelstand. Hij moet dan
gaan zwerven, op zoek naar open
water, wat al heel slecht voor
hem is, want sterk is de Ijsvo
gel nu bepaald niet. Menigander
sneuvelt bij het vissen, als hij
onder het ijs schiet en jammer-
lijk verdrinkt.
We zien, de grote natuur waar
alles volgens vaste regels ge-
schiedt, en waar niets zonder
reden gebeurt, ons vogeltje wel
wat al te stief moederlijk heeft
behandelt, aan de andere kant
echter staat daar tegenover, de
zeer talrijke vermeerdering als
voldoende vergoeding voor de
vele gesneuveiden en zo zien we
weer, dat ook dit juweellje on
der onze inheemse vogels nog
niet gedoemd is uit te stervenl
We hopen hiermede genoegte
hebben verteld van een mooi,
klein vogeltje, dat jammer ge-
noeg geen vaste bewoner van
onze polder is. Hoewel we ho
pen, dat dit laatste wel het ge-
val zal worden.
Tot de volgende keer.
Nick.
7
Slot
De brochure waaraan wij het
bovenstaande ontleenen, wordt
uitgegeven door het Internatio-
naal Instituut voor Houtconser-
veering, Secretariaat Oranjestraat
9 te Den Haag. De prijs hiervan
is ons niet bekend. Deze zeer le-
zenswaardige brochure is boven-
dien nog met zeer vele fraaie fo-
to's gei'llustreerd.
Op grond van het bovenstaande
lijkt het ons zeer belangrijk dat
ieder grondgebruiker nagaat, of
het creosoteeren van het te ge-
bruiken hout niet voordeeliger uit
zal komen. Ter nadere orientee
ring der kosten hebben wij ons
gewend tot de Directie der Maat-
schappij tot Houtbereiding tegen
bederf, Gr. Wittenburgerstraat
110, Amsterdam, om prijsopgave
van het creosoteeren, b.v. per M3.
hout. Er zijn ook andere creoso-
teerinrichtingen, echter niet in N.-
H. Als vergelijkingstabel ontvin-
gen wij een staat van de prijzen
in Mei 1939, omdat die toen meer
stabiel waren dan op het oogen-
blik.
Deze prijzen gelden franco
werk. Het creosoteeren kwam
toen dus op 12.per M3. hout.
Het hout ging daarbij dan 24 jaar
langer mee.
Momenteel kost het creosotee
ren 15.per M3. hout. Hier
staat dan tegenover dat ook bij
vernieuwen de houtprijzen aan-
merkelijk hooger zijn.
Hoewel wij ons bewust zijn, dat
de pachter-grondgebruiker tot het
creosoteeren minder gemakkelijk
zal over kunnen gaan, zal het bo
venstaande voor de praktijk ze-
ker zijn nut hebben.
De Gebouwen Commissie
Secretariaat
Rijksveeteeltconsulent
Landbouwhuis, Alkmaar.
SPORTNIEU WS.
A.f.Y.-Nienws.
Na een rustperiode van eeni-
ge maanden is er eindelijk weer
eens een AW elftal binnen de
krijtlijnen geweest, Ten aanschou-
we van een flink aantal bezoe-
kers bond AW I den strijd aan
tegen Purmerstein I. AW was
deze middag bijzonder productief
dit vond echter ook zijn oorzaak
in de zwakte der P achterhoede
en het was niet alleen dit deel
van het Bruin-Witte elftal dat te-
leurstelde, doch de geheele ploeg
was zwak te noemen.
Met een 8-0 nederlaag konden
zij de terugreis naar Purmerend
aanvaarden.
Als scheidsrechter Booi het
het aanvangsignaal laat hooren,
ontstaat direct een vlug spel met a
in den aanvai. Enkele zeer goe-
de kansen worden gemist.
Na 25 minuten, als A eenigs-
zinsisingespeeld, komt het eerste
doelpunt van den den voet, van
den nieuwen AWer Spaarman,
met een keurig, zuiver geplaatst
schot. Van buiten het stiafschop
gebied verdwljnt de bal hoog in
de touwen. Na de aftrap is A
dadelijk weer in de aanvai en
het zijn Wiersma en Klinkhamer
die beiden het net weten te vin
den. 3-0. Spaarman, toont, dat
hij nog niet verleerd is en brengt.
de stand op 4-0.
En zonder dat de A doelman
Dinsdag 18Maart 1941.
Op de gehouden gemeentelijke
kaasbeurs werden verhandeld
5 partijen, wegende pirn. 3000
K.Q.
H >ogste prijs f 35 25 per 100 pond
30 cm. 5 cent
40 cm. 6 cent
50 cm. 8 cent
Boekhandel G. J. Hoogcarspel
eenig werk van betekenis heeft
verricht. is de eetsle helft ver-
streken.
In de 2e helft is het weer een
aanvallend AW nog viermaal
moet de P defensie zwichlfen,
alzoo een 8 0 overwinning voor
AW 1.
Voor a.s. Zondag sfaan er 2
zeer belangrijke wedstrijden ver-
meld. Het eerste moet naar Zaan-
dam om de Zaansche Boys te
bekampen, een moeilijke opgaaf,
die, als de wil om te winnen
aan.vezig is, goed volbracht kan
worden.
Het 2e ontvangt Purmerland 1
Dat het hier zal spannen is
zoowel voor de grootste als de
kleinste Avver bekend. Purmerland
staat bovenaan, op de voet ge-
volgd door de stoere mannen
van DC.
Practisch is het alleen nog
aw 2, dat dat Purmerland de
eeretitel kan ontnemen.
Een speciaal opgeleide doel-
verdediger. waarin wij hetvolste
vertrouwen hebben, zal voor de
eerste maal de plaats onder de
lat innemen.
Het aanvangsuur van beide
wedstrijden is gesteld op 2 uur.
Hoekvlag
G.S.V.-Nienws.
J.1, Zondag heeft GSV na een
rustpoos van 16 weken het veld
betreden en wel tegen Ursem 1
te Ursem, Ursem is een sterke
tegenstander en is nog steeds
ongeslagen, maar toch heeft G.
zich uitstekend geweerd want
met 2-1 slechts werd het onder-
spit gedolven.
Na een weifelend begin kwam
men er allengs beter in. Maar
het was U. die de leiding nam.
Spoedig daarop wist Kramer
de stand gelijk te maken, Nog
voor de rust wist U de leiding
te nemen.
Na de rust wogen beide par
tijen vrijwel tegen elkander op
met U lets in de meerderheid.
Maar keeper W. Dubbeld had
er deze middag bijzonder kljk op
en was niet meer te passeeren.
Ook de U doelverdediger werd
niet meer gepasseerd en alzoo
kwam het einde met een 2-1 ne
derlaag.
Voor Zondag staat de uitwed-
strijd GSV I-Alkmaar 2 op het
programma om 2 uur te Alkmaar.
Vertrek om 12,30 uur per fiets.
P.P.C
f
MARKT PURMEREND
Volvette kaas met Rijksmerk f
Kletne Boerenkaas f 33.50
Vette koelen 253 St. voor de levering
Geldekoelen voor de levering f300440
Metkkoeien f 325—480 per stuk
Vette Kalveren voor de leveling
Nuchtere kalveren,
voor de slacht voor de levering
voor de fokkerij f 40f 65
Magere varkens f 18f 28 per stnk
Blggen f 1832 per stuk
Schapen f 12f 20 per stuk
Kippeneteien f 1.07.f .00
Oude kippen en hanen
Wit en Rood 100300 ot per kg
Blauw 100—300 ct per kg
Konijnen t 2.C0f 8,CO per stuk
Eenden 100170 ct per stuk
KAASBEURS