ALGEEEEN NIEUWS-, ADVER-
TENTIE- EN LANDBOUWBLAD.
V. !\f\.
(Tweede Jaargang.)
A°. 1858.
DONDERDAG 29 JULIJ.
UITGEVER P. J. G. DÏDERICH.
De moord te Jeddah.
ÏÏL IT i: L A IS I).
ENGELAND.
Londen, 25 Julij. De II est AJrican Herald bevat een
brief, onderteekeud door zes passagiers op de Jtegina Coc/i,
waaruit blijkt dat het eenige verschil tussclieu het emigratie-
stelsel en den slavenhandel alleen in naam bestaat. Zij ver
klaren daarin, dat de in opstand gekomen negers, door wel
ke 11 van den equipage vermoord zijn, in boeijen naar
boord waren gebragt.
FRANKRIJK.
Parijs, 25 Julij. De meeste Fr.uisclie bladen beschouwen
ORANT.
J3 jiitl a/üjj BAAimin
Voor Schagenf 100.
Franco per post door het gcheele Rijk. 1.15.
Afzonderlijke Couranten0.10.
Verschijnt iederen Donderdagmorgen.
15 r i e v o n Franco.
mts naj AifiMismiii:
Van een tot rijf regels behalve
de 35 cents zegelregtf 0 75.
Iedere regel meerder0.15.
Croote I.etlers naar de ruimte die zij beslaan.
Op elk menscli, die slechts eenig gevoel bezit, doch vooral
op den Christen, maakt die gebeurtenis eenen allersinartelijk-
sten indruk. Welk eene razende dweepzucht, zegt hij, en dat
wel in de 19e eeuw! Ziedaar dan de Mahomedanen, waarvoor
Frankrijk en Engeland zoo zeer de partij hebben opgenomen,
waarvoor zoovele stroomen bloeds zijn vergoten, zegt een an
der; waarom hebben zij de Russen hunnen gang niet laten
traan? De Sultan van Turkije moge persoonlijk zulke misda
den evenzeer afkeuren, als wij, nimmer zal hij de kracht heli-
bendie voor het vervolg te beletten; hij moge die straffen,
als ze eenmaal gepleegd zijnvoorkomen kan hij ze niet.
Nog anderen zouden welligt nog eens de rol van Pieter den
Kluizenaar uit de 11e eeuw willen zien herhalen en eenen
kruistogt tegen de Mahomedanen prediken.
Al deze en welligt nog meer dergtlijke redeneringen ge
tuigen echter meer van menschelijk gevoel dan van een door
dacht oordeel. Doch hoe smartelijk het een en ander ons
ook moge treffen, dat belet niet, dat wij desniettemin verpligt
zijn in alles met onpartijdigheid de zaken te beschouwen, zoo
als ze werkelijk zijn. ik neem daarom de vrijheid een en an
der tot regt verstand daaromtrent in het midden te brengen.
Dat dweepzieke godsdienstijver hier ten grondslag ligt, zal
zeker niemand ontkennen, en dat die dweepzucht te betreuren
is even zoo min. Maar is ze nioeijelijk te verklaren? Neen.
Als wij de geschiedenis naslaan vinden wij een aantal be
wijzen, dat een onberaden godsdienstijver ligtelijk tot dweep
zucht overslaat en zich aan de grootste buitensporigheden kan
schuldig maken. Wij noemen slechts: de behandeling der in
boorlingen bij de ontdekking van Amerika; de verdrijving der
zoogenaamde Mooren uit Spanje; de reformatie; de vervolgin
gen der Joden; enz. .VI die vervolgingen, die stroomen bloeds
deden \loeijen, waren afkomstig van Christenen, die de leer
der liefde en verdraagzaamheid aanhingenen toch in hunne
verblinding de grootste gruwelen bedreven.
Stellen wij nu hier tegenover de belijders der leer van
Mahomedeene leerdie als op dweepzucht gegrond isen,
geheel in strijd inet het Christendom, de vervolging van an
dersdenkenden als pligt voorschrijft. Voegen wij hierbij, dat
zendelingen, die ook niet altijd met den waren christelijken
geest bezield zijn, alle moeiten aanwenden, om hen van hunne
godsdienst af te trekkendat het Christendom daar, waar het
de magt in handen heeft, (ik spreek hier uit lTun standpunt)
soms zeer weinig uitlokkend is, zoo als h. v. in Britsch Indiè,
dat ook hun niet onbekend is; dat de Christenen, die onder
hen wonen vaak slechts eigen weelde, gemak en rijkdom zoe
ken en wel soms door middelen, die niet altijd den toets
kunnen doorstaanmoet dat alles hen niet wantrouwend
maken? zal bij zoovele brandstof een enkele vonk niet vol
doende zijn, om die te doen ontbranden?
En wat gebeurt er nu?
Een Christen doodt eenen geloofsgenoot. Wat de reden is,
daarnaar wordt niet gevraagd; ja, zelfs al ware hun gezegd,
dat eene afschuwelijke oorzaak de aanleiding is, die den Ma-
homedaan tot eene onuitwischbare schande en den Christen
tot eere verstrekt, dan nog ware het te vreezen, dat de ver
blinding reeds te verre zou zijn gegaanom naar reden te
kunnen hooren. Mij dunktik hoor hen zeggenMen begint
ook reeds hier even als in Britsch-Indiê Wat doen de Chris
tenen hier? wie geeft hun het regt den geloovigen Mahome-
daan te mishandelen? En nog zoovele andere uitroepingen,
welke de dweepzucht in het hartstogtelijk gemoed van den
Oosterling doet ontkiemen. Is dat alles zoo onbegrijpelijk?
Mij dunkt, in geenen deele.
Men denke echter niet, dat ik voornemens ben, zulke gru
weldaden slechts in de verte goed te keuren of zelfs te ver
zachten. Ik heb slechts willen aan'oonendat de zaak zeer
gemakkelijk te verklaren is. Doch wat is nu de pligt der daar
in betrokken mogendheden? Ziedaar eene vraag, welke ik mij
niet durf vermeten te beantwoorden. Of echter eene krachtige
demonstratie met oorlogsbodems en krijgstroepen het beste
middel is, meen ik te betwijfelen. Dat het Christendom zich
vertoone zoo als het behoort te zijn, vol liefde en verdraag
zaamheid zonder eigenbaat en zonder geweld of zedelijkeu
dwang, en de Mahomedaan zal den argwaan ter zijde stellen;
hij zal beginnen met het te hoogachten, om het welligt eiu-
delijk lief te hebben en te omhelzen. Komt dat gevolg echter
niet geheel uit vrijen wil tot stand, dat het dan liever geheel
achferhlijve, want anders zal het steeds wrange vruchten dragen.
Tot heden zijn wij in Ne 'rlaiuhc'i Indiè van dergelijke too-
neelen bevrijd gebleven. Mogen de bewindhebbers door het
voorgevallene leereu dergelijke klippen zoo veel mogelijk te ver
mijden! Die zich aan anderen spiegelt, spiegelt zich zacht.
De lijkwagen van Napoleon I, welke aan Frankrijk zal
worden geschonken, wordt thans te Woohvich in orde gebragt,
nadat het departement van oorlog de vereischte kosten, op 200
pd. st. begroot, eenigennate had verminderd.
Het geld, benoodigd tot voltooijiug van den Leviathan,
begroot op 200,000, IÈ. St. is nog niet bijeen, en uogthans
moeten 65,506 1È. St. spoedig worden voldaan. Er zijn nu
twee wegen voorgeslagen: bf om de inschrijving op nog
gunstiger voorwaarden te verlengenbf om eene nieuwe
maatschappij te vormen ,en aan deze liet afgewerkte gedeelte
van dien bodetn te veikoopcn.
De vier voornaamste hoofden van den opstand in
Britsch-Indie, Nena-Sahib, B.ihadoor-Khande koningiu
van Jliansi en de koningin van Oude hebben onderling een
offensief en defensief verbond gesloten. Zij hebben over eene
geduchte nmgt en aanzienlijke hulpmiddelen te beschikken,
en inlandsche gouvernementen georganiseerd, die op eene
geregelde wijze bestuurd worden.
De lieer Montgommery, door den gouverneur-generaal
tot hoofd der administratie over liet koningrijk Oude be
noemd, heeft zijne demissie genomen. In den daarbij""gevoeg-
den brief verklaart hij onbewimpeld, dat, indien meu in bet
stelsel van berooving en gestrengheid blijft volharden, dat
reeds zoo veel onheil berokkend heelt, het koningrijk Oude
voor altijd verloren zal zijn,
De Engelsche stoomboot TJla, in de vorige week te
Cagliari aangekomen, beeft de beide electrische kabels ont
dekt en aan boord genomen, welke heer Brett, twee jaren
geleden, vruchteloos had pogen te leggen tusschen Sparti-
vento, Bona en (Jallita.
Karl Formes, de bekende bassist, beviudt zich, tot
herstel van zijne gezondheid, sedert eenigen tijd in de
bad-inrigting van Dr. Munde te Florence Massschuselts
Eene lievige ontsteking der luchtpijptakken (bronchits)
noodzaakte hein af te zien van eene voorgeuomeu reis door het
Westen, waarbij hij in ITO concerten voor een honorarium
van 10,000 dollars zou zingen.