Algemeen Nieuws-, Advertentie- Landbouwblad.
D0NDKBM.G:
I JMÜIMI.
M 328.
Aclitstc Jaargang,.
A". 180^'
<ec
SCHAGER COURANT.
ABONNEMENTSPRIJS VOOR DRIE MAANDEN:
Voor Schagenƒ1.00.
Franco per post door het geheele Rijk. 1.15.
Afzonderlijke Couranten0.10.
Verschijnt iederen Donderdagmorgen.
Abonnementen op dit blad worden door alle
•wegb cj>
TJITaEVER IP. J". GS-. DIDERICH.
PRIJS DER ADVERTENTlëN
Van een tot vijf regelsf 0.75.
Iedere regel meerder„0.15.
De 85 cents zegelregt niet medegerekend.
Groote letters naar de ruimte die zij beslaan.
Boekhandelaren en Postdirecteuren aangenomen.
BRIEVEN PRANOO.
1063 - 1S6-4-.
De sterrekundige verdeeling van den tijd in
dagenmaanden en jarenheeft zich onder
de menschen van een zoo belangerijken invloed
weten meester te makendat deze er niet en
kel ten hunnen dienste gebruik van maken
maar zelfs bij hare opeenvolging aan wisseling
denken. Velen zijn zoo doordrongen tot in de
minste hunner gedachten van de wel onont
beerlijke, maar toch niet feitelijk bestaande ver
deeling van den tijddat zij het er voor
houdendat wij sinds eenige dagen in een
nieuw jaar zijn. Hieraan knoopt zich vast de
zoo algemeene gehechtheid aan de dagen van
overgang. Men meent te staan aan den ingang
van een nieuw tijdperk dat daar in het duis
ter voor ons ligt. Men houdt voor gesloten
een tijdkringdien men dag aan dagen
uur aan uur heeft doorleefd. Is het wonder
dat de menschelijke geestvoor zoo ver hij
stil kan staan in den tijdbij voorkeur op
zulke dagen, een blik op het vqrleden werpt
en een vraag aan de toekomst rigtdie naar
zijne meening de scheiding daarstellen tusscheu
toekomst en verleden?
Ons is het althans zoo gegaan en voorze
ker weinig Nederlanders hebben anders kunnen
doen. En hij die dit blad in de hand neemt,
ontvangt bij het sacramentele „heil en zegen"
als hoofdartikelin het eerste nummer van
lezen nieuwen jaarkring, een blik op de jaren
1868 en 1864.
Schoon ons vaderland de ongelukkige stor
men der twee vorige maauden niet heeft kun
nen ïaisloopen, en wij aan schipbreuken, dijk-
i ra ken en overstroomingen alweer genoeg hebben,
is het echter gedurende 1863 alweder gespaard
jebleven voor de vrij wat geduchter stormen
ilie politieke hartstogten aanblazen. Terwijl,
als het waar, in geheel Europa een van onweer
twangere atmospheer loodzwaar druktezelfs
lier en daar de staatkundige orkaan alles om-
fer wierp, mogten wij ons hier verheugen in
*n zeer gezonden politieken dampkring. Wij
lebben rustig onze spoorwegen voortgelegd
talm onze Oost—Indische bate in ontvang ge
lomen bedaard aangehoord meenige belangrij
ke en menige onbelangrijke debatten in onze
lamers der volksvertegenwoordiging. Wij heb-
en feest gevierd over het 50 jarig bestaan
izer hernieuwde onafhankelijkheid terwijl de
olen ten bloede streden ter verkrijging van
a hunne. Wij zijn uitgenoodigd tot een con
ventie te Parijs en hebben als groote heeren
aarvoor bedankt. Muliatuli heeft het bij
oorden gelaten en heeft ons Oost-Indië niet
uthandigd.
De turf is goedkooper geworden en de
snever duurder. Thorbecke is er nog om te
gerenen Groen laat hem nog altijd niet
wat willen wij meer
'j lullen groote reden tot dankbaarheid
hebbenals zooveel stoffelijke zegeningen ge
paard blijven bij den geestelijken en staatkun
digen vooruitgangdie ontegenzeggelijk het
deel van ons vo'k is. Indien 1864 sluiten
mag met een saldo als 1863, zouden ook wij
waarlijk gaan geloovei\ aan een uitverkoren
volk.
Want in de laatste jaren is het bijna
altijd dezelfde nieuwjaarsgroete op politiek
gebied want wij «ien 1864 met be
zorgdheid te geinoet. Wij vreezen voor eene
geweldige uitbarsting in onze omgeving en de
geschiedenis leerthoe moeijelijk het is voor
onzen staat, ik zeg nietzich neutraal te
houden maar neutraal te blijven.
Wij vreezen, dat in let aanstaande voorjaar
het hart van Europa in vuur en vlam zal
staan want wij houden het er voordat het
kruikje zoolang te watei#.-* geweest, dat het
bersten moet. Wij hooren met beduchtheid
dat in Italië de beweegingspartij weer meer op
den voorgrond komt. Wij beven alals de
Europesche sphiu van vredescongressen spreekt
en Europesche oorlogenburgeroorlogen noemt.
Laat Paluierston ongelijk hebben die van Na
poleon zegtdat hij liegtzelfs als hij zwijgt
wat Napoleon trede noemt, heten wij
in Holland oorlog.
Neen het is niet alleen de Pausdie de
toekomst, blijkens zijn laatste toespraak, met
bezorgdheid te gemoet zietwij zien veel ge
vaar dreigen in den jaarkring voor ons.
God geve dat wij dwalen maar wij rekenen
het ons tot pligt nu reeds te wijzen daarop
en allen te herinneren dat gevaar niet nood
zakelijk tot nadeel behoeft te leiden. Die
wat hem dreigtvooruit weetkan zich in
tijds wapenen en wordt door het gevaar alleen
sterker gemaakt.
Gevaar dreigt ons volkskarakter van de bei
de politieke rigtingen die bedriegen wij ons
niethunne zaak op het slagveld zullen
bekampen:
Van de eene zijde is het de revolutiedie
zich op alle gebied heeft weten in te nestelen.
Geen godsdienst meer geen regt dan het
feitdoor wanorde tot orde.
Ziet daar hare leus. Zij profeteert van een
nieuwe gouden eeuw zij spreekt van vrijheid,
van verlichting van vooruitgang.
Van de andere zijde is het de domper der
thans behoudene partij, als partij, welligt de
sterkste in Europa.
Ook zij spreekt van vrijheid maar door
haar gegeven ook zij van een gouden qeuw
maar wil ons terug brengen naar het verleden,
Zietdaar de vijanden die om ons zweven in
de luchtmaar ons al meer en meer naderen.
En nu de wapenen daartegen
Geene andere dan deze, dat ieder burger
ach doordrmge vrh waarachtig liberale begrip
pen voor zoover het staatkundige zijngeba
seerd op de grondwet. Dat hij dooi kennis
te nemen en acht te slaau op de zegeningen
die een liberale grondwet als de onze verge
zellen wat liberaal is op prijs leere stellen en
beminnen. Dat hij, in één.woord, een con
stitutie als de onze leere verdienen wees
veezekerddat hij htsar dan nimmer verliezen
zal.
Wij spseken tot het vólk en moeten duide
lijk ziju. Wat is liberaalzal men vragen.
Dit is liet theoretische antwoorddat men
boven partijen verheven zij j dat men er zich
tegen verzet als men personen noemtwaar
spraak is van zaken als men van begrippen
gaat spreken terwijl de reden alleen is van
feiten. Hij is liberaaldie na de twee kan
ten van de zaak bekeken te hebben onbe
vooroordeeld partij kiest en dan onthoud dat
zijn keuze slechts geleid is, door de echter
ahijd voor ontwikkeling vfltbaartcrvcrmogcn3
die hij op het oogenblik der keuze bezat.
Eu wil men een praktisch antwoord: Bur
ger vau Nederland leer uwe constitutie
Het is alleen op de baan van gematigden
vooruitganghet is alleen door de vorming
van onbevooroordeelde begrippendie de goe
den onder ons niet hinderenhet is alleen
door een ruimen blik dat een volk kan voor
uitgaan. Gerust kan Nederland zich hierin
oefenen, terwijl vrede en orde en eensgezind
heid binnen zijne palen heerschenen blijft
het hierin getrouwdan vrezen wij ook niet
voor 1864.
GEWONE IiEKIGTEiN.
Uit Brescia wordt gemeld, dat in de
gewcerfabrieken aldaar, ten gevolge van orders
uit Turin ontvangen, met buiteugewonen spoed
aan eene groote hoeveelheid geweerloopeu en
bajonetten gewerkt wordt, die niet van ijzer
maar volgens de uitvinding van een Piemon-
teesch officier der geuie vau staal vervaardigd
worden.
Berigten oit Rome van 26 Dec. melden
dat de paos den 25sten de jaarlijksche geluk-
weuschtn der kardinalen heeft outvangen. In
zijne toespraak herinnerde hij aan de zegepra
len der pausen, die vervolgd zijn en gaf bij
zijn veitiouwen te kennen, dat de kerk al hare
thans met geweld ontnomen eigendommen zou
terug verkrijgen, wanneer zij slechts met vast
heid en voorzigtigheid handeide. De paus
verklaarde, dat hij ernstige gebeurtenissen in
bet volgende jaar verwachte, maar hij nnodigde
allen uit kalm te blijven, daar de kerk steeds
zegevierde.
De tijding van den intogt der Saksische
troepen in Altona en de proclamatie vau den
hertog van Sleeswijk-Holsteiu als souverein
beeft onder de Duitschers te Parijs groote
geestdrift verwekt. Een. aantal jongeheden, die
deels goede betrekkingen hadden, zijn reeds
naar- Puitschland vertrokken; anderen zollen
zich eerstdaags derwaarts begevprt en een aan
zienlijk aantal heeft zich erpligt bij de eerste
