li
1BEK.
Jtê 416.
Algemeen Nieuws-, Advertentie Landbouwblad.
Negende Jaargang.
Do eed over liet graf.
V
9r,-l
ARMOEDE.
SCHAGER COURANT.
lx.1 vj.
ABONNEMENTSPRIJS VOOR DRIE MAANDEN
Voor Schagen 1,00.
Franco per post door het gehccle Rijk 1,15.
Afzonderlijke Couranten 0,10.
Verschijnt iedcren Donderdagmorgen.
Abonnementen op dit bbd worden door alle
Die timmert aan den wegh
prijs der advektentlën:
Van een tot vijf regels0,T5.
Iedere regel meerder#0,15.
De 35 cents zcgelrcgt niet mede gerekend.
Groote letten naar de ruimte die zij beslaan.
Boekhandelaren en Postdirecteuren aangenomen.
Verwacht gezegh, (Cats.)
TTITOEVER F. J~. Gh DIDEEIOH.
BRIEVEN FRANOO.
#De armen hebt-gij altijd bij U.« Deze
uitspraak van den stichter des Cristcndoms is
tot nu volle waarheid gebleven en wij zouden
ons aan hersenschimmen te goed doenwan
neer wij meenden dat die armoede zoo ge
makkelijk verdwijnen zal. Toch is het de
pligtder regering en vooral der burgers
haar niet te beschouwen als eene noodzake
lijkheid maar als een gebrekdat bij ver-
waarlouziug toeneemtdoch bij zorgvuldige
behandeling afneemt. Onze aarde is voor ons
allen rijk genoeg en de maatschappelijke in-
rigtiug moge in haren hnidigen toestand nu
«n dan het verwijt op zich laden van eene
oorzaak der armoede te zijn het is onloo
chenbaar dat de eigenlijke oorzaak veel meer
in het individu dan in de maatschappij moet
gezocht worden. Het «help u zeiven# moet
het wachtwoord blijven waarmede het pau
perisme bestreden wordtniet met het
denkbeeld om zich van den arme af te ma
ken maar uit de gevestigde overtuigingdat
alleen eigen krachtsinspanning den mensch
kan opheffen uit deu staat van armoede. De
zucht om te sparen en de wil om vooruit
te komen Eijn de probate geneesmiddelen voor
den arme. Staat»- of diaconie bedeeling
schetsen itt een dagboek.
VIL
Welnudit heb ik reeds gezegdcn
dat verstaat zich van zelfdat hij danwan
neer hij niet buiten de grenzen der mogelijk
heid ligt, gehouden moet worden.
Gij hoort het nu waarde Ëwaldviel
Leithold in, wanneer hij niet buiten de grenzen
der mogelijk is.
Doch dit is het juisten ik wil
ik moet zekerheid hebben! Hij moet den eed
houden, of hij bestaat niet meer hij
is nietsriep Ëwald driftig. Doch stBat
«nij toe nog eene vraag te doen. Is de eed
geestelijk of Kgcbamelijk verbindende
Ik geloof beidenantwoordde ikwant
geestelijk in het algemeen omdat het ligchaam
zonder den geest onmogelijk eene bekrachti
ging eene wilsuitvoering hebben kan, en
danomdat men in den eed den hoogsten
den reinstenheiligen Geestals getuige aan
roept ligchamelijk echterdewijl men hem
ligchamelijk volbrengtook bij eene valsche
eedzweringomdat het ligchaam alsdan in
handen van bet geregt vervalt.
Wanneer de eed dus geestelijk is,
moet zijne kracht ook na den dood voort
duren
Achmijn waarde Ëwaldhernam
ik lachend met den dood houdt alk
verbindtenis op!
annengestichten of bcdelaarskoloniên kunnen
bestaande armoede lenigen maar grondig be
schouwd bestendigen zij juist wat gckccTd moet
worden. Er is over armoede zoo veel geschre
ven, dat er weinig nieuws van te zeggen
valt, maar er valt op dit gebied nog zooveel
te doendat eene nieuwe behandeling van
het oude thema nog altijd niet overbodig
mag liueten. Het is de pligt van den meer
gegoede de leermeester te zijn van den lager
staande en gelijk een goed leermeester zich
in persoonlijke betrekking moet stellen met
zijnen leerlingzoo moet de echte phflan-
troop den arme door woord cn daad leeren
dat spaarzaamheid en eerzucht de bruggen
zijndie tot welvaart voeren.
Het is moeijelijk ora den grens te bepalen
binnen welke de weldadigheid zich bewegen
moet. Duidelijk is hetdat er uitersten te
vermijden zijn en dat zoo wel eene zorge-
looze tegemoetkoming in wat vaak door eigen
schuld ontbreekt als eene stoïcijnsche terug
houding bij armoede vaak zonder schuldof
te keuren valt. Maar iedere inrigting
't zij gemeente of armbestuur heeft als
pligt vooral te vermijden het te veel; bij
persoon tegen over persoonvermijde men
meer het te weinig. Bijzondere liefdadig
heid vindt hare wet in de liefde en waar
Zoo ging Ëwald, met een sporten
den lach voort, op die wijze werpt gij zelf
een, met schoone snuitserijen opgesierd geloof
omver; gij maakt u zelve tot een leugenaar,
en alles is goochelarij en bedrog 1 Doch
vergeef inij vervolgde hij meer bedaard terwijl
hij ging zittengij hebt mij in allen gevalle
verkeerd begrepenHet is hier de vraag niet
of eene bezworen verbindtenis gedurende het
leven gehouden kan worden maar hoofdzake-
bjk over een verbond, dat eerst na den dood
begint. Herinnert gij n ons onlangs gebonden
gesprek Gij gelooft aan een leven aan
gene zijde des grafsdat isaan een voort-
en verderleven des geestes na dat het lig
chaam dood isderhalve stemt gij toedat
er voor de geesten eene bepaalde verblijfplaats
is aangewezende geest moet bij gevolg ook
gevoelen denken bandelen kannen. Wan
neer ik nu met een plegtigen eed een ver
bond met mijnen geest gesloten heb dat
eerst na de afscheiding van het ligchaam
aanvangtmoet mijn geest die verbindtenis
dan niet nakomen wanneer hij in het alge
meen nog bestaat? en moet God, zoo hij
bestaatdaar hij de getuige en borg is, dien
geest daartoe niet dwingen zelfs tegen zijnen
wil! Antwoord nu
Eerst begon ik te denken dat Ëwald soms
dronken wasdoch daarvoor sprak hij mij te
duidelijk en te helderrijn oog was vast, eijn
gelaat zeer bleek. Ik stond opgreep een
glasdaar ik het gesprek in scherts wilde
doen overgaanen zeidemijne heerenwij
men geeft zonder liefde boude men de gift
liever terug. Want alleen de liefde cn niet
de gift is hier de reddende engel. Doch de
uitkcuring uit openbare of kerkelijke fondsen
gedaan, moet bcscliouwd worden als de rente
van het kapitaal aan die instellingen toever
trouwd ter bestrijding der armoede. Daar
worde de voorwaarde van besparing streng ge
handhaafd bij de gift of men brenge haar
terug tot het minimum. De roeping van
dergelijke inrigtingen is niet om liet den
armen gemakkelijk te maken, maar om toe
te ziendat al het mogelijke wordt gedaan
om armoede te boven te komen. Dit alleen
heet armenverzorging - het audere is urmen
bederving.
In ons vaderland weet het de armu dat
spaarzaamheidonvermoeide zorg aan de op
bouwing van eigen welvaartslagen moet.
En toch is er eene staatsinstelling die de
luiheid beschermt en de verkrijging van for
tuin openstelt langt een anderen weg dan
arbeid en vlijt. Wij hcblten hier bepaald
het oog op de tot schande van ons land
nog steeds bestaande staatsloterij en betreuren
het dat op eene algemeene vergadering van
dc maatschappij tot uut van het algemeen
eene zoo schadelijke instelling nog verdedi
gers vinden kon. Al wat cr gezegd kan wor-
zijn heden hier gekomenom te schieten
te eten en te drinken te dansen en te
juichenwaarom zullen wij ons nu ten
minste ikdie philosooph, noch theoloog beD,
met zulke philosophisch-theologische scherp
zinnigheden inlaten Laat ons liever, daar
wij dit nog kunnenop onze gezondheid
drinken,post molta secula pocniz
n u 11 aLaten de geestenaan gene zijde des
grafs, voor zich zeiven zorgen!
Gij hebt gelijkzeide Leitholdterwijl hij
ook zijti glas ophief, genieten wij het
levenen gunnen wij den afgestorvenen die
rustdie ook wij".-ar ik vertrouw later
zullen leeren kennen 1
Ëwald sprong van toorn gloeijend op en
riep zich tot Leithold wendende
HoeAlzoo kont gij den dag van he
den kont gij nw plegtig afgelegden eed
vergeten
Ik heb hem Diet vergeten, en deze
avond is mij even plegtigals h doch
ik geloof, dat wij onzen geëerden gast de
achting verschuldigd zijn om door onze
ernst hem niet uit zijne vrolijke stemming te
brengen
In tegendeel ik ben verpb'gt verschooning
te vragenzoo ik door mijne tegenwoordig
heid en mijne ontijdige scherts misschien een
ernstig onderhoud stoorde; ik neem gaarne
aan ernstige gesprekken deel; doch zoo
ik n stoorzal ik den heer Ëwald in de
zaal afwachten.
(IFordl venJfi.}
