Algemeen Nieuws-, Advertentie Landbouwblad. 'M 455. Tiende Jaargang. A°. 1806. Overlijden van den Heer P. J. G. Diderich. Het minhtrieel programma. SCHAGER COURANT. abonnementsprijs voor drie maanden Voor Schagen1,00. Franco per post door het geheele Rijk 1,15. Afzonderlijke Couranten*0,10. Verschijnt iederen Donderdagmorgen. Abonnementen op dit blad worden door alle Die timmert a$n den wegh, Verwacht gezegh. (Cats.) TJITGrEEFSTER WED. d?. J". O. IDIIDIEÜRICH. PRIJS DER AD VKRTENTIeN Van een tot vijf regel0,75. Iedere regel meerder#0,15. De 85 cents zegelregt niet mede gerekend. Groote letten naar de ruimte die zij beslaan. Boekhandelaren en Postdirecteuren aangenomen BRIEVEN In de geschiedenis van elk week- of dagblad is liet overlijden van den Uitgever eene belang rijke gebeurteniste meer is dit het geval als de Uitgever veel had gedaan voor de uitbreiding en den bloei van het blad. De Schager Courant verliest in den Heer Diderich een Uitgeverdie veel moeite heeft gedaan om hiar in bloei te doen toenemen hij was het toch die door liet aanbod van (den geringen omvang van het Weekblad in aanmerking genomen,) ruime belooningenschrij vers van liberale beginsels aan zijn blad zocht te verbinden, hij wa«, het_die begeerde, dat de li berale beginsels in dit blad luide zouden worden verkondigdhij was hetdie de schrijvers vaak op onderwerpen weesdie hij belangrijk voor tijd en plaats achtte. De Schager Courant verliest zeer veel in hem maar de Redactie zal trachten voortegaan op den ingeslagen weghaar spreuk zal zijnwat er ook verandere of sterve, het liberale beginsel bi ij ft eeuwig bestaan. Het nieuwe ministerie beeft zijn taak begonnen met het uitspreken een er redevoering in den vorm van een programma. Naar onze meening hebben zulke programma's weiuige of liever in het geheel geene nuttige en practische gevolgen, men moet zich daarbij bepa len tot zulke algemeenheden, dat elk ministerie, hetzij behoudend of liberaal, zoo het de grond wet getrouw wil blijven nagenoeg het zelfde zal moeten zeggen. Van 1853 tot nu toe hebben dan ook alle ministeriendie zulk een programma hebben gegpvenzelfs niet uitgezonderd diegenen, welke een zeer behoudende kleur haddenver klaard, dat zij de grondwet in eenen vrijgevigen zin zouden uitvoeren. En toen in 1861 het mi nisterie van den Baron van Zuylen, die van dezen regel afweek door te verklaren dat het behoudend zoude zijn in Oost-Indiehad die ongelukkige zinsnede de noodlottige uitwerkingdat het hoofd zakelijk dien ten gevolge spoedig moest aftreden. Ook thans weder bepaalde zich het programma tot algemeenheden. Het ministerie verklaardedat liet de grondwet iu eenen vrijgevigen zin zoude S uitvoeren maar hoe zoude eene vrijzinnige grond wet als de onzeandejs dan op eene vrijzinnige wijze kunnen worden uitgevoerd? Als men alle bepalingendie zij voorschrijft in acht neemt, moet men nolens volens vrijzinnig zijn. Ten aanzien van de koloniën, luidt het programma, dat het regt van grondeigendom zal blijven bestaan, volgens de eeuwen tellende Javaan- sche gebruiken, maar over den arbeid der Javanen wordt gezwegen. De belangrijke vraag of het dwangstelselwaar bij de Javanen gedwongen worden hun arbeid aan de gouvernements cultures voor geringe loonen te verleenenzal blijven bestaanwordt dus onbe slist gelaten. Ten aanzien van het-^ó-Jl-s*ijaluidt de ver klaring van het ministeriealthans voor de libe ralen zeer bevredigendhoogst waarschijnlijk zal de wet op het onderwijs niet veranderd worden; zeker zullen de grondwettige bepalingen, ten aan zien van het onderwijs, niet worden gewijzigd. De minister van binnenlandsche Zaken heeft zelfs het beginsel van een gemeDgde Staatsschool onaantast baar genoemd. Dus zal alles in dit opzigt zoo blijven als het nu isop zijn hoogstzal men beproeven eene onschuldige veranderingdie nie mand aaustoot kan gevenin de wet te brengen. Ziedaar dan het einde van het comische treurspel der schoolwet-agitatie. De bergen dreigden eens te baren wee en ach, en ochwat kwam er een klein muisje voor den dag, zegt Huidecoper in navolging van Ho ra t i u s. Zoo ooit dan zijn thans die woorden toepas selijk. Sinds 1857 werd in de bladen der antirevolu tionairen zonder ophouden verkondigddat de schoolwet het werk was van den Antichrist Soms zelfs werd van de heuvels in het heilige land der orthodoxie (de Yeluwe) de goê gemeente tegen die schoolwet en het harnas gejaagd. De hooge- priester en profeet van het waarachtige volk Sions hield niet op het wee en ach over die wet uit te roepen en sinds de dagen van Josia was er zulk een gruwel in Israël niet geschied maar al klonk de bazuinde afgodendienaars hadden de meerderheid en de valsche profeten zaten in den voorhof en in den tempel, en de hoogte van Astoroth dat verfoeisel der Sidoniersen de hoogte van Kamos(het verfoeisel der Moabieten) bleven bestaan. Maar zie, daar wordt een der ware geloovigen met magt bekleed hem wordt de bijl in Iiaaden gegeven om bet verfoeisel uit te roei. jen en de man Gods is zoo zwakdat hij niet aan het werk durfde gaanen dat ook hij niet alleen instemde met diegenen, welke naast hem staan de, uitriepengij, beelden der afgoden, gij zijt on schendbaar onaantastbaarmaar dat hij zelfs durfde uitroepen ik ben niet de Elisa van dezen Elia zijn profeten-mantel is op mij niet gevallen Edele Groenschoon onze woorden schijnbaar spottend klinkenwij hebben innige hoogachting voor uwij hebben medelijden met unu gij ten tweedemale door uwe vrienden en leerlingen zoo wordt verloochend. U valt een wreeder lot dan een Caesar ten deel. Want tweemaal moet gij in uw leven uitroepenen ook gij mijn zoon De Hemel geveter wille van uw gemoedsrust, dat gij u even, als de November-held thans gaat wikkelen in uw maDtelom voor het staatkundige levendat toch ook volgens uwe zienswijze niet het eenige waarachtig leven is, te sterven. De verklaring van het ministerie in dezeis misschien de schoonste triomf, die de liberale beginsels hebben behaald. Nu zelfs tegenstanders moeten verklarendat het werk der liberale partij, in hoofdzaak, onaantastbaar iskunnen wij veilig vertrouwen op de zegepraal van alle vrijzinnige denkbeelden. Het programma van het ministerie heeft ten doel om een verzoening tusschen de tegenwoordige regerings-personen en de liberale partij tot stand te brengenwij keuren dit doel goedmaar wij gelooven toch dat het oogmerk beter zonde bereikt zijn, zoo men meer moeite had gedaan om de eene of andere grootheid uit de liberale partij op te nemen in het ministerie. Ook mag niet wor* den vergetendat de oppositie tegen het afge treden bestuur, gedurende vier jaren, met een on geëvenaarde verbittering is gevoerd. Herhaalde ma len hebben wij en anderen de oppositie aangeraden zich te matigen, maar het heeft niet geholpen. De toon van het dagblad van 's Gravenhage over. schreeuwde alles, wat tot gematigbeid ried, zoude het dan nu te verwonderen zijn, dat de mannen, die dagelijks door het gemelde dagblad als land verraders werden afgeschilderd, nog eenigen wrok in het harte blijven dragenjegens de toenmalige oppositie thans regerings partij die door haar stilzwijgen scheen intestem men met dat geschreeuw Maar hoe dit ook zij het is thans een pligt voor de liberale partijalle wrok te vergeten. In de te genwoordige omstandigheden is eendragt vau regering en volks vertegenwoordiging ten dringenste noodwke-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1866 | | pagina 1