De dood voor liet Vaderland.
B tig juders van Scliagen bren
BEURSTIJDINGEN.
Burgerlijke stuud der gemceule Scliagen.
Borgerl. Stand der gemeente Barsingerliorn c.a.
MARKTBERIGTEN.
mogelijke feestelijkheid zal worden bijgezetonze
Prins en Prinses Frederik zullen wede van de
partij zijn. Te Alinkcrk heeft I. S. door op
hanging een einde aan zijn leven gemaakt, daar
hij 70 jaren oud was, denkt men dat het leren
hem al te laDg duurde.
SCHlAHHPKL OrCiAVF Xo. 37.
A B
ZWART.
D E
II
Wit speelt en geeft in 5 zetten mat.
Oplossing van de Schaakspel-opgaaf No. 43
Wit Zwart
Wit Zwart
G3 op H4 D5 op E4
B5 C4 E4 F3
H4 Il3f F3 E4
113 G3+ E4 F5
C4 D3f en mat
HF ij 3 goede oplossingen ont-
I 1 'domen Gebr. F.
Hvr den Raads-
.*{$,-te vervangen
l.i .VING.
gt— j J .cnnisse vau de belanghebbeden,
dat de PAie-NTEN over het dienstjaar 18JJ,
aan de patenrpligtigen tegen intrekking van het
Ik herinner mij uit mijne vroegste jeugddie
inviel in een tijdtoen de dood van van Speijk
nog zoo wat versch in het geheugen lagdat ik
eens in een gezelschap door een bezadigd bejaard
man een afkeurend oordeel hoorde uitspreken over
de daad van dien held. Als kind moest ik natuur
lijk daarbij zwijgen; maar het viel mij zwaar.
Want voor den knaapdie op tienjarigen leef
tijd Helmers Hollandsche natie nagenoeg van bui
ten kendescheen geen schooner dood dan die van
Claassen en van van Speijk. In lateren tijd heb ik
echter geleerddat even als alle andere zaken
ook zulke heldendaden nit twee oogpunten kun
nen worden beschouwd. Onze letterkunde, die
kan aangemerkt worden als een thermometer van
de gevoelens en de denkwijze van het verstandigste
gedeelte der natie, levert daarvan een merkwaardig
is opmerkenswaardig, dat in de geschie-
an geen enkel volk zoovele voorbeelden
d .1 aangetroffen van het door middel van
t» ikrdd met vriend en vijand in de lucht doen
^sprir^enals in die van onze natie. Herman de
Sebastiaan de Lange, Reinier Claassen en
In -peijk zijn allen personenwier namen door
een dood onsterfelijk zijn geworden. Terwijl
men nog bij deze namen verscheidene zoude kun
nen voegen van minder bekende heldendie in
onze Oost—Indische oorlogen op een gelijke wijze
den dood boven de schande verkozen. Men kan
dus zeggen dat het bij ons inheemsch is op deze
wijze te sterren. Maar wanneer men nu de Iet-
bewijs voor den fg H aillet van aan
gifte afgegeven', i- itgeréikt van
Vrijdag, den *21 SuMMnu ot Zatordag
den 29 September 18b van 9 tot 2
ure des namiddags.
Wordende de patcntpligtigen herinnerd dat de
patenten in pcrsoOD belmoren tc worden afgehaald
teu einde dezelve vclgens art. 25 der Wet door hen
kunnen worden geteekenddoch datiugevolge Z.
M. besluit van den 17den October 1820 (Staats
blad No. 22), aan degenen, die na deu afloop van
opgemeldeu tijd hunne Patentbladen niet zullen
hebben afgehaalddezelve aan hunne huizen door
den Deurwaarder der directie belastingen zulle»
worden bezorgdin wieus tegenwoordigheid het
patent door den patentpligtige zal moeten worden
geteokend, en welke bezorger daarvoor zal mogen
vorderen 10 cents voor ieder patentblad.
Aldus vastgesteld en van het Raadhuis afge
kondigd den 19 September 186G.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
De Burgemeester, II. R de Mêer.
De Secreteris A. J. van Cantfort.
Amsterd. 18 Septemper VV. S. 2} 55} 3pCt 65}
Rusland, oude 5pC. 9CJ 6pC. 1829 97
Oostenrijk, Metaliek, 5pC. 46 idem A 68
Spanje, th. 21 pCt. 331 3pC. biannl. 33{
Portugal, 8pC. 42}
[BI. Grieken. 5pC 14}
Mexicanen. 3pC. 16
[Londen, Wisselk. zigt f 11,77} 2 m. 11,67}
'Parijs, t i 56} r 55}
[Hamburg, Wisselk. zigt f 85 34*
i Bordeaux, 15 dagen 56 55}
Metal. Coupons f 21,85
GEBOREN 1! Sept. Tos» Adriana dochter vau
Jan Molenaar en Trijntje Hoogscbagen. 15 dito
Pieterzoon van Jan Bijwaard en Grietje Spaans.
ONDERTROUWD: Petrus Henricos Wilhelmus
Ligtenberg jm. oud 26 jar^nwonende te Zaandam
en Constauee Wilhelmina Margaretha lleijligrrs
jd. ond 26 jaren wonende te Woudrichem. 16
dito Hendrik London jm. oud 22 jaren en Carolina
Haan jd. bijna 27 jaren beide wonende alhier.
GEHUWD: Geeue.
OVERLEDEN: 11 Sept* te Velzen, Adriana den
Blanken oud ruim 2 jaren wonende te Scliagen
16 dito Klaas Rein, oud 31 jareu.
terkunde raadpleegt dan zal men bevinden dat
desniettemin een groot aantal onzer schrijvers een
afkeurend oordeel over die daden heeft uitgespro
ken. Terwijl in den vrijhtidsoorlsg tegen Spanje
drie helden doar zulk een dood zich aan het va
derland ten offer wijdden.
Kan men ook drie voorname schrijvers aanwij
zen door wiedeze daden min of meer worden
veroordeeld. De Groot beschrijft den dood van
Reinier Claassen aldus: «Toeu zich geen ontzet
van eenigen kant opdeed, besloot het scheepsvolk
opdat niemand levende in 'a vijands banden zoude
komengezamentlijkmet eenparige stemmen een
schrikkelijke daad maar die het vaderland zoude
ten dienste strekken. Hebbende met gebogen
knieën God gebeden om vergiffenisdat zij door
een korten dood, zich zelveti aan hoon en smaad
onttrokken «taken zij den brand in 't buskruid
de ontploffing heeft zestig menschen weggenomen,
twee zijnhalf verbrand weinig tijd in 't leven
geblevenen cpgevischt door de vijandendie als
een wonderwerk de wreedheid van hun gelaatde
fierheid hunner woordenen hunne halstarigheid
zelfs in 't worstelen met den dood aanschouwden".
Paar volgens het verhaal van de Groot zeiven nie
mand den dood is ontkomen en dus niemand
naauwkeurig kan waargenomen hebbenwat op
het schip van Claassen eigentlijk is gebeurd, spreekt
het van zeivendat wij in dit verhaal meer eene
afspiegeling van de Groots denkwijze over die daad
moeten zien dan een getrouw verslag van het
werkelijk gebeurde.
De Groot laat de mannen tot God smeeken
om vergiffenis voor de daaddie zij zullen vol
brengen, hg ziet daarin dus iets verkeerd, iets
zondigs, liet oordeel van den geschiedschrijver
Ingeschreven van 11 18 8eptember 1866.
GEBOREN: 11 Sept. Jacobzoon van Trgntje
Otsen 16 dito Annadochter van Jan Tninman
en van Johanna Meuleveld.
ONDERTROUWD: 15 Sept. Corntlis Smit', wedu
wenaar van Trgntje Kaante Barsingerhorn en Antje
Visser, weduwe vau Willem van Twuivertc Wie.
ringerwaard.
GEHUWD Gceue.
OVERLEDEN: 15 Sept. Geertje Francis oud 24
jaren.
-_Ji«i i iM
delingen, den 13 dcptcmbcr lHf.fi,
Aangevoerd 5 Paarden f40 a 70; 1 Veulen
f 40 3 Stieren f70 a 110; 18 magere Gelde
Koeijen f80 a 140; 6 nucht. Kalveren f 8 a 14
245 magere Schapen f)2 a 16; 284 vette dito
f £0 a 37 7 Lammeren f 12 a 13,50; 6 Bokken
en Geilen f0,50 a 2,50; 15 magere Varkens f 15
a 26; 90 Biggen f6 «9; Konijnen 10 a 70
ets. Kippen 40 a 100 ets. Eenden 30 a 70 ets.
Duiven 10 a 30 cis., Boter 90 ets. per kop of
f 1,20 per N. té. Kaas 25 a 40 ets. per N. ft.
Kip-Eijeren f2,GO, Eend dito f2,80 per 100
stuks.
Purmerende, 18 Sept. Kleine Graskaas f80,50
Boter f 1.05 a 1,15 per N. ft, 88 vette Varkens
55 a 75 ct. per N. ft, 34 nuchtere Kalveren f 7
a 15, 42 vette Varkens 29 a 56 ct. per N. ft,
25 magere Varkens f16 a 24; 320 Biggen f6,50
a 16. Kip-Eijeren f2,80, Fend—dito f 2,80 p. 100.
Alkmaar 14 Sept. Kleine kaas f 30,50, commis-
sie dito f35,50, middelbare dito 36, laagste prijs
116, aangevoerd 561 stapels, wegende 122126 N.
ft. 145 mud Tarwe f9, 105 mud Rogge f 7,25,
316 mud Gerst f6,50 828 mud llaver f5, 37
mud Erwten graauwe f 20 vale f 13 groene f 14,
24 mud Koolzaad 1 12,75 52 mud Mosterdzaad
f 27.
15 Sept. aangevoerd 11 Paarden f20 a 60;
7 Koeijen f105 a 220; 10 nucht. Kalveien t 4
a 8 869 Schapen f9 a 30 12 Geiten f 3 a 8;
70 magere Varkens f 10 a 16; 220 Biggeu 16 a
10. Boter per kop 70 a 80 ets.
17 Sept. Aangev. 6 Koeijen f180 a 230, 66
Kalveren f 25 a 75' 4 nucht. dito f 4 a 8, 621
Schapen f 16 a 25, 34 vette Varkeus 44 a 56 s'.
Amsterdam, 17 Sept. Tarwe bij partij 15
liooger 129 ft. p. w. b. Pools, f360 verder per
2400 kilo: puike dito f375; mindere dito f360
Hooft, terwijl hij gewaagt van de Langes dood
is weinig minder hardmaar toch ook hij keurt
de daad af als hij zegt: welke overmaat
van moed, gesproten uit den ongenadigen oor
log de eerste van deze soort isdie ik in onze
beroerten heb gelezen. //Ook hij noemt deze daad
dus overmoed eu hij tracht haar te verschooneu
door te wijzen op de wreedheidwaarmede deze
oorlog werd gevoerd. Het oordeel van van
Meteren over den dood van Claassen is mede niet
zeer gunstigdoor de beweering, dat de lafhartig
heid van den admiraal Hautain het gemoed van
den fieren Zeeuw tot wanhoop en razernij had ge-
bragtzoekt hij zooveel mogelijk den held te ver
ontschuldigen. De lofzang blijft dus nog immer
achterwege.
Wagenaar heeft in zijn vaderlandsche historie
ten aanzien van den dood van Claassen, de hier
boven aangehaalde plaats van de Groot bijna let
terlijk afgesehreven ook deze geschiedschrijver
denkt dus ongunstig over de waarde van die
daad. Nog duidelijker komt zijne zienswijze in
dat opzigt aan het licht door de opgave van den
inhoud des hoofdstukswaarin die dood wordt
beschreven; daarin toch spreekt hij van ijsse 1 ijke
daad van Claassen. Waar de voorzigtige ^1-
zinnige Wagenaar zich zulk een woord liet
vallen, daar kan men verzekerd zijn, dat
afkeuring aan afschuw grensde. Terwijl W
bedachtzame prosa-schrijvers het vonu
veroordeeling over die daden uitspraken
de helden in de dichters weldra hunne lofrp l
en onder het volk hnnue aanbidders.
Zwier van Haren komt de eer toed;
eersten lauwerkrans heeft gevlochten om
van den lang miskenden de Lange. D- i
